3095 Deniz ve Hava Araçları Kazalarında Arama Kurtarma Yönetmeliği

Ekli “Deniz ve Hava Araçları Kazalarında Arama Kurtarma Yönetmeliği“nin yürürlüğe konulmasına, 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun, 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun, 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu, 4749 sayılı Şikago'da 7 Aralık 1944 tarihinde Akit ve İmza Edilmiş Olan Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması ile Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi ve Bunların Eklerinin Onanması Hakkında Kanun, 3171 sayılı Denizde Arama ve Kurtarma Uluslararası Sözleşmesi ile Ekinin ve Konferans Kararlarının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümleri gereğince karar verilmiştir.

Deniz ve Hava Araçları Kazalarında Arama Kurtarma Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; insan hayatını kurtarmaya yönelik deniz ve hava arama kurtarma hizmetlerinin yürütülmesinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının görev ve sorumluluklarını tespit etmek, bu faaliyetlerin ilgili ulusal mevzuat ve uluslararası sözleşmelere/anlaşmalara uygun olarak yürütülmesini sağlamaktır.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik;

a) Türk arama kurtarma bölgesi sınırları içerisinde; insan hayatını kurtarmaya yönelik deniz ve hava arama kurtarma faaliyet ve hizmetlerinin yerine getirilmesi ile tıbbi tavsiye, tıbbi tahliye ve tıbbi ilk yardım hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasları,

b) Türk arama kurtarma bölgesi sınırları dışında kalan ve ülkemizle bağlantılı hava ve deniz araçlarından kaynaklı arama kurtarma faaliyetlerinin veya tıbbi tavsiye ve tahliye faaliyetlerinin takip ve/veya koordinasyonunu,

c) Görev verilen ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının iş birliği ve koordinasyonunu,

ç) Karasal iç sularda, su araçlarının ve kişilerin kazaya uğraması durumunda gerçekleştirilecek faaliyetleri,

kapsar.

(2) Bu Yönetmelik;

a) Doğal afetler sonucu ana karada icra edilen arama kurtarma faaliyetlerini,

b) Hava araçlarının kazaya uğraması durumu hariç olmak üzere dağ, mağara, bina, maden gibi yerlerde yürütülen diğer arama kurtarma faaliyetlerini,

c) Harp durumu, sivil kargaşa, terör ve ayaklanma sonucu olağanüstü hali gerekli kılan durumlardaki yardım faaliyetlerini,

ç) Yalnız askeri unsurların uğradığı kazalarda icra edilen arama kurtarma faaliyetlerini,

d) Kaza sonucu mal kurtarmaya yönelik faaliyetleri,

e) Deniz ve hava araçları dışındaki tıbbi tavsiye, tıbbi tahliye ve tıbbi ilk yardım hizmetlerini,

kapsamaz.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 10/6/1946 tarihli ve 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanuna, 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanuna, 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununa, 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununa, 5/6/1945 tarihli ve 4749 sayılı Şikago'da 7 Aralık 1944 tarihinde Akit ve İmza Edilmiş Olan Milletlerarası Sivil Havacılık Anlaşması İle Sivil Havacılık Geçici Sözleşmesi ve Bunların Eklerinin Onanması Hakkında Kanuna, 20/3/1985 tarihli ve 3171 sayılı Denizde Arama ve Kurtarma Uluslararası Sözleşmesi ile Ekinin ve Konferans Kararlarının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanuna, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Ana Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi (AAKKM): Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde Deniz Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi ve Hava Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezinin yürüttüğü arama kurtarma faaliyetlerinin genel takibini, uluslararası standartlara uygunluğunun kontrolünü yapan, halin icabına göre düzenleyici ve önleyici faaliyetleri belirleyen, uluslararası boyutta ülkemizle ilişkili arama kurtarma faaliyetlerini takip ve/veya koordine eden Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından işletilen merkezi,

b) Arama: Bir Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi tarafından, uygun imkân ve kabiliyetler kullanılarak deniz ve/veya hava araçlarının kazaya uğraması neticesinde, tehlikedeki şahısların yerlerinin tespit edilmesine yönelik her türlü faaliyeti,

c) Arama kurtarma hizmeti: Bir arama kurtarma faaliyetinin gerektiği gibi yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, uygun imkân ve kabiliyetler kullanılarak deniz aracı, hava aracı ve diğer araçlar ile ilgili tesislerin birlikte çalışması, tıbbi tavsiye, tıbbi tahliye ve tıbbi ilk yardım sağlanması hususlarını da kapsayan tehlikeli durum takibi, haberleşme, koordinasyon ve uygulamaların tamamını,

ç) Arama kurtarma irtibat noktası: Türk görev kontrol merkezinin, COSPAS-SARSAT Sistemi vasıtasıyla alman tehlike sinyallerini göndermekle yükümlü olduğu ülkelerin arama kurtarma merkezlerini,

d) Arama kurtarma koordinasyonu: Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde ve/veya dışında, olayın türü, kapsamı ve büyüklüğüne göre arama kurtarma imkân ve kabiliyetlerinin eş güdüm içerisinde harekete geçirilip olay yerine müdahalenin yapılması amacıyla yürütülen her türlü faaliyeti,

e) Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi (AKKM): Deniz Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi ve/veya Hava Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezini,

f) Arama kurtarma unsuru: Bir arama kurtarma faaliyeti gerçekleştirmek üzere görevlendirilmiş ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarına ait, eğitimli personel ve uygun malzemeyle donatılmış deniz, hava veya kara aracını,

g) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,

ğ) COSPAS-SARSAT Sistemi: Uluslararası Uydu Yardımlı Arama Kurtarma Sistemini,

h) Deniz aracı: İçinde insan bulunan, su üstünde ve/veya su altında hareket edebilme kabiliyetine sahip her türlü aracı,

