Bankaların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, bankaların izne tabi işlemleri ile dolaylı pay sahipliğine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

(2) Bu Yönetmelik hükümleri;

a) Türkiye’de banka kurulması ve yurt dışında kurulu bankaların Türkiye’de ilk şubelerini açmaları ile ilgili kuruluş ve faaliyet izinlerinin verilmesi,

b) Bankaların yurt içinde ve kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil olmak üzere yurt dışında şube ve temsilcilik açmaları, ortaklık kurmaları ve kurulmuş ortaklıklara katılmaları,

c) Merkezi yurt dışında bulunan bankaların Türkiye'de temsilcilik açma şartları,

ç) Dolaylı pay sahipliği,

d) Pay edinim ve devirleri,

e) Sermaye artırımları,

ile ilgili usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 5, 6, 7, 10, 13, 14, 17, 18 ve 93 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte yer alan;

a) Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları

b) Finansal kuruluş: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan finansal kuruluşu,

c) Finansal rapor: Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte tanımlanan finansal raporu,

ç) Fon: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu,

d) Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu,

e) Katılım fonu: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan katılım fonunu,

f) Kıyı bankacılığı: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan kıyı bankacılığını,

g) Kontrol: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan kontrolü,

ğ) Kredi kuruluşu: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduat bankaları ile katılım bankalarını,

h) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,

ı) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,

i) Mevduat: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduatı,

j) Nitelikli pay: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan nitelikli payı,

k) Şube: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan şubeyi,

l) Temsilcilik: Yurtdışında kurulu bankaların bir temsilci tarafından sevk ve idare olunan Türkiye’deki irtibat bürolarını,

m) 3568 sayılı Kanun: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

İzne Tabi İşlemler

Banka kuruluşu

(1) Türkiye'de banka kurmak üzere Kuruma verilecek başvuru dilekçelerine;

a) Banka kurulmasından beklenen faydayı analiz eden, yapılacak faaliyetlerin neler olduğunu, iç denetim, iç kontrol ve risk yönetiminin nasıl gerçekleştirileceğini içeren iş planları ile bankanın yapısal örgütlenmesini gösteren, kuruluşun mali yapısı ile ilgili projeksiyonlarının sermaye yeterliliğini de içerecek şekilde ortaya konulduğu faaliyet programının,

b) Kurucuların ek-1 ve ek-2’deki örneklere uygun şekilde düzenleyip noter huzurunda imza edecekleri birer beyannamenin,

c) Ortaklarca imzalanmış ortaklık ana sözleşme taslağının,

ç) Bankanın gerçek veya tüzel kişi kurucu ortakları ile tüzel kişi kurucu ortaklarında doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip gerçek veya tüzel kişi ortaklarının müflis olmadıklarına ilişkin Asliye Ticaret Mahkemelerinden, konkordato ilan etmiş olmadıklarına ilişkin İcra Mahkemelerinden alınacak belgelerin,

d) Bankanın tüzel kişi kurucu ortakları ile tüzel kişi kurucu ortaklarında doğrudan veya dolaylı nitelikli paya sahip tüzel kişi ortaklarının uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma başvurularının tasdik edilmemiş ve haklarında iflasın ertelenmesi kararı verilmemiş olduğuna dair Asliye Ticaret Mahkemelerinden alınacak belgelerin,

e) Bankanın gerçek kişi kurucuları ile tüzel kişi kurucu ortaklarında doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip gerçek kişilerce, arşiv kaydını da içeren, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgelerinin,

f) Kurucu tüzel kişilerin kurulacak bankaya ortak olunmasına ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin,

g) Bankanın gerçek ve tüzel kişi kurucuları ile tüzel kişi kurucu ortaklarında doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip gerçek kişilerin, tasfiyeye tâbi tutulan bankerler ile iradî tasfiye haricinde tasfiyeye tâbi tutulan finansal kuruluşlarda, faaliyet izni kaldırılan kalkınma ve yatırım bankalarında, ortaklarının temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fona intikal eden veya bankacılık yapma ve mevduat ve katılım fonu kabul etme izin ve yetkileri kaldırılan kredi kuruluşlarında, Fona intikalinden veya bankacılık yapma ve mevduat ve katılım fonu kabul etme izin ve yetkileri kaldırılmadan önce nitelikli paya sahip olmadıklarına veya kontrolü elinde bulundurmadıklarına ilişkin beyanları ek-3 ile bu hususlara ilişkin olarak Fondan temin edecekleri belgelerin,

ğ) Bankanın gerçek ve tüzel kişi kurucuları ile tüzel kişi kurucu ortaklarında doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip gerçek kişilerin Kanunun 71 inci maddesi uygulanan bankalarda veya Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Fona devredilmiş olan bankalarda nitelikli paya sahip olmadıklarını veya kontrolü elinde bulundurmadıklarını gösterir beyanları ek-3 ile bu hususlara ilişkin olarak Fondan temin edecekleri belgelerin,

h) Kurucu tüzel kişilerin kuruluşu ile ilgili Ticaret Sicili Gazetesinin, bunların doğrudan veya dolaylı nitelikli paya sahip ortakları, pay oranları ve tutarları ile varsa imtiyazlı payları gösteren listelerin, faaliyet konuları, yatırım ve işletme alanları hakkında ayrıntılı açıklamalar ile 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce onaylanmış son üç yıla ait bilanço ile gelir tablolarının banka veya finansal kuruluş niteliğindeki kurucu tüzel kişiler için varsa derecelendirme şirketlerinden biri tarafından hazırlanmış raporun,

