Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumu ve İşyurtlarının İdare ve İhale Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

Bu Yönetmeliğin amacı, Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun ve işyurtlarının, yönetimine dair esasları, hükümlü ve tutukluların ceza infaz kurumu bünyesindeki işyurdu atölyeleriyle hükümlülerin ceza infaz kurumları dışındaki kamu veya özel sektöre bağlı işyerlerinde çalıştırılmaları ile eğitim, öğretim ve topluma kazandırılmalarını, hükümlü ve tutukluların gündeliklerini, fazla çalışma ücretlerini, ihale ve alım-satım işlemlerine dair usul ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

Bu Yönetmelik, 4301 sayılı Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunun 9 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Bu Yönetmelikte geçen;

Bakan: Adalet Bakanını,

Bakanlık: Adalet Bakanlığını,

İşyurtları Kurumu: Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunu,

Yüksek Kurulu: Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Yüksek Kurulunu,

Ceza İnfaz Kurumları: Kapalı, yüksek güvenlikli kapalı, kadın kapalı, çocuk kapalı, gençlik kapalı ve açık ceza infaz kurumları ile tutukevleri, gözlem ve sınıflandırma merkezleri ve çocuk eğitim evlerini,

Genel Müdür: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürünü,

Genel Müdürlük: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünü,

Daire Başkanı: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü İşyurtları Daire Başkanını,

Daire Başkanlığı: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü İşyurtları Daire Başkanlığını,

İşyurdu: Hükümlü ve tutukluların meslek ve sanatlarını koruyup geliştirmek veya bunlara bir meslek ve sanat öğretmek, bu suretle üretilen ekonomik değerleri pazarlamak için kapalı, yüksek güvenlikli kapalı, kadın kapalı, çocuk kapalı, gençlik kapalı ve açık ceza infaz kurumları ile tutukevleri, gözlem ve sınıflandırma merkezleri ve çocuk eğitim evleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri üniteleri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

İşyurtları Kurumu ile İşyurtlarının Yönetimine Dair Esaslar

İşyurtları Kurumu ile işyurtlarının amacı

İşyurtları Kurumu ile işyurtlarının temel amacı, hükümlü ve tutukluların meslek ve sanatlarının korunup geliştirilmesi veya bir meslek ve sanat öğrenmelerini sağlamaktır.

Faaliyetlerin geliştirilmesi

Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen amacın gerçekleştirilebilmesi için;

a) İşyurtları Kurumu, kapalı ve açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitim evleri bünyesinde işyurtları kurar.

b) İşyurtları Kurumu ile işyurdu yöneticileri gerekli tedbirleri alırlar.

c) Diğer görevliler de çalışmalarıyla yardımcı olurlar.

İşyurtları Kurumunun organları

İşyurtları Kurumunun organları; Yüksek Kurul, Daire Başkanlığı ve işyurtlarıdır.

Yüksek Kurulun teşkili

Yüksek Kurul; Bakanlık Müsteşarının başkanlığında, Genel Müdür, Hukuk İşleri Genel Müdürü, Personel Genel Müdürü ile İdari ve Mali İşler Daire Başkanından oluşur. Bunların fiilen görevleri başında olmamaları hâlinde vekilleri Kurula iştirak eder.

Genel Müdür, Yüksek Kurul Başkanvekilidir.

Bakan, gerekli gördüğü hâllerde Yüksek Kurula başkanlık eder ve İşyurtları Kurumunun işlemlerini Bakanlık Teftiş Kuruluna denetletir veya inceletir.

İşyurtları Kurumunu, Yüksek Kurul Başkanı temsil eder.

Yüksek Kurulun toplanması

Yüksek Kurulun, genel olarak faaliyetleri gözden geçirmek ve gündemindeki konuları görüşmek üzere en az üç üyenin katılımı ile haftada bir kere toplanması zorunludur. Ancak, lüzum görülmesi hâlinde her zaman toplanabilir.

Kararlarda üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır.

Kararlar, karar defterine veya bu maksatla tutulan tasdikli bilgisayar sürekli formlarına kaydedilir.

Yüksek Kurulun görevleri

Yüksek Kurulun görevleri şunlardır;

a) İşyurtlarının genel amaç ve politikalarını belirlemek.

b) İşyurtları Kurumunun Genel Müdürlükçe hazırlanacak bütçesini onaylamak.

c) İşyurtlarının kurulmasına veya kaldırılmasına karar vermek.

d) Hükümlü ve tutukluların çalıştırılma esas ve usullerini belirlemek.

e) İşyurtları yönetim kurullarının önerisi üzerine 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre, nitelikleri 4301 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen işçilerin çalıştırılmasına, ücretlerinin belirlenmesine ve bunların işten çıkarılmasına karar vermek.

f) Fazla iş çıkarmak suretiyle işyurduna yararlı olan personel ve hükümlülere prim ödenmesinin esas ve usullerini belirlemek.

g) Yıllık bilânçolarında tahakkuk edecek kârdan, personel, işçi ve hükümlülere kâr payı ödenmesine ilişkin işyurdu yönetim kurullarının önerilerini karara bağlamak.

h) Bakanlığın denetim programlarına ek olarak, işyurtlarının faaliyetlerinin Adalet Müfettişleri tarafından denetlenmesini Bakana önermek.

