Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği

BİRİNCİ KISIM

Başlangıç Hükümleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, gemiadamları ve kılavuz kaptanların yeterlikleri, eğitimleri, sınavları, belgelendirilmeleri, sağlık durumları, elektronik kayıt işlemleri, vardiya tutmalarına ilişkin kuralları ve disiplin işlemleri ile denizcilik eğitimi veren kurum ve kuruluşlara yönelik idari işlemleri düzenlemektir.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 478 inci maddesinin birinci fıkrasının (b), (c), (d), (f) ve (k) bentleri ile 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesine ve 26/8/2003 tarihli ve 2003/6109 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile taraf olunan Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeye dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Ay: Bir takvim ayını veya bir aydan kısa sürelerle oluşmuş toplam otuz günü,

b) Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,

c) Balıkçı gemisi güverte tayfası: Balıkçı gemilerinin güverte bölümlerinde görev yapan balıkçı sınıfı gemiadamını,

ç) Başmakinist: Sözleşmenin III/3 Kuralı ve 2.1.2 paragrafında tanımlı, toplam 750 kW (dahil) - 3000 kW (hariç) arasındaki ana makine gücü ile yürütülen gemilerde çalışan, gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu gemiadamını,

d) Belge kanıtı: Gemiadamı yeterlik belgesi veya gemiadamı uzmanlık belgesi dışında Sözleşmenin ilgili gereksinimlerinin karşılandığının gösterilmesi için kullanılan dokümantasyonu,

e) Birinci zabit: Sözleşmenin II/2 Kuralı ve 4.1 paragrafında tanımlı, 500 GT (dâhil) - 3000 GT (hariç) arasındaki gemilerde birinci zabit olarak görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen gemiadamını,

f) Deniz emniyeti eğitimleri: Bu Yönetmelikte geçen denizde kişisel can kurtarma teknikleri, temel ilkyardım, yangın önleme ve yangınla mücadele, kişisel emniyet ve sosyal sorumluluk ile can kurtarma araçlarını kullanma yeterliği eğitimlerini içeren eğitimleri,

g) Deniz hizmeti: Gemiadamlarının Türk veya yabancı bayraklı gemilerin güverte veya makine bölümlerinde geçerli bir iş akdi ile bu Yönetmelik ve Donatım Yönergesinde tanımlı yeterliklerle çalıştıkları süreleri,

ğ) Denizcilik işletmesi: Geminin sahibini veya gemi sahibinden gemiyi işletmek üzere devralmış olan ve bu Yönetmelikte belirlenmiş tüm görev ve sorumlulukları yerine getirmesi zorunlu olan diğer ticari işletmeciyi veya çıplak gemi kiracısını,

h) Denizcilikle ilgili okul: Deniz endüstrisi alanında ortaöğretim, ön lisans veya lisans düzeyinde eğitim veren okulları,

ı) Donatım Yönergesi: Gemilerin Gemiadamları ile Donatılmasına İlişkin Yönergeyi,

i) Eğitim gemisi: Asıl amacı gemiadamlarına eğitim vermek olan ve bu amaca uygun olarak inşa edilmiş veya uygun hale getirilmiş, bu amaca uygun teçhizatla donatılmış cinsi gemi belgelerinde eğitim gemisi olarak belirtilen ve yeterli sayıda denizci eğitimcinin bulunduğu gemiyi,

j) Eğitim Yönergesi: Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Eğitim ve Sınav Yönergesini,

k) Elektro-teknik tayfası: Sözleşmenin III/7 Kuralı hükümlerine uygun niteliklere sahip ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan gemiadamını,

l) Elektro-teknik zabiti: Sözleşmenin III/6 Kuralı hükümlerine uygun niteliklere sahip ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan gemiadamını,

m) Enspektör: Gemiadamı Donatımında Asgari Emniyet Belgesinde bulunmamasına rağmen, gemiadamı statüsüne sahip; geminin bakım, onarım, eğitim, denetim işleri ile ilgili teknik, idari ve ticari faaliyetleri gerçekleştirmekle görevli, donatan tarafından görevlendirilmiş yetkili kişiyi,

n) Gemi: Adı, tonilatosu ve kullanım amacı ne olursa olsun denizde ve iç sularda kürekten başka bir aletle yola çıkabilen aracı,

o) Gemi güvenlik zabiti: Gemide kaptana karşı sorumlu olan; gemi güvenlik planının sürdürülmesi ve uygulanması da dâhil olmak üzere gemi güvenliğinden, şirket güvenlik sorumlusu ve liman tesisi güvenlik sorumlusu ile ilişkilerden sorumlu olmak üzere şirket tarafından atanan kaptan ya da gemi zabitlerinden birini,

ö) Gemi İnsanları Bilgi Sistemi (GİBS): Gemiadamlarının sicil, yeterlik, uzmanlık, cüzdan, eğitim, sınav, deniz hizmeti kayıtlarının yer aldığı, gemiadamı başvuru ve onay işlemlerinin takip edildiği, gemiadamı sınav işlemlerinin yürütüldüğü ve yetkilendirilmiş eğitim kurumları ile bu kurumlarda öğrenim gören öğrenci ve kursiyerlerin bilgilerinin işlendiği ve yetkilendirmelerinin yapıldığı, Bakanlıkça yönetilen elektronik sistemi,

p) Gemiadamı: Geminin kaptanını, zabitlerini, yardımcı sınıf gemiadamlarını, tayfalarını ve yardımcı hizmet personelini,

r) Gemiadamı cüzdanı: Gemiadamı olabilmek için gerekli koşulları taşıyan kişilere verilen ve gemiadamı yeterlik ve uzmanlık belgeleri ile belge kanıtlarını da içeren cüzdanı,

s) Gemiadamı uzmanlık belgesi: Sözleşmenin II/4, II/5, III/4, III/5, III/7, V/1-1, V/1-2, V/2, V/3, V/4, VI/1, VI/2, VI/3, VI/4, VI/5, VI/6 ve VII/2 kurallarına uygun olarak gemiadamı yeterlik belgesi dışında gemiadamlarına verilen ve gemiadamının Sözleşmede belirtilen eğitim, yeterlik veya açık deniz hizmetleriyle ilgili gereklilikleri karşıladığını belirten gemiadamı cüzdanının içerisinde yer alan veya gemiadamlarının kimlik bilgilerini de içerecek şekilde gemiadamları uzmanlık belgesi adı altında bağımsız bir belge olarak düzenlenen belgeleri,

ş) Gemiadamı yeterlik belgesi: Sözleşmenin II/1, II/2, II/3, II/4, II/5, III/1, III/2, III/3, III/4, III/5, III/6 ve IV/2 kurallarına uygun olarak verilen ve belge sahibi gemiadamına belgede belirtilen sorumluluk seviyesindeki tüm görevleri yapma hakkı veren, gemiadamı cüzdanının içerisinde yer alan veya gemiadamlarının kimlik bilgilerini de içerecek şekilde gemiadamları yeterlik belgesi adı altında bağımsız bir belge olarak düzenlenen, şekli İdare tarafından belirlenmiş yeterlik belgesini,

t) Gemiadamları Komisyonu (GK): İdare tarafından, gemiadamı yeterlik sınavları, elektronik gemiadamı belge başvurularının son kontrol değerlendirilmesinin yapılması, gemiadamı cüzdanlarının basımı, sınav soru bankasının güncellenmesi, kılavuz kaptan uygulama sınavlarının düzenlenmesi ile ilgili görevleri yerine getirmesi için kurulan komisyonu,

u) Gemiadamları Merkezi: Bu Yönetmelikte belirtilen Gemiadamları Komisyonunun faaliyetlerini yürüttüğü, İdare tarafından kurulan merkezi,

ü) Gemiadamları Sağlık Yönergesi: Gemiadamlarının sağlık durumları ve sağlık işlemleriyle ilgili gerekliliklerin belirlenmesi amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Yönergeyi,

v) Genel Müdür: Bakanlık Denizcilik Genel Müdürünü,

y) Görev başı eğitimi: Aday kılavuz kaptan ehliyeti dahil herhangi bir kılavuz kaptan ehliyetine sahip kişilerin, ilk defa yetkilendirilecekleri kılavuzluk hizmet sahalarında göreve başlamadan önce almaları gereken fiili kılavuzluk eğitimini,

z) Gros tonilato (GT): Geminin, 28/5/1979 tarihli ve 7/17652 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan 1969 Gemilerin Tonilatolarını Ölçme Uluslararası Sözleşmesi ile 12/3/2009 tarihli ve 27167 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemilerin Tonilatolarını Ölçme Yönetmeliğine uygun olarak düzenlenmiş belgesinde gösterilen ve gemi ve su aracının kapalı hacimlerinin tespit edilmiş değerini,

aa) Güverte deniz hizmeti: Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan personelin, bu komutanlıklara ait gemilerin güverte bölümlerinde, bu Yönetmelikte tanımlanan hükümler doğrultusunda çalıştıkları süreleri,

bb) IMO: Uluslararası Denizcilik Örgütünü,

cc) İdare: Bakanlık Denizcilik Genel Müdürlüğünü,

çç) İkinci makinist: Sözleşmenin III/3 Kuralı ve 2.1.1 paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara sahip toplam 750 kW (dâhil)-3000 kW (hariç) arasındaki ana makine gücü ile yürütülen gemilerde ikinci makinist olarak görev yapan ve gemi başmakinistinden sonra gelen gemiadamını,

dd) Kabotaj seferi: Liman sefer bölgesi sınırları aşılarak Türkiye limanları arasında yapılan seferleri,

ee) Kaptan: Sözleşmenin II/2 Kuralı ve 4.2 paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan 500 GT (dâhil) - 3000 GT (hariç) arasındaki gemileri sevk ve idaresi altında bulunduran gemiadamını,

ff) Kılavuz kaptan: Gemi kaptanının sorumluluğu esas olmak üzere, sahip olduğu kılavuz kaptan yeterliği ile geminin seyir ve manevrasına yönelik konularda gemi kaptanına danışmanlık yapan kişiyi,

gg) Kılavuzluk hizmet bölgesi: Hizmet koşulları İdare tarafından belirlenen kılavuzluk hizmeti vermek için yetkilendirilmiş teşkilatların hizmet vereceği sahayı/tesisi,

ğğ) Kılavuzluk teşkilatı: Kılavuzluk hizmet bölgesi içerisinde İdare tarafından görevlendirilmiş kılavuzluk veya kılavuzluk ile römorkörcülük hizmetlerini birlikte veren teşkilatı,

hh) Kutup suları: 1974 Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS) Bölüm XIV’de tanımlanan Kuzey Kutbu (Arctic water) sularını ve/veya Güney Kutbu sahasını (Antarctic area),

ıı) Liman başkanlığı: Bakanlık taşra teşkilatı bölge liman başkanlıkları ile bölge liman başkanlıklarına bağlı liman başkanlıklarını,

ii) Liman seferi: Liman başkanlığının belirlenmiş idari sınırları içinde kalan deniz alanında yapılan seferi,

jj) Makine deniz hizmeti: Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan personelin, bu komutanlıklara ait gemilerin makine bölümlerinde, bu Yönetmelikte tanımlanan hükümler doğrultusunda çalıştıkları süreleri,

kk) Makine zabiti: Sözleşmenin III/1 Kuralında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, toplam 750 kW (dâhil) - 3000 kW (hariç) arasındaki ana makine gücü ile yürütülen gemilerde görev yapan gemiadamını,

ll) MARPOL: 3/5/1990 tarihli ve 90/442 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla taraf olunan Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmeyi ve eklerini,

mm) Ortaöğretim kurumu: Milli Eğitim Bakanlığı mevzuatına göre ortaokuldan sonra dört yıllık eğitim ve öğretim veren, resmî ve özel örgün veya yaygın eğitim kurumlarının her birini,

nn) Sınırlı başmakinist: Sözleşmenin III/3 Kuralında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, toplam 750 kW’den küçük ana makine gücü ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakım, tutum ve onarımından sorumlu gemiadamını,

oo) Sınırlı kaptan: Sözleşmenin II/3 Kuralının 5 inci ve 6 ncı paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara sahip, 500 GT’den küçük ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran gemiadamını,

öö) Sınırlı makine zabiti: Sözleşmenin III/1 Kuralında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, toplam 750 kW’den küçük ana makine gücü ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerde makine zabiti olarak görev yapan ve gemi başmakinistinden sonra gelen gemiadamını,

pp) Sınırlı vardiya zabiti: Sözleşmenin II/3 Kuralının 3 üncü ve 4 üncü paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, 500 GT’den küçük ve yakın kıyısal sefer bölgesinde çalışan gemilerde vardiya zabiti olarak görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen gemiadamını,

rr) Sözleşme: 26/8/2003 tarihli ve 2003/6109 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile taraf olunan Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeyi ve eklerini (STCW),

ss) Stajyer: Gemiadamı olmak için eğitim gören ve ilgili mevzuatta bu nitelikte olduğu belirtilen kişiyi,

şş) Tahditli Telsiz Operatörü (ROC): Uluslararası Telsiz Tüzüğü (ITU/RR) gereklerine göre İdare tarafından verilmiş Küresel Deniz Tehlike ve Emniyet Sistemi (GMDSS) tahditli telsiz yeterlik belgesi olanları,

tt) Tayfa: Geminin güverte, makine ve kamara bölümlerinde çalışan ve gemi kaptanı, gemi zabiti ve stajyerler dışında kalan gemiadamını,

uu) Usta gemici: Sözleşmenin II/5 Kuralı hükümlerine uygun niteliklere ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan gemiadamını,

