Amaç
Fikrî mülkiyet haklarının korunması ve etkin bir şekilde takibinin sağlanması amacıyla, sadece süreli yayınlar basan yerler dışında, fikir ve sanat eserlerinin tespit edilmesi ve çoğaltılmasına ilişkin materyalleri üreten veya ithal eden ve/veya bu materyallerin dolum çoğaltım ve satışını yapan veya herhangi bir şekilde yayan ve umuma arz eden yerlerin, Bakanlıkça ücreti mukabili sertifikalandırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik, sertifika verilmesine ilişkin usul ve esaslar ile sertifikalandırılacak yerlerin yükümlülüklerini kapsar.
Dayanak
Bu Yönetmelik 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun değişik 44 üncü ve Ek 10 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Dolum tesisi: Makara halinde manyetik şeritlere dolum yaparak kasete montaj veya özel olarak üretilen kalıplardan çoğaltılan CD, VCD, DVD gibi taşıyıcı materyallere enjeksiyon yoluyla dijital tespit yapılmasını sağlayan teknik donanıma sahip olan yerleri,
c) Kanun: 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununu,
d) Kaynak kimlik kodu (SID kod): CD, VCD ve DVD gibi taşıyıcı materyallerin üretim veya dolumunu yapan yerlerin belirlenmesini sağlayan ve Uluslararası Fonogram Yapımcıları Birliği (IFPI) tarafından verilen kaynak tanımlama kodunu,
e) Taşıyıcı materyal: Kaset, bilgisayar disketi, CD, VCD, DVD, taşınabilir bellek ve benzeri materyalleri,
ifade eder.
Sertifika zorunluluğu
Fikrî mülkiyet haklarının korunması ve etkin bir şekilde takibinin sağlanması amacıyla, sadece süreli yayınlar basan yerler dışında, fikir ve sanat eserlerinin tespit edilmesi ve çoğaltılmasına ilişkin materyalleri üreten ve/veya bu materyallerin dolum, çoğaltım ve satışını yapan veya herhangi bir şekilde yayan ve umuma arz eden aşağıda belirtilen yerler, ücreti mukabili sertifika almak zorundadır:
a) Dolum tesisleri, matbaalar ve fikir ve sanat eserlerinin çoğaltıldığı diğer yerler.
b) Boş taşıyıcı materyallerin üretimini yapan yerler.
c) Yayınevleri.
ç) Film ve fonogram yapımcıları.
d) Ticari sanat galerileri, güzel sanat eserlerinin perakende satışını yapan yerler ile güzel sanat eserlerinin müzayede, mezat yahut açık artırma ile satışının yapıldığı yerler.
e) Fikir ve sanat eseri içeren nüsha ve materyallerin; satış, dağıtım veya ithalatını yapan ya da bunları kiraya veren yerler.
Sertifikalandırma
Film ve fonogram yapımcılarının sertifikalandırma işlemleri Telif Hakları Genel Müdürlüğünce, dolum tesislerinin sertifikalandırma işlemleri ise İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğünce yapılır. Diğer tüm sertifikalandırma işlemleri il kültür ve turizm müdürlüklerince gerçekleştirilir. Bu Yönetmelikte belirtilen sertifika başvuruları, Bakanlık tarafından kurulan Elektronik Başvuru Sistemi üzerinden gerekli bilgileri beyan etmek ve fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklara riayet edileceğini taahhüt etmek suretiyle yapılır.
Dolum tesisleri, sertifika başvurularında, kaynak kimlik kodu (SID kodu) belgesi ile 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu gereğince üyesi olunan sanayi odasından alınan kapasite raporunu ibraz ederler.
Kamu kurum ve kuruluşlarının başvurularında, adına başvurulan kurumca düzenlenen ve başvuruda bulunan kişinin yetkili olduğunu gösterir belge ibraz edilir.
Doğrudan satış elemanları vasıtasıyla gerçekleştirilecek faaliyetler için yapılacak sertifika başvurularında, 14/1/2015 tarihli ve 29236 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği çerçevesinde alınmış yetki belgesi ibraz edilir.
İşletmeler, şubeleri için toplu başvuruda bulunabilir. Toplu başvuru neticesinde her bir şube için, ayrı ayrı ve ücreti mukabili sertifika düzenlenir.
