Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı elektrik piyasasında, tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarını kendi üretim tesisinden karşılaması, arz güvenliğinin sağlanmasında küçük ölçekli üretim tesislerinin ülke ekonomisine kazandırılması ve küçük ölçekli üretim kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması amacıyla lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğü olmaksızın, elektrik enerjisi üretebilecek, gerçek veya tüzel kişilere uygulanacak usul ve esasların belirlenmesidir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik;
a) 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi çerçevesinde kurulması öngörülen üretim tesislerinin sisteme bağlanmasına ilişkin usul ve esaslar ile bu üretim tesislerinin kurulmasına ilişkin başvuruların değerlendirilmesine,
b) Lisanssız üretim kapsamında elektrik enerjisi üreten gerçek ve tüzel kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde yapılacak uygulamaya,
c) Lisanssız üretim ile ilgili üretim tesisi devri ve üretim faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile ilgili şebeke işletmecilerinin hak ve yükümlülüklerine,
ç) Lisanssız üretim yapan kişilerin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri ile kurulan üretim tesislerinin denetlenmesine,
ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi ile 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 6/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Adalanma: Dağıtım sisteminin üretim tesisi bulunan bir bölgesinin enerjili kalacak şekilde dağıtım sisteminden fiziksel olarak ayrılmasını,
b) AG: Etkin şiddeti 1000 Volt ve altındaki gerilim seviyesini,
c) Bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü: Bir kullanım yerinin elektrik projesinde belirtilen kurulu gücün kullanım faktörü ile çarpılmış halini özel trafolu müşteriler için tek terimli tarife sınıfına tabi olan kullanıcılar için kurulu gücün 0,60 katı, cos φ=1 alınarak hesaplanan hali ile çift terimli tarife sınıfına tabi kullanıcılar için talep edilen gücü veya iletim sistemi için bağlantı anlaşmasında yer alan güç değerini,
ç) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
d) Bu Yönetmelik kapsamındaki kojenerasyon tesisi: Bakanlıkça belirlenen verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon ve trijenerasyon tesisini,
e) Bu Yönetmelik kapsamındaki tüketim tesisi: Bir gerçek ya da tüzel kişinin uhdesinde veya tüketim birleştirme kapsamında, bağlantı anlaşması uyarınca dağıtım veya iletim sistemine bağlı veya üretim tesisi ile birlikte bağlanacak ya da 25/9/2002 tarihinden önce imzalanmış yerine kaim bir sözleşme kapsamında dağıtım veya iletim sistemine bağlı, elektrik enerjisi tüketen birim, tesis ya da teçhizatı,
f) Dağıtım bölgesi: Bir dağıtım şirketinin veya dağıtım lisansı sahibi OSB’nin lisansında tanımlanan bölgeyi,
g) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,
ğ) EİGM: Bakanlık Enerji İşleri Genel Müdürlüğünü,
h) Fatura dönemi: Bir takvim ayının ilk günü saat 00:00’da başlayıp müteakip takvim ayının başlangıcına kadar olan süreyi,
ı) İl Özel İdaresi: Üretim tesisinin kurulacağı yerin il özel idaresini veya il özel idaresi bulunmayan yerlerde Valilik Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığını,
i) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı, yönetmelik, tebliğ, genelge ve Kurul kararlarını,
j) İlgili diğer mevzuat: Cumhurbaşkanlığı ile Bakanlıklar tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,
k) İlgili standart: Üretim tesisinde kullanılacak teçhizat, bağlantı sistemi ve performans kriterlerine ilişkin olan, öncelik sırasına göre TS, EN, IEC, ISO ve diğer uluslararası standartları,
l) İlgili şebeke işletmecisi: İlgisine göre TEİAŞ’ı, dağıtım şirketini veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi,
m) İlgili teknik mevzuat: Bakanlık tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,
n) Kalıcı veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı,
o) Kanun: 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununu,
ö) Mahsuplaşma: Belirli bir zaman dilimi içinde gerçekleşen, üretim ve tüketimin birbirinden düşülmesi sonucu kWh cinsinden net üretim veya net tüketim değerinin bulunması işlemini,
p) Mikrokojenerasyon tesisi: Elektrik enerjisine dayalı toplam kurulu gücü 100 kWe ve altında olan kojenerasyon tesisini,
r) OG: Etkin şiddeti 1000 V üstünden 36 kV’a kadar olan (36 kV dahil) gerilim seviyesini,
s) Piyasa işletmecisi: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,
ş) Şebeke: Bu Yönetmelik kapsamındaki tüketim tesisinin bağlantı noktasına göre iletim, dağıtım veya OSB dağıtım şebekesini,
t) Teknik değerlendirme raporu: Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı üretim sahalarının etkin kullanılmasına ilişkin EİGM tarafından yapılan değerlendirme sonucu hazırlanan raporu,
u) Teknik etkileşim izni: Teknik etkileşim analizi neticesine göre, ilgili kurumlar tarafından olumlu veya şartlı olarak Bakanlık aracılığıyla ilgili kişilere verilen rüzgar türbini kurma iznini,
ü) YEKDEM: 1/10/2013 tarihli ve 28782 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesine ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim faaliyeti gösteren üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bizzat ve bu Yönetmelik kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişilerin bölgelerinde bulundukları görevli tedarik şirketleri aracılığıyla faydalanabileceği fiyatlar, süreler ve bunlara yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları içeren destekleme mekanizmasını,
v) Yenilenebilir enerji kaynakları: Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, dalga, akıntı ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını,
y) YEK Kanunu: 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunu,
z) YG: Etkin şiddeti 36 kV’un üstündeki gerilim seviyesini,
aa) İlgili dönem: Yönetmelikte tanımlanan aykırılığın başladığı ve sona erdiği tarihler dahil olmak üzere geçen süreyi,
bb) YEPDİS: EİGM tarafından talep edilen bilgileri içeren ve işletilen Yenilenebilir Enerji Kaynakları Değerlendirme ve İzleme Sistemini,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelik çerçevesinde, üretim tesisinin bağlantısı çift yönlü sayaçtan önce, tüketim tesisi tarafına yapılmış ise ilgili üretim ve tüketim tesisleri aynı yerde kabul edilir.
(3) Bu Yönetmelikte geçen diğer ifade ve kısaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
Lisans alma ile şirket kurma muafiyeti
(1) Önlisans ve lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğünden muaf olarak kurulabilecek üretim tesisleri şunlardır:
a) İmdat grupları,
b) İletim ya da dağıtım sistemiyle herhangi bir şekilde bağlantısı olmadan çalışan üretim tesisleri,
c) Kurulu gücü bir megavat veya Kanunun 14 üncü maddesi çerçevesinde Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmiş kurulu güç üst sınırına kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri,
ç) Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri,
d) Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri,
e) Mikrokojenerasyon tesisleri,
f) Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan üretim tesisleri,
g) Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde, teknik imkanın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması halinde hidrolik kaynağa dayalı kurulan üretim tesisleri,
ğ) Elektrik aboneliği Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne veya sulama birliklerine, ait tarımsal sulama amaçlı tesislerin elektrik ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, kurulu gücü tarımsal sulama tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü, birden fazla tesis için tesislerin sözleşme güçleri toplamı ile sınırlı olmak koşuluyla Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından veya DSİ’nin izniyle sulama birlikleri tarafından kurulan ve işletilen yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi.
h) Belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sanayi tesisleri ve tarımsal sulama amaçlı tesisler tarafından bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün iki katı ve diğer kişiler bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla, tüketim tesisi ile aynı ya da farklı ölçüm noktasında kurulan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi,
ı) Sulama birliklerinin işletme, bakım, onarım ve yönetim sorumluluğuna sahip olduğu taşınmazlar ile sulama birliği ve DSİ’nin mülkiyetinde veya tasarrufu altında bulunan diğer taşınmazlar üzerinde DSİ’nin uygun görüşüyle kurulan ve sulama birlikleri tarafından işletilen bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla tüketim tesisi ile aynı ya da farklı ölçüm noktasında kurulan yenilenebilir enerji üretim tesisleri,
i) İl özel idareleri tarafından kurulan tüzel kişilerin, il özel idaresi tarafından işletilen basınçlı borulu sulama şebekesi veya klasik kanallı şebekeleri ile sadece sulama amacına hizmet eden şebekenin su kaynağı üzerinde teknik imkânın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması hâlinde kurulacak üretim tesisleri.
(2) Önlisans ve lisans alma yükümlülüğünden muaf olan yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten gerçek veya tüzel kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi hâlinde söz konusu elektrik enerjisi, ilgili görevli tedarik şirketi aracılığı ile YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
(3) Birinci fıkranın (g) bendi kapsamında kurulacak üretim tesislerinin su kullanım hakkına ilişkin işlemler, su kullanım hakkının elde edilmesine ilişkin mevzuat çerçevesinde sonuçlandırılır.
(4) Bu Yönetmelik çerçevesinde, dağıtım ve/veya iletim sisteminde yeterli kapasite bulunması halinde bir tüketim tesisi için aynı mahsuplaşma ve destekleme yapısına sahip birden fazla yenilenebilir enerji kaynağına dayalı üretim tesisi ve/veya aynı ölçüm noktasında birden fazla kojenerasyon tesisi kurulmasına izin verilebilir. Her bir tüketim tesisi için birinci fıkranın (c) bendi kapsamında kurulabilecek yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisinin veya tesislerinin toplam kurulu gücü, birinci fıkranın (c) bendi kapsamındaki azami kapasiteden fazla olamaz. Bir gerçek veya tüzel kişi, uhdesindeki her bir tüketim tesisi için sadece bir adet mikrokojenerasyon tesisi kurabilir.
(5) Bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi kuracak gerçek veya tüzel kişilerin üretim tesisleri ile tüketim tesislerinin aynı dağıtım bölgesi içerisinde olması zorunludur. Ancak, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında, tüketim tesisinin bulunduğu dağıtım lisansı bölgesi dışında da üretim tesisi kurulabilir.
(6) Birinci fıkranın (a), (b), (ç), (d), (f), (g), (ğ), (h), (ı) ve (i) bentleri ibaresi kapsamında yer alan üretim tesisleri için kurulu güç üst sınırı uygulanmaz.
(7) Bu Yönetmelik kapsamında; şebekeye bağlanacak üreticilerle yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşmalarında yer alacak genel hükümler, ilgili şebeke işletmecisinin görüşü alınarak Kurul tarafından belirlenir. Belirlenen genel hükümler ilgili şebeke işletmecisinin ve Kurumun internet sayfalarında yayımlanır.
(8) Mahsuplaşma işlemleri 26 ncı madde uyarınca yürütülen, birinci fıkranın (c) bendi kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleri ile ilişkilendirilen tüketim tesisleri için ilgili diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi koşuluyla birinci fıkranın (h) bendi kapsamında ilave üretim tesisi veya tesisleri kurulabilir.
(9) Mahsuplaşma işlemleri 26 ncı madde uyarınca yürütülen ve birinci fıkranın (c) bendi kapsamında; bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleriyle ilişkilendirilen mevcut tüketim tesisleri sabit kalmak kaydıyla, farklı ölçüm noktasında yer alan tüketim tesisleri ilişkilendirilerek birinci fıkranın (h) bendi kapsamına geçiş sağlanabilir.
(10) Mahsuplaşma işlemleri geçici 1 inci ve geçici 4 üncü madde hükümleri kapsamında ve 26 ncı madde uyarınca yürütülen ve birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında; bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan veya kabul işlemleri tamamlanan üretim tesisleri için birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında kurulu güç artış talebinde bulunulabilir.
İlgili teknik mevzuat kapsamındaki işlemler
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki üretim tesislerinin projelendirilmesi, kurulumu, sisteme bağlantısı, kabulü, işletmesi, bakımı ile gerekli görülmesi halinde test ve deney faaliyetleri ilgili standartlarda ve ilgili teknik mevzuatta tanımlandığı şekliyle yürütülür.
(2) Üretim tesisi sahibi, birinci fıkrada tanımlanan hususlara uymakla ve ilgili teknik mevzuatın ve ilgili standartların gerektirdiği koşulları sağlamakla yükümlüdür.
(3) İlgili teknik mevzuatın ve ilgili standartların gerektirdiği koşulları sağlamayan üretim tesislerine ilişkin olarak;
a) Esasa ilişkin olan veya can ve mal güvenliği bakımından tehlikeli veya elektrik sisteminin güvenliğini etkileyen riskli durumlarda herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından üretim tesisi durumu uygun hale getirilinceye kadar şebekeden ayrılır ve ayrılma gerekçeleri üretim tesisi sahibi kişiye 3 (üç) işgünü içinde yazılı olarak bildirilir.
b) Sistemin veya üretim tesisinin işletmesini ve tesisat güvenliğini etkilemeyecek şekilde esasa ilişkin olmayan veya can ve mal güvenliği bakımından tehlikeli olmayan veya elektrik sisteminin güvenliğini etkilemeyen durumlarda, ilgili şebeke işletmecisi tarafından aykırılığın giderilmesine ilişkin bildirimin yapılmasını izleyen 15 gün içerisinde aykırılığın giderilmemesi halinde ilgili şebeke işletmecisi tarafından üretim tesisi şebekeden ayrılır. Söz konusu aykırılığın giderilmesi durumunda üretim tesisi 3 işgünü içinde sisteme yeniden bağlanarak işletmeye alınır.
(4) Üretim tesisi, can ve mal emniyetinin sağlanması için kısa devre arızası veya şebekenin enerjisiz kalması durumunda bağlantı noktası itibarıyla şebekeden izole hale getirilir ve şebekeye enerji verilmez. Şebekenin bir bölümünü içerecek şekilde adalanmaya müsaade edilmez. Bu durumda bağlantı noktası itibarıyla şebekeden izole hale gelen üretim tesisi, izole kalan tüketim tesisi bölümünü şebekeden bağımsız olarak besleyebilir.
Bağlantı esasları
(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren üretim tesisleri, dördüncü fıkra kapsamında belirtilen istisnalar dışında, dağıtım sistemine bağlanır. İlgili şebeke işletmecisi, üretim tesisinin teknik özelliklerine ve bağlantı noktası itibarıyla dağıtım sisteminin mevcut kapasitesine göre üretim tesisini OG veya AG seviyesinden dağıtım sistemine bağlayabilir. Bağlantı başvurusu talebi, ancak ilgili mevzuat ve ilgili teknik mevzuat hükümleri kapsamında reddedilebilir ve red gerekçeleri başvuru sahibine red kararı ile yazılı olarak bildirilir.