üü) Usta makine tayfası: Sözleşmenin III/5 Kuralı hükümlerine uygun niteliklere ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan gemiadamını,

vv) Uzakyol başmühendisi/başmakinisti: Sözleşmenin III/2 Kuralı ve 2.1.2 paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, yürütme gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide başmühendis/başmakinist olarak görev yapan ve gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakım, tutum ve onarımından sorumlu gemiadamını,

yy) Uzakyol birinci zabiti: Sözleşmenin II/2 Kuralı ve 2.1.1 paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, tonilato ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide birinci zabit olarak görev yapan ve gemi kaptanından sonra gelen gemiadamını,

zz) Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti: Sözleşmenin III/2 Kuralı ve 2.1.1 paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, yürütme gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide ikinci mühendis/makinist olarak görev yapan ve gemi başmühendisi/makinistinden sonra gelen gemiadamını,

aaa) Uzakyol kaptanı: Sözleşmenin II/2 Kuralı ve 2.1.2 paragrafında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, tonilato ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemiyi sevk ve idaresi altında bulunduran gemiadamını,

bbb) Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti: Sözleşmenin III/1 Kuralında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, yürütme gücü ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide vardiya mühendisi/makinisti olarak görev yapan gemiadamını,

ccc) Uzakyol vardiya zabiti: Sözleşmenin II/1 Kuralında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, tonilato ve sefer bölgesi sınırlaması olmaksızın her türlü gemide vardiya zabiti olarak görev yapan gemiadamını,

ççç) Vardiya zabiti: Sözleşmenin II/1 Kuralında tanımlı ve İdarenin bu Yönetmelikte öngördüğü şartlara uyan, 500 GT (dâhil) - 3000 GT (hariç) arasındaki gemilerde vardiya zabiti olarak görev yapan gemiadamını,

ddd) Yakın kıyısal sefer: Kabotaj sefer bölgesi sınırları aşılarak, Karadeniz’de, Akdeniz’de, Kızıldeniz’de ve İspanya’nın Fransa sınırına kadar kuzey kıyılarını da kapsayan Finistre Burnu ile Dakhla Limanı güney sınırını birleştiren çizginin doğusunda kalan deniz alanına yapılan seferleri,

eee) YDS: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) tarafından yapılan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,

fff) Yetkilendirilmiş eğitim kurumu: Verdiği eğitimin Sözleşmeye uygunluğu İdare tarafından akredite edilerek yetkilendirilmiş Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu ve Milli Savunma Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarını,

ggg) Yolcu: Gemiadamları ve donatanın, işletenin, kaptanın ve gemiadamlarının gemide bulunan eş ve çocuklarını, donatan ya da işverenin temsilcisi ve çalışanlarını, taşınan hayvanların çobanlarını, gemilerin her türlü makine, güverte teçhizat ve ekipmanlarının kontrolü, testi, bakımı ve onarımı için yetkili, sorumlu veya teknik servis elemanlarını, turizm işletmeli belgeli gemilerin rehberlerini, bilim gemilerinde çalışan bilim insanları ve benzeri personel, balıkçı gemilerinde gemi personeli haricinde balık avlamak ve depolamak amacıyla sefere katılan kişileri, ayrıca kaptanın denizde can kurtarma, güvenlik ve profesyonel sualtı çalışmaları görevlerinden dolayı gemiye aldığı kişiler dışındaki gemide ücretli ya da ücretsiz taşınan bir yaşından büyük kişileri,

ğğğ) Yürütme gücü: Gemi ana makinesi ya da makinelerinin toplam ve en büyük sürekli çıkış gücü olarak kabul edilen ve gemi tasdiknamesi ile diğer resmî belgelerde yazılı kilovat (kW) cinsinden belirtilen gücü (1 kilovat (kW) = 1,34 beygir gücü (bhp), 1 beygir gücü (bhp) = 0,746 kilovat (kW) alınacaktır),

ifade eder.

(2) Bu Yönetmelikte yer alan ancak bu maddede yer almayan terimler için ilgili mevzuat ve taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalarda/sözleşmelerde belirtilen tanımlar esas alınır.

İKİNCİ KISIM

Gemiadamı Yeterlikleri ve Sertifikaları

BİRİNCİ BÖLÜM

Yeterlik Sınıfları ve Dereceleri

Yeterlik sınıfları ve dereceleri

(1) Güverte sınıfı gemiadamlarının yeterlik sınıf ve dereceleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Tayfalar: Gemici, usta gemici ve güverte lostromosu.

b) Kaptan ve güverte zabitleri: Sınırlı vardiya zabiti, sınırlı kaptan, vardiya zabiti, birinci zabit, kaptan, uzakyol vardiya zabiti, uzakyol birinci zabiti ve uzakyol kaptanı.

(2) Makine sınıfı gemiadamlarının yeterlik sınıf ve dereceleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Tayfalar: Yağcı, usta makine tayfası ve makine lostromosu.

b) Başmühendis/başmakinist ve makine zabitleri: Sınırlı makine zabiti, sınırlı başmakinist, makine zabiti, ikinci makinist, başmakinist, uzakyol vardiya makinisti/mühendisi, uzakyol ikinci makinisti/mühendisi ve uzakyol başmakinisti/başmühendisi.

(3) Yardımcı sınıf gemiadamlarının yeterlik sınıf ve dereceleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Telsiz zabitleri: 4/6/2004 tarihli ve 25482 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Telsiz Operatör Yeterlikleri ve Sınav Yönetmeliğine göre düzenlenen kısa mesafe telsiz operatörü, uzun mesafe telsiz operatörü, GMDSS tahditli telsiz operatörü, GMDSS genel telsiz operatörü ve telsiz elektronik zabiti.

b) Elektrik ve elektronikçiler: Elektro-teknik tayfası ve elektro-teknik zabiti.

c) Sağlık zabitleri: Hemşire, sağlık memuru ve doktor.

ç) Stajyerler: Güverte stajyeri ve makine stajyeri.

d) Yardımcı hizmetliler: Kamarot ve aşçı.

(4) Yat sınıfı gemiadamlarının yeterlik sınıf ve dereceleri aşağıda belirtilmiştir:

a) 149 GT yat kaptanı.

b) 499 GT yat kaptanı.

c) Sınırsız yat kaptanı.

(5) Balıkçı sınıfı gemiadamlarının yeterlik sınıf ve dereceleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Balıkçı gemisi güverte tayfası.

b) Balıkçı gemisi kaptanı.

c) Açık deniz balıkçı gemisi kaptanı.

Yeterlik sınırları ve gemi cinsleri

(1) Kaptanlar ve güverte zabitleri ile başmühendis/başmakinistler ve makine zabitlerine, Sözleşmenin ilgili kurallarına uygun olarak verilecek yeterliklerin nitelikleri ve şartları aşağıda belirtilmiştir:

a) Kaptan ve güverte zabitlerinden;

1) 500 GT’den küçük ve yakın kıyısal sefer yapan gemilerde çalışacaklar,

2) 500 GT (dâhil)- 3000 GT (hariç) arası gemilerde çalışacaklar,

3) 3000 GT ve daha büyük gemilerde çalışacaklar,

için yeterliklerin nitelikleri ve şartları ayrı ayrı belirlenir.

b) Başmühendis/başmakinist ve makine zabitlerinden;

1) Toplam 750 kW’den küçük ana makine gücü ile yürütülen ve yakın kıyısal sefer yapan gemilerde çalışacaklar,

2) Toplam 750 kW (dâhil)- 3000 kW (hariç) arası ana makine gücü ile yürütülen gemilerde çalışacaklar,

3) Toplam 3000 kW ve daha büyük ana makine gücü ile yürütülen gemilerde çalışacaklar,

için yeterliklerin nitelikleri ve şartları ayrı ayrı belirlenir.

(2) İdare bu Yönetmelik ve Eğitim Yönergesinde aranan kriterleri tam olarak sağlayamayan gemiadamları için sefer bölgesi, gemi tipi, gemi büyüklüğü, toplam ana makine gücü ve çalışılacak görev gibi yeterlik hakkının kullanımına yönelik kısıtlamaları Donatım Yönergesi ile belirleyebilir.

(3) Bu Yönetmelikte geçen gemi cinsleri, Bakanlık tarafından düzenlenen gemi belgelerinde belirtilen gemi cinsini ifade eder.

(4) İdare, Türk bayraklı gemilerin gemiadamları ile donatımı bakımından, gemilerin sahip oldukları teknik imkânların çeşitliliği ve kapsamı, seyir sahalarının kendine özgü koşulları, seferin niteliği, yakınlığı ya da süresinin kısalığı, meydana gelen acil ve beklenmedik olaylar ve gemiadamı ihtiyacını göz önünde bulundurarak birinci fıkrada belirtilen yeterliklerin GT ve kW değerlerinde değişiklik yapabilir, gemilerin Donatım Yönergesinde belirlenen gemiadamı sayılarında ve yeterliklerinde indirime gidilerek donatılmasına veya gemiadamlarının daha üst yeterlik kapsamındaki gemilerde ve sefer bölgelerinde görev yapmalarına izin verebilir.

(5) İdare, dördüncü fıkrada belirtilen durumlar haricinde aşağıdaki şartlarda gemilerin indirimli gemiadamı sayı ve yeterlikleriyle donatılmasını belirlemeye yetkilidir:

a) Bir geminin periyodik olarak insansız bırakılan makine dairesi özelliği ve bu çerçevede 24 saat insansız işletilebilen makine dairesine sahip olduğunun belgelendirilmesi halinde.

b) Yurtdışında bir geminin Donatım Yönergesinde belirtilen gemiadamı sayısının herhangi bir nedenle eksilmesi durumunda, seferin niteliği, yakınlığı ya da süresinin kısalığı dikkate alınarak geçici seferlik veya kısa süreli belge yayınlamak suretiyle eksik gemidamı ile seferin tamamlanması uygun görüldüğü hallerde.

c) Yurtdışında bir geminin Donatım Yönergesinde belirtilen gemiadamı sayısının herhangi bir nedenle eksilmesi ve bu fıkranın (b) bendinin uygulanamadığı durumlarda, eksik gemidamı yerine ilk Türk limanına varışında işlerine son verilmesi şartıyla aynı yeterlik derecelerinde yabancı uyruklu gemiadamı çalıştırılabilmesi hallerinde.

ç) Tarihsel ve kültürel değere sahip, ülkenin tanıtımına olumlu bir şekilde katkısı olan, sürekli faal durumda olmayan ve tarifeli sefer yapmayan yolcu gemilerinin donatımında, geminin kamara ve yatak kapasitesi ile sınırlı olmak şartıyla.

d) Uzak sefer bölgesinde belirli seferlere bağlanmış ancak, yabancı bir ülkenin yakın kıyısal sefer bölgesi içinde çalışan gemilerin, o ülke kurallarına aykırı olmamak kaydıyla Donatım Yönergesinde belirtilen yakın kıyısal sefer bölgesi gereklerine göre donatımında.

İKİNCİ BÖLÜM

Gemiadamı Yeterlik Şartları

Güverte sınıfı tayfalar

(1) Gemici olmak için müracaat edenlerden, on altı yaşını bitirmiş olmak ve en az ortaöğretim mezunu olmak koşulu ile;

a) Eğitim Yönergesi ile belirlenen gemici eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamış olmak veya,

b) Askerlik görevini güverte eri olarak yaptığını terhis belgesi ile belgelemek,

şartlarından birini yerine getirenlerden, İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar gemici yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) Usta gemici olmak için müracaat edenlerden on sekiz yaşını bitirmiş olmak koşulu ile;

a) Gemici yeterliği ile en az on sekiz ay deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-II/5 eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamış olmak kaydıyla gemici yeterliğiyle on iki ay deniz hizmetine sahip olmak,

şartlarından birini yerine getirenler usta gemici yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Güverte lostromosu olmak için müracaat edenlerden;

a) Usta gemici yeterliği ile en az yirmi dört ay deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığında veya Sahil Güvenlik Komutanlığında;

1) Bir yılı güverte deniz hizmeti olmak üzere en az iki yıl görevde bulunup ayrılan güverte sınıfı astsubay olmak veya,

2) İkmal veya idari sınıf astsubay olup beş yıl güverte deniz hizmetinde bulunmuş olmak veya,

3) Güverte branşlarında üç yıldan daha fazla sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ya da er olarak görev yapmak,

şartlarından birini yerine getirenler güverte lostromosu yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(4) İdare tarafından;

a) Gemici yeterliği olanlara bu yeterlikle, iki aydan az olmamak kaydıyla deniz hizmetlerini belgelendirmeleri halinde,

b) Usta gemici veya güverte lostromosu yeterliği olanlara doğrudan,

seyir vardiyası tutma belgesi verilir.

