BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, kalkınma ajanslarının bütçelerinin hazırlanması ve uygulanması, malî kaynaklarının yönetilmesi ve kontrolü, hesap ve kayıtların tutulması ve raporlanmasında kullanılacak muhasebe standartları ile malî tabloların zamanında, doğru ve uluslararası standartlara uygun, yönetimin ve ilgili diğer kişilerin bilgi ve ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hazırlanması ve raporlanması ve bu iş ve işlemlerin yürütülmesinde görevli olan Ajans personelinin görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Kalkınma ajanslarının bütçelerinin hazırlanması, içeriğinin belirlenmesi, kabulü, gelirlerinin tahsilatı, giderlerinin yapılması, bunlara ait varlıkların yönetimi, bu işlemlere ilişkin hesap ve kayıtların muhasebenin temel kavramları ve genel kabul görmüş muhasebe ve bütçe ilkeleri ile ilgili mevzuata ve uluslararası standartlara uygun olarak tutulması ve bunların şeffaf ve anlaşılır şekilde kamuoyuna duyurulması bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.
(2) Ajans Avrupa Birliği ve diğer yurt dışı kaynaklardan sağlanan fonların kullanımı ve muhasebeleştirilmesi, uluslararası mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 25/1/2006 tarihli ve 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (h) bendi hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Ajans: Kalkınma ajanslarını,
b) Bakanlık: Kalkınma Bakanlığını,
c) Bütçe Geliri: Ajansın bütçesinde ve diğer mevzuatla gelir olarak tanımlanan her türlü işlemi,
ç) Bütçe Gideri: Ajansın bütçesinde ve diğer mevzuatla gider olarak tanımlanan her türlü işlemi,
d) Gelir: İlk defa hesaplara alınacak varlıklar ile yeniden değerleme farkları dışında, öz kaynakta artışa neden olan her türlü işlemi,
e) Gerçekleştirme Görevlisi: Harcama sürecinde, her türlü masrafı, kanıtlayıcı belgelerine dayanarak ve usulüne uygun olarak gerçekleştirmekten sorumlu görevliyi,
f) Gider: İlk defa hesaplara alınacak varlıklar ile yeniden değerleme farkları dışında, öz kaynakta azalışa neden olan her türlü işlemi,
g) Harcama Yetkilisi: Harcamaların yapılması ile yetkili kılınmış Ajans Genel Sekreterini,
h) Muhasebe Yetkilisi: Muhasebe işlemlerinin yönetimi ile kayıtların tutulmasından ve yetkili mercilere hesap vermekten sorumlu görevliyi,
ğ) Bakanlık: Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Harcama yetkilisi
(1) Harcama yetkilisi, Ajans Genel Sekreteridir. Ancak, Genel Sekreter görevlendirilinceye kadar harcama yetkilisi Yönetim Kurulu başkanıdır. Harcama yetkilisinin izin, hastalık, geçici görev ve benzeri nedenlerle geçici olarak görevinden ayrılması hâlinde, harcama yetkisi, bu görevi yürüten kişi tarafından kullanılır.
(2) Harcama yetkilisi, yazılı olarak sınırlarını açıkça belirlemek ve Ajansın yılı bütçesinde gösterilen tutarı geçmemek kaydıyla, harcama yetkisini, birim yöneticilerine devredebilir. Harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Harcama yetkisinin devrini sınırlandırmaya Yönetim Kurulu yetkilidir.
(3) Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.
(4) Harcama yetkilisi, harcama talimatının bütçe ilke ve esaslarına, Yönetim Kurulu kararlarına, Ajans mevzuatı ile diğer ilgili mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve ilgili mevzuat çerçevesinde yapması gereken diğer işlemlerden sorumludur.
(5) Harcama yetkilisi; harcamanın yeri, ödeneği, hukuki dayanağı, tutarı, kime yapılacağını içerecek şekilde gerçekleştirme görevlisi tarafından hazırlanan ödeme emrini imzalamak suretiyle harcama yapılmasına karar verir ve muhasebe yetkilisine gönderir. Muhasebe yetkilisinin yapacağı kontrol hariç olmak üzere ilgililer tarafından ödeme emri üzerine düşülen şerhler harcamanın yapılmasına engel değildir.
(6) Ajans mal ve haklarının gereği gibi muhafaza edilmesinin sağlanması ve yönetilmesinden de harcama yetkilisi sorumludur.
Giderlerin gerçekleştirilmesi
(1) Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için; desteklenen proje ve faaliyetin yada iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi, gerçekleştirme görevlisi tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.
Gerçekleştirme görevlisi
(1) Gerçekleştirme görevlisi, çalışma birimlerinin harcama yetkilisine doğrudan bağlı yöneticisidir.
(2) Gerçekleştirme görevlisi, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler. Elektronik ortamda oluşturulan ortak bir veri tabanından yararlanmak suretiyle yapılacak harcamalarda, veri giriş işlemleri gerçekleştirme görevi sayılır.
(3) Gerçekleştirme görevlisi, ödeneği dahilinde olmak şartıyla her türlü masrafı, kanıtlayıcı belgelerine dayanarak ve usulüne uygun olarak gerçekleştirmek, ödeneğin yeterli olmadığı durumlarda bunu yazılı olarak harcama yetkilisine bildirmekle görevlidir.
(4) Gerçekleştirme görevlisi, ilgili mevzuat çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.
Muhasebe yetkilisi
(1) Gelirlerin tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından muhasebe yetkilisi sorumludur.
(2) Muhasebe yetkilisi, ödeme emri ve eki kanıtlayıcı belgeler üzerinde; gerçekleştirme görevlisi ve harcama yetkilisi ile diğer görevlilerin imzasını, ödemeye ilişkin kanıtlayıcı belgelerin tam olmasını, hesaplamalarda maddi hata bulunup bulunmadığını ve hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle yükümlüdür.
(3) Muhasebe yetkilisinin görevleri şunlardır:
a) Gelirleri ve alacakları takip ve tahsil etmek.
b) Ödeneği dahilinde gerçekleşen giderlerin hak sahibine ödenmesini sağlamak ve harcama yetkilisinin uygun gördüğü hâllerde avans vermek.
c) Para ve parayla ifade edilebilen değerleri saklamak ve ayniyata ilişkin hesapları tutmak.
