BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
Amaç
Bu Yönetmelik, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulunun çalışma usûl ve esaslarını belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Kapsam
Bu Yönetmelik, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulunun çalışma usûl ve esaslarına, teftiş, denetim, araştırma, inceleme, soruşturma ve eğitim işlerine ilişkin hükümleri kapsar.
Hukuki Dayanak
Bu Yönetmelik, 12/9/1985 gün ve 18866 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğünün 78 inci maddesine göre hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen;
“Bakanlık”, İçişleri Bakanlığını,
“Bakan”, İçişleri Bakanını,
“Teftiş Kurulu”, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulunu,
“Başkanlık”, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığını,
“Başkan”, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanını,
“Müfettiş”, Mülkiye Başmüfettişi, Mülkiye Müfettişini,
“Tüzük”, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Tüzüğünü,
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
TEFTİŞE İLİŞKİN ÇALIŞMA USULLERİ VE ESASLARI
BİRİNCİ BÖLÜM
TEFTİŞİN KAPSAMI
Teftişin Kuruluş ve Birimler Yönünden Kapsamı
Teftiş edilecek kuruluş ve birimler şunlardır;
A - Bakanlık Merkez Teşkilatında;
a) Ana hizmet birimleri;
1) İller İdaresi Genel Müdürlüğü,
2) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü,
3) Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü,
4) Sivil Savunma Genel Müdürlüğü,
5) Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı.
b) Danışma ve denetim birimleri;
1) Teftiş Kurulu Başkanlığı,
2) Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı,
3) Hukuk Müşavirliği,
4) Bakanlık Müşavirleri,
5) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
c) Yardımcı birimler;
1) Personel Genel Müdürlüğü,
2) Eğitim Dairesi Başkanlığı,
3) İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı,
4) Özel Kalem Müdürlüğü.
d) Bakanlık bağlı kuruluşları;
1) Emniyet Genel Müdürlüğü,
2) Jandarma Genel Komutanlığının mülki görevleri,
3) Sahil Güvenlik Komutanlığının idari görevleri.
B - Bakanlık Taşra Teşkilatında;
a) İllerde;
1) Valilik,
2) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü,
3) Merkez İlçe Nüfus Müdürlüğü,
4) Sivil Savunma Müdürlüğü,
5) Emniyet Müdürlüğü,
6) İl Jandarma Alay Komutanlığının mülki görevleri,
7) İl Merkez Jandarma Bölük Komutanlığının mülki görevleri,
8) Sahil Güvenlik Komutanlığının idari görevleri.
b) İlçelerde;
1) Kaymakamlık,
2) Yazı İşleri Müdürlüğü,
3) Nüfus Müdürlüğü,
4) Sivil Savunma Müdürlüğü veya memurluğu,
5) Emniyet Müdürlüğü, Emniyet Amirliği veya Komiserliği,
6) İlçe Jandarma Bölük Komutanlığının mülki görevleri,
7) Sahil Güvenlik Komutanlığının idari görevleri.
c) Mahalli İdarelerde;
1) İl ve ilçe özel idare müdürlükleri, il özel idarelerine bağlı işletmeler, il özel idarelerinin kurdukları veya katıldıkları birlikler,
2) Büyükşehir Belediyeleri, il, ilçe ve kasaba belediyeleri, belediyelere bağlı işletmeler, özel kanunla kurulmuş işletme ve idareler, belediyelerin kurdukları veya katıldıkları birlikler,
3) Köyler ve bunların kurdukları birlikler.
Ancak, kasaba belediyeleri, köyler ve bunların kendi aralarında kurdukları birlikler Bakanın yazılı emri olmadıkça müfettişlerce teftiş edilmezler.
Müfettişler, teftişle görevlendirildikleri idari bölümün sınırları içindeki teftişe tabi bütün kuruluş ve birimlerin teftişini yapmakla yükümlüdürler.
Teftişin Konu Yönünden Kapsamı
Teftiş konuları, Tüzüğün 5 inci maddesinde sayılan kuruluş ve birimlere, bunların amir, memur ve görevlilerine mevzuat hükümleriyle verilen görev ve yetkilerle ilgili iş ve işlemlerdir.
Teftişin Süre Yönünden Kapsamı
Teftişler;
a) Akçalı birimlerde, önceki teftişin bitiminden içinde bulunulan mali yılın başına kadar,
b) Diğer birimlerde, önceki teftişin bittiği tarihten yeni teftişin sonuna kadar,
c) Yeni kurulan birimlerde, kuruluş tarihinden başlamak üzere yukarıdaki fıkralarda belirtilen tarihlere kadar,
geçen süreleri kapsar.
Uzun süreden beri teftiş edilmemiş birimlerin teftişinde, teftişin süre bakımından kapsamı verilen emirde belirtilir.
Teftiş sırasında suç tesbit edildiği takdirde bu sürelere bağlı kalınmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
TEFTİŞE İLİŞKİN ÇALIŞMA ESASLARI
Teftiş Süreleri
Müfettişlikte geçen fiili hizmetleri;
a) 3 yıla kadar olan müfettişler 6 ay,
b) 4-6 yıl olan müfettişler 5 ay,
c) 7-12 yıl olan müfettişler 4 ay,
d) 12 yıldan fazla olan müfettişler 3 ay,
süreyle çalışma merkezleri dışındaki illerin teftişlerinde çalıştırılabilirler. Ancak verilmiş olan teftiş programının bitirilmesi asıldır.
İl ve İlçe Merkezleri Dışındaki Kuruluş ve Birimlerin Teftişi
İllerin ve birden fazla müfettiş görevlendirildiği takdirde ilçelerin merkezleri dışındaki kuruluş ve birimlerin, 7 nci maddenin (a) ve (b) fıkralarında gösterilen müfettişler tarafından teftişi asıldır.
Teftişin Uygulaması
Başkanlıkça, kurulun iş yükü, teftişe tabi kuruluş ve birimlerle, görevli müfettiş sayısı dikkate alınarak Tüzüğün 23 üncü maddesine göre düzenlenecek yıllık çalışma programında, teftişlerde genel teftiş, özel teftiş ve özel denetim usullerinden hangilerinin uygulanacağı belirtilir.
Müfettişler, teftiş ve denetimlerinde çalışmalarının etkili, verimli ve eğitici olmasını gözetirler. Gerekli gördükleri takdirde, teftiş ettikleri kuruluş ve birimlere günlük faaliyet içinde uygulama yaptırarak hizmetlerin niteliğini belirleyip, görevlileri değerlendirebilirler.
Akçalı Birimlerde Tahsilat İşlerinin Teftişi
Müfettişler, tahsilat iş ve işlemlerinin teftişinde teftiş edilen kuruluş ve birim dışından yeter sayıda memurun görevlendirilmesini vali ve kaymakamlardan isteyebilirler.