ı) Ceza infaz kurumları ve tutukevleri personeline İşyurtları Kurumu ve işyurtlarının hesaplarını tutturmak ve bu hesapları ilgilendiren işleri yaptırmak.

i) İşyurtlarının yıllık iş program ve projelerini, faaliyet raporu ve netice hesaplarını görüşüp karara bağlamak ve Maliye Bakanlığına göndermek.

j) Genel Müdürün önerisiyle işyurtlarına işletme ihtiyaçları için kaynak tahsisi yapmak ve gerektiğinde birinden diğerine kaynak aktarması yapılmasına karar vermek.

k) Merkezi Yönetim Bütçesinden aylık alan kadrolu personelin işyurdunda çalıştırılmasına ilişkin Genel Müdürün önerilerini karara bağlamak.

l) İşyurtları Kurumu ile işyurtlarının paralarının yatırılacağı bankaları belirlemek.

Daire Başkanlığı

Daire Başkanlığı; bir Daire Başkanı ile yeteri kadar tetkik hakimi ve diğer personelden oluşur.

Daire Başkanlığının görevleri

Daire Başkanı, Yüksek Kurul Başkanvekilinin gözetim ve denetimi altında olup;

a) Yüksek Kurul kararlarını yerine getirmekle,

b) İşyurtlarını yönetmek, denetlemek ve hesap işlerini izlemekle,

c) Hükümlü ve tutukluların çalıştırılmalarıyla ilgili her türlü işlemi yürütmek, küçüklerin çalışma şartları bakımından ilgili Bakanlık ve kamu kuruluşları ile işbirliği yapmakla,

d) İşyurtlarının yıllık iş program ve projelerini, bütçelerini, faaliyet raporu ve sonuç hesaplarını Yüksek Kurula sunmakla,

e) İşyurtlarında 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre, 4301 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen nitelikte çalıştırılacak işçilere ilişkin işyurdu yönetim kurullarının önerilerini Yüksek Kurula sunmakla,

f) Yüksek Kurulun sekreterya hizmetlerini yürütmekle,

g) Görev alanına giren konularda mevzuat incelemesi ve araştırması yaparak Yüksek Kurula öneride bulunmakla,

h) Tüzük, yönetmelik ve genelge tasarılarını hazırlamakla,

ı) Kanunlarda gösterilen ve Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmakla,

yükümlüdür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İşyurtlarının Teşkilat ve İdaresi

İşyurdu yönetim kurulu

İşyurdu yönetim kurulu: İşyurdu müdürünün başkanlığında, işyurdunda görevli ikinci müdür (müdür yardımcısı), muhasebe yetkilisi, idare memuru, ambar memuru ve kâtipten teşekkül eder.

Teknik işler, malzeme alımları ve taahhüt işleri ile ilgili hususların görüşülmesinde işyurdu yönetim kuruluna, işin mahiyetine göre yeteri kadar teknik personel veya atölye şefi de katılır.

İşyurdu yönetim kurulunun toplanması

İşyurdu yönetim kurulu, üye sayısının salt çoğunluğuyla her hafta bir defa toplanır.

İşyurdu yönetim kurulu, gerektiğinde her zaman toplanabilir.

İşyurdu yönetim kurulunun görevleri

İşyurdu yönetim kurulunun görevleri şunlardır;

a) İşyurdunun geliştirilmesine ve genel gidişine ait her türlü faaliyetlere yön vermek.

b) Hükümlü ve tutukluların maddi ve manevi kalkınmalarına katkıda bulunacak eğitim, öğretim, sosyal, kültürel ve sportif program ve çalışmaları uygulamak.

c) 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre ücretleri işyurdundan ödenecek işçilerin kurum işlerinde çalıştırılmasını, ücretlerinin belirlenmesini ve bunların işten çıkarılmasını Yüksek Kurula önermek.

d) Kurumda üretilip satışa arz edilen mamûllerin satış fiyatını belirlemek.

e) İşyurdunda yapılacak fazla çalışma önerilerini karara bağlamak,

f) Bu Yönetmeliğe göre; Bakanlık, Yüksek Kurul, Genel Müdürlük veya Daire Başkanlığının onayını gerektiren işlemlere ilişkin kararları düzenleyerek onaya sunmak.

g) Daire Başkanlığının onayı alınarak, işyurdunda görevli personeli diğer mahâllerde geçici olarak görevlendirmek.

ı) Daire Başkanlığınca verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Kararların alınması

İşyurdu yönetim kurulu, kararlarını toplantıya katılanların çoğunluğuyla alır.

Oylarda eşitlik olduğu takdirde, Başkanın iştirak ettiği taraf tercih olunur.

Kararlara muhalif olanlar muhalefet gerekçelerini kararda belirterek imzalar.

Kararların muhafazası

İşyurdu yönetim kurulu kararları, tarih ve numara sırasıyla yazılır ve toplantıya katılanlar tarafından imzalanır. Kararlar, her yıl için ayrı bir dosya içerisinde saklanır ve denetime hazır tutulur.

İşyurdu personeli

İşyurdu personeli; işyurdu müdürü, görevlendirilen ikinci müdür (müdür yardımcısı), muhasebe yetkilisi, idare memuru, veteriner, ziraat mühendisi, ambar memuru, ayniyat mutemedi, kantin memuru, veznedar, tahsildar, atölye şefi, iş gözetmeni, ustabaşı, teknik eleman ve diğer personelden oluşur.

İşyurdu personelinin yer değiştirmelerinde işyurdunun kâr ve zarar durumu da dikkate alınır.

