BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Dışişleri Bakanlığında meslek memuru, konsolosluk ve ihtisas memuru, hukuk müşaviri, danışman ve mütercim olarak atanacaklar için Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen giriş sınavlarına ilişkin usul ve esasları; meslek memurlarının tabi olduğu başkâtiplik ve konsolosluk yeterlik sınavı ile konsolosluk ve ihtisas memurlarının tabi oldukları kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa, 7/7/2010 tarihli ve 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı Personeline İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanuna ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Dışişleri Bakanını,
b) Bakanlık: Dışişleri Bakanlığını,
c) Diplomatik kariyer memuru: Dışişleri Bakanlığı meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurlarını,
ç) Eşdeğerlik dokümanı: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından hazırlanan ve sınav sonuç belgesinin alındığı sınav dönemi itibarıyla geçerli olan Uluslararası Yabancı Dil Sınavları Eşdeğerlikleri Dokümanını,
d) Genel duyuru: Bakanlığın bu Yönetmelik kapsamındaki her bir memuriyet için yıl içinde açacağı giriş sınavlarının başvuru şartlarını ilan ederek ilgili memuriyet için açılacak sınavlara başvuru kabul etmek amacıyla yayımlanan duyuruyu,
e) Giriş sınavı: Bakanlıktaki belirli bir memuriyet grubuna atanacaklar için Bakanlıkça açılan sınavı,
f) Giriş sınavı duyurusu: Bakanlıkça yayımlanan genel duyuru sonrasında verilen, her bir giriş sınavının kontenjan sayısını ve her bir sınav tarihini de içeren duyuruyu,
g) Kategori: Genel duyuru ve/veya giriş sınavı duyurusunda ilan edilen, adayların öğrenim dallarına veya yabancı dillerine göre başvurabilecekleri bölümü,
ğ) KPSS: Kamu Personel Seçme Sınavını,
h) Personel Genel Müdürü: Dışişleri Bakanlığı Personel Genel Müdürünü,
ı) Personel Genel Müdürlüğü: Dışişleri Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünü,
i) YDS/e-YDS: Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını/Elektronik Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sınav Kurulu ve Sınavlara İlişkin Genel Esaslar
Sınav kurulu
(1) Sınava katılacakların sayısı dikkate alınarak, sınav kurulu üyeleri, kurul başkanı ve vekili dahil on kişiden az olmamak kaydıyla Bakanlık görevlileri arasından Bakan tarafından belirlenir. İhtiyaç halinde, üniversiteler veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alanında uzman personel kurul üyesi olarak Bakan tarafından görevlendirilebilir. Sınav kurulunun toplantı ve karar yeter sayısı yazılı sınav için üç, sözlü sınav ve itirazlarda ise beştir. Kurul başkanı, sınavların düzenli şekilde yürütülmesinden sorumludur. Kurul başkanı, ihtiyaç halinde, görevini başkan vekiline devredebilir.
(2) Bakanlıkça belirlenecek yabancı dillerde veya teknik alan bilgisini de ölçmek üzere yapılacak yazılı ve sözlü sınavların hazırlanması ve değerlendirilmesi sürecinde sınav kuruluna yardımcı olmak üzere akademisyenlerden hizmet alınabilir veya Bakanlık ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının uzman personeli görevlendirilebilir.
(3) Giriş sınavlarının sözlü aşamalarında kurul üyelerinin adaylar hakkındaki değerlendirmelerinde, gerekli görüldüğü takdirde görüşlerine başvurulmak üzere psikiyatr/psikolog görevlendirilebilir. Diplomatik kariyer memuru adaylarına mesleğe uygunluklarının tespitini teminen test yapılır.
(4) Sınav süreçlerine ilişkin iş ve hizmetler ile koordinasyon görevi Personel Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.
(5) İkinci ve üçüncü fıkralarda yer alan hususlarda hizmet alımı yapılabilir.
İtiraz hakkı
(1) Sınav sonuçlarına yayımlanmasından itibaren üç iş günü içinde Personel Genel Müdürlüğüne verilen dilekçe ile itiraz edilebilir. Sınav sonuçlarına yapılan itirazlar, itiraz başvuru süresinin bitiminden sonraki üç iş günü içinde karara bağlanır. Verilen kararlar kesindir.