Sınırlı vardiya zabiti

(1) Sınırlı vardiya zabiti olmak için müracaat edenlerden asgari ROC yeterlik belgesine sahip olmak ve en az ortaöğretim mezunu olmak koşulu ile;

a) Güverte lostromosu yeterliğine sahip olup, Sözleşmede öngörülen A-II/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-II/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olmak ve en az altı ayı liman seferi dışında olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,

c) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az üç yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Seyir branşı mezunu astsubay olmak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-II/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olmak veya,

3) Diğer güverte branşlarından mezun astsubay veya sözleşmeli astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen seyir ve gemi idaresi kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

ç) Yetkilendirilmemiş denizcilikle ilgili okulların güverte bölümlerinden mezun olup, ilave olarak Sözleşmede öngörülen A-II/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak ve en az altı ayı liman seferi dışında olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,

d) 149 GT veya üzeri yat kaptanı yeterliğiyle tam boyu on beş metre ve üzerinde olan ticari yatlarda, ilkel yapılı ahşap gemilerde, yolcu motorlarında veya gezinti (tenezzüh) teknelerinde toplam 36 ay süreyle çalıştığını belgelemek ve Sözleşmede öngörülen A-II/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar, sınırlı vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Sınırlı kaptan

(1) Sınırlı kaptan olmak için müracaat edenlerden en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Sınırlı vardiya zabiti yeterliği ile en az yirmi dört ay deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az dört yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Seyir branşı mezunu astsubay olmak veya,

2) Porsun branşı mezunu astsubay olmak ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bağlısı gemilerde en az iki yıl Komutan veya II. Komutan olarak görev yapmış olmak veya,

3) Sözleşmede öngörülen A-II/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olmak veya,

4) Diğer güverte branşlarından mezun astsubay veya sözleşmeli astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen seyir ve gemi idaresi kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

c) Uzakyol vardiya zabiti veya vardiya zabiti yeterliğine sahip olarak bu yeterliklerle yirmi dört ay deniz hizmetini tamamlamış olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar sınırlı kaptan yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Vardiya zabiti

(1) Vardiya zabiti olmak için müracaat edenlerden en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren ön lisans veya lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının güverte veya deniz ulaştırma işletme bölümlerinden mezun olmak ve liman seferi dışında çalışan İdare tarafından nitelikleri belirlenen gemilerde en az altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,

b) En az ortaöğretim mezunu olmak şartıyla, Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan İdare tarafından yetkilendirilmiş dört yarıyıl süreli kurslardan mezun olmak ve liman seferi dışında çalışan İdare tarafından nitelikleri belirlenen gemilerde en az altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,

c) Sınırlı kaptan yeterliği ile en az yirmi dört ay deniz hizmetini yaptıktan sonra Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

ç) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az beş yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Seyir branşı mezunu astsubay olmak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ön lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olmak veya,

3) Diğer güverte branşlarından mezun astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen seyir ve gemi idaresi kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

d) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu kapsamında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına dış kaynaktan temin edilen subaylardan en az beş yıl güverte deniz hizmetini tamamlamak ve Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) Deniz Harp Okulundan kendi isteği, akademik başarısızlık, sağlık veya disiplin sebepleriyle bitirmeden ayrılanlardan, Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını eğitim ve öğretimleri sırasında gördüklerini belgeleyenlere, en az ROC yeterlik belgesini haiz olmaları, Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce şartını sağlamaları ve yetkilendirilmiş bir eğitim kurumu koordinesinde liman seferi dışında çalışan İdare tarafından nitelikleri belirlenen gemilerde en az altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki ay deniz eğitimini gemide tamamlamaları şartıyla İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını eğitim ve öğretimleri sırasında görerek vardiya zabitliği yeterlik belgesini alanlar, Gemiadamı Donatımında Asgari Emniyet Belgelerinde iki uzakyol vardiya zabiti yeterliğine sahip personel ile donatılması öngörülen gemilerde uzakyol vardiya zabitlerinden birinin yerine gemide görev yapabilirler.

(4) Bu maddede belirtilen şartları sağlayarak sınırlı kaptan yeterliğinden vardiya zabiti yeterliğine geçmek için başvuran gemiadamlarının, sınırlı kaptan yeterliği ile alt yeterliklerde yapmış olduğu deniz hizmetleri başvurularında dikkate alınır. Bu kişilerin sınırlı kaptan yeterlik belgesi iptal edilmez ancak bu yeterlik belgesi ile yapılan hizmetleri vardiya zabitinden sonraki terfi başvurularında dikkate alınmaz.

Birinci zabit

(1) Birinci zabit olmak için müracaat edenlerden en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Vardiya zabiti yeterliği ile 500 GT ve daha büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay vardiya zabitliği yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az yedi yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Seyir branşı mezunu astsubay olmak ve Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ön lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olup Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

3) Diğer güverte branşlarından mezun astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen seyir ve gemi idaresi kursu ile Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

c) 926 sayılı Kanun kapsamında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına dış kaynaktan temin edilen subaylardan en az yedi yıl güverte deniz hizmetini tamamlamak ve Sözleşmede öngörülen A-II/1 ve A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar birinci zabit yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Kaptan

(1) Kaptan olmak için müracaat edenlerden en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Birinci zabit yeterliği ile 500 GT ve daha büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay birinci zabitlik yapmak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az bir yılı gemi komutanlığı olmak koşulu ile en az on yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp ayrılmış olan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Seyir branşı mezunu astsubay olmak ve Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ön lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olup Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

c) 926 sayılı Kanun kapsamında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına dış kaynaktan temin edilen subaylardan en az bir yılı gemi komutanlığı olmak koşulu ile en az on yıl güverte deniz hizmetini tamamlamak ve Sözleşmede öngörülen A-II/1 ve A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar kaptan yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) Uzakyol vardiya zabiti yeterliğiyle 500 GT ve daha büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay uzakyol vardiya zabitliği yapmış olarak uzakyol birinci zabit yeterliğine sahip olanlar, İdarenin öngördüğü ek yeterlik sınavında başarılı olmaları halinde kaptan yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Uzakyol vardiya zabiti

(1) Tonaj ve sefer bölgesi sınırı olmaksızın bütün gemilerde uzakyol vardiya zabiti olmak için müracaat edenlerden; en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının güverte veya deniz ulaştırma işletme mühendisliği bölümlerinde Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını başarı ile tamamlamak ve liman seferi dışında çalışan 500 GT ve daha büyük gemilerde en az altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki aylık deniz eğitimini tamamlamak veya,

b) Deniz Harp Okulu mezunu olanlar ile İdarece Sözleşmede öngörülen A-II/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına göre lisans düzeyinde yetkilendirilen eğitim kurumlarından mezun olup 926 sayılı Kanun kapsamında dış kaynaktan temin edilen ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan deniz sınıfı subaylardan; en az üç yıl güverte deniz hizmetine sahip olmak veya liman seferi dışında çalışan 500 GT ve daha büyük gemilerde en az altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam on iki aylık deniz eğitimini gemide tamamlamak veya,

c) Birinci zabit yeterliğini haiz olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar uzakyol vardiya zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Uzakyol birinci zabiti

(1) Uzakyol birinci zabiti yeterliği almak için müracaat edenlerden; en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan İdare tarafından yetkilendirilmiş lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olup, uzakyol vardiya zabiti yeterliği ile 500 GT ve daha büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay vardiya zabitliği yapmış olmak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını tamamlamadan uzakyol vardiya zabiti yeterliğine sahip olanların 500 GT’den büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay vardiya zabitliği yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

c) Deniz Harp Okulu mezunu olanlar ile İdarece Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programına göre lisans düzeyinde yetkilendirilen eğitim kurumlarından mezun olup 926 sayılı Kanun kapsamında dış kaynaktan temin edilen ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan deniz sınıfı subaylardan; en az beş yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp; Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

ç) Kaptan yeterliğini haiz olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar uzakyol birinci zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Uzakyol kaptanı

(1) Uzakyol kaptanı yeterliği almak için müracaat edenlerden; en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Uzakyol birinci zabit yeterliği ile 500 GT ve daha büyük gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay birinci zabitlik yapmak veya,

b) Deniz Harp Okulu mezunu olanlar ile İdarece Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programına göre yetkilendirilen lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olup 926 sayılı Kanun kapsamında dış kaynaktan temin edilen ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan deniz sınıfı subaylardan; en az bir yılı gemi komutanlığı olmak üzere en az yedi yıl güverte deniz hizmetini tamamlayıp; Sözleşmede öngörülen A-II/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar uzakyol kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Liman ve kabotaj seferinde çalışacak kaptan ve güverte zabitleri

(1) Kaptan ve güverte zabitlerinin liman ve kabotaj seferinde çalışmaları durumunda ROC yeterliği yerine en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren kısa veya uzun mesafe telsiz ehliyetine sahip olmaları yeterlidir.

Makine sınıfı tayfalar

(1) Yağcı olmak için müracaat edenlerden; on altı yaşını bitirmek ve en az ortaöğretim mezunu olmak koşulu ile;

a) Eğitim Yönergesi ile belirlenen yağcı eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamış olmak veya,

b) Askerlik görevini makine eri olarak yaptığını terhis belgesi ile belgelemek,

şartlarından birini yerine getirenlerden, İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar yağcı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) Usta makine tayfası olmak için müracaat edenlerden; on sekiz yaşını bitirmiş olmak koşulu ile yağcı yeterliği ile;

a) En az on iki aylık deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-III/5 eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamış olmak kaydıyla yağcı yeterliğiyle altı ay makine sınıfı deniz hizmetine sahip olmak,

şartlarından birini yerine getirenler usta makine tayfası yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Makine lostromosu olmak için müracaat edenlerden;

a) Usta makine tayfası yeterliği ile en az yirmi dört ay makine sınıfı deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığında veya Sahil Güvenlik Komutanlığında;

1) Bir yılı makine deniz hizmeti olmak üzere en az iki yıl görevde bulunup ayrılan makine veya elektrik sınıfı astsubay olmak veya,

2) Makine branşlarında üç yıldan daha fazla sözleşmeli astsubay, uzman erbaş ya da er olarak görev yapmak,

şartlarından birini yerine getirenler makine lostromosu yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(4) İdare tarafından;

a) Yağcı yeterliği olanlara bu yeterlikle, iki aydan az olmamak kaydıyla deniz hizmetlerini belgelendirmeleri halinde,

b) Usta makine tayfası ve makine lostromosu yeterliği olanlara doğrudan,

makine vardiyası tutma belgesi verilir.

Sınırlı makine zabiti

(1) Sınırlı makine zabiti olmak için müracaat edenlerden en az ortaöğretim mezunu olmak koşulu ile;

a) Makine lostromosu yeterliğine sahip olup, Sözleşmede öngörülen A-III/1-10 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-III/1-10 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olmak ve en az altı ayı gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim programını tamamlamak veya,

c) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az üç yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Çark ya da motor dalı branşı mezunu astsubay olmak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-III/1-10 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olmak veya,

3) Diğer makine branşlardan mezun astsubay veya sözleşmeli astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen gemi makineleri kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

ç) Yetkilendirilmemiş denizcilikle ilgili okulların gemi makineleri ile ilgili bölümlerinden mezun olup, ilave olarak Sözleşmede öngörülen A-III/1-10 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun sınırlı makine zabiti eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak ve en az altı ayı gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim programını tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar sınırlı makine zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Sınırlı başmakinist

(1) Sınırlı başmakinist olmak için müracaat edenlerden;

a) Sınırlı makine zabiti yeterliği ile en az yirmi dört ay makine sınıfı deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az dört yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Çark ya da motor dalı branşı mezunu astsubay olmak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-III/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olmak veya,

3) Diğer makine branşlarından mezun veya sözleşmeli astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen gemi makineleri kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,

c) Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti veya makine zabiti yeterliğine sahip olarak bu yeterliklerle yirmi dört ay deniz hizmetini tamamlamış olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar sınırlı başmakinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Makine zabiti

(1) Makine zabiti olmak için müracaat edenlerden;

a) Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren ön lisans veya lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının denizcilik ile ilgili bölümlerinden mezun olmak ve en az altı ayı liman seferi dışında çalışan gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim programını tamamlamak veya,

b) En az ortaöğretim mezunu olmak şartıyla, Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan ve İdare tarafından yetkilendirilmiş dört yarıyıl süreli kurslardan mezun olmak ve en az altı ayı liman seferi dışında çalışan gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını tamamlamak veya,

c) Sınırlı başmakinist yeterliği ile en az yirmi dört ay makine sınıfı deniz hizmetini yaptıktan sonra Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitimi yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

ç) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az beş yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Çark ya da motor dalı branşı mezunu astsubay olmak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ön lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olmak veya,

3) Diğer makine branşlarından mezun astsubay olup ilave olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen gemi makineleri kursunu yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

d) 926 sayılı Kanun kapsamında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına dış kaynaktan temin edilen subaylardan en az beş yıl makine deniz hizmetini tamamlamak ve Sözleşmede öngörülen A-III/1 kuralı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar makine zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) Deniz Harp Okulundan kendi isteği, akademik başarısızlık, sağlık veya disiplin sebepleriyle bitirmeden ayrılanlardan, Sözleşmede öngörülen A-III/1 kuralı ile ilgili müfredatını eğitim ve öğretimleri sırasında gördüklerini belgeleyenlere, Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce şartını sağlamaları ve en az altı ayı liman seferi dışında çalışan gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim programını tamamlamaları şartıyla İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar makine zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını eğitim ve öğretimleri sırasında görerek makine zabitliği yeterlik belgesini alanlar, Gemiadamı Donatımında Asgari Emniyet Belgelerinde iki uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliğine sahip personel ile donatılması öngörülen gemilerde uzakyol vardiya mühendisi/makinistlerinden birinin yerine gemide görev alabilirler.