Personelin görev, yetki ve sorumlulukları

İşyurdu personelinin görev, yetki ve sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir.

a) Ceza infaz kurumu müdürü aynı zamanda işyurdu müdürüdür. İşyurdu müdürü, işyurdunun amiri olup, birinci derecede imza yetkisine haizdir. İşyurdu müdürü, işyurduyla ilgili işlemlerin mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesinden, işyurdunun gelişmesinden, işyurduna ait alacakların zamanında tahsilinden, ödenmeyen alacaklarla ilgili kanunî takibatın yapılmasından, işyurdu yönetim kurulunun düzenli toplanmasından, alınan kararların tatbikinden, muhasebe ve ayniyat hesaplarının doğru tutulmasından ve yokluğunda yerine bakacak işyurdunda görevli olan ikinci müdürlerden birini belirleyerek Daire Başkanlığına bildirilmesinden sorumludur.

b) İşyurdu ikinci müdürleri (müdür yardımcıları), işyurdu müdürünün yardımcısıdır. İşyurdu müdürü mevzuatın kendisine yüklediği işlerden bir kısmını ikinci müdürlere devredebilir.

c) İdare memuru; asli görevlerinin yanında işyurdu müdürü tarafından kendisine verilen işyurduyla ilgili görevleri de yerine getirmekle yükümlüdür.

d) Muhasebe yetkilisi; Gelirlerin tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması gibi muhasebe hizmetlerinin yürütülmesinden ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur.

Muhasebe yetkilisi, ödeme aşamasında ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;

1) Yetkililerin imzalarını,

2) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,

3) Maddi hata bulunup bulunmadığını,

4) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,

kontrol etmekle yükümlüdür.

Muhasebe yetkilisi, ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması hâlinde ödeme yapamaz. Belgesi eksik veya hatalı olan ödeme emri belgeleri, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç bir iş günü içinde gerekçeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hataların düzeltilmesi veya eksikliklerin giderilmesi hâlinde ödeme işlemi gerçekleştirilir.

Muhasebe yetkilisi, işlemlerine ilişkin defter, kayıt ve belgeleri muhafaza eder ve denetime hazır bulundurur.

Muhasebe yetkilisi, Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 34 üncü maddenin birinci fıkrasındaki ödemeye ilişkin hükümler ile Yönetmeliğin bu maddesinin yukarıdaki paragrafta belirtilen ödemeye ilişkin kontrol yükümlülüklerinden dolayı sorumludur. Muhasebe yetkililerinin Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre yapacakları kontrollere ilişkin sorumlulukları, görevleri gereği incelemeleri gereken belgelerle sınırlıdır.

Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, vermeye ve göndermeye yetkili olanlar muhasebe yetkilisi mutemetleridir. Muhasebe yetkilisi mutemetleri doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumludurlar.

Muhasebe yetkilisi muhasebe servisinin amiri olup, işyurdu müdürüne karşı sorumludur.

Muhasebe yetkilisi, işyurduna ait hesap işlerini usul ve mevzuata uygun şekilde yürütmekten ilgili memurlara müştereken yaptırdığı tediyelerle, maddî duran varlık, ambar, atölye, kantin ve sair hesapların yardımcı defterlerle mutabakatını teminden, vezne muamelatının 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre yürütülmesinden, kasa mevcudunun her gün veznedarla birlikte sayılmasından, ambar, ayniyat, kantin ve atölye hesaplarının her zaman için kontrolünden bizzat mesuldür. İşyurdu müdürleriyle birlikte Sayıştay’a yönetim dönemi hesabını vermekle sorumludur.

Muhasebe yetkilisi, muhasebe işleriyle ilgili memurlardan her zaman hesap istemeye yetkilidir.

e) Ambar, ayniyat ve kantin memurları ile atölye şefleri; kendilerine teslim edilen eşya ve malzemenin muhafazasından, tesellüm ve tevziinden ve kayıtların usul ve mevzuata uygun şekilde tutulmasından ve muhasebe ile her ay sonunda mutabakat sağlanmasından, altı ayda bir yapılacak genel sayımlara hazırlık olmak üzere yed' lerindeki eşya ve ayniyatın bir listesini sayım gününden evvel hazırlamaktan sorumludurlar. Bu memurlar, muhasebe servisine bağlı olup, muhasebe yetkilisi tarafından istenecek her türlü hesap ve bilgiyi vermekle yükümlüdürler.

f) Veznedar; işyurdu namına yapılacak tahsilat ve ödeme ile kasa defterinin tutulmasından, her gün muhasebe yetkilisi ile birlikte kasadaki mevcut paranın sayılmasından ve Yüksek Kurulca belirlenen miktarı aşan para mevcudunun vaktinde bankaya yatırılmasından ve ortaya çıkacak kasa farkından sorumludur.

g) Tahsildar; işyurdunun alacaklarını tahsil etmekle görevlidir.

h) İş gözetmeni; işyurdu müdürü tarafından işyurduyla ilgili verilen görevden başka, hükümlü ve tutukluların çalışmasını kontrol ve temin etmek ve puantaj defterlerini tutmakla mükelleftir.

