Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, güneş enerjisine dayalı önlisans veya lisanssız elektrik üretim faaliyeti başvurularının teknik değerlendirmeleri ile önlisans, üretim lisansı veya lisanssız üretim faaliyeti kapsamındaki tadil taleplerinin değerlendirmelerinin yapılmasına yönelik usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik; güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisleri başvurularının teknik değerlendirilmesini kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 2 nci, 4 üncü ve 6/C maddelerine, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 7 nci ve 14 üncü maddelerine ve 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 166 ncı, 169 uncu ve 508 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) ASSA (Azami Santral Sahası Alanı): Santral sahasının düzlemsel yüzölçümünün tesisin toplam elektriksel gücüne bölünmesi ile elde edilen m2/MWe cinsinden değeri,

b) Bağdaşmaz alan: Önlisans veya üretim lisansına derç edilmiş santral sahaları, arazi uygulamalı lisanssız elektrik üretimi faaliyeti başvuruları kapsamında Genel Müdürlük tarafından uygun bulunmuş santral sahaları, santral sahası değişikliği talepleri kapsamında uygun bulunan ve geçerliliği devam eden santral sahaları ve YEKA Yönetmeliği kapsamında önerilen veya ilan edilen yenilenebilir enerji kaynak alanlarını,

c) Bağlantı bölgesi: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen ve il ya da illerin sınırlarını kapsayan bölgeyi,

ç) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

d) Birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisi: Birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisini, birleşik elektrik üretim tesisini, destekleyici kaynaklı elektrik üretim tesisini ve birlikte yakmalı elektrik üretim tesisini,

e) Genel Müdürlük: Enerji İşleri Genel Müdürlüğünü,

f) GES: Güneş Enerjisi Santralini,

g) GÖİ: Güneş Ölçüm İstasyonunu,

ğ) Kullanılamaz alan: Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan ve üzerinde tesis bileşeni bulundurulamayacak alanları,

h) EPDK: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

ı) LÜY: 12/5/2019 tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğini,

i) Önlisans: Elektrik enerjisi üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişilere, üretim tesisi yatırımlarına başlamaları için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin alınabilmesi için belirli süreli verilen izni,

j) REPA: Genel Müdürlük tarafından yayımlanan Türkiye Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlasını,

k) RES-YA: Yer seviyesinden 100 (yüz) metre yükseklikteki REPA verilerine göre yıllık ortalama rüzgâr hız değerlerinin 7,5 (yedi virgül beş) metre/saniye (m/s) ve üzerinde olduğu her bir nokta için 100 metre yarıçapında çizilerek oluşturulan ve toplam alanı 30.000 m2’den (otuz bin metrekare) fazla olan potansiyel rüzgâr yatırım alanını,

l) Santral sahası: Üzerinde tesis bileşeni bulunan ve EK-1’de belirtilen yönteme göre belirlenen alanı,

m) Şebeke işletmecisi: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini, elektrik dağıtım şirketlerini veya dağıtım lisansı sahibi organize sanayi bölgesi tüzel kişisini,

n) TDR: Önlisans veya LÜY kapsamındaki arazi uygulamalı başvurular için Genel Müdürlük tarafından ilgisine göre EK-2/A, EK-2/B veya Bakanlık resmi internet sayfasında yayımlanan formata göre düzenlenen teknik değerlendirme raporunu,

o) Tesis bileşeni: Elektrik enerjisi üretimi ve varsa GES ile entegre elektrik depolama tesisi için kullanılan her türlü mekanik, elektro-mekanik, elektriksel aksamı/yapıyı ve inşaatı,

ö) UTM koordinatı: Universal Transversal Mercator izdüşümünde altı derecelik dilim esasına göre verilen koordinatı (ED50 Datum),

p) Üretim lisansı: Elektrik piyasasında faaliyet göstermek isteyen tüzel kişiye EPDK tarafından verilen izin belgesini,

r) Yardımcı kaynak: Ana kaynak dışında kullanılan diğer enerji kaynaklarını,

s) YEKA Yönetmeliği: 9/10/2016 tarihli ve 29852 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliğini,

ş) YEPDİS: Genel Müdürlük tarafından işletilen Yenilenebilir Enerji Projeleri Değerlendirme ve İzleme Sistemini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Teknik Değerlendirme Usul ve Esasları

Güneş enerjisine dayalı önlisans başvurularının teknik değerlendirmesi

(1) Güneş enerjisine dayalı önlisans başvurularının teknik değerlendirmesinin yapılabilmesi amacıyla Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgelerin tamamı EPDK tarafından Genel Müdürlüğe gönderilir.