ç) Ajansa ait emanetleri almak, saklamak, ilgililere vermek ve göndermek.
d) Ödemelerin hak sahiplerine yapılmasını sağlamak.
e) Muhasebe kayıtlarının tam, doğru ve usulüne uygun olarak tutulmasını ve raporlanmasını, bu bilgilerin saydam ve erişilebilir olmasını sağlamak, muhasebe ile ilgili diğer işlemleri yapmak.
f) Malî konulara ilişkin olarak ilgililere gerekli bilgileri sağlamak ve danışmanlık yapmak.
g) Yönetim Kurulunun onayına sunulmak üzere, Ajans bütçe sonuçlarını çıkarmak.
ğ) Bütçe ve muhasebe bilgi sisteminin işleyişini yönetmek.
h) İlgili diğer hizmetleri yürütmek.
Birleşemeyecek görevler
(1) Harcama yetkilisi ile muhasebe yetkilisi görevi aynı kişide birleşemez.
Devir teslim
(1) Ajansın bütçe ve muhasebe işleriyle görevli olanlar, görevlerinden devamlı olarak ayrılacakları zaman, muhafazasından sorumlu bulundukları belge ve değerleri, görevlerini üstlenecek personele usulü dairesince devir ve teslim etmekle yükümlüdür.
(2) Devir-teslim işlemi, usulüne uygun olarak yapılmadıkça ilgilinin Ajans ile ilişiği kesilmiş sayılmaz.
(3) Devrin ilgilisi tarafından yapılamaması durumunda harcama yetkilisinin belirleyeceği bir komisyon marifetiyle devir yapılır.
İç kontrol sistemi
(1) İç kontrol sistemi, Ajans gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesi, Ajansın mevzuata uygun olarak faaliyet göstermesi, her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesi, karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir bilgi edinilmesi amaçlarını gerçekleştirmek üzere, iç denetçinin görüşü alınmak suretiyle, Genel Sekreterin teklifi ve Yönetim Kurulunun kararı ile belirlenir.
(2) İç kontrol sistemi, iç ve dış denetim raporları, öneriler, ihtiyaçlar ve şikayetler çerçevesinde yılda en az bir defa Yönetim Kurulu tarafından değerlendirilir ve Bakanlığa rapor hâlinde sunulur.
Nakit ve varlık yönetimi
(1) Ajansın nakit ve varlık yönetimi; çalışma programı, bütçe ilke ve kuralları ve Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde harcama yetkilisi tarafından yürütülür.
Malî sorumluluk
(1) Ajansların malî ve finansal kaynaklarının elde edilmesi, kullanılması ve malî denetiminin sağlanmasında görevli ve yetkili olanlar; kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur.
(2) Yönetmeliğin sekizinci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapılacak kontrol sonucunda, muhasebe yetkilisince ödeme yapılamayacağına karar verilen durumlarda, ödeme yapılamaz. Eksiklikler tamamlandıktan sonra hak sahibinin kendisi veya yetkili temsilcisine yapılacak ödeme geciktirilemez. Ödemelerin hak sahiplerine zamanında yapılmamasından kaynaklanan ceza ve gecikme faizi gibi ek yükümlülüklerden gecikmeye sebep olan görevliler müştereken sorumludur.
(3) Harcama yetkilisi, harcamanın; Ajansın kuruluş amaçlarına, izlediği ilke ve politikalara, çalışma programına, bütçe ilke ve esaslarına ve mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından, Ajans mal ve diğer haklarının gereği gibi muhafaza edilmesi ve yönetilmesinden ve ilgili mevzuat çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumlu ve gerçekleşecek zararı tazmin etmekle yükümlüdür.
Malî saydamlık ve bilgilendirme
(1) Ajans, malî ve finansal kaynaklarının elde edilmesi ve kullanılmasında, denetimin sağlanması amacıyla, kamuoyunu zamanında bilgilendirmekle yükümlüdür.
(2) Kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla;
a) Ajansın yıllık çalışma programı ile bütçenin uygulama süreçleri ile ilgili bilgiler zamanında,
b) Bütçe uygulama sonuçları, Genel Sekreterlik tarafından üçer aylık dönemler itibarıyla,
Ajansın internet sitesinde ilan edilir.
(3) Her yıl başında, harcama yetkilisi tarafından, gerçekleştirme görevlilerinin kimler olduğu ve harcama yetkisinin devri ve geri alınması ile ilgili hususlar muhasebe yetkilisi ve Yönetim Kuruluna yazılı olarak bildirilir. Bu doğrultuda malî karar ve işlemlere ilişkin süreç akım şeması çıkarılır ve harcama yetkilisinin onayıyla yürürlüğe girer.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bütçeye İlişkin Hükümler
Bütçe
(1) Bütçe, Ajansın bütçe yılı içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren ve bunlara ait uygulamanın yürütülmesine yetki veren bir karardır.
(2) Bütçe, bir metin ile eki cetvellerden oluşur. Bütçe metninde; gelir tahminleri ve bunların hukuki dayanakları, gider tahminleri, harcama yetkisinin devrine ilişkin esaslar ve parasal limitler, yedek ödenek ve kullanımına ilişkin esaslar ile bütçeye ilişkin diğer hususlara yer verilir.
(3) Bütçeye bağlı cetveller şunlardır:
a) (A) Cetveli: Gelir tahminlerini türleri itibarıyla gösterir.
b) (B) Cetveli: Harcamaları için öngörülen ödenekleri gösterir.
c) (C) Cetveli: Personel kadrolarını gösterir.
ç) (F) Cetveli: Nakit imkânları ile bu imkânlardan harcanması öngörülen tutarı gösterir.
(4) Bütçe yılı takvim yılıdır. Bütçe dışı harcama yapılamaz.
Bütçe ilkeleri
(1) Ajans bütçesinin hazırlanmasında ve uygulanmasında aşağıdaki ilkelere uyulur:
a) Gider, gelir ve nakit imkânları toplamını aşamaz.
b) Tüm gelir ve giderler bütçede gayri safi olarak gösterilir.
c) Gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının raporlanmasında açıklık, doğruluk ve malî saydamlık esas alınır.
ç) Bütçe, yetkili organlarca kabul edilmedikçe veya onaylanmadıkça uygulanamaz.
d) Bütçe, yıllık çalışma programlarında yer alan politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde ve fayda-maliyet analizine göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir.
e) Bütçede, bütçeyi ilgilendirmeyen hususlara yer verilmez.
f) Bütçeyle verilen harcama yetkisi, ilgili mevzuatta düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kullanılır.
g) Ödenekler, belirli amaçları gerçekleştirmek üzere tahsis edilir. Tahsis edilen ödenekten fazla harcama yapılamayacağı gibi ödeneği bulunmayan bir harcama da yapılamaz.