ı) Deniz Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi (DZAKKM): Türk arama kurtarma bölgesinde kıyılardan itibaren Türk arama kurtarma bölgesi deniz alanları içerisindeki arama kurtarma koordinasyon ve icra görevini yürüten merkezi,

i) Hava aracı: İçinde insan bulunan, havalanabilen ve havada seyredebilme kabiliyetine sahip her türlü aracı,

j) Hava araçları koordinatörü: Hava araçlarının iştirak ettiği arama kurtarma faaliyetlerinde hava araçlarını koordine eden kişi veya ekibi,

k) Hava Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi (HVAKKM): Türk arama kurtarma bölgesinde yer alan ana kara, ülkemiz adaları ve karasal içsular üzerindeki hava araçlarının kazaya uğraması durumunda her türlü arama kurtarma koordinasyon ve icra görevini yürüten merkezi,

l) ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Örgülünü,

m) IMO: Uluslararası Denizcilik Örgütünü,

n) Karasal iç sular: Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde yer alan tabii ve suni gölleri, baraj gölleri, dalyan ve nehirleri,

o) Kazazede: Kazaya uğrayan deniz veya hava araçlarında bulunan ve bulundukları mahalde tehlike altında olan şahısları,

ö) Kitle kurtarma operasyonu: AKKM’lerin sahip oldukları imkân ve kabiliyetlerinin kazazede sayısının fazlalığından dolayı yetersiz kaldığı büyük çaplı arama kurtarma faaliyetini,

p) Kurtarma: Tehlikedeki kazazedelerin tehlike bölgesinden alınarak acil tıbbi ve diğer ihtiyaçlarının karşılanması ve emniyetli bir bölgeye intikal ettirilmesi faaliyetlerini,

r) NAVTEX (Navigational Telex): Uluslararası orta frekansla gemilere seyirde tehlike ve emniyet raporları ile hava raporu tahmin ve uyarılarını otomatik olarak yazılı veren haberleşme cihazını,

s) NOTAM (Notice to Airman): Uçuş harekâtı ile ilgili kişilere, herhangi bir havacılık kolaylığı, hizmeti, yöntemi ya da bir tehlikenin varlığı, koşulları veya değişikliğine ilişkin bilgileri zamanında duyurmak amacıyla yapılan uyarı yayınını,

ş) Olay yeri koordinatörü: Uluslararası Havacılık ve Denizcilik Arama ve Kurtarma Kılavuzu (IAMSAR Manual)’nda belirtilen ilgili görevleri yerine getiren, kaza böigesinde/arama sahasında, arama kurtarma faaliyetlerini koordine etmek için görevlendirilen kişiyi,

t) Özel sektör kuruluşu: Kılavuzluk, römorkörcülük veya liman işletme hizmeti veren kuruluşlar ile denizde kurtarma veya acil müdahale maksadıyla kıyılarda teşkilatlanmış özel kuruluşları,

u) Tele Sağlık Baştabipliği: Deniz ve hava araçlarındaki kişilerin acil tıbbi yardım ve diğer sağlık danışmanlığı taleplerinin karşılanması maksadıyla uzakları ücretsiz tıbbi tavsiyelerde bulunan, gerektiğinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarıyla koordineli olarak tıbbi tahliye organizasyonunu gerçekleştiren merkezi,

ü) Türk arama kurtarma bölgesi: IMO’ya deklare edilen ve bu Yönetmelik kapsamındaki arama kurtarma hizmeti icra edilmek üzere tespit edilmiş ve bu Yönetmeliğe ekli Bk-1 KOORDİNAT BİLGİLERİ kısmında koordinatları, Ek-2 TÜRK ARAMA KURTARMA BÖLGESİ kısmında haritası bulunan, deniz sahası, kara ülkesi, ülkemiz adaları ve karasal iç suları içeren sahayı,

v) Türk Görev Kontrol Merkezi: COSPAS-SARSAT Sistemi kapsamında tehlike sinyallerini alan, işleyen ve bu bilgileri ulusal/uluslararası ilgili birimlere ileten merkezi,

y) Yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşları: Bu Yönetmelik kapsamında insan hayatını kurtarmaya yönelik deniz ve hava arama kurtarma faaliyet ve hizmetlerinde görev almak isteyen ve 35 inci maddeye göre yetkilendirilmiş dernek, vakıf, kulüp ve gönüllü kuruluş gibi özel ve tüzel kişileri, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Arama Kurtarmaya İlişkin Genel Esaslar ve Acil Durum Safhaları

Arama kurtarma faaliyetlerine ilişkin genel esaslar

(1) Deniz ve hava araçlarından kaynaklanan arama kurtarma faaliyetleri, AAKKM’nin koordinasyonunda, AKKM'ler tarafından, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının, özel sektör kuruluşları ve yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının personel, ekipman, ulaşım araçları ve teçhizat desteğiyle yerine getirilir.

(2) Arama kurtarma faaliyetine yönelik alman tüm ihbarlar ve gelişmeler, kim tarafından alınırsa alınsın, değerlendirilmek üzere en hızlı şekilde AAKKM’ye iletilir. AAKKM irtibat bilgilerini yayımlar ve güncel tutar.

(3) Bu Yönetmelik kapsamında görev verilen ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının bir arama kurtarma operasyonuna katılmaları durumunda, operasyon esnasında ulaştıkları tüm bilgileri ve operasyon sonunda hazırlayacakları raporu gecikmeksizin AAKKM'ye bildirir. AAKKM, bu bildirimleri ilgili AKKM’ye iletir.

(4) Olay yerine ilk intikal eden gruptaki/birlikteki en kıdemli personel, olay yeri koordinatörünün görev ve sorumluluklarını, AAKKM veya ilgili AKKM tarafından özel olarak bir olay yeri koordinatörü tayin edilinceye kadar yürütür.

(5) Bu Yönetmelik kapsamında arama kurtarma operasyonuna katılan ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının yaptıkları harcamalar kendi kaynaklarından karşılanır. Özel sektör kuruluşları ve yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının bu Yönetmelik kapsamındaki arama kurtarma faaliyetlerine ilişkin harcamalarının kendi kaynaklarından karşılanması esastır.

(6) İcra edilmekte olan veya sonlandırılmış bir arama kurtarma faaliyetleriyle ilgili kamuoyu bilgilendirmesi, AAKKM veya AAKKM’nin yetkilendirdiği ilgili AKKM tarafından yapılır.

(7) Bu Yönetmelik kapsamında görev verilen ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşları arasında ihtilaf oluşması halinde son karar mercii AAKKM’dir.