Vali ve kaymakamlarca daha önce tahsilat işleri denetlettirilmişse, müfettişler bu denetimlerin usulüne uygun ve sıhhatli olup olmadığını, sonuçlarının doğruluğunu araştırıp, durumu lâyihalarında belirtirler.
Grup Teftişlerinin Düzenlenmesi
Tüzüğün 24 üncü maddesi uyarınca Başkanlıkça hazırlanacak olan yıllık genel teftiş programlarında illerin coğrafi konumu, iklim şartları ve kurulun iş yükü gözönünde bulundurulur. Bu esaslar çerçevesinde genel teftişlerin zamanlaması yapılır, gerekirse değiştirilir.
Yıllık genel teftiş programları bir başkan ve yeteri kadar müfettişten oluşan teftiş gruplarınca uygulanır.
Grup başkanının herhangi bir nedenle ayrılması halinde başkanlık görevini grubun kıdemli müfettişi yapar. Bu durum gruba yeni bir başkan görevlendirilmesine engel değildir.
Gruplara Görev Verilmesi
Gruptaki müfettişlerin hangi il ve ilçeleri, gerektiğinde de hangi kuruluş ve birimleri teftiş edecekleri Başkanlıkça belirtilir.
Zorunluluk olmadıkça grup başkanlarına ilçe teftişi verilmez.
Gerekli görülen ilçelerin teftişi için birden çok müfettiş görevlendirilebilir. Bu takdirde hangi müfettişlerin hangi kuruluş ve birimleri teftiş edeceği verilen emirde belirtilmemişse, kıdemli müfettişin düzenleyeceği programa göre işlem yapılır.
İl Merkezlerindeki Kuruluş ve Birimlerin Teftişi
İl merkezlerinde, il özel idareleri hesap ve işlemlerinin, valilerin genel ve özel idareye ilişkin iş ve yürütümlerinin grup başkanı tarafından teftiş edilmesi asıldır. Grup başkanı, gerekli görülen hallerde, bu teftişleri Başkanlığın onayı alındıktan sonra grupta görevli müfettişlerle birlikte yapabilir.
İl merkezlerindeki birimlerin teftiş programı, grupta görevli müfettişlerin il merkezine intikal etmesinden önce grup başkanı tarafından düzenlenerek ilgili müfettişlere duyurulur ve Başkanlığa bildirilir.
İl merkezi teftiş programlarının düzenlenmesinde teftişin bütün müfettişlerce aynı anda bitirilmesi, iş yükünün müfettişler arasında eşit ve adil dağıtılması gözetilir. Grup başkanı zorunlu hallerde il merkez teftiş programında değişiklik yapabilir.
Teftiş Çalışmalarının Müfettişlerce Değerlendirilmesi
Tüzüğün 25 inci maddesi uyarınca, birinci il teftiş programını bitiren müfettişler teftiş çalışmalarına en çok 15 gün süreyle ara verebilirler.
Bu durumda çalışma merkezlerinde göreve başlayan müfettişler, teftiş çalışmalarının genel gidişi, karşılaşılan sorunlar ve uygulamada birliği gerektiren hususlarla ilin özel önem taşıyan sosyal, ekonomik, kültürel ve asayiş konularını kapsayan bir değerlendirme raporu düzenlerler.
Birinci il teftişine ait değerlendirme raporunu söz konusu 15 günlük süre içinde düzenleyen müfettişler, ikinci il teftişi sonunda yalnızca bu il’e ait değerlendirme raporunu düzenleyip Başkanlığa verirler. Birinci il teftişi sonunda ara vermeden ikinci il teftişine başlayan müfettişler, teftiş programının bitiminde her iki il için de ayrı değerlendirme raporu düzenleyip Başkanlığa iletirler.
İlçelerin Teftiş Süresi
İlçelerdeki teftiş süreleri Mülki İdare Amirleri Atama Değerlendirme ve Yerdeğiştirme Yönetmeliğine ekli ilçe sınıflarına göre belirlenir.
Azami teftiş süreleri altıncı ve beşinci sınıf ilçelerde 15, dördüncü ve üçüncü sınıf ilçelerde 25, ikinci ve birinci sınıf ilçelerde 35 iş günüdür.
Bu sürelerin yetmeyeceği anlaşılırsa durum gerekçesi ve teftişin bitirileceği tahmini sürede belirtilmek suretiyle yazılı olarak Başkanlığa ve grup başkanlığına bildirilir.
Grup Başkanının Görev ve Yetkileri
Grup başkanı grubun temsilcisidir. Bu sıfatla müfettişlerle sürekli şekilde ilişki kurar, gerektiğinde toplantılar yaparak çalışmayı düzenler. Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve genelgelerin uygulanmasında birliği sağlamaya çalışır. Çalışmaların süresinde bitirilmesini gerçekleştirecek tedbirleri alır. Grup çalışmaları hakkında Başkanlığa bilgi verir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖZEL TEFTİŞ VE ÖZEL DENETİM
Özel Teftişin Niteliği
Özel teftişler, Tüzüğün 38 inci maddesinde öngörülen esaslar içinde, Tüzüğün 5 inci maddesinde sayılan kuruluş ve birimlerde;
a) Mevzuatla belirlenen görevlerin usulüne uygun olarak ve zamanında yerine getirilip getirilmediğini,
b) Hizmet ve görevlerin yerine getirilmesinde kullanılan metodların, çalışma yerleriyle yerleşim düzenlerinin, hizmet ve görevin niteliğine ve iş akımına uygun, ekonomik, hizmetlerin etkinliğini sağlamaya, verimliliği gerçekleştirmeye yeterli olup olmadığını,
c) Bakanlık emir ve genelgelerinin uygulanıp uygulanmadığını,
d) Yıllık genel teftişlerde tesbit edilen aksaklıklarla, eleştirilen ve tavsiyeye değer görülen konularda yapılan işlemleri,
e) Kuruluşların amaçlarına uygun olarak çalışıp çalışmadıklarını,
belirlemek amacıyla yapılır.
Bu teftişlerde görevlilerin bilgi ve yetenekleriyle çalışmaları değerlendirilir.
Özel Teftişe Tabi İllerin, Kuruluş ve Birimlerin Tesbiti
O yılın özel teftiş programı, Bakanın emriyle veya Bakanlık merkez birimlerinin, bağlı kuruluşlarının, valilerin istemi yahut yıllık genel teftiş sonuçlarının denetlenmesi amacıyla Başkanın önerisi üzerine Bakanın onayıyla belirlenir.
Yıl içinde Tüzüğün 23 ve 38 inci maddelerindeki esaslar içinde programda değişiklik yapılabilir.
Özel Teftişin Uygulanması
Müfettişler, özel teftişlerini görev emrinde belirtilen usul, süre ve kapsam içinde yaparlar. Teftiş edilen amir, memur ve görevlileri değerlendirmeye esas olmak üzere, kuruluş ve birimin geçmiş iş ve işlemlerini teftiş etmekle birlikte teftiş anındaki hizmet ve icraatı da kontrol edebilirler. Gerekli gördükleri takdirde hizmet ve görevlilerle ilgili olarak uygulama yaptırabilirler.
