Helal Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Akreditasyonu Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarının Helal Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmelerini; helal akreditasyon ve helal uygunluk değerlendirme işlemlerinin yeterli ve güvenilir olarak yürütülmesini temin etmek amacıyla uyulması gereken usul, esas ve tedbirleri düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, Helal Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarının görev, yetki ve sorumlulukları ile helal akreditasyon sürecinde uyulması gereken usul, esas ve tedbirleri kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 1/11/2017 tarihli ve 7060 sayılı Helal Akreditasyon Kurumu ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunun 3 üncü maddesi ile 15/7/2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin on beşinci bölümüne dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Denetçi: Kurum tarafından belirli bir helal uygunluk değerlendirme kuruluşunu bireysel olarak veya bir ekibin parçası olarak denetlemek üzere görevlendirilmiş kişiyi,

b) Denetim: Bir helal uygunluk değerlendirme kuruluşunun faaliyetlerinin, sistemlerinin ve personelinin helal uygunluk değerlendirme alanında ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere, standartlara ve ilgili mevzuata uygun olup olmadığının belirlenmesini,

c) HAK Helal Akreditasyon Markası: Helal uygunluk değerlendirme kuruluşu tarafından helal akreditasyon durumunu belirtmek için kullanılan, şekli ve kullanım şartları Kurum tarafından belirlenen işareti,

ç) Helal akreditasyon sözleşmesi: Helal uygunluk değerlendirme kuruluşunun helal akreditasyon süreci boyunca ve akredite olduktan sonra uyacağını beyan ettiği şartların yer aldığı sözleşmeyi,

d) Helal akreditasyon: Helal uygunluk değerlendirme alanında faaliyet gösteren kuruluşların Kurum tarafından ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilmesi, yeterliğinin onaylanması, düzenli aralıklarla denetlenmesi ve izlenmesini,

e) Helal uygunluk değerlendirme kuruluşu (HUDK): Ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre helal uygunluk değerlendirme faaliyeti gösteren kuruluşu,

f) Helal uygunluk değerlendirmesi: Bir ürün, proses, hizmet, sistem, kişi veya kuruluşa ilişkin helale yönelik ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre şartların yerine getirilip getirilmediğini gösteren süreci,

g) Kurum: Helal Akreditasyon Kurumunu,

ğ) Standart: Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyarî olan düzenlemeyi,

h) Uzman: Kurum tarafından görevlendirilen ve hususi bir uygulama alanı veya teknoloji konusunda teknik yeterliliğe ya da helal ve helal olmayan unsurlarla alakalı İslami kurallara ilişkin yetkinliğe sahip kişiyi,

ı) Üçüncü taraf: HUDK’nın belgelendirdiği tarafı,

i) Yönetim Kurulu: Helal Akreditasyon Kurumu Yönetim Kurulunu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Helal Akreditasyonun Usul ve Esasları

Helal akreditasyonun usul ve esasları

(1) Helal akreditasyona sahip olmak isteyen HUDK’lar Kuruma başvurur.

(2) Kurum tarafından helal akreditasyon verilecek HUDK’lar faaliyetlerinde, tabi oldukları ulusal mevzuat hükümlerini, ulusal ve uluslararası standartları, Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 178 inci maddesinin beşinci fıkrasının (c) ve (ğ) bentleri uyarınca Kurum tarafından oluşturulacak düzenlemeleri uygulamakla yükümlüdür.

(3) İkinci fıkradaki düzenlemeler Kurumun internet sitesinden ilgililere duyurulur.

(4) HUDK’lara Kurum tarafından akredite edilmesi için;

a) İlgili mevzuat ve ikinci fıkraya göre belirlenmiş şartlara uygunluğun ve helal akreditasyon sisteminin talep ettiği ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlerin sağlandığının, yapılan denetimlerle tespit edilmesi ve doğrulanması,

b) Helal akreditasyon işlemleri için Kurum tarafından tespit edilerek Kurumun internet sitesinden yayımlanacak yıllık akreditasyon kullanım ücretinin ve verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretlerin ödenmesi,

c) (a) ve (b) bentlerinde ortaya konmuş şartlara uygunluğun Yönetim Kurulu tarafından onaylanması,

gerekir.