(8) Bir hava aracının kıyılardan itibaren Türk arama kurtarma bölgesi deniz alanları içerisine düşmesi durumunda; olayın mevkii, büyüklüğü ve nev'ine göre AAKKM, HVAKKM ve/veya DZAKKM’yi görevlendirir. Arama kurtarma faaliyetinin gelişimine göre ilgili AKKM durumu AAKKM’ye bildirir. AAKKM, HVAKKM ve DZAKKM arasında koordinasyonu paylaştırabilir veya birisinin uhdesinde bırakabilir.

(9) Bu Yönetmelik kapsamındaki arama kurtarma hizmetleri ücretsiz olarak sağlanır. Ancak arama kurtarma unsurlarının olay yerine intikali sırasında veya sonrasında, arama kurtarma hizmeti talep eden deniz aracı kaptanının veya kaptanın görevini icra edemediği durumlarda deniz aracındaki o anki yetkili kişinin veya deniz aracı şirketi yetkililerinin, arama kurtarma birimlerini ve arama kurtarma unsurlarını gereksiz yere meşgul edecek şekilde, taleplerinden kasten vazgeçmesi ve sevk edilen arama kurtarma unsurlarının kurtarma faaliyetini kabul etmemesi halinde, görevlendirmeler neticesinde yapılan masrafların, deniz aracının ilgilisinden genel hükümlere göre tazmini yoluna gidilebilir.

(10) 7269 sayılı Kanunda belirtilen afetlerde HVAKKM ve/veya DZAKKM tarafından desteklenecek hususlar için gerekli protokolleri yapmaktan ilgili AKKM sorumludur.

Acil durum safhaları

(1) Acil durum safhaları AAKKM tarafından veya AAKKM ile koordineli olarak ilgili AKKM tarafından ilan edilir. Arama kurtarma faaliyetinin sona erdirilmesi halinde, ilan edilen acil durum safhasının da sona erdiği kabul edilir. Acil durum safhaları aşağıdaki gibidir:

a) Şüphe safhası: Hava veya deniz aracı veya içindeki kişilerin emniyeti açısından şüphenin oluştuğu durumdur. Bu safhada, olay takip edilir ve daha fazla bilgi toplanır. Arama kurtarma birimlerinin olay yerine gönderilmesine gerek yoktur.

b) Alarm safhası: Hava veya deniz aracı veya içindeki kişilerin güç durumda bulundukları ve yardıma ihtiyaçları olabileceği, fakat acil müdahale gerektirmeyen durumdur. Acil eylem gerektiren bilinen bir tehlike yoktur. Durumun kötüleşmesi ihtimaline karşın arama kurtarma birimleri olay yerine gönderilebilir.

c) Tehlike safhası: Hava veya deniz aracı veya içindeki kişilerin vahim ve yakın bir tehlike içinde olduğu ve acil yardım gerektirdiği makul bir kesinlik olan durumdur. Gecikmeksizin arama kurtarma operasyonuna başlanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

AAKKM ve AKKM’lerin Yapılanması ile Görev ve Sorumlulukları

AAKKM ve AKKM’lerin ortak görevleri

(1) AAKKM ve AKKM’lerin ortak görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma faaliyetlerinin uluslararası standartlara uygun olarak etkin bir şekilde yapılmasını sağlamak,

b) Daha etkin hizmet vermek amacıyla, tüm sorumluluk sahasını kapsayacak şekilde, alt teşkilat yapılanmasını oluşturmak.

c) Gerekli hallerde arama kurtarma operasyonu başlatmak ve AAKKM koordinasyonunda sonlandırmak.

ç) İhtiyaç duyulması halinde görev ve sorumluluklarında aksamaya mahal vermemek amacıyla ilgili mevzuatına göre hizmet ve/veya danışmanlık alımı yapmak.

d) Talep halinde diğer arama kurtarma merkezlerince yürütülen arama kurtarma faaliyetlerine imkânları dâhilinde destek olmak.

e) IMO ve ICAO tarafından tavsiye edilen dokümanların güncel versiyonlarını dijital ve/veya basılı olarak bulundurmak.

AAKKM’nin yapılanması ile görev ve sorumlulukları

(1) Denizcilik Genel Müdürlüğü AAKKM'yi kurar ve işletir.

(2) AAKKM'nin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma faaliyeti kapsamında doğrudan DZAKKM’yi, HVAKKM'yi ve bu Yönetmelik kapsamında görev verilen ilgili kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarını görevlendirmek, faaliyetlerini takip etmek, önleyici ve düzeltici tedbirleri almak ya da aldırmak.

b) Türk arama kurtarma bölgesi dışında kalan, ülkemizle bağlantılı deniz ve hava araçları ile ilgili arama kurtarma faaliyetine dönüşen veya dönüşmesi muhtemel kazaların takibini yapmak, sorumlu ülke/ülkeler ile bilgi alışverişini sağlamak.

c) IMO ve ICAO gibi uluslararası organizasyonlardaki gelişmeleri ve COSPAS- SARSAT Sistemindeki gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmelerin ülkemizde uygulanmasını sağlamak için gerekli çalışmaları ve düzenlemeleri yapmak.

ç) Türk arama kurtarma bölgesi içinde veya dışında deniz ve hava araçları için tıbbi tavsiye, tıbbi tahliye ve tıbbi ilk yardım işlemlerini koordine etmek.

d) AKKM ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile bilgi ve belge paylaşımı sağlamak amacıyla etkin bir haberleşme ağı kurmak ve işletmek.

e) Uydu yardımlı cihazlarla kazazedelerin yerlerini tespit etmek ve gerektiğinde arama kurtarma amacıyla sınırlı olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşmak.

f) EPIRB, ELT, PLB, SSAS gibi acil durum yer belirleme cihazlarının. Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde kullanımı ve Türkiye kodu ile kodlanması ile bu cihazların kayıt, test ve bilgi güncellemesine yönelik usul ve esasları belirlemek ve Türkiye kodlu acil durum yer belirleme cihazlarının güncel kayıtlarını tutmak, bunun için gerekli altyapıyı sağlamak.

g) Arama kurtarma faaliyetleri ile ilgili istatistikleri tutmak ve yayımlamak.