Kuruluş ve birimlerin özel teftişe tabi tutulan iş ve işlemleri genel teftişlerde teftiş edilmezler.
Özel Teftiş Rapor ve Lâyihaları
Özel teftiş rapor ve lâyihalarının kısa, açık ve anlaşılır şekilde yazılmasına özen gösterilir. Sonuç bölümünde özel teftişin genel değerlendirilmesi yapılır. Tesbit edilen sorunlar belirtilir, bunların çözüm yollarına ilişkin tavsiyelere yer verilir.
Müfettişler özel teftişler sonucunda düzenledikleri rapor ve lâyihaları Başkanlığa verirler.
Özel Denetimler
Özel denetimler, Bakanlığın teftiş ve denetimine tabi kuruluş ve birimlerin günlük faaliyetleri içindeki hizmetlerinin kalitesini, verimini ve etkinliğini tesbit etmek, yönetimlerindeki hizmet standartlarının iyileştirilmesini sağlamak, yöneticilerini işbaşında değerlendirmek ve bunların astlarını hizmete yönlendirmedeki bilgi ve becerilerini, astları üzerindeki otoritelerini ölçmek üzere yapılan kısa süreli, ani ve habersiz denetlemelerdir.
Özel Denetimin Uygulanması
Bakanın özel denetime tabi tutulmasını emrettiği Bakanlığın teftiş ve denetimine tabi kuruluş ve birimlerde özel denetim yapmak üzere en az iki müfettiş görevlendirilir. Müfettişler, bu denetimlerini kuruluş ve birimlerdeki iş akımını, hizmet anındaki tıkanıklıkları, kırtasiyeciliğe yol açan uygulamaları belirlemek, yönetimdeki emir komuta ilişkilerini tesbit etmek, personelin moralini ve uyumunu araştırmak suretiyle yaparlar. Kuruluş ve birimin üst yöneticisinin hizmet süresi içinde bu konulara ilişkin olumlu ve olumsuz faaliyetlerinin neler olduğunu incelerler. Bu çalışmalarında hizmet ve görevleri olağan işleyişleri içinde izler, değerlendirirler. Gerekirse personele görevleriyle ilgili uygulama yaptırırlar. Mülâkat ve diğer denetim tekniklerinden yararlanırlar.
Özel Denetim Raporları
Müfettişler, özel denetimleri sonucunda denetlenen konulardaki görev ve hizmetlerin kalitesini, verimini, etkinliğini sağlayacak görüş ve önerilerini kapsayan, somut olayların sebep sonuç ilişkisine dayalı çözüm yollarını belirten hata, ihmal ve noksanlıkları açıklıkla gösteren “Özel Denetim Raporu” düzenleyerek Başkanlığa verirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TEFTİŞ SONU İŞLEMLERİ, LÂYİHA VE RAPORLAR
Lâyiha ve Raporların Düzenlenmesi
Teftiş edilen kuruluş ve birimlerin;
a) Bütçe, tahakkuk, tahsilat, muhasebe, masraf, vezne, ambar, ayniyat, zamanı idare hesabı, kesin hesap, kâr ve zarar hesapları ve bilançolar gibi hesap ve işlemleri için teftiş lâyihası,
b) Genel iş ve yürütüm, kayıt ve işlemler ve kararlarla ilgili olanları için teftiş raporu,
düzenlenir.
Teftiş rapor ve lâyihalarında gizlilik dereceli konulara gizlilikleri açıklanmayacak şekilde yer verilir veya rapor ve lâyihalara gizli işareti konulur.
Lâyihalarda Borç Çıkarılarak Tahsil Edilecek Hesaplar Özeti
Akçalı birimlerin teftişi sırasında usulsüz ödemeler, kanun dışı harcamalar, suç sayılan ve sayılmayan eylem ve işlemler, kayıtsızlık gibi hareketler sebebiyle ayniyatın kayıp ve harap olduğu, gelirlerin zamanaşımına uğrayarak tahsilinin imkânsız hale geldiği, idarenin zarara uğradığı tesbit edilirse, ilgililer ve sorumlular adına lâyihalarda kişi borcuna alınarak tahsili önerilen hususların para miktarıyla eşyanın Sayıştay Kanunu ve Devlete ve Kişilere Memurlarca Verilen Zararların Nevi ve Miktarlarının Tesbiti, Takibi, Amirlerin Sorumlulukları, Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre belirlenen rayiç bedellerini gösterir “Borç Çıkarılarak Tahsil Edilecek Hesaplar Özeti Çizelgesi” düzenlenip lâyihaya eklenir.
Özel Gizli Rapor
Tüzüğün 57 nci maddesinde belirtilen hallerde düzenlenen özel gizli raporda, varsa inceleme emrinin tarihi ve sayısı, incelemeye nasıl başlandığı, görevlinin kimliği, inceleme konusu veya konuları, kayıt ve belgeler üzerinde incelemeler yapılmışsa bunlara ait açıklamalar, kendilerinden bilgi alınan kişilerin beyanları belirtilir. Elde edilen delillere ve inceleme sonucuna göre görevlinin durumuna, tutum ve davranışlarına ilişkin görüş ve düşünceler açıklanır. Birden fazla konu incelenmişse raporda her konuya ayrı yer verilir.
Değerlendirme Raporu
Tüzüğün 58 inci maddesi uyarınca düzenlenen değerlendirme raporunda, ilgilinin mevzuat hükümlerine göre görevlerini yapıp yapmadığı, yetkilerini kullanıp kullanmadığı, halkla olan ilişkileri, başarı derecesi, meziyet ve kusurlarıyla diğer gözlem ve kanılar gerekçeli olarak belirtilir.
Değerlendirme Belgesi
Değerlendirme belgesi, teftiş edilen veya denetlenen kuruluş ve birimlerin amir, memur ve görevlileri hakkında müfettişlerin görüş ve kanaatlerini belirten formlardır.
Bu formlarda teftiş edilen veya denetlenen amir, memur ve görevlilerin;
a) Mesleki bilgileri, mevzuata uyma dereceleri,
b) Çalışmaları, göreve bağlılıkları, verim dereceleri,
c) İşlerindeki dikkat, intizam ve enerjileri, yaş ve bünyeleri,
d) Yaratıcı zeka ve kavrayış kabiliyetleri,
e) Amirlerine, astlarına ve iş sahiplerine karşı terbiye, nezaket ve davranışları,
f) Astları üzerindeki etkinlikleri ve astlarını yetiştirme yetenekleri (Amirler için),
g) İşleri düzenleme, yürütüm ve yönetim yetenekleri (Amirler için),
h) Ön tedbir almada başarı dereceleri (Amirler için),
ı) Ağırbaşlı olup olmadıkları, saygı uyandırmada başarı dereceleri,
i) Çevreyle ilişkileri ve yaşayış şekilleri,
k) İtimada şayan olup olmadıkları,
l) Görevlerindeki başarı dereceleri, hangi görevlerde başarılı olabilecekleri ve daha fazla sorumluluk taşıyan görevler yüklenip yüklenemeyecekleri,
hususlarında müfettişin objektif bilgi ve gözlemlerine dayanan kanaatleri belirtilir. Yeterince bilgi edinilmemiş ve kanaate varılamamış hususlarda görüş belirtilmez.