(2) AG seviyesinden bağlanacak üretim tesislerinin toplam kapasitesi, bu üretim tesislerinin bağlı olduğu dağıtım transformatörünün ilgili şebeke işletmecisine ait bir transformatör olması halinde transformatör gücünün yüzde ellisini geçemez. Transformatörün başvuru sahibine ait olması durumunda, söz konusu kapasite azami transformatör gücü kadar olur. Sadece belirli bir iş alanında faaliyet gösteren kişilere ait tüketim tesisleri için tesis edilmiş ve dışarıdan herhangi bir gerçek ya da tüzel kişinin faydalanmasının mümkün olmadığı veya sanayi bölgelerine ait dağıtım transformatörleri için azami transformatör gücüne kadar üretim tesisi başvurusunda bulunulabilir.
(3) 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında yer alan kişiler ile sadece belirli bir iş alanında faaliyet gösteren kişilere ait tüketim tesisleri için tesis edilmiş ve dışarıdan herhangi bir gerçek ya da tüzel kişinin faydalanmasının mümkün olmadığı veya sanayi bölgelerine ait dağıtım transformatörlerinden sisteme bağlanan üretim tesislerine ilişkin başvurular hariç olmak üzere ilgili şebeke işletmecisine ait bir dağıtım transformatörünün AG seviyesinde bir kişiye bir yıl içerisinde tahsis edilebilecek kapasite Ek-3’te yer alan tabloya göre belirlenir.
(4) 5 inci maddenin birinci fıkrasının;
a) (ç) bendi kapsamında kurulacak üretim tesisleri, bu tesisler ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin sisteme iletim seviyesinden bağlı olması halinde,
b) (d) bendi kapsamında kurulacak kojenerasyon tesisleri, kurulu gücüne bağlı olarak,
c) (h) bendi kapsamında kurulacak yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı tesisler, kurulu gücüne bağlı olarak veya aynı ölçüm noktasındaki kurulumlarda tüketim tesisinin sisteme iletim seviyesinden bağlı olması halinde,
iletim sistemine bağlanır. Bu fıkra kapsamında iletim sistemine bağlanacak üretim tesisi başvuruları için bu Yönetmelikte dağıtım sistemine bağlanacak üretim tesisi başvurularında dağıtım şirketince yürütülmesi öngörülen iş ve işlemler, aynı şekilde TEİAŞ tarafından yürütülür.
(5) Bu Yönetmelik kapsamında dağıtım seviyesinde kurulacak üretim tesislerine ilişkin başvurular için evrak yönünden yapılan değerlendirmenin ardından TEİAŞ’tan trafo merkezi özelinde arıza akım limiti konusunda görüş alınır. TEİAŞ ilgili talebe ilişkin görüşünü, talebin kendisine geliş tarihinden itibaren on beş gün içinde sonuçlandırır.
(6) TEİAŞ tarafından ilgili trafo merkezine ilişkin arıza akım limitinin aşıldığının ve/veya ilgili trafo merkezindeki transformatör cebri soğutmasız nominal görünür gücünün aşıldığının bildirilmesi halinde, ilgili trafo merkezine ilişkin başvurular herhangi bir işlem tesis edilmeksizin iade edilir.
(7) İletim seviyesinden 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurulacak üretim tesisleri hariç olmak üzere bağlantı noktasındaki trafo merkezi, dağıtım merkezi ve enerji nakil hattı ile özel trafosu olan kişiler için tüketim tesisine ait trafoyu içerecek şekilde dağıtım tesislerinin geçici kabulü yapılmamış ise bu Yönetmelik kapsamında başvuru yapılamaz. Yapılan başvurular herhangi bir işlem tesis edilmeksizin iade edilir.
(8) İletim veya dağıtım seviyesinden 10 MW ve üzeri kurulu güce sahip olarak 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurulacak üretim tesisleri hariç olmak üzere, bu Yönetmelik kapsamında kurulacak üretim tesisleri için dördüncü fıkrada tanımlanan istisnalar dışında trafo merkezlerine doğrudan bağlantı ve fider tahsisi yapılmaz.
(9) Bu Yönetmelik kapsamında kurulacak üretim tesisi, söz konusu üretim tesisinin kurulacağı dağıtım bölgesi dışında yer alan başka bir dağıtım sistemine bağlanamaz.
(10) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (f), (ğ) ve (ı) bendi kapsamında kurulacak olan üretim tesislerinin kurulu gücü, ilgili üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden fazla olamaz.
(11) 23/3/2016 tarihinden önce toplulaştırılarak veya tekli de olsa münhasıran lisanssız üretim tesisleri için verilmiş olan bağlantı görüşleri çerçevesinde yapılmış olan ve 17/1/2018 tarihi itibarıyla ilgili şebeke işletmecisince henüz devralınmayan, dağıtım tesisi niteliğini haiz tesisler üzerinden üretim tesislerine ve/veya lisanssız üretim tesisiyle ilgili olmayan tüketim tesislerine bağlantı görüşü verilmesi halinde, söz konusu tesislerin ortak kullanım haline gelen kısmı 28/1/2014 tarihli ve 28896 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin 37 nci maddesi uyarınca ilgili şebeke işletmecisi tarafından iz bedelle devralınır.
(12) İnşa halindeki tüketim tesislerine ait geçici abonelikler hariç olmak üzere geçici bağlantı kapsamındaki tüketim tesisleri için gerçek veya tüzel kişilerce bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi kurulamaz. Ancak geçici abonelikler kapsamındaki tüketimler, aynı gerçek veya tüzel kişiye ait ve aynı abone grubunda bulunan işletmedeki üretim tesisleriyle mahsuplaşmaya dâhil edilebilir.
(13) Bağlantı anlaşması, üretim tesisinde yapılacak değişiklikler sonucunda, bağlantı ve sistem kullanımına ilişkin ilgili mevzuat hükümlerine göre tadil edilir.
(14) Üretim tesisi sahibi; üretim tesisinin DC/AC gücünün artırılması, azaltılması, koruma düzeninin değiştirilmesi, kompanzasyon değişikliği dahil olmak üzere başka değişiklikler yapmak istemesi halinde ilgili şebeke işletmecisine önceden başvuruda bulunarak ilgili mevzuatta öngörülen usullere göre izin almakla yükümlüdür. Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı başvurularda; değişikliğe ilişkin sunulacak teknik değerlendirme formunda yer alan bilgiler teknik değerlendirme yapılması için YEPDİS’e girilerek EİGM’ye gönderilir.
(15) Önlisans sahasına veya üretim lisansı başvurusuna konu üretim tesisi sahası için 30 uncu maddenin sekizinci fıkrası ile ilgili mevzuatta yer alan düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla lisanssız üretim başvurusu yapılamaz, yapılması halinde ilgili başvurular iade edilir.
(16) Lisanssız üretim başvurusuna konu üretim tesisi sahası için;
a) Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı önlisans başvurusunda bulunulması halinde, her bir başvuru için EİGM tarafından yapılan teknik değerlendirmenin olumlu olması durumunda söz konusu başvurular ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır. EİGM tarafından yapılan teknik değerlendirme sonucu ilgili başvuruların birbirlerini olumsuz etkilemesi halinde lisanssız üretime ilişkin başvurular, bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almış olanlar hariç reddedilir. Lisanssız üretime ilişkin başvurunun bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanmış olması durumunda; önlisans ve lisans başvurusu revize edilme imkanı yoksa reddedilir.
b) Rüzgar veya güneş enerjisi dışında diğer kaynaklara dayalı önlisans veya lisans başvurusunda bulunulması ve lisanssız üretime ilişkin başvurunun bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanmamış olması hallerinde ilgili lisanssız üretime ilişkin başvuru reddedilir.
c) Rüzgar veya güneş enerjisi dışında diğer kaynaklara dayalı önlisans veya lisans başvurusunda bulunulması ve lisanssız üretime ilişkin başvurunun bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanmış olması hallerinde ilgili önlisans veya lisans başvurusu reddedilir ve lisanssız üretime ilişkin başvurular ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sonuçlandırılır. Ancak, aynı günde ilgili üretim tesisi sahasında üretim tesisi kurulması için yapılan lisanssız üretim başvurusunun bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanması ve önlisans veya lisans başvurusunda bulunulması hallerinde lisanssız üretime ilişkin başvuru reddedilir.
(17) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurulacak üretim tesislerine ait dağıtım tesisi ve/veya iletim tesisi yatırımları için Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinde yer alan hüküm çerçevesinde işlem tesis edilir.
(18) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendinde tanımlanan kişilerce aynı ölçüm noktasında ve bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün iki katına kadar üretim tesisi kurulmak istenmesi halinde, özel trafosu olan kişiler için çekiş yönlü bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü sabit kalmak kaydıyla, trafolarda güç artış talebinde bulunulabilir.
(19) TEİAŞ her bir trafo merkezine ait bağlantı kapasitelerine ilişkin bilgileri Kurul tarafından belirlenecek formata uygun olarak her ayın ilk on beş günü içerisinde kendi internet sayfasında duyurmakla yükümlüdür.
(20) Dağıtım şirketleri ile OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler ilgili dağıtım bölgesinde, lisanslı üretim kapsamında olanlar dahil olmak üzere, bu Yönetmelik çerçevesinde verilen bağlantı görüşlerine ve üretim tesisi başvurularına ilişkin bilgileri Kurul tarafından belirlenecek formata uygun olarak on dokuzuncu fıkra kapsamında TEİAŞ tarafından yapılan duyuruyu müteakip, her ayın yirmi beşinci gününe kadar kendi internet sayfalarında duyurmakla yükümlüdür.
İmdat grupları ve izole üretim tesisleri
(1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler ilgili şebeke işletmecisine bildirim yapmakla yükümlüdür. Bu kişilerin başvuruları hakkında bu Yönetmelik kapsamında herhangi bir belge düzenlenmez.
(2) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki üretim tesislerine ilişkin iş ve işlemler ilgili teknik mevzuata göre Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen kurum tarafından yürütülür.
Hidrolik kaynaklara dayalı üretim tesislerinde su kullanım hakkının edinilmesi
(1) Hidrolik kaynaklara dayalı üretim tesisleri için su kullanım hakkı edinimi amacıyla öncelikle tesisin kurulacağı yerin il özel idaresine başvuruda bulunulur. Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişi, DSİ tarafından çıkarılan mevzuatta istenen belgeleri de başvuru dosyasına eklemekle yükümlüdür.
(2) İl özel idareleri, üretim tesisinin yapımının su rejimi açısından uygun bulunduğuna dair görüş almak için her takvim ayı içinde alınan bağlantı başvurularını, takip eden ayın ilk beş günü içinde DSİ’nin yetkili bölge müdürlüklerine gönderir. İlgili DSİ birimi, su rejimi açısından uygunluk görüşünü kendisine başvurunun ulaştığı ayı takip eden ayın yirminci gününe kadar sonuçlandırır ve il özel idaresine gönderir. DSİ’nin ilgili birimi tarafından gönderilen görüşün olumlu olması halinde, il özel idaresi olumlu görüşün kendisine ulaştığı ayı takip eden ayın ilk beş günü içerisinde bu görüşü başvuru sahibine gönderir.
Başvuruların alınması
(1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (ç), (d), (e), (f), (g), (ğ), (h), (ı) ve (i) bentleri kapsamında üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, Kurul kararıyla belirlenen bilgi ve belgeler ile elektronik ortamda ilgili şebeke işletmecisine başvuruda bulunur. Elektronik ortamda alınan başvurular için belge iadesi yapılmaz.
(2) İlgili şebeke işletmecisi tarafından, ilgili diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülükler hariç olmak üzere Kurul kararıyla belirlenen bilgi ve belgeler dışındaki belgelerin eksikliği gerekçesiyle başvurular reddedilemez.
(3) Bu madde kapsamında başvuruda bulunan gerçek veya tüzel kişilerin, başvuruda bulunduğu ay içerisinde ilgili üretim tesisine ilişkin yazılı olarak kurulu güç değişikliği talebinde bulunması halinde,
a) Kurulu güç değişikliğine ilişkin talep tarihi başvuru tarihi olarak kabul edilir.
b) Yeni kurulu güce göre sunulması gereken belgeler başvuru ekinde sunulur.
(4) Başvuru sahiplerince talep edilmesi halinde, başvuruda kullanılacak ve niteliği itibarıyla ilgili şebeke işletmecisinden edinilebilecek veriler, yazılı olarak talep edilmesi halinde başvuru sahibine üç işgünü içerisinde ilgili şebeke işletmecisi tarafından yazılı olarak verilir.
Başvuruda bulunulabilecek tesisler
(1) Bu Yönetmelik kapsamında Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen kurum tarafından 25 kW’a (25 kW dahil) kadar tip proje hazırlanması uygun görülen, yenilenebilir enerji kaynağına dayalı ve kendi tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücüne kadar, üretimi ve tüketimi aynı noktadan bağlı üretim tesisleri için başvuru ve ihtiyaç fazlası enerjinin değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslar ile bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu formatı kapsamında işlem tesis edilir. Bu kapsamda gerçekleşecek olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerine ilişkin başvurular, Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslar uyarınca değerlendirilir.
(2) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait tüketim tesisleri, gerçek ve tüzel kişilere ait atıksu ve içme suyu arıtma tesisleri ile tarımsal sulama amaçlı tesisler için bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü geçmemek kaydıyla, bütünlük arz eden parsel ya da parseller üzerinde, tüketim tesisi ile aynı ölçüm noktasında 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurabilir.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet göstermek isteyen kişiler, bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü ve 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca belirlenecek kurulu gücü geçmeyecek şekilde tüketim tesisi ile aynı ölçüm noktasında, dağıtım tesisi niteliğinde tesis teçhiz etmeden, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurabilir. Güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri ancak çatı ve cephe uygulaması olarak gerçekleştirilebilir.
(4) İlgili diğer mevzuat hükümlerine uygun olması halinde, tarım arazilerinin bir kısmında tarımsal sulama amacıyla bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi kurulabilir. Ancak ilgili üretim tesisinin kurulu gücü söz konusu sulama tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden fazla olamaz. Bu kapsamda yapılacak başvurularda DSİ tarafından mer’i mevzuat kapsamında verilen Onay Belgesinin sunulması zorunludur. Bu fıkra hükmü kapsamındaki başvurular, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında değerlendirilir.
(5) Atık lastiklerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünler olan pirolitik yağ ve pirolitik gazın yakıt olarak kullanılması planlanan lisanssız üretim başvurularında, söz konusu yakıtın ilgili elektrik üretim tesisinde üretilmesi ve bu kaynaklar dışında başka kaynak kullanılmaması gerekir.