ğ) Bütçe, görevlilerin hesap verebilmelerini sağlayacak şekilde uygulanır.
Gelir bütçesi
(1) Gelir bütçesi Ajans gelirlerinin çeşitlerini gösterir. Gelir bütçesi, esasları Bakanlıkça belirlenecek olan dört düzeyden oluşur.
(2) Ajansların gelirleri, "A Cetveli"nde gösterilir.
Gider bütçesi
(1) Gider bütçesi, esasları Bakanlıkça belirlenecek olan kurumsal, fonksiyonel, finansman tipi ve ekonomik sınıflandırma olmak üzere dört bölümden oluşur.
(2) Ajansların giderleri, "B Cetveli"nde gösterilir.
Ret ve iadeler
(1) Bütçe gelirlerinden, fazla veya yersiz tahsilat nedeniyle ya da yargı kararları ile iade edilmesi gereken tutarlar için gider bütçesinde tertip açılmaz. Bu tutarlar gelir bütçesinde "ret ve iadeler" bölümünde gösterilir.
(2) Gelir bütçesi toplamından ret ve iadeler tutarı düşüldükten sonra kalan tutar esas alınarak gider bütçesi hazırlanır.
Bağış ve yardımlar
(1) Yapılan her türlü bağış ve yardımlar bütçeye gelir kaydedilir. Nakdi olmayan bağış ve yardımlar Yönetim Kurulunca değerlendirmeye tabi tutulur ve uygun görülenler kayıt altına alınır.
(2) Yapılan şartlı bağış ve yardımlar, gelir bütçesinde bağış ve yardımlar bölümüne gelir yazılır ve gider bütçesinde bu hizmetin ödeneği varsa bu ödeneğe eklenir; yoksa, bütçede yeni açılacak tertibe ödenek yazılarak tahsis amacına harcanır. Bu ödenekten amaç dışında başka bir tertibe aktarma yapılamaz.
(3) Bu ödeneklerden malî yıl sonuna kadar harcanmamış olan tutarlar, bağış ve yardımın amacı gerçekleşinceye kadar ertesi yıl bütçesine devir olunarak ödenek kaydedilir. Ancak, bu ödeneklerden tahsis amacı gerçekleştirilmiş olanlardan kalan tutarlar ile tahsis amacını gerçekleştirmesi bakımından yetersiz olanlara ilişkin ödenekleri iptal etmeye yönetim kurulu yetkilidir.
(4) Bağış ve yardımlar, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenildiği takdirde, bütçeye gider kaydıyla ilgilisine geri verilir. Şartlı bağış ve yardımın zamanında kullanılmaması nedeniyle doğacak zararlar ile amaç dışı kullanım nedeniyle yapılan harcamalar sorumluluğu tespit edilenlere ödettirilir.
Çalışma programı
(1) Ajans çalışma programı, Genel Sekreter tarafından hazırlanır ve en geç ağustos ayının ilk haftası içinde Yönetim Kuruluna sunulur. Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen çalışma programı en geç eylül ayının ilk haftası içinde Bakanlığa sunulur ve Bakanlık tarafından aralık ayının on beşine kadar onaylanır.
(2) Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara uygun olarak hazırlanacak Ajans çalışma programı; bütçe yılına ilişkin öncelik alanlarını, tedbirleri, proje ve faaliyetleri ve bunlara ayrılacak tahmini malî kaynakları ve bunların Ajans bütçesi içindeki tahmini oranı ile belirtilen faaliyetlerin gerekçelerini gösterir. Ajans çalışma programında bütçe yılını izleyen iki yıla ilişkin olarak gösterge niteliğinde çalışma programı tahminleri de sunulur.
(3) Ajans çalışma programında yer verilecek ve kaynak tahsis edilecek proje ve faaliyetlerin öncelikleri, hedefleri, etkileri, süresi ve sonuçları bakımından ulusal ve bölgesel plan ve programlarla uyumlu, bölgesel ve yerel kalkınmaya yönelik diğer plan, proje ve faaliyetlerle tutarlı olması esastır.
Bütçenin hazırlanması
(1) Yeni yılın bütçe hazırlık çalışmaları başlamadan önce Yönetim Kurulu, geçmiş yıla ilişkin faaliyet raporunu, denetim raporunu ve içinde bulunulan yılın gerçekleşmelerini görüşmek üzere özel olarak toplanır ve geçmiş yılın değerlendirmesini yapmak suretiyle yeni yılın bütçe hazırlık çalışmaları için Genel Sekretere talimat verir.
(2) Bütçe, Yüksek Planlama Kurulunca her yıl haziran ayında merkezi yönetim bütçesinden Ajansa yapılacak transferlere ilişkin payların tavanları ile Ajansın diğer gelir kalemleri dikkate alınarak, ulusal ve bölgesel düzeyde plan ve programlara ve yıllık çalışma programına uygun olarak, Genel Sekreter tarafından hazırlanır ve hazırlanan bütçe taslağı çalışma programı ile birlikte en geç ağustos ayının ilk haftası içinde Yönetim Kuruluna sunulur.
Bütçenin kabulü ve kesinleştirilmesi
(1) Bütçe taslağı Yönetim Kurulu tarafından kabul edilir ve çalışma programı ile birlikte, en geç eylül ayının ilk haftası içinde görüş alınmak üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlık aralık ayının on beşine kadar görüşünü bildirir.
(2) Bütçe, yılı merkezi yönetim bütçe kanununun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on beş gün içinde kesinleştirilerek Bakanlığa sunulur.
(3) Bütçenin kesinleşme tarihine kadar, devam eden işler için yapılacak harcamalar, yılı bütçesi ile ilişkilendirilir.
Çalışma programı ile bütçenin revize edilmesi
(1) Çalışma programında yapılan değişikliklerle çalışma programını etkileyen bütçe revizyonları Bakanlığın onayına sunulur.
