Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Giriş Sınavı Yönetmeliği (mülga)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, Emniyet Teşkilatına alınacak çarşı ve mahalle bekçilerinde aranılacak şartlar ile giriş sınavlarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, Emniyet Teşkilatına alınacak çarşı ve mahalle bekçilerinde aranılacak nitelikler, seçme ve değerlendirme komisyonlarının oluşumu ile çarşı ve mahalle bekçiliğine giriş sınavlarına ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 14/7/1966 tarihli ve 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanununun 7 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Aday: Çarşı ve mahalle bekçiliği sınavına müracaat edenleri,

b) Bakan: İçişleri Bakanını,

c) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,

ç) Başkanlık: Polis Akademisi Başkanlığını,

d) Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü: Polis Akademisi Başkanlığına bağlı Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünü,

e) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması: 14/2/2000 tarihli ve 2000/284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğine göre yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını,

f) Sağlık Yönetmeliği: 3/1/2018 tarihli ve 30290 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğini,

g) Şehit veya vazife malulü eş veya çocukları: Emniyet Teşkilatı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, TSK personeli şehit veya vazife malullerinin eş veya çocukları ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) ve (j) bentleri kapsamında olanların eş veya çocuklarını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Başvuru ve Adaylarda Aranacak Şartlar

Adaylarda aranılan şartlar

(1) Çarşı ve mahalle bekçisi olacaklarda aşağıdaki niteliklerin bulunması şarttır:

a) Türk vatandaşı olmak,

b) İlkokulu bitirmiş olmak,

c) Askerlik ödevini bitirmiş olmak,

ç) 18 yaşını tamamladıktan sonra yaptırılan yaş düzeltmelerinde düzeltmeden önceki yaş dikkate alınmak kaydıyla, başvuru tarihi itibarıyla 18 yaşını tamamlamış ve 31 yaşından gün almamış olmak,

d) Ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile zimmet, ihtilas, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanmak, dolanlı iflas veya yüz kızartıcı başka bir fiilden dolayı hapis cezasından hükümlü bulunmamak,

e) Türk toplum telakkilerine göre kötü şöhretli tanınmamak,

f) Kamu haklarından mahrum olmamak, kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezası ile mahkûm bulunmamak,

g) Memuriyete engel bir hali bulunmamak,

ğ) Silah taşımaya veya silahlı görev yapmaya hukuki bir engeli bulunmamak,

h) Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşımak,

ı) Adayın kendisinin ve evli ise eşinin; genelev, birleşme yeri, randevuevi, tek başına fuhuş yapılan konut ve benzeri yerlerde çalışmış veya aracılık ve bekleyicilik fiillerinde bulunmamış olmak, genel ahlak ve edebe aykırı mahiyette her türlü yazılı, sesli ve görüntülü eserleri, kaydedildiği materyale bakılmaksızın üretmek ve satmaktan veya kumar, uyuşturucu veya uyarıcı madde nedeniyle, hakkında herhangi bir adli veya İdari soruşturma veya kovuşturma devam ediyor olmamak, bunlardan dolayı İdari yaptırım uygulanmamak veya bu işler nedeniyle hüküm giymemiş olmak,

i) Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı nedeniyle tedavi görmüş veya görüyor olmamak,

j) Sağlık Yönetmeliği hükümleri hariç, herhangi bir nedenle polis eğitim kurumlarından çıkarılmamış olmak,

k) Terör örgütleri ile bu örgütlerin legal veya illegal uzantılarının eylemlerine, toplantılarına, yürüyüş ve mitinglerine karışmamış, desteklememiş ve katılmamış olmak,

l) Başvuru tarihinde herhangi bir siyasi partiye veya siyasi partilerin yan kuruluşlarına üye bulunmamak,

m) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumlu olmak.

(2) Birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen eğitim düzeyi için gerektiğinde İçişleri Bakanlığınca üst sınır belirlenebilir.

Duyuru

(1) İllere göre alımı yapılacak çarşı ve mahalle bekçisi sayısı, şartları, başvuru yerleri, başvuru ve sınav tarihleri, istenecek belgeler ile gerek görülen diğer bilgiler başvurma süresinin bitiminden en az on beş gün önce Resmî Gazete ile Cumhurbaşkanınca belirlenen kurumun internet sitesinde ve Başkanlığın resmi internet sitesinde ilan edilir.