ğ) Uluslararası COSPAS-SARSAT Sisteminde ülkenin irtibat noktası olarak Türk Görev Kontrol Merkezini işletmek.

h) COSPAS-SARSAT Sistemi kapsamında Türk arama kurtarma bölgesi ile birlikte kendisine bağlı arama kurtarma irtibat noktalarına da hizmet vermek, yeni arama kurtarma irtibat noktası bağlanması ve mevcut arama kurtarma irtibat noktalarıyla iş birliğinin arttırılması maksadıyla toplantı, eğitim ve benzeri her türlü çalışmayı yapmak.

ı) Arama kurtarmaya ilişkin askeri faaliyet kapsamına girmeyen, ulusal ve uluslararası toplantı, çalıştay, eğilim ve benzeri faaliyetleri takip ve/veya organize etmek, uluslararası faaliyetlere katılımı koordine etmek.

i) Arama kurtarma faaliyetlerinde kullanılacak her türlü özel araç ve teçhizatın ithalinde gümrük muafiyeti sağlanmasına ilişkin gerekli çalışmaları yapmak.

j) Ülkemize ait arama kurtarma faaliyetlerinin düzgün bir şekilde işlemesini teminen minimum ekipman ve personel standartlarını belirleyerek bahse konu standartlar ile mevcut arama kurtarma ekipman ve personel durumları ile ilgili saha koordinatlarını periyodik olarak uluslararası kurumlara bildirmek.

k) Gerekli hallerde arama kurtarma operasyonu ile ilgili yetkili kurum ve kuruluşlara NAVTEX ve NOTAM yayımı yaptırılmasını sağlamak.

DZAKKM’nin yapılanması ile görev ve sorumlulukları

(1) Sahil Güvenlik Komutanlığı DZAKKM’yi kurar ve işletir.

(2) DZAKKM’nin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Türk arama kurtarma bölgesinde kıyılardan itibaren deniz alanlarındaki arama kurtarma operasyonlarının her türlü arama kurtarma operasyon faaliyetlerini AAKKM koordinasyonunda yürütmek.

b) AAKKM ile birlikte deniz arama kurtarma operasyonlarında görev almak isteyen sivil toplum kuruluşları için Araştırma Geliştirme Komitesi tarafından belirlenen yetkilendirme kriterlerini ilan etmek.

c) Deniz arama kurtarma operasyonlarında görev almak isteyen sivil toplum kuruluşlarının ilgili personelinin eğitimi, belgelendirilmesi ve yetkilendirilmesini yapmak.

ç) Yetkilendirdiği sivil toplum kuruluşu ve personelini AAKKM’ye bildirmek.

d) Yetkilendirdiği sivil toplum kuruluşlarının imkân ve kabiliyetlerini ihtiyaç halinde kendi koordinesinde olacak şekilde deniz arama kurtarma operasyonlarında kullanmak.

e) Kendisine ulaşan arama kurtarma ihbarlarından, başlattığı/başlatacağı arama kurtarma operasyonlarından, operasyon planlamasından ve operasyon esnasındaki gelişmelerden gecikmeksizin AAKKM’yi bilgilendirmek.

f) Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğüyle ve gerek duyması halinde ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlarının da imkân ve kabiliyetlerinden yararlanmak üzere AAKKM’nin bilgisi dâhilinde protokol yapmak ve AAKKM ile koordineli olarak protokol yaptıkları kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla, yılda en az bir kez arama kurtarma tatbikatı ve eğitimi yapmak.

g) İhtiyaç duyulduğunda Hava Aracı Koordinatörü görevini yerine getirmek.

ğ) Yürüttüğü arama kurtarma faaliyeti istatistiklerini üçer aylık periyotlarla AAKKM’ye bildirmek.

HVAKKM’nin yapılanması ile görev ve sorumlulukları

(1) Hava Kuvvetleri Komutanlığı HVAKKM'yi kurar ve işletir.

(2) HVAKKM’nin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Türk arama kurtarma bölgesinde yer alan ana kara, ülkemiz adaları ve karasal iç sular üzerindeki hava araçlarının kazaya uğraması durumunda her türlü arama kurtarma operasyon faaliyetlerini AAKKM koordinasyonunda yürütmek.

b) AAKKM ile birlikle hava arama kurtarma operasyonlarında görev almak isteyen sivil toplum kuruluşları için Araştırma Geliştirme Komitesi tarafından belirlenen yetkilendirme kriterlerini ilan etmek.

c) Hava arama kurtarma operasyonlarında görev almak isteyen sivil toplum kuruluşlarının ilgili personelinin eğitimi, belgelendirilmesi ve yetkilendirilmesini yapmak.

ç) Yetkilendirdiği sivil toplum kuruluşu ve personelini AAKKM’ye bildirmek.

d) Yetkilendirdiği sivil toplum kuruluşlarının imkân ve kabiliyetlerini ihtiyaç halinde kendi koordinesinde olacak şekilde hava arama kurtarma operasyonlarında kullanmak.

e) Kendisine ulaşan arama kurtarma ihbarlarından, başlattığı/başlatacağı arama kurtarma operasyonlarından, operasyon planlamasından ve operasyon esnasındaki gelişmelerden gecikmeksizin AAKKM’yi bilgilendirmek.

f) Gerek duyması halinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının da imkân ve kabiliyetlerinden yararlanmak üzere AAKKM’nin bilgisi dâhilinde protokol yapmak, AAKKM ile koordineli olarak, protokol yaptıkları kurum/kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla, yılda ez az bir kez arama kurtarma tatbikatı ve eğilimi yapmak.

g) İhtiyaç duyulduğunda Hava Aracı Koordinatörü görevini yerine getirmek,

ğ) Yürüttüğü arama kurtarma faaliyetleri istatistiklerini üçer aylık periyotlarla AAKKM’ye bildirmek.

AAKKM ve AKKM’lerin çalışma usulü

(1) AAKKM, DZAKKM ve HVAKKM ilgili Kurumu tarafından, uluslararası standartlarda, uygun altyapı, teçhizat ve personel ile 24 saat esasına göre kesintisiz hizmet verir. Personelin iaşe ve ibateleri ilgili Kurumu tarafından karşılanır

(2) AAKKM ve AKKM’ler güvenli bilgi işlem ve haberleşme sistemleri ile donatılır ve işletilir. AAKKM ve AKKM’lerde görev yapan personele gerekli eğitimler verilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kamu Kurum ve Kuruluşları, Özel Sektör Kuruluşları ile Yetkilendirilmiş Sivil Toplum Kuruluşlarının Görev ve Sorumlulukları

Arama kurtarma faaliyetine ilişki ortak görev ve sorumluluklar

(1) Kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşları, bu Yönetmelik kapsamındaki arama kurtarma faaliyetlerinde AAKKM ve/veya ilgili AKKM’nin talebi doğrultusunda, personel ve envanterine bağlı olarak hava aracı, deniz aracı, kara aracı ile teçhizat, personel ve ekipman desteği sağlar ve bir arama kurtarma olayına ilişkin bilgiye ulaşıldığında, bu bilgiyi ivedilikle AAKKM ve ilgili AKKM’ye iletir.

