BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Cumhuriyeti liman/iskeleleri arasında ve Türkiye Cumhuriyeti limanları ile yabancı ülke limanları arasında yapılan düzenli seferlere ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, tüm sefer bölgelerinde, Türkiye Cumhuriyeti liman/iskeleleri arasında ve Türkiye Cumhuriyeti limanları ile yabancı ülke limanları arasında, Avrupa Birliğine uyumlu gemi cinsleri listesinde yer alan ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen yük, yolcu ve araç taşıyan gemilerle yapılan düzenli seferleri kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 481 inci ve 508 inci maddeleri ile 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bölge müdürlüğü: Müsteşarlığa bağlı Bölge Müdürlüklerini,
b) Düzenli sefer: En az iki nokta arasında ve belirli bir tarifeye bağlı olarak yapılan seferleri,
c) Feribot: Asıl amacı kısa ve orta mesafeli hatlarda yolcu taşımak olan, ancak bunun yanında araba ve kuru yük taşıyacak şekilde inşa edilmiş veya uyarlanmış ve bu amaçla kullanılan ticaret gemisini,
ç) İdare: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Deniz Ticareti Genel Müdürlüğünü,
d) İşletmeci: Hat izni almak için başvuran veya hat izni almak suretiyle taşımacılık faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişileri,
e) Kabotaj hat izni: Türkiye Cumhuriyeti liman/iskeleleri arasında, ilan edilmiş sefer programına göre İdarece kabul görmüş gemi ya da gemilerle kabotaj hattında düzenli taşımacılık yapacak gerçek veya tüzel kişilere verilen izni,
f) Liman Başkanlığı: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bağlı Liman Başkanlıklarını,
g) Ro-Ro/Yolcu gemisi: Asıl amacı yükü bir rampa üzerinden tekerlekli araçlarla yükleyip boşaltılacak olan ve bununla birlikte on ikiden fazla yolcu taşımak için inşa edilmiş ya da dönüştürülmüş ve bu amaçla kullanılan ticaret gemisini,
ğ) Ro-Ro/Yük gemisi: Asıl amacı yükü bir rampa üzerinden tekerlekli araçlarla yükleyip boşaltılacak olan ve bununla birlikte yük taşımaya da elverişli olacak şekilde inşa edilmiş ya da dönüştürülmüş ve bu amaçla kullanılan ticaret gemisini,
h) Sefer bölgesi: Gemi ve su araçlarının teknik durumları ve çeşitli donanımlarına göre İdare tarafından belirlenen çalışabilecekleri deniz alanlarını,
ı) Sefer programı: Gemi veya gemilerin sefer planına göre düzenlenmiş programı,
i) Tutukluluk: Yapılan denetimler neticesinde geminin sefer yapmaya uygun olmama durumunu,
j) Yolcu gemisi: On ikiden fazla yolcu taşıyan ticaret gemisini,
k) Yolcu motoru: Tam boyları kırk iki metreden az olan ve liman sefer bölgesi içinde veya merkez iskelesinden yirmi beş milden uzaklaşmadan günübirlik yolcu taşıyan ticaret gemisini,
l) Yurtdışı hat izni: Türkiye Cumhuriyeti limanları ile yabancı ülke limanları arasında ilan edilmiş sefer programına göre, İdarece kabul görmüş gemi ya da gemilerle taşımacılık yapacak gerçek veya tüzel kişilere verilen izinleri,
m) İlave hat: İlk kez veya yenileme amacıyla yapılan hat izin belgesi başvurusundaki ilk hat dışında yer alan ilave hat/hatları,
n) İlk hat: Bir gemi için talep edilen hatlardan ilkini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Hat İzni, Başvuru, Aranan Nitelikler ve Değerlendirme
Hat izni verilmesi
(1) İşletmeciler, düzenli sefer yapacak gemiler için İdareden hat izni almak zorundadırlar.
Başvuru
(1) Düzenli sefer yapmak isteyen işletmeciler, İdarece belirlenecek belgeler ile İdareye başvuruda bulunur. İdare başvuruyu değerlendirirken:
a) Kabotaj hattında düzenli sefer yapmak isteyen işletmecilerin, kalkış veya varış noktası ya da uğrak limanları farklı büyükşehir belediye sınırları içinde olan hatta araç taşımacılığı yapacak olan gemileri için ilgili büyükşehir belediyesinin uygunluk görüşü esas alınır.
b) Kabotaj hattında düzenli sefer yapmak isteyen işletmecilerin, aynı büyükşehir belediye sınırları içerisinde yer alan liman veya iskele arasında tarifeli sefer yapan gemileri için ilgili büyükşehir belediyesinin ruhsat belgesi aranır.