Başvuru zamanı ve şekli

(1)  Giriş sınavına başvurular, Bakanlık tarafından belirlenen yer ve ilan edilen tarihler arasında şahsen yapılır.

(2) Eksik belgeyle veya posta yoluyla yapılan başvurular ile başvuru zamanı geçtikten sonra yapılan başvurular kabul edilmez.

(3) Başvuruda bulunan adaylardan Başkanlıkça belirlenen miktarda sınav ücreti alınır. Ücretler Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü hesabına yatırılır. Şehit veya vazife malulü olanların eş veya çocuklarından sınav ücreti alınmaz.

Başvuruda istenen bilgi ve belgeler ile başvuruların alınması

(1) Adaylar;

a) T.C. kimlik numarasını,

b) Adli sicil ve arşiv kaydı olmadığı bilgisini,

c) 5 inci maddede belirtilen nitelikleri taşıdığı beyanını,

ç) Mezuniyet bilgisini,

d) Erkek adaylar için askerlik ile ilişiğinin bulunmadığı bilgisini,

e) Yaş düzeltmesi yaptıranlar için yaş düzeltme bilgisini,

f) Emniyet teşkilatı şehit ve vazife malullerinin eş ve çocuklarından başvuru yapacak olanlardan şehit ve vazife malulü bilgisini,

içeren ve biyometrik fotoğrafın yer aldığı yazılı veya Kurumca kabul edilen elektronik ortamda düzenlenen sınav başvuru formu ile başvuru yaparlar.

(2) Emniyet teşkilatı dışında şehit ve vazife malullerinin eş ve çocuklarından başvuru yapacak adaylar ise, ilgili kurum ya da valilik onaylı şehit veya malullük belgesini yazılı veya elektronik ortamda yaptığı başvurusuna ekler. Elektronik ortamda başvuru yapılmış ise bu adaylar müracaat kabul tarihleri içinde elden veya posta yoluyla Müracaat Kabul Komisyonuna belgenin aslını teslim eder. Adaylar tarafından verilen bilgilerin doğrulamasının yapılamaması veya ilave bilgilere ihtiyaç duyulması halinde başvuru sahibinden ayrıca belge talep edilebilir.

(3) Aranılan nitelikleri taşıyan adaylar Bakanlıkça belirlenen müracaat kabul komisyonlarına şahsen başvururlar.

(4) Başvuru ile ilgili olarak istenen belgelerde gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin başvuruları geçersiz sayılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sınav Esasları

Sınav komisyonlarının oluşturulması

(1) Komisyonların görevleri ve çalışma esasları Bakanlıkça onaylanan talimatla belirlenir.

(2) Çarşı ve mahalle bekçisi alımında Bakan onayıyla oluşturulan aşağıdaki komisyonlar görev alır:

a) Müracaat kabul komisyonu: Biri en az emniyet müdürü düzeyinde, en az üç amir sınıfı personelden oluşur.

b) Ön sağlık kontrolü komisyonu: En az iki amir sınıfı personel ile bir doktordan oluşur.

c) Soru hazırlama komisyonu: En az emniyet müdürü rütbesindeki bir personel ve sınav konularına göre yeterli sayıda öğretim elemanından oluşur.

ç) Soru denetleme ve soru bankası oluşturma komisyonu: Üç rütbeli personel ve yeterli sayıda öğretim elemanından oluşur.

d) Soru basım komisyonu: İki rütbeli personel ve bir öğretim elemanından oluşur.

e) Yazılı sınav komisyonu: Birisi en az emniyet müdürü rütbesinde olmak üzere üç amir sınıfı personel ile Bakanın belirleyeceği bir personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak belirlenir.

f) Yazılı sınav değerlendirme komisyonu: Üç rütbeli personel, iki öğretim elemanı, Bakanın belirleyeceği bir personel ile yeteri kadar memurdan oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak belirlenir.

g) Fiziki yeterlilik sınav komisyonu: En az iki amir sınıfı personel ile Başkanlıkta görevli veya kurum dışından en az bir beden eğitimi öğretim elemanı/öğretmeninden ve Bakanın belirleyeceği bir personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak belirlenir.