Komisyonun oluşturulması
(1) İlgili şebeke işletmecisi, 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamındaki başvurular hariç olmak üzere başvuruları; derlemek suretiyle kurulacak bir komisyon marifetiyle evrak yönünden ve teknik yönden incelemeye alır. 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamındaki başvurular ilgili şebeke işletmecisince değerlendirilir ve sonuçlandırılır.
(2) Dağıtım şirketlerine ait komisyon; TEİAŞ, TEDAŞ ve ilgili şebeke işletmecisinin birer temsilcisinden oluşur ve oy çokluğu ile karar alır. Komisyon başkanı TEİAŞ temsilcisidir. İlgili şebeke işletmecisinin OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi olması halinde komisyon, OSB müdürü, bölge dağıtım şirketinden uzman bir personel ile OSB’den konusunda uzman bir personel olmak üzere üç üyeden oluşur ve oy çokluğuyla karar alır. Komisyonca alınan kararlar üyelerce imzalanır ve ilgili dosyalarda muhafaza edilir.
(3) İletim seviyesinden yapılacak lisanssız üretim başvuruları için komisyon, tamamı TEİAŞ temsilcilerinden olmak üzere 3 üyeden oluşur ve oy çokluğu ile karar alır. Komisyonca alınan kararlar üyelerce imzalanır ve ilgili dosyalarda muhafaza edilir.
Başvuruların evrak yönünden değerlendirilmesi
(1) Bu Yönetmelik kapsamında üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişilerin her takvim ayı içinde alınan yeni başvuruları komisyon tarafından, takip eden ayın ilk yirmi günü içerisinde evrak yönünden toplu olarak değerlendirilir ve sonuçlandırılır. Eksik veya yanlış evrak verenlerin başvuruları teknik değerlendirmeye alınmaz.
(2) Eksik veya yanlışlığın mahiyeti hakkında, başvuru sahibine değerlendirme sonuçlarını takip eden üç işgünü içinde bildirimde bulunularak başvuru belgelerinin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra başvuru sahibine iade edilir ve hidrolik kaynaklar açısından ilgili il özel idaresine konu hakkında bilgi verilir.
(3) Evrak yönünden yapılan değerlendirmeye ilişkin sonuçlar, değerlendirme tarihini izleyen işgünü içerisinde eksik ve yanlış yapılan başvurular için açıklamaları da içerecek şekilde ilgili şebeke işletmecisinin internet sayfasında yayınlanır.
(4) Bu Yönetmelik kapsamında iletim seviyesinden bağlanarak üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişilerin her takvim ayı içinde alınan yeni başvuruları 12 nci maddenin üçüncü fıkrasında tanımlanan komisyon marifetiyle, takip eden ayın ilk yirmi günü içerisinde evrak yönünden toplu olarak değerlendirilir ve sonuçlandırılır. Eksik veya yanlış evrak verenlerin başvuruları teknik değerlendirmeye alınmaz. Eksik veya yanlışlığın mahiyeti hakkında, başvuru sahibine değerlendirme sonuçlarını takip eden üç işgünü içinde bildirimde bulunularak başvuru belgelerinin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra başvuru sahibine iade edilir. Evrak yönünden yapılan değerlendirmeye ilişkin sonuçlar, değerlendirme tarihini izleyen işgünü içerisinde eksik ve yanlış yapılan başvurular için açıklamaları da içerecek şekilde TEİAŞ’ın internet sayfasında yayımlanır.
Başvuruların teknik yönden değerlendirilmesi
(1) Eksiksiz olarak yapıldığı tespit edilen başvurular, komisyon tarafından evrak yönünden değerlendirme yapılan ayı takip eden ayın yirmi günü içinde teknik yönden değerlendirilir. TEİAŞ tarafından arıza akım limitinin ve/veya ilgili trafo merkezindeki transformatör cebri soğutmasız nominal görünür gücünün aşıldığı bildirilen başvurular teknik değerlendirme yapılmaksızın reddedilir.
(2) Başvurular trafo merkezlerine göre sınıflandırılır.
(3) Her bir başvuru bağlantı ve sistem kullanımı açısından diğerlerinden bağımsız ancak bağlantı noktası bakımından birlikte değerlendirilir. Teknik değerlendirme, başvurunun bu Yönetmelik, ilgili teknik mevzuat ile ilgili mevzuata uygunluğu esas alınarak, kurulması planlanan tesisin ölçme ve koruma sistemi açısından değerlendirilmesi yapılarak bağlantı noktası itibarıyla iletim veya dağıtım şebekesi kısıtları dikkate alınarak tamamlanır.
(4) Teknik değerlendirme sonuçlarından sonra başvurular varsa öncelik değerlendirmesine alınır. Öncelik değerlendirmesinde bağlantı noktası itibarıyla varsa iletim veya dağıtım şebekesi kısıtları dikkate alınarak başvurular sonuçlandırılır.
(5) Bağlantı noktası itibarıyla bağlantı kısıtlarına tabi olmayan başvurular, teknik değerlendirme sonucu öncelik değerlendirmesine alınmaksızın sonuçlandırılır.
(6) İlgili şebeke işletmecisi tarafından şebekeye bağlantısı yapılacak olan üretim tesisinin bağlantısına ilişkin öncelik değerlendirmesinde;
a) Başvuruya konu üretim tesisinin yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olması,
b) Başvuruya konu üretim tesisinin kojenerasyon tesisi olması,
c) Başvuru sahibinin son bir yıl içindeki tüketim miktarının diğer başvurulardan yüksek olması,
ç) Başvuru sahibinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün diğer başvurulardan yüksek olması,
d) Başvuru sahibinin önceden olumlu bağlantı görüşü verilmiş bir başvurusunun olmaması,
kriterleri sırasıyla uygulanır. Bir yıllık tüketimi olmayan tüketim noktalarının yıllık tüketimleri mevcut aylık tüketimlerinin ortalaması dikkate alınarak yıllık bazda, sadece bir aylık tüketiminin olması halinde bu tüketimi dikkate alınarak yıllık bazda hesap edilir. Bir aylık tüketimi olmayan tüketim noktaları ile inşa aşamasındaki tesisler için yapılan başvurularda proje değerleri dikkate alınarak en yakındaki benzer tüketim noktalarının tüketimlerine göre hesap yapılır. Yapılan değerlendirme sonucunda, birden fazla başvurunun tüm kriterleri sağlaması durumunda ilgili şebeke işletmecisine yapılan başvuru tarihi sıralamaya esas alınır.
(7) 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında yer alan üretim tesislerine ilişkin başvurular için ilgili şebeke işletmecisince, Kurum tarafından belirlenecek usul ve esaslar saklı kalmak kaydıyla, bu madde kapsamında başkaca bir işlem tesis edilmeksizin olumlu bağlantı görüşü oluşturulur.
(8) 13 üncü maddenin dördüncü fıkrası kapsamında eksiksiz olarak yapıldığı tespit edilen başvurular evrak yönünden yapılan değerlendirmeyi izleyen ayın ilk yirmi günü içerisinde 12 nci maddenin üçüncü fıkrasında tanımlanan komisyon marifetiyle teknik yönden değerlendirilir. Her bir başvuru bağlantı ve sistem kullanımı açısından diğerlerinden bağımsız ancak bağlantı noktası bakımından birlikte değerlendirilir. Teknik değerlendirme, başvurunun bu Yönetmelik, ilgili teknik mevzuat ile ilgili mevzuata uygunluğu esas alınarak, bağlanabilir kapasite ve ilgili trafo merkezinin kısa devre akım limiti hesaplamaları kapsamında kurulması planlanan tesisin ölçme ve koruma sistemi açısından değerlendirilmesi yapılarak tamamlanır.
Bağlantı görüşü oluşturulması ve bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenmesi
(1) 14 üncü madde hükümlerine göre sonuçlandırılan başvurular ile ilgili olarak;
a) Değerlendirmeye ilişkin sonuçlar, değerlendirme tarihini izleyen işgünü içerisinde teknik değerlendirmeye ilişkin açıklamaları da içerecek şekilde ilgili şebeke işletmecisinin internet sayfasında yayınlanır.
b) Başvuruların sonucu hakkında başvuru sahibine değerlendirme sonuçlarını takip eden üç işgünü içinde yazılı olarak bildirimde bulunulur. Başvurusu reddedilen kişilere yapılacak yazılı bildirimlerde ret gerekçelerine ve teknik değerlendirmelere yer verilir ve belgelerin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra söz konusu kişilere on işgünü içerisinde iade edilir.
c) Başvurusu reddedilen kişilerden hidrolik kaynaklara dayalı başvuruda bulunan kişilerle ilgili olarak, internet sayfasında ilanı izleyen beş işgünü içerisinde il özel idaresine bildirimde bulunulur.
ç) Arıza akım limiti konusunda TEİAŞ’ın olumlu görüş bildirdiği ancak teknik değerlendirme sonucu başvurusu olumsuz bulunan kişiler hakkında 5 işgünü içerisinde TEİAŞ’a bildirim yapılır.
d) Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı başvurular dışında bağlantı başvurusu uygun bulunanların, (a) bendinde belirtilen listenin ilan tarihinden itibaren bir ay içerisinde yazılı olarak başvuruda bulunmaları halinde, bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu ilgili şebeke işletmecisi tarafından ilgilisine tebliğ edilir. Bu kapsamda başvuruda bulunmayan başvuru sahiplerinin, olumlu bağlantı görüşleri kendiliğinden geçersiz hale gelir. Hidrolik kaynaklara dayalı başvurular hakkında, ilgili kişilere bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunun tebliğ edilmesini izleyen beş işgünü içerisinde ilgili şebeke işletmecisi tarafından il özel idaresine bildirimde bulunulur.
Teknik değerlendirme sonucunda bağlantı görüşü oluşturulması ve bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenmesi
(1) Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı başvurulardan; bağlantı başvurusu uygun bulunan başvurulara ait teknik değerlendirme formunda yer alan bilgiler, başvurunun uygun bulunma tarihinden itibaren on işgünü içinde teknik değerlendirme yapılması için YEPDİS’e girilerek EİGM’ye gönderilir. EİGM tarafından teknik değerlendirme otuz gün içerisinde sonuçlandırılır ve teknik değerlendirme raporu ilgili şebeke işletmecisine gönderilir. EİGM’ye gönderilen bilgilerde hata ve/veya eksiklik bulunması durumunda, ilgili şebeke işletmecileri tarafından başvuru sahibine ilgili tespitin yapılmasından itibaren 3 işgünü içerisinde uygunsuzluğun giderilmesi için bildirimde bulunulur. Bildirimi takip eden 10 işgünü içerisinde hata ve/veya eksikliklerin giderilerek ilgili şebeke işletmecisine sunulmaması veya EİGM değerlendirmesi sonucunda teknik değerlendirme raporunun olumsuz olması halinde başvuru belgelerinin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra başvuru sahibine iade edilir.
(2) Teknik değerlendirme raporu olumlu olan güneş enerjisine dayalı başvurulara ait bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu, ilgili şebeke işletmecisi tarafından beşinci fıkraya konu listenin ilan tarihinden itibaren bir ay içerisinde ilgili kişilerin yazılı başvurusu üzerine ilgilisine tebliğ edilir. Bu kapsamda başvuruda bulunmayan başvuru sahiplerinin olumlu bağlantı görüşleri kendiliğinden geçersiz hale gelir ve başvuru belgelerinin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra başvuru sahibine iade edilir.
(3) Rüzgar enerjisine dayalı başvurulardan teknik değerlendirmesi EİGM tarafından uygun görülen başvurulara ait teknik değerlendirme raporu her ayın beşine kadar EİGM internet sayfasında ilan edilir. İlan tarihinden itibaren başvuru sahibi tarafından otuz gün içerisinde teknik etkileşim izni için TÜBİTAK’ın ilgili birimine başvuruda bulunulur. Söz konusu başvurunun eksiksiz yapıldığına dair belge EİGM’nin ilan tarihinden itibaren otuz gün içerisinde EİGM'ye sunulur. TÜBİTAK’ın ilgili birimine teknik etkileşim izni için eksiksiz başvurulduğuna dair belgenin;
a) Süresi içerisinde sunulmaması halinde söz konusu başvuru,
b) Süresi içerisinde sunulması halinde ilgili başvuruya ilişkin kapasitenin teknik etkileşim izni sonucuna kadar bekletilmesi için,
EİGM tarafından ilgili şebeke işletmecisine bildirilir. Teknik etkileşim izni, teknik değerlendirme raporu ile birlikte EİGM tarafından ilgili şebeke işletmecisine on işgünü içerisinde bildirilir. Teknik değerlendirme raporu ve/veya teknik etkileşim izninin olumsuz olması veya teknik etkileşim izni için eksiksiz başvurulduğuna dair belgenin süresi içerisinde sunulmaması halinde başvuru belgelerinin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra ilgili şebeke işletmecisince başvuru sahibine iade edilir. Rüzgar enerjisine dayalı başvurularda teknik etkileşim izninin olumsuz sonuçlanması durumunda başvuru sahibine, dağıtım seviyesinden bağlantılarda aynı trafo merkezinden, iletim seviyesinden bağlantılarda aynı iletim bölgesinden bağlanmak şartıyla, altmış gün içerisinde saha değişikliği veya revizyonu için ilgili şebeke işletmecisine başvurma hakkı verilir. Ancak her bir değişiklik veya revizyon için altmış gün içerisinde saha değişikliğini veya revizyonunu ilgili şebeke işletmecisine sunmaması halinde başvuru reddedilir.
(4) Teknik etkileşim izni ve teknik değerlendirme raporu olumlu olan rüzgar enerjisine dayalı başvurular için ilgili şebeke işletmecisi tarafından bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenir. Bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu, ilgili şebeke işletmecisi tarafından beşinci fıkraya konu listenin ilan tarihinden itibaren bir ay içerisinde ilgili kişilerce yazılı olarak başvuruda bulunmaları halinde ilgilisine tebliğ edilir. Bu kapsamda başvuruda bulunmayan başvuru sahiplerinin olumlu bağlantı görüşleri kendiliğinden geçersiz hale gelir ve başvuru belgelerinin bir örneği kalıcı veri saklayıcısına aktarıldıktan sonra başvuru sahibine iade edilir.
(5) Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri kapsamında olumlu ve olumsuz sonuçlanan başvurulara ilişkin bilgiler gerekli açıklamaları da içerecek şekilde düzenli olarak aylık bazda ilgili şebeke işletmecisinin internet sayfasında ilan edilir.