Yıllık Çalışma Raporu
Başkan, müfettişlerin yıllık çalışmalarını, teftiş, inceleme, araştırma, soruşturma ve değerlendirme raporlarında yer alan ve özel önem taşıyan hususları dikkate alarak her yılın sonunda Tüzüğün 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (L) ve (M) bentleri uyarınca Bakanlığın teftiş ve denetimine tabi kuruluş ve birimlerle kurul hizmetlerinin genel gidişine ilişkin görüş ve önerilerini kapsayan bir “Yıllık Çalışma Raporu” düzenler ve Bakana sunar.
ÜÇÜNCÜ KISIM
İNCELEME VE ARAŞTIRMA İŞLERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
YURT İÇİNDE İNCELEME VE ARAŞTIRMA
İnceleme ve Araştırma Raporları
Tüzüğün 59 uncu maddesi uyarınca düzenlenen inceleme ve araştırma raporlarında incelemeye ne suretle başlandığı, inceleme ve araştırmanın konusu veya konuları, inceleme ve araştırmada uygulanan metod ve sağlanan yararlar açıklanır, her konu hakkında ayrı ayrı olmak üzere, konuyla ilgili şahısların beyanlarına, yazılı metinler üzerinde yapılan incelemelere, ayniyat ve ambar mevcutları ve işlemleriyle ilgili inceleme yapılmışsa sayımlara yer verilir. Mevcut durum, sorunlar, çözüm yolları ve öneriler açıkça belirtilir.
İnceleme Raporları
Tüzüğün 60 ıncı maddesi uyarınca düzenlenen inceleme raporlarında, raporu düzenleme nedeni, acele olarak düzeltilmesi gerekli görülen konu, yapılan incelemeler ve öneriler belirtilir.
İKİNCİ BÖLÜM
YURT DIŞINDA İNCELEME VE ARAŞTIRMA
Yurt Dışı Sıra Cetveli
Tüzüğün 61 inci maddesi uyarınca yurt dışına gönderilecek müfettişler için her yılın Ocak ayı içinde kıdem tablosundaki sıra esas alınmak ve müfettiş olarak yurt dışına hiç gönderilmemiş olanlardan başlamak üzere Başkanlıkça bir “Yurt Dışı Sıra Cetveli” düzenlenir ve müfettişlere duyurulur.
Müfettişlerin yurt dışına inceleme ve araştırma yapmak üzere gönderilmelerinde bu cetvellerdeki sıralama esas alınır.
Müfettişlerin Yabancı Dil Bilgilerinin Arttırılması
Yurt dışına gönderilmek üzere sıra cetveline alınan müfettişlerin yabancı dil bilgilerini artırmak amacıyla yabancı dil eğitimi veren resmi ve özel okul veya kurslara katılmaları sağlanır.
Bu müfettişlere yabancı dil eğitimleri süresi içinde görev verilmemesi asıldır.
İnceleme ve Araştırma Konuları
Müfettişlerin yabancı ülkelerde yapacakları inceleme ve araştırma konuları şunlardır:
a) Genel olarak idare ve idaredeki yeni eğilimler,
b) Mahalli idarelerin kuruluş ve işleyişi,
c) Mahalli idarelerin merkezi idareyle bağ ve ilişkileri,
d) Mahalli idareler maliyesi,
e) Mahalli idarelerin iktisadi teşebbüs ve müesseseleri,
f) Mahalli idareler zabıtası,
g) Devletin ve mahalli idarelerin konut sorunuyla ilgili olarak uyguladıkları çözüm yolları,
h) Resmi ve özel sektörde uygulanan personel rejimi,
i) Genel olarak zabıta, toplu hareketler karşısında zabıtanın tutumu,
j) Kalkınma planı ve programlarının hazırlanması ve uygulanması, bu konuda idare amirlerinin görev ve yetkileri,
k) Teftiş kurullarının görev ve yetkileri, teftiş usulleri,
l) Bakanlıkça tesbit edilecek diğer mesleki konular.
İnceleme ve Araştırma Konusunun Seçimi
İncelenecek ve araştırılacak konular, gidilecek ülkenin idari sistemi, müfettişin isteği ve dilbilgisi gözönünde bulundurularak Başkanlıkça belirtilir.
Müfettişlere Yabancı Ülkelerde Kolaylık Sağlanması
Bakanlık, inceleme ve araştırma yapmak üzere yurt dışına gönderilen müfettişlere, gönderildikleri ülkede gerekli yardımın ve kolaylığın sağlanması, çalışma programlarının uygulanması bakımından ilgili kurum ve kuruluşlarla temas kurarak gereken tedbirleri alır.
Uygulama
Yabancı ülkeye gönderilen her müfettişe ayrı bir inceleme ve araştırma konusu verilmesi asıldır. Zorunluluk sebebiyle aynı konuyla birden fazla müfettiş görevlendirildiği takdirde çalışmalar kıdemli müfettişin düzenleyeceği programa göre yürütülür.
Müfettişler yabancı ülkeye varışlarından itibaren bir ay içinde bir çalışma planı düzenleyerek Başkanlığa gönderirler.
Yurt Dışı İnceleme ve Araştırma Raporu
Müfettişler, yurt dışındaki inceleme ve araştırma çalışmaları sonucunda düzenleyecekleri inceleme ve araştırma raporlarını yurda dönüşlerinden itibaren üç ay içinde Bakanlığa verirler.
DÖRDÜNCÜ KISIM
İNCELEME VE SORUŞTURMA İŞLERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
İnceleme ve Soruşturma
Tüzüğün 63 üncü maddesinde sayılan memur ve görevlilerin eylem ve işlemlerinin ortaya çıkardığı hukuki ve idari durumlarının tesbiti, Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat hükümlerine göre soruşturma açılmasının ya da kişiler ve konular yönünden Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat kapsamı dışında genel hükümlere veya 1609 sayılı Kanuna göre ceza kovuşturması yapılmasının gerekip gerekmediğinin tesbiti işlemleri “İnceleme”, disiplin işlemleriyle Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat ve Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununa göre sanığın yargılanmasının gerekip gerekmeyeceğini ortaya çıkarmaya elverişli bütün delillerin elde edilmesine ilişkin çalışmalar da “Soruşturma” dır.