(2) Bu Yönetmelik kapsamında arama kurtarma faaliyeti yürüten ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile bağlı birimleri, valilikler ve yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşları 24 saat kesintisiz iletişim sağlamak üzere bir arama kurtarma irtibat noktası belirler ve bu bilgileri AAKKM ve AKKM’lere bildirir.

Dışişleri Bakanlığının görev ve sorumlulukları

(1) Dışişleri Bakanlığının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma ile ilgili olarak uluslararası teşkilatlardan ve diğer ülke makamlarından edindiği belge ve bilgileri AAKKM'ye iletmek.

b) Arama kurtarma çalışmalarının siyasi nitelikteki hususlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunmak ve gerektiğinde AAKKM ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile koordineli kararlar almak.

c) Arama kurtarma hususlarında uluslararası kuruluşlar ve yabancı ülkelerle temas ve görüşmeler ile anlaşma, protokol gibi belgelerin akdedilmesini AAKKM ile birlikte koordine etmek.

İçişleri Bakanlığının görev ve sorumlulukları

(1) İçişleri Bakanlığına bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) AAKKM ve/veya ilgili AKKM tarafından bu Yönetmelik kapsamında bir arama kurtarma faaliyeti için yardım talep edilmesi durumunda, asli görevini aksatmamak kaydıyla, sahip olduğu tüm imkân ve kabiliyetleri seferber ederek arama kurtarma faaliyetini yürütmek.

Milli Savunma Bakanlığının görev ve sorumlulukları

(1) Milli Savunma Bakanlığının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Genelkurmay Başkanlığında ve ilgili kuvvet komutanlıklarında arama kurtarma merkezlerini ve belirleyeceği yerlerde bunların alt birimlerini oluşturmak, oluşturduğu birimlerin imkân ve kabiliyetlerini AAKKM ve AKKM’ler ile paylaşmak, bu merkezleri ve arama kurtarma maksatlı hava aracı tahsis edecek birimleri 24 saat kesintisiz hizmet vermek üzere uluslararası standartlarda altyapı, teçhizat ve personel ile donatmak.

b) AAKKM ve/veya ilgili AKKM’nin talebi doğrultusunda, imkân ve kabiliyetlerini, askeri görevlerine mâni olmamak kaydıyla, arama kurtarma faaliyetlerinde kullanmak.

c) Arama kurtarma faaliyetlerinin etkinlikle yürütülmesini sağlamak amacıyla Genelkurmay Başkanlığının, ilgili kuvvet komutanlıklarının ve HVAKKM’nin ihtiyaç duyacağı malzeme, teçhizat, hava aracı ve benzeri malzemelerin tedarik ve temin işlemlerini yürütmek ve uzun menzilli hava aracı görevlendirmelerinde ilgili komutanlığın bakım ve yakıt sağlamak maksadıyla lojistik alım protokolünü yapmak.

ç) Gerekli hallerde Genelkurmay Arama Kurtarma Merkezi adına görev ve sorumluluklarında aksamaya mahal vermemek amacıyla ilgili mevzuatına göre hizmet ve/veya danışmanlık alımı yapmak.

Sağlık Bakanlığının görev ve sorumlulukları

(1) Sağlık Bakanlığının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma faaliyetleri ile ilgili gerektiğinde kamu ve özel sağlık kuruluşlarının imkânlarının kullanılmasına yönelik faaliyetleri düzenlemek.

b) Bu Yönetmelik kapsamında arama kurtarma faaliyetlerinde yer alan kamu personelinin ilk yardım eğitimini AAKKM veya ilgili AKKM’nin talebi halinde bedelsiz olarak vermek.

c) Arama kurtarma olaylarında hayatını kaybedenlerin cenazeleri ile ilgili gerekli işlemleri yürütmek.

ç) Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde tıbbi tahliye hizmeti verebilmek için uluslararası standartlara uygun donanımda deniz araçları bulundurmak, bu araçları kullanacak gerekli eğitimleri almış personel bulundurmak veya bu hizmeti gerçekleştirmek üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile protokol/anlaşma yapmak.

d) Bünyesinde yer alan hastanelerdeki helikopter iniş sahalarını iniş/kalkışa hazır bulundurmak, her yıl bu iniş sahalarının koordinatlarını ve ihtiyaç halinde kullanılmak üzere iletişim bilgilerini AKKM’lere göndermek.

c) Deniz ve hava araçlarında yaşanabilecek sağlık sorunlarıyla ilgili uzaktan tıbbi tavsiye hizmetlerinde bulunmak ve gerektiğinde tıbbi tahliye organizasyonunu gerçekleştirmek üzere Tele Sağlık Baştabipliğini kurmak, uluslararası standartlarda 24 saat kesintisiz hizmet verecek şekilde uygun teçhizat ve personel ile donatmak ve işletmek.

(2) Tele Sağlık Baştabipliğinin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Türk arama kurtarma bölgesi içindeki tüm deniz ve hava araçlarına, Türk arama kurtarma bölgesi dışında ülkemizle bağlantılı deniz ve hava araçlarına hizmet vermek.

b) Deniz ve hava araçlarında yaşanan sağlık sorunlarının kendilerine bildirilmesini müteakip talepleri değerlendirmek, tıbbi tavsiyede bulunmak, gerekliğinde tıbbi tahliye önermek.

c) Türk arama kurtarma bölgesi içinde veya dışında kendisine bildirilen tüm olaylarda tıbbi tahliye gerekip gerekmediğini bir değerlendirme formu ile yazılı olarak AAKKM'ye bildirmek.

ç) İmkân ve kabiliyetlerine yönelik güncel bilgileri AAKKM ve ilgili AKKM'lere göndermek.