(6) İlgili şebeke işletmecisi tarafından oluşturulan bağlantı anlaşmasına çağrı mektuplarında bu Yönetmeliğin hangi hükmü uyarınca belge düzenlendiği açıkça ifade edilir. Bu belgede ihtiyaç fazlası enerjinin hangi hüküm uyarınca değerlendirileceği de ayrıca belirtilir.
Bağlantı anlaşması başvurusu
(1) Kendisine bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu tebliğ edilenlere, bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunun tebliğ tarihinden itibaren bir yıl süre verilir. Bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu sahiplerinin, söz konusu süre içerisinde üretim tesisi ve varsa bağlantı hattı projesini Bakanlık veya Bakanlığın yetki verdiği kurum ve/veya tüzel kişilere onaylatması zorunludur.
(2) İlgili gerçek veya tüzel kişilerin aşağıdaki belgeleri ilgili şebeke işletmecisine birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde eksiksiz ve usulüne uygun olarak sunmaları halinde, ilgili şebeke işletmecisi kendileriyle otuz gün içerisinde bağlantı anlaşması imzalamakla yükümlüdür:
a) Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için ilgili teknik mevzuat çerçevesinde alınması gereken proje onayı.
b) Hidrolik kaynaklara dayalı başvurularda su kullanım hakkı anlaşması.
c) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında ilgili idarece düzenlenen belge.
(3) İkinci fıkrada belirlenen belgeleri zamanında edinemeyen başvuru sahiplerine, birinci fıkrada belirlenen süreler içerisinde yazılı olarak ilgili şebeke işletmecisine başvurması ve bu başvuruda birinci fıkrada tanımlanan süre içerisinde ilgili başvurularda bulunduğunu belgelerle tevsik etmesi şartıyla, ilgili şebeke işletmecisi tarafından yüz seksen gün ilave süre verilir.
(4) Birinci fıkrada tanımlanan süre içerisinde söz konusu belgeleri ilgili şebeke işletmecisine sunamamaları halinde ilgili gerçek veya tüzel kişiler, bağlantı anlaşması imzalama hakkını kaybeder ve mevcut belgeleri kendilerine iade edilir.
(5) Bağlantıya ilişkin mülkiyet ve işletme sınırları, bağlantı anlaşmasında belirlenir.
(6) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yapılacak başvurular neticesinde bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanan ve bağlantı anlaşması imzalanan üretim tesislerinde kurulu güç artışı talebinde bulunulması halinde, ilgili talep söz konusu talebin yapıldığı ayda yapılan diğer tüm başvurular ile birlikte değerlendirilir. Bu kapsamda;
a) Söz konusu talebe komisyon tarafından olumsuz görüş verilmesi halinde, başvuru sahibine ait mevcut bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu ile bağlantı anlaşmasının geçerliliği devam eder.
b) Bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu verilen üretim tesisleri için kurulu güç artış talebinde bulunulması ve söz konusu talebe komisyon tarafından olumlu görüş verilmesi halinde, güç artışı kapsamındaki revize bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunun başvuru sahibine tebliğ edildiği tarihten itibaren ikinci fıkra kapsamındaki yükümlülüklerini tamamlaması için birinci fıkrada yer alan sürelere doksan gün ilave süre verilir. Süresi içerisinde bağlantı anlaşması imzalanması için ilgili şebeke işletmecisine başvuruda bulunulmaması halinde bağlantı anlaşması imzalama hakkı kaybedilir ve ilgili tüm belgeler güç artış talebinde bulunan kişiye iade edilir.
c) Bağlantı anlaşması imzalayan veya kabulü tamamlanan üretim tesislerinde kurulu güç artış talebinde bulunulması ve söz konusu talebe komisyon tarafından olumlu görüş verilmesi halinde, güç artışı kapsamındaki revize bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunun başvuru sahibine tebliğ edildiği tarihten itibaren revize bağlantı anlaşmasına çağrı mektubuna ilişkin ikinci fıkra kapsamındaki yükümlülüklerinin ve üretim tesisinin kabul işlemlerinin tamamlanması için ilave bir yıl süre verilir.
(7) 12/5/2019 tarihinden önce bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanan üretim tesisleri için talep edilen mekanik kurulu güç artışı, elektriksel kurulu gücün yüzde yirmisinden fazla olamaz. 12/5/2019 tarihinden sonra bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanan üretim tesisleri için talep edilen mekanik kurulu güç, elektriksel kurulu gücün iki katını aşamaz.
Uyum, bakım, testler ve kabul
(1) Bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi kuran gerçek veya tüzel kişiler; şebekeye bağlanacak üretim tesisinin, bu Yönetmelikte tanımlanan kriterlere ve bağlantı anlaşmasında yer alan şartlara uygun olduğunu ilgili şebeke işletmecisine bildirir. Üretim tesisinin kabule hazır olduğu ilgili şebeke işletmecisi tarafından on beş gün içerisinde tutanakla imza altına alınır. Bu tutanak Bakanlık veya Bakanlığın yetki verdiği kuruluşa sunularak kabul başvurusu yapılır.
(2) Kabul işlemleri ilgili teknik mevzuata göre yapılır.
(3) Kabul süreci ve işlemleri ile ilgili olarak; kabul öncesi, kabul işlemleri sürecinde ve test işlemleri süresince şebekeye verilen elektrik enerjisi için hiçbir şekilde bedel talep edilmez. Bu süreçte üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(4) Üretim ve tüketim tesisinin aynı ölçüm noktasında yer almadığı durumlarda; kabul öncesi, kabul işlemleri sürecinde ve test işlemleri süresince üretim tesis sahasında yer alan her türlü yapı ve ekipmanın çalışmasına bağlı oluşacak iç tüketim miktarı, üretim tesisinin işletmeye geçmesinden sonraki ilk fatura döneminde üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinin tüketimlerine eklenmek suretiyle mahsuplaştırmaya dahil edilir.
Üretim tesislerinin işletmeye girmesi ve sistem kullanımı
(1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre şebekeye bağlanacak üretim tesislerinin yatırıma başlanması için gerekli olan ÇED, imar ve diğer izin ve onayların alınması ile kabul işlemlerinin, bağlantı anlaşmasının imza tarihinden itibaren, 30 uncu maddenin yedinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla;
a) İlgili şebeke işletmecisine ait dağıtım trafosunu kullanan tüm üretim tesislerinde bir yıl,
b) İlgili şebeke işletmecisine ait dağıtım trafosunu kullanmayan,
1) Hidrolik kaynağa dayalı üretim tesislerinde üç yıl,
2) Diğer kaynaklara dayalı üretim tesislerinde iki yıl.
c) İletim şebekesine bağlanacak üretim tesislerinde 2/11/2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği çerçevesinde aynı niteliklere sahip üretim tesisleri için öngörülen süre,
içerisinde tamamlanması zorunludur. Bu maddenin yürürlüğe girmesinden sonra imzalanacak bağlantı anlaşmalarında bu sürelere de yer verilir. Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 35 inci maddesinde belirtilen mücbir sebepler ve Kurul tarafından uygun bulunan haller dışında, bu sürelerin sonunda üretim tesisinin tamamlanmaması halinde bağlantı anlaşması, tahsis edilen kapasite, teknik etkileşim izni ile su kullanım haklarına ilişkin izin belgeleri kendiliğinden hükümsüz hale gelir. Lisanssız üretim tesislerinde 17 nci maddenin altıncı fıkrası kapsamında gerçekleştirilen güç artışı işlemleri hariç olmak üzere tek bir kabul yapılabilir. Bununla birlikte her bir seferinde 10 MWe gücünden aşağı olmamak üzere kısmi kabul de yapılabilir. Ancak kabulü yapılan kısım dışında kalan gücün, süresi içerisinde kabulünün yapılmaması halinde, söz konusu bağlantı anlaşması kabulü yapılan kısım esas alınmak suretiyle güncellenir.
(2) Üretim tesisleri, sistem kullanım anlaşmasında belirtilen tarihten itibaren sisteme enerji verebilir. Bu tarih hiçbir şekilde ilgili teknik mevzuata göre üretim tesisinin ticari faaliyete başladığı tarihten önce olamaz.
(3) kabulü tamamlanarak işletmeye alınan üretim tesislerinde, tesisin ticari faaliyete başladığı tarihi izleyen bir ay içerisinde taraflarca sistem kullanım anlaşmasının imzalanması zorunludur. Sistem kullanım anlaşmasının üretim tesisi sahibi kişilerce bir ay içerisinde imzalanmaması halinde herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından üretim tesisi durumu uygun hale getirilinceye kadar şebekeden ayrılır ve ayrılma gerekçesi üretim tesisi sahibi kişiye 3 (üç) işgünü içinde yazılı olarak bildirilir.
(4) Kabulü tamamlanarak işletmeye alınan üretim tesislerinde, tesisin ticari faaliyete başladığı tarihi izleyen bir ay içerisinde taraflarca sistem kullanım anlaşmasının imzalanmaması durumunda, ilgili şebeke işletmecisi tarafından üretim tesisinin şebekeden ayrılma işlemleri yapılıncaya kadarki süreçte üretilen enerjinin, görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır. Bu fıkra kapsamında YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınan enerji miktarı için oluşacak sistem kullanım bedeli, görevli tedarik şirketi aracılığıyla ilgili şebeke işletmecisine ödenir ve YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınan enerji için lisanssız üretim tesisi sahibi kişilere herhangi bir fatura tebliğ edilmez.
Lisanssız üreticilere üretim kaynak belgesi verilmesi
(1) Bu Yönetmelik kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapmak amacıyla ilgili şebeke işletmecisi ile bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşmasını imzalayan üreticilere, talep etmeleri halinde, Ek-2’de yer alan örneğe uygun Üretim Kaynak Belgesi ilgili şebeke işletmecisi tarafından verilir.
(2) Bu madde kapsamında yapılacak başvurular, ilgili şebeke işletmecisi tarafından en geç on işgünü içerisinde sonuçlandırılır. Bu madde kapsamında aynı fatura dönemine ilişkin sadece bir kez Üretim Kaynak Belgesi verilir.
Sayaçlar, uzaktan izleme, koruma ve kontrol sistemleri
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanması amacıyla üçüncü fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla;
a) Üretim ve tüketim tesislerinin aynı yerde bulunması halinde, bağlantı anlaşmasında belirlenen yere ilgili mevzuatta uzlaştırma mekanizmasının gerektirdiği haberleşmeyi sağlayabilecek çift yönlü,
b) Üretim tesisinin tüketim tesisiyle aynı yerde bulunmaması halinde ilgili tesislerin bağlantı anlaşmalarında belirlenen yerlere, ilgili mevzuatta uzlaştırma mekanizmasının gerektirdiği haberleşmeyi sağlayabilecek şekilde üretim tesisi için çift yönlü, tüketim tesisi için tek yönlü,
elektronik sayaç takılır. Çift yönlü sayaçlar için şebeke işletmesince kontrol amaçlı ikinci bir sayaç takılabilir.
(2) Faturalamaya esas ölçüm noktası, şebekeye bağlantı noktasında birinci fıkraya uygun olarak tesis edilecek sayaçtır. Şebekeye bağlı her bir üretim tesisinin üretimini ölçmek amacıyla ayrı bir sayaç bulundurulması zorunludur ve bu sayaçtan elde edilen günlük bazdaki veriler ilgililerce Kurum tarafından istenen formata uygun olarak sunulur.
(3) Kurulu gücü 10 kW’ın üzerinde olan üretim tesisleri için birinci fıkraya göre tesis edilen sayaçların, ilgili mevzuata göre tesis edilecek otomatik sayaç okuma sistemine uyumlu olması zorunludur. 10 kW’ın üzerinde kurulu güce sahip üretim tesisleri için tesis edilen sayaçlar, ölçme ve haberleşme izleme sistemi ile irtibatlandırılır.
(4) Bir tüketim tesisi için kurulacak, farklı teşvik fiyatlarına tabi yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri ile kojenerasyon ve mikrokojenerasyon tesislerinde üretilen elektrik enerjisinin ayrı ayrı saatlik ölçülmesine imkân verecek şekilde sayaç tesis edilir.
(5) Bu madde kapsamındaki sayaçlar dağıtım sistemine bağlanacak üretim tesisleri için ilgili dağıtım şebeke işletmecisi tarafından temin ve tesis edilir. İletim sistemine bağlanacak üretim tesisleri için kullanıcının mülkiyet sınırında kalan ölçüm noktalarına tesis edilecek sayaçlar kullanıcı tarafından temin edilir ve TEİAŞ tarafından tesis edilir.
(6) Üretim tesisinin kabulü aşamasında ölçü sistemi, ikinci fıkra kapsamında tesis edilen sayacı da içerecek şekilde ilgili şebeke işletmecisinin yetkilisi tarafından kontrol edilerek mühürlenir ve kayıt altına alınır.
(7) Bu Yönetmelik kapsamındaki üretim tesislerinden kurulu gücü 50 kW ve üzeri olan üretim tesislerinin bağlı bulunduğu şebeke işletmecisine ait olan SCADA kontrol merkezine bağlantısı, Elektrik Şebeke Yönetmeliğinde yer alan hükümler doğrultusunda yapılır. Bağlantı için üretim tesisi tarafında gerekli olan ekipman ve altyapı üretim tesisi sahibi gerçek veya tüzel kişi tarafından temin ve tesis edilir.
İşletme
(1) Üretim tesisi, bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşmasında yer alan anlaşma gücünden daha büyük güçte çalıştırılamaz. Üretim tesisinin bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşmasında yer alan anlaşma gücünden daha büyük bir güçte çalıştırılması halinde dağıtım sistemine bağlı üreticiler için Lisanssız Elektrik Üreticileri İçin Dağıtım Sistemine Bağlantı Anlaşmasında yer alan cezai şartlar, iletim sistemine bağlı üreticiler için iletim sistemi Sistem Kullanım Anlaşmasında yer alan cezai şartlar uygulanır.
(2) Gerekli koşullarda üretim tesisinin bağlantısının kesilmesi Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin 27 nci maddesi uyarınca gerçekleştirilir.
İhtiyaç fazlası enerjinin tespiti
(1) Lisanssız üretim yapan gerçek ve tüzel kişilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için üretim yapmaları esastır. Ancak 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen üretim tesislerinde üretilen elektrik enerjisinin, üretim tesisi ile aynı yerde kurulu tüketim tesisi ya da tesislerinde tüketilemeyen miktarı, aynı dağıtım bölgesinde olması şartıyla aynı kişiye ait başka bir tüketim tesisinde ya da tesislerinde tüketilebilir.