ı) Kurucu tüzel kişilerin dahil olduğu sermaye grubunun ve bu grubun bağlı ortaklıklarının bağımsız denetim şirketinin onayını taşıyan varsa son üç yıla ait konsolide ve konsolide olmayan bilanço ile gelir tablolarının,

i) Tüzel kişi kurucuların gerçek kişi ortak ya da ortaklara ulaşılıncaya kadar ortaklık yapılarını gösterir tablolar ile bunların imtiyaz hisselerini gösteren listeleri ve imtiyazlı hisse bulunmaması halinde buna ilişkin beyanın,

j) Bankanın gerçek ve tüzel kişi kurucuları ile tüzel kişi kurucu ortaklarında doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip gerçek kişilerin muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin ilgili vergi daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak belgelerin,

k) Kurucuların, vergi dairelerince onaylı son beş yıla ilişkin gelir ve/veya kurumlar vergisi beyannameleri ile eklerinin ve bunların sahip olduğu gayrimenkullere ilişkin belediyelerin ilgili birimlerince onaylı emlak vergisi beyannamelerinin ve Kurumca gerekli görülmesi halinde bu gayrimenkullere ilişkin tapu dairelerinden alınacak tapu sicil kayıtları ile bunların üzerindeki şerh ve takyidatları gösterir belgenin,

l) Sermayenin yüzde on ve daha fazlasını taahhüt eden kurucuların, kurucu beyannamelerinde belirtilen mevduat ve kredi hesaplarına ilişkin bilgilerin, bu hesapların açılış tarihlerini de içerecek şekilde tevsiki amacıyla, her biri aynı tarihi taşıyan ve ilgili bankalarca Kuruma hitaben düzenlenecek belgelerin,

m) Sermayenin yüzde on ve daha fazlasını taahhüt eden kurucuların mali durumları hakkında 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce düzenlenecek bir raporun,

n) Belirlenmişse görevlendirilecek olan yönetim kurulu üyeleri ile genel müdüre ilişkin Bankaların Üst Yönetimine Atanacakların Bildirimi, Yemin ve Mal Beyanında Bulunulması ve Karar Defterlerinin Tutulmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 ve 6 ncı maddeleri uyarınca Kuruma gönderilmesi zorunlu olan bilgi ve belgelerin,

o) Kurucu gerçek veya tüzel kişileri temsile yetkili kişi veya kişilere verilmiş vekaletname örneklerinin,

ö) Sermayenin yüzde on ve daha fazlasını taahhüt eden kurucuların, gerekli kaynağı nasıl temin edeceklerine ilişkin bilgi verilmesi ve ayrıca bu tutarın kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağladıklarına dair ek-4’te yer alan örneğe uygun olarak düzenleyip imzalayacakları taahhütnamenin,

p) Kurucuların yurt dışında kurulu bir banka veya finansal kuruluş olması halinde,

1) Banka kurulmasından beklenen faydayı analiz eden, yapılacak faaliyetlerin neler olduğunu, iç denetim, iç kontrol ve risk yönetiminin nasıl gerçekleştirileceğini içeren iş planları ile bankanın yapısal örgütlenmesini gösteren, kuruluşun mali yapısı ile ilgili projeksiyonlarının sermaye yeterliliğini de içerecek şekilde ortaya konulduğu faaliyet programının,

2) Ana sözleşmelerinin,

3) Türkiye’de banka kurulması ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin,

4) Bağlı ortaklıkları da dahil olmak üzere son beş yıla ait bilanço ve kâr ve zarar cetvelleri ile bağımsız denetim raporlarının,

5) Kurulmuş oldukları veya faaliyette bulundukları ülkede mevduat veya katılım fonu kabul etmelerinin veya bankacılık faaliyetinde bulunmalarının yasaklanmamış olduğuna ve/veya faaliyetlerinde herhangi bir kısıtlama bulunmadığına ilişkin yetkili kurullarından alınmış belgenin,

6) Organizasyon yapısı, kurulu bulunduğu ülke dışındaki ve kurulu bulunduğu ülkedeki teşkilat yapısı, uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgi ve belgeler ile banka veya finansal kuruluşlar hakkında derecelendirme şirketleri tarafından hazırlanan ve öngörülen derecelendirmeyi de içeren raporun,

7) Merkezlerinin bulunduğu ülke mevzuatına göre yetkili bağımsız denetim kuruluşlarından biri tarafından her yıl yapılacak incelemeye ilişkin raporların Kuruma tevdi edileceğine dair taahhütnamenin,

8) Son genel kurullarına ilişkin tutanaklarla, sermayenin yüzde onundan fazlasına sahip ortakların, merkezlerinin bulunduğu ülkenin yetkili makamlarınca onaylı bir listesinin

eklenmesi gerekir.

(2) Kurum gerekli göreceği ilave bilgi ve belgeleri talep edebilir. Farklı olarak alınan bilgi ve belgeler çerçevesinde işlem tesis etmeye Kurul yetkilidir.

Yurt dışında kurulu bankaların Türkiye'de ilk şubelerini açmaları

(1) Yurt dışında kurulu bankaların Türkiye’de ilk şubelerini açmak üzere Kuruma verecekleri başvuru dilekçelerine,

a) Ana sözleşmelerini,

b) Türkiye’de şube açılmasına ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar örneklerini,

c) Türkiye’de şube açılmasından beklenen faydayı analiz eden yapılacak faaliyetlerin neler olduğunu, iç denetim, iç kontrol ve risk yönetiminin nasıl gerçekleştirileceğini içeren iş planları ile bankanın yapısal örgütlenmesini gösteren, kuruluşun mali yapısı ile ilgili projeksiyonlarının sermaye yeterliliğini de içerecek şekilde ortaya konulduğu faaliyet programını,

ç) Son beş yıla ait bilanço ve kâr ve zarar cetvelleri ile bağımsız denetim raporlarını,

d) Ortakları, organizasyon yapısı, kurulu bulunduğu ülke dışındaki ve kurulu bulunduğu ülkedeki teşkilat yapısı, uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgi ve belgeler ile derecelendirme şirketleri tarafından hazırlanan ve öngörülen derecelendirmeyi de içeren raporu,

e) Kuruldukları veya faaliyette bulundukları ülkede mevduat kabul etmelerinin veya bankacılık faaliyetlerinde bulunmalarının yasaklanmamış olduğuna ve/veya faaliyetlerinde herhangi bir kısıtlama bulunmadığına dair yetkili kurullarından alınmış belgeyi,

f) Son genel kurullarına ilişkin tutanaklarla, sermayenin yüzde onundan fazlasına sahip ortakların, merkezlerinin bulunduğu ülkenin yetkili makamlarınca onaylı bir listesini,

g) Merkezlerinin bulunduğu ülke mevzuatına göre yetkili bağımsız denetim kuruluşlarından biri tarafından her yıl yapılacak incelemeye ilişkin raporların Kuruma tevdi edileceğine dair taahhütnameyi

eklemeleri gerekir.

(2) Kurum gerekli göreceği ilave bilgi ve belgeleri talep edebileceği gibi, farklı olarak alınan bilgi ve belgeler çerçevesinde işlem tesis etmeye Kurul yetkilidir.