İnceleme ve Soruşturma İsteklerinin Kurula İletilmesi
Vatandaşlarca doğruca Bakanlığa veya Teftiş Kurulu Başkanlığına gönderilen ihbar ve şikâyet yazıları öncelikle ilgili merkez birimine veya bağlı kuruluşa intikal ettirilir. Bunların valiliklere iletilerek inceletilip soruşturulması asıldır.
Ancak, merkez birimlerince, bağlı kuruluşlarca veya valiliklerce incelenip soruşturulmalarında müfettişlik bilgi ve yeteneğiyle teftiş metod ve tekniklerinin kullanılması gerekli görülen konular, gerekçeli olarak Bakan onayına sunulur ve Kurula iletilir.
Valilikler, kendilerine verilen veya gönderilen ihbar ve şikâyetler üzerine gereken ilk incelemeyi görevlendirecekleri memurlara yaptırırlar. Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat hükümlerine göre mahallinde muhakkik tayini suretiyle soruşturulması mümkün konulardaki soruşturmalar ilde sonuçlandırılır. Müfettiş bilgi ve tekniğini gerektirdiği yapılan inceleme sonucunda anlaşılan konular Bakanlığa intikal ettirilir. Bunlar için de Bakanlık merkez birimlerince yukarıdaki fıkrada açıklanan şekilde işlem yapılır.
Bakanın önemli gördüğü veya acele müfettiş görevlendirilmesini ya da gizli tutulmasını istediği konular doğrudan Kurula iletilebilir.
İnceleme ve Soruşturmaya Başlama
Bakanlıktan verilen görev emirleri üzerine müfettişlerce görev emrinde belirtilen konularda, memurlar ve görevliler hakkında inceleme veya soruşturmaya başlanır.
Müfettişler, bu inceleme ve soruşturma çalışmaları sırasında görev emrinde yer almayan, ancak inceleme ve soruşturma konularıyla ilgili başka bir suç tesbit ederlerse, gerekli belgeleri toplarlar. Sorumluları hakkında Bakanlıktan soruşturma izni talep ederler.
Teftiş ve Denetim Sırasında Suç Tesbiti
Teftiş ve denetimle görevli müfettişler, bu çalışmaları sırasında bir suç konusu tesbit ederlerse, derhal gerekli belgeleri toplayarak incelemeye başlarlar. Sorumlu memurlar ve görevliler hakkında Bakanlıktan soruşturma izni talep ederler. Tesbit edilen suçun Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat kapsamı dışında olması halinde Tüzüğün 67 nci maddesine güre işlem yaparlar.
İhbar ve Şikâyetler
Teftiş ve denetimle görevli müfettişler teftişleri sırasında kendilerine yapılan ihbar ve şikâyetler üzerine konuyu incelemeye başlarlar. Soruşturma yapılmasını gerektirir bir durum tesbit edilmediği takdirde inceleme raporu, soruşturma yapılması gereken hallerde de Bakanlıktan soruşturma izni talep ederek verilen izin uyarınca yaptıkları soruşturma sonucunda fezleke düzenlerler.
Belli kişiler veya kişileri belli olmamakla birlikte belirli konularda inceleme ve soruşturma yapmakla görevlendirilen müfettişler, bu kişilerle ve konularla sınırlı olarak inceleme ve soruşturma yaparlar.
Başka kişiler veya konular hakkında kendilerine verilen ihbar ve şikâyetleri herhangi bir işlem yapmaksızın Bakanlığa gönderirler.
İhbar ve Şikayetlerle İlgili İlk İşlemler
Suçlarla ilgili sözlü ihbarlar bir tutanağa geçirilir. Bu tutanaklar veya yazılı olarak yapılan ihbarlar üzerine derhal incelemeye başlanır.
Takibi şikayete bağlı suçlarda Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat hükümlerine tabi görevliler hakkında, müştekinin yazılı şikayeti ve Bakanın izni üzerine soruşturma yapılır.
Muhbir veya müştekinin adını ve soyadını, imzasını, açık adresini kapsamayan, gerçek dışı isim, adres ve imzayla yazıldığı anlaşılan, belli bir konuyu ihtiva etmeyen ya da doğrudan yargı mercilerinin görevine giren konularla ilgili olan ihbar ve şikayet yazıları müfettişlerce hiç bir işleme tabi tutulmaksızın Bakanlığa gönderilir.
İdari, Askeri ve Adli Makam ve Mercilerce Gönderilen Suç Konuları
Müfettişler görevli olarak bulundukları yerlerde, idari, askeri ve adli makam ve mercilerce kendilerine gönderilen suç konularına ilişkin yazılar veya dosyalar hakkında hiç bir işlem yapmadan bunları Bakanlığa intikal ettirirler.
El Konulan Suç Konularının Bakanlığa Bildirilmesi
Müfettişler, teftişleri sırasında ortaya çıkardıkları veya ihbar veya şikayet yoluyla elkoydukları inceleme ve soruşturma konularını ve ilgili memurun kimliğini Bakanlığa ve grup başkanına bildirirler.
Grup başkanları, kendilerine verilen veya gönderilen ihbar ve şikayet yazılarını ilgili kuruluşu veya birimi teftiş etmekte olan müfettişe ve Bakanlığa iletirler.
İnceleme ve Soruşturmanın Mahalli Makamlara Verilmesi
Müfettişler teftiş ve denetimleri sırasında ortaya çıkardıkları veya ihbar ve şikayet yoluyla elkoydukları suçlardan vali yardımcısı, hukuk işleri müdürü, kaymakam, il emniyet müdürü, il ve ilçe belediye başkanları ile ilgili olanları kendileri inceler ve soruştururlar. Bunların dışında kalan memurların suçlarıyla ilgili belgeleri gerekli gördükleri takdirde inceleme ve soruşturma yapılmak üzere valilik ve kaymakamlıklara bir inceleme raporuyla verebilirler.
Konusu bakımından suç oluşturmayan, idarece hemen düzeltilmesi veya tamamlatılması gerekli işlemlerle ilgili ihbar ve şikayet yazıları ve tutanakları, incelenip gereği yapılmak üzere görevli kuruluşun amirine verilebilir. Durum bir yazıyla Başkanlığa bildirilir.
1609 Sayılı Kanun Kapsamına Giren Suçlar
Müfettişler teftiş, denetim, inceleme ve soruşturma yaptıkları sırada 15/5/1930 günlü ve 1609 sayılı Kanun kapsamına giren bir suça rastladıkları ve yeterli delil elde ettikleri takdirde, bunlarla ilgili evrak ve belgeleri ayırarak bir inceleme raporuyla Cumhuriyet Savcılığına verirler.
İKİNCİ BÖLÜM
USULE İLİŞKİN İŞLEMLER
I - Delillerin Toplanması
A - Delil Toplama
Müfettişler, inceleme ve soruşturmaları sırasında Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkatin 2 ve 6 ncı maddeleri uyarınca Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 153 üncü maddesine göre sanıklar hakkında leh ve aleyhteki bütün delilleri toplarlar, ihbar ve şikayet yazılarında ve tutanaklarında, soruşturma görev emirlerinde yer almayan suç konusuyla ilgili diğer kişileri de tesbit ederek Bakanlığa bildirip, bunların da soruşturma kapsamına alınmasını talep ederler.