(2) İlgili şebeke işletmecisi, bu Yönetmelik kapsamında üretim yapan gerçek ve tüzel kişilerin üreterek şebekeye verdikleri ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi miktarlarını;
a) Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde olması halinde bağlantı anlaşmasında belirlenen yere takılan sayaç verilerinden saatlik bazda ve/veya,
b) Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde olmaması halinde üretim sayacından elde edilen saatlik verilerden, tüketim tesisine ilişkin saatlik sayaç verilerinin veya tüketim sayaçlarından saatlik bazda veri alınamayan tüketim tesisleri için dengeleme ve uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat hükümleri uyarınca onaylanan profil uygulaması yapılarak elde edilen saatlik tüketim verilerinin mahsuplaştırılması suretiyle saatlik bazda,
tespit eder.
(3) İlgili şebeke işletmecisi, her bir üretici için ikinci fıkra kapsamında elde edilen saatlik verileri kaynak bazında bir araya getirerek fatura dönemi bazında şebekeye verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi miktarını belirler ve her ayın altıncı gününe kadar ilgili görevli tedarik şirketine bildirir.
(4) İlgili şebeke işletmecileri, kendi şebekelerindeki lisanssız üreticilere ilişkin toplam ihtiyaç fazlası üretim miktarını;
a) 24 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamındaki lisanssız üreticiler için kaynak bazında,
b) 24 üncü maddenin ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları kapsamındaki lisanssız üreticiler için,
c) Bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat kapsamında YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınacak diğer durumlar için,
ayrı ayrı toplam değerler olarak piyasa işletmecisine Piyasa Yönetim Sistemi vasıtası ile her ay saatlik bazda, uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat hükümlerinde uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi konfigürasyonlarında yer alan sayaçların değerlerinin bildirilmesine ilişkin düzenlenmiş takvime uygun olarak bildirir.
(5) Lisanssız üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisinin serbest tüketici olarak ikili anlaşma ile enerji tedarik etmesi halinde, Piyasa Yönetim Sisteminde kayıtlı tüketim noktası için sayaçta okunan değer yerine lisanssız üretim kapsamında yapılan üretim ve tüketimin mahsuplaştırılması neticesinde ortaya çıkan değer girilir. Bu kapsamda üretim tesisi ile ilişkilendirilen birden fazla tüketim tesisinin olması halinde, serbest tüketici olunan durumlar için tüketim tesislerinin tamamının tedarikçi seçme hakkını kullanıyor olması ve bütün tesislerin enerji tedariğinin tek bir tedarikçiden karşılanması zorunludur. Bütün tesislerin enerji tedariğinin tek bir tedarikçiden karşılanmadığı durumlarda ilgili aya ilişkin üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(6) Serbest bölgelerde bu Yönetmelik kapsamında kurulacak üretim tesislerinden sisteme verilen enerji, ancak serbest bölge sınırları içerisinde tüketilebilir. Bu kapsamda sisteme verilen enerji için herhangi bir bedel ödenmez ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
İhtiyaç fazlası enerjinin değerlendirilmesi
(1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (f) ve (g) bentleri kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan ve işletilen;
a) Tüketim tesisi ile aynı yerde kurulu üretim tesisinde ya da tesislerinde üretilerek her fatura döneminde şebekeye verilen net elektrik enerjisi,
b) Tüketim tesisi ile aynı yerde kurulu olmayan üretim tesisinde ya da tesislerinde üretilerek şebekeye verilen elektrik enerjisinden ilgili tüketim tesisinde, her fatura dönemi için tüketilemeyen net elektrik enerjisi miktarı,
ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi olarak görevli tedarik şirketi tarafından ilgisine göre belirlenen fiyattan, YEKDEM kapsamında değerlendirilmek üzere on yıl süreyle satın alınır. Bu süre ilgili üretim tesisinin 19 uncu maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde şebekeye enerji vermeye başladığı tarihten itibaren hesaplanır. On yıllık sürenin bitiminden itibaren bu tesislerle ilgili uygulamaya ilişkin usul ve esaslar YEK Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
(2) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentleri kapsamında yenilenebilir enerji kaynakları dışında diğer kaynaklardan, gerçek veya tüzel kişilerce kurulan üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilen net enerji miktarı, görevli tedarik şirketi tarafından YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde belirlenen en düşük fiyattan, tesisin şebekeye enerji vermeye başladığı tarihten itibaren on yıl süreyle satın alınır. Sisteme verilmiş olan enerji görevli tedarik şirketlerince perakende satış tarifesi kapsamında elektrik tedarik ettiği müşterilerine sattığı elektrik içinde değerlendirilir.
(3) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) ve (d) bentleri kapsamında kurulan üretim tesislerinden şebekeye enerji verilmesi halinde, söz konusu enerji miktarı ilgili mevzuat uyarınca, YEKDEM kapsamında değerlendirilir. Ancak bu enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilir ve bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(4) Bir tüketim tesisi için 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi dışında farklı yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı birden çok üretim tesisinin veya yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı bir üretim tesisi ile mikrokojenerasyon tesisinin kurulması halinde şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerjinin hangi üretim tesisinden verildiğinin tespit edilememesi durumunda, bu tesislerden şebekeye verilen enerji ilgisine göre en düşük olan fiyattan YEKDEM kapsamında değerlendirilmek üzere satın alınır.
(5) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) ve/veya (d) bentleri kapsamında kurulabilecek üretim tesisleri ile aynı fıkranın diğer bentleri kapsamında kurulabilecek üretim tesislerinin birlikte kurulması halinde, şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerjinin hangi üretim tesisinden verildiğinin tespit edilememesi durumunda, söz konusu enerji miktarı ilgili mevzuat uyarınca, YEKDEM kapsamında değerlendirilir. Ancak bu enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilir ve bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(6) İkinci fıkra kapsamındaki elektrik enerjisi görevli tedarik şirketi tarafından düzenlenen tarife kapsamında enerji alan tüketicilere satılabilir.
(7) Lisanssız üreticiler bu Yönetmelik kapsamındaki üretimleri için ikili anlaşma ve/veya organize toptan elektrik piyasalarında satış yapamazlar.
(8) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında kurulu üretim tesisleriyle, aynı veya farklı dağıtım bölgesinde ve farklı ölçüm noktasında olmak ve 5 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamındaki üretim tesisinden şebekeye enerji verilmemesi kaydıyla, aynı fıkranın (h) bendi kapsamında üretim tesislerinin birlikte kurulması halinde, yapılacak aylık mahsuplaşma sonrasında şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerji ilgili mevzuat uyarınca, YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde lisanssız üretim tesisleri için belirlenen fiyat üzerinden YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
İhtiyaç fazlası enerjinin bedelinin ödenmesi ve satın alınması
(1) Görevli tedarik şirketi, YEKDEM kapsamında satın almakla yükümlü olduğu enerji miktarı için her bir üreticiye her bir fatura dönemi için yapacağı ödeme tutarını hesaplamak için sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapar:
a) 24 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında satın almakla yükümlü olduğu enerji miktarı için yapılacak ödemeyi; 23 üncü maddenin üçüncü fıkrasına göre her bir üretici için belirlenerek kendisine bildirilen ihtiyaç fazlası üretim miktarını 24 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca belirlenen fiyatla çarparak belirler.
b) Bu fıkranın (a) bendine göre her bir üretici için bulduğu bedelleri kaynak bazında toplayarak kaynak bazında yapılacak ödemeyi belirler.
c) 24 üncü maddenin dördüncü fıkrası kapsamında satın almakla yükümlü olduğu enerji miktarı için yapılacak ödemeyi; 23 üncü maddenin üçüncü fıkrasına göre her bir üretici için belirlenerek kendisine bildirilen ihtiyaç fazlası üretim miktarını ilgisine göre en düşük olan fiyatla çarparak belirler.
ç) Bu fıkranın (b) bendine göre kaynak bazında belirlediği bedellerin toplamı ile (c) bendi kapsamında belirlenen bedeli toplayarak ilgili fatura dönemi için piyasa işletmecisine bildireceği lisanssız üreticilere ödenecek toplam bedeli (LÜYTOB) belirler.
d) Bu fıkranın (ç) bendi uyarınca belirlenen LÜYTOB miktarını piyasa işletmecisine piyasa yönetim sistemi üzerinden her ay uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat hükümlerinde uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi konfigürasyonlarında yer alan sayaçların değerlerinin bildirilmesine ilişkin düzenlenmiş takvime uygun olarak bildirir.
e) Piyasa işletmecisi tarafından kendisine yapılan ödemeyi, kendisine ödeme yapılan takvim ayını izleyen ayın en geç beşinci işgününe kadar ilgili üreticilere öder ve ödemelerin tamamlanıp tamamlanmadığını, bahse konu tarihi takip eden hafta içinde Kuruma bildirir.
f) Piyasa işletmecisi tarafından eksik ödeme yapılması halinde, kendisine yapılan ödemeyi kendisine ödeme yapılan takvim ayını izleyen ayın en geç beşinci işgününe kadar ilgili üreticilere, üreticilerin düzenledikleri faturaların fatura düzenleme tarihi dikkate alınarak eskiden yeniye doğru sırasıyla öder. Faturaların tarih sıralamasında, fatura tarihi aynı olan faturaların olması durumunda, aynı tarihli faturalar düşük bedelden yüksek bedel sırasına konularak en düşükten en yükseğe doğru ödemeler gerçekleştirilir.
(2) Görevli tedarik şirketleri 24 üncü maddenin ikinci fıkrası kapsamında satın almakla yükümlü oldukları enerji miktarı için her bir üreticiye yapacağı ödeme tutarını hesaplamak için sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapar:
a) 23 üncü maddenin üçüncü fıkrasına göre her bir üretici için belirlenerek kendisine bildirilen ihtiyaç fazlası üretim miktarını YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde öngörülen en düşük fiyatla çarparak yapılacak ödemeyi belirler.
b) 23 üncü maddenin üçüncü fıkrası kapsamında kendisine yapılan bildirim tarihini izleyen altı gün içerisinde, şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerji miktarı ile enerji alımına esas birim fiyatı ilgili kişiye bildirir.
c) İlgili kişi tarafından düzenlenen faturanın görevli tedarik şirketine tebliğ tarihini izleyen on işgünü içerisinde, fatura bedelini ilgili kişinin bildireceği banka hesabına yatırır.
(3) Görevli tedarik şirketinin, ödemede temerrüde düşmesi halinde 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı iki katı oranında uygulanır.
(4) Görevli tedarik şirketi tarafından, satın almakla yükümlü olduğu ihtiyaç fazlası enerji miktarına ilişkin YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde yer alan fiyatlara göre yapılacak ödemelerde, enerjinin sisteme verildiği gündeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru kullanılır.
Aylık mahsuplaşma uygulanması
(1) İlgili şebeke işletmecisi, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yapılacak başvurular neticesinde bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri için, üretilerek şebekeye verilen elektrik enerjisi miktarını bağlantı anlaşmasında belirlenen yere takılan sayaç verilerinden saatlik bazda tespit eder.
(2) İlgili şebeke işletmecisi, bu madde kapsamındaki her bir üretici için birinci fıkra kapsamında elde edilen saatlik verileri abone grupları ve kaynak bazında bir araya getirerek fatura dönemi bazında şebekeye verilen ve şebekeden çekilen elektrik enerjisi miktarını belirler ve her ayın altıncı gününe kadar ilgili görevli tedarik şirketine bildirir.
(3) İlgili şebeke işletmecileri; kendi şebekelerindeki bu madde kapsamındaki lisanssız üreticilere ilişkin toplam üretim ve toplam tüketim miktarını abone grupları ve kaynak bazında ayrı ayrı toplam değerler olarak piyasa işletmecisine Piyasa Yönetim Sistemi vasıtası ile her ay saatlik bazda, uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat hükümlerinde uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi konfigürasyonlarında yer alan sayaçların değerlerinin bildirilmesine ilişkin düzenlenmiş takvime uygun olarak bildirir.
(4) Birinci fıkrada belirtilen koşulları sağlayarak 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (f), (g), (ğ), (h), (ı) ve (i) bentleri ile 11 inci maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan ve işletilen üretim tesislerinde aylık mahsuplaşma sonucunda her fatura döneminde şebekeye verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi görevli tedarik şirketi tarafından, on yıl süreyle satın alınır. Bu süre ilgili üretim tesisinin 19 uncu maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde şebekeye enerji vermeye başladığı tarihten itibaren hesaplanır. On yıllık sürenin bitiminden itibaren bu tesislerle ilgili uygulamaya ilişkin usul ve esaslar YEK Kanununun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
(5) Birinci fıkrada belirtilen koşulları sağlayarak 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında kurulan üretim tesislerinde aylık mahsuplaşma sonucunda şebekeye enerji verilmesi halinde, söz konusu enerji miktarı ilgili mevzuat uyarınca YEKDEM kapsamında değerlendirilir. Ancak bu enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilir ve bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(6) Görevli tedarik şirketi, bu madde kapsamındaki her bir üretici ve her bir tedarikçiye fatura dönemi için yapacağı ödeme tutarını hesaplamak için sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapar:
a) Dördüncü fıkra kapsamında satın almakla yükümlü olduğu enerji miktarı için yapılacak ödemeyi; üçüncü fıkraya göre her bir üretici için belirlenerek kendisine bildirilen üretim miktarını ilgisine göre belirlenen fiyatla çarparak belirler.
b) Bu fıkranın (a) bendine göre her bir üretici için bulduğu bedelleri abone grupları ve kaynak bazında toplayarak yapılacak ödemeyi belirler.
c) Bu fıkranın (b) bendine göre abone grupları ve kaynak bazında belirlediği bedellerin toplamını ilgili fatura dönemi için piyasa işletmecisine bildireceği LÜYTOB’a ekler.