(3) Türkiye’de şube açmak suretiyle faaliyet gösteren yurtdışında kurulu bir bankanın ortaklık yapısında meydana gelen değişiklikler hakkında, Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında değerlendirilmek amacıyla Kuruma bilgi verilir.

Kuruluş veya yurt dışında kurulu bankaların Türkiye’de şube açma izni

(1) Kuruluş veya Türkiye’de şube açma izni Kurulun en az beş üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla verilir. İzne ilişkin karar, başvurunun yapıldığı ya da başvuruda eksiklik bulunması halinde, istenilen bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihten itibaren üç ay içinde verilir. Eksikliklerin altı ay içerisinde giderilmemesi halinde, başvuru geçersiz hale gelir.

(2) Verilen izinler Resmî Gazete’de ve Kurumun haftalık bülteninde yayımlanır. Faaliyete geçilebilmesi için, kuruluş veya şube açma işlemlerinin tamamlanmasının ardından, ayrıca faaliyet izni alınması zorunludur.

Faaliyet izni

(1) Kuruluş veya Türkiye'de şube açma işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygun bir şekilde gerçekleştirilmesinden ve Ticaret Siciline tescil ve ilân işlemlerinin tamamlanmasından sonra, faaliyet izni almak üzere ek-5’teki örneğe uygun şekilde düzenlenecek bir beyanname ile birlikte Kuruma başvurulur. Faaliyet izni başvurusunun, kuruluş izni verilmesine ilişkin Kurul kararının Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten başlayarak en geç dokuzuncu ayın sonuna kadar yapılması gerekir.

(2) Kurumca, faaliyet izni için başvuran bankanın sermayesinin her türlü muvazaadan ari olarak ve nakden ödenip ödenmediği ve Kanunun 4 üncü maddesinde tanımlanan faaliyetleri gerçekleştirecek düzeyde olup olmadığı, bu faaliyetleri yürütebilecek ölçüde teknik donanım ve yeterli personelinin bulunup bulunmadığı, yönetici düzeyindeki personelinin Kanunun üçüncü kısmında yer alan kurumsal yönetim hükümlerinde aranan şartları haiz olup olmadığı, faaliyetlerinin kurumsal yönetim ilkelerine uygunluğunun sağlanmasına yönelik olarak gerekli düzenlemelerin yapılıp yapılmadığı hususları incelenir. Yapılan değerlendirmeyi müteakip durumları uygun görülenlere, ilk izin başvurusunun yapıldığı tarihten itibaren en geç üç ay içersinde Kurulca faaliyet izni verilir. Verilen izinler Resmî Gazete’de yayımlandıkları tarihten itibaren geçerlilik kazanır.

(3) Kurul tarafından verilen faaliyet izninin belli faaliyet konularıyla sınırlı olması halinde, bu sınırlamanın gerekçesi de yazılı olarak başvuran bankaya bildirilir.

(4) Faaliyet izninin Resmî Gazete’de yayımlanmasından önce Kurumca yapılacak tebligata istinaden;

a) Kurucular tarafından, sisteme giriş payı olarak, Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen asgari sermayenin yüzde onu tutarındaki sisteme giriş payının en az dörtte birinin faaliyete başlamadan önce Fona yatırıldığına ilişkin belge ile geriye kalan tutarın üçer aylık dönemler itibariyle ve üç taksitte Fon hesabına yatırılacağına ilişkin taahhütnamenin,

b) 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı tarifede belirtilen finansal faaliyet izin belgesi harç yükümlülüğünün yerine getirildiğine dair belgenin,

Kuruma tevdi edilmesi gerekir.

(5) Kanundaki ve bu Yönetmelikteki koşulları taşımayanlara gerekli düzeltmeleri yapmaları ve eksiklikleri tamamlamaları için Kurumca tebligat yazısı tarihinden itibaren altı ayı geçmemek üzere ek süre verilir. Bu süre içinde yeniden başvuranlar hakkında yapılan inceleme sonunda durumları uygun bulunmayanların kuruluş izni, Kurulun en az beş üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla iptal edilerek söz konusu karar tebliğ olunur ve verilmiş olan kuruluş izni tebliğ tarihinden itibaren geçersiz olur. Geçersiz hale gelen kuruluş izinleri Resmî Gazete’de ve Kurumun haftalık bülteninde yayımlanır.

(6) Türkiye’de şube açma ve faaliyet izni almış olan yurtdışında kurulu bir bankanın, bu izinleri almamış olan yurtdışında kurulu diğer bir bankaya tüm hak, alacak, borç ve yükümlülükleriyle devrolması halinde, şubenin faaliyetlerine devam edebilmesi için devralan bankanın Kuruldan şube açma izni alması zorunludur. Devralan banka şube açma izni almak için 5 inci maddede belirtilen belgeler ile birlikte altı ay içinde Kuruma başvurur. Devralan bankaya gerekli izinlerin verilmesine kadar devrolunan bankaya verilen izinler geçerlidir. Bu süre içinde gerekli başvurunun yapılmaması halinde devir olan bankaya verilmiş olan faaliyet izni geçersiz olur.

Türkiye’de faaliyette bulunan bankaların yurt içinde şube açmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları

(1) Bankaların elektronik işlem cihazlarından ibaret birimleri ile bir takvim yılı içinde süresi altmış iş gününü geçmemek ve tahsilat ve ödeme işlemleri ile sınırlı olmak üzere, şubelerden birine bağlı olarak fuar, konferans, sergi gibi yerlerde ya da bir kuruluş bünyesinde açılacak vezne, irtibat ve şanj büroları hariç, mevduat veya katılım fonu kabulü veya diğer bankacılık işlemleri ile uğraşan her türlü sabit ya da seyyar büroları şube addedilir.

(2) Kanunun koruyucu hükümleri uyarınca yürürlüğe konulan standart oranları gerçekleştiremeyen ya da yapılan denetimler sonucunda iç sistemlerinin şube açılmasına engel teşkil edecek düzeyde yetersiz olduğuna dair tespit bulunan ve bu tür yetersizliklerin giderilmesine ilişkin tedbirleri içeren plan sunmayan bankalar hiç bir şekil ve surette yeni şube açamazlar.

(3) Kurul gerektiğinde bankaların şube açmaları için ilave şartlar arayabilir.