(2) Aşağıda belirtilen durumlardan herhangi birinin tespit edilmesi halinde güneş enerjisine dayalı önlisans başvurusunun teknik değerlendirmesi yapılmaz ve bu durum EPDK’ya bildirilir:

a) Önlisans başvurusu kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden herhangi birinin eksik, hatalı veya belirtildiği şekilde düzenlenmemiş olması.

b) Önlisans başvurusunda belirtilen santral sahasının EK-1’de yer alan ilgili yönteme göre belirlenmemiş olması.

c) Önlisans başvurusunda belirtilen santral sahasının kullanılamaz alan veya bağdaşmaz alan içerisinde bulunması veya bu tür alanlarla kesişmesi.

ç) Önlisans başvurusunda belirtilen GÖİ’lerin EK-3’te yer alan yönteme göre santral sahasını temsil edecek yerde bulunmaması.

d) Önlisans başvurusu için Genel Müdürlük tarafından hesaplanan ASSA değerinin, EK-4’te belirtilen ilgili değer ile bu değerin %35’i (yüzde otuz beş) arasında olmaması.

e) Önlisans başvurusunda belirtilen santral sahasının herhangi bir RES-YA içerisinde yer alması veya asgari %25’inin (yüzde yirmi beş) RES-YA ile kesişmesi.

f) Önlisans başvurusunun, YEKA Yönetmeliği kapsamında güneş enerjisine dayalı olarak Resmî Gazete’de yayımlanan bir yarışma ilanı kapsamında belirtilen herhangi bir bağlantı bölgesi ile kesişmesi veya çakışması ve bu başvurunun, yarışma ilan tarihi ile ilan sonrasında tahsis edilecek alanların Resmî Gazete’de YEKA olarak ilan edilmesine kadar geçen süre içerisinde yapılmış olması.

(3) Elektrik depolama tesisi kurmayı taahhüt eden tüzel kişiler tarafından yapılan güneş enerjisine dayalı önlisans başvuruları ile yardımcı kaynağı güneş olacak şekilde birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisi kurmak amacıyla yapılan başvuruların teknik değerlendirmesinde GÖİ bilgisi ve varsa GÖİ’lerin santral sahasını temsil etme şartı aranmaz.

(4) Bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen usul ve esaslara göre uygun bulunan önlisans başvurusu için EK-2/A’da yer alan önlisans başvurusu teknik değerlendirme sonuç raporuna göre düzenlenen TDR, Genel Müdürlük tarafından EPDK’ya gönderilir.

(5) Teknik değerlendirmesi uygun görülerek EPDK’ya TDR’si gönderilen önlisans başvurusunun, gerçekleştirilen yarışma veya diğer kapasite tahsisleri sonucunda başvuru kapasitesinden daha az miktarda bağlantı hakkı kazanması halinde önlisans başvurusunun teknik değerlendirmesi, EPDK tarafından gönderilmesi halinde yeniden yapılır. Bu amaçla Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgeler, kazanılan bağlantı kapasitesi dikkate alınarak santral sahası köşe UTM koordinatları ilk başvuruda belirtilen santral sahası içerisinde kalacak şekilde yeniden düzenlenerek EPDK tarafından Genel Müdürlüğe gönderilir.

(6) Önlisans başvurusunun bağlantı yarışmasına gireceği bağlantı bölgesi, başvuruda belirtilen santral sahasının alansal olarak en fazla yer kapladığı ilin bulunduğu bölgedir. Alanların eşitliği halinde santral sahasının geometrik merkezinin yer aldığı ilin bulunduğu bölge bağlantı bölgesi olarak belirlenir.