ç) Bu fıkranın (c) bendi uyarınca belirlenen ve LÜYTOB’a eklenen miktarı piyasa işletmecisine piyasa yönetim sistemi üzerinden her ay uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat hükümlerinde uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi konfigürasyonlarında yer alan sayaçların değerlerinin bildirilmesine ilişkin düzenlenmiş takvime uygun olarak bildirir.
d) Her bir üreticiye ait üretim ve tüketim miktarının aylık mahsuplaştırılması sonrasında sistemden net olarak enerji çekilen durumlar için ilgili mevzuattan kaynaklı işlemlerin yapılabilmesini teminen net tüketim miktarını (ç) bendi ile eş zamanlı olarak ilgili tedarikçilere bildirir.
e) Piyasa işletmecisi tarafından sisteme verilen enerjiye istinaden kendisine yapılan ödemeye ilişkin olarak dördüncü fıkra kapsamındaki tesisler için aylık mahsuplaştırma sonucunda ihtiyaç fazlası enerji oluşması halinde bu fıkranın (a) bendi kapsamında hesaplanan ödemenin söz konusu ihtiyaç fazlası enerjiye tekabül eden kısmını kendisine ödeme yapılan takvim ayını izleyen ayın en geç beşinci işgününe kadar ilgili üreticilere öder ve ödemelerin tamamlanıp tamamlanmadığına ilişkin Kuruma bildirimde bulunur.
f) Piyasa işletmecisi tarafından sisteme verilen enerjiye istinaden kendisine yapılan ödemeye ilişkin olarak sistemden çekilen elektrik enerjisinin sisteme verilen enerji miktarını aşmayan kısmı için ilgili tedarikçilere düzenlenmiş tarifede tüketim tesisinin abone grubuna göre hesaplanan bedeli kendisine ödeme yapılan takvim ayını izleyen ayın en geç beşinci işgününe kadar ilgili tedarikçilere öder.
g) Piyasa işletmecisi tarafından eksik ödeme yapılması halinde, kendisine yapılan ödemeyi kendisine ödeme yapılan takvim ayını izleyen ayın en geç beşinci işgününe kadar ilgili üreticilere ve tedarikçilere, ilgililerin düzenledikleri faturaların fatura düzenleme tarihi dikkate alınarak eskiden yeniye doğru sırasıyla öder. Faturaların tarih sıralamasında, fatura tarihi aynı olan faturaların olması durumunda, aynı tarihli faturalar düşük bedelden yüksek bedel sırasına konularak en düşükten en yükseğe doğru ödemeler gerçekleştirilir.
(7) Yapılan aylık mahsuplaşma işlemi sonrasında sistemden net olarak enerji çekilmesi halinde ilgili tedarikçilerce görevli tedarik şirketi tarafından altıncı fıkranın (f) bendi uyarınca ödemesi gerçekleştirilen tüketimden arta kalan tüketim için tedarikçi ve tüketici arasındaki mevcut sözleşme hükümlerine göre fatura tahakkuk ettirilerek bedeller tahsil edilir.
(8) Bu madde kapsamında yer alan üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisinin serbest tüketici olarak ikili anlaşma ile enerji tedarik etmesi halinde, tedarikçinin değiştirilmesi durumunda lisanssız üretim tesisi sahibi kişi tarafından değişikliğin gerçekleştirildiği ayın on beşine kadar ilgili şebeke işletmecisine ve ilgili görevli tedarik şirketine konuya ilişkin bildirim yapılması zorunludur. Aksi takdirde aylık mahsuplaşma işlemi yapılmaksızın ilgili tedarikçilerce tüketim için tedarikçi ve tüketici arasındaki sözleşme veya ikili anlaşma hükümlerine göre fatura tahakkuk ettirilerek bedeller tahsil edilir. İlgili dönemde üretilen enerjinin ise görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(9) Sisteme iletim seviyesinden bağlı tüketim tesisleri için 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) ve (h) bentleri kapsamında sisteme dağıtım veya iletim seviyesinden bağlanan üretim tesisi veya tesisleri kurulması halinde, tüketim tesisine ait elektrik enerjisi çekiş miktarları bağlantı anlaşmasında belirlenen yere takılan sayaç verilerinden saatlik bazda tespit edilerek TEİAŞ tarafından her ayın üçüncü iş gününe kadar ilgili dağıtım şirketine bildirilir ve bu madde kapsamındaki iş ve işlemler ilgili dağıtım şirketi ile görevli tedarik şirketi tarafından yürütülür.
(10) Görevli tedarik şirketinin, ödemede temerrüde düşmesi halinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı iki katı oranında uygulanır.
(11) 30/6/2021 tarihinden sonra ilk defa işletmeye girecek olan ve şebekeye verdiği ihtiyaç fazlası enerjisi belirli bir fiyattan satın alınan lisanssız üretim tesislerine Türk Lirası olarak uygulanacak yerli katkı fiyatları, bu fiyatların güncellenmesi, uygulanacak süre ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esaslar YEK Kanununun 6/B maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
(12) Sisteme dağıtım seviyesinden bağlı tüketim tesisleri için 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında sisteme iletim seviyesinden bağlanan üretim tesisi veya tesisleri kurulması halinde, üretim tesisine ait elektrik enerjisi veriş miktarları bağlantı anlaşmasında belirlenen yere takılan sayaç verilerinden saatlik bazda tespit edilerek TEİAŞ tarafından her ayın üçüncü işgününe kadar ilgili dağıtım şirketine bildirilir ve bu madde kapsamındaki iş ve işlemler ilgili dağıtım şirketi ile görevli tedarik şirketi tarafından yürütülür.
(13) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında sisteme farklı dağıtım bölgesi sınırları içerisinden bağlanacak şekilde üretim tesisi veya tesisleri kurulması halinde, tüketim tesis veya tesislerine ait elektrik enerjisi çekiş miktarları ve varsa aynı ölçüm noktasında üretim tesisine ait veriş miktarları bağlantı anlaşmasında belirlenen yere takılan sayaç verilerinden saatlik bazda tespit edilerek ilgili şebeke işletmecisi tarafından her ayın üçüncü işgününe kadar ilgili görevli tedarik şirketine veya ilgili piyasa işletmecisine bildirilir. Bu madde kapsamında bir veya birden fazla tüketim tesisi için birden fazla üretim tesisi kurulmak istenmesi halinde, farklı görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde de üretim tesisi kurulabilir. Üretim ve/veya tüketim tesislerinin farklı dağıtım ya da görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde olması durumunda mahsuplaşma işlemleri, piyasa işletmecisi tarafından yürütülür.
(14) Bünyesinde lisanslı üretim tesisi bulunduran tüketim tesisleri için, farklı ölçüm noktasında olmak kaydıyla, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında üretim tesisi kurulması halinde, tüketim tesisinin tüketimi ile 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurulan tesis için yapılacak aylık mahsuplaşma sonrasında şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerji ilgili mevzuat uyarınca, YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde lisanssız üretim tesisleri için belirlenen fiyat üzerinden YEKDEM kapsamında değerlendirilir. Bu fıkra kapsamında yer alan tüketim tesislerinin ayrıca tüketim aboneliğinin bulunmaması halinde, bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü olarak, ilgili üretim tesisi için imzalanmış olan bağlantı anlaşmalarında yer alan çekiş yönlü güç esas alınır.
(15) Mahsuplaşma işlemleri bu madde kapsamında yürütülen, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında yer alan üretim tesisleri ile farklı ölçüm noktasında olmak kaydıyla, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında üretim tesislerinin birlikte kurulması halinde, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamındaki tesisin çalışması şartıyla; aylık mahsuplaşma sonucunda 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamındaki tesisten şebekeye enerji verilmesi halinde, söz konusu enerji miktarı ilgili mevzuat uyarınca altıncı fıkrada yer alan usule uygun olarak YEKDEM kapsamında değerlendirilir. Bu fıkra kapsamında yer alan üretim tesislerinin toplam kurulu gücü, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca ilişkili tüketim tesisine göre belirlenecek toplam kurulu güçten fazla olamaz.
(16) 12/5/2019 tarihinden sonra yapılan başvurular neticesinde bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanan kişilerin, ihtiyacının üzerinde satışa konu edilebilecek üretim miktarı, ilişkili tüketim tesisinin toplam elektrik enerjisi tüketimini geçemez. Bu miktarın üzerinde sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır. Bu fıkra hükmü, kurulu gücü 50 kW ve altındaki mesken abone grubundaki tüketim tesisleri ile ilişkilendirilen üretim tesisleri için uygulanmaz. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.
(17) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında yer alan, bu madde ile 30 uncu madde kapsamında işlemleri yürütülen tesislerde, üretim ve/veya tüketim tesislerinin farklı dağıtım ya da görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde olması halinde, piyasa işletmecisi tarafından yürütülecek mahsuplaşma işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.
İtirazlar
(1) Bu Yönetmelik kapsamında üretim yapan gerçek ve tüzel kişiler, 23 üncü, 24 üncü, 25 inci ve 26 ncı maddeler uyarınca görevli tedarik şirketi tarafından yapılan iş ve işlemlere, işlemin kendilerine bildirim tarihinden itibaren üç işgünü içerisinde itiraz edebilir.
(2) Görevli tedarik şirketi, itiraz tarihinden itibaren beş işgünü içerisinde itiraza konu işlemi yeniden inceleyerek gerektiği takdirde düzeltir ve sonucu itiraz sahibine bildirir.
(3) Ödemeye esas miktarların ve bedelin değişmesi halinde fark bir sonraki fatura döneminde düzeltilir.
Tüketim tesisleri
(1) Lisanssız üretim yapan gerçek ve tüzel kişilerin bir dağıtım bölgesinde kurulu üretim tesisinde ürettikleri enerji 5 inci maddenin beşinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, ancak aynı dağıtım bölgesi içerisinde yer alan ve aynı kişiye ait tüketim tesisi ya da tesislerinde tüketilebilir. 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamındaki üretim tesislerinde üretilen enerji, aynı dağıtım bölgesi içerisinde yer alma şartı aranmaksızın aynı kişiye ait tüketim tesisi ya da tesislerinde tüketilebilir. Bu hüküm kapsamında birden fazla tüketim tesisi için üretim tesisi kurulmak istenmesi ve yapılan mahsuplaşma işlemi sonunda tüketimin üretimden büyük olması halinde, tüketim faturası ilişkili tüketim tesislerinin mahsuplaşılmamış tüketimleri oranında düzenlenerek tebliğ edilir.
(2) OSB dağıtım lisans bölgesi içindeki üretim tesisleri, OSB dağıtım lisans bölgesi dışındaki aynı kişiye ait tüketim tesisleri ile ilişkilendirilebilir. Ancak OSB dağıtım lisansı bölgesi içinde yer alan bir tüketim tesisi için diğer madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla OSB dağıtım lisansı bölgesi dışında da üretim tesisi kurulabilir.
(3) Aynı tarife grubunda yer almayan birden fazla tüketim tesisi olan ve bu tesislerini üretim tesisi ile ilişkilendiren kişinin üretiminin tüketimini karşılamadığı zaman dilimi için yapılacak mahsuplaşmada, yapılan üretimin öncelikle tarifesi yüksek olan tüketim noktalarında tüketildiği kabul edilir.
(4) Üretim ve tüketim tesisinin aynı ölçüm noktasında yer almadığı durumlarda, üretim tesisinin üretim tesis sahasında yer alan her türlü yapı ve ekipmanın çalışmasına bağlı oluşacak iç tüketim miktarı, üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinin tüketimlerine eklenmek suretiyle mahsuplaştırmaya dahil edilir.
(5) Üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerine ilişkin aboneliğin değiştirilmek istenmesi halinde, üretim tesisi ile ilişkilendirilecek yeni tüketim tesisi veya tesislerinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü, başvuruya esas bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden az olamaz. Üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinin ilgili şebeke işletmecisinin veya ilgili tedarik şirketinin bilgisi olmadan değiştirilmesi ve/veya söz konusu tüketim tesisi veya tesislerinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün başvuruya esas bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden az olması halinde ilgili dönemde üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır. Tüketim tesisi değişikliği işlemleri gerekli belgelerin tam ve eksiksiz olması halinde her ayın son iş günü itibarıyla yapılan talepler neticesinde görevli tedarik şirketi ve dağıtım şirketince eş zamanlı olarak aynı gün içinde sonuçlandırılır.
(6) 14 üncü maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu sahibi ve bağlantı anlaşması imzalayan kişiler, üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesis veya tesislerine ilişkin aboneliği değiştirmek istemeleri halinde, üretim tesisi ile ilişkilendirilecek yeni tüketim tesis veya tesislerinin yıllık toplam elektrik enerjisi tüketimi, başvuruya esas tüketim miktarından az olamaz. Üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinin ilgili şebeke işletmecisinin veya ilgili tedarik şirketinin bilgisi olmadan değiştirilmesi ve/veya söz konusu tüketim tesisi veya tesislerinin yıllık toplam elektrik enerjisi tüketimi, başvuruya esas tüketim tesisi veya tesislerinin elektrik tüketiminden az olması halinde ilgili dönemde üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(7) Bu Yönetmelik kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu sahibi ve bağlantı anlaşması imzalayan gerçek veya tüzel kişiler uhdesindeki üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerine ilişkin aboneliğe ait kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edilmesi halinde, ilgili döneme ilişkin üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır. Kaçak elektrik kullanım faturasına ilgili mevzuat kapsamında itiraz edilmemesi ya da yapılan itiraz sonucunda nihai olarak kaçak elektrik tüketiminin tespit edilmesi halinde ilgisine göre bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu, bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşması iptal edilir.
(8) Kabulü tamamlanarak işletmeye alınan üretim tesislerine ilişkin olarak; üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinden herhangi biri için tüketim için yapılan anlaşma veya sözleşmenin geçersiz hale gelmesi ve/veya söz konusu tüketim tesisleri için başvuruya esas bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünün düşmesi halinde, ilgili döneme ilişkin üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(9) Kabulü tamamlanarak işletmeye alınan üretim tesislerine ilişkin olarak; üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinde mücbir sebep halleri hariç elektrik tüketimi olmaması halinde, ilgili aya ilişkin üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(10) Lisanssız üretim tesisiyle ilişkilendirilen bütün tüketim tesislerinin, en geç ilgili üretim tesisinin kabulünün yapıldığı tarih itibarıyla enerji tüketiyor olması zorunludur. İhtiyacı karşılanacak olan tüketim tesisi veya tesislerinin, ilgili üretim tesisinin kabulünün yapıldığı tarih itibarıyla enerji tüketmiyor olması durumunda, tüketim yapılana kadar üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verildiği kabul edilir ve bu enerji ile ilgili olarak görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
Tüketim birleştirme
(1) Elektrik enerjisi tüketimleri tek bir ortak sayaç ile ölçülebilen bir veya birden fazla gerçek ve/veya tüzel kişiye ait tesislerde tüketilen elektrik enerjisi için tüketimlerini birleştirerek bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi ya da tesisleri kurabilir.