ı) Ustabaşı, teknik elemanlar ve diğer personel; kendi bilgi ve ihtisasları dahilinde çalışmak ve hükümlüleri yetiştirmekle mükellef olup, iş icabı olarak kendilerine tevdi edilen araç ve gereçlerin muhafazasından mesuldürler.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Hükümlü ve Tutukluların Çalıştırılmalarının Genel Esasları ile Ücretleri

Hükümlü ve tutukluların çalıştırılma amacı

Hükümlü ve tutukluların çalıştırılmalarındaki amaç; meslek ve sanatlarının korunup geliştirilmesi veya bir meslek ve sanat öğrenmeleri suretiyle ceza infaz kurumu sonrası hayatlarına topluma yararlı bireyler olarak dönmelerini sağlamak, ekonomik yönden rahatlamalarını temin etmek, ceza infaz kurumlarındaki insan gücünün hizmet ve üretime dönüştürülerek ülke ekonomisine katkıda bulunmalarına yardımcı olmaktır.

Hükümlü ve tutukluların çalıştırılma esasları

Kurum hekimi tarafından ruhsal ve bedensel olarak sağlıklı olduğu belirlenen meslek sahibi olmayan hükümlüler ile meslek sahibi olan istekli hükümlüler, kurum imkânları ölçüsünde belirlenen ücret karşılığında atölye veya işyurtlarında çalıştırılabilirler.

Tutuklulardan çalışmaları istenebilir; ancak buna mecbur tutulamazlar.

Çocuk hükümlülerin çalıştırılması yalnızca meslek eğitimine yönelik olur. Öğretim kurumlarına veya örgün eğitime devam eden çocuklar ile genç hükümlüler öğretim yılı içinde atölye ve işyerlerinde çalıştırılmazlar. Bunların çalıştırılmalarında 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 5275 sayılı Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.

Ceza infaz kurumu içinde veya dışında; hükümlü, tutuklu ve hükmen tutukluların işyurduna bağlı yerlerde çalışmaları bu Yönetmelik hükümlerine, işyurduna bağlı olmayan yerlerde ise ceza infaz kurumu yönergesi hükümlerine tâbidir.

Çalıştırmanın kapsamı

Hükümlüler, bulundukları ceza infaz kurumlarının içinde veya dışında işyurduna ait atölye ve işkollarında veyahut kurum dışında kamu veya özel sektöre ait işyerlerinde; tutuklular ile hükmen tutuklular ise ceza infaz kurumu içindeki atölye ve işkollarında çalıştırılırlar.

Hükümlüler, kendi işyerlerinde veya üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarına ait işyerlerinde çalıştırılamazlar. Bu tür işyerlerinde çalıştığı tespit edilen hükümlüler kapalı ceza infaz kurumuna iade edilir. Gerekli hassasiyeti göstermeyen idareciler hakkında da yasal işlem yapılır.

Ceza infaz kurumu dışında çalıştırılan hükümlülerin çalıştıkları işyerinde yatmalarına izin verilmez. Çalışılan yer kendi ceza infaz kurumlarına yakınsa geceleri kurumlarına dönmeleri zorunludur. Kendi kurumlarının bulunduğu mahallin dışında bir iş yerinde çalıştırılan hükümlülerin geceleri, çalıştıkları mahalle en yakın açık ceza infaz kurumunda, açık ceza infaz kurumu bulunmadığı takdirde kapalı ceza infaz kurumunun hükümlü ve tutuklularla irtibatı olmayacak bir bölümünde barındırılır.

Açık ceza infaz kurumlarındaki hükümlülerden; iş temin edildiği halde çalışmayanlar, işi savsaklayanlar, boykot edenler, sürekli hastalığı sebebiyle çalışamayacak durumda olanlar ve iş düzenine intibak edemeyenler kapalı ceza infaz kurumuna iade edilirler.

Bakanlık; tarım, deniz ve su ürünleri avcılığı, inşaat, yol, maden ve orman gibi iş alanlarında çalışma ekipleri kurabilir. Bu ekip çalışmalarına, açık ceza infaz kurumu hükümlüleri ile kapalı ceza infaz kurumlarında hükümlülük süresinin enaz dörtte birini iyi hâlle geçiren hükümlüler katılırlar.

Çalışma zorunluluğunun uygulanmasına elverişli ceza infaz kurumları yapılıncaya kadar;

a) Açık ceza infaz kurumu hükümlüleri,

b) Çocuk eğitimevi hükümlüleri,

c) Açık ceza infaz kurumuna seçilme hakkını kazanmış olup da kapasite yetersizliği nedeniyle bu ceza infaz kurumuna gönderilemeyen ve ilçe kapalı ceza infaz kurumuna nakledilen hükümlüler,

d) Kapalı ceza infaz kurumu hükümlülerinden şartla salıverilmelerine en çok iki yıl kalanlardan; Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzükte düzenlenen şartları haiz olup açık ceza infaz kurumuna ayrılmış olanlar,

kamu veya özel işyerlerinde, gruplar hâlinde, ceza infaz kurumu personelinin gözetimi ve koruması altında çalıştırılabilirler.

Kapalı ceza infaz kurumlarındaki ekip ve grup çalışmalarına katılan hükümlüler dışında kalan hükümlüler, infaz kurumu dışındaki iş alanlarında güvenlik tedbirleri ve jandarma koruması altında çalıştırılabilirler.

Hükümlülerin kurum dışında çalıştırılması

Kurum dışındaki iş alanlarında;

a) Açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler,

b) Kapalı ceza infaz kurumunda bulunup ta açık ceza infaz kurumuna ayrılmaya hak kazanmış hükümlüler,

c) Çocuk eğitim evinde bulunan hükümlüler,

çalıştırılabilir.