(4) Bu maddede belirtilen şartları sağlayarak sınırlı başmakinist yeterliğinden makine zabiti yeterliğine geçmek için başvuran gemiadamlarının, sınırlı başmakinist yeterliği ile alt yeterliklerde yapmış olduğu deniz hizmetleri başvurularında dikkate alınır. Bu kişilerin sınırlı başmakinist yeterlik belgesi iptal edilmez ancak bu yeterlik belgesi ile yapılan hizmetleri makine zabitinden sonraki terfi başvurularında dikkate alınmaz.

İkinci makinist

(1) İkinci makinist olmak için müracaat edenlerden;

a) Makine zabiti yeterliği ile toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay makine zabitliği yaptıktan sonra Sözleşmede öngörülen A-III/3 kuralı ile uyumlu müfredat programını yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az yedi yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Çark ya da motor dalı branşı mezunu olmak ve Sözleşmede öngörülen A-III/3 eğitim programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ön lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olup Sözleşmede öngörülen A-III/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek veya,

3) Diğer makine branşlarından mezun astsubay olup Eğitim Yönergesinde belirtilen gemi makineleri kursu ile Sözleşmede öngörülen A-III/3 eğitim programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda görmek veya,

c) 926 sayılı Kanun kapsamında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına dış kaynaktan temin edilen subaylardan en az yedi yıl makine deniz hizmetini tamamlamak ve Sözleşmede öngörülen A-III/1 ve A-III/3 eğitim programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar ikinci makinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Başmakinist

(1) Başmakinist olmak için müracaat edenlerden;

a) İkinci makinist yeterliği ile 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay ikinci makinistlik yapmak veya,

b) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığında en az bir yılı başçarkçı olmak koşulu ile en az on yıllık makine deniz hizmetini tamamlayıp ayrılmış olan astsubay veya sözleşmeli astsubaylardan;

1) Çark yada motor dalı branşı mezunu astsubay olmak ve Sözleşmede öngörülen A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

2) Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun eğitim veren en az ön lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun sözleşmeli astsubay olup Sözleşmede öngörülen A-III/3 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

c) 926 sayılı Kanun kapsamında Deniz Kuvvetleri Komutanlığına dış kaynaktan temin edilen subaylardan en az bir yılı başçarkcılık yapmak koşulu ile en az on yıllık makine deniz hizmetini tamamlamak ve Sözleşmede öngörülen A-III/1 ve A-III/3 eğitim programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar başmakinist yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) Uzakyol vardiya mühendisi yeterliğiyle toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde liman seferi dışında en az otuz altı ay uzakyol vardiya mühendisliği yapmış olarak uzakyol ikinci mühendisi yeterliğine sahip olanlar, İdarenin öngördüğü ek yeterlik sınavında başarılı olmaları halinde başmakinist ek yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti

(1) Uzakyol vardiya mühendisi/makinisti olmak için müracaat edenlerden;

a) Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarının gemi makinaları işletme mühendisliği bölümlerinde A-III/1 müfredatını başarı ile tamamlamak (uzakyol vardiya makinisti) veya bu bölümlerden mezun olmak (uzakyol vardiya mühendisi) şartıyla ve en az altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını tamamlamak veya,

b) Deniz Harp Okulu mezunu olanlar ile İdarece Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programına göre lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olup 926 sayılı Kanun kapsamında dış kaynaktan temin edilen ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan deniz sınıfı subaylardan; en az üç yıl makine deniz hizmetine sahip olmak veya en az altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve en çok altı ayı da yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık eğitim programını tamamlamak veya,

c) Mesleki yeterliği gemi inşa mühendisi, gemi inşa ve gemi makineleri mühendisi, gemi ve deniz teknolojileri mühendisi veya makine mühendisi olup, Sözleşmede öngörülen A-III/1 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini uzakyol vardiya mühendisliği eğitimi için yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak ve gemi inşa, gemi inşa ve gemi makineleri ile gemi ve deniz teknolojisi mühendisleri için en az altı ay liman seferi dışında çalışan toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi ve en çok üç ay yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde olmak üzere toplam dokuz aylık onaylı eğitim programını tamamlamak, makine mühendisleri için ise en az altı ayı yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında yer alan atölye tesislerinde eğitim programı ve en çok altı ayı liman seferi dışında çalışan toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi olmak üzere on iki aylık onaylı eğitim programını tamamlamak veya,

ç) İkinci makinist yeterliğini haiz olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti

(1) Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti yeterliği almak için müracaat edenlerden;

a) Sözleşmede öngörülen A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olup uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliği ile toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay vardiya mühendisliği yapmış olmak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını tamamlamadan uzakyol vardiya mühendisi/makinisti yeterliğine sahip olanların toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay vardiya mühendisi/vardiya makinistliği yaptıktan sonra, Sözleşmede öngörülen A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programını yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak veya,

c) Deniz Harp Okulu mezunu olanlar ile İdarece Sözleşmede öngörülen A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programına göre lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olup 926 sayılı Kanun kapsamında dış kaynaktan temin edilen ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan deniz sınıfı subaylardan; en az beş yıl makine deniz hizmetine sahip olmak; Sözleşmede öngörülen A-III/1 ve A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

ç) Başmakinist yeterliğini haiz olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar uzakyol ikinci mühendisi/makinisti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Uzakyol başmühendisi/başmakinisti

(1) Uzakyol başmühendisi/başmakinisti yeterliği almak için müracaat edenlerden;

a) Uzakyol ikinci mühendisi/makinisti yeterliği ile toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde en az otuz altı ay ikinci mühendislik/makinistlik yapmak veya,

b) Deniz Harp Okulu mezunu olanlar ile İdarece Sözleşmede öngörülen A-III/1 ve A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programına göre lisans düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olup 926 sayılı Kanun kapsamında dış kaynaktan temin edilen ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan deniz sınıfı subaylardan; en az bir yılı başçarkçılık olmak üzere en az yedi yıl makine deniz hizmetini tamamlayıp Deniz Kuvvetleri Komutanlığından veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılanlardan Sözleşmede öngörülen A-III/1 ve A-III/2 Kısmı ile uyumlu müfredat programından öğrenimi esnasında almadığı fark derslerini yetkilendirilmiş eğitim kurumunda tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar uzakyol başmühendisi/başmakinisti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

Yardımcı sınıf gemiadamları yeterliklerinin şartları

(1) Telsiz zabitleri, Telsiz Operatör Yeterlikleri ve Sınav Yönetmeliğinde tanımlanan yeterlik belgesine sahip kişilerdir.

(2) Elektro-teknik tayfası olmak için müracaat edenlerden on sekiz yaşını bitirmek ve en az ortaöğretim mezunu olmak koşulu ile;

a) Vardiyadan sorumlu makine sınıfı tayfa yeterliği ile en az yirmi dört aylık deniz hizmetine sahip olmak veya,

b) Elektrikçi veya elektronikçi yeterliğine sahip olmak veya,

c) Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim düzeyinde eğitim veren kurumların endüstriyel otomasyon teknolojileri, elektrik-elektronik teknolojisi, gemi elektroniği ve haberleşme, elektrik tesisatları ve dağıtımı, elektrikli cihazlar teknik servisi, elektronik sistemler, elektronik ve haberleşme, elektrikli araçlar, otomotiv elektromekanik, endüstriyel otomasyon teknolojileri, savunma elektronik sistemleri, elektronik sistemler, raylı sistemler elektrik-elektronik, gemi makineleri işletme, endüstriyel bakım onarım, endüstriyel otomasyon teknolojileri, gemi inşa, yat inşa, uçak elektroniği, gemi makineleri işletme veya yenilenebilir enerji teknolojileri alanlarından mezun olmak,

şartlarından birini sağlayan ve Sözleşmede öngörülen A-III/7 eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar elektro-teknik tayfası yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Elektro-teknik zabiti yeterliği almak için müracaat edenlerden;

a) Sözleşmede öngörülen A-III/6 Kısmı ile uyumlu müfredat programına uygun elektro-teknik zabiti eğitimini uygulayan lisans, ön lisans ve ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olmak şartıyla en az altı ayı liman seferi dışında çalışan 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi, en çok altı ayı ise yetkilendirilmiş eğitim kurumlarınca belirlenen atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim programını başarı ile tamamlamak veya,

b) Üniversitelerin lisans düzeyinde eğitim veren mekatronik mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektrik elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, enerji sistemleri mühendisliği, kontrol ve otomasyon mühendisliği, elektrik öğretmenliği ile ön lisans düzeyinde eğitim veren mekatronik, elektrik, elektronik haberleşme teknolojisi, elektronik teknolojisi, hibrit ve elektrikli taşıtlar teknolojisi, kontrol ve otomasyon teknolojisi ile ilgili bölümlerinden mezun olmak şartıyla Sözleşmede öngörülen A-III/6 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında elektro-teknik zabitliği eğitimini tamamlamak ve en az altı ayı liman seferi dışında çalışan 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde deniz eğitimi, en çok altı ayı ise yetkilendirilmiş eğitim kurumlarınca belirlenen atölye tesislerinde olmak üzere toplam on iki aylık onaylı eğitim programını başarı ile tamamlamak veya,

c) Liman seferi dışında çalışan toplam 750 kW ve üstü ana makine gücü ile yürütülen gemilerde,

1) Makine sınıfı zabitan, elektrikçi, elektronikçi veya ikinci fıkranın (c) bendinde belirtilen meslek liselerinden mezun olarak elektro-teknik tayfası yeterliğiyle en az otuz altı ay deniz hizmetine sahip olmak veya,

2) Elektro-teknik tayfası yeterliğiyle en az altmış ay deniz hizmetine sahip olmak ve Sözleşmede öngörülen A-III/6 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında elektro-teknik zabitliği eğitimini tamamlamak veya,

ç) Elektrik zabiti, elektronik zabiti yeterliğine sahip olmak ve Sözleşmede öngörülen A-III/6 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında elektro-teknik zabitliği tamamlama eğitimini tamamlamak veya,

d) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılanlardan elektrik veya makine elektronik dalı mezunu olup en az beş yıl ilgili branşında makine deniz hizmeti sahibi olmak ve Sözleşmede öngörülen A-III/6 Kısmı ile uyumlu müfredat programını uygulayan yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında elektro-teknik zabitliği eğitimini tamamlamak,

şartlarından birini ve Eğitim Yönergesinde belirlenen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü elektro-teknik zabitliği sınavında başarılı olanlar elektro-teknik zabiti yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(4) Gördüğü eğitim-öğretim ile hemşire olan kişilere hemşire yeterliği verilir.

(5) Gördüğü eğitim-öğretim ile sağlık memuru olan kişilere sağlık memuru yeterliği verilir.

(6) Gördüğü tıp eğitim-öğretimi ile doktor olan kişilere doktor yeterliği verilir.

(7) Yat kaptanı, sınırlı vardiya zabiti, vardiya zabiti ya da uzakyol vardiya zabiti olmak için eğitim gören öğrencilere açık deniz eğitimlerini gemiadamı olarak yapabilmelerini sağlamak üzere, on altı yaşını bitirmiş olup denizde güvenlik eğitimlerini tamamlamış olmaları şartıyla, güverte stajyeri ve talepleri halinde gemici yeterliğinde gemiadamı cüzdanı verilir ve bu yeterlikler ile deniz eğitimlerini tamamlayabilirler. İki ay deniz eğitimini tamamlamış olanlara ise talepleri halinde seyir vardiyası tutma belgesi verilir.

(8) Elektro-teknik zabiti, sınırlı makine zabiti, makine zabiti ya da uzakyol vardiya mühendisi/makinisti olmak için eğitim gören öğrencilere açık deniz eğitimlerini gemiadamı olarak yapabilmelerini sağlamak üzere, on altı yaşını bitirmiş olup denizde güvenlik eğitimlerini tamamlamış olmaları şartıyla, makine stajyeri ve talepleri halinde yağcı yeterliğinde gemiadamı cüzdanı verilir ve bu yeterlikler ile deniz eğitimlerini tamamlayabilirler. İki ay deniz eğitimini tamamlamış olanlara ise talepleri halinde makine vardiyası tutma belgesi verilir.

(9) Denizcilikle ilgili ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında öğrenim gören ve gemiadamı olmak için aranan yaş şartını sağlamayan öğrencilerin; okul bitirmeye yönelik ve zorunlu olan gemi stajlarını yapmak istemeleri halinde, İl/İlçe Millî Eğitim Müdürlüklerinin onayıyla İdare tarafından, sınıflarına göre yedinci ve sekizinci fıkralarda belirtilen stajyer yeterliğinde gemiadamı cüzdanı liman seferi kısıtlamasıyla düzenlenebilir.

(10) Kamarot olmak için on altı yaşını bitirmiş olmak ve en az ortaöğretim düzeyinde eğitim veren kurumlardan mezun olmak gerekir.