Önlisans ve/veya üretim lisansı alınmış başvurular için tadil taleplerinin değerlendirmesi

(1) Önlisans veya üretim lisansında yer alan bilgilerde (ünite sayısı, ünite güçleri, santral sahası köşe koordinatları, teknoloji türü, tesis toplam kurulu gücü ve benzeri) değişiklik yapılması yönündeki talepler ile mevcut önlisans veya üretim lisansına elektrik depolama tesisi ilavesi için yapılan başvuruların değerlendirmesi amacıyla Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgelerin tamamı EPDK tarafından Genel Müdürlüğe gönderilir.

(2) Bu madde kapsamındaki talepler için aşağıda belirtilen tüm kriterlerin sağlanması halinde Genel Müdürlük tarafından hazırlanan uygunluk yazısı EPDK’ya gönderilir:

a) Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgelerin eksiksiz, hatasız ve belirtildiği şekilde düzenlenmiş olması.

b) Talep kapsamında belirtilen santral sahasının kullanılamaz alan ve/veya bağdaşmaz alan ile kesişmemesi veya bu tür alanlar içerisinde bulunmaması.

c) Talep kapsamında belirtilen santral sahasının EK-1’de belirtilen yönteme uygun olması.

ç) Talep kapsamında belirtilen santral sahasına ait ASSA değerinin, EK-4’te belirtilen ilgili değer ile bu değerin %35’i (yüzde otuz beş) arasında olması.

d) Talep kapsamında belirtilen santral sahasının herhangi bir RES-YA içerisinde yer almaması veya asgari %25’inin (yüzde yirmi beş) RES-YA ile kesişmemesi.

(3) Önlisans veya üretim lisansı alınmış bir GES’in elektrik depolama tesisi ile entegre edilmesine yönelik taleplerin değerlendirilmesinde, elektrik depolama tesisinin kurulacağı alanın santral sahası içerisinde olması şartı aranır.

(4) Güneş enerjisine dayalı olarak düzenlenmiş önlisans veya üretim lisansının birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisine dönüştürülmesi kapsamında yapılan tadil başvuruları için yardımcı kaynağın türüne göre varsa ilgili mevzuatı kapsamında teknik değerlendirme yapılır. Yardımcı kaynak kullanılacak tesisin güneş enerjisine dayalı önlisans veya üretim lisansına derç edilmiş santral sahası içerisinde olması halinde uygunluk yazısı düzenlenerek EPDK’ya gönderilir.

(5) Önlisans veya üretim lisansını haiz bir tesisin birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisine dönüştürülmesi yönündeki bir talep için söz konusu tesise ait santral sahası, bağdaşmaz alan olarak değerlendirilmez.

(6) Bu madde kapsamında Genel Müdürlük tarafından EPDK’ya gönderilen uygunluk yazıları veya TDR’lere istinaden EPDK tarafından alınan önlisans ve/veya üretim lisansı tadil kararları EPDK tarafından karar tarihinden itibaren en geç 30 (otuz) takvim günü içerisinde Genel Müdürlüğe gönderilir.

LÜY kapsamında yapılan başvurular ile tadil taleplerinin değerlendirmesi

(1) LÜY kapsamında yapılan güneş enerjisine dayalı başvurular için Genel Müdürlük tarafından sadece arazi uygulamalı başvuruların değerlendirmesi yapılır.

(2) LÜY kapsamında yapılan güneş enerjisine dayalı arazi uygulamalı bir başvuru için bağlantı görüşünün ilgili şebeke işletmecisi tarafından olumlu bulunması halinde değerlendirmenin yapılabilmesi amacıyla Bakanlık internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgeler ilgili şebeke işletmecisi tarafından YEPDİS’e girilir.