Kendisine ait bir eserin yasal olarak çoğaltılmış nüshalarının gerçek kişi eser sahibi tarafından satılması halinde sertifika alınması gerekmez.
Sertifika alan yerler ile eser sahipleri de Kanunun 81 inci maddesinde yasaklanan yerlerde satış yapamazlar.
Faaliyet konusunda veya işletme yapısında meydana gelen değişikliklerde, değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren onbeş gün içinde mevcut sertifikalar iade edilerek yeniden sertifika alınır.
Adres değişikliği halinde mevcut sertifikalar on gün içinde iade edilir ve sertifika geçerlilik süresi göz önüne alınarak kalan süre için yeniden sertifika düzenlenir. Bu işlem için ayrıca ücret alınmaz.
Sertifikalar nama düzenlenir ve devredilemez.
Sertifika özellikleri ve içermesi gerekli bilgiler
Bakanlıkça verilecek sertifikalarda, işletme adı ve adresi, vergi numarası, sertifikaya konu faaliyet alanı, veriliş tarihi ve geçerlilik süresine ilişkin bilgilerin yanı sıra sertifika numarası ve benzeri bilgiler bulunur. Sertifikalar, dört yılda bir yenilenir. Yenileme işlemleri esnasında 6 ncı maddede sayılan belgeler ibraz edilir.
Sertifikalandırılan yerlerin yükümlülükleri
Bu Yönetmelik gereğince sertifika yükümlülüğüne tabi olan yerler, denetimler esnasında sertifikalarını ibraz etmekle yükümlüdür. Ayrıca matbaalar, yayınevleri, dolum tesisleri ve benzeri yerler, üretimini ve çoğaltımını yaptıkları süreli olmayan yayınlar ile taşıyıcı materyaller üzerinde sertifika numarasını bulundurmakla; dolum tesisleri kaynak kimlik kodunu (SID kodu) da taşıyıcı materyaller üzerinde bulundurmakla yükümlüdürler.
Dolum tesislerine ilişkin özel hükümler
Dolum tesislerinden İstanbulda bulunanlar sertifikalarını Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğünden, diğer illerde bulunanlar ise Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünden alırlar. Bu tesislerin sertifika alabilmeleri için, 6 ncı maddede sayılan belgelerin yanı sıra:
a) Sanayi Ticaret İl Müdürlüğü veya Türk Standartları Enstitüsünden dolum tesisi teknik donanımına sahip olunduğunu gösteren ve kapasite belirten raporu,
b) Tesiste bulunan teknik teçhizata ilişkin döküm ile bunlara ilişkin faturalar veya satış devir senetlerinin birer örneğini,
c) Kaynak kimlik kodu (SID kodu) belgesini,
ibraz etmeleri zorunludur.
Yukarıdaki belgelerle başvuru yapıldıktan sonra, Bakanlık ve ilgili alan meslek birlikleri temsilcilerinden, Bakanlıkça en az üç kişiden oluşturulan bir komisyon, tesiste üretim, kalite kontrol ve test ünitelerinin bulunup bulunmadığını kontrol eder, şartlara uygunluk sağlandığının tespiti halinde dolum tesisine sertifika verilir.
Dolum tesisleri, sertifikalandırmaya ilişkin diğer yükümlülüklerin yanı sıra, kaynak kimlik kodu (SID kodu), sertifika numarası ile Bakanlıkça belirlenecek diğer belirleyici işaret ve ibareleri taşıyıcı materyaller üzerinde bulundurmakla ve her türlü üretim faaliyeti, teçhizat ve kapasite değişikliğini on gün içinde Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğüne bildirmek suretiyle sertifikasını yenilemekle yükümlüdür. Mevcut sertifikalar, bu fıkra hükmü uyarınca yapılacak bildirim neticesinde, geçerlilik süresi göz önüne alınarak kalan süre için ücretsiz olarak yenilenir.
Geçici satış sertifikası
Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sertifika almış yerler; fuar, festival veya kültürel nitelikteki diğer etkinliklerin düzenlendiği alanlarda kitap veya fikir ve sanat eserlerini içeren taşıyıcı materyallerin satışına ilişkin stand açmaları halinde söz konusu etkinliği düzenleyen firma veya kuruluştan alacakları belgeyi etkinliğin düzenleneceği ilin kültür ve turizm müdürlüğüne ibraz etmek suretiyle etkinlik süresince satış yapabilir. Bunun için, etkinlik isim ve tarihinin yazılı olduğu bir sertifika nüshası düzenlenir. Bu işlem için ayrıca ücret alınmaz.