(2) İşletmeci, mevsimsel yoğunluk, işletim maliyeti gibi nedenlerle gemisini veya gemilerini hat izni süresi içerisinde farklı hatlarda çalıştırmak üzere hat izni başvurusu yapabilir.
(3) İşletmeci, hat izni almış olduğu geminin bakım ve onarımı da dahil olmak üzere mücbir bir nedenle çalışamaması durumunda hat izni almış olduğu geminin yerine eşdeğer gemi çalıştırmak amacıyla ilgili Liman Başkanlıklarına başvuruda bulunur. İlgili Liman Başkanlıkları tarafından yerine çalıştırılacak geminin izinli olunan hatta çalışmasının uygun bulunması halinde İdareye bilgi vermek kaydıyla iki aya kadar müsaade eder.
(4) İşletmeci hat izni bulunan bir gemiyi başka bir işletmeciye kiralaması halinde mevcut hat izni, bitiş süresinin değişmemesi kaydıyla askıya alınır.
Aranan nitelikler
(1) Hat izni almak için gerçek ve tüzel kişilerin aşağıda belirtilen kıstaslara sahip olması gerekir.
a) Gerçek kişilerin;
1) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları.
2) Deniz Ticaret Odasına kayıtlı olmaları ve faaliyetleri arasında deniz taşımacılığının bulunması.
b) Tüzel kişilerin;
1) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş şirketlerden olması.
2) Şirket ana sözleşmesinde deniz taşımacılığı faaliyetinin belirtilmiş olması.
3) Deniz Ticaret Odasına kayıtlı olması.
4) Kabotaj hattında sefer yapacak işletmeciler ve gemilerin durumlarının 19/4/1926 tarihli ve 815 sayılı Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarla Kara Suları Dahilinde İcrayı San'at ve Ticaret Hakkında Kanun hükümlerine uygun olması.
(2) Yurtdışı bağlantılı hatlarda hat izni almak isteyen yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler için Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır.
Değerlendirme
(1) İdare tarifeli sefer izinlerinde;
a) İlgili liman başkanlıkları tarafından hazırlanan iskelelerin, limanların ve gemilerin taşımacılığa uygunluk raporunu,
b) Bu Yönetmelik gereği istenilen belgeleri,
c) Varsa daha önceki hat izin süresi içerisinde İdare tarafından düzenlenen cezai müeyyideleri,
dikkate alarak değerlendirme yapar ve bu Yönetmeliğe göre yeterliliği tespit edilen gemilere, idarenin belirleyeceği ücret karşılığında kabotaj hattında sefer yapan klaslı gemiler için en fazla üç yıl, diğer gemiler için en fazla iki yıl süreli hat izin belgesi düzenler.
(2) Yurtdışı bağlantılı hatlarda çalışacak gemilere, 18/1/2017 tarihli ve 29952 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemiler İçin Yetkilendirilmiş Kuruluşlar Yönetmeliği kapsamında klaslı olmaları koşuluyla İdarenin belirleyeceği ücret karşılığında en fazla üç yıl süreli hat izin belgesi düzenlenir.
(3) Tehlikeli madde taşıyan gemilerin yapacakları seferler ilgili mevzuata göre değerlendirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Gemi veya İşletmecinin Değişmesi ve İznin Yenilenmesi
Hat izinli gemilerle ilgili uygulama
(1) İşletmeci, hat iznine sahip gemisi için ilave hat izni talep etmesi durumunda 6 ncı madde kapsamında idareye müracaat eder. Uygun görülmesi halinde, ilave hat izni idarenin belirleyeceği ücret karşılığında mevcut hat izni süresi bitimine kadar verilir.
Hat izin sahibi işletmecilerle ilgili uygulama
(1) Hat iznine sahip olan gemilerin işletmecisinin değişmesi hâlinde işletmeci, işletmeye başladığı tüm gemiler için yeniden hat izni almak zorundadır. İdare, işletmeciye hat izninin tekrar düzenlenmesi için en fazla iki aya kadar muafiyet tanıyabilir.