(2) Tüketim birleştirme ilgili şebeke işletmecisine yazılı bir başvuru ile yapılır.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında tüketimini birleştiren kişiler, bu birleştirmeden kaynaklanan her türlü anlaşmazlığı kendi aralarında çözerler. Hiçbir anlaşmazlık ilgili şebeke işletmecisi ve/veya görevli tedarik şirketine yöneltilemez.
(4) 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununa göre tek bir inşaat ruhsatı kapsamında yapılan yapılarda, onaylı imar projesi üzerinden tüketim birleştirme hükümleri çerçevesinde tüketim birleştirmesi yapılabilir.
(5) 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında kurulan yenilenebilir enerji üretim kooperatifleri vasıtasıyla kurulan üretim tesislerinde kooperatif tüzel kişisi, bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemlerin yürütülmesi maksadıyla tüketim tesisi olmaksızın yetkilendirilebilir.
Tüketim ihtiyacına yönelik uygulamalar
(1) Tüketim tesislerinin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurulabilir. Bu madde kapsamında kamu kurum ve kuruluşları tarafından, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında da yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurulabilir. Ayrıca, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında farklı bir dağıtım bölgesinde de üretim tesisi kurulabilir.
(2) Bu madde kapsamındaki tesisler için üretim ve tüketim tesislerinin aynı ölçüm noktasında olması şartı aranmaz.
(3) Bu madde kapsamında kurulan üretim tesislerinde, her fatura döneminde şebekeye verilen ihtiyaç fazlası enerji için 26 ncı maddenin dördüncü fıkrası hükmü kapsamında işlem tesis edilir.
(4) Bu madde kapsamında yer alan üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisinin serbest tüketici olarak ikili anlaşma ile enerji tedarik etmesi halinde, tedarikçinin değiştirilmesi durumunda lisanssız üretim tesisi sahibi kişi tarafından değişikliğin gerçekleştirildiği ayın on beşine kadar ilgili şebeke işletmecisine ve ilgili görevli tedarik şirketine konuya ilişkin bildirim yapılması zorunludur. Aksi takdirde aylık mahsuplaşma işlemi yapılmaksızın ilgili tedarikçilerce tüketim için tedarikçi ve tüketici arasındaki sözleşme veya ikili anlaşma hükümlerine göre fatura tahakkuk ettirilerek bedeller tahsil edilir. İlgili dönemde üretilen enerjinin ise görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
(5) Bu madde kapsamında üretim tesisi ile ilişkilendirilen birden fazla tüketim tesisinin olması halinde, serbest tüketici olunan durumlar için tüketim tesislerinin tamamının tedarikçi seçme hakkını kullanıyor olması ve bütün tesislerin enerji tedariğinin tek bir tedarikçiden karşılanması zorunludur. Bütün tesislerin enerji tedariğinin tek bir tedarikçiden karşılanmadığı durumlarda aylık mahsuplaşma işlemi yapılmaksızın ilgili tedarikçilerce tüketim için tedarikçi ve tüketici arasındaki sözleşme veya ikili anlaşma hükümlerine göre fatura tahakkuk ettirilerek bedeller tahsil edilir. İlgili dönemde üretilen enerjinin ise görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır. Serbest tüketici hakkını kullanmayarak görevli tedarik şirketinden elektrik temin eden tüketim tesisleri için bu fıkra hükmü uygulanmaz.
(6) Bu madde kapsamındaki üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesislerinin aynı tarife grubunda olması zorunludur.
(7) Bu madde kapsamında ve bu Yönetmelik hükümlerine göre şebekeye bağlanacak üretim tesislerinin kabul işlemlerinin, bağlantı anlaşmasının imza tarihinden itibaren üç yıl içerisinde tamamlanması zorunludur. Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 35 inci maddesinde belirtilen mücbir sebepler ve Kurul tarafından uygun bulunan haller dışında, bu sürelerin sonunda üretim tesisinin tamamlanmaması halinde bağlantı anlaşması ile su kullanım haklarına ilişkin izin belgeleri kendiliğinden hükümsüz hale gelir. Lisanssız üretim tesislerinde 17 nci maddenin altıncı fıkrası kapsamında gerçekleştirilen güç artışı işlemleri hariç olmak üzere tek bir kabul yapılabilir. Bununla birlikte her bir seferinde 10 MWe gücünden aşağı olmamak üzere kısmi kabul de yapılabilir. Ancak kabulü yapılan kısım dışında kalan gücün, süresi içerisinde kabulünün yapılmaması halinde, söz konusu bağlantı anlaşması kabulü yapılan kısım esas alınmak suretiyle güncellenir.
(8) Lisanslı üretim tesisleri ile aynı tesis sahasında yer alacak ve aynı ölçüm noktasından bağlanacak şekilde lisanssız elektrik üretim tesisi kurulması halinde; ilgili üretim tesislerine ilişkin bağlantı ve sistem kullanım anlaşmalarının veriş yönlü sıfır olması zorunludur. Bu fıkra hükmü kapsamında yer alan üretim tesislerinden şebekeye herhangi bir enerji akışı olması halinde bahse konu enerji, ilgili mevzuat kapsamında herhangi bir uzlaştırmaya ve mahsuplaşmaya konu edilmez ve sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır.
Denetim
(1) Bu Yönetmelik kapsamında lisanssız üretim yapan gerçek veya tüzel kişilerin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerinin inceleme ve denetimi doğrudan veya ilgisine göre ilgili şebeke işletmecisi ve/veya görevli tedarik şirketi tarafından hazırlanan raporlar vasıtasıyla Kurum tarafından yapılır.
Kamulaştırma
(1) Bu Yönetmelik kapsamında kurulacak üretim tesisleri için Kurum tarafından taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimine ilişkin herhangi bir işlem yapılmaz.
Bilgilerin toplanması ve muhafaza edilmesi
(1) Bu Yönetmelik kapsamında üretim tesisi kuran gerçek veya tüzel kişiler; Kurum, ilgili şebeke işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından bu Yönetmelik çerçevesinde istenen bilgi ve belgeleri süresi içerisinde ilgilisine sunmakla yükümlüdür.
(2) İlgili şebeke işletmecileri her ay, bir önceki aya ait bu Yönetmelik kapsamında;
a) Üretim başvurusu olumlu veya olumsuz sonuçlanan gerçek veya tüzel kişileri,
b) Üretim tesisi işletmeye giren gerçek veya tüzel kişiler ile bu tesislerin kurulu gücünü, üretim miktarını, kaynak türünü, gerilim seviyesini ve üretim teknolojisini,
c) Üretim tesisinin bulunduğu ili ve ilçeyi,
ç) Kurumca gerekli görülecek diğer bilgileri,
Kurum tarafından belirlenecek formata uygun olarak Kuruma sunmakla yükümlüdür.
(3) İlgili şebeke işletmecilerince bu Yönetmelik kapsamında internet sayfalarında yayımlanan duyurular, yıllar itibarıyla aylık bazda internet adreslerinde sistematik olarak arşivlenir.
(4) İlgili şebeke işletmecileri ve görevli tedarik şirketleri bu Yönetmelik hükümleri uyarınca sahip oldukları bilgileri kalıcı veri saklayıcısına aktararak saklamak ve korumakla yükümlüdür.
Yasaklar ve yaptırımlar
(1) İlgili şebeke işletmecileri ile görevli tedarik şirketleri, bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler arasında ayrım yapamaz.
(2) Bu Yönetmelik kapsamına giren üretim tesisleri ilgili mevzuat kapsamında dengeleme birimi olamaz ve bu kapsamda uygulamalara katılamaz.
(3) Bu Yönetmelik kapsamındaki üretim tesislerinde üretilen elektrik enerjisi, bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar dışında ticarete konu edilemez.
(4) Bu Yönetmelikte tanımlanan istisnalar ve düzenlemeler dışında, niteliği itibarıyla aykırılığın düzeltilmesi mümkün olmayan iş ve işlemlerin yapıldığının ve lisanssız üretim başvurusuna esas olan şartların ortadan kalktığının, bu şartların baştan mevcut olmadığının veya yapılan talep ve işlemlerde kanuna ve mevzuata karşı hile veya gerçek dışı beyanda bulunulduğunun tespiti hâlinde herhangi bir bildirim yapılmaksızın ilgisine göre bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu veya bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşması iptal edilir.
Üretim tesisi devri
(1) kabulü yapılmış olmak kaydıyla, bu Yönetmelik kapsamındaki üretim tesisi; satış, devir veya diğer bir düzenleme ile bu Yönetmelik veya ilgili mevzuat kapsamında devretmek isteyen kişinin statüsünden kaynaklanan şartlar dahil kapasite tahsisini sağlayan şartları haiz üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiye devredilebilir. 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında yer alan üretim tesisleri hariç olmak üzere kabulü yapılmamış üretim tesisleri bu fıkra kapsamında devre konu edilemez.
(2) Birinci fıkra kapsamında üretim tesisini devredecek ve devir alacak gerçek veya tüzel kişiler, devir işlemi gerçekleşmeden önce eşzamanlı olarak ayın ilk on günü içerisinde ilgili şebeke işletmecisine başvuruda bulunur. İlgili şebeke işletmecisi, bu fıkra kapsamında yapılan başvuruları devir için gerekli belgelerin tam ve eksiksiz olması halinde fatura dönemi sonu itibarıyla sonuçlandırarak görevli tedarik şirketine bildirir. Devir işlemi, devir alacak gerçek veya tüzel kişinin bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşmasını imzalamadığı sürece ilgili şebeke işletmecisi nezdinde geçerlilik kazanmaz. Tam ve eksiksiz olarak başvuruda bulunulmaması halinde ilgili şebeke işletmecilerince talep değerlendirmeye alınmaz ve 5 işgünü içerisinde muhataplara eksikliklere ilişkin bildirimde bulunulur.
Bedeller
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki üretim tesislerine emreamade kapasite bedeli tahakkuk ettirilmez.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında;
a) İlgili şebeke işletmecisi tarafından tahsil edilebilecek başvuru bedeli,
b) İlgili şebeke işletmecisi ve görevli tedarik şirketlerinin bu Yönetmelik kapsamında fiilen üretim yapan kişiler için yürüttükleri iş ve işlemler karşılığında tahsil edebileceği yıllık işletim bedeli,
c) İlgili şebeke işletmecisi ve görevli tedarik şirketlerine yapılacak başvurular ile sonuçlandırılan taleplere ilişkin işlem bedeli,
her yıl 31 Aralık tarihine kadar ilgili şebeke işletmecisi ve görevli tedarik şirketi için ayrı ayrı olacak şekilde Kurul tarafından belirlenir. Üretim tesislerinin ilgili mevzuat gereği ödemekle yükümlü oldukları bedeller saklıdır. Üretim tesisinin işletmede olduğu yıla ilişkin yıllık işletim bedeli; üretim tesisinin işletmede olduğu ay sayısı dikkate alınarak, işletmede olduğu her takvim yılının Temmuz ve Aralık ayları son işgünü mesai bitimine kadar ilgili şebeke işletmecisi ve görevli tedarik şirketine ödenir.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında üretim yapan gerçek ve tüzel kişiler; Kurul Kararı ile belirlenen sistem kullanım bedellerini ödemekle yükümlüdür. Lisanssız üretim tesisi sahibi kişilerce sistem kullanım bedellerinin faturada belirlenen son tarihe kadar ödenmemesi halinde herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından üretim tesisi, durumu uygun hale getirilinceye kadar şebekeden ayrılır ve ayrılma gerekçesi üretim tesisi sahibi kişiye üç işgünü içinde yazılı olarak bildirilir.
(4) Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilere, bu Yönetmelikte belirtilen hususlar dışında, bağlantı ve sistem kullanımından kaynaklanan her türlü bedel ve teminat için ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Diğer hükümler
(1) Kurum; lisanssız üretim tesislerinin sisteme bağlantısı, sistem kullanımı, lisanssız elektrik üretimi yapmaktan kaynaklanan hak ve yükümlülükleri ve bu Yönetmelikte düzenlenmeyen hususlar ile şebekenin ilgili mevzuatta öngörülen güvenlik, teknik ve kalite esaslarına göre işletilmesine dair bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin alt düzenleyici işlemler yapmaya yetkilidir.
(2) Başvuru sahibi tüzel kişiler unvan ve nev’i değişikliklerini ilgili şebeke işletmecisine bildirir. Yapılacak bildirime istinaden 15 gün içerisinde bağlantı anlaşması ve/veya sistem kullanım anlaşması yeni unvana göre tadil edilir.
(3) Bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 30 uncu maddesinin yedinci fıkrası kapsamında kısmi kabul yapılan tesisler hariç olmak üzere, kendisine bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu verilen kişiler tarafından, talep edilmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunda ve bağlantı anlaşmasında yer alan kurulu güçten en fazla yüzde on oranında eksiltme yapılabilir.
(4) Birden çok kullanıcıya elektrik enerjisi sağlayacak şekilde tesis edilen imdat jeneratörlerinin, kesinti durumunda ana şebekeden ayrılan şebeke üzerinden kullanıcılarına enerji sağladığı ve bu enerjinin kullanıcı sayaçlarından geçen site, alışveriş merkezi, yerleşke ve benzeri kullanım noktalarında fazla elektrik enerjisi tahakkukunu önlemek amacıyla, söz konusu imdat jeneratörü tarafından üretilerek şebekeye verilen elektrik enerjisi, ilgili ortak tüketim sayaç değerlerinden mahsup edilir. Bu fıkra kapsamındaki üretimin, ortak tüketimden fazla olması halinde, bakiye üretim mahsup için bir sonraki aya aktarılır. Bu fıkra kapsamındaki imdat jeneratörü ayrı bir ölçü sistemi ya da ortak tüketim sayacı üzerinden tesisata bağlanır. Her iki durumda da tek yönlü ölçüm yapabilen sayaç tesis edilir.
(5) Bu Yönetmelik kapsamındaki rüzgar enerjisine dayalı inşa halinde veya işletmedeki üretim tesisi sahibi kişiler; kriz, gerginlik ve harp durumlarında Genelkurmay Başkanlığı ve/veya MİT tarafından talep edildiğinde, Genelkurmay Başkanlığının sorumluluğunda işletilen Haberleşme, Seyrüsefer ve Radar Sistemlerine ve/veya MİT’in sorumluluğunda işletilen sistemlere etkisi olduğu tespit edilen türbinlere ilişkin talep edilen tedbirleri yerine getirmekle yükümlüdür.