Gelirler
(1) Ajansların gelirleri şunlardır:
a) Bir önceki yıl gerçekleşen genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından vergi iadeleri ile mahalli idarelere ve fonlara aktarılan paylar düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden binde beş oranında her yıl ayrılacak transfer ödeneğinden, Yüksek Planlama Kurulunca her bir Ajans için nüfus, gelişmişlik düzeyi ve performans ölçütlerine göre belirlenecek pay,
b) Avrupa Birliği ve diğer uluslararası fonlardan sağlanacak kaynaklar,
c) Faaliyet gelirleri,
ç) Bir önceki yıl gerçekleşen bütçe gelirleri üzerinden, bölgedeki il özel idareleri için; borçlanma, tahsisi mahiyetteki gelirler ile genel ve özel bütçeli kuruluşlardan alınan yardımlar kalemleri hariç tutulmak üzere yüzde bir ve belediyeler için; borçlanma ve tahsisi mahiyetteki gelir kalemleri hariç tutulmak üzere yüzde bir oranında cari yıl bütçesinden aktarılacak pay,
d) Bölgedeki sanayi ve ticaret odalarının, bir önceki yıl kesinleşmiş bütçe gelirlerinin yüzde biri oranında, cari yıl bütçesinden aktarılacak pay,
e) Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarca yapılan bağış ve yardımlar,
f) Bir önceki yıldan devreden gelirler.
(2) Bakanlar Kurulu, il özel idareleri için belirlenen oranı yüzde beşe kadar yükseltmeye ya da yüzde bire kadar indirmeye, belediyeler için belirlenen oranı ise; yarısına kadar indirmeye ya da yüzde bire kadar yükseltmeye yetkilidir.
(3) Birinci fıkranın (a) bendine göre yapılacak transfer ödeneği, Bakanlık bütçesinde gösterilir. Bu ödenek, aylık harcama programına göre Bakanlıkça Ajanslara kullandırılır.
Gelirlerin tahsili
(1) Ajansa aktarılacak paylar, ilgili idare ve kuruluş tarafından, Yönetim Kurulunca tarafından belirlenen bir bankada açılan hesaba yatırılır.
(2) Bu Yönetmeliğin 25 inci maddesinin (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen paylar, ilgili idare ve kuruluşlar tarafından haziran ayının sonuna kadar Ajans hesabına aktarılır. (ç) bendinde belirtilen paylar, süresi içinde aktarılmadığı takdirde, bu idarelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılan paydan ilgisine göre Maliye Bakanlığı ve/veya İller Bankasınca kesilerek ilgili Ajans hesabına aktarılır. Diğer alacakların tahsilinde, genel hükümlere göre işlem yapılır.
(3) Bağış ve yardımların kabul edilip edilmeyeceği Yönetim Kurulunca Ajans faaliyetlerine uygunluk açısından değerlendirilerek karara bağlanır.
(4) Ajans, atıl duran nakit varlıklarını, ödemelerini aksatmamak kaydıyla, vadeli hesaplarda değerlendirebilir.
Giderler
(1) Ajansın giderleri şunlardır:
a) Plan, program ve proje giderleri,
b) Proje ve faaliyet destekleme giderleri,
c) Araştırma ve geliştirme giderleri,
ç) Tanıtım ve eğitim giderleri,
d) Taşınır ve taşınmaz mal ile hizmet alım giderleri,
e) Yönetim ve personel giderleri,
f) Görevlerle ilgili diğer giderler.
(2) Ajansın yıllık personel giderleri toplamı, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yüzde on beşini aşamaz.
Harcama programı ve hazırlanması
(1) Harcama programı, Ajans gelir ve giderlerinin aylara göre gerçekleşme tahminlerini gösterir. Harcama programı, malî yıl içindeki muhtemel giderler, önceki dönemlerdeki gerçekleşmeler ve gelecek dönemlerdeki gelir tahminleri dikkate alınarak hazırlanır.
(2) Ajans harcama programı, aylık olarak hazırlanır ve aralık, mart, haziran ve eylül aylarında üçer aylık dönemler itibarıyla Bakanlığa gönderilir.
(3) Harcamaların gerçekleştirilmesinde ve taahhüde girişilmesinde harcama programı esas alınır.
(4) Mali yıl içerisinde ilan edilen ancak uygulaması ertesi yıllara sarkan proje ve faaliyet desteklerine dair toplam tutar, bütçesinde ödeneği bulunmak kaydıyla, yılı bütçesi kapsamında hazırlanacak ilgili üç aylık harcama programında gider tahmini olarak gösterilir ve kaynak aktarımı buna göre gerçekleştirilir.
Ödeneklerin kullanılması
(1) Bütçe ödeneklerinin kullanılmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur:
a) Bütçe ödenekleri, nakit planlaması da dikkate alınarak, aylık olarak hazırlanacak ayrıntılı harcama programlarına göre kullanılır.
b) Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri amaç ve faaliyetler dışında kullanılamaz.
c) İlama bağlı borçlar, Ajansın cari yıl bütçesinden ödenir.
ç) Ödenek yetersizliğini gidermek, olağanüstü durumlarda ödenek ihtiyacını karşılamak veya bütçede öngörülemeyen harcamalar için, toplam bütçe ödeneklerinin yüzde beşini geçmemek üzere bütçeye yedek ödenek konulur. Yedek ödenekten aktarma, harcama yetkilisinin teklifi ve Yönetim Kurulunun kararı ile olur.
d) Projeleri desteklemek üzere tahsis edilen bütçe ödenekleri, Ajansın cari giderleri için harcanamaz.
e) Bütçe tertipleri arasında ödenek aktarması, ödenek ilavesi yapılacak tertipteki ödeneğin yüzde yirmisine kadar harcama yetkilisi, bu oranı aşan aktarmalar ise harcama yetkilisinin teklifi ve Yönetim Kurulunun kararı ile olur. Sözleşmesi iptal edilen proje ve faaliyet ödenekleri hariç olmak üzere, sözleşmesi imzalanmış proje ve faaliyet desteği ödenekleri arasında aktarma yapılamaz.