(11) On sekiz yaşını bitirmiş olmak şartıyla aşçı olmak için müracaat edenlerden;

a) Ortaöğretim düzeyinde eğitim veren kurumların yiyecek ve içecek hizmetleri alanı, üniversitelerin gastronomi ve yiyecek içecek işletmeciliği ile ilgili bölüm mezunlarına, Sosyal Güvenlik Kaydı aranmaksızın veya,

b) En az ortaöğretim düzeyinde eğitim veren kurumlardan mezun olup;

1) Millî Eğitim Bakanlığı onaylı aşçılık sertifikasına sahip kişiler veya,

2) Eğitim Yönergesinde belirtilen gemi aşçısı eğitimini alan kişilere,

mesleği ile ilgili sigortalı çalışılmış en az altı aylık hizmetlerini Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları ile kanıtlamaları halinde,

İdare tarafından gemi aşçısı yeterliği verilir.

Yat sınıfı gemiadamları yeterlik şartları

(1) 149 GT yat kaptanı yeterliği almak için müracaat edenlerden 18 yaşını bitirmek ve en az ortaöğretim mezunu olup en az ROC yeterlik veya kısa mesafe telsiz operatörü belgesine (KMT) sahip olmak koşulu ile;

a) Eğitim Yönergesinde belirtilen 149 GT yat kaptanı eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlayarak tam boyu on beş metre ve üzerinde olan ticari yatlarda, ilkel yapılı ahşap gemilerde, yolcu motorlarında veya gezinti (tenezzüh) teknelerinde toplam üç ay süreyle deniz eğitimi yapmış olmak veya,

b) Usta gemici yeterliğine sahip olup bu yeterlikle en az altı ay deniz hizmeti olup Eğitim Yönergesinde belirtilen 149 GT yat kaptanı eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar 149 GT yat kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(2) 499 GT yat kaptanı yeterliği almak için müracaat edenlerden en az ortaöğretim mezunu olup ROC yeterlik veya kısa mesafe telsiz operatörü (KMT) belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) Sözleşmede öngörülen A-II/3 ya da A-II/1 Kısımları ile uyumlu müfredat programlarını içeren eğitimi yetkilendirilmiş örgün eğitim kurumlarında almak ve tam boyu on beş metre ve üzerinde olan ticari yatlarda, ilkel yapılı ahşap gemilerde, yolcu motorlarında veya gezinti (tenezzüh) teknelerinde stajyer olarak toplam üç ay deniz eğitimini tamamlamak veya,

b) 149 GT yat kaptanı yeterliği ile İdare tarafından nitelikleri belirlenen gemilerde en az on iki ay deniz hizmeti sahibi olmak ve Eğitim Yönergesinde belirtilen 499 GT yat kaptanı eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak veya,

c) Güverte lostromosu yeterliğiyle en az altı ay deniz hizmeti olup veya güverte lostromosu yeterliğine usta gemici yeterliğinden terfi edip; Eğitim Yönergesinde belirtilen 499 GT yat kaptanı eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar 499 GT yat kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Sınırsız yat kaptanı yeterliği almak için müracaat edenlerden en az ortaöğretim mezunu olup en az ROC yeterlik belgesine sahip olmak koşulu ile;

a) 499 GT yat kaptanı yeterliği ile tam boyu yirmi dört metre ve üzerinde olan ticari yatlarda ve ilkel yapılı ahşap gemilerde en az yirmi dört ay yat kaptanı olarak deniz hizmeti sahibi olmak ve Eğitim Yönergesinde belirtilen sınırsız yat kaptanı tamamlama eğitimini tamamlamak veya,

b) Sözleşmede öngörülen A-II/2 müfredat programına uygun bir eğitimi yetkilendirilmiş örgün eğitim kurumlarında almak ve tam boyu yirmi dört metreden daha uzun ticari yatlarda veya ilkel yapılı ahşap gemilerde stajyer olarak toplam üç ay deniz eğitimini tamamlamak,

şartlarından birini yerine getiren ve Eğitim Yönergesinde belirtilen İngilizce puan şartını sağlayarak İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar sınırsız yat kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(4) Sınırlı vardiya zabiti, sınırlı kaptan, vardiya zabiti ve uzakyol vardiya zabiti yeterlik belgelerine sahip güverte sınıfı gemiadamlarına 149 GT yat kaptanı yeterlik belgesi, talepleri halinde yeterliklerinde İngilizce yeterliği nedeniyle herhangi bir kod kısıtlaması olmaması kaydıyla fıkrada belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak verilir.

(5) Sınırlı kaptan, vardiya zabiti veya uzakyol vardiya zabiti yeterlik belgesine sahip olan gemiadamlarına 499 GT yat kaptanı yeterlik belgesi, talepleri halinde bulundukları yeterlik derecesinde ve görevinde bir yıl deniz hizmeti ibraz etmeleri şartı ile yeterliklerinde İngilizce yeterliği nedeniyle herhangi bir kod kısıtlaması olmaması kaydıyla bu maddede belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak verilir.

(6) Birinci zabit veya kaptan yeterlik belgelerine sahip güverte sınıfı gemiadamlarına yat kaptanı (499 GT) yeterlik belgesi, talepleri halinde yeterliklerinde İngilizce yeterliği nedeniyle herhangi bir kod kısıtlaması olmaması kaydıyla bu maddede belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak verilir.

(7) Uzakyol birinci zabiti veya uzakyol kaptan yeterlik belgesine sahip gemiadamlarına sınırsız yat kaptanı yeterlik belgesi, talepleri halinde yeterliklerinde İngilizce yeterliği nedeniyle herhangi bir kod kısıtlaması olmaması kaydıyla bu fıkrada belirtilen eğitim ve sınavlardan muaf olarak verilir.

Balıkçı sınıfı gemiadamları yeterliklerinin şartları

(1) Balıkçı gemisi güverte tayfası yeterliği almak için müracaat edenlerden on sekiz yaşını bitirmiş olmak ve en az ilköğretim okulu mezunu olmak koşuluyla, Eğitim Yönergesinde belirtilen balıkçı gemisi güverte tayfası denizde emniyet eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında tamamlayanlar balıkçı gemisi güverte tayfası yeterliğini almaya hak kazanırlar.

a) Balıkçı gemisi güverte tayfası yeterliğine sahip gemiadamları, deniz emniyeti ile gemi güvenlik eğitimlerinden ve belgelerinden muaftır.

b) Güverte sınıfı gemiadamı yeterlik belgesine sahip gemiadamlarına talepleri halinde sınavsız balıkçı gemisi güverte tayfası yeterlik belgesi düzenlenir.

(2) Balıkçı gemisi kaptanı yeterliği almak için müracaat edenlerden on sekiz yaşını bitirmiş olmak koşulu ile;

a) Balıkçı gemisi güverte tayfası olarak en az yetmiş iki ay veya,

b) Gemici veya usta gemici olarak en az otuz altı ay veya,

c) Güverte lostromosu olarak en az on iki ay deniz hizmetine sahip olmak veya,

ç) Eğitim Yönergesinde belirtilen balıkçı gemisi kaptanı eğitimini/müfredatını veren ortaöğretim düzeyinde eğitim veren kurumların balıkçılık ve su ürünleri dalı mezunları ile Yüksek Öğretim Kuruluna bağlı denizcilik eğitimi veren kurumların su ürünleri, su ürünleri mühendisliği, balıkçılık teknolojisi veya balıkçılık teknolojisi mühendisliği bölümü mezunu olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar balıkçı gemisi kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(3) Açık deniz balıkçı gemisi kaptanı yeterliği almak için müracaat edenlerden yirmi yaşını bitirmiş olmak koşulu ile;

a) Usta gemici olarak en az yetmiş iki ay veya,

b) Güverte lostromosu olarak en az otuz altı ay veya,

c) Sınırlı vardiya zabiti yeterliği veya balıkçı gemisi kaptanı olarak en az yirmi dört ay deniz hizmetine sahip olmak,

şartlarından birini yerine getiren ve İdarenin öngördüğü sınavda başarılı olanlar açık deniz balıkçı gemisi kaptanı yeterliğini almaya hak kazanırlar.

(4) Bu maddede belirtilen balıkçı sınıfı gemiadamı yeterlik belgelerine sahip gemiadamlarının sahip olduğu deniz emniyeti belgeleri süresiz düzenlenir. Ancak, bu gemiadamlarının bu maddede belirtilen yeterlik belgeleri dışında bu Yönetmelikte belirtilen diğer yeterlik belgelerine sahip olmaları durumunda bu belgeleri süreli verilir.

Özel eğitim ve staj gerektiren yeterlikler

(1) Türk Boğazları, İzmit ve İzmir Körfezi gibi seyir emniyetinin riskli olduğu bölgelerdeki yerel trafikte yolcu taşıyan gemilerin kaptanları ile başmühendis/başmakinistleri ile hafif yolcu gemisi/feribotu ve yüksek hızlı hafif yolcu gemisi/feribotu kaptanları ile başmühendis/başmakinistleri için ilave eğitim ve staj gibi konulara yönelik hususlar Eğitim Yönergesi ile düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sözleşme Sertifika Eğitimleri ve Belgeleri

Uzmanlık belgeleri

(1) Sözleşmenin VI/1 ve VI/2 Kuralları ile Kod Bölümünün A-VI/1 ve A-VI/2 Kısmı hükümleri uyarınca tüm gemiadamları;

a) Denizde kişisel can kurtarma teknikleri eğitimi,

b) Temel ilkyardım eğitimi,

c) Yangın önleme ve yangınla mücadele eğitimi,

ç) Kişisel emniyet ve sosyal sorumluluk eğitimi,

d) Can kurtarma araçlarını kullanma yeterliği eğitimi,

içeren deniz emniyeti eğitimlerini almak zorundadır.

(2) Sözleşmenin VI/4 Kuralı ile Kod Bölümünün A-VI/4 Kısmı hükmü uyarınca tüm zabitler ilk yardım eğitimini, birinci zabit ve kaptanlar tıbbi bakım eğitimini almak zorundadır.

(3) Sözleşmenin VI/3 Kuralı ile Kod Bölümünün A-VI/3 Kısmı hükmü uyarınca yangınla mücadele işlemlerini denetlemek üzere görevlendirilen zabitler ileri yangınla mücadele eğitimini almak zorundadır.

(4) Hızlı can kurtarma botu olan gemilerde çalışan tüm zabitler, Sözleşmenin VI/2 Kuralı ile Kod Bölümünün A-VI/2 Kısmında belirtilen hızlı can kurtarma botu kullanma eğitimini almak zorundadır.

(5) Sözleşmenin V/2 Kuralı ile Kod Bölümünün A-V/2 Kısmı hükmü uyarınca, yolcu gemilerinde çalışan gemiadamları yolcu gemisinde çalışma eğitimini almak zorundadır.

(6) Gazlar veya Düşük Parlama Noktalı Yakıtlar Kullanan Gemiler için Uluslararası Emniyet Koduna (IGF Kod) tabi gemilerde çalışacak gemiadamlarından Sözleşmenin V/3 Kuralı ile Kod Bölümünün A-V/3-1 ve A-V/3-2 Kısmı uyarınca;

a) Yakıtın bakımı, kullanımı veya acil müdahale ile ilgili belirlenmiş emniyet görevlerinden sorumlu gemiadamlarının temel eğitimi alarak sertifikalandırılmaları,

b) Yakıtların ve yakıt sistemlerinin bakımından ve kullanımından doğrudan sorumlu ve karar alma yetkisine sahip kaptan, makine zabitleri ve belirlenmiş personelin ise ilave olarak ileri eğitim sertifikası almaları,

zorunludur. İleri eğitim sertifikası alabilmek için onaylı bir ileri eğitimden sonra anılan Koda tabi gemilerde asgari bir aylık deniz hizmeti süresinde en az üç yakıt operasyonuna katılmaları zorunludur. Bu üç operasyondan iki tanesi simülatör üzerinde yapılabilir.

(7) Kutup Sularında Çalışan Gemiler için Uluslararası Koda (Polar Kod) tabi gemilerde çalışacak gemiadamlarından Sözleşmenin V/4 Kuralı ile Kod Bölümünün A-V/4-1 ve A-V/4-2 Kısımları uyarınca;

a) Kutup sularında çalışan gemilerin kaptan, birinci zabit ve diğer güverte zabitlerinin kutup sularında çalışan gemiler için temel eğitimi almaları,

b) Kaptan ve birinci zabitlerin ise ilave olarak kutup sularında çalışan gemiler için ileri eğitimi sertifikası almaları gereklidir. İleri eğitim sertifikası almak için, temel eğitim sertifikası ile kutup sularında iki aylık deniz hizmeti ve onaylı bir ileri eğitimi tamamlamaları,

zorunludur.

(8) İçerikleri ve süreleri Eğitim Yönergesi ile belirlenen bu maddede belirtilen eğitimlerini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında alan gemiadamlarına, İdare tarafından ilgili uzmanlık belgeleri verilir.

(9) İkinci fıkra hariç bu maddede belirtilen uzmanlık belgeleri beş yıl süreli düzenlenir. Bu belgeler, İdare tarafından belirlenen şartlara göre yenilenir. İkinci fıkrada belirtilen uzmanlık belgesi süresiz düzenlenir.