Yabancı dil puanları
(1) YDS/e-YDS puanı veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınav puanlarının değerlendirmeye alınmasında aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) YDS/e-YDS veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarına, genel duyuru veya giriş sınavı duyurusunun yapılacağı yılın Ocak ayının ilk gününden geriye doğru hesaplanmak üzere, son üç yıl içinde girilmiş olması gerekir.
b) YDS/e-YDS puanı ve eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavları puanlarının birlikte tercih edilmesi halinde, söz konusu puanların tercih edilen sınava ilişkin sonuç belgesinin alındığı sınav dönemi itibarıyla ÖSYM tarafından belirlenen YDS’deki karşılıkları değerlendirmeye alınır. Eşdeğerlik dokümanında yer alan puanların YDS’deki karşılıklarının değerlendirilmesinde, eşdeğerlik tablosunda tam karşılığı yer almayıp aralıklara denk gelen puanlar, tabloda yer verilmiş puanlardan söz konusu puana en yakın alt puanın karşılığı olan YDS puanına denk kabul edilir.
c) Bakanlık, ihtiyaç duyulduğu takdirde, giriş sınavlarında YDS/e-YDS veya eşdeğerlik dokümanında yer alan sınavların yanı sıra başvurularda esas almak üzere alanında uzman kamu veya özel kurumlara sınav yaptırabilir. Bakanlıkça alanında uzman kamu veya özel bir kuruma yaptırılacak dil sınavlarının sonuçlarıyla başvuru yapabilmek için belirlenecek asgari dil puanları genel duyuruda ve/veya giriş sınavı duyurusunda belirtilir. Bu sınavların geçerlilik süresinin hesaplanmasında (a) bendinde yer alan hüküm uygulanır. Bahse konu sınavların YDS/e-YDS ve/veya eşdeğerlik dokümanında yer alan diğer yabancı dil sınav puanlarına eşdeğer tutulacak karşılıkları, Bakanlık tarafından belirlenerek uygulanır.
ç) Bu Yönetmelikte düzenlenen giriş sınavlarında aranacak yabancı dil şartı bakımından bu madde hükmü geçerlidir.
Giriş sınavlarına ilişkin genel esaslar
(1) Giriş sınavlarına, atama yapılması öngörülen azami kadro sayısının yirmi katına kadar aday çağrılabilir. Meslek memuru, konsolosluk ve ihtisas memuru, hukuk müşaviri, danışman ve mütercim olarak atanacak adaylarda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı Personeline İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde belirtilen şartlar aranır.
(2) Bakanlık, personel ihtiyaçları doğrultusunda, diplomatik kariyer memurları ile bu Yönetmelikte tâdat edilen diğer kadrolar için, başvuruları genel duyuru ve giriş sınavı duyurusuyla veya sadece giriş sınavı duyurusuyla kabul edebilir.
(3) Bakanlık, bu Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenleyeceği giriş sınavları sonucunda atama yapılabilecek azami kadro sayısı ile sınava davet edilecek azami aday sayısını giriş sınavı duyurusunda ilan eder.
(4) Aday meslek memurluğu, aday konsolosluk ve ihtisas memurluğu ve aday hukuk müşavirliği giriş sınavlarına davet edilecek adayların sıralamasını yapmak üzere adaylarda aranacak asgari YDS/e-YDS ve/veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavı puan veya puanlarına da genel duyuru ve/veya giriş sınavı duyurularında yer verilir. Son adayla aynı YDS/e-YDS ve/veya eşdeğer yabancı dil sınav puanına sahip aday veya adaylar, giriş sınavı duyurusunda yer alan diğer koşulları karşılamak kaydıyla sınava davet edilir. Puanı aynı olan adaylar, soyadı esas alınarak alfabetik sıraya göre dizilir.
a) Adayların sınav başvurusunda YDS/e-YDS ve eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınav sonuç belgesi ibraz etmesi halinde, yüksek not alınan sınav sonuç belgesi değerlendirmeye alınır.
b) Giriş sınavı duyurusunda, kategorilere göre ayrı bir kontenjan belirtilmek suretiyle, adayların öğrenim dallarına veya yabancı dillerine göre farklı asgari YDS/e-YDS ve/veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınav puanları belirlenebilir. Giriş sınavına farklı YDS/e-YDS ve/veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınav puanları ile başvuran adaylara yöneltilecek sorularda öğrenim dalları veya yabancı dillere göre farklılaştırmaya gidilebilir.
c) Aday konsolosluk ve ihtisas memurluğu giriş sınavları için, genel duyuru ve/veya giriş sınavı duyurusunda belirlenecek yabancı dillerde YDS/e-YDS veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarına ilişkin sonuç belgesi bulunmayan adaylar, diploma denkliği Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından onaylanmış olmak kaydıyla, lisans eğitimi alınan ülkenin resmi dilinde veya resmi dili bulunmayan ülkelerde yaygın olarak konuşulan dillerde eğitim veren fakültelerden mezun olmaları halinde ilgili dildeki sınava başvurabilirler. Bu kişiler sıralamada YDS/e-YDS ve eşdeğer sınav sonucuyla başvuranlardan sonra yer alırlar ve kendi aralarındaki sıralamaları lisans düzeyinde mezuniyet not ortalamalarına göre yapılır.
ç) Aday meslek memurluğu sınavında da, 6004 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sayılan meslek memuru olma şartlarının sağlanması kaydıyla bu fıkranın (c) bendinde düzenlenen hüküm uygulanır.