Sertifikaya konu faaliyet alanları ve ücretleri
Sertifikaya konu faaliyet alanları başvuru sırasında ibraz edilen belgeler dikkate alınmak suretiyle Bakanlıkça belirlenir.
Sertifika ücretleri sertifikaya konu faaliyet alanlarına göre (1000) ila (5000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarlar arasında Bakanlıkça belirlenir.
Söz konusu ücretler, Kültür ve Turizm Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılır ve bütçeye gelir kaydedilir. Sertifika bastırılması, sertifika verilmesine ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesi ile korsan faaliyetlerle mücadele için gerekli ödenek Bakanlık bütçesine konulur.
Sertifika uygulamasının denetimi ve yaptırımlar
Bu Yönetmelik gereğince sertifika alması zorunlu yerlerin sertifika alıp almadıklarının denetimi illerde mülki idare amirleri tarafından oluşturulacak bir komisyon marifetiyle, dolum tesislerinin denetimi ise Bakanlık tarafından yapılır.
Denetimler sonucu, alınması zorunlu sertifikaları almaksızın faaliyet gösterdiği bir tutanakla tespit edilenlere mülki idare amirlerince, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü göz önünde bulundurularak, Kanunun Ek 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde öngörülen idari para cezası verilir.
Para cezasının ödenmiş olması sertifika alınmasına ilişkin yükümlülüğü kaldırmaz.
Sertifikanın iptali
Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca gerçekleştirilen işlemlerde gerçeğe aykırı bilgi verildiği veya sertifika alma koşullarının yitirildiği idari birimlerce veya mahkemece tespit edilen, sahte belge kullanıldığı mahkeme kararı ile sabit olan, hakkında yargı mercileri tarafından verilmiş iptal kararı bulunan veya mükerrer olduğu tespit edilen sertifikalar Bakanlıkça iptal edilir.
Ayrıca, Kanuna muhalefetten kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı olması halinde, hak sahipleri, ilgili alan meslek birlikleri veya mülki idare amirleri tarafından Bakanlığa yapılacak bildirim üzerine bu yerlerin sertifikası iptal edilir.
İptal işlemi, gerekçesi belirtilmek suretiyle sertifikanın verildiği makam tarafından başvuru sahibine bildirilir.
Alınan sertifikalar, sertifika alınan yerin yetkilisinin Bakanlığa bu hususta yapacağı başvurunun Bakanlıkça uygun görülmesi halinde de iptal edilebilir. Yapılacak başvuruda iptal isteminin sebebi belirtilir ve alınan sertifika iade edilir.
Kayıp veya zayi
Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde verilen sertifikaların kayıp veya zayi olması halinde, belge sahipleri sertifikanın alındığı il kültür ve turizm müdürlüğüne başvururlar. Yenileme başvurusunda 6 ncı maddede belirtilen belgelere ek olarak ülke çapında yayınlanan günlük bir gazeteye verilen kayıp veya zayi ilanı bulunur. Başvuru üzerine, veriliş nedeni de açıklanmak suretiyle geçerlilik süresi göz önüne alınarak kalan süre için sertifika tanzim edilerek belge sahiplerine verilir. Bu işlem için ayrıca ücret alınmaz.
Bu Yönetmelik gereğince sertifika alması zorunlu işletmeler ve tesisler ile daha önce dolum tesisi yeterlik belgesi almış olanlar 1/6/2008 tarihi mesai saati bitimine kadar sertifika almak zorundadırlar.
Bu maddenin yürürlük tarihinden önce alınan sertifikalar, üzerlerinde belirtilen süre boyunca geçerlidir.
17/5/2006 tarihli ve 26171 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt ve Tescili Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi gereğince düzenlenen geçici ve sürekli yapımcı belgeleri geçerlilik sürelerinin bitiminde yenilenmez. Bu belgelerin süresinin bitiminde, yapımcı belgelerinin yerini almak üzere, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi gereğince sertifika almak zorunludur.
Yürürlük
Maliye Bakanlığı ve Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.