(10) Can kurtarma araçlarını kullanma yeterliği uzmanlık belgesi, on sekiz yaşından küçük olmayan ve on iki aydan az olmayan onaylı deniz hizmeti veya onaylı eğitim sonrası altı aydan az olmayan deniz hizmetine sahip olan gemiadamlarına düzenlenebilir.

Gemi güvenlik eğitimleri ve uzmanlık belgeleri

(1) Sözleşmenin VI/5 Kuralı ile Kod Bölümünün A-VI/5 Kısmı hükmü uyarınca, gemi güvenlik zabitleri, gemi güvenlik zabiti eğitimini almak zorundadır.

(2) En az on iki aylık deniz hizmetine sahip olan ve Sözleşmenin VI/5 kısmına uygun olarak Eğitim Yönergesinde belirtilen gemi güvenlik zabiti eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında alan gemiadamlarına İdare tarafından beş yıl süreli Gemi Güvenlik Zabiti Belgesi verilir. Bu belgelerin geçerlik tarihi içerisinde en az on iki ay deniz hizmetini yerine getiren gemiadamlarının ilgili belgeleri yenilenir. Deniz hizmeti olmayanların bu belgeleri, İdare tarafından belirlenen şartlara göre yenilenir.

(3) Sözleşmenin VI/6 Kuralı ve Kod Bölümünün A-VI/6 Kısmı hükmü uyarınca; tüm gemiadamları, güvenlikle ilgili tanıtım eğitimi ve güvenlik farkındalık eğitimini almak zorundadır.

(4) Eğitim Yönergesinde belirtilen Güvenlikle İlgili Tanıtım Eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında aldığını belgeleyen gemiadamlarına, Güvenlikle İlgili Tanıtım Belgesi süresiz olarak düzenlenir. Eğitim Yönergesinde belirtilen Güvenlik Farkındalık Eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında alan gemiadamlarına İdare tarafından Güvenlik Farkındalık Belgesi süresiz olarak düzenlenir.

(5) Sözleşmenin VI/6 Kuralı ve Kod Bölümünün A-VI/6 Kısmı uyarınca, Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS 1974, Değişiklikleri) Bölüm XI-2 ve Uluslararası Gemi ve Liman Tesisleri Güvenliği (ISPS) Kodunda tanımlandığı üzere gemide güvenlik ile ilgili görevler için atanmış gemiadamları, belirlenmiş güvenlik görevleri eğitimini almak zorundadır. Eğitim Yönergesinde belirtilen belirlenmiş güvenlik görevleri eğitimini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında gören gemiadamlarına İdare tarafından Belirlenmiş Güvenlik Görevleri Eğitim Belgesi süresiz olarak düzenlenir.

Tankerlerde çalışan gemiadamlarının eğitimleri ve uzmanlık belgeleri

(1) Sözleşmenin V/1-1 ve V/1-2 Kuralları ile Kod Bölümünün A-V/1-1 ve A-V/1-2 Kısımları hükmü uyarınca;

a) Petrol ve kimyasal madde tankerlerinde çalışan;

1) Tüm gemiadamları petrol ve kimyasal madde tankerlerinde yük işlemleri için temel eğitimi,

2) Petrol tankerlerinde çalışan kaptan, baş mühendis/makinist, birinci zabit, ikinci mühendis/makinist ve yük operasyonlarının herhangi birinde doğrudan sorumluluğu bulunan tüm personel ilave olarak petrol tankerlerinde yük işlemleri için ileri eğitimi,

3) Kimyasal madde tankerlerinde çalışan ve yük operasyonlarının herhangi birinden doğrudan sorumlu tutulan zabitan ve personel ilave olarak kimyasal madde tankerlerinde yük işlemleri için ileri eğitimi,

almak zorundadır.

b) Sıvılaştırılmış gaz tankerlerinde çalışan;

1) Tüm gemiadamları sıvılaştırılmış gaz tankerlerinde yük işlemleri için temel eğitimi,

2) Sıvılaştırılmış gaz tankerlerinde çalışan kaptan, baş mühendis/makinist, birinci zabit, ikinci mühendis/makinist ve yük operasyonlarının herhangi birinde doğrudan sorumluluğu bulunan tüm personel ilave olarak sıvılaştırılmış gaz tankerlerinde yük işlemleri için ileri eğitimi,

almak zorundadır.

(2) Detayları Eğitim Yönergesinde belirtilen birinci fıkrada yer alan temel eğitimleri yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında alan gemiadamlarına İdare tarafından ilgili uzmanlık belgeleri verilir ve süreleri bitiminde talepleri halinde yenilenir.

(3) Detayları Eğitim Yönergesinde belirtilen birinci fıkrada yer alan ileri eğitim uzmanlık belgelerine sahip olmak için gemiadamlarının;

a) İlgili tanker tipine göre düzenlenmiş birinci fıkrada belirtilen temel eğitim belgelerine sahip olmaları,

b) İlgili tanker tipine göre birinci fıkrada belirtilen ileri eğitimleri almış olmaları,

c) Düzenlenecek belgeye ilişkin ilgili tanker tiplerinde yük operasyonlarının herhangi birinden sorumlu tutulmadan en az üç ay onaylı deniz hizmeti yapmaları veya ilgili tanker tipinde, Donatım Yönergesinde belirlenen personel sayısına ilave gemiadamı olarak en az üç yükleme ve boşaltma operasyonunda bulunduğunu içeren en az bir ay süreli eğitim almış olduklarını onaylı eğitim defteri ile ispatlamaları,

gerekir.

(4) Bu maddede belirtilen ileri eğitim belgelerini almaya hak kazanan zabitler ve sorumlu personel, yenileme başvurusu yaptıkları tarihten önceki son altmış ayda en az üç ay sahip oldukları belgeyle ilgili tankerlerde deniz hizmeti yaparak veya ileri eğitimlere ilişkin tazeleme eğitimlerini yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında alarak belgelerini yenileyebilirler.

Uzmanlık belgesi muafiyetleri

(1) Balıkçı gemileri ve özel yatlar ile kabotaj hattında sefer yapan ticari yatlar, ilkel yapılı ahşap gemiler, gezinti (tenezzüh) gemileri ve yolcu motorlarında çalışan gemiadamlarından, deniz emniyeti uzmanlık belgeleri dışında kalan uzmanlık belgelerine sahip olma şartı aranmaz.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Yetki ve Sorumluluklar, Gemiadamları Eğitim Kalite Standartları ile Gemiadamları Komisyonu

BİRİNCİ BÖLÜM

Eğitim, Sınav, Belgelendirme, Değerlendirme ve Denetimler Hakkında Kalite Standartları

Yetki ve sorumluluklar

(1) İdareden yetkili denizcilik eğitimi veren Millî Eğitim Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Yükseköğretim Kuruluna bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumları, Sözleşmenin öngördüğü eğitim standartlarını sağlayıp uygulamakla mükelleftir.

(2) Söz konusu eğitim standartlarını içeren müfredatlar, kalite yönetim sistemi ve bağlı yönergelerle istenen diğer hususlar, İdare tarafından Sözleşmeye, bu Yönetmeliğe ve bağlı yönergelere uyumluluğu bakımından denetlenir. Uygun bulunursa onaylanır ve ilgili tarafa bildirilir. Uygun bulunmayan hususlar ise düzeltilmek üzere ilgili tarafa iade edilir.

(3) Denizcilik ile ilgili eğitim, sınav ve belgelendirme yapan kurum ve kuruluşlar, Sözleşmede belirtilen hedefleri sağlamak için eğitim, yeterlik değerlendirmesi, Sözleşmenin Kod Bölümünün A-I/9 kısmı uyarınca Gemiadamı Sağlık Yoklama Belgesi düzenleme prosedürleri de dâhil olmak üzere belgelendirme ile eğiticilerin ve değerlendiricilerin nitelikleri ile deneyimleri yönünden, Sözleşmenin I/8 Kuralı ile Kod Bölümünün A-I/8 Kısmı uyarınca kalite standartları sistemi ile bu Yönetmeliğin 34 üncü maddesine göre İdare tarafından devamlı olarak izlenir ve değerlendirilir. Bu değerlendirme, en son verilen ülke raporundan sonra ulusal mevzuatta yürürlüğe giren tüm değişiklikler ile Sözleşmede yapılan tüm değişikliklere uyum amacıyla yapılan düzenlemeleri de kapsar.

(4) Bu Yönetmelikte geçen her türlü gemiadamı belgesinin tanzimine yönelik eğitimler, sadece yetkilendirilmiş eğitim kurumları bünyesinde, İdarece onaylı özel müfredat programları altında gerçekleştirilir.

(5) İdare tarafından yetkilendirilmemiş eğitim kurumlarında öğrenim görenlere gemiadamı cüzdanı, gemiadamı yeterlik belgesi veya gemiadamı uzmanlık belgesi verilmez. Yetkilendirilmemiş eğitim kurumlarında okuyan öğrenciler ile belgelendirilmemiş mezunlar, eğitim aldıkları kurum İdare tarafından yetkilendirildiğinde aynı eğitimi vermekte olan yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında veya kendi eğitim kurumlarında İdare tarafından belirlenen tamamlama kurslarını bitirdikten ve bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartları sağladıktan sonra ilgili gemiadamı belgelerini alabilirler.

Denizcilik eğitimlerinin izleme ve değerlendirmesi

(1) Gemiadamlarının eğitim, öğretim, sınav ve belgelendirilme faaliyetlerini yürüten kamu veya özel sektör kurum ve kuruluşlarının Sözleşmede belirtilen kurallara uygunluğunu sağlamak amacıyla, sahip olmaları gereken kalite standartları, eğitim müfredatı, eğitim araç-gereçleri, meslek derslerini verecek eğiticilerin nitelikleri bakımından uyması gereken hususlar, GİBS modülünde yetkilendirilmeleri için gerekli usul ve esaslar ile bu eğitim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin, açık deniz ve atölye becerileri geliştirme eğitimlerinin esasları Eğitim Yönergesi ile belirlenir.

(2) Denizcilik ile ilgili eğitim veren özel öğretim kurumları ile sınav ve belgelendirme yapan kurum ve kuruluşlar, Sözleşmede öngörülen standartlara ilişkin olarak Sözleşmenin I/8 Kuralı ile Kod Bölümünün A-I/8 Kısmı kapsamında İdare tarafından oluşturulan ve Eğitim Yönergesi ile belirlenen Denizcilik Eğitimi İzleme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından izlenir ve değerlendirilir. Denizcilik Eğitimi İzleme ve Değerlendirme Komisyonu (DEİDK) tarafından onaylanan denetim sonucuna göre ilgili eğitim kurumuna formatı İdare tarafından belirlenen ve GİBS üzerinden düzenlenen bir uygunluk sertifikası düzenlenir.

(3) İdare, standartların izlenmesi ve değerlendirmesine yönelik uygulamalarını, denizcilik eğitimi veren kurum ve kuruluşların bağlı olduğu Millî Eğitim Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu ile yapılacak protokol esaslarına göre yerine getirir.

(4) Üçüncü fıkrada belirtilen protokoller kapsamında oluşturulan izleme ve değerlendirme komiteleri (İDK), denizcilik eğitimi veren kurum ve kuruluşlarının ilk, periyodik ve ilave denetimlerine ilişkin denetim raporlarını inceleyerek, oluşturdukları İDK raporlarını DEİDK’e sunar.

(5) Denizcilik eğitimi denetlemeleri, eğitim kurum ve kuruluşlarının açılış denetlemesi ve periyodik denetlemeleri, denetimlerde görev alacak denetçilerin nitelikleri, seçimi ve yetkilendirilmeleri ile ilgili usul ve esaslar, Eğitim Yönergesi ile belirlenir.

(6) Denetlenecek eğitim kurum ve kuruluşlarınca, denetimin niteliğine göre Hazine ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşleri alınarak İdare tarafından belirlenecek ücretler, bütçeye gelir kaydedilmek üzere İdarenin muhasebe hizmetlerini yürüten birimin hesabına yatırılır. Bu Yönetmelik çerçevesinde denetlenecek kamu kurum ve kuruluşlarından denetim ücreti alınmaz.

(7) Bu madde kapsamındaki denetimler için yetkilendirilen Bakanlık personeli dışındaki denetim görevlilerinin harcırahları kendi kurumları tarafından karşılanmaması halinde memuriyet mahalli dışındaki harcırahları 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre Bakanlık Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı Bütçesinden karşılanır.

İdarenin bildirim yükümlülüğü

(1) İdare, Sözleşmenin Kod Bölümünün A-I/7 Kısmının dördüncü bölümü uyarınca, denizcilik eğitimi denetleme raporları ile gemiadamlarının kalite standartları hakkındaki ilave düzeltici uygulamaları, periyodik şekilde her beş yılda bir IMO Genel Sekreterliğine bildirir.

İKİNCİ BÖLÜM

Gemiadamları Komisyonu

Gemiadamları Komisyonu

(1) Gemiadamı yeterlik sınavları, tüm elektronik gemiadamı belge başvurularının değerlendirilmesi ve gemiadamı cüzdanlarının basımı ile ilgili tüm görevler İdare tarafından oluşturulan Gemiadamları Komisyonu tarafından yapılır.

(2) Gemiadamları Komisyonu (GK);

a) GK Başkan ve üyeleri,

b) GK Sekretaryası,

c) Gemiadamı Sınavları Birimi,

ç) Son Kontrol Birimi,

d) Gemiadamları Cüzdan Basım Birimi,

bölümlerinden oluşur.