Yüklenmeye girişilmesi
(1) Yüklenme, usulüne uygun olarak düzenlenmiş sözleşme esaslarına veya Ajansın ilgili mevzuat hükümlerine dayanılarak proje ve faaliyet desteği sağlanması, iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması karşılığında geleceğe yönelik bir ödeme yükümlülüğüne girişilmesidir. Bütçede yeterli ödeneği bulunmayan işler için yüklenmeye girişilemez. Yüklenme süresi malî yılla sınırlıdır. Ancak Ajans; proje ve faaliyet desteğine ilişkin olmak ve yılı bütçesinde yıla ilişkin yeterli ödeneği bulunmak kaydıyla, ertesi yıllara geçen sözleşme yapabilir. Bu sözleşmelere ait bütçe ödeneklerinden, kullanılmayan kısım takip eden yıl bütçesinde açılacak ayrı bir tertibe ödenek kaydedilir ve söz konusu sözleşmelere ilişkin ödemeler bu tertipten yapılır.
Ertesi yıla geçen yüklenme ve gelecek yıllara yaygın yüklenmeler
(1) Niteliğinden dolayı malî yılla sınırlı tutulamayan ve sürekliliği bulunan aşağıdaki iş ve hizmetler için; her iş itibarıyla, bütçelerinde öngörülen ödeneklerin yüzde ellisini, izleyen yılın haziran ayını geçmemek ve yüklenme süresi on iki ayı aşmamak üzere, Yönetim Kurulunun onayıyla ertesi yıla geçen yüklenmelere girişilebilir:
a) Süreli yayın alımı, taşıma, yakacak, koruma ve güvenlik, temizlik ve yemek hizmetleri,
b) Makine-teçhizat, bilgisayar ve haberleşme sistemlerinin bakım işleri; her türlü onarım işleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri,
c) Taşıtların malî sorumluluk sigortası.
(2) Yılı bütçesinde ödeneği bulunması kaydıyla, satın alma suretiyle edinilmesi ekonomik olmayan her türlü makine-teçhizat, taşıt ve bina kiralanması için Yönetim Kurulunun onayıyla gelecek yıllara yaygın yüklenmeye girişilebilir.
Bütçe sonuçları
(1) Bütçe sonuçları, Genel Sekreter tarafından bütçe döneminin bitiminden sonraki mart ayı içinde Yönetim Kuruluna sunulur ve karara bağlanır.
(2) Bütçe sonuçları onaylanmadığı takdirde İçişleri Bakanlığına ve Bakanlığa gönderilir. Bu kurumlar ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem tesis eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Muhasebeye İlişkin Hükümler
Kullanılacak defterler ve kayıt düzeni
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında aşağıdaki defterler kullanılır:
a) Yevmiye defteri,
b) Büyük defter,
c) Yardımcı hesap defterleri.
(2) Bu defterlerin tanımı ve işlevi aşağıdaki şekildedir.
a) Yevmiye Defteri: Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi gereken işlemlerin yevmiye tarihi ve müteselsil numara sırasıyla ve maddeler hâlinde düzenli olarak yazıldığı defterdir. Yevmiye defterine açılış kaydı yapıldıktan sonra, günlük işlemler muhasebeleştirme belgelerine dayanılarak kaydedilir.
b) Büyük Defter: Büyük defter, yevmiye defterinde kayda geçirilmiş olan işlemleri usulüne göre hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir. İşlemler yevmiye tarih ve numara sırasına göre yevmiye defterine kaydedildikten sonra, aynı yevmiye tarih ve numarası ile her bir hesap için açılan büyük defterin ilgili sayfalarına tasnifli olarak kaydedilir.
c) Yardımcı Hesap Defterleri: Yardımcı hesap defterleri, hesap planını oluşturan hesaplara ait bilgilerin ayrıntı bazında kaydına mahsus olarak tutulan defterlerdir.
Yevmiye sistemi, muhasebeleştirme belgeleri ve açılış kayıtları
(1) Muhasebe işlemleri, yevmiye tarihi ve müteselsil sıra numarasına göre ve maddeler hâlinde önce yevmiye defterine kaydedilir; buradan da usulüne göre büyük defter ve yardımcı hesap defterlerine sistemli bir şekilde dağıtılır.
(2) Muhasebeleştirme belgelerinin yevmiye tarih ve numarası sütunlarına, gerçekleşen işlemlerin kayda geçirildikleri tarih ile hesap döneminin başında "1" den başlayıp, hesap döneminin sonuna kadar devam eden birer numara verilir. Yevmiye defteri, büyük defter ve yardımcı hesap defterleri kayıtlarında bu yevmiye tarih ve numaraları esas alınır.
(3) Gerçekleşen işlemler muhasebeleştirme belgeleriyle ilgili hesaplara kaydedilir. Belge olmadan kayıt yapılmaz. Bir hesabın borcuna kaydedilen tutar mutlaka başka bir hesap ya da hesapların alacağına kaydedilir. Yevmiye defterinde her zaman borç-alacak eşitliği bulunur.
(4) Muhasebeleştirme belgesi olarak, 10/3/2006 tarihli ve 26104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ekinde belirlenmiş olan belgelerden, yürütülen malî iş ve işlemlere uygun olanlar kullanılır.
(5) Malî yılın başında, bir önceki hesap dönemi kapanış bilançosu ve dipnotları esas alınarak açılış bilançosu düzenlenir. Açılış bilançosuna dayanılarak, açılış yevmiyesinin kayıtlarını sağlamak üzere bilançodaki tutarlar, düzenlenecek "1" yevmiye numaralı muhasebe işlem fişiyle ilgili hesaplara borç ve alacak kaydedilir. Açılış kaydına ilişkin muhasebe işlem fişine, açılış bilançosunun bir nüshası eklenir. Açılış kaydına esas tutarlar, ilgili hesap için açılacak büyük defter ve yardımcı hesap defterlerine aktarıldıktan sonra yılı işlemlerinin kaydına başlanır.
Temel muhasebe kavramları ve ilkeleri ile genel yönetim muhasebe standartları, kuralları ve uygulanması
(1) Ajans muhasebesi, 23/12/2014 tarihli ve 2014/7052 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin ikinci bölümünde belirlenen ve muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan temel muhasebe kavramları ile faaliyet sonuçları tablosu, bütçe uygulama sonuçları tablosu, nazım hesaplara ilişkin ilkeler ve varlıklar, yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar ilkelerinden oluşan bilanço ilkeleri ile üçüncü bölümünde belirlenen muhasebe standartları, kurallar ve uygulamalara ilişkin hükümler çerçevesinde yürütülür.