Tarım ve Orman Bakanlığının görev ve sorumlulukları

(1) Tarım ve Orman Bakanlığının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma imkân ve kabiliyetlerine yönelik güncel bilgileri AAKKM ve ilgili AKKM’ye göndermek.

b) AKKM’lerin talepleri doğrultusunda Meteoroloji Genel Müdürlüğünün denizcilik ve havacılık bilgileri de dâhil tüm meteorolojik gözlem ve tahmin raporlarını bedelsiz olarak verilmesini sağlamak.

Ticaret Bakanlığının görev ve sorumlulukları

(1) Ticaret Bakanlığının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma faaliyetlerinde ve haberleşmede kullanılacak her türlü özel araç ve teçhizatın ithalinde AAKKM’nin talebi doğrultusunda gümrük mevzuatı dâhilinde gerekli kolaylıkları sağlamak.

b) Arama kurtarma imkân ve kabiliyetlerine yönelik güncel bilgileri AAKKM ve ilgili AKKM’ye göndermek.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları

(1) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Sivil hava araçlarının bilgilerini AAKKM ve AKKM ile paylaşmak.

b) Türkiye kodlu sivil hava araçlarında kullanılan ELT gibi acil durum yer belirleme cihazlarının kayıtlarının, AAKKM ile koordineli olarak belirleyeceği usul ve esaslara göre, AAKKM tarafından sağlanan veri tabanına girilmesini ve güncellenmesini sağlamak.

Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları

(1) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Bir arama kurtarma faaliyetinin icrası sırasında sivil hava trafik kontrol, havacılık ve uçuş bilgi hizmetlerini idame ettirerek hava araçlarının pozisyonlarının sürekli takip ve kontrolünü sağlamak.

b) Türk arama kurtarma bölgesinin Türk hava sahası dışında kalan kısmındaki hava araçlarının pozisyonlarının imkânları dâhilinde sadece takibini yapmak.

c) AAKKM ve/veya AKKM’nin talebi doğrultusunda, sivil hava aracılarına ait hava aracı işleticisinin adı, uçuş planı ve uçuş müsaadesinde (permi) yer alan uçuş bilgileri, pozisyon bilgileri, yolcu ve mürettebat sayısı gibi bilgi taleplerini anlık veya geçmişe yönelik olarak temin ederek paylaşmak.

ç) AAKKM ve/veya AKKM’den talep gelmesi durumunda arama kurtarma faaliyeti yapılan bölgenin NOTAM’lanmasını sağlamak.

d) Gerektiğinde NOTAM'lama işlemleri ile ilgili uluslararası koordinasyonu sağlamak.

e) Arama kurtarma faaliyetlerine yardımcı olmak için sahip olduğu tüm sistemlerden elde edilen bilgileri toplamak, değerlendirmek, Hava Savunma Bildirim Merkezi ve kendi alt birimleri ile irtibata geçerek doğrulamak ve gerekirse AAKKM ve ilgili AKKM’lere aktarmak.

f) Arama kurtarma faaliyetinin icrasından sorumlu kurum ve kuruluşların imkân ve kabiliyetleri ile kendisine iletilen ilgili bilgileri, Türkiye Havacılık Bilgi Yayınları (AIP) aracılığıyla yayımlamak.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları

(1) Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma faaliyetlerinin icra edilmesi amacıyla hizmet verdiği bölgelerde arama kurtarma birimlerim kurmak, bunları 24 saat kesintisiz hizmet vermek üzere uluslararası standartlarda uygun altyapı, teçhizat ve personel ile donatmak.

b) Tekel bölgesinde ve hizmet verdiği diğer bölgelerde can kurtarmaya (tahlisiye) yönelik sistem ve tesisleri kurmak ya da kurdurmak, işletmek, denetlemek ve bunların bakım, onarım, yenileme ve donatımlarını sağlamak.

c) İlgili AKKM ile görev alacağı arama kurtarma hizmet ve usulleri hakkında protokol yapmak.

ç) Türk arama kurtarma bölgesini kapsayacak şekilde sahil telsiz istasyonlarını kurmak, işletmek ve gerektiğinde arama kurtarma faaliyetlerinde kullanmak.

d) Kendi arama kurtarma birimleri ve koordinasyon merkezlerine yönelik eğitimleri kendi bünyesinde hazırlamak ve uygulamak.

Liman Başkanlıklarının görev ve sorumlulukları

(1) Liman Başkanlıklarının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Sorumluluk sahalarında bir arama kurtarma olayı gerçekleşmesi halinde olay bilgilerini ve tüm gelişmeleri gecikmeksizin AAKKM’ye iletmek.

b) AAKKM ve DZAKKM ile koordineli bir şekilde olaya müdahale edilmesini sağlamak.

c) Sorumluluk sahası içerisindeki veya yakınındaki bir arama kurtarma faaliyeti için AAKKM tarafından liman içerisinde seyir halinde veya bağlı/demirli bulunan deniz araçlarına arama kurtarma operasyonuna katılmaları için görev verildiğinde, bu araçların kendi can emniyetini riske atmamak koşuluyla hangilerinin operasyona katılmak için uygun olduğunu belirlemek, operasyona katılan araçları AAKKM’ye bildirmek, görevlendirilen deniz araçlarının arama kurtarma faaliyetine katılmasını sağlamak ve olay sonunda detaylı raporunu AAKKM’ye göndermek.

Valiliklerin görev ve sorumlulukları

(1) Valiliklerin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Bünyesinde acil durumlara müdahale maksadıyla teşkil edilmiş olan merkezleriyle, AAKKM ve/veya AKKM’leri tarafından kendilerine iletilen talepleri tüm imkân ve kabiliyetleri dâhilinde yerine getirmek.

b) Faaliyet kapsamındaki raporları AAKKM ve ilgili AKKM’ye iletmek.