(5) Bu Yönetmelik kapsamında yapılacak diğer giriş sınavları için Bakanlık en fazla üç ayrı KPSS puanı türü belirleyerek sınava davet edilecek adayların sıralamasını tek bir liste halinde oluşturabilir. Bu durumda, adaylar daha yüksek olan KPSS puanlarıyla başvurularını yaparlar. Son adayla aynı KPSS puanına sahip aday veya adaylar, giriş sınavı duyurusunda yer alan diğer koşulları karşılamak kaydıyla sınava davet edilir. Bu fıkra hükmüne göre açılacak giriş sınavına farklı KPSS puan türleri ile başvuran adaylara yöneltilecek sorularda KPSS puan türlerine göre farklılaştırmaya gidilmez. Giriş sınavı duyurusunda, kategorilere göre ayrı bir kontenjan belirtilmek suretiyle adayların öğrenim dallarına veya yabancı dillerine göre de farklı KPSS puan türleri belirlenmesi yoluna gidilebilir. Bu fıkra hükmüne göre açılacak giriş sınavına farklı KPSS puan türleri ile başvuran adaylara yöneltilecek sorularda öğrenim dalları veya yabancı dillere göre farklılaştırmaya gidilebilir.
(6) Bakanlıkça ihtiyaç duyulduğu takdirde, giriş sınavları çerçevesinde, üniversiteler ve ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılabilir veya hizmet alımı gerçekleştirilebilir.
(7) Aynı unvan kadrosuna ilişkin giriş sınavlarının yazılı veya sözlü aşamalarından herhangi birinden olmak üzere toplam üç kez başarısız olan adaylar, söz konusu görev için açılacak giriş sınavlarına katılamazlar.
Genel duyuru ve giriş sınavları duyuruları
(1) Bakanlıkça, bu Yönetmelik kapsamındaki memuriyetler için yıl içinde düzenlenecek giriş sınavlarına dair başvuru şartları, dil ve alan kategorileri ile başvurulara dair diğer hususlara ilişkin olarak Cumhurbaşkanınca belirlenen kurumun internet sitesinde, Bakanlık internet sitesinde ve/veya diğer ilan usulleriyle genel duyuru yapılabilir. Genel duyuruda belirtilen şartları sağlayan adaylar, tarihleri bilahare duyurulacak giriş sınavları için önceden başvurabilirler. Her bir başvuru, yalnızca başvuruyu müteakiben açılacak ilk giriş sınavı için değerlendirmeye alınır. Genel duyuru kapsamında başvuru yapan adayların, ilgili giriş sınavı duyurusu yayımlandığında ayrıca başvuru yapmaları gerekmez.
(2) Genel duyuru yapılmaksızın sadece giriş sınavı duyuruları ile de sınav düzenlenebilir. Giriş sınavı duyuruları, sınava son başvuru tarihinden en az yirmi gün önce Resmî Gazete ile Cumhurbaşkanınca belirlenen kurumun internet sitesinde ve Bakanlığın internet sitesinde ve/veya diğer ilan usulleriyle yayımlanır.
(3) Giriş sınavı duyurusunda sınava kabul şartları, sınav sonucunda atama yapılması öngörülen memuriyet hizmet sınıfı, azami kadro sayısı, kadro derecesi ve unvanı, aday meslek memurluğu, aday konsolosluk ve ihtisas memurluğu ve aday hukuk müşavirliği giriş sınavlarında talep olunan asgari YDS/e-YDS veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınav puan veya puanları ve bu Yönetmelik uyarınca düzenlenecek diğer sınavlarda talep olunan KPSS puan türleri ve alınması gereken asgari KPSS puanları ile bu puanları elde edenlerden sınava davet edileceklerin sayısı, belirli fakültelerin veya bölümlerin mezunlarının davet edileceği sınavlar için öğrenim dalları kategorileri ve kontenjanları, sınava başvuru şekli ve başvuru yerleri, ilk ve son başvuru tarihleri, sınavın yapılacağı yer ve tarih, sınav konuları ve sınavla ilgili diğer usul ve esaslar belirtilir.
Giriş sınavlarına başvuru ve adaylardan istenecek belgeler
(1) Sınav başvuruları, Bakanlık internet sitesi üzerinden, e-Devlet veya Cumhurbaşkanınca belirlenen kurumun internet sitesi üzerinden elektronik ortamda yapılır. Gerek görülmesi halinde, elden veya posta ile başvuru yöntemi de kullanılabilir. Ayrıca elektronik ortamda iletilecek belge örnekleri giriş sınavı duyurusunda ilan edilir.
(2) Başvuru için gerekli olan belge, bilgi ve işlemler aşağıda sıralanmıştır:
a) T.C. Kimlik Numarası kullanılarak başvuru yapılması.
b) Genel duyuruda ve/veya giriş sınavı duyurusunda belirtilen şekilde KPSS veya YDS/e-YDS sonuç belgesinin bilgisayar çıktısı veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavı sonuç belgesinin aslı veya onaylı sureti.
c) Diploma veya mezuniyet belgesinin aslı veya Bakanlıkça onaylı sureti ve yabancı üniversitelerden mezun olunması halinde Yükseköğretim Kurulu onaylı denklik belgesinin aslı veya onaylı sureti.