Gemiadamları Komisyonunun teşkili

(1) GK üyeleri; İdare, Millî Eğitim Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu tarafından teklif edilen ve İdarenin uygun göreceği kişilerden oluşur. İdarenin gerekli gördüğü durumlarda GK toplantılarına diğer kurum ve kuruluşlar ile denizcilikle ilgili meslek odaları, birlik veya sivil toplum kuruluşlarından oy hakkı olmaksızın temsilci çağrılabilir. GK, başkan dahil yedi üyeden oluşur. Komisyon üyelerinin en az dördünün denizcilik konusunda lisans düzeyinde eğitim almış kişilerden oluşması zorunludur. Kurumlardan kaç temsilci alınacağı İdare tarafından belirlenir.

(2) GK başkan ve üyelerinin görev süresi üç yıl olup, GK başkanı ve başkan yardımcısı Genel Müdür tarafından üyeler arasından seçilir. Süresinden önce boşalan üyelik için, kalan süreyi tamamlamak üzere aynı usulle yeni üye seçilir. Görev süresi sona eren başkan ve üyeler yeniden seçilebilir. Ancak bu süre toplamda dokuz yılı geçemez. Görev süresi dolanlar, yerlerine görevlendirme yapılıncaya kadar görevlerine devam ederler.

(3) GK, altı ayda en az bir kez toplanır. Toplantılar GK Başkanının uygun görüşüyle çevrimiçi olarak da yapılabilir. Yüz yüze ve çevrimiçi toplantıların yer ve zamanları İdare tarafından belirlenir. Genel Müdür uygun gördüğü zamanlarda GK’yi toplayabilir ve toplantılara başkanlık edebilir.

(4) GK üyeleri, komisyon toplantılarına bizzat katılmak zorundadır. Bir takvim yılı içerisinde mazeretsiz iki defa komisyon toplantısına katılmayan başkan ve üyenin GK üyeliği sone erer. GK, üye sayısının en az üçte iki çoğunluğu ile toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.

(5) GK, yürüttüğü tüm faaliyetlerin verimliliğinden, hizmet sunumunun etkinliğinden, tarafsızlık ilkesine riayet edilmesinden İdareye karşı sorumludur. İdare, bu amaca yönelik düzenleyici ve denetleyici faaliyetleri yürütür.

(6) GK, görev alanındaki konularla ilgili aldığı kararları İdareye sunar. GK kararları tavsiye niteliğinde olup, İdare tarafından uygun görülerek onaylanmasını müteakip geçerlidir. İdare, GK kararı olmaksızın GK görev alanındaki konularda karar alabilir, düzenleme yapabilir.

Gemiadamları Komisyonunun görevleri ve çalışması

(1) GK’nin görevleri şunlardır:

a) GK’nin işleyişi ile ilgili kararlar almak ve bu kararların uygulanmasını takip etmek.

b) GK’nin işlemleri ile ilgili altışar aylık raporlar hazırlayarak İdareye sunmak.

c) Gemiadamı sınavlarının güvenilir, bağımsız, adaletli ve tarafsız bir şekilde maksadına uygun olarak yapılmasını sağlamak.

ç) Sınavlara ilişkin soru bankası hazırlamak, yapılan itirazları incelemek ve sonuçlandırmak.

d) Gemiadamlarının elektronik ortamda yapılan yeterlik belgesi ve uzmanlık belgesi başvurularını incelemek.

e) İlgili gemiadamı belgelerini içeren gemiadamı cüzdanlarının basımının sağlanmasını koordine etmek.

(2) İdare, GK’nin faaliyetlerini yürütebilmesi için harcama yetkilisinin onayına bağlı olmak üzere; gerekli alt yapı, araç-gereç, hizmetin görüleceği yer ve ofis donanımı ile yardımcı personel ve benzeri ihtiyaçları karşılar.

(3) GK Başkanı ve üyeleri ile ilgili birimlerinde görev yapanların ve GK tarafından görevlendirilenlerin toplantı katılımı, sınav hazırlığı ile ilgili işlemleri, sınavlar için soru hazırlanması, revizyonu, değerlendirilmesi işlemleri, sınav gözetmenliği, soru itiraz inceleme ve kabul komisyonları ve benzeri çalışmalarına ilişkin memuriyet mahalli dışındaki harcırahları 6245 sayılı Kanun hükümlerine göre Bakanlık Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı Bütçesinden karşılanır.

GK başkanı, başkan yardımcısı ve sekretaryasının görev ve sorumlulukları

(1) GK Başkanı, Komisyonun görev alanına giren konuları yürütmekle mükelleftir.

(2) GK Başkanı, İdareye karşı sorumludur.

(3) Başkan yardımcısı, Başkanın yokluğunda birinci fıkrada belirtilen görevleri başkan adına yürütmekle sorumludur.

(4) GK Sekretaryası; GK toplantılarına davet yazışmaları, toplantı gündem ve tutanakları ile İdareye sunulacak periyodik raporları hazırlar ve GK’nin görevlerine ilişkin benzer işleri yapar.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Gemiadamı Olma Şartları, Başvuru, Kayıt, Sınav, Belgelendirilme İşlemleri ve Sağlık Koşulları

BİRİNCİ BÖLÜM

Gemiadamı Olma ve Belgelendirilme Şartları

Gemiadamı olabilme şartları

(1) Gemiadamı olabilmek için;

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak ya da Türkiye Cumhuriyeti’nde veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde denizcilik ile ilgili eğitim-öğrenim gören ve/veya mezun olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya 25/9/1981 tarihli ve 2527 sayılı Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanun kapsamındaki Türk soylu yabancı olmak,

b) Bu Yönetmelikte belirtilen gemiadamı yeterlik dereceleri için ön koşul olan yaş, deniz eğitimi (staj), öğrenim derecesi, deniz hizmet süresi, dil yeterliği ve diğer gerekleri sağlamış olmak,

c) Sağlık durumunun deniz hizmetine elverişli olduğunu bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre belgelemek,

ç) Taksirli suçlar ve ertelenmiş mahkûmiyet kararları hariç olmak üzere, üç yıldan fazla süreli hapis cezası veya 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama suçu veya haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde cebir ve tehdit uygulanarak işlenen suçlar ile İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümlerinde tanımlanan suçlardan veya kaçakçılık suçlarından veya 5237 sayılı Kanunun 79 uncu, 80 inci, 81 inci, 102 nci, 103 üncü, 104 üncü, 105 inci, 226 ncı ve 227 nci maddelerindeki suçlardan dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hüküm giymemiş olmak,

d) 5237 sayılı Kanunun 188 inci, 190 ıncı ve 191 inci maddelerindeki suçlardan dolayı hakkında verilmiş bir mahkûmiyet veya güvenlik tedbiri kararı bulunmamak,

gerekir.

(2) Uzakyol kaptanı ve kaptan yeterliğine sahip olmak için birinci fıkrada yer alan hükümlere ilave olarak;

a) Taksirli suçlar ve ertelenmiş mahkûmiyet kararları hariç olmak üzere, 2 yıldan fazla süreli hapis cezası veya affa uğramış olsalar dahi, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, terörün finansmanı suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hüküm giymemiş olmak,

b) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,

gerekir.

(3) Gemiadamının, gemiadamı olabilme şartlarından en az birini kaybettiğinin İdarece tespit edilmesi durumunda gemiadamlığına ilişkin tüm belgeleri iptal edilir veya askıya alınır. İptale veya askıya neden olan durumun ortadan kalkması ve ilgilinin başvurması halinde, belgeler tekrar geri verilir.

(4) Dil yeterliği gereken gemiadamı ve kılavuz kaptan yeterlikleri için;

a) Bu Yönetmelikte belirtilen gemiadamı ve kılavuz kaptan yeterlik belgelerine sahip olmak için gerekli İngilizce başarı esasları Eğitim Yönergesinde belirlenmiştir. Bu başarı esaslarını yerine getirmek için, YDS’nin İngilizce bölümünden veya ÖSYM tarafından YDS’nin eşdeğeri kabul edilen ulusal/uluslararası yabancı sınav türlerinden Eğitim Yönergesinde belirtilen puanlar ile bu puanlara denk puan almak gereklidir.

b) ÖSYM tarafından YDS’nin eşdeğeri olarak kabul edilen sınavların yurt dışında yapılan oturumları sadece Türkiye dışındaki eğitim kurumlarında öğrenim görmekte olanlar ile Türkiye dışında ikamet etmekte olanlar için kabul edilir.

c) Türkiye’de yapılan ve ÖSYM tarafından YDS’nin eşdeğeri olarak kabul edilen sınavların Devlet üniversitelerine ait binalarda gerçekleştirilmemesi ve sonuç belgelerinde sınav yeri ve tarih bilgilerinin bulunmaması halinde sınav sonuçları kabul edilmez.

ç) İdare tarafından İngilizce seviyesini ölçmek amacıyla düzenlenen veya ÖSYM tarafından YDS’nin eşdeğeri olarak kabul edilmeyen ulusal sınav türleri ile ilgili olarak, gerekli şartlar ve dil puanı denklikleri Eğitim Yönergesi ile belirlenir.

d) YÖKDİL sınavından alınan sonuçların bu Yönetmelik veya Eğitim Yönergesinde aranan dil puanları kapsamında denkliği kabul edilir.

Gemiadamı yeterlik belgesi ve gemiadamı cüzdanı verilmesi

(1) Gemiadamı olabilmek için gerekli koşulları taşıyan kişilere kimlik bilgileri, yeterlik ve uzmanlık belgeleri ile belge kanıtlarını da içeren gemiadamı cüzdanı verilir.

Gemiadamları eğitim belgelerinin verilmesi

(1) İçerikleri ve süreleri Eğitim Yönergesi ile belirlenen denizcilikle ilgili eğitimleri yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında gören gemiadamlarına İdare tarafından ilgili eğitimlere yönelik belge düzenlenir.

Yabancı uyruklu gemiadamlarının belgelendirilmesi

(1) Türkiye’de veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde İdarenin yetkilendirdiği eğitim kurumlarında denizcilik eğitimini gören yabancı uyruklulara, eğitimlerine uygun olarak bu Yönetmeliğin ilgili maddelerine göre yeterlik sınavlarına girme hakkı ve gördükleri eğitimlere uygun olarak da eğitim belgeleri verilir. Yeterlik sınavında başarılı olup Sözleşmenin I/2 Kuralının 13 üncü paragrafı gereklerini yerine getiren yabancı uyruklulara aldıkları eğitime istinaden yeterlik belgesi ve uzmanlık belgeleri düzenlenir. Ancak bu kişilere gemiadamı cüzdanı düzenlenmez ve Türk gemiadamlarının yeterliklerinin yenilenmesi ve yükselmesine ilişkin bu Yönetmelikte belirlenen hükümlere tabi değildirler.

Yabancı ülke idarelerinden alınmış gemiadamları belgelerinin uygunluklarının onaylanması

(1) Türk vatandaşı veya yabancı uyruklu olup yabancı ülke idarelerinden alınmış yeterlik belgelerine sahip olan gemiadamlarının yeterlikleri;

a) Yeterlik alınan ülkenin, IMO’nun yayınladığı Sözleşme kurallarına tam uyum sağlayan ülkeler listesinde olması,

b) Yeterlik alınan ülke ile Sözleşmenin I/10 kuralı uyarınca yeterlik ve diğer belgelerin tanınmasına ilişkin ikili anlaşma ya da protokol yapılmış olması,

c) Söz konusu yeterlik belgesinin, Sözleşmenin, I/2 ve I/9 kuralları ile Kod Bölümünün A-I/2 Kısmı uyarınca düzenlenmesi, ayrıca bu yeterliklerin deniz hizmeti, eğitim-öğretim ve yeterlik ile ilgili kalite standartlarına uygun olması,

ç) Yabancı bir idareden alınan yeterlik belgesine esas eğitim ve belgelendirmenin doğrulanması,

şartları göz önüne alınarak, Sözleşmenin I/10 Kural ve Kod Bölümünün A-I/10 kısmına göre uygun görülmesi halinde İdare tarafından uygunlukları onaylanır.

(2) Bu madde kapsamında alınan uygunluk onayları ile Türk vatandaşı veya yabancı uyruklu zabitler sadece Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı olan ve kabotaj dışında seyir yapan Türk Bayraklı gemilerde çalışabilirler.

(3) Yükseköğretim Kurulundan denklik belgesi almış olsa bile yabancı bir idareden alınmış bir yeterlik belgesi Türk gemiadamı cüzdanı ve yeterlik belgesine dönüştürülemez, yurt dışında gördüğü eğitime istinaden Türk gemiadamı cüzdanı düzenlenmez.

(4) Bu maddede belirlenen uygunluklarının onaylanmasına ilişkin gereklilikler ve işlemler İdarece düzenlenir.

Deniz hizmeti

(1) Gemiadamlarının deniz hizmetlerinin hesaplanması ve deniz hizmet çizelgelerinin düzenlenmesi ile ilgili hususlar İdare tarafından belirlenir.