ğ) Sözlü sınav komisyonu: Birisi en az emniyet müdürü rütbesinde olmak üzere üç amir sınıfı personel ile psikolog veya rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü mezunu olan bir kişi ve Bakanın belirleyeceği bir personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak belirlenir.

h) Merkezi sınav komisyonu: Üç emniyet müdürü rütbesinde personel ile iki öğretim elemanı ve Bakanın belirleyeceği bir personelden oluşur. Bakan tarafından üyeler arasından biri başkan olarak belirlenir. Bu komisyon, sınav takvimi süresince yürütülecek iş ve işlemleri takip, koordine ve denetleme ile yetkilidir.

(3) Her komisyon için en fazla Başkanlık tarafından yirmi yardımcı personel görevlendirilebilir.

(4) Birinci fıkranın (c), (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen komisyonların Başkanlıkta, bunların dışındaki komisyonların ise her sınav merkezi için ayrı ayrı kurulması esas olmakla beraber, Bakanlıkça aday sayısı ve işlemlerin yoğunluğu dikkate alınarak sınav merkezlerinde her alanda birden fazla komisyon oluşturulabileceği gibi bir sınav merkezindeki komisyonun başka merkezlerde de görev almasına karar verilebilir.

(5) Sınav komisyonunun kararlarına itiraz edilemez.

(6) Yedek personel görevlendirilir.

Ön sağlık kontrolü

(1) Adaylar sınavlara girmeden önce ön sağlık kontrolü komisyonu tarafından ön sağlık kontrolünden geçirilir.

(2) Ön sağlık kontrolü Sağlık Yönetmeliğine göre yapılır. Adaylar, ön sağlık kontrolü komisyonuna; ilaç raporu, durum bildirir sağlık kurulu raporu, engelli sağlık kurulu raporu, askerlikten muafiyet raporu, herhangi bir öğrenci adaylığından veya personel alımı adaylığından sağlık nedeniyle elenmesine neden olan raporları ile sağlık özgeçmişini tanımlayan bütün bilgi, belge ve raporları sunmak zorundadır. Bütün bu bilgi, belge ve raporlar, aldırılacak olan memuriyete giriş raporları ile birleştirilerek Sağlık İşleri Daire Başkanlığına gönderilir.

(3) Ön sağlık kontrolü komisyonu adaylar hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olur” veya “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” şeklinde karar verir. “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verilen adaylar hakkında gerekçe belirtilir.

(4) Hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verilen adaylar, sınavın diğer aşamalarına geçemezler.

Sınav aşamaları

(1) Giriş sınavları; yazılı sınav, fiziki yeterlilik sınavı ve sözlü sınavı şeklinde yapılır.

Sınavların yürütülmesine ilişkin esaslar

(1) Sınavın yürütülmesine ilişkin iş ve işlemler sınav döneminden önce Bakanlık tarafından hazırlanan talimatla belirlenir.

(2) Hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verilen adaylar, aynı başvuru dönemi içinde başka bir sınav komisyonuna başvuramazlar.

Yazılı sınav

(1) Ön sağlık kontrolü komisyonu tarafından “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olur” kararı verilenler, yazılı sınava alınırlar.

(2) Yazılı sınav soruları, soru hazırlama komisyonu tarafından hazırlanır. Hazırlanan sorular içerisinden soru denetleme ve soru bankası oluşturma komisyonu tarafından seçim yapılarak yazılı sınavda sorulacak sorular belirlenir. Belirlenen soruların basım işlemleri ve kitapçık haline getirilmesi soru basım komisyonu tarafından yapılır. Yazılı sınav, yazılı sınav komisyonu tarafından yapılır. Gerektiğinde yeteri kadar sınav gözlemcisi görevlendirilir.

(3) Sınav sorularının hazırlanması, basımı, saklanması, dağıtımı, sınavlarla ilgili diğer iş ve işlemler Başkanlık tarafından yürütülür.  Ancak yazılı sınav sorularının hazırlanması, basımı, saklanması ve yazılı sınavın yapılması işleri Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi veya Milli Eğitim Bakanlığına yaptırılabilir. Yazılı sınavın belirtilen kurumlara yaptırılması halinde, yazılı sınavda uygulanacak esas ve usuller protokolle belirlenir.

(4) Yazılı sınava ait işlemlerde gizlilik dereceli evraka ilişkin usul uygulanır.

(5) Sınavın düzenli bir şekilde yürütülmesinden yazılı sınav komisyonu sorumludur. Yazılı sınav komisyonu tarafından sınava girecek aday öğrencilerin sayısına uygun olarak gerekli düzenleme yapılır ve sınav işlemleri tamamlatılır.