ç) 1 adet fotoğraf.
d) Varsa lisansüstü eğitim diplomasının aslı veya Bakanlıkça onaylı sureti.
e) Sağlık durumuna dair bilgi.
f) Genel duyuruda ve/veya giriş sınavı duyurusunda belirtilecek diğer belgeler.
(3) 6 ncı madde çerçevesinde, adayların eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarına ilişkin sonuç belgelerinin aslını veya onaylı suretini giriş sınavı son başvuru tarihine kadar Bakanlığa iletmiş olmaları gerekmektedir.
(4) Meslek memurluğu giriş sınavı başvurularında, 6004 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki esaslara göre uygulanır:
a) 6004 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen bölümlerden mezun olanlar dışında, bu bölümlerde okutulan eğitim programlarına ağırlıklı olarak sahip bulunan bölümlerden mezun olan aday adayları, eğitim programının uygunluğunun tespiti amacıyla transkriptlerini de diğer başvuru evrakı ile birlikte Bakanlığa iletirler.
b) 6004 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan sosyal bilimler alanı, Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen kapsam dahilinde değerlendirilir.
(5) Giriş sınavına katılmaya hak kazanan adaylar, sınavdan en az yedi gün önce Bakanlık internet sitesinde ilanen duyurulur.
(6) Sınava katılabileceği ilan edilen adaylardan, sınava katılma şartlarını taşımadığı daha sonra belirlenenler giriş sınavına alınmazlar; sınava girmiş olanların sınavları geçersiz sayılır. Giriş sınavı başvurusu çerçevesinde gerçeğe aykırı belge vermiş veya beyanda bulunmuş olduğu tespit edilen adaylar hakkında ilgili Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
(7) Yazılı sınavı kazanan adaylardan aşağıdaki belgeler istenir:
a) Yazılı sınav sonuçlarının ilanından sonraki yedi gün içerisinde Bakanlığa ulaştırılmak üzere, eksiksiz şekilde doldurulmuş güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması formları ile nüfus cüzdanı/kimlik fotokopisi, adli sicil belgesi ve erkek adaylar için askerlik durum belgesi.
b) Giriş sınavı başvurusu çerçevesinde örneği gönderilmiş olan belgelerin asılları veya onaylı suretleri.
(8) Sözlü sınavı kazanan adaylardan varsa yüksek lisans/doktora diploması, ortaokul veya lisede hazırlık sınıfı okumuş iseler buna dair belge, kamu veya özel sektörde hizmeti varsa SGK hizmet döküm belgesi, hâlihazırda kamu görevlisi ise kurumundan alınacak hizmet cetveli ve Bakanlıkça istenecek diğer belgeler sınav sonucu ile birlikte adaylara bildirilir. Meslek memurları ve konsolosluk ve ihtisas memurlarının Bakanlığa atamalarının yapılabilmesi için tam teşekküllü bir devlet hastanesinden verilen, her türlü iklim şartında görev yapabileceklerine dair rapor ibraz etmeleri gereklidir. Hukuk müşavirleri ile danışmanlardan da Bakanlığa atanmaları sırasında bu raporu ibraz etmeleri istenebilir.
(9) Bu maddedeki belgelerin aslı ibraz edilmek şartıyla fotokopileri Bakanlıkça veya noterlikçe onaylanır.
Giriş sınavlarının yürütülmesi ve değerlendirilmesi hakkında genel esaslar
(1) Bakanlıkça yapılacak giriş sınavları, yazılı ve sözlü aşamalardan oluşur.
(2) Adayların, sınav öncesindeki kimlik tespitinde kullanılmak üzere yanlarında üzerinde T.C. Kimlik Numarası bulunan ve geçerlilik süresi olan T.C. kimlik kartı/nüfus cüzdanı, sürücü belgesi veya pasaport bulundurmaları gerekir. Sınava girecek adaylar, cep telefonu ve benzeri iletişim/bilgi depolama araçlarını sınav mahalline sokamazlar. Yazılı sınavda sözlük veya başka bir kaynaktan yararlanamazlar.
(3) Giriş sınavının yazılı aşaması birden fazla bölümden oluşabilir.
(4) Yazılı sınav kâğıtlarının, sınav öncesinde mühürlenmiş olması şarttır. Mühürsüz olarak kullanılan sınav kâğıtları toplanmaz ve kullanılmamış sayılır. Sınav kâğıtlarının ad, soyad ve aday numarası yazılı olan köşeleri, sınav sonrasında kapatılarak kâğıtların değerlendirme süreci sona erene kadar açılmaz.
(5) Sözlü sınav çerçevesinde adaylar öncelikle Bakanlığın görevleri ve çalışmalarıyla ilgili konulardaki alan bilgisi, analiz, muhakeme, kavrayış, temsil görevine ilişkin nitelikleri ve yeterliliği, genel kültür düzeyi, Türkçe ve yabancı dilde ifade yeteneği ile genel davranış ve tepkilerinin meslek gereklerine uygunluğu açısından değerlendirilir. Bu değerlendirmede yeterli görülmeyenler giriş sınavını kaybeder.