Açık ceza infaz kurumunda bulunanlar iç güvenlik görevlilerince, kapalı ceza infaz kurumunda bulunanlar ise iç ve dış güvenlik görevlilerince alınacak tedbirler altında çalıştırılırlar.

Kapalı kurumda bulunan hükümlülerden, açık kuruma ayrılmaya hak kazanmış ve haklarında açık kuruma ayrılma konusunda idare ve gözlem kurulunca karar alınmış olanlar, açık kuruma nakil istememeleri nedeniyle kapalı kurumda barındırıldığı takdirde ve istekleri hâlinde kurum dışındaki adalet hizmetine tahsis edilen yerlerde iç güvenlik görevlileri nezaretinde çalıştırılabilir.

Çocuk eğitim evlerinde bulunan hükümlülerin, kurum dışında çalıştırılmaları sırasında kurum görevlilerinin gözetimi ve muhafazası aranmaz.

İş alanlarına sahip olan kuruluşların hükümlü çalıştırmaları teşvik edilir.

Hükümlüler, ekipler hâlinde çalıştırılabilir. Ekip, en az iki kişiden oluşur.

Hükümlülerin kurum dışındaki işyerlerinde çalıştırılmaları, işveren ile ceza infaz kurumu yetkilileri arasında düzenlenecek protokol çerçevesinde gerçekleştirilir. Protokol; işveren veya temsilcisi ile işyurdu bulunan kurumlarda işyurdu müdürü, işyurdu bulunmayan kurumlarda ise mahallî Cumhuriyet başsavcısı tarafından imzalanır. Taraflar, imzaladıkları protokol hükümlerine uymak zorundadır. Taraflardan biri, belirtilen tarihin bitiminden en az on beş gün önce yazılı olarak bildirim yapmadığı takdirde, protokol aynı süre ve esaslar çerçevesinde yenilenmiş sayılır.

Protokolde; çalıştırılacak hükümlülere verilecek ücret, çalışma saatleri, ulaşım, iaşe, güvenlik, protokolün süresi ve diğer hususlar düzenlenir. Ücret, yürürlükte bulunan onaltı yaştan büyükler için uygulanan asgari ücretten aşağı olamaz. İşverence, her ay sonunda tahakkuk ettirilecek ücret tutarı, en geç ertesi ayın ilk haftası içerisinde işyurdu müdürlüğünce bildirilecek banka hesabına yatırılır ve işyurdu bütçesine gelir kaydedilir. Bu şekilde çalışan hükümlülere Yüksek Kurulca belirlenen ücret ödenir. Hükümlülere ücret tahakkuku her ayın sonunda yapılır ve Hükümlü Emanet Para Hesabına aktarılır.

Ücretin tahakkukunda, günlük olarak tutulacak puantaj cetveli esas alınır. Puantaj cetvelinde çalışmanın yapıldığı tarih, çalıştırılan hükümlünün adı ve soyadı ile imzasına yer verilir. Puantaj cetveli, işveren temsilcisi ile işyurdu veya kurum yetkilisi tarafından görevlendirilecek personel tarafından müştereken, iki nüsha olarak düzenlenir. Cetvelin bir nüshası işverence, diğer bir nüshası ise işyurdu müdürlüğü veya kurum yetkilisince muhafaza edilir.

Protokol, onay için Daire Başkanlığına gönderilir.

Ceza infaz kurumu idaresi, asayiş, güvenlik, sağlık, bakanlık talimatı ve benzeri hâllerde hükümlüleri çalışma yerine göndermeyebilir.

Hükümlülerin, ceza infaz kurumu dışında işyurduna ait olmayan işyerinde çalışmaları hâlinde;

a) 4857 sayılı İş Kanunu gereğince çalışma güvenliği, işveren tarafından sağlanır.

b) Her türlü iş kazasının yasal yükümlülüklerinden işveren sorumludur.

c) Hükümlülerden birinin firar etmesi veya başkaca kanunî takibatı gerektirir bir olaya sebebiyet vermesi hâlinde, işverene sorumluluk yükletilmez.

Ücretler ve ücretlerden yapılacak kesintiler

Hükümlülerin veya tutukluların işyurduna ait atölye, tesis ve benzeri ünitelerde çalıştırılması hâlinde, bunlara Yüksek Kurulca belirlenen gündelik ödenir.

Tahakkuk eden ücretlerden aşağıdaki kesintiler yapılır;

a) Gelir Vergisi ve Damga Vergisi yönünden:

1) İşyurdu bütçesinden hükümlülere ödenecek ücretler, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesine göre gelir vergisinden istisna edilir. Tüzükte belirlenen esasların dışına çıkılarak veya işyurdu bütçesi dışında yapılan ücret ödemeleri vergiye tâbi tutulur.

2) Hükümlülere tahakkuk ettirilen ücret tutarı üzerinden damga vergisi kesintisi yapılır.

b) Sosyal sigorta primi yönünden:

1) Ceza infaz kurumu bünyesinde yer alan işyurtları dışındaki işyerlerinde çalıştırılan hükümlülere yapılacak ücret tahakkuku üzerinden sigorta primi kesintisi yapılır.

2) Hükümlülerin sosyal hak ve yardımlardan yararlandırılması, kamu veya özel sektöre ait işverenin yasal durumu da göz önünde bulundurularak tespit edilir.