(4) Bankaların açacakları şubeleri en az otuz iş günü önceden Kuruma bildirmeleri ve ikinci fıkraya ilişkin yapılan değerlendirme sonucunda herhangi bir olumsuz görüş bildirilmemesi kaydıyla şube açmaları serbesttir. Otuz iş günü süresinin uygulanmasında fiili açılış tarihi dikkate alınır. Açılacağı bildirilen ancak altı ay içinde açılmayan şubelerin bu süre sonunda yeniden açılmalarının gündeme gelmesi halinde Kuruma yeniden başvuruda bulunulur. Açılan şubelerin adresleri, açılış tarihini izleyen onbeş iş günü içinde Kuruma bildirilir. Yapılacak bildirimlere 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca finansal faaliyet izin belgesi harç yükümlülüğünün yerine getirildiğine dair belgenin eklenmesi zorunludur. Bankalar, şubenin büyüklüğü, işlem hacmi ve fiziki koşulları ile bulunduğu bölge, il özel güvenlik komisyonu kararı gibi hususları değerlendirerek şubelerinde gerekli güvenlik önlemlerini alırlar. Bu önlemlerin alınmasına ilişkin kararlarının yazılı ve gerekçeli olması zorunludur.

(5) Bankaların bir ilde bulunan şubelerinin başka bir ile taşınması yeni şube açma esaslarına tabidir. Aynı il sınırları içerisinde şube nakilleri, şubelerin isminin değiştirilmesi, birleştirilmesi ya da kapatılması için önceden başvuruda bulunulması gerekmez. Ancak, şube nakline, isim değişikliğine, şube birleştirme ya da kapatmaya ilişkin olarak tesis edilen işlemlerin tamamlanmasından itibaren onbeş iş günü içinde Kuruma bilgi verilmesi şarttır.

(6) Türkiye’de faaliyette bulunan bankaların serbest bölgelerde şube açmaları ile yurt dışında kurulu bankaların ilk şubeleri dışında Türkiye’de açacakları diğer şubeler yurt içinde şube açma esaslarına tabidir.

(7) Bankaların yurtiçinde ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları Kanunda yer alan kurumsal yönetim ilkeleri ile koruyucu hükümlere uyulması kaydıyla Kurulun iznine tabidir. İzin başvuruları ortaklık kurulmasının veya kurulmuş ortaklıklara katılınmasının gerekçelerini ayrıntılı bir şekilde açıklayan raporla birlikte Kuruma yapılır. 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 19 uncu maddesi çerçevesinde kurulan finansman ortaklığı kapsamında sağlanan finansmanlarda, Alım satım amaçlı yapılan hisse senedi yatırımlarında, alacakların tahsili amaçlı pay edinimlerinde, ortaklıkların sermaye artırımlarına katılımlarda ve bankanın ortaklığı tek başına ya da birlikte kontrol etmesi sonucunu doğurmaması, ortaklıktaki toplam payın kendi özkaynağının binde üçünü geçmemesi ve ortaklığın faaliyet alanını ayrıntılı olarak açıklayan bir raporla birlikte en az otuz gün önceden Kuruma bildirilmesi kaydıyla; kanun veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile oluşturulan ve hizmetlerinden yararlanılabilmesi sermayesinde pay edinimi şartına bağlı tutulan ortaklıklar ile risk yönetimi uygulamaları çerçevesinde birden fazla banka veya finansal kuruluş tarafından kurulan ortaklıklardaki pay edinimlerinde, bu fıkra hükümleri uygulanmaz.

Türkiye’de kurulu bankaların yurt dışında şube veya temsilcilik açmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları

(1) Türkiye’de kurulu bankaların yurt dışında şube veya 3 üncü maddede yer alan tanımdaki sınırlamalara bağlı kalmaksızın temsilcilik açmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları Kanunda yer alan kurumsal yönetim hükümleri ile koruyucu hükümlere uyulması kaydıyla Kurulun iznine tabidir. İzin başvuruları, yurt dışında şube veya temsilcilik açılmasının, ortaklık kurulmasının veya kurulmuş ortaklıklara katılınmasının gerekçelerini ayrıntılı bir şekilde açıklayan bir raporla birlikte Kuruma yapılır. Ancak, Kanunda yer alan kurumsal yönetim hükümleri ile koruyucu hükümlere uyulmak ve;

a) Ortaklıktaki toplam payı banka özkaynağının binde üçünü geçmemek ve ortaklığın faaliyet alanını ayrıntılı olarak açıklayan bir raporla birlikte en az 30 gün önceden Kuruma bildirimde bulunulmak kaydıyla Türkiye’de kurulu bankalarca, ortaklığının kurulu bulunduğu ülke mevzuatı gereğince zaruri olarak gerçekleştirilen pay edinimleri,

b) Daha önce Kuruldan o ülkede şube açma izni alınmış olmak, o ülkedeki toplam şube büyüklüğünün banka aktifine oranı yüzde onu aşmamak ve en az 30 gün önceden Kuruma bildirilmek kaydıyla Türkiye’de kurulu bankaların aynı ülkede gerçekleştirecekleri ilave şube açılışları,

Kurul iznine tabi değildir.

(2) Bankaların yurt dışında şube açma, ortaklık kurma veya kurulmuş ortaklıklara katılma taleplerine izin verilebilmesi için, şube veya ortaklığın bulunduğu ülke düzenlemeleri ve uygulamalarında, Kurumun denetim ve gözetim faaliyetleri kapsamında ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri edinmesine ve söz konusu şube ve ortaklıklarda denetim yapmasına ilişkin herhangi bir engel bulunmaması şarttır. Kıyı bankacılığı bölgelerine ilişkin taleplerde denetim ve gözetimin etkin bir biçimde yapılabilmesi için Kurul, faaliyette bulunulacak ülkenin yetkili makamları ile işbirliği ve bilgi alışverişinin sağlanmasına yönelik olarak Kanun uyarınca imzalanmış mutabakat zaptı bulunmasını şart koşabilir.

(3) Birinci ve ikinci fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kıyı bankacılığı bölgelerinde şube açacak ya da bağlı veya birlikte kontrol edilen ortaklık veya iştirak edinecek bankaların, Kanunun 43 üncü maddesi uyarınca bankaların sermaye yeterliliğine ilişkin olarak yürürlüğe konulan düzenlemelerde belirtildiği şekilde hesaplanacak konsolide ve konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranının Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunca belirlenecek orandan az olmaması ve idame ettirilmesi şarttır.