(6) Sınav bitiminde, sınava girenlerin ve girmeyenlerin sayısı ve sınav akışını gösteren tutanaklar düzenlenerek sınav gözlemcileri ve komisyon üyelerince imzalanır.

Yazılı sınavı

(1) Yazılı sınav, test  şeklinde yapılır. Sınavda adaylara beş şıklı, çoktan seçmeli, yüz soru sorulur.

(2) Yapılacak sınavda sorulacak soruların konuları aşağıda belirtilmiştir:

a) Türkçe,

b) Sosyal Bilgiler,

c) Fen Bilgisi,

ç) Hayat Bilgisi,

d) Matematik,

e) Genel kültür.

(3) Yazılı sınav soruları, sınavın başlama saatinde adayların önünde açılır. Yazılı sınavda bilgisayar sisteminde okunabilen özel kâğıtlar kullanılır.

(4) Yazılı sınavda kopya çekenler veya kopya çekme teşebbüsünde bulunanlar ya da yerine başka bir kimseyi sokanlar hakkında tutanak düzenlenerek sınavı geçersiz sayılır. Bu adaylar bir daha adaylığa başvuruda bulunamazlar. Ayrıca söz konusu adaylar hakkında adli ve idari soruşturma açılabilmesi için gerekli işlemler yapılır.

(5) Yazılı sınavda yüz puan üzerinden en az elli puan alanlar başarılı sayılırlar. Bakanlık ihtiyaçlar çerçevesinde başarı puanını değiştirebilir.

Yazılı sınava itiraz ve başarı listesi

(1) Yazılı sınav sonuçlarının ilanını takip eden iki iş günü içerisinde bizzat aday tarafından başvuru merkezlerine veya doğrudan Başkanlığa yazılı olarak itiraz edilebilir. Başvuru merkezlerine yapılan itirazlar bir iş günü içerisinde Başkanlığa ulaştırılır. İtirazlar, itiraz süresi dolduktan sonra sınav değerlendirme komisyonu tarafından en geç dört iş günü içerisinde incelenir. Sonuçlar Başkanlık internet sayfasında duyurulur.

(2) Başkanlığa her ne sebeple olursa olsun süresinde ulaşmayan itirazlar değerlendirmeye alınmaz.

(3) Yazılı sınav sonucuna göre başarılı olanların listesi, Başkanlık internet sayfasında duyurulur.

Fiziki yeterlilik sınavı

(1) Yazılı sınavda başarılı olanlar, fiziki yeterlilik sınavına alınırlar.

(2) Fiziki yeterlilik sınav komisyonu aday değerlendirme ve seçmesini, adayın mevcut durumunu bizzat görerek aşağıda öngörülen esaslara göre yapar.

a) Fiziki yeterlilik sınavı; adayın bedeni kabiliyeti ve fiziki yapısı değerlendirilmek üzere uygulamalı olarak yapılır.

b) Fiziki yeterlilik sınavında adayın süresinin takibi, sınav yerinde bulunanlar tarafından görülebilecek nitelikteki sayaçlarla yapılır.

c) Fiziki yeterlilik sınavı yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Sınav sonucunda altmış puanın altında alan adaylar başarısız sayılır. Komisyon tarafından başarısız adaylar hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verilir ve başarısız adaylar sözlü sınavına geçemezler.

(3) Fiziki yeterlilik sınavına ilişkin bu Yönetmelikte yer almayan diğer düzenlemeler sınavdan önce Başkanlık tarafından hazırlanan talimatla belirlenir.

Sözlü sınav

(1) Fiziki yeterlilik sınavında başarılı olan adaylar, kendilerine duyurulacak yer ve zamanda sözlü sınav komisyonu tarafından sözlü sınava tabi tutulurlar.

(2) Adaylara, genel kültür konularından hazırlanan soruların yazılı olduğu bir kart çektirilir. Konu hakkında düşünmesi ve sunum yapması için süre verilir. Konu ile ilgili komisyonca adaya sorular sorulabilir. Her aday;

a) Konu hakkındaki bilgi düzeyi,

b) Kendisinden istenileni kavraması,

c) Özgüveni,

ç) İfade etme yeteneği,

d) Beden dilini kullanma becerisi,

olmak üzere beş ayrı kritere göre ve her bir kriter yirmi puan olmak üzere toplam yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Adayın sözlü sınavından başarılı olabilmesi için yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alması gerekir.