Sağlık sebepleri dolayısıyla çalıştırılamayacak olanlar

Çalışamayacağı tabip raporu ile anlaşılan hükümlü ve tutuklular çalıştırılamazlar.

Çalışma süresi

Çalışma süresi, 4857 sayılı İş Kanunu ve hükümlülerin iyileştirilmesi ve eğitim çalışmaları için ayrılan süre göz önünde tutularak, günde bir saatten az ve yedi buçuk saatten çok olmamak üzere, ceza infaz kurumu yönergesinde belirtilir. Bu süre haftada en çok kırk beş saattir.

Fazla çalışma süresi, günde üç saati geçemeyeceği gibi fazla çalışma yapılacak günlerin toplamı da bir yılda doksan iş gününden veya iki yüz yetmiş saatten fazla olamaz. Ancak, kamu yararı, işin niteliği veya üretimin artırılması gibi sebeplerle fazla çalışma yaptırılabilir.

İşyurdunda iş kolu kurulması veya kaldırılması

İşyurdunda yeni bir işkolu kurulması veya kaldırılması işyurdu yönetim kurulunun önerisi ve Yüksek Kurulun onayına bağlıdır.

İş sağlanması

Bakanlık, Yüksek Kurul, Daire Başkanlığı veya işyurdu yönetim kurulları, hükümlülerin işsiz kalmaması için her türlü tedbiri alır.

Bu amaçla;

a) İşyurdunun araç-gereç ve insan kaynaklarının atıl durumda bırakılmaması için çevredeki işyerlerinin bir kısım işlerini almak,

b) Mümkün olduğu takdirde fason iş ve montaj işi temin etmek,

c) Bakanlığa ve İşyurtları Kurumuna ait bina ve tesislerde işletmeler kurarak, hükümlü istihdamı yaratmak,

d) Emek yoğun işlere yönelik iş kollarının açılmasıyla bağ-bahçe işleri, ağaç dikimi, inşaat, onarım ve çevre düzenlemesi gibi işlerin alınmasını sağlamak,

e) Kurum içinde veya dışında daha çok hükümlünün çalıştırılmasına imkân sağlayacak çalışma üniteleri oluşturmak,

suretiyle işyurdu kapasitesini artırıcı çaba gösterir.

Hükümlülerin mesleki yönden sınıflandırılması

Çalışan hükümlüler; çırak, kalfa ve usta olmak üzere üçe ayrılır.

Staj

Ceza infaz kurumuna yeni gelen hükümlü ve tutuklulardan, kurumda icra edilen sanatları bilmeyenler, kapalı ve açık ayırımı yapılmaksızın çırak olarak 6 ay süre ile staja tâbi tutulurlar.

Staja tâbi tutulanlara, Yüksek Kurulca belirlenen ücret, iaşe bedeli kesilmeksizin diğer yasal kesintiler yapıldıktan sonra tahakkukun ait olduğu ay itibariyle, kendilerine ödenmek üzere, Hükümlü ve Tutuklu Emanet Para Hesabına aktarılır.

Sınıflara ayrılma

Gösterilen yeterliğe göre sınıflara ayrılma ve bir sınıftan diğerine nakil, atölye şefinin düşüncesi alındıktan sonra, işyurdu yönetim kurulu tarafından yapılır.

İş miktarının tespiti

Her sınıfta hükümlü ve tutukluların yapacağı işin günlük miktarı, yönergede gösterilir.

İç hizmetler

Ceza infaz kurum mevcudunun %10'unu geçmemek üzere, bazı hükümlü ve tutuklular, liyakat durumları da gözönüne alınarak, berberlik, temizlik, yemek işleri ile bunlara benzer işlerde görevlendirilebilirler.

Bu şekilde çalıştırılan hükümlülere, işyurdu bütçesinden gündelik ödenebilir.

Gündelik

Çalışan hükümlü ve tutuklulara verilecek gündelikler, çırak, kalfa ve ustalar için ayrı ayrı olmak üzere, yapılan işin niteliğine ve işkollarına göre Yüksek Kurulca belirlenir. Çalışılmayan günler için gündelik tahakkuk ettirilmez.

Çocuk eğitim evlerindeki hükümlülere gündelik yerine, işyurdunun kâr etmesi hâlinde, Yüksek Kurulca belirlenecek miktarda kâr payı dağıtılır. Dağıtılacak kâr miktarının tespitinde sadece gelir tablosundaki faaliyet kârı esas alınır.

Hükümlülere ve tutuklulara ödenecek gündelikler, her ayın sonunda bordro düzenlenmek suretiyle tahakkuk ettirilir. Bu tahakkukta, iş gözetmeninin düzenlediği puantaj cetveli esas alınır. Bordrolarda iaşe bedeli kesilmez, diğer yasal kesintiler düşüldükten sonra kalan tutar kendilerine ödenmek üzere Hükümlü Emanet Para Hesabına aktarılır.

İş kapasitesinin üzerinde hükümlü bulunduran açık ceza infaz kurumlarında iş temin edilememesi nedeniyle çalıştırılamayan hükümlülere gündelik tahakkuk ettirilmez.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Primler ve İndirimler

Prim

Hükümlü ve tutuklulara daha verimli çalışmalarını sağlamak ve ekonomik yönden katkıda bulunmak amacıyla prim verilebilir.