Hesap planı
(1) Kurumun hesap planı aşağıdaki ana hesap grupları, hesap grupları ve hesaplardan oluşur.
a) Aktif Hesaplar
1 Dönen Varlıklar
10 Hazır Değerler
100 Kasa Hesabı
101 Alınan Çekler Hesabı
102 Banka Hesabı
103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı (-)
104 Proje Özel Hesabı
105 Döviz Hesabı
106 Döviz Gönderme Emirleri Hesabı (-)
108 Diğer Hazır Değerler Hesabı
11 Menkul Kıymetler
110 Hisse Senetleri
111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları
112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar Hesabı
118 Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
12 Faaliyet Alacakları
120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı
121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı
122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
128 Şüpheli Alacaklar Hesabı
129 Şüpheli Alacaklar Karşılığı Hesabı (-)
13 Kurum Alacakları
132 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Kurum Alacakları Hesabı
137 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Takipteki Kurum Alacakları Hesabı
138 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Takipteki Kurum Alacakları Karşılığı Hesabı (-)
139 Diğer Kurum Alacakları Hesabı
14 Diğer Alacaklar
140 Kişilerden Alacaklar Hesabı
15 Stoklar
150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı
157 Diğer Stoklar Hesabı
158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı (-)
16 Ön Ödemeler
160 İş Avans ve Kredileri Hesabı
161 Personel Avansları Hesabı
162 Bütçe Dışı Avans ve Kredileri Hesabı
163 Bütçe Dışı Proje Avansları Hesabı
164 Akreditifler Hesabı
165 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı
18 Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları
180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı
181 Gelir Tahakkukları Hesabı
19 Diğer Dönen Varlıklar
197 Sayım Noksanları Hesabı
198 Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Hesabı
2 Duran Varlıklar
21 Menkul Kıymetler
218 Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
22 Faaliyet Alacakları
220 Gelirlerden Alacaklar Hesabı
227 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
23 Kurum Alacakları
232 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Kurum Alacakları Hesabı
239 Diğer Kurum Alacakları Hesabı
25 Maddi Duran Varlıklar
250 Arazi ve Arsalar Hesabı
251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı
252 Binalar Hesabı
253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı
254 Taşıtlar Hesabı
255 Demirbaşlar Hesabı
256 Diğer Maddi Duran Varlıklar Hesabı
257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı
259 Yatırım Avansları Hesabı
26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
260 Haklar Hesabı
262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri
264 Özel Maliyetler Hesabı
267 Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Hesabı
268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
28 Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları
280 Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı
281 Gelir Tahakkukları Hesabı
29 Diğer Duran Varlıklar
294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı
297 Diğer Çeşitli Duran Varlıklar Hesabı
299 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
b) Pasif Hesaplar
3 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
32 Faaliyet Borçları
320 Bütçe Emanetleri Hesabı
322 Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı
33 Diğer Borçlar
330 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
333 Emanetler Hesabı
339 Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
36 Ödenecek Diğer Yükümlülükler
360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı
361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı
369 Ödenecek Diğer Yükümlülükler
37 Borç ve Gider Karşılıkları
372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
379 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
38 Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı
381 Gider Tahakkukları Hesabı
39 Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
397 Sayım Fazlaları Hesabı
399 Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
4 Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
43 Diğer Borçlar
430 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
439 Diğer Faaliyet Borçları Hesabı
47 Borç ve Gider Karşılıkları
472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
479 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
48 Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı
481 Gider Tahakkukları Hesabı
49 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
499 Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
5 Öz Kaynaklar
50 Net Değer
500 Net Değer Hesabı
52 Yeniden Değerleme Farkları
522 Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
57 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları
570 Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
58 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları
580 Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı (-)
59 Dönem Faaliyet Sonuçları
590 Dönem Olumlu Faaliyet Sonucu Hesabı
591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabı (-)
6 Faaliyet Hesapları
60 Gelir Hesapları
600 Gelirler Hesabı
63 Gider Hesapları
630 Giderler Hesabı
69 Faaliyet Sonuçları
690 Faaliyet Sonuçları Hesabı
8 Bütçe Hesapları
80 Bütçe Gelir Hesapları
800 Bütçe Gelirleri Hesabı
805 Gelir Yansıtma Hesabı
81 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İade Hesapları
810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı
83 Bütçe Gider Hesapları
830 Bütçe Giderleri Hesabı
834 Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı
835 Gider Yansıtma Hesabı
89 Bütçe Uygulama Sonuçları
895 Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı
9 Nazım Hesaplar
90 Ödenek Hesapları
900 Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı
901 Bütçe Ödenekleri Hesabı
902 Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı
903 Kullanılacak Ödenekler Hesabı
904 Ödenekler Hesabı
905 Ödenekli Giderler Hesabı
906 Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak Ödenekler Hesabı
907 Mahsup Döneminde Aktarılan Ödenekler Hesabı
91 Nakit Dışı Teminat ve Kişilere Ait Menkul Kıymet Hesapları
910 Alınan Teminat Mektupları Hesabı
911 Alınan Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı
912 Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı
913 Kişilere Ait Menkul Kıymetler Emanetleri Hesabı
92 Taahhüt Hesapları
920 Gider Taahhütleri Hesabı
921 Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı
(2) İhtiyaç duyulduğunda hesap planında belirlenen hesaplar dışında yeni hesaplar açmaya Bakanlık yetkilidir.
(3) Ana hesap grupları, hesap grupları ve hesaplara ilişkin açıklamalar aşağıdaki maddelerde yapılmıştır.
1 Dönen varlıklar
(1) Dönen varlıklar ana hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan değerler ile normal koşullarda en fazla faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi, tüketilmesi veya tahsil edilmesi öngörülen varlık ve alacak unsurlarını kapsar.
(2) Dönen varlıklar ana hesap grubu; hazır değerler, menkul kıymetler, faaliyet alacakları, diğer alacaklar, stoklar, ön ödemeler, gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları ile diğer dönen varlıklar hesap grupları şeklinde bölümlenir.
10 Hazır değerler
(1) Hazır değerler hesap grubu, nakit olarak veznede veya bankada tutulan değerler ile istenildiği zaman değer kaybına uğramadan paraya çevrilme imkânı bulunan varlıkları kapsar.