Belediye Başkanlıkları ile köy muhtarlıklarının görev ve sorumlulukları

(1) Belediye Başkanlıkları ile köy muhtarlıklarının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Sorumluluk bölgelerindeki bir arama kurtarma faaliyeti neticesinde kurtarılan kazazedelere yönelik, imkânları dâhilinde, her türlü iaşe ve ibate desteği sağlamak.

yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının görev ve sorumlulukları

(1) Yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Arama kurtarma fâaliyetlerinde kullanılabilecek imkân ve kabiliyetlerini içeren güncel envanter kayıtlarını AAKKM ve ilgili AKKM’ye bildirmek.

b) AKKM’ler tarafından kendisine arama kurtarma faaliyetine katılma talebi geldiğinde imkân ve kabiliyetleri ile sadece yetkilendirilmiş personelini kullanarak AAKKM ve/veya ilgili AKKM koordinesinde kalacak şekilde operasyona dâhil olmak.

c) İştirak ettiği arama kurtarma faaliyetlerine ilişkin raporları AAKKM'ye ve ilgili AKKM’ye göndermek.

Özel sektör kuruluşlarının görev ve sorumlulukları

(1) Kılavuzluk, römorkörcülük ve liman işletme hizmeti veren kuruluşların görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Yetkili oldukları hizmet sahası içerisinde AAKKM’nin talimatları doğrultusunda can kurtarmaya yönelik arama kurtarma faaliyetlerine ilişkin gerekli müdahaleyi yapmak.

b) Liman sahası içerisinde seyir halinde veya bağlı/demirli halde bulunan bir deniz aracına AAKKM tarafından bir arama kurtarma faaliyetine katılması için görev verildiğinde, kendi can emniyetini riske atmamak koşuluyla ilgili operasyona katılmak.

c) Liman saha sınırları dışındaki deniz/hava araçlarında can emniyetini tehdit eden yangın, patlama ve benzeri olayların meydana gelmesi durumlarında, AAKKM'nin talebi halinde, kendi can emniyetini riske atmamak koşuluyla, tehlikenin bertaraf edilmesi maksadıyla yangının söndürülmesini ve deniz/hava araçlarının emniyetli bir yere çekilmesini sağlamak.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Kitle Kurtarma Operasyonu

Kitle kurtarma operasyonu

(1) Kitle kurtarma operasyonları IMO ve ICAO'nun yayımladıkları sirküler ve tavsiye kararları doğrultusunda gerçekleştirilir.

(2) AKKM’ler bir kitle kurtarma operasyonu icra ederken, kamu kurum ve kuruluşları ve/veya özel sektör kuruluşları ve yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının imkân ve kabiliyetlerinden de yararlanabilirler.

(3) Arama kurtarma faaliyetlerinde kazazedelerin kurtarılması ve/veya deniz arama kurtarma faaliyetlerinde kazazedelerin kıyıya ulaştırılmasını müteakip her türlü iaşe, ibate, sağlık hizmetleri ve benzeri hususlar, 26/8/2013 tarihli ve 2013/5703 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliğinin hükümleri kapsamında yürütülür.

(4) Türk arama kurtarma bölgesinde meydana gelebilecek, deniz ve/veya hava araçları kaynaklı kitle kurtarma operasyonlarına hazırlıklı olunması amacıyla, her yıl en az bir defa veya AAKKM’nin uygun gördüğü zaman aralığında dönüşümlü olarak AKKM'ler tarafından AAKKM ile koordineli bir şekilde, diğer kamu kurum ve kuruluşları ve yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının da katılımları ile tatbikat düzenlenir.

ALTINCI BÖLÜM

Arama Kurtarma Faaliyetlerinin Sona Ermesi ve Askıya Alınması

Arama kurtarma faaliyetlerinin sona erdirilmesi

(1) Aşağıdaki durumlarda ilgili AKKM, AAKKM ile koordine kurarak bir arama kurtarma operasyonunu sonlandırabilir:

a) Arama kurtarma olayının konusunu oluşturan deniz/hava araçları ya da kişilerin tehlike içinde olmadıklarına dair bilgi alınması.

b) Aranan deniz/hava araçları ve kişilerin yerlerinin tespit edilmesi ve sağ kalanların kurtarılarak güvenli bir bölgeye ya da sağlık kuruluşlarına teslim edilmesi.

c) Kayıp kazazedeleri kurtarma konusunda artık makul bir kurtarma ümidinin olmaması.

(2) Arama kurtarma faaliyetinin sonlandırılması için aşağıdaki unsurlar göz önünde bulundurulur:

a) Tüm görev bölgelerinin iyice aranmış olması.

b) Tüm makul olası yerlerin araştırılmış olması.

c) Kazazedelerin nerede oldukları hakkında bilgi alınmasına yönelik tüm makul bilgi kaynaklarının tükenmiş olması.

ç) Arama planlamasında kullanılmış olan tüm varsayım ve hesapların gözden geçirilmiş olması.

Arama kurtarma faaliyetlerinin askıya alınması

(1) Arama kurtarma faaliyeti;

a) Hava şartları ve benzeri zaruri sebeplerden dolayı icra edilemez ise zaruri sebep ortadan kalkıncaya kadar,

b) Yapılan çalışmalar neticesinde bir sonuç elde edilemezse, yeni bir gelişme sağlanana kadar,

AKKM tarafından AAKKM ile koordine kurularak arama kurtarma operasyonu geçici olarak askıya alınabilir. Daha sonra elde edilen bilgiler değerlendirilerek gerekiyorsa arama kurtarma faaliyetleri yeniden başlatılabilir veya sonlandırılabilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Arama Kurtarma Faaliyetinde Görev Alacak Kişilerin Eğitimi

Eğitim

(1) AKKM’ler, kendi görevleri kapsamında, uluslararası standartlara uygun ve ulusal ihtiyaçları da göz önünde bulundurarak arama kurtarma faaliyetlerinde görev yapacak personele eğitim verir. Söz konusu eğitimler ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının arama kurtarma faaliyetleri kapsamında eğitim verilen eğitim merkezlerinde öncelikle yerine getirilir.

(2) AKKM’ler, kendi arama kurtarma birimleri ve koordinasyon merkezlerine yönelik eğitimlerini, kendi bünyesinde hazırlayıp uygulamaktan sorumlu olup ihtiyaç halinde AAKKM koordinesinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarına da eğitim verebilirler.

(3) Arama kurtarma faaliyetinde görev alacak personelin, birinci fıkradaki eğitimleri başarıyla tamamlaması gerekir.

(4) AAKKM’de ve AKKM'lerde görev alacak eğiticiler, arama kurtarma operasyonlarında en az 5 (beş) yıllık tecrübeye sahip kişilerden seçilir.