Süresi sona eren hat izninin yenilenmesi
(1) İşletmeci, süresi bitecek olan hat izninin yenilenmesi için süre bitiminden en az bir ay önce İdare tarafından belirlenen belgelerle birlikte İdareye başvurur. İdare, bu Yönetmelik kapsamında yapılan değerlendirme neticesinde uygun bulması halinde söz konusu gemi/gemilerin hat iznini izin bitim tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirleyeceği ücret karşılığında;
a) Kabotaj hattında sefer yapan klaslı gemiler için en fazla üç yıl, diğer gemiler için en fazla iki yıl süreli hat izin belgesi düzenler.
b) Yurt dışı bağlantılı hatlarda çalışacak gemiler için Gemiler İçin Yetkilendirilmiş Kuruluşlar Yönetmeliği kapsamında klaslı olmaları koşuluyla en fazla üç yıl süreli hat izin belgesi düzenler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sigorta, Sorumluluk, Yasaklar ve Denetim
Sigorta
(1) Düzenli sefer yapan tüm gemilerin işletmecileri, üçüncü şahıs mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadırlar. Bu sigortaya ilişkin teminat limitleri ile sigorta uygulama esasları, ilgili kurumların görüşleri alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Sorumluluk
(1) İşletmecilerin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir.
a) İdareye ibraz edilen sefer programına uymak.
b) Mücbir sebeplerle sefer programında meydana gelecek değişiklikleri ilgili liman başkanlıklarına ve seferlerin ilan edildiği tüm iletişim araçlarına en kısa sürede bildirmek.
c) Mücbir sebepler dışında sefer programında meydana gelecek değişikleri ilgili liman başkanlıklarına ve seferlerin ilan edildiği tüm iletişim araçlarına en az bir hafta önce bildirmek.
ç) İşletmeci ve gemi isimlerinde yapılan değişikliği İdareye bildirmek.
d) Elektronik ortamda İdarenin veri tabanına aktarılabilecek uygun yazılım ve donanım alt yapısını sağlayarak, taşınan araç ve yolcu sayısı ile yük miktarına ilişkin istatistikleri, belirlenen sınıflamalara uygun olarak doğru ve zamanında sisteme girmek.
e) Denizyolundan başka ulaşım imkânı olmayan yerler için İdare tarafından alınacak tedbirlere uymak.
f) Süresi biten sigorta poliçesini yenilemek ve İdareye ibraz etmek.
g) Ulusal ve uluslararası denizcilik kurallarına ve ilgili diğer mevzuata uymak.
Yasaklar
(1) İşletmecilerin uymak zorunda oldukları yasaklar şunlardır.
a) Sefer programları aksatılarak başka hatlarda sefer yapılamaz.
b) Mücbir sebepler dışında seferlere on günden daha fazla ara verilemez.
c) Gerçeğe aykırı ve yanıltıcı tanıtma ve reklam yapılamaz, haksız rekabete sebep olacak işlemlerde bulunulamaz.
Denetim
(1) İdare, hat izni verilen işletmecileri ve gemileri her zaman denetleme yetkisine sahiptir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İznin Askıya Alınması ve İptali
Uyarma, para cezası, iznin askıya alınması
(1) Bu Yönetmelik kapsamında tüm gerekleri yerine getirerek İdareye başvuran işletmeler hariç olmak üzere hat izni olmadan tarifeli sefer yapan gemiler ile İdareden izin almış ancak 13 üncü ve 14 üncü maddelerde yer alan sorumluluk ve yasaklara uymayan gemiler için gemi işletmecisine Ek-1’deki tabloda belirtilen cezalar uygulanır. Ek-1’deki tabloda belirtilen para cezaları genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere, ilgili liman başkanlığı tarafından idari para cezası karar tutanağı düzenlemek suretiyle uygulanır.
İzin iptali
(1) Gemilere verilen hat izinleri aşağıdaki hâllerde iptal edilir:
a) 16 ncı madde gereğince askıya alma yaptırımı uygulanan gemilerin bu Yönetmelikte belirtilen sorumluluk ve yasaklara tekrar uymaması hâlinde gemiye verilen hat izni/hat izinleri iptal edilir.
b) Hat izni alan işletmecinin talep etmesi hâlinde gemilerinin hat izni iptal edilir.
(2) Birinci fıkranın (a) bendi gereğince hat izni iptal edilen gemiler, iptal tarihinden itibaren altı ay süreyle hat izni alamaz ve bu süre zarfında o hatta çalışamazlar.
(3) 16 ncı madde kapsamında hat izni askıya alınan gemilerin, askıya alma süresi içerisinde bildirilen uygunsuzluğu gidermediği durumlarda hat izni iptal edilmiş sayılır. Gemiye ilişkin uygunsuzluğun olması hâlinde o gemiye ait hat izninin, işletmeciye ait uygunsuzluğun olması hâlinde işletmecinin almış olduğu tüm hat izinleri iptal edilir. İptal tarihinden itibaren geçerli olacak altı aylık hat izni alamama hususunun başlangıç tarihi, askıya alma tarihi olarak kabul edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
Mevcut izinler
(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hat izni alan işletmecilerin hat izinleri, verilen hat izinlerinin süresinin bitim tarihine kadar geçerlidir.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma ve Altyapı Bakanı yürütür.