B - Yeminli Kâtip Bulundurma ve Tutanak Düzenlenmesi
Müfettişler, soruşturma yaparken yeminli kâtip bulundurma ve tutanak düzenlenmesi konularında Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 161 inci maddesine göre hareket ederler.
C - Tanıkların Çağrılması
Tanıklar Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 45 inci maddesine göre çağrılır.
D - Tanıklıktan Çekinme
Tanıklıktan çekinme hakları bulunanlar hakkında, bunların dinlenmelerinde ve yemin ettirilmelerinde Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 47, 48, 49, 50, 51 ve 53 üncü maddelerine göre işlem yapılır.
E - Tanıkların İfadelerinin Alınması
Tanıkların ifadeleri, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 54, 58, 62 ve 216 ncı maddelerindeki esas ve usullere göre alınır.
F - Tanığa Yemin Verilmesi
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 59 uncu maddesi uyarınca dinlenen tanıklara anılan kanunun 56 ncı maddesi gereğince dinlenmelerinden önce ayrı ayrı yemin ettirilir. Gerektiğinde veya bir kimsenin tanık olarak dinlenmesinde tereddüt edildiğinde yemin tanığın dinlenmesinden sonraya bırakılır.
G - Tanığa Yemin Verilmeyecek Haller
Yemin verilmeyecek tanıklar konusunda Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 52 nci maddesindeki usuller uygulanır.
H - Yeminin Şekli ve Uygulanması
Tanıkların yemin şekli ve uygulaması Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 57 ve 58 inci maddelerindeki esaslara göre yapılır.
I - Tanığın Tekrar Dinlenmesi
Tanığın tekrar dinlenmesi Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 60 ıncı maddesine göre yapılır.
İ - Tanığa Sorulacak Sorular
Tanığa Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 61 ve 62 nci maddesindeki esaslara göre soru sorulur.
II - Bilirkişi
A - Tanımlama ve Görevlendirme
Bilirkişi, bilim ve tekniğe, sanat ve uzmanlığa ilişkin konularda rey ve mütalâasını bildirmekle görevlendirilen kişidir.
Müfettişler, soruşturmalarında Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 66 ncı maddesine göre çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda üçten fazla olmamak üzere bilirkişi görevlendirebilirler.
Bilirkişiler, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 68 inci maddesi uyarınca müfettişler tarafından kendilerine verilen görevi yapmak zorundadırlar.
B - Bilirkişilikten Çekinme
Bilirkişilikten çekinme konusunda, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 69 uncu maddesine göre işlem yapılır.
C - Bilirkişinin Yemini
Bilirkişi, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 72 nci maddesindeki esaslara göre yemin eder.
D - Bilirkişi İncelemesinde Müfettişin İdaresi
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 71 inci maddesi uyarınca, inceleme ve soruşturmayı yapan müfettiş gerekli görürse bilirkişinin yapacağı incelemeleri kendisi sevk ve idare eder.
E - Bilirkişinin Mütalâasını Bildirme Şekli ve Süresi
Bilirkişinin mütalâasını bildirme şekli ve süresi Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 75 inci maddesinde belirtilen esaslar içerisinde uygulanır.
F - Bilirkişi Raporunun Yeterli Görülmemesi Halinde Yapılacak İşlem
Müfettiş, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 76 ncı maddesi uyarınca, bilirkişi tarafından verilen raporu yeterli görmediği takdirde, aynı bilirkişi veya tayin edeceği diğer bilirkişi tarafından yeni bir rapor düzenlenmesini isteyebilir.
Gerek görülen hallerde, uzmanlığı bulunan resmi dairelerin görüş ve reyleri alınabilir.
G - Bilirkişinin Yetkileri
Bilirkişi, raporunu düzenlemek için lüzum gösterirse Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 73 üncü maddesi uyarınca tanık dinlemek ve sanığın sorguya çekilmesi suretiyle tamamlayıcı bilgilerin teminini isteyebilir. Aynı amaçla bilirkişinin, dosyanın tamamını veya bir kısmını incelemesine ve tanıkların dinlenmesi veya sanığın sorguya çekilmesinde hazır bulunmasına ve bunlara doğrudan doğruya soru sormasına izin verilebilir.
H - Yazı ve Mühür İncelemesi
Müfettişler, yazı ve mühür incelemesini Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 85 inci maddesine göre bilirkişiye yaptırabilirler.
I - Bilirkişiye Ödenecek Masraf ve Ücret
Bilirkişiye ödenecek ücret, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 77 nci maddesindeki usullere göre tesbit edilir.
III - Keşif
Keşif Yapılacak Haller ve Tutanak
Müfettişler, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 78 inci maddesi uyarınca, soruşturmaları sırasında suç delillerinin kaybolmasına engel olmak için keşif yapmakla yetkilidirler.
Keşif yapılmasına ve keşif tutanağı düzenlenmesine ilişkin işlemler, aynı kanunun 78, 161 ve 162 nci maddelerine göre yürütülür.
IV - Zabıt ve Arama
Zabıt ve Arama Usulü
Müfettişler, Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat kapsamı içindeki soruşturmaları sırasında, gecikmesinde sakınca görülen hallere münhasır olmak üzere sanık memurun üst ve konutunun aranması, özel haberleşmesine ilişkin mektup, telgraf ve diğer gönderileriyle eşyasının zaptedilmesinin gerektiği takdirde Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 86-103 üncü maddeleri hükümlerine göre hareket ederler.
V - Sanığın Sorguya Çekilmesi
A - Sanığın Çağrılması
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 132 nci maddesi uyarınca sanık sorgu için celp yazısıyla çağrılır.
B - Sorgunun Tarzı
Müfettişlerce, sorgulama iş ve işlemleri Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 135 ve 161 inci maddeleri hükümlerine göre yürütülür.
Sorgulama sırasında sanığın kimliği ve şahsi halleri hakkında bilgi alınır. Sanığa, işlediği iddia olunan suçun neden ibaret olduğu bildirilir.
Sorgu, sanığın lehine olan delilleri söylemesine engel olmamalıdır.
C - Sanığın Savunmasının Alınması
Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat hükümlerine tabi işlerde sanığın savunması soruşturma sırasında sorgulama tarzında alınır. Ancak, müfettişler mülki idare amirleriyle belediye başkanlarının savunmalarını yazılı olarak alabilirler. Zorunluluk hallerinde diğer memur ve görevlilerin savunmaları da yazılı olarak istenebilir.
Yazılı savunma istemlerinde sanığa kendisiyle ilgili olarak iddia olunan suçun neden ibaret olduğu yazıyla bildirilir ve savunması için uygun süre verilir. Verilen süreyi yeterli bulmadığını bildiren sanığa bir defaya mahsus olmak üzere ek süre tanınır. Bu süreler içinde savunmasını göndermeyen sanık savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.