(4) Kıyı bankacılığı bölgelerinde şube açmak veya iştirak edinmek için gereken kaynak tutarı ile maliyet-fayda analizini de içeren detaylı fizibilite raporunun ve kuruluştan itibaren üç yıllık hedeflerin ortaya konulduğu tahmini bilanço, nakit akım ve kâr-zarar cetvellerinin Kuruma ibraz edilmesi şarttır.

(5) Kıyı bankacılığı bölgesindeki şubenin bilanço büyüklüğü toplam banka bilançosunun yüzde yirmisini geçemez. Hazineye veya Hazinenin garantisi karşılığı verilen krediler bu sınırın hesabında dikkate alınmaz. Şubenin bilanço büyüklüğünün hesabında, şube ile banka merkezi arasında yapılan işlemler mahsup edilir.

(6) Bankalar, kıyı bankacılığı bölgelerinde kurulu şube ve iştiraklerinin yıllık finansal raporlarını Kuruma tevdi etmek zorundadır. Bağımsız denetimden geçmemiş finansal tabloları ile Kurum tarafından istenen diğer ilave bilgi ve açıklamaların bu kapsamdaki faaliyetlerine ilişkin bilgilerin, Türkiye ile ilgili işlemleri de ayrıntılı olarak kapsayacak şekilde üçer aylık dönemler itibarıyla, Kurumca belirlenecek raporlama örneğine göre belirlenecek sürelerde Kuruma tevdi edilmesi zorunludur.

(7) Kurum tarafından yapılacak yerinde denetimlerde her türlü bilgi ve belge hazır bulundurulur ve kıyı bankacılığı bölgesindeki iştirakin alacaklı ve borçlularına ilişkin bilgiler istenildiği zaman bankaca temin edilir.

(8) Bankalar, kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil yurt dışındaki şubelerinde ve iştiraklerinde açılan hesapların tasarruf mevduatı sigortası kapsamı dışında olduğuna ve kıyı bankacılığı bölgelerindeki şube ve iştiraklerine ilişkin bilgileri içeren açıklamayı, şubelerinin açıkça görünür bir yerinde ve okunaklı şekilde ilan eder.

(9) Bankaların, kıyı bankacılığı bölgesindekiler dahil yurt dışında kurulu iştirakleri veya finansal kuruluşlar adına yurt içinde yerleşik kişilerden mevduat veya katılım fonu kabulü amacıyla; formülerler bulundurmaları, münhasıran bu iş için personel istihdam etmeleri, bu iştirakler veya başka mali kurumlar adına toplanacak mevduat veya katılım fonu üzerinden personele ücret, komisyon, prim ve benzeri adlar altında para ödemek veya personele bu iştiraklerin reklam ve propagandasını yaptırmak suretiyle müşterilerini yurt dışındaki iştiraklerine yönlendirmeleri, bu ve benzeri yöntemler kullanarak yurt dışında kurulu iştirakleri veya başka mali kurumlar adına mevduat veya katılım fonu toplamaları, Kanunun 150 nci maddesi hükmü kapsamında izinsiz faaliyette bulunma sayılır.

(10) Türkiye'de kurulu bankalar, mevduatı veya katılım fonunu kıyı bankacılığı dahil yurt dışındaki şubelerine, yabancı bankaların Türkiye'de faaliyet gösteren şubeleri ise bağlı bulundukları gruba ait şube veya diğer mali kurumlara yönlendirmek amacıyla yukarıda belirtilen işlemleri yapamazlar.

(11) Bankaların kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil yurt dışındaki şubeleri ve iştirakleri mevduat cüzdanı ve ilgili evrakın düzenlenmesi işlemlerini faaliyette bulundukları ülkede yapmak zorundadır. Söz konusu şube veya ortaklıklar adına hiç bir şekil ve surette yurt içinde cüzdan ve evrak düzenlenemez veya verilemez.

Türkiye’de temsilcilik açılması

(1) Türkiye’de temsilcilik açılması Kurulun iznine tabidir. Temsilcilikler mevduat veya katılım fonu kabul edemez, kredi kullandıramaz ve Kanunun 4 üncü maddesinde belirtilen diğer faaliyetlerde bulunamaz veya bunlara aracılık edemezler. Temsilciliklerin faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından düzenlenir.

(2) Temsilciliklerde temsilci unvanlı sadece bir kişi çalışabilir. Temsilcilik başvurusunda bulunan bankaların sağlam bir mali bünyeye sahip olmaları, başvuru tarihi itibariyle merkezlerindeki özkaynaklarının Türkiye’de kurulacak bankaların sahip olmaları gereken asgari ödenmiş sermaye miktarından az olmaması ve faaliyetlerine ilişkin herhangi bir kısıtlama bulunmaması ve asgari üç yıldır faaliyet gösteriyor olmaları şarttır. Temsilcilik açma talebinde bulunan banka birden fazla bankanın birleşmesi ile kurulmuşsa birleşen bankalardan birinin asgari üç yıldır faaliyet göstermesi yeterlidir.

(3) Yurt dışında kurulu bankaların Türkiye’de temsilcilik açmak üzere Kuruma verecekleri başvuru dilekçelerine;

a) Asgari üç yıldır faaliyet gösterildiğini tevsik eden finansal raporları ile bağımsız denetimden geçmiş faaliyet raporlarının,

b) Bankanın kurulduğu veya faaliyette bulunduğu ülkede mevduat veya katılım fonu kabul etmesinin, kredi kullandırmasının veya Kanunun 4 üncü maddesinde belirtilen diğer bankacılık faaliyetleri de dahil olmak üzere bankacılık işlemleri yapmasının yasaklanmamış olduğuna ve faaliyetlerine ilişkin herhangi bir kısıtlama bulunmadığına ilişkin ilgili Resmî makamdan alınmış belgenin,

c) Türkiye’de temsilcilik açılmasına dair yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin,

ç) Türkiye’de yerleşik bankalar ile diğer gerçek ve tüzel kişilerle gerçekleştirilen işlemlerin tür ve hacmini de kapsayacak şekilde hazırlanmış Türkiye’de temsilcilik açılma nedenlerini gösterir ayrıntılı bir raporun,

d) Banka hakkında, varsa derecelendirme şirketlerince hazırlanan raporun,

e) Bankanın teşkilat ve organizasyon yapısı ile uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında bilgi ve dokümanların,

f) Görevlendirilmesi düşünülen temsilcinin son on yılda mali bir kurumda görev alıp almadığına ilişkin bilgileri de içeren ayrıntılı özgeçmişlerinin,

g) Bankanın kurulu bulunduğu ülkenin mevzuat hükümlerinin izin vermesi kaydıyla Kurumca istenilen belgelerin temin edileceğine ilişkin olarak bankadan alınan taahhütnamenin

eklenmesi gerekir.