(5) Kurum, helal akreditasyon hizmetlerinin yürütülmesinde;

a) Ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterler ile karşılıklı veya çok taraflı tanıma anlaşmalarıyla bağlı olduğu uluslararası doküman ve prosedürlere göre verdiği helal akreditasyon hizmeti için gerekli usulleri geliştirir ve uygular.

b) Helal akreditasyon faaliyetlerinin güvenilirliğini ve itibarını sağlamak için, gerekli tedbirleri alır ve uygulamaya koyar.

c) HUDK’ların helal akreditasyon işlemlerinde yararlanılmak üzere denetçi ve uzman havuzu oluşturur ve gerektiği hallerde helal akreditasyon süreçlerinde bu kişilerden hizmet alımı yapar, bu hususları ilgili mevzuat ve ikinci fıkraya göre belirlenen usul ve esaslara göre tesis eder.

(6) Kurum, helal akreditasyon faaliyetleri sırasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini sağlar ve HUDK’lar ile ilgili bilgi ve dokümanları, hukuki gerekliliklerin ve imzalanan tanıma anlaşmalarının gerektirdiği durumlar dışında HUDK’ların izni olmadan üçüncü şahıslara veremez. Kurum personeli ile görevlendirilen denetçiler ve uzmanlar, HUDK’lara ait bilgi, belge ve dokümanları gizlilik ve güvenlik kurallarına uygun olarak muhafaza etmekle yükümlüdür.

(7) Akredite edilen bir HUDK’nın hizmet verdiği üçüncü taraf ile yaptığı sözleşme nedeniyle Kurum sorumlu tutulamaz ve sözleşmedeki sorumluluklar Kuruma aktarılamaz.

(8) HUDK’ların helal akreditasyonuna; helal akreditasyonun askıya alınmasına, geri çekilmesine ve kapsamının değiştirilmesine dair bilgiler Kurumun internet sitesinde yayımlanır.

Akredite edilen HUDK’ların uyması gereken kurallar

(1) Akredite edilen HUDK’lar hizmet verdikleri üçüncü tarafa akredite edildikleri kapsamlarda; ilgili mevzuat ile 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen usul ve esaslara ve helal akreditasyon sözleşmesindeki şartlara uygun hizmet vermekle yükümlüdür. Kurum, bu esaslara aykırı davranıldığını veya bu esaslar uyarınca hizmet verilmediğini tespit ederse; helal akreditasyonun askıya alınması, geri çekilmesi veya kapsamının daraltılması gibi önlemleri alır. Bu önlemlerle alakalı prosedürler; ilgili mevzuata ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenir ve Kurumun internet sitesinden duyurulur.

(2) Akredite edilen HUDK;

a) Helal akreditasyon sözleşmesindeki şartlara uygun şekilde faaliyet gösterir.

b) Sadece, helal akreditasyon kapsamında belirtilen konular için akredite olduğunu üçüncü taraflara ve kamuoyuna beyan eder.

c) Helal uygunluk değerlendirme hizmetlerinde, akredite olduğu faaliyet konuları ile helal akreditasyon kapsamı dışında kalan faaliyet konularını, üçüncü tarafların ve kamuoyunun rahatça ayrım yapmasına yardımcı olacak şekilde beyan eder ve bu ayrıma uygun prosedürler oluşturarak uygular.

ç) Helal akreditasyonla ilgili olarak yıllık akreditasyon kullanım ücretini ve verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretleri ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen süre ve şartlar dâhilinde Kuruma öder.

d) Helal akreditasyon sertifikasını ve HAK helal akreditasyon markasını, ilgili mevzuata ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen gerekliliklere aykırı şekilde kullanamaz.

e) Helal akreditasyonun askıya alınması veya geri çekilmesi halinde, helal akreditasyon sertifikasının ve bu sertifikadan doğan tüm hakların kullanımını derhal durdurur ve akredite kuruluş statüsünü belirten reklam ve tanıtımlar ile HAK helal akreditasyon markası kullanımına son verir.

f) Reklam, tanıtım ve kamuoyunu bilgilendirme faaliyetlerinde, ulusal ve uluslararası standartlar, ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen gerekliliklere uyar, bu konuda Kurumdan gelecek düzeltme talebi ve uyarıların gereğini yerine getirir.

g) Akredite edildiği helal uygunluk değerlendirme faaliyetlerindeki mesleki sorumluluğundan kaynaklanabilecek risklerden doğan zararları karşılamak üzere gerekli ve yeterli mali, teknik ve idari tedbirleri alır.