(3) LÜY kapsamında yapılan güneş enerjisine dayalı arazi uygulamalı başvurular için YEPDİS’e girilen bilgi veya belgelerde aşağıda belirtilen durumlardan herhangi birinin tespit edilmesi halinde LÜY kapsamında gerekli düzeltmelerin yapılması amacıyla Genel Müdürlük tarafından ilgili şebeke işletmecisi bilgilendirilir:

a) Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan herhangi bir bilgi ve/veya belgenin eksik veya hatalı olması.

b) Başvuruda belirtilen santral sahasının EK-1’de yer alan yönteme uygun olmaması.

c) LÜY kapsamında yapılan güneş enerjisine dayalı arazi uygulamalı başvuru için hesaplanan ASSA değerinin, EK-4’te belirtilen ilgili değer ile bu değerin %35’i (yüzde otuz beş) arasında olmaması.

ç) Santral Sahasının tamamının başvuru kapsamında belirtilen taşınmazın sınırları içerisinde yer almaması.

d) Santral Sahasının herhangi bir RES-YA içerisinde yer alması veya asgari %25’inin (yüzde yirmi beş) RES-YA ile kesişmesi.

(4) LÜY kapsamında yapılan güneş enerjisine dayalı arazi uygulamalı başvuruda belirtilen santral sahasının kullanılamaz alan veya YEKA Yönetmeliği kapsamında önerilen veya ilan edilen yenilenebilir enerji kaynak alanları içerisinde bulunması halinde başvuru uygun bulunmaz ve bu durum ilgili şebeke işletmecisine bildirilir.

(5) Bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen usul ve esaslara göre uygun bulunan güneş enerjisine dayalı arazi uygulamalı LÜY başvuruları için EK-2/B’de yer alan veya Bakanlık resmi internet sayfasında yayımlanan teknik değerlendirme sonuç raporuna göre düzenlenen TDR, Genel Müdürlük tarafından ilgili şebeke işletmecisine gönderilir.

(6) LÜY kapsamında yapılan başvuruya ait elektriksel bağlantı gücünün 1 (bir) MWe’den az olması durumunda başvuruya ait santral sahasının ASSA değeri EK-4’te yer alan ilgili ASSA değerini aşmaması kaydıyla %10 (yüzde on) artırılabilir.

(7) İlgili şebeke işletmecisi, bağlantı görüşü olumlu bulunan güneş enerjisine dayalı çatı ve/veya cephe uygulamalı LÜY kapsamındaki tüm başvurular için Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgeler ile GES’in kurulacağı yapının bulunduğu taşınmazı temsil eden en az bir noktaya ait ED50, ITRF Datum veya WGS84 projeksiyon sistemlerinden herhangi birine göre belirlenen koordinat bilgisini YEPDİS’e girer ve bu yapının başvuruda belirtilen taşınmaz içerisinde yer alıp almadığı hususunu kontrol eder. Uygun bulunan başvurular için ilgili şebeke işletmecisi tarafından YEPDİS üzerinden YEPDİS kayıt belgesi düzenlenir. YEPDİS kayıt belgesi olmayan çatı ve/veya cephe uygulamalı GES’lerin şebeke bağlantısı yapılmaz.

(8) LÜY kapsamında yapılan başvurunun hem arazi hem de çatı ve/veya cephe uygulamasını içermesi halinde Bakanlık resmi internet sayfasında duyurulan bilgi ve belgeler her bir uygulama yeri için ilgili şebeke işletmecisi tarafından ayrı ayrı YEPDİS’e girilir. Başvurunun arazi uygulamalı kısmı için Genel Müdürlük tarafından değerlendirme yapılır, çatı ve/veya cephe uygulamalı kısmı için ise ilgili şebeke işletmecisi tarafından yedinci fıkra kapsamında işlem tesis edilir.

(9) LÜY kapsamında yapılan arazi uygulamalı başvurular için Genel Müdürlük tarafından uygun bulunarak ilgili şebeke işletmecisine gönderilen TDR’lerde yer alan bilgilerin değiştirilmesine yönelik talepler için bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen usul ve esaslara göre uygun bulunması şartıyla TDR revize edilir.