Disiplin soruşturmalarında savunmaya ilişkin işlemler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre yürütülür.
D - Sanığın Bulunamaması
Müfettişlerce, bütün aramalara rağmen sanıklar bulunamadığı takdirde, durum belgelendirilmek suretiyle fezleke düzenlenir.
E - Sorgu ve Savunmadan Sonra Yapılacak İşlemler
Sorgulama veya savunma sonrasında sanık tarafından ileri sürülen soruşturma konusuna ilişkin mukabil delillerden sonucu etkileyecek nitelikte olanlar, incelenip değerlendirilerek soruşturma tamamlanır.
VI - Kamu Davasının Ortadan Kalkması
Kamu Davasının Ortadan Kalkmasını Gerektiren Haller
Kamu davası, Türk Ceza Kanununun 96, 97 , 98 ve 102 nci maddesinde yer alan sanığın ölümü, genel veya özel af ve zamanaşımıyla ortadan kalkar.
Müfettişler, bu konuyla ilgili olarak suçun niteliğini ve unsurlarını, kanunun hangi maddesine temas ettiğini, cezanın miktar ve nevini, suçun tarihini, mütemadi ve müteselsil suçlarda bunların sona erdikleri tarihleri, zamanaşımını veya nüfus kayıtlarıyla belgelendirecekleri ölüm halini tesbit ettikten sonra düzenleyecekleri fezlekeyi kanunu mercilerine verirler.
VII - Dava Hakkının Düşmesi ve Vazgeçme
Şahsi Dava Hakkı Düşen Haller ve Vazgeçme
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 344 üncü maddesinde belirtilen, takibi şikayete ve şahsi dava açılmasına bağlı suçlarda, Türk Ceza Kanununun 108 inci maddesine göre, davaya hakkı olanın fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren altı ay geçmesi veya aynı kanunun 99 uncu maddesi uyarınca davadan vazgeçilmesi hallerinde soruşturma açılmaz, açılmışsa devam olunmaz.
VIII - Dava Zamanaşımı
A - Dava Zamanaşımı Süreleri
Türk Ceza Kanununun 102 nci maddesinde belirtilen hallerde ve belirtilen sürelerin geçmesiyle kamu davası ortadan kalkar.
B - Zamanaşımının Başlangıcı
Dava zamanaşımı Türk Ceza Kanununun 103 üncü maddesi uyarınca, tamamıyla icra olunmuş suçlar hakkında fiilin meydana geldiği, teşebbüs olunan veya yapılamayan ve tamamlanamayan suçlar hakkında son fiilin işlendiği, mütemadi ve müteselsil suçlar hakkında da bunların bittiği günden başlar.
C - Zamanaşımını Kesen İşlemler
Kamu davasının zamanaşımı, Türk Ceza Kanununun 104 ve 105 inci maddelerinde belirtilen hallerde kesilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İNCELEME VE SORUŞTURMANIN SONUÇLARI
Fezleke ve Raporlar
Müfettişler, inceleme ve soruşturma çalışmaları sonucunda Tüzüğün 68 inci maddesinde sayılan hallerde fezleke; suç konusunun 1609 sayılı Kanun kapsamına girmesi ya da genel hükümlere göre takibi gerektirmesi, disiplin suçu niteliğinde olması, inceleme ve soruşturmanın mahalli makamlara verilmesi, idari ve hukuki işlem yapılmasının gerekmesi, herhangi bir işlem yapılmasına gerek bulunmaması veya Bakanlıkça inceleme yapılmasının istenilmesi durumlarında da inceleme raporu düzenlerler.
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 3 ve Türk Ceza Kanununun 64-67 nci maddelerinde belirtilen suç ve suçlulukta irtibat ve iştirak bulunmadıkça her sanık için ayrı fezleke veya inceleme raporu düzenlenmesi asıldır.
Ancak, suç ve suçlulukta irtibat ve iştirak bulunmamasına rağmen sanıkları itibariyle aynı kurulların incelemesine tabi hususlar konuları ve sanıkları yönünden ayrı maddeler halinde tek bir fezlekede birleştirilebilir. Bu husus inceleme raporları için de geçerlidir.
Kendilerine çalışma merkezleri dışında inceleme ve soruşturma görevi verilen müfettişler ile genel veya özel teftiş veya denetimde görevli müfettişler gerek re’sen, gerekse ihbar ve şikayet üzerine el koydukları inceleme ve soruşturmaları çalışma merkezlerine döndükleri tarihten;
Çalışma merkezlerinde inceleme ve soruşturma görevi verilen müfettişler ise, görev emrinin tebliğ edildiği tarihten;
İtibaren zamanaşımı süresi gözönünde bulundurulmak kaydıyla en geç üç ay içerisinde soruşturmayı tamamlayarak düzenleyecekleri rapor veya fezlekeleri yetkili mercilere vermekle yükümlüdürler.
Maddi veya hukuki sebeplerle üç ay içerisinde tamamlanması mümkün olmayan soruşturma dosyaları için gerekçesi belirtilmek suretiyle Teftiş Kurulu Başkanlığından ek süre istenebilir.
Fezlekelerin Verileceği Makam ve Merciler
Fezlekelerin birer örnekleri ve ekleri Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkatın 4 üncü maddesinde yazılı idare kurullarına iletilmek üzere valilik ve kaymakamlıklara, Danıştay’a gönderilmesi gerekenler de Bakanlığa gönderilir.
Ayrıca bu fezlekelerin eksiz iki örneği de Bakanlığa verilir. Gerektiğinde ilgili birim sayısı kadar fezleke örnekleri artırılır. Bunlardan biri Başkanlıkta alıkonulur, diğerleri sanığın sicilinin bulunduğu birimle diğer ilgili birimlere Başkanlıkça iletilir.
İnceleme Raporları
Müfettişlerce düzenlenecek inceleme raporlarının konularına göre ayırımı ve düzenleme esasları aşağıda gösterilmiştir.
a) 1609 sayılı Kanuna veya genel hükümlere göre takibi gerektiren konulara ilişkin raporlar;
Teftişler sırasında veya ihbar ve şikayetler üzerine 1609 sayılı Kanun kapsamına giren konularla Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat kapsamı dışında kalan konu ve görevliler hakkında yapılan incelemeler sonunda gereken cezai takibatın yapılmasını sağlamak üzere düzenlenen raporların bir örneği ekleriyle birlikte yetkili Cumhuriyet Savcılığına verilir, eksiz iki örneği de Bakanlığa gönderilir.
b) İnceleme ve soruşturmanın mahalli makamlara verilmesine ilişkin raporlar;
Bu Yönetmeliğin 48 inci maddesine göre düzenlenen raporların bir örneği ekleriyle birlikte gereği için ilgili Valiliğe veya kaymakamlığa verilir, eksiz iki örneği de Bakanlığa gönderilir.
c) İdari ve hukuki işlemlerle disiplin işlemlerine ilişkin raporlar;
Gerek teftişler sırasında, gerekse ihbar ve şikayetler üzerine yapılan incelemeler sonunda soruşturma yapılarak fezlekesi yetkili mercilere verilen, raporu adlî makamlara iletilen yahut cezai kovuşturma yapılması gerekmediği sonucuna varılan görevliler hakkında uygulanması zorunlu görülen idari ve haksız fiilleri sebebiyle idareye verdikleri zararlarla haksız iktisaplarının tazmini için yapılacak hukuki işlemlere ya da disiplin cezası verilmesine esas olmak üzere düzenlenen raporların bir örneği ekleriyle, diğer iki örneği de eksiz olarak Bakanlığa gönderilir.