(6) Yazılı sınav ile sözlü sınavda geçer not yüz üzerinden yetmiştir. Yazılı sınavdan alınan geçer notun hesaplanması ile sözlü sınavdan alınan geçer notun hesaplanması ayrı ayrı yapılır. Yazılı sınavın kendi içinde birden fazla bölümden oluşması halinde, bu bölümlerin her birinden en az altmış puan alınması ve tüm bölümlerin puanlarının aritmetik ortalamasının yetmiş veya üzeri olması gerekir.
(7) Yazılı ve sözlü puan hesaplamalarında aritmetik ortalama usulü kullanılır.
(8) Sınav kurulu üyelerince verilen puanlar, puan pusulalarına kaydedilir ve ilgili üye tarafından imzalanır. Sınav kurulu üyelerinin adaya her bir bölüm için verdikleri en yüksek puan ile en düşük puan arasındaki fark yirmiden fazla olamaz.
(9) Yazılı sınava girilen yabancı dile ilave olarak başka yabancı dil veya dilleri de bilen adaylar, YDS/e-YDS’de veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarında elde etmiş oldukları başarı seviyesine göre ve aşağıdaki esaslar çerçevesinde, yazılı sınavda ilave puan almaya hak kazanır:
a) İlave puan hakkından yararlanılabilmesi için, yazılı sınavın tüm bölümlerinin puanlarının aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması kaydıyla her bir bölümden en az altmış puan alınmış olması gerekir.
b) İlave puan alma imkânı bulunan ilk yabancı dil için YDS/e-YDS’den veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarının YDS karşılığından alınmış olan seksenin üzerindeki puanlar, yazılı sınavda aritmetik ortalaması alınacak puan toplamına eklenir.
c) İkinci bir dilden daha ilave puan alma imkânı bulunması halinde, YDS/e-YDS’den veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarının YDS karşılığından alınmış olan seksenin üzerindeki puanların yarısı, aynı usule göre yazılı sınav puan toplamına eklenir. Bu bendin uygulanmasında daha düşük olan YDS/e-YDS puanı veya YDS karşılığı kullanılır.
Başarı sıralaması
(1) Giriş sınavlarında başarı sırasını belirleyecek nihai puan, yazılı sınavdan alınan geçer not ile sözlü sınavdan alınan geçer notun toplanması suretiyle hesaplanır.
(2) Adayların giriş sınavında aldıkları nihai puan eşit olduğu takdirde, başarı sıralamasında sözlü sınav sonucu dikkate alınır. Bunların da eşit olması halinde sırasıyla Türkçe ve birinci yabancı dilde kompozisyon bölümlerinde alınan puanlara göre sıralama yapılır.
(3) Bakanlık memuriyetine atanmaya hak kazanmış adayların öndegelim sıralaması, giriş sınavındaki nihai başarı sıralamasına göre yapılır.
(4) Giriş sınavları sonucunda, her bir sınav için belirlenebilecek kategorilerden birinde giriş sınavı duyurusunda belirtilen sayıda adayın başarılı olamaması halinde, ilan edilen toplam kadro sayısını geçmeyecek şekilde söz konusu kategorilerde boş kalan kadro sayısı kadar kontenjan diğer kategorilere ilave edilebilir.
İlân
(1) Giriş sınavının her bir aşaması sonucunda, sınavın müteakip aşamasına katılmaya hak kazananların listeleri Bakanlık internet sitesinde ilân edilir.
(2) Giriş sınavı sonrasında ilgili memuriyete atanmaya hak kazananların nihai listesi yedekler listesine alınan adaylarla birlikte tutanakla tespit edilerek Bakanlık internet sitesinde ilân edilir.
(3) Atama yapılması öngörülen ve giriş sınavı duyurusunda belirtilmiş olan azami boş kadro sayısından daha fazla sayıda adayın giriş sınavında başarılı olması halinde, başarı sıralamasına göre yedekler listesi oluşturulur. Bu liste de Bakanlık internet sitesinde ilan edilir. Yedekler listesi müteakip sınav tarihine kadar geçerlidir.
(4) Giriş sınavı sonrasında memuriyete atanmaya hak kazanan adaylar ile yedekler listesine alınan adaylara sınav sonucu yazılı olarak da bildirilir.
(5) Giriş sınavı sonucunda başarılı olan aday sayısının, giriş sınavı duyurusunda ilan edilen ve atama yapılabilecek azami kadro sayısından daha az olması halinde, ancak başarılı aday sayısı kadar atama yapılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Aday Meslek Memurluğu Giriş Sınavına İlişkin Özel Hükümler
Meslek memurluğu giriş sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Meslek memurluğu giriş sınavı, yazılı ve sözlü sınavdan oluşur.