(2) Hazır değerler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 100 Kasa Hesabı
b) 101 Alınan Çekler Hesabı
c) 102 Banka Hesabı
ç) 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı (-)
d) 104 Proje Özel Hesabı
e) 105 Döviz Hesabı
f) 106 Döviz Gönderme Emirleri Hesabı (-)
g) 108 Diğer Hazır Değerler Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 100 Kasa hesabı: Bu hesap, Bakanlıkça Ajans vezne açılmasına karar verilmesi durumunda Ajans veznesince, kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemlerin izlenmesi için kullanılır. Kuruma döviz olarak intikal eden tutarlar bu hesapla ilişkilendirilmez.
b) 101 Alınan çekler hesabı: Bu hesap, yapılan her türlü tahsilat karşılığında Ajans adına düzenlenerek teslim edilen banka ve özel finans kurumları çeklerinin izlenmesi için kullanılır.
c) 102 Banka hesabı: Bu hesap, Ajans adına bankaya yatırılan paralar ve bankaya takas için verilen çeklerden takas işlemi tamamlananlar ile muhasebe yetkilisince düzenlenen çek ve gönderme emirlerinden, bankaca ödendiği veya gönderildiği bildirilen çek ve gönderme emri tutarlarının izlenmesi için kullanılır.
ç) 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabı (-): Bu hesap, Ajans hesaplarının bulunduğu bankalardan çekle veya gönderme emri düzenlemek suretiyle yapılacak ödeme ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır.
d) 104 Proje özel hesabı: Bu hesap, dış finansman kaynağından sağlanan fonlardan açılan özel hesaplara aktarılan tutarlar, bu tutarlardan yapılan giderler, verilen avanslar, açtırılan akreditifler ile avans ve akreditiflerden nakden geri alınanların ve hesap bakiyesinin değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farklarının izlenmesi için kullanılır.
e) 105 Döviz hesabı: Bu hesap, Ajans banka hesaplarına intikal eden konvertibl döviz tutarları ile bunlardan yapılan ödeme, iade ve göndermelerin izlenmesi için kullanılır.
f) 106 Döviz gönderme emirleri hesabı (-): Bu hesap, Ajansın, nezdinde döviz hesabı bulunan bankalardaki döviz hesaplarından, döviz cinsinden yapılacak ödeme ve göndermeler için düzenlenen döviz gönderme emirleri ile bunlardan bankaca ödendiği veya gönderildiği bildirilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
g) 108 Diğer hazır değerler hesabı: Bu hesap, hazır değerler hesap grubunda sayılan hesaplar içerisinde tanımlanmayan ve niteliği itibarıyla bu grupta izlenmesi gereken diğer değerlerin izlenmesi için kullanılır.
11 Menkul kıymetler
(1) Menkul kıymetler hesap grubu, Ajans tarafından geçici olarak elde tutulan kamu ve özel kesim tahvil, senet ve bonoları, yatırım fonları ile diğer çeşitli menkul kıymetlerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Menkul kıymetler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 110 Hisse Senetleri
b) 111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları
c) 112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar Hesabı
ç) 118 Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 110 Hisse Senetleri: Bu hesap, geçici olarak elde tutulan hisse senetlerinin izlenmesi için kullanılır.
b) 111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları: Bu hesap, özel sektör tarafından çıkarılan Ajans intikal eden tahvil, senet ve bonoların izlenmesi için kullanılır.
c) 112 Kamu kesimi tahvil, senet ve bonoları hesabı: Bu hesap, kamu idarelerince çıkarılan Ajans intikal eden tahvil, senet ve bonoların izlenmesi için kullanılır.
ç) 118 Diğer menkul kıymetler hesabı: Bu hesap, Ajans ait olan ve yukarıdaki hesaplarda tanımlanmayan, kamu ve özel sektör tarafından çıkarılmış bulunan tahvil, senet ve bonolar ile diğer menkul kıymetlerin izlenmesi için kullanılır.
12 Faaliyet alacakları
(1) Faaliyet alacakları hesap grubu, Ajans tarafından gelir olarak tahakkuk ettirilen ve faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen her türlü gelirler ile mal veya hizmet satış gelirlerinden kaynaklanan alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2) Faaliyet alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı
b) 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı
c) 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
ç) 126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
d) 127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
e) 128 Şüpheli Alacaklar Hesabı
f) 129 Şüpheli Alacaklar Karşılığı Hesabı (-)
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 120 Gelirlerden alacaklar hesabı: Bu hesap, mevzuatı gereğince gelir olarak tahakkuk ettirilen; her türlü gelirler, bağış ve yardım alacakları, mal veya hizmet satış faaliyetleri sonucu ortaya çıkan alacaklar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler ile bunlardan yapılan tahsilat, tecil ve terkinlerin izlenmesi için kullanılır.
b) 121 Gelirlerden takipli alacaklar hesabı: Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen her türlü gelir alacaklarından takibe alınan tutarlar ile bunlardan yapılan tahsilat, tecil ve terkinlerin izlenmesi için kullanılır.
c) 122 Gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı: Bu hesap, mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan içinde bulunulan mali yılsonunu geçmeyen bir süre ile tecil veya tehir edilen tutarlar ile duran varlıklar ana hesap grubundaki gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda tecil ve tehir süresi bir yılın altına inen tutarlar ile bunlardan tahsil edilen veya takibe alınan tutarların izlenmesi için kullanılır.
ç) 126 Verilen depozito ve teminatlar hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından, bir işin yapılmasının üstlenilmesi veya bir sözleşmenin ya da diğer işlemlerin karşılığı olarak idare veya kişilere verilen depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlenmesi için kullanılır.
d) 127 Diğer faaliyet alacakları hesabı: Bu hesap, Ajansın yukarıdaki hesapların kapsamına girmeyen diğer çeşitli faaliyet alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
e) 128 Şüpheli alacaklar hesabı: Bu hesap, Ajansın faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve ödeme süresi geçmiş bu nedenle vadesi bir kaç defa uzatılmış veya protesto edilmiş, yazı ile birden fazla istenmiş ya da dava veya icra safhasına aktarılmış alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
f) 129 Şüpheli alacaklar karşılığı hesabı (-): Bu hesap, şüpheli alacaklar için ayrılan karşılıkların izlenmesi için kullanılır.