(10) LÜY kapsamında güneş enerjisine dayalı olarak yapılan arazi uygulamalı bir başvuruya ait santral sahasının, başka bir tüzel kişiye ait rüzgâr enerjisine dayalı üretim lisansına derç edilmiş bir santral sahası ile kesişmesi veya çakışması ve aynı zamanda başvuruda yer alan santral sahasının tamamının başvuru sahibinin mülkiyetinde olması halinde başvurunun teknik değerlendirmesi yapılır. Bu Yönetmelik hükümlerine göre uygun bulunan ve ilgili üretim lisansını haiz santral sahasındaki tesis bileşenlerini etkilemeyen başvurular için düzenlenen TDR, Genel Müdürlük tarafından ilgili şebeke işletmecisine gönderilir.

(11) Önlisans başvurusu yapılmış olup EPDK tarafından henüz önlisansı verilmemiş olan başvurulara ait santral sahaları içerisinde güneş enerjisine dayalı ve arazi uygulamalı lisanssız elektrik üretimi faaliyeti başvurusu yapılamaz, yapılması halinde ilgili başvuru iade edilir.

(12) Genel Müdürlük tarafından TDR düzenlenmiş LÜY kapsamındaki bir başvuru için mekanik güç ve/veya elektriksel kurulu güç değişikliğinin talep edilmesi halinde başvuruya ait ilk TDR’nin onaylanma tarihi dikkate alınır. TDR’nin, 10/5/2019 tarihinden önce onaylanmış olması halinde talep kapsamında belirtilen mekanik gücün (kWp) elektriksel kurulu güce (kWe) oranı 1,2’den (bir tam onda iki) fazla olamaz. Bu şart, ürettiği elektrik enerjisinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanmak üzere yapılan başvurular ile ilk TDR’si 10/5/2019 tarihinden sonra onaylanan başvurular için aranmaz.

(13) Genel Müdürlük tarafından TDR düzenlenen bir başvuru için; bağlantı anlaşmasına çağrı mektubunun tebliğ edildiği tarih, proje onaylarının yapıldığı tarih, bağlantı anlaşmasının imzalandığı tarih ve tesis kabulünün yapıldığı tarih, ilgili tarihleri takip eden en geç 15 (on beş) gün içerisinde ilgili şebeke işletmecisi tarafından YEPDİS’e işlenir.

LÜY kapsamındaki çatı uygulamaları başvurularının değerlendirmesi

(1) Çatı başvuruları, ilgili şebeke işletmecisi tarafından bağlantı görüşü olumlu bulunanların teknik değerlendirme formu YEPDİS’e kaydedilir. YEPDİS üzerinden alınan kayıt belgesi kabul evrakları arasında bulundurulması zorunludur, bulunmaması durumunda sistemin şebeke bağlantısı yapılmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Parlama analizi

(1) Karayolları Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü gerek görmesi halinde mevcut ve planlanan karayolları, havaalanları civarlarında kurulması planlanan güneş enerjisi sistemlerinin olası olumsuz etkilerinin asgariye indirilmesi amacıyla Genel Müdürlükten parlama analizi yapılmasını talep edebilir. Genel Müdürlük analizleri tamamlayarak ilgili kurum ve kuruluşlara iletir. Parlama analizinde yer alan olası risklere karşı alınması gereken önlemler raporda belirtilir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 1/6/2013 tarihli ve 28664 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Usul ve esaslar

(1) Güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesislerinin teknik değerlendirmesi ile ilgili diğer hususlar ve 2/11/2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği kapsamında yapılan birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisleri ile ilgili iş ve işlemlere ilişkin hususlar Genel Müdürlük tarafından hazırlanan ve Bakanlık resmi internet sitesinde duyurulan usul ve esaslar ile belirlenir.

İstisnai durumlar

(1) Birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisi başvuruları hariç olmak üzere bu Yönetmelik kapsamında sunulan santral sahasının herhangi bir RES-YA ile olan kesişme ve/veya çakışması nedeniyle başvurunun uygun bulunmaması durumunda; bu kesişme/çakışma alanında herhangi bir kamu kurumu ve kuruluşunca ilgili mevzuatı çerçevesinde rüzgâr türbini kurulmasına izin verilmeyeceğinin veya bahse konu kesişme ve/veya çakışma alanına ait mülkiyet haklarının başvuru sahibine ait olduğunun belgelendirilmesi halinde teknik değerlendirme/değerlendirme yapılır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yürütür.

Ekler