(4) Türkiye’de temsilcilik açma izni bulunan yurtdışında kurulu bir bankanın ortaklık yapısının önemli ölçüde değişmesi veya bu bankaya başka bir bankanın devrolması hali ile unvan değişikliklerinde Kuruma bu hususlarla ilgili bilgi verilir.

(5) Türkiye’de temsilcilik açma izni bulunan yurtdışında kurulu bir bankanın temsilcilik açma izni bulunmayan diğer bir bankaya tüm hak, alacak, borç ve yükümlülükleriyle devrolması halinde, temsilciliğin faaliyetlerine devam edebilmesi için devralan bankanın Kuruldan temsilcilik açma izni alması zorunludur. Devralan banka temsilcilik açma izni almak için üçüncü fıkrada belirtilen belgeler ile birlikte altı ay içinde Kuruma başvurmak zorundadır. Devralan bankaya gerekli izinlerin verilmesine kadar devrolunan bankaya verilen izin geçerlidir. Bu süre içinde gerekli başvurunun yapılmaması halinde devir olan bankaya verilmiş olan temsilcilik açma izni geçersiz olur.

(6) Kurulca açılmasına izin verilen temsilciliğin adresi, telefon ve faks numaraları açılış tarihini izleyen onbeş iş günü içinde Kuruma bildirilir. Bu yükümlülük söz konusu bilgilerde bir değişiklik olması halinde de geçerlidir.

(7) Kapatılan temsilciliklere ilişkin olarak Kuruma bilgi verilir. Temsilciliğini kapattığını bildiren bankanın Türkiye’de yeniden temsilcilik açmak istemesi halinde izin almak için Kuruma tekrar başvurması zorunludur.

(8) Temsilcilik açma izni, Kurulca verilecek izni takip eden altı ay içinde temsilciliğin açıldığının Kuruma bildirilmemesi, iznin gerçeğe aykırı beyanlarla alınmış olması, bağlı bulunulan bankanın, kurulu bulunduğu ülkede herhangi bir nedenle faaliyetlerinin sınırlandırılması, durdurulması veya faaliyet izninin kaldırılması, iflas veya tasfiyesine karar verilmesi veya konkordato ilan etmesi, temsilciliğin yasaklanan faaliyetlerde bulunduğunun tespit edilmesi, Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgelerin temsilcilik veya bağlı bulunulan banka tarafından, bildirilen süreler içinde gönderilmemesi hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi durumunda Kurul kararıyla iptal edilebilir.

Pay edinim ve devirleri

(1) Kanunun 18 inci maddesi uyarınca pay edinim ve devirleri ile ilgili Kuruma yapılacak başvurulara;

a) Payları devralacakların, ek-1 ve ek-2’de yer alan örneklere uygun şekilde düzenleyip noter huzurunda imza edecekleri birer beyannamenin,

b) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin müflis olmadıklarına ilişkin Asliye Ticaret Mahkemelerinden, konkordato ilan etmiş olmadıklarına ilişkin İcra Mahkemelerinden alınacak belgelerin,

c) Payları devralacak tüzel kişilerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma başvurularının tasdik edilmemiş olduğuna ve haklarında iflasın ertelenmesi kararı verilmemiş olduğuna ilişkin Asliye Ticaret Mahkemelerinden alınacak belgelerin,

ç) Payları devralacak gerçek kişilerce, arşiv kaydını da içeren, son altı ay içinde alınmış adli sicil belgelerinin,

d) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin tasfiyeye tabi tutulan bankerler ile iradi tasfiye haricinde tasfiyeye tabi tutulan finansal kuruluşlarda, faaliyet izni kaldırılan kalkınma ve yatırım bankalarında, ortaklarının temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fona intikal eden veya bankacılık yapma ve mevduat ve katılım fonu kabul etme izni ve yetkileri kaldırılan kredi kuruluşlarında, Fona intikalinden veya bankacılık yapma ve mevduat ve katılım fonu kabul etme izni ve yetkileri kaldırılmadan önce nitelikli paya sahip olmadıklarına veya kontrolü elinde bulundurmadıklarına ilişkin beyanları ek-3 ile bu hususlara ilişkin olarak Fondan temin edecekleri belgelerin,

e) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin Kanunun 71 inci maddesi uygulanan bankalarda veya Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Fona devredilmiş olan bankalarda nitelikli paya sahip olmadıklarını veya kontrolü elinde bulundurmadıklarını gösterir beyanları ek-3 ile bu hususlara ilişkin olarak Fondan temin edecekleri belgelerin,

f) Payları devralacak tüzel kişilerin kuruluşu ile ilgili Ticaret Sicili Gazetesinin, bunların ortakları, pay oranları ve tutarları ile varsa imtiyazlı payları gösteren listelerin, faaliyet konuları, yatırım ve işletme alanları hakkında ayrıntılı açıklamalar ile 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce onaylanmış son üç yıla ait bilanço ile gelir tablolarının, hisse devralacak banka veya finansal kuruluş niteliğindeki tüzel kişiler için varsa derecelendirme şirketlerinden biri tarafından hazırlanmış raporun,

g) Payları devralacak tüzel kişilerin dahil olduğu sermaye grubuna ait bağımsız denetim şirketinin onayını taşıyan varsa son üç yıla ait konsolide bilanço ile gelir tablolarının,

ğ) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin mali durumları hakkında 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce düzenlenecek bir raporun,

h) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin muaccel vergi ve prim borcu bulunmadığına ilişkin ilgili vergi daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak belgelerin,