(3) Sözlü sınav komisyonu; başarılı olan adaylar hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olur”, başarısız adaylar hakkında “Çarşı ve Mahalle Bekçisi Adayı Olamaz” kararı verir. Puanlama ve karar, değerlendirme karar formuna işlenir.

Sınav sonuç listesinin belirlenmesi ve ilanı

(1) Adayların başarı sıralamasına esas giriş puanı; adayın yazılı sınav puanının %25’i, fiziki yeterlilik sınav puanının % 25’i ve sözlü sınav puanının % 50’sinin toplamıdır. Adaylar arasından başarı sıralaması puanında eşitlik olması halinde sırasıyla; yazılı sınavdan alınan puan, mülakat puanı, fiziki yeterlilik puanının yüksekliği esas alınır. Bunlarda da eşitlik olması halinde yaşı küçük olan aday tercih edilir.

(2) Giriş puanına göre asıl ve asıl sayısı kadar yedek olmak üzere her il için ayrı ayrı sınav sonuç listesi düzenlenir. Bu listeler Başkanlığın resmi internet sayfasında duyurulur. Duyuruda, asıl adayların atama için gerekli olan belgelerle birlikte, ilan tarihinden itibaren onbeş iş günü içinde planlandığı ile başvurmaları gerektiği belirtilir.

(3) Sınav evrakları sınavın yapıldığı ilde bir yıl süreyle, dava konusu olmuşsa davanın kesin karara bağlanmasına kadar saklanır ve bu sürenin bitiminde tutanakla imha edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Çarşı ve mahalle bekçisi adaylarının atamaları

(1) İllerdeki ilgili emniyet birimleri tarafından kendi iline planlanan asıl adaylara güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılarak, sonucu olumlu olanlar tebligat üzerine en geç altmış gün içerisinde, Sağlık Yönetmeliği hükümlerine göre alacakları sağlık kurul raporlarını, planlandığı ildeki eğitim şube müdürlüğüne teslim ederler.

(2) Bu raporlar, illerdeki eğitim şube müdürlüklerince Sağlık Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda gerekli işlemler yapılmak üzere Emniyet Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Daire Başkanlığına gönderilir. Çarşı ve mahalle bekçiliğine girmeye elverişli olduğu anlaşılanlar Valinin onayı ile aday memur olarak atanırlar. Ataması yapılanlar kurum sicil numarası verilmek üzere Personel Daire Başkanlığına bildirilir.

Yedek aday çağırma

(1) Kanuni bir mazereti olmaksızın süresinde başvurmayanlar veya istenilen belgeleri süresinde ibraz etmeyenler ile güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz olan, gerekli sağlık şartlarını taşımayan veya ataması yapılan aday memurlar arasından kanuni süreler içerisinde göreve başlamayan ya da aday memurluktan istifa eden veya herhangi bir sebeple ayrılanların yerine planlama yapılan ildeki eğitim şube müdürlüğü tarafından sırası ile yedek aday çağrılır. Ancak çarşı ve mahalle bekçiliği giriş niteliklerini kaybettiği anlaşılanların aday memurluğa tayinleri yapılamaz ve bu gibilerin sırası atlanarak sonra gelene geçilir. İstifa eden aday memurun geri dönme isteği kabul edilmez.

(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olumsuz olan, gerekli sağlık şartlarını taşımayan, aday memurluğu kabul etmeyen,  aday memurluktan istifa eden veya vefat edenlerin dosyaları planlaması yapılan ildeki Vali onayı ile işlemden kaldırılır.

(3) Adayların birinci fıkra gereğince aday memurluğa tayinlerinde esas alınan yedek aday listesi yeni bir sınavın yapılacağının ilan olunduğu tarihte; yeni bir sınav yapılmamış ise önceki sınav sonuçlarının ilan edildiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle hükümsüz sayılır. Belirtilen tarihlerden sonra yedek aday listesine göre aday memurluğa tayin yapılamayacağı gibi listede adı bulanan adaylar da herhangi bir hak iddia edemezler. Bu gibilerin sonraki sınava girme hakları saklıdır.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 10/10/1966 tarihli ve 12422 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Giriş Sınavı Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.