(2) Yazılı sınavda adayların Türkçeye ve yabancı dile hâkimiyeti, analiz, muhakeme ve ifade becerisi değerlendirilir. Yazılı sınav aşağıdaki bölümlerden oluşur:
a) Türkçe kompozisyon.
b) Yabancı dilde kompozisyon.
c) Türkçeden yabancı dile çeviri.
(3) Sözlü sınav hakkında 10 uncu maddenin beşinci fıkrası uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Aday Konsolosluk ve İhtisas Memurluğu Giriş Sınavına İlişkin Özel Hükümler
Konsolosluk ve ihtisas memurluğu giriş sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Konsolosluk ve ihtisas memurluğu giriş sınavı, yazılı ve sözlü sınavdan oluşur.
(2) Yazılı sınavda adayların Türkçeye ve yabancı dile hâkimiyeti ile muhakeme ve ifade becerisi değerlendirilir. Adaylar, genel duyuruda ve/veya giriş sınavı duyurusunda ilan edilecek kategorilerin birinden sınava girebilirler. Yazılı sınav aşağıdaki bölümlerden oluşur:
a) Türkçe kompozisyon veya alan bilgisi.
b) Yabancı dilde kompozisyon veya alan bilgisi.
c) Genel veya alan bilgisiyle bağlantılı bir konuda Türkçeden yabancı dile çeviri.
(3) Sözlü sınav hakkında 10 uncu maddenin beşinci fıkrası uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Hukuk Müşavirliği Giriş Sınavına İlişkin Özel Hükümler
Hukuk Müşavirliği giriş sınavı
(1) Hukuk Müşavirliği giriş sınavına katılabilmek için yurt içindeki üniversitelerin veya diploma denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı üniversitelerin hukuk fakültelerinden mezun olmak gerekir.
Hukuk Müşavirliği giriş sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Hukuk Müşavirliği giriş sınavı, yazılı ve sözlü sınavdan oluşur.
(2) Yazılı sınavda adayların, hukuki alan bilgisi ile bağlantılı olarak Türkçeye ve yabancı dile hâkimiyeti değerlendirilir. Adaylar, Almanca, İngilizce ve Fransızca dillerinden birinden sınava girebilir. Almanca ve Fransızcadan sınava girecek adayların YDS/e-YDS’den ve/veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarından İngilizce dilinden en az 70 puan almaları gerekmektedir. Yazılı sınav aşağıdaki bölümlerden oluşur:
a) Uluslararası hukuk, devletler özel hukuku, anayasa ve idare hukuku, idari yargılama usulü hukuku, ceza hukuku, medeni hukuk veya borçlar hukuku alanında Türkçe görüş bildirme.
b) Yukarıda sayılan alanlarda yabancı dilde hukuki görüş bildirme.
c) Yabancı dilde bir hukuki metnin Türkçeye çevirisi.
ç) Türkçe bir hukuki metnin yabancı dile çevirisi.
(3) Sözlü sınav hakkında 10 uncu maddenin beşinci fıkrası uygulanır. Sözlü sınav konularına bu maddenin ikinci fıkrasında sayılan alanlar da dahildir.
İstisnai atama
(1) 15 inci ve 16 ncı maddelerdeki koşullara bağlı kalınmaksızın bir yabancı dili çok iyi düzeyde bilmek, yurt içindeki üniversitelerin veya diploma denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı üniversitelerin hukuk fakültelerinden mezun olmak ve ikinci fıkradaki şartları sağlamak kaydıyla istisnai atama yoluyla hukuk müşaviri ataması yapılabilir. Bu şekilde atanacakların yabancı dil bilgisinin ölçülmesi amacıyla Bakanlıkça ayrıca bir yazılı veya sözlü sınav da düzenlenebilir.
(2) Bu şekilde atanacaklardan ayrıca;
a) Hakim veya savcı olanların adaylık süresi hariç olmak üzere en az iki yıldır mesleki tecrübeye sahip olması,
b) Avukat olanların stajyerlik süresi hariç olmak üzere en az iki yıldır mesleğini icra etmiş olması,
c) Kamu kurum ve kuruluşlarında en az iki yıldır hukuk müşaviri olarak çalışıyor olması,
ç) Uluslararası kuruluşlara bağlı birimlerde en az iki yıl süreyle hukukla ilgili görev yapmış olması,
d) (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen mesleki tecrübeleri olmayan hukuk fakültesi mezunlarının hukuk alanında en az doktora unvanını taşıyor olması,
şartlarından biri aranır.
ALTINCI BÖLÜM
Danışmanlık Giriş Sınavına İlişkin Özel Hükümler
Danışmanlık sınavına giriş
(1) Danışman olarak istihdam edilecek personel için giriş sınavı açılmasına Bakanlıkça karar verildiği takdirde, bu kapsamda istihdam edilecek personelin Bakanlığın ihtiyaç duyduğu uzmanlık alanlarında en az beş yıllık mesleki tecrübeye veya bu alanlarda doktora ya da daha üst akademik unvanlara sahip bulunması gerekir. Sınava başvuran adaylar KPSS puanına göre sıralanır. Son adayla aynı KPSS puanına sahip aday veya adaylar, giriş sınavı duyurusunda yer alan diğer koşulları karşılamak kaydıyla sınava davet edilir. Devlet memuru olanlar için KPSS şartı aranmaz. KPSS puanına sahip olmayan devlet memurları sınava davet edilen son adayla aynı puanı almış kabul edilir.