ı) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin, vergi dairelerince onaylı son beş yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile eklerinin ve bunların sahip olduğu gayrimenkullere ilişkin belediyelerin ilgili birimlerince onaylı emlak vergisi beyannamelerinin ve Kurumca gerekli görülmesi halinde bu gayrimenkullere ilişkin tapu dairelerinden alınacak tapu sicil kayıtları ile bunların üzerindeki şerh ve takyidatları gösterir belgenin,

i) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişilerin beyannamelerinde belirtilen mevduat ve kredi hesaplarına ilişkin bilgilerin, bu hesapların açılış tarihlerini de içerecek şekilde tevsiki amacıyla, ilgili bankalarca Kuruma hitaben düzenlenecek her biri aynı tarihi taşıyan belgelerin,

j) Payları devralacak gerçek kişiler ile tüzel kişilerin sermayesinde nitelikli paya sahip gerçek kişi ortakların son on yılda mali bir kurumda görev alıp almadıklarına ilişkin bilgileri de kapsayacak biçimde ayrıntılı özgeçmişlerinin,

k) Payları devralacak gerçek veya tüzel kişileri temsile yetkili kişi veya kişilere verilmiş vekaletname örneklerinin,

l) Payların satın alınmasında kullanılacak kaynak hakkında açıklamanın,

m) Payların devri ile ilgili yapılan sözleşmenin bir örneğinin,

n) Payları devralacakların gerekli kaynağı nasıl temin edeceklerine ilişkin bilgi verilmesi ve ayrıca bu tutarın kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağladıklarına dair ek-4’te yer alan örneğe uygun olarak düzenleyip imzalayacakları birer taahhütnamenin,

o) Payları devralacak tüzel kişi kurucuların tüzel kişi ortaklarının gerçek kişi ortak ya da ortaklara ulaşılıncaya kadar ortaklık yapılarını gösterir tablolar ile bunların imtiyaz hisselerini gösteren listeleri ve imtiyazlı hisse bulunmaması halinde buna ilişkin beyanın,

ö) Payları devralacak tüzel kişilerin bankaya ortak olunmasına ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin,

p) Payların yurt dışında kurulu bir banka veya finansal kuruluş tarafından devralınması halinde,

1) Payların devralınmasından beklenen faydayı analiz eden, yapılacak faaliyetlerin neler olduğunu, iç denetim, iç kontrol ve risk yönetiminin nasıl gerçekleştirileceğini içeren iş planları ile bankanın yapısal örgütlenmesini gösteren ve kuruluştan itibaren üç yıllık hedeflerin ortaya konulduğu faaliyet programını,

2) Ana sözleşmelerinin,

3) Mevcut bankalardan birinin paylarının devralınmasına ilişkin yetkili kurullarından alınmış karar örneklerinin,

4) Son beş yıla ait bilanço ve gelir tabloları ile bağımsız denetim raporlarının,

5) Kurulmuş oldukları veya faaliyette bulundukları ülkede mevduat veya katılım fonu kabul etmelerinin veya bankacılık faaliyetinde bulunmalarının yasaklanmamış olduğuna ve/veya faaliyetlerinde herhangi bir kısıtlama bulunmadığına ilişkin yetkili kurullarından alınmış belgenin,

6) Kurulu bulundukları ülke dışındaki teşkilat ve organizasyon yapısı, uluslararası mali piyasalardaki faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgi ve belgeler ile banka veya finansal kuruluşlar hakkında derecelendirme şirketleri tarafından hazırlanan ve öngörülen derecelendirmeyi de içeren raporun,

7) Merkezlerinin bulunduğu ülke mevzuatına göre yetkili bağımsız denetim kuruluşlarından biri tarafından her yıl yapılacak incelemeye ilişkin raporların Kuruma tevdi edileceğine dair taahhütnamenin,

8) Son genel kurullarına ilişkin tutanaklarla, sermayenin yüzde onundan fazlasına sahip ortakların, merkezlerinin bulunduğu ülkenin yetkili makamlarınca onaylı bir listesinin

eklenmesi zorunludur.

(2) Kurum gerekli göreceği ilave bilgi ve belgeleri talep edebilir. Farklı olarak alınan bilgi ve belgeler çerçevesinde işlem tesis etmeye Kurul yetkilidir.

(3) Herhangi bir pay devri söz konusu olmasa dahi, mevcut paylar üzerine imtiyaz tesisi, imtiyazın kaldırılması veya intifa hakkı tesisi de bu maddede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde Kurulun iznine tabidir.

(4) Bir bankanın hisselerinin 9/6/1932 tarih ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre icra dairesinden satın alınması durumunda yukarıdaki hükümler uygulanır.

(5) Yönetim kurulu, banka genel kurul toplantılarına katılanların üçüncü, yedinci ve sekizinci fıkrası hariç Kanunun 18 inci maddesinde öngörülen yükümlülükler çerçevesinde Kuruldan izin alınıp alınmadığının tespitini sağlayacak tedbirleri almakla yükümlüdür.

(6) Kuruldan gerekli izinlerin alınmaması nedeniyle yetkili olmayan pay sahiplerinin banka genel kurullarında ortaklık hakkı kullandığının tespiti halinde, alınan kararların iptali için Kurum tarafından Kanunun 68 inci maddesi uyarınca yönetim kurulundan 29/6/1956 tarih ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun ilgili maddeleri çerçevesinde gerekli işlemlerin başlatılması istenir. Genel kurul kararının iptali için gerekli işlemlerin başlatılmaması halinde Kurum tarafından Kanunun 69 uncu maddesi uyarınca uygun görülecek tedbirler alınır. Ayrıca gerek bu durumda gerekse genel kurul kararının iptali için girişimde bulunulmasına karşın hisse devrinin Kurulca uygun görülmemesi halinde ilgili hisselere ilişkin temettü hariç ortaklık hakları Kurumun bildirimi üzerine Fon tarafından kullanılır. Fon, bu hisselerle ilgili olarak rüçhan hakkını kullanamaz.

(7) Halka açık olmayan bir bankanın sermayesinin yüzde on veya daha fazlasına sahip bir tüzel kişinin paylarının Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan oranlar dahilinde el değişmesi halinde ilgili bankanın bu paylara tekabül eden hisselerine ait temettü hariç ortaklık haklarının kullanılabilmesi için Kanunun 18 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca Kuruldan izin alınması zorunludur. Aksi halde ilgili bankanın genel kurulunda yetkili olmayan pay sahiplerinin oy kullandığı kabul edilir ve altıncı fıkra hükümleri uygulanır.

Borsadan edinilen paylar

(1) Hisseleri borsada işlem gören bankaların hisselerinin Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen oranlarda edinilmesi halinde, bu hisselere bağlı temettü hariç ortaklık haklarının kullanılabilmesi için anılan fıkra uyarınca Kuruldan izin alınması zorunludur. Söz konusu oranların, bankaların borsa dışından elde edilen hisseleri de dahil olmak üzere borsada işlem gören hisselerin edinilmesi ile gerçekleşmesi halinde de bu fıkra hükmü uygulanır.