ğ) Helal uygunluk değerlendirme faaliyetlerine ilişkin işlemleri ilgili mevzuata ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenmiş gerekliliklere uygun olarak kayıt altına alır ve talep edilmesi halinde Kuruma bildirir.

h) Kurum tarafından oluşturulan internet uygulamalarına; ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenmiş yükümlülükleri gereğince helal uygunluk değerlendirme faaliyetlerine ilişkin verileri girer.

ı) Vermiş olduğu helal uygunluk değerlendirme belgelerinin mevcut durumundaki değişikliğe yönelik güncel bilgileri Kuruma bildirir.

(3) HUDK’lar kendi helal akreditasyonlarına ilişkin, aşağıdaki değişiklikleri helal akreditasyon sözleşmesinde belirtilen süreler içinde Kuruma bildirir:

a) Yasal, ticari, sahiplik veya organizasyonel statüsü.

b) Organizasyon yapısı, üst yönetim ve yetkili personel.

c) Ana politikalar, kilit faaliyetler ve prosedürler.

ç) Yerleşim durumu ve kaynaklar, personel ve teçhizat.

d) Helal akreditasyon kapsamındaki faaliyetleri ile helal akreditasyon gerekliliklerini yerine getirme kabiliyetini etkileyebilecek diğer hususlar.

e) Yurt dışı faaliyetlerine ilişkin kapsam, temsilcilik, adres ve yetkili personel ile ilgili değişiklikler.

Helal akreditasyon süreçleri

(1) Kurum, helal akreditasyon faaliyeti kapsamında hangi süreçleri yürüteceğini, bu süreçlerin hangi usul ve esaslar doğrultusunda uygulanacağını ve diğer uygulama detaylarını ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirler ve Kurumun internet sitesinden ilgililere duyurur.

Helal akreditasyon ile ilgili markaların kullanımı ve izlenebilirliği

(1) Akredite edilen HUDK’lar; helal akreditasyon kapsamının belirtildiği sertifika ile birlikte, helal akreditasyon sözleşmesinde tanımlanan HAK helal akreditasyon markasını kullanmaya hak kazanırlar.

(2) Kurum, HAK helal akreditasyon markasının kullanımı ile ilgili şartları ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirler.

(3) Kurum, HUDK’ların helal uygunluk değerlendirme faaliyetlerinin ve bu faaliyetler sonucunda düzenlenen belgelerin izlenebilirliğinin sağlanması için uyulması gereken şartlar ile bunlara ilişkin usul ve esasları belirler.

Şikâyet ve itirazlar

(1) Şikâyet ve itirazlar, ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen usuller doğrultusunda işleme alınır, değerlendirilir.

(2) Gerekli inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra şikâyet ve itirazın sonucu ilgili taraflara bildirilir.

(3) Şikâyet ve itirazların değerlendirilmesinde; helal akreditasyon usul ve esaslarına uygun olarak Kurumun tarafsızlığını ve bağımsızlığını koruyacak şekilde hareket edilir.

Üçüncü tarafların uygun olmayan iş ve işlemlerinin tespit edilmesi ve paydaşlar arası iletişimin sağlanması

(1) Ulusal ve uluslararası standartlar, ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen gerekliliklerden herhangi birinin HUDK’nın hizmet verdiği üçüncü taraflarca yerine getirilmediğinin tespit edilmesi halinde, HUDK’nın takip edeceği süreçler ile diğer sorumluluk ve yükümlülükler ilgili mevzuat ve 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenir.

Helal akreditasyon kurallarında yapılan değişikliklerin duyurulması

(1) Kurumun helal akreditasyon kuralları, şartları veya işlemlerinde değişiklik yapıldığı takdirde bu değişiklikler, Kurumun internet sitesinde yayımlanarak ilgililere duyurulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yönetim Kurulu yürütür.