(6) Bu Yönetmelik kapsamında tesis edilecek elektrik üretim tesisi ve bağlantı ekipmanında kullanılan malzemeler; ilgili mevzuat ve standartlara göre imal edilmiş, garanti kapsamında ve son beş yıl içerisinde üretilmiş olmalıdır. Bu fıkra hükmünde yer alan beş yıl şartı, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamındaki tesisler için uygulanmaz.
(7) Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin; kendi tüzel kişiliği altında veya diğer bir tüzel kişi bünyesinde, tüm aktif ve pasifleri ile birlikte birleşmek istemesi halinde, ilgili üretim tesisi veya tesislerinin tamamının kabulünün yapılmış olması kaydıyla, birleşme işlemi mer’i mevzuat kapsamında gerçekleştirilir ve ilgili şebeke işletmecisi, birleşme veya bölünme bilgilerini görevli tedarik şirketine bildirir. Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin aynı kalması ve pay oranlarının değişmemesi kaydıyla kabul şartı aranmaz. Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişiler birleşme işlemini ilgili şebeke işletmecisine bildirir ve taraflar arasında bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları imzalanır.
(8) Bu Yönetmelik kapsamındaki bir tüzel kişinin, uhdesindeki üretim tesislerinin tamamının kabulünün yapılmış olması kaydıyla, tam veya kısmi olarak bölünmek istemesi halinde bölünme işlemi mer’i mevzuat kapsamında gerçekleştirilir. Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin aynı kalması ve pay oranlarının değişmemesi kaydıyla kabul şartı aranmaz. Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişiler bölünme işlemini ilgili şebeke işletmecisine bildirir ve taraflar arasında bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları imzalanır.
(9) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olan rüzgar veya güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesisleri için başvuru tarihinden, başvuruya konu üretim tesislerinin tamamının kabulü yapılana kadar, veraset dışında pay devri yapılamaz. Bu hüküm;
a) Halka açık olan payları ile sınırlı olmak üzere, halka açık tüzel kişilere ve halka açık tüzel kişi ortağı bulunan tüzel kişinin, söz konusu ortağının halka açık olan paylarından kaynaklanan ortaklık yapısı değişikliklerine,
b) Pay sahiplerinin rüçhan haklarının kullanımına bağlı olarak ilgili tüzel kişinin mevcut ortakları arasında oluşan pay değişiklikleri sebebiyle, söz konusu tüzel kişinin ortaklık yapısında gerçekleşen doğrudan veya dolaylı ortaklık yapısı değişikliklerine,
c) İlgili tüzel kişinin ortaklık yapısında, yurt dışında kurulmuş olan ortakların ortaklık yapılarında oluşan değişiklikler sebebiyle gerçekleşen dolaylı pay sahipliği değişikliklerine,
ç) İlgili tüzel kişi ile bu tüzel kişinin doğrudan veya dolaylı tüzel kişi ortaklarının paylarının halka arz edilmesi kapsamında, söz konusu tüzel kişinin ortaklık yapısında oluşacak doğrudan veya dolaylı ortaklık yapısı değişikliklerine,
d) Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında doğrudan veya dolaylı paya sahip mevcut ortakları arasında ilgili lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında kontrol değişikliği oluşturmayacak şekilde yapılan doğrudan veya dolaylı pay değişikliklerine,
e) Lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında doğrudan veya dolaylı paya sahip olan ve eşler ile aralarında birinci derece kan hısımlığı bulunan gerçek kişiler arasında yapılan pay devirleri sonucunda söz konusu lisanssız üretim tesisi sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında gerçekleşen doğrudan veya dolaylı ortaklık yapısı değişikliklerine,
uygulanmaz. İlgili şebeke işletmecileri, bağlantı anlaşması imzalanması ve kabule hazır tutanağının hazırlanması aşamasında pay devri yapılıp yapılmadığına ilişkin gerekli kontrolleri yapmakla yükümlüdür. Pay devri yapılması halinde ilgili tüzel kişiye ait ilgisine göre bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu ve bağlantı anlaşması iptal edilir.
(10) Dağıtım ve görevli tedarik şirketlerinin; doğrudan ve dolaylı ortakları, kontrolünde olan tüzel kişiler, bu tüzel kişilerin doğrudan ve dolaylı ortaklıklarında istihdam edilen kişiler ve bu kişilerin kontrolünde olan tüzel kişiler ilgili dağıtım şirketinin dağıtım bölgesi ve ilgili dağıtım şirketinin hissedarı olduğu dağıtım bölgesinde, bu Yönetmelik kapsamında rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı üretim başvurusunda bulunamaz.
(11) İlgili şebeke işletmecileri ve ilgili görevli tedarik şirketleri bu Yönetmeliğin uygulanması veya Kurum tarafından istenen hususların yerine getirilmesi amacıyla yazılı veya elektronik ortamda gerekli veri ve bilgi transferi yapabilir. Haberleşmenin gerekli olduğu durumlarda ilgililerce mevzuatta yer alan işlemlerin aksamamasını temin edecek şekilde sürelere riayet edilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması zorunludur.
(12) Bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan ve kabulü tamamlanarak işletmeye geçen üretim tesisleri için mücbir sebep hallerinde Kurul Kararı ile ve dağıtım seviyesinden bağlantılarda aynı trafo merkezinden, iletim seviyesinden bağlantılarda aynı iletim bölgesinden bağlanmak şartıyla saha değişikliği yapılabilir.
(13) Kabul işlemleri yapılmadan bir üretim tesisinin kurularak işletmeye alındığının tespit edilmesi durumunda, herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından üretim tesisi şebekeden ayrılır. Tespitin yapılmasını takip eden altmış gün içerisinde, üretim tesisi ile ilgili olan tüm ekipman demonte edilerek tesisin bulunduğu parselin dışına, tesis sahibi tarafından çıkartılır. Mevcut olması durumunda bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu ve bağlantı anlaşması iptal edilir. Üretim tesisini kuran gerçek veya tüzel kişi üç yıl boyunca bu Yönetmelik kapsamında başvuru yapamaz.
Atıflar
(1) 2/10/2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ile 2/10/2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğe yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
(1) 2/10/2013 tarihli ve 28783 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi ve 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamındaki tesisler
(1) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi ve 21/6/2018 tarihinden sonra 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan ya da geçici kabulü tamamlanarak işletmeye alınan çatı ve cephe uygulamalı elektrik üretim tesislerine ilişkin olarak, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 (altmış) gün içerisinde ilgililerce başvuruda bulunulması halinde, başvuruyu izleyen aydan itibaren 26 ncı madde hükümleri uyarınca işlem tesis edilir.
(2) Birinci fıkra hükmü kapsamına dahil edilen üretim tesislerinin bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları sonlandırılana ve/veya iptal edilene kadar 26 ncı madde hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen kişilere uygulanacak işlemler
(1) 39 uncu madde ile yürürlükten kaldırılan yönetmelik kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanan, bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu alan veya bağlantı anlaşması imzalayan kişilerin iş ve işlemleri bu Yönetmelik hükümlerine göre devam ettirilir.
(2) Birinci fıkra hükmü kapsamındaki kişilerce yapılan, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki taleplere ilişkin olarak bu Yönetmelik hükümleri uyarınca işlem tesis edilir.
(3) 39 uncu madde ile yürürlükten kaldırılan yönetmelik ve Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı bileşenlerine dâhil hibe programlarını da içeren uluslararası hibe programları ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından sağlanan hibe ve/veya krediler kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen kişilerce, söz konusu hibe ve/veya kredi programları kapsamında hibeden ve/veya krediden yararlandırılmaya hak kazanıldığına dair sözleşme, bağlantı anlaşmasının imzalanmasını müteakip yedi ay içerisinde ilgili şebeke işletmecisine sunulur. İlgili belgenin sunulmaması halinde bağlantı anlaşması iptal edilir.
İç tüketim miktarı için abonelik tesis edilen lisanssız üretim tesisleri
(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce üretim tesis sahasında yer alan her türlü yapı ve ekipmanın çalışmasına bağlı oluşan iç tüketim miktarı için abonelik tesis edilen üretim tesislerinin tüketimine ilişkin imzalanan anlaşma ve sözleşmeler bu maddenin yürürlüğe girme tarihinden itibaren 6 ay içinde sonlandırılarak bahse konu tüketime ilişkin iş ve işlemler 28 inci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca sürdürülür.
(2) Birinci fıkrada tanımlanan süreler içerisinde tüketimine ilişkin imzalanan anlaşma ve sözleşmeleri sonlandırılmayan üretim tesisleri herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından durumu uygun hale getirilinceye kadar şebekeden ayrılır ve ayrılma gerekçesi üretim tesisi sahibi kişiye 3 (üç) işgünü içinde yazılı olarak bildirilir.
Aylık mahsuplaşmaya geçebilecek tesisler
(1) 12/5/2019 tarihinden önce 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi ile kurulu gücü 10 kW ve altında olacak şekilde 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan ya da kabulü tamamlanarak işletmeye alınan elektrik üretim tesislerine ilişkin olarak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde ilgililerce başvuruda bulunulması halinde, başvuruyu izleyen aydan itibaren 26 ncı madde hükümleri uyarınca işlem tesis edilir.
(2) Birinci fıkra hükmü kapsamına dahil edilen üretim tesislerinin bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları sonlandırılana ve/veya iptal edilene kadar 26 ncı madde hükümleri uygulanır.
OSB Dağıtım Lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından kurulacak tesisler
(1) OSB Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiliğe ait lisanssız üretim tesisleri 14/3/2014 tarihli ve 28941 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgelerinin Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Yönetmeliğin 14 üncü maddesi uyarınca tanımlanan bağlantı noktalarında yer alan sayaçlar ile ilişkilendirilir ve mahsuplaşma işlemleri bu sayaçlar üzerinden yürütülür.
(2) Birinci fıkra kapsamında yer alan ve henüz gerekli ilişkilendirme işlemleri gerçekleştirilmeyen üretim tesisleri için gerekli ilişkilendirme işlemlerinin, ilgisine göre TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi tarafından 28/2/2023 tarihine kadar tamamlanması zorunludur.
(3) Bu madde kapsamında yer alan ve kabul işlemleri tamamlanarak işletmeye geçen üretim tesislerinde, saatlik veya aylık mahsuplaşma sonucu oluşan ihtiyaç fazlası enerji için ilgili mevzuat hükümleri uyarınca işlem tesis edilir.
Pirolitik gaz ve pirolitik yağ kullanan lisanssız üretim tesisleri
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, atık lastiklerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünler olan pirolitik yağ ile pirolitik gazın yakıt olarak kullanılması planlanan ve bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan ya da kabulü tamamlanarak işletmeye alınan elektrik üretim tesislerinde de söz konusu yakıtın ilgili elektrik üretim tesisinde üretilmesi ve bu kaynaklar dışında başka kaynak kullanılmaması zorunludur.
(2) Kabulü tamamlanan lisanssız üretim tesislerinden, pirolitik yağ ile pirolitik gazı elektrik üretim tesislerinde üretilmeyen ve bu kaynaklar dışında başka kaynak kullanan üretim tesislerinin 31/8/2023 tarihine kadar ilgili yakıtları elektrik üretim tesisinde üretecek şekilde gerekli işlemleri yapar ve varsa diğer kaynakların kullanımına son vermesi gerekir.
Birden fazla dağıtım ve/veya görevli tedarik bölgesi içerisinde yapılacak başvurulara ait mahsuplaşma işlemleri
(1) 26 ncı ve 30 uncu maddeler kapsamında işlemleri yürütülen tesislerde, üretim ve/veya tüketim tesislerinin farklı dağıtım ya da görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde olması halinde mahsuplaşma işlemlerinin nasıl yürütüleceğine ilişkin gerekli altyapı 9 (dokuz) ay içerisinde piyasa işletmecisi tarafından hazırlanır.
(2) Üretim tesislerinin farklı görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde olmasına yönelik mahsuplaşma işlemleri, 1/7/2023 tarihinden itibaren uygulanır. Bu fıkra kapsamındaki işletmede olan üretim tesisleri tarafından şebekeye enerji verilmesi halinde şebekeye verilen enerji, görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olarak kabul edilir ve bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz. Bu kapsamda sisteme verilen enerji, YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır ve YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınan enerji miktarı için oluşacak sistem kullanım bedeli, ilgili şebeke işletmecileri tarafından EPİAŞ’a bildirilir. Görevli tedarik şirketi aracılığıyla ilgili şebeke işletmecisine ödenen ve YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınan enerji için lisanssız üretim tesisi sahibi kişilere herhangi bir fatura tebliğ edilmez.
(3) Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarih itibarıyla işletmede olan veya 1/7/2023 tarihine kadar işletmeye girecek üretim tesisleri ile farklı dağıtım ya da görevli tedarik şirketi bölgesi içindeki tüketim tesislerinin mahsuplaşma işlemleri, 1/7/2023 tarihine kadar üretim tesisinin bulunduğu bölgedeki görevli tedarik şirketi tarafından yürütülür.
Kurulu güç düşürme işlemleri
(1) Üretim tesisinin henüz kabulü yapılmayan ve mahsuplaşma işlemleri 26 ncı madde kapsamında yürütülecek kişilerce bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde başvuruda bulunulması halinde, bir defaya mahsus olmak üzere, bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunda ve bağlantı anlaşmasında yer alan kurulu güçten yüzde onun üzerinde eksiltme yapılabilir.
Elektronik başvuru ve kapasitelerin ilanı öncesinde yapılacak işlemler
(1) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin on dokuzuncu ve yirminci fıkraları kapsamında duyurulacak kapasitelerin tespiti ve ilanı ile 10 uncu maddenin birinci fıkrası uyarınca elektronik başvuru altyapısının hazırlanması amacıyla gerekli işlemlerin yürütülmesini teminen, 1/8/2023 tarihinden 30/9/2023 tarihine kadar ilgili şebeke işletmecilerince yeni lisanssız üretim başvurusu alınmaz. Bu süre içerisinde yapılacak komisyon toplantılarında, 31/7/ 2023’e kadar yapılan başvuruların bu Yönetmelik kapsamındaki işlemleri yürütülür.
(2) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin on dokuzuncu ve yirminci fıkraları kapsamında yapılacak duyuruların ilki, 2023 yılının Ekim ayında ve söz konusu fıkralarda belirtilen usule uygun olarak yapılır.
Bağlantı anlaşmasına çağrı mektubuna ilişkin işlemler
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, 17 nci madde kapsamındaki bir yıllık süre, kalan süreleri bakımından mevcut bağlantı anlaşmasına çağrı mektupları için de uygulanır. Ancak bu sürenin yüz seksen günden az olması halinde, kalan süre yüz seksen gün olarak uygulanır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.