(2) Yabancı bayraklı gemilerde çalışan gemiadamları, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra başlayan deniz hizmetlerinin geçerli sayılabilmesi için gemiye katılış ve gemiden ayrılış ordinolarını en geç iki ay içerisinde GİBS’e girer. Bu gemiadamları deniz hizmetlerini kanıtlamak zorunda oldukları süreler için sosyal güvenlik primlerinin en az asgari ücret üzerinden isteğe bağlı veya yurtdışı borçlanma şeklinde ödendiğini gösterir belgeleri sunmaları halinde bu süre şartı aranmaz. Gemiadamlarının gemilerdeki hizmet süreleri, e-Devlet sisteminde bulunan yurt dışı giriş/çıkış kayıtlarıyla uyumlu olmalıdır. İdare, söz konusu hizmetlerin kanıtlanması için gerekli gördüğü hallerde ilave bilgi/belge isteyebilir.

(3) İdare, yabancı bayraklı gemilerde çalışan gemiadamlarının hizmetlerinin doğrulanması için isteğe bağlı sigortalılık veya yurtdışı borçlanma zorunluluğu getirebilir.

(4) Bu Yönetmelikte yeterlik belgelerinin verilmesinde ön koşul olan zorunlu deniz eğitimlerinin eğitim gemilerinde gerçekleştirilmesi halinde, deniz eğitim sürelerinin hesaplanmasında bu gemilerde geçirilen her bir gün bir buçuk gün olarak kabul edilir. Eğitim gemisinin özelliği, niteliği, denizci eğitici sayısı ve seyir bölgesi gibi düzenlemeler İdarece belirlenir.

(5) Sözleşmede öngörülen A-II/3 veya A-III/1-10 Kısmı ile uyumlu müfredat programlarına uygun eğitim veren en az ortaöğretim düzeyinde yetkilendirilmiş eğitim kurumlarından mezun olanların sınırlı kaptan, vardiya zabiti, sınırlı başmakinist, makine zabiti terfileri için gerekli deniz hizmeti on iki aydır.

(6) Bu Yönetmelikte geçen deniz hizmeti, bu Yönetmelikte ve Gemiadamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkındaki Uluslararası Sözleşme ve eklerinde (STCW-78) tanımlı gemiadamı yeterlikleriyle Türk ve yabancı bayraklı gemilerde gerçekleştirilen çalışma sürelerini, makine deniz hizmeti ve güverte deniz hizmeti ise Deniz Kuvvetleri Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı bağlısı gemilerde gerçekleştirilen çalışma sürelerini ifade eder.

Belgelerinin geri alınması ve yeniden verilmesi

(1) Bu Yönetmelik kapsamında yeterlik belgesi askıya alınan veya iptal edilen gemiadamının, gemiadamı cüzdanı geri alınır ve bu durum GİBS’e işlenir. Meslekten men edilenler hariç, gemiadamının bu Yönetmelikte belirtilen gerekli koşulları tekrar sağlaması durumunda gemiadamı cüzdanı ve gemiadamı yeterlik belgesi yeniden verilir.

Yeterliklerin geçerliklerinin yenilenmesi

(1) Kaptan, başmühendis/başmakinist, zabit, yat kaptanı, elektro-teknik zabiti ve telsiz operatörleri yeterliklerinin geçerlik süreleri beş yıldır.

(2) Birinci fıkrada yer alan yeterliklere sahip gemiadamlarından;

a) Bulundukları gemiadamı yeterlik derecesinde;

1) Başvuru tarihinden önceki son altmış ay içinde en az on iki ay süre ile veya,

2) Başvuru tarihinden önceki son altı ay içerisinde en az üç ay süre ile deniz hizmeti yaptıklarını kanıtlamak veya,

b) Deniz hizmet sürelerini tamamlayamayanlar için;

1) Eğitim Yönergesi ile belirlenen yenileme sınavında başarılı olmak veya,

2) Eğitim Yönergesi ile belirlenen yenileme eğitimi görmek veya,

3) Talepleri halinde bulundukları yeterlik derecesinin bir altındaki yeterlik derecesinde belgelendirilerek en az üç ay deniz hizmeti yapmak, bu alt yeterliğe uygun görevleri yerine getirmek ve gemiden ayrıldığı tarihten itibaren üç ay içerisinde belge yenileme başvurusunu yapmak veya,

4) Talepleri halinde bir defaya mahsus olmak üzere geçerlilik süresi uzatılmayan yeterlik derecesinde altı aya kadar belgelendirilerek, çalışacağı geminin Donatım Yönergesine uygun personel listesine ilave olarak en az üç ay deniz hizmeti yaptığını belgelendirmek ve bu deniz hizmeti süresince asıl yeterlik derecesine uygun görevleri yerine getirmek ve gemiden ayrıldığı tarihten itibaren üç ay içerisinde belge yenileme başvurusunu yapmak veya,

c) İdarede, eğitim kurumlarında, denizcilik kamu ya da özel sektör kurum ve kuruluşları ile işyerlerinde son beş yıl içinde en az iki yıl süre çalıştığını belgelendirmek,

şartlarından birini sağlayan gemiadamlarının yeterlik belgelerinin geçerlilik süresi beş yıl uzatılır.

(3) İkinci fıkra şartlarından birini sağlayarak, yeterlik belgesi geçerlik süresi içinde yapılan başvurularda, yenilenen belge başvuru tarihi esas alınarak beş yıl süreli düzenlenir.

(4) İkinci fıkra şartlarından birini sağlayarak, yeterlik belgesi geçerlik süresi bitiminden sonra yapılan başvurularda, yenilenen belge eski yeterlik belgesi süresinin bitim tarihinden itibaren beş yıl süreli düzenlenir. Her halükarda belge iki yıldan daha kısa süreli düzenlenmez.

Bakanlık ve diğer kamu çalışanları ile denizci eğitimcilere ilişkin hükümler

(1) Güverte/makine sınıfı gemiadamı olmak kaydıyla;

a) Bakanlığın merkez, bağlısı, ilgilisi, ilişkilisi ve taşra teşkilatında denizcilikle ilgili faaliyetlerde en az bir yıl hizmeti bulunanlara, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkta geçirdikleri süreler de dâhil olmak üzere bu sürenin üçte biri deniz hizmeti olarak sayılarak ilgili sınavdan başarılı olmaları halinde yeterlik belgesi düzenlenir. Bir üst yeterliğe yükselebilmek için gerekli olan yeni hizmet süresi, sınav başarı belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren başlar. Ayrıca talep etmeleri halinde son beş yıl içerisinde bir yıl hizmeti bulunan kaptan ve zabitlere doğrudan uzmanlık belgeleri, tayfa sınıfı gemiadamlarına ise çalıştıkları gemilerde bulundurmaları zorunlu uzmanlık belgeleri düzenlenir veya yenilenir.

b) Kamu kurumlarına ait Donatım Yönergesi kapsamında donatılan gemilerde gemiadamı olarak son beş yılda en az bir yıl deniz hizmeti olanların, yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında son beş yılda en az iki yıl çalıştığını belgeleyen denizci eğitimcilerin ve son beş yılda en az bir yıl aktif görevde bulunan kılavuz kaptanların sahip oldukları bu Yönetmeliğin ikinci kısım üçüncü bölümünde belirtilen belgeleri talepleri halinde yenilenir.

c) Bakanlık çalışanlarından kuruma giriş tarihinde yürürlükte bulunan atamaya ilişkin mevzuat hükümlerine göre sahip oldukları dil puanı, Eğitim Yönergesindeki İngilizce dil şartını sağlaması halinde yeterlik terfi işlemlerinde ilave İngilizce puan şartı aranmaz.

İKİNCİ BÖLÜM

Gemiadamı Sınavları

Gemiadamları sınavları

(1) Gemiadamı sınavları, İdarenin sınav salonlarında veya İdarece belirlenecek merkezlerde yapılır. Sınavların hangi yöntemle yapılacağı İdare tarafından belirlenir. Sınav salonları ve merkezlerinin; bilgisayarlar, kamera sistemleri, üst arama cihazları, sinyal kesiciler ve kimlik kartı doğrulama sistemleri gibi teknolojinin gerektirdiği teçhizatlarla donatılması İdare tarafından telep edilebilir.

(2) Gemiadamı sınavları, GK tarafından oluşturulan Gemiadamı Sınavları Birimi tarafından yapılır. Birimin görevi; gemiadamı sınavlarının bu Yönetmelik ve ilgili mevzuatın gereklerine uygun olarak düzenlenmesini, sınavlarda sorulacak soruların ve sınav konularının uluslararası kural ve uygulamalara ve Eğitim Yönergesinde belirtilen müfredata uygun bir şekilde belirlenmesini sağlamak, soru bankaları oluşturmak, soruların güncellenmesi ve güvenli bir şekilde depolanmasını ve korunmasını sağlamaktır.

(3) Gemiadamlarının yeterliklerine göre sınavların yapılış şekli, başvuru, duyuru usul ve esasları, sınav türleri, not türleri, başarı esasları, soru seçimi, soru bankası oluşturulması, başarı değerlendirilmesi, itirazlar, sınav kuralları, sonuçların yayınlanması, sınav güvenliğinin sağlanması ve benzeri hususlar Eğitim Yönergesi ile belirlenir.

(4) Sınav kurallarına uymayan, usulsüzlük yaptığı veya kopya çektiği tespit edilen adayın girmiş olduğu sınav seti iptal edilir. Ayrıca iptal tarihinden itibaren;

a) Sınav kurallarına uymayanların altı ay süre ile,

b) Sınavda usulsüzlük yaptığı veya kopya çektiği tespit edilenlerin on iki ay süre ile,

c) Sınava iletişim cihazı ile girdiği tespit edilenlerin yirmi dört ay süre ile,

sınav başvurularına izin verilmez ve ayrıca bir gemiadamı yeterliğine sahip ise Gemiadamları Disiplin Komisyonuna sevk edilir.

(5) Sınava girecek adaylardan alınacak ücret, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak İdarece belirlenir. Bu ücretler, bütçeye gelir kaydedilmek üzere İdarenin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe biriminin hesabına yatırılır.

(6) Sınavlara yapılacak itirazların incelenmesi için, sınav ücretinin % 25’ini geçmeyen İdarece belirlenmiş ücretin, Bakanlık Döner Sermaye İşletme Dairesi Başkanlığı hesabına yatırılması zorunludur. Bu ücret itiraz edilen her soru için ayrı olarak yatırılır.

(7) Sınavların iptali veya ertelenmesi halinde gemiadamları tarafından o sınavlar için yatırılan her türlü sınav harcı, rüsum, vergi ve benzeri ödeme gemiadamının isteği üzerine iade edilir veya kabul etmesi halinde sonraki sınavlarda mahsuplaştırılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gemiadamı Sicil, Elektronik Kayıt, Başvuru ve Belgelendirilme İşlemleri

Gemiadamı sicil işlemleri

(1) Gemiadamı sicil ve yeterlik kayıtları İdare tarafından elektronik ortamda GİBS’te tutulur ve elektronik olarak arşivlenir. Gemiadamının T.C. kimlik numarası, sicil numarası yerine geçer.

(2) Gemiadamı adayları tarafından, ikamet edilen yerin liman başkanlığı sicil limanı olarak seçilir. İkamet edilen ilde birden fazla liman başkanlığı varsa, o il içerisindeki istenilen herhangi bir liman başkanlığı sicil limanı olarak seçilebilir. İkamet edilen yerde liman başkanlığı bulunmaması durumunda gemiadamı adaylarınca, kendilerinin belirleyeceği herhangi bir liman başkanlığı sicil limanı olarak seçilir. Sicil limanı kaydı gemiadamının talebi üzerine, tek seferliğine başka bir limana nakledilebilir.

(3) Sicil kayıtları ile ilgili hususlar İdare tarafından belirlenir.

Gemi İnsanları Bilgi Sistemi

(1) Bu Yönetmelikte belirtilen her türlü gemiadamı işlemine ilişkin başvurular, İdare tarafından kurulan Gemi İnsanları Bilgi Sistemi (GİBS) üzerinden yapılır. Bu başvurularla ilgili hususlar İdare tarafından belirlenir.

(2) GİBS üzerinden gerçekleştirilemeyen başvuruların değerlendirilmesi ile bu başvurularda istenecek belgeler İdare tarafından belirlenir.

(3) Elektronik ortamda yapılan gemiadamları başvuruları, İdare tarafından kontrol aşamalarından geçirilerek değerlendirilir. İdare, GİBS üzerinden yapılan başvuruların daha hızlı şekilde kontrol edilebilmesini teminen bölge liman başkanlığı ve bağlısı liman başkanlıkları gemiadamları servislerinde görevli personel, aynı bölge içinde yer alan başka bir gemiadamları servisine atanan başvurularının GİBS üzerinden kontrol edilerek onaylanması için yetkilendirebilir. Ancak bir personel aynı anda birden fazla liman başkanlığı gemiadamları servisine atanan GİBS başvurularını kontrol edemez veya onaylayamaz.

(4) İdare tarafından kurulan GİBS’te doğrulaması yapılan öğrenim, kurs, deniz eğitimi ve sınav sonucu gibi veriler ile diğer kamu kurum/kuruluşlarının elektronik ortamda sağladığı veri akışlarından doğrulanan öğrenim, sınav, adli sicil kaydı, sağlık raporu, nüfus kaydı, ikametgâh gibi bilgiler geçerli kabul edilir ve bunlarla ilgili olarak başvuru sahibinden ayrıca belge istenmez.