Danışmanlık giriş sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Danışmanlık giriş sınavı, yazılı ve sözlü sınavdan oluşur.
(2) Yazılı sınavda adayların, mesleki alan bilgisi ile bağlantılı olarak Türkçeye ve yabancı dile hâkimiyeti değerlendirilir. Adaylar, giriş sınavı duyurusunda ilan edilen dillerden birinden sınava girebilir. Yazılı sınav aşağıdaki bölümlerden oluşur:
a) Mesleki alan bilgisi ile bağlantılı bir konuda Türkçe kompozisyon.
b) Mesleki alan bilgisi ile bağlantılı Türkçe bir metnin yabancı dile çevirisi.
c) Mesleki alan bilgisi ile bağlantılı yabancı dilde bir metnin Türkçeye çevirisi.
(3) Sözlü sınav hakkında 10 uncu maddenin beşinci fıkrası uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Mütercimlik Giriş Sınavına İlişkin Özel Hükümler
Mütercimlik giriş sınavı
(1) Mütercimlik giriş sınavına katılabilmek için en az dört yıllık eğitim veren fakültelerden mezun olmak ve giriş sınavı duyurusunda ilan edilen asgari KPSS ve ikinci fıkrada düzenlenen hüküm saklı kalmak kaydıyla asgari YDS/e-YDS ve/veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınav puanlarını elde etmiş olmak gerekir. Mütercimlik sınavına giriş için, belgelendirilmiş olmak kaydıyla mesleki tecrübe şartı da aranabilir.
(2) Mütercimlik sınavına başvuracak adaylar bakımından 7 nci maddenin dördüncü fıkrasının (c) bendinde düzenlenen hüküm uygulanır.
Mütercimlik giriş sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Mütercimlik giriş sınavı, yazılı ve sözlü sınavdan oluşur.
(2) Yazılı sınavda adayların Türkçeye ve yabancı dile hâkimiyeti değerlendirilir. Yazılı sınav aşağıdaki bölümlerden oluşur:
a) Uluslararası ilişkiler alanında Türkçe bir metnin yabancı dile çevirisi.
b) Uluslararası ilişkiler alanında yabancı dilde bir metnin Türkçeye çevirisi.
(3) Sözlü sınav hakkında 10 uncu maddenin beşinci fıkrası uygulanır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yeterlik Sınavları
Yeterlik sınavlarına ilişkin genel esaslar
(1) Meslek memurlarının tabi olduğu başkâtiplik ve konsolosluk yeterlik sınavı ile konsolosluk ve ihtisas memurlarının tabi olduğu kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavı, gerekli koşulları taşıyan aday veya adayların bulunması halinde açılır. Gerekli koşulları 1 Ocak-30 Haziran döneminde sağlayan adaylar 30 Haziran’dan önce; 1 Temmuz-31 Aralık döneminde sağlayan adaylar ise 31 Aralık’tan önce yeterlik sınavına tabi tutulabilir.
(2) Yeterlik sınavları yazılı ve sözlü aşamalarından oluşur. Her bir aşamada geçer not yüz üzerinden yetmiştir.
(3) Yazılı sınavda sözlük kullanılması serbesttir.
(4) Yeterlik sınavları Türkiye’de ve ilan edilecek dış temsilciliklerde yapılabilir. Aralarında saat dilimi farkı bulunan dış temsilciliklerde de yazılı sınav düzenlenmesi halinde, sınavın aynı anda başlamasını teminen gerekli planlama yapılır. Sınavlar, mesai saatleri dışında ve hafta sonlarında da gerçekleştirilebilir. Dış temsilciliklerde gerçekleştirilecek yazılı sınavlar için merkez teşkilatından yeterli sayıda gözlemci görevlendirilir.
(5) Yeterlik sınavındaki başarı sıralaması, yazılı sınavdan alınan geçer not ile sözlü sınavdan alınan geçer notun toplanması suretiyle belirlenir. Memurlardan en az ikisinin aldıkları nihai puan toplamları eşit ise sözlü sınavdan daha yüksek puan almış olan memur başarı sıralamasında öne geçer. Adayların sözlü sınavda aldıkları puanların da eşit olması halinde, başarı sıralaması, sınavdan önceki kıdem sıralaması dikkate alınarak yapılır.
(6) Yeterlik sınavlarının yürütülmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili diğer hususlarda 10 uncu madde hükümleri uygulanır.