(5) AAKKM’de ve AKKM’lerde arama kurtarma faaliyetlerinde görev alacak personelin nitelikleri, eğilimleri, başarı kriterleri, görevlendirilmeleri ve koordinasyonuna ilişkin hususlar AAKKM veya ilgili AKKM tarafından belirlenir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Araştırma Geliştirme Komitesi

Araştırma Geliştirme Komitesi

(1) Araştırma Geliştirme Komitesi; AAKKM, Dışişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı. Tele Sağlık Baştabipliği ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden görevlendirilecek temsilcilerin katılımı ile oluşturulur. Araştırma Geliştirme Komitesinin başkanlığını AAKKM yürütür. Gerek görülmesi halinde diğer kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarından katılımcı davet edilebilir.

(2) Araştırma Geliştirme Komitesinin amacı, arama kurtarma hususlarında geleceğe yönelik stratejilerin belirlenmesi, mevcut uygulamaların verimliliğinin artırılması, durum değerlendirilmesinin yapılması, uluslararası gelişmelerin takip edilmesi, ulusal arama kurtarma imkân ve kabiliyetlerin artırılması ile arama kurtarma kaynaklarının koordineii kullanılmasını temin etmektir.

(3) Araştırma Geliştirme Komitesi yılda en az iki kez toplanır. Sekretarya hizmetleri AAKKM tarafından yürütülür.

(4) Araştırma Geliştirme Komitesinin görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Gerekli hallerde AKKM’leri ziyaret ederek mevcut durum ve gelişmeler hakkında çalışmalar yapmak.

b) Kamu kurum ve kuruluşları ile yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşlarının arama kurtarma sistemi içerisindeki etkinliklerini artırmak/geliştirmek amacıyla çalışmalar yapmak,

c) Arama kurtarma hususlarında toplumsal bilincin artırılması için çalışmalar yapmak,

ç) Uluslararası standartlara uygun ve ulusal ihtiyaçları da göz önünde bulundurarak sivil toplum kuruluşlarının yetkilendirme kriterlerini belirlemek ve ilan etmek.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Uluslararası Arama Kurtarma Faaliyetleri ve Yabancı Ülkeler ile Koordinasyon

Türk arama kurtarma bölgesi dışındaki arama kurtarma faaliyetlerinin desteklenmesi

(1) Ülkemiz arama kurtarma unsurları tarafından yabancı bir ülkenin kara ülkesinde, karasularında, hava sahasında veya arama kurtarma bölgesinde arama kurtarma faaliyeti icra edilmesine ihtiyaç duyulması halinde söz konusu ihtiyaç Araştırma Geliştirme Komitesi tarafından önceden belirlenecek esaslar doğrultusunda AAKKM tarafından Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda değerlendirilir.

Yabancı ülke unsurlarının Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde bir arama kurtarma faaliyeti icra etmesi

(1) Türk arama kurtarma bölgesi içerisinde arama kurtarma çalışmaları yapmak isteyen veya bir arama kurtarma faaliyetine katkı sağlamak isleyen yabancı ülkenin talebi veya ihtiyaç duyulması halinde yabancı ülkeden yardım istenmesi hususları Araştırma Geliştirme Komitesi tarafından önceden belirlenecek esaslar doğrultusunda AAKKM tarafından Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda değerlendirilir.

Uluslararası ikili ve/veya çok taraflı arama kurtarma anlaşma prensipleri

(1) Uluslararası ikili ve/veya çok taraflı arama kurtarma anlaşmalarında aşağıdaki usullere uyulur:

a) Uluslararası arama kurtarma anlaşmaları, Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü doğrultusunda yapılır.

b) Uluslararası arama kurtarma anlaşması kapsamında ulusal boyuttaki hazırlık çalışmaları AAKKM koordinesinde yapılır. Diğer ülke makamları ile iş birliği ve koordinasyon sağlama görevi AAKKM ve Dışişleri Bakanlığının sorumluluğundadır.

c) Millî Savunma Bakanlığı, AAKKM’nin veya Dışişleri Bakanlığının talebi doğrultusunda AKKM’lerin arama kurtarma anlaşma çalışmalarına destek sağlar.

ONUNCU BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Sivil toplum kuruluşlarının yetkilendirilmesi ve yetkinin sona erdirilmesi

(1) Sivil toplum kuruluşları deniz ve/veya hava arama kurtarma alanının hangisinde faaliyet göstermek istiyorsa DZAKKM veya HVAKKM’ye yazılı olarak bu talebini bildirir. Her iki alanda hizmet vermek istiyorsa başvurusunu ayrı ayrı yapar.

(2) AKKM’ler, kendisine gelen başvuruları, Araştırma Geliştirme Komitesi tarafından belirlenen kriterlere göre değerlendirerek uygun olanları eğitime alır, eğitim sonucunda başarılı olan personeli arama kurtarma faaliyetleri için yetkilendirir. Yetkilendirme, personel ve sivil toplum kuruluşu bazında ayrı ayrı yapılır ve belirli aralıklarla yenilenir. Yetkilendirilmiş sivil toplum kuruluşunun herhangi bir arama kurtarma faaliyetine katılıp katılmamasına AAKKM ve/veya ilgili AKKM karar verir.

(3) Araştırma Geliştirme Komitesinin değerlendirmesi neticesinde;

a) AAKKM veya ilgili AKKM’nin koordinesi dışında bir arama kurtarma faaliyetine iştirak eden,

b) Görevlendirilmesine rağmen zorunlu haller hariç göreve iştirak etmeyen ya da geç iştirak eden,

c) İcra ettiği arama kurtarma faaliyeti ile ilgili raporlama gerekliliklerini yerine getirmeyen,

sivil toplum kuruluşlarının yetkileri, yetkiyi veren ilgili AKKM tarafından iptal edilebilir.

Yönerge

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde;

a) Millî Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri arama kurtarma yönergesini,

b) Hava Kuvvetleri Komutanlığı, HVAKKM yönergesini,

c) Sahil Güvenlik Komutanlığı, DZAKKM yönergesini,

hazırlar ve ilan eder.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 20/9/2001 tarihli ve 2001/3275 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Arama ve Kurtarma Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

Ekler