Prim tespiti

İşyurdunda çalışan hükümlü ve tutuklulara, ortalama üretimin üzerinde yaptıkları fazla çalışmanın karşılığı olarak yevmiye haricinde prim ödenebilir. Prim verilecekler ile prim miktarı işyurdu yönetim kurulunun teklifi üzerine Yüksek Kurulun onayı ile belirlenir.

Eksik iş üretme

Çalışma saatleri içinde hastalık, acemilik ve kabiliyetsizlik gibi sebepler haricinde; temaruz, kayıtsızlık ve işi benimsememek gibi hâllerde asgari üretim düzeyinin altında iş üreten ve bu hareketi ile işyurdunu kasten zarara uğratan hükümlü ve tutukluların gündeliğinden eksik ürettikleri iş oranında indirimler yapılması işyurdu yönetim kurulunca karar altına alınır ve uygulanır.

Prim vermede usul

Hükümlü ve tutukluların çalıştığı atölye veya işyerinde, ustabaşı, usta, kalifiye işçi ve çırak durumunda olanların derecelerine göre günde asgari ve ortalama üretim düzeyinin miktarı işyurdu yönetim kurulunca, yetkili atölye şeflerinin kanaatleri sorulmak suretiyle tespit edilir. Tespit edilen değerler atölyede herkes tarafından görülecek bir yere asılmak suretiyle hükümlü ve tutuklulara duyurulur.

Asgari veya ortalama üretim düzeyinin altında veya üstünde iş yapan hükümlülerin ismi ve miktarı ilgili atölye şefinin raporuyla tespit edilir ve puantaj cetveline işlenir. İlgili hakkında karar işyurdu yönetim kurulunca verilir.

Gündelikten indirim söz konusu ise ilgili hükümlü veya tutuklu işyurdu yönetim kurulunca dinlenir ve verilecek karar kendisine tebliğ edilir.

Prim ve indirimin sınırı

Prim olarak ödenecek günlük miktar, gündeliğin bir katını, noksan iş çıkarmak sebebiyle yapılacak indirim ise gündeliğin yarısını geçemez.

Eksik iş çıkarmanın devamlılığı

Temaruz, kayıtsızlık ve işi benimsememek gibi sebeplerle altı ay zarfında yevmiyesinden üç defa indirim yapılan ve kendisine tebligat yapılan hükümlü açık ceza infaz kurumunda ise disiplin kurulu kararı ile kapalı ceza infaz kurumuna iade edilir. Hükümlü kapalı ceza infaz kurumunda ise durumu infaz dosyasına işlenir.

ALTINCI BÖLÜM

Fazla Çalışma Usul ve Esasları

Fazla çalışma

İşyurdunda; alınan siparişlerle taahhüt edilen işlerin zamanında bitirilememesi nedeniyle doğabilecek olası zararların önlenmesi, tarım işlerinde ekim, dikim ve bakım işlerinin geciktirilmeden yaptırılması ve ürünün zamanında toplanmasını sağlayabilmek ile müşterilerden gelecek aşırı talebi karşılayabilmek amacıyla fazla çalışma yaptırılabilir.

Fazla çalışmaya işyurdu yönetim kurulu karar verir.

Fazla çalışma yapacaklar

İşyurdunda görevli personel ve işçiler ile hükümlü ve tutuklular fazla çalışma yapabilirler.

Fazla çalışma yapılacak hâller

İşyurdunda;

a) İş yoğunluğunun fazla olması nedeniyle, alınan siparişlerin ve taahhüt edilen işlerin zamanında bitirilemeyecek olması,

b) Tarım işlerinde; ekim, dikim ve bakım işlerinin geciktirilmesi ile ürünün zamanında toplanamayacak olması,

c) Ürünlere piyasada aşırı talep olması,

d) Hizmetin gereği olarak resmî tatil günlerinde çalışmanın zorunlu bulunması,

hâllerinde memurlara, işçilere, hükümlü ve tutuklulara fazla çalışma yaptırılabilir.

Fazla çalışma ücreti

657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi personele, işyurtlarında yaptırılacak fazla çalışma için mezkur Kanun hükümleri çerçevesinde fazla çalışma ücreti ödenir.

İşçilere ödenecek fazla çalışma ücretleri ise 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri çerçevesinde tespit edilir.

Hükümlü ve tutuklulara ödenecek fazla çalışma ücreti Yüksek Kurulca belirlenir.

YEDİNCİ BÖLÜM

İhale İşlemlerine Dair Usul ve Esaslar

İhale işlemlerine ilişkin genel esaslar

İşyurtları Kurumu ile işyurtlarının;

a) Mal veya hizmet alımları ile yapım işleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve bu kanunlara göre yayımlanan alt düzenleyici işlemlere,

b) Satım, kiraya verme, trampa ve gelir sağlayıcı nitelikteki işler Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği hükümlerine,

göre yürütülür.