(2) Yönetim kuruluna veya denetim komitesine üye belirleme imtiyazı veren payların borsadan alınması halinde oy hakkını kullanma amacı bulunup bulunmadığına bakılmaksızın Kanunun 18 inci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen iznin alınması zorunludur.

(3) Kanunun diğer hükümleri saklı kalmak kaydıyla, birinci ve ikinci fıkra hükümlerine uygun olarak alınması gereken izinleri almaksızın pay defterine kayıt yapılmış gibi temettü hariç ortaklık haklarını kullananlar hakkında Kanunun 147 nci maddesi uyarınca savunmaları alınarak işlem tesis edilir ve ilgili banka hakkında da 11 inci maddenin altıncı fıkrası uygulanır.

(4) Hisseleri borsada işlem gören ve bir bankanın sermayesinin yüzde on veya daha fazlasına sahip bir tüzel kişinin borsada işlem gören paylarının hakim ortağın değişmesine yol açacak oranlar dahilinde borsadan edinilmesi halinde ilgili bankanın bu paylara tekabül eden hisselerine ait temettü hariç ortaklık haklarının kullanılabilmesi için Kanunun 18 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca Kuruldan izin alınması zorunludur. Aksi halde ilgili bankanın genel kurulunda yetkili olmayan pay sahiplerinin oy kullandığı kabul edilir ve 11 inci maddenin altıncı fıkrası uygulanır. Ayrıca Kurul izni olmaksızın ilgili tüzel kişinin ortaklık paylarının edinilmesi halinde ilgili bankanın bu paylara tekabül eden hisselerine ait temettü hariç ortaklık hakları Kurumun bildirimi üzerine Fon tarafından kullanılır. Fon bu hisselerle ilgili olarak rüçhan hakkını kullanamaz. İzin almadan payları edinenler hakkında da Kanunun 147 nci maddesi uyarınca savunmaları alınarak işlem tesis edilir. Hakim ortağın değişiminin, ilgili tüzel kişinin borsa dışından elde edilen hisseleri de dahil olmak üzere borsada işlem gören hisselerinin edinilmesi ile gerçekleşmesi halinde de bu fıkra hükümleri uygulanır.

(5) Birinci, ikinci ve dördüncü fıkralar uyarınca yapılacak izin başvurularında da 11 inci maddenin birinci ve ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.

(6) Bu madde hükmünde yer aldığı şekilde edinilen hisselerin devredilmesi halinde de yukarıda yer alan hükümler uygulanır.

Sermaye artırımı

(1) Sermaye artırımlarının, her türlü muvazaadan âri olarak, ilgili mevzuatla ilâve edilmesine izin verilen kaynaklar hariç, iç kaynaklara başvurulmadan nakden ödenmesi şarttır. Sermaye artırımlarına ilişkin ana sözleşme değişikliklerinin Ticaret Siciline tescil edilmesinde Kurumun uygun görüşü aranır.

(2) Sermaye artırımında kullanılacak tutarlar, bu tutarları oluşturan kaynakların ilgili mevzuatla aranan şartları taşıdığının tespitini müteakip Kurumca verilecek izne bağlı olarak sermaye hesabına aktarılabilir.

(3) Sermayenin mevzuata aykırı olarak artırıldığı tespit edilen kısmı, Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde özkaynak hesabında dikkate alınmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Dolaylı Pay Sahipliği

Dolaylı pay sahipliği

(1) Bir gerçek veya tüzel kişinin Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak bir bankanın sermayesindeki dolaylı pay sahipliğinin tespitinde uygulanacak usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:

a) Bankada pay sahibi bulunan veya pay devralacak tüzel kişi ortaklıklar ile varsa bunların tüzel kişi ortaklarının ortaklık yapıları zincirleme bir suretle gerektiği takdirde gerçek kişilere ulaşılıncaya kadar tespit edilir.

b) Banka sermayesinde tüzel kişiler aracılığı ile olan dolaylı pay sahipliği oranı, iştirak oranlarının çarpılması suretiyle hesaplanır. Aynı kişinin ara kademelerde yer alan tüzel kişilere doğrudan iştiraki bulunması halinde, söz konusu doğrudan iştirak oranı, müteakip çarpım işleminden önce, o kademeye kadar ulaşılan orana ilave edilir.

(2) Banka sermayesinde pay sahibi tüzel kişilerin sermayeleri ile ilgili olarak Kanuna göre yapılacak dolaylı el değiştirme ve benzeri dolaylılık tespit ve değerlendirmeleri, mevzuatta açıkça düzenlenen hususlar haricinde, banka sermayesi yerine tüzelkişi hissedarın sermayesi esas alınarak birinci fıkradaki hükümlere göre yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yurt dışından temin edilecek belgeler

(1) Bu Yönetmelikte yer alan başvurularla ilgili olarak yabancı uyruklu kişilerden istenecek belgelerden gerekli görülenler ve ilgili ülke mevzuatına göre temin edilmesi mümkün olanlar istenir.

(2) Yabancı uyruklu kişilerden alınacak adli sicil, müflis ve konkordato belgelerinin ilgili ülkenin adli sicil, müflis ve konkordato kayıtlarının tutulduğu bir merci ya da sistem olmaması nedeniyle temin edilememesi durumunda, bu durumun ilgili ülkenin yetkili mercilerinden alınacak bir belge ile tevsik edilerek Kuruma tevdi edilmesi zorunludur.

(3) Bu Yönetmelikte yer alan başvurularla ilgili olarak yurt dışından temin edilecek belgelerin ilgili ülkenin yetkili makamlarınca ve Türkiye’nin o ülkedeki büyükelçilik ve konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış olması ve başvuruya belgelerin noter onaylı tercümelerinin de eklenmesi şarttır.

İntibak

(1) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin yedinci fıkrasının son cümlesi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Kanun Hükmünde Kararname veya Bakanlar Kurulu Kararı ile oluşturulan ve hizmetlerinden yararlanılabilmesi sermayesinde pay edinimi şartına bağlı tutulan ortaklıklardaki pay edinimlerini de kapsar.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.

Ek 1

Ek 2

Ek 3

Ek 4

Ek 5