Ancak, özel kanunlarında belirtilen hükümler saklı kalmak kaydıyla, müfettişlerce yapılan inceleme-soruşturma çalışmaları sırasında tesbit edilen ve kişi borcuna konu olan usulsüz ödemeler için layiha düzenlenebilir.
d) Soruşturma açılmaması ve herhangi bir işlem yapılmamasına ilişkin raporlar;
Yapılan inceleme sonunda soruşturma açılması gerekmeyen ve herhangi bir işlem yapılmasına yer olmadığı sonucuna varılan hallerde düzenlenen raporların bir örneği ekleriyle birlikte, diğer iki örneği eksiz olarak Bakanlığa gönderilir.
e) Bakanlıkça inceleme yapılmasının istenilmesi sonucunda düzenlenen raporlar;
Bakanlıkça öncelikle inceleme yapılmasının istenilmesi sonucunda düzenlenen raporların bir örneği ekleriyle, diğer iki örneği de eksiz olarak Bakanlığa gönderilir.
Gerektiğinde ilgili birim sayısı kadar rapor örneği artırılır.
BEŞİNCİ KISIM
EĞİTİM
Geliştirme Programı ve Seminerleri
Başkanlık, müfettişlerin hizmet içi eğitimlerini sağlamak amacıyla, Eğitim Dairesi Başkanlığıyla birlikte üniversiteler, yargı kuruluşları, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü, Bakanlık merkez birimleri, bağlı kuruluşları, diğer bakanlıkların teftiş birimleri ve gerekli görülen diğer kamu kuruluşlarıyla ilişki kurarak ortak geliştirme programları ve seminerleri düzenleyebilir.
Başkanlık ayrıca, müfettişlerin mesleki bilgi, görgü ve deneyimlerini artırmak amacıyla özel veya resmi eğitim ve öğretim kurumlarında eğitim görmelerini sağlar.
Toplantılar
Başkanlık, idareyle müfettişler veya müfettişler arasında mevzuatın uygulanmasına ilişkin olarak ortaya çıkan görüş ayrılıklarının giderilmesi amacıyla, çalışma merkezlerinin teftişleri sırasında, bir veya daha fazla müfettişe bu konularda inceleme ve araştırma görevi vererek bunları tartışmak üzere bu yerlerde bulunan müfettişlerin katılacağı toplantılar düzenler.
Bu toplantılar Ankara’da Başkanın, diğer çalışma merkezlerinde grup başkanı olan müfettişin başkanlığında yapılır.
İnceleme ve araştırma konularıyla bunlara ilişkin değişik görüş ve düşünceleri ve toplantı sonuçlarını kapsayan raporlar, inceleme ve araştırmayı yapan müfettişler tarafından hazırlanarak Başkanlığa verilir.
Bu raporlar Başkanlıkça yayınlanabilir.
Yabancı Dil Eğitimi
Başkanlık, Bakanın onayıyla, yurtdışı sıra cetveli dışındaki müfettişleri de yabancı dil eğitim merkezlerine, resmi ve özel kurslara göndererek yabancı dil bilgilerinin gelişmesini sağlar.
ALTINCI KISIM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Kıdem Tablosu
Tüzüğün 17 nci maddesi uyarınca düzenlenecek kıdem tablosunda öncelik sırasıyla müfettişlerin atandıkları kararnamelerin tarihi, aynı kararnameyle atananların mülki idare amirliği sınıfında geçen hizmet süreleri, bunun eşitliği halindeyse müfettişliğe girişte yapılan yarışma sınavındaki başarı derecesi esas alınır.
Mülki idare amirliği sınıfında geçen hizmet süresi, ilgilinin bu sınıf içinde fiilen ifa ettiği görev süresidir. Bu sınıftayken askerlikte ya da başka kuruluşlarda veya birimlerde geçirilmiş olan süreler mülki idare amirliği sınıfında geçmiş süre olarak dikkate alınmaz. Ancak, anılan sınıfta görevdeyken;
a) Yıllık ve mazeret izinlerinde,
b) Sağlık izinlerinde veya tedavi kurumlarında raporlu olarak bulunulduğu sırada,
c) Bakanlıkça izin verilmiş olmak şartıyla yurt içi veya yurt dışı eğitim ve öğretim kurumlarında,
d) Bakanlıkça görevlendirilmek suretiyle bilgi ve görgü arttırmak amacıyla yapılan yurt içi ve yurt dışı gezilerinde,
geçen süreler mülki idare amirliği sınıfında geçmiş sayılır.
Yıllık İstatistik Cetvelleri
Müfettişler bir yıl içinde yaptıkları çalışmaları ve düzenledikleri layiha, rapor ve fezlekelerle ilgili bilgileri yıllık istatistik çizelgelerinde gösterirler.
Bu çizelgeler her yıl Ocak ayı içinde Bakanlığa gönderilir.
Yayınlar
Müfettişlere, Resmî Gazete, yüksek mahkemelerin süreli yayınları ve gerekli görülen resmi ve özel yayınlar Bakanlıkça sağlanır.
Müfettişlere Bakanlığın tüm yayınları verilir.
Kitaplık
Teftiş Kurulunun çalışma merkezlerinde birer kitaplığı bulunur.
Kitaplıkların yönetimi, Ankara’da Başkanın görevlendirdiği başkan yardımcısına, diğer çalışma merkezlerinde grup başkanı olan müfettişlere aittir.
Yönergede Belirtilecek Hususlar
Bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin konular Başkanlıkça hazırlanacak bir yönergeyle düzenlenir.
Yönergede layiha, rapor, fezleke ve çizelgelerin ne şekilde ve kaçar örnek düzenleneceği, bunların hangi makam ve mercilere verileceği, Teftiş Kurulunun çalışmalarında kullanılacak basılı evrak ve formların neler olacağı belirtilir.
Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelikler
19/4/1967 tarihli ve 12577 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmış bulunan İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Çalışma Yönetmeliği ile Mülkiye Müfettişleri Tarafından Yapılacak İnceleme ve Soruşturmaya İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.