Başkâtiplik ve konsolosluk yeterlik sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Yazılı sınav aşağıda belirtilen üç bölümden oluşur ve her bir bölümden en az yetmiş puan alma şartı aranır:
a) Uluslararası ilişkiler ile bağlantılı bir konuda sınava katılmakta olan meslek memurlarının Bakanlığa giriş dilinde tutum kâğıdı, nota, konuşma metni, mektup, makale veya benzeri bir metnin kaleme alınması.
b) Uluslararası ilişkiler ile bağlantılı bir konuda Türkçe değerlendirme veya analiz yapılması.
c) Konsolosluk, idari-mali işler, protokol ve duyurulacak diğer konu başlıklarını kapsayan bölüm.
(2) İngilizce dışındaki dillerden Bakanlığa intisap eden meslek memurlarının, başkâtiplik ve konsolosluk yeterlik sınavına başvurabilmeleri için, sınav tarihinden önceki üç yıl içerisinde, İngilizce dilinde YDS/e-YDS’den en az C seviyesinde başarılı olmuş bulunmaları ya da eşdeğerlik dokümanında yer alan uluslararası yabancı dil sınavlarından eşdeğer puan almış olmaları gerekir.
(3) Bu durumdaki meslek memurlarının, yazılı sınavda uluslararası ilişkiler ile bağlantılı bir konuda İngilizce tutum kâğıdı, nota, konuşma metni, mektup, makale veya benzeri bir metin de kaleme almaları istenir. Bahse konu sınavın geçer notu en az altmıştır.
(4) Bakanlıkça yapılacak İngilizce sınavından alınan yetmişin üzerindeki puanların yarısı, yazılı sınavda aritmetik ortalaması alınacak puan toplamına eklenir. Yazılı sınavda üçüncü bir yabancı dilden daha ilave puan alınabilmesi için YDS/e-YDS’den veya eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarının YDS karşılığından seksenin üzerinde puan alınmış olması gerekir. Seksenin üzerinde alınan puanların dörtte biri, adayın yazılı sınavda aritmetik ortalaması alınacak puan toplamına eklenir.
(5) Sözlü sınavda, memurun mesleki bilgisi, nitelikleri ve motivasyonunun yanı sıra müzakere ve muhakeme kabiliyeti ile yabancı dile hâkimiyeti öncelikle değerlendirilir.
Kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına ilişkin usul ve esaslar
(1) Kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına İngilizce dışında bir yabancı dilden girecek memurların, sınav tarihinden önceki üç yıl içerisinde İngilizce dilinde YDS/e-YDS’den en az C seviyesinde başarılı olmuş bulunmaları ya da eşdeğerlik dokümanında yer alan yabancı dil sınavlarından eşdeğer puan almış olmaları gerekir. Kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavında sınava girilen yabancı dil dışındaki yabancı dillerden ek puan alınmasında 10 uncu maddenin dokuzuncu fıkrası çerçevesinde alınabilecek ek puanların yarısı uygulanır.
(2) Yazılı sınav aşağıda belirtilen üç bölümden oluşur ve her bir bölümden en az yetmiş puan alma şartı aranır:
a) Uluslararası ilişkiler ile bağlantılı bir konuda yabancı dilde tutum kâğıdı, nota, konuşma metni, mektup, makale veya benzeri bir metnin kaleme alınması.
b) Uluslararası ilişkiler ile bağlantılı bir konuda Türkçe kompozisyon.
c) Konsolosluk, protokol, idari-mali işler ve duyurulacak diğer konu başlıklarını kapsayan bölüm.
(3) Sözlü sınavda, memurun mesleki bilgisi, nitelikleri ve motivasyonu ile müzakere ve muhakeme kabiliyeti ile yabancı dile hâkimiyeti öncelikle değerlendirilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
(1) 7/12/2018 tarihli ve 30618 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dışişleri Bakanlığı Sınav Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş sürecine ilişkin hükümler
(1) 24 üncü maddenin birinci fıkrası, konsolosluk ve ihtisas memurluğu statüsüne sonradan geçen memurlardan kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına girecekler için uygulanmaz. Bu memurlardan kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına girecek olanların anılan sınav için tercih edecekleri yabancı dilin, ilgili memurun Bakanlık giriş sınavındaki yabancı dili ile aynı olması şartı da yoktur. Ancak, giriş sınavındakinden farklı bir yabancı dilde kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına girecek memurların, 10 uncu maddenin dokuzuncu fıkrası çerçevesinde yazılı sınavda ilave puan alabilmeleri için ilave puan alınabilecek yabancı dillerden ilkinin memurun Bakanlık giriş sınavındaki yabancı dili ile aynı olması gerekir.
(2) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin yedinci fıkrasında, aynı unvan kadrosuna ilişkin giriş sınavlarının yazılı veya sözlü aşamalarından herhangi birinden olmak üzere toplam üç kez başarısız olan adaylar için getirilen düzenleme; sözlü aşama için 1/8/2011 tarihinden sonra yapılan sınavlar, yazılı aşama için ise 15/11/2016 tarihinden sonra yapılan sınavlar için uygulanır.
(1) Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ilan edilmiş sınavlar için ilan tarihinde yürürlükte olan yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Dışişleri Bakanı yürütür.