İhalelerdeki limitlerin belirlenmesi

Yüksek Kurul, İşyurtları Kurumu ve işyurtlarında yapılacak ihalelerde uyulacak limitleri, Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda yer alan tutarları aşmamak kaydıyla her yıl için belirler.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

İşyurtları Kurumu Bütçesinden Yapılacak Harcamalar

İşyurtları Kurumu Bütçesinden yapılacak harcamalar

İşyurtları Kurumu bütçesinden, Yüksek Kurulca belirlenen miktar ve esaslar dahilinde; Kurumun hizmet ve çalışmalarının yürütülmesi ile ilgili döşeme, demirbaş, makine, teçhizat, kara, hava ve deniz taşıtları alım, bakımı, onarımı, işletilmesi ve diğer tüm giderleri ile Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı kuruluşlarının arsa, bina alımı, inşaat, onarım, demirbaş, araç-gereç, ve sair her türlü ihtiyaçları için harcama yapılabilir. Harcanmayan kısımlar İşyurtları Kurumunun ertesi yıl bütçesine devredilir.

Ceza infaz kurumu işyurdu bütçelerinden, işyurdu hizmet ve çalışmalarının yürütülmesi ile ilgili her türlü döşeme, demirbaş, makine, teçhizat, kara, hava ve deniz taşıtları alım, bakım, onarım ve işletilmesiyle işyurtlarına ait tüm giderler için harcama yapılabilir.

İşyurtları Kurumu, 832 sayılı Sayıştay Kanunun vize ve tescil hükümlerine tâbi değildir.

Merkezi Yönetim Bütçesinden İşyurtları Kurumuna tahsis edilen ödenekler, her ayın başında 1/12 oranında harcama programına tâbi olmaksızın serbest bırakılmak kaydıyla kullandırılır.

Ödenek talepleri Yüksek Kurula sunulmak üzere Daire Başkanlığına gönderilir. Ödenek talepleri uygun görüldüğünde gönderilen ödenek avans hesabına kaydedilir. Harcama belgeleri ve varsa artan ödenek geri geldiğinde avans hesabı kapatılır.

Merkez teşkilatında ihale komisyonlarının kurulması

İşyurtları Kurumunun bütçesinden kendi hesaplarına para aktarılan Bakanlık merkez birimleri olan Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü, İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı, Teknik İşler Dairesi Başkanlığı, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı ile Türkiye Adalet Akademisi Başkanlıklarının kendi satınalma ve ihale komisyonları, ihale yetkilisince 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre oluşturulur.

Komisyonların İhale Yetkilisi Bakandır. Bakan bu yetkisini devredebilir. İhale sözleşmelerinin uygulanmasına yönelik işlemler ilgili birimlerce yürütülür.

Yukarıda sayılan birimlerin dışındaki merkez birimleri, taleplerini İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına iletir.

Taşra teşkilatında ihale komisyonlarının kurulması

İşyurtları Kurumunun bütçesinden kendi hesaplarına para aktarılan Bakanlık taşra birimleri olan Cumhuriyet başsavcılığı, bölge idare, idare veya vergi mahkemesi başkanlığı, ceza infaz kurumları personel eğitim merkezi müdürlükleri, ceza infaz kurumu müdürlükleri ve ceza infaz kurumu işyurdu müdürlükleri, kendi satınalma ve ihale komisyonlarını 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre oluştururlar.

Her malî yılın başında Yüksek Kurulun belirleyeceği limiti aşan ihalelerin ihale yetkilisi Bakandır. Bakan bu yetkisini devredebilir.

İhalelere ilişkin sözleşmelerin uygulanmasına yönelik işlemler yukarıdaki birimlerce yürütülür.

Merkez teşkilatı birimlerinin harcama esasları

İşyurtları Kurumu bütçesinden kendilerine ödenek aktarılan merkez birimleri, harcamalarından sorumludurlar. Bu birimler, harcamalarından artan para varsa bu parayı İşyurtları Kurumunun hesabına yatırarak dekontuyla birlikte harcama belgelerini yapılan ödemeyi müteakip yedi gün içerisinde, denetlemelerde esas olmak üzere, Daire Başkanlığına gönderir.

Banka üzerine keşide edilecek ödeme emirlerinde veya hak sahiplerine yaptıkları iş karşılığında verilecek çeklerde ilgili birim amiri veya yetki vereceği yardımcısı ile bir tetkik hakiminin imzası bulunur.

Taşra teşkilatındaki harcama esasları

Taşra birimleri yapılacak harcamanın niteliğine göre 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Hükümlerine uygun olarak merkezdeki bağlı oldukları birimden istekte bulunurlar. Yapılan talebin Merkezi Yönetim Bütçesinden karşılanma imkânı yoksa, bu durum Yüksek Kurula sunulmak üzere Daire Başkanlığına intikal ettirilir. Bu taleplerden Yüksek Kurulca uygun görülenler harcama onayı verilerek ödenek talebinde bulunan ilgili taşra birimine aktarılır.

Taşra birimi, ödenek tahsis edildiğinde işin niteliğine göre 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri uyarınca ihale komisyonu kurarak mal ve hizmet alımı ile yapım işini yaptırır ve ödeme yapıldıktan sonra varsa artan parayı İşyurtları Kurumunun hesabına yatırarak dekontunu harcama belgeleriyle birlikte ödemeyi müteakip 7 gün içerisinde Daire Başkanlığına gönderir.

Hak sahiplerine yaptıkları iş karşılığında verilecek çek veya ödeme emirlerinde harcama yetkilisinin ve varsa işyurdu muhasebe yetkilisinin imzası bulunur.

Satınalmalarla ilgili kayıt işlemleri

Satınalmalar yapıldıktan sonra alınan malzemelerin ambar girişi, demirbaş kayıtları ve benzeri işlemleri 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 44 ve 45 inci maddeleri hükümlerine uygun olarak yerine getirilir.