13 Kurum Alacakları
(1) Kurum Alacakları hesap grubu, Ajans tarafından yasal yetkilere dayanılarak verilen borçlardan faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2) Kurum alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 132 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Kurum Alacakları Hesabı
b) 137 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Takipteki Kurum Alacakları Hesabı
c) 138 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Takipteki Kurum Alacakları Karşılığı Hesabı (-)
ç) 139 Diğer Kurum Alacakları Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 132 Verilen desteklerden kaynaklanan kurum alacakları hesabı: Bu hesap, ilgili mevzuatına dayanılarak vadesi faaliyet dönemi ile sınırlı olmak üzere verilen desteklerden kaynaklanan kurum alacakları ile duran varlıklar ana hesap grubu içindeki verilen desteklerden kaynaklanan kurum alacakları hesabında kayıtlı alacaklardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler ve bunlardan tahsil edilen, terkin edilen veya takibe alınanların izlenmesi için kullanılır.
b) 137 Verilen desteklerden kaynaklanan takipteki kurum alacakları hesabı: Bu hesap, verilen desteklerden kaynaklanan kurum alacakları hesabında kayıtlı tutarlardan vadesinde tahsil edilemeyenler ile bu tutarlara ilişkin olarak hesaplanan faiz alacaklarından anaparaya eklenmemiş olanların takibe alınarak izlenmesi için kullanılır.
c) 138 Verilen desteklerden kaynaklanan takipteki kurum alacakları karşılığı hesabı (-): Bu hesap, verilen desteklerden kaynaklanan takipteki kurum alacakları için ayrılan karşılıkların izlenmesi için kullanılır.”
d) 139 Diğer kurum alacakları hesabı: Bu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına girmeyen diğer kurum alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
14 Diğer alacaklar
(1) Diğer alacaklar hesap grubu, faaliyet alacakları hesap grubunda izlenmeyen alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2) Diğer alacaklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur.
a) 140 Kişilerden Alacaklar Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 140 Kişilerden alacaklar hesabı: Bu hesap, faaliyet alacakları dışında kalan diğer alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
15 Stoklar
(1) Stoklar hesap grubu, faaliyetlerde kullanılmak ya da tüketilmek üzere edinilen ilk madde ve malzeme, artık ve hurda gibi faaliyet dönemi içinde kullanılacak veya paraya çevrilebilecek varlıkların izlenmesi için kullanılır.
(2) Stoklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı
b) 157 Diğer Stoklar Hesabı
c) 158 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı (-)
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 150 İlk madde ve malzeme hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından faaliyetlerde kullanılmak üzere edinilen tüketim mal ve malzemesi ile hammadde, yardımcı madde ve diğer malzemelerin izlenmesi için kullanılır.
b) 157 Diğer stoklar hesabı: Bu hesap, yukarıdaki stok hesaplarının hiç birinin kapsamına alınmayan ürün, artık ve hurda gibi kalemlerin izlenmesi için kullanılır.
c) 158 Stok değer düşüklüğü karşılığı hesabı (-): Bu hesap, yangın, deprem, su basması gibi doğal afetler ile bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak, teknolojik gelişmeler ve benzeri değişiklikler nedeniyle stokların fizikî ve ekonomik değerlerinde önemli azalışların ortaya çıkması veya bunların dışında diğer nedenlerle stokların piyasa fiyatlarında düşmelerin meydana gelmesi dolayısıyla, kayıpları karşılamak üzere ayrılan karşılıkların izlenmesi için kullanılır.
16 Ön ödemeler
(1) Ön ödemeler hesap grubu, Ajans tarafından verilen her türlü avans, kredi ve akreditiflerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Ön ödemeler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 160 İş Avans ve Kredileri Hesabı
b) 161 Personel Avansları Hesabı
c) 162 Bütçe Dışı Avans ve Kredileri Hesabı
ç) 163 Bütçe Dışı Proje Avansları Hesabı
d) 164 Akreditifler Hesabı
e) 165 Mahsup Dönemine Aktarılan Avans ve Krediler Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 160 İş avans ve kredileri hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından mevzuatı gereğince bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen iş avans ve kredilerinin izlenmesi için kullanılır.
b) 161 Personel avansları hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından mevzuatı gereğince bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen personel avanslarının izlenmesi için kullanılır.
c) 162 Bütçe dışı avans ve kredileri hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından mal ve hizmet alımı karşılığı olmak üzere, maddi duran varlık hesaplarını ilgilendirmeksizin yüklenicilere verilen avanslar; ertesi yıl bütçesinden karşılanmak üzere verilen personel avanslarının izlenmesi için kullanılır.
ç) 163 Bütçe dışı proje avansları hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından mevzuatı gereğince, mali destek programları kapsamında verilen proje avanslarının izlenmesi için kullanılır.
d) 164 Akreditifler hesabı: Bu hesap, Ajansın yabancı ülkelerden yapılacak satın almaları için açılan akreditiflerin izlenmesi için kullanılır.
e) 165 Mahsup dönemine aktarılan avans ve krediler hesabı: Bu hesap, bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen avans ve kredilerden mahsup dönemine aktarılan tutarların izlenmesi için kullanılır.
18 Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları
(1) Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları hesap grubu, içinde bulunulan dönemde veya daha önceki dönemlerde ortaya çıkan ancak, gelecek aylara ait olan giderler ile faaliyet dönemine ait olup, kesin borç kaydı hesap döneminden sonra yapılacak gelirlerin izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu grupta yer alan hesaplar dönemsellik kavramı gereğince gelirlerin ve giderlerin ilgili dönemle ilgilendirilmesini sağlayan kısa vadeli dönem ayırıcı hesaplardır.
(3) Gelecek aylara ait giderler ve gelir tahakkukları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı
b) 181 Gelir Tahakkukları Hesabı
(4) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 180 Gelecek aylara ait giderler hesabı: Bu hesap, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak gelecek aylara ait olan peşin ödenmiş giderler ile duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelecek yıllara ait giderler hesabında kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanların izlenmesi için kullanılır.
b) 181 Gelir tahakkukları hesabı: Bu hesap, faaliyet alacakları ve diğer alacaklar hesap gruplarında izlenmeyen ve tahakkuk etmiş gelirlerden kaynaklanan ancak, gelecek aylarda istenebilir duruma gelecek olan alacaklar ile duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelir tahakkukları hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır.
19 Diğer dönen varlıklar
(1) Diğer dönen varlıklar hesap grubu, dönen varlık niteliği taşıyan, fakat yukarıdaki hesap gruplarına girmeyen diğer dönen varlıkların izlenmesi için kullanılır.
(2) Diğer dönen varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 197 Sayım Noksanları Hesabı
b) 198 Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 197 Sayım noksanları hesabı: Bu hesap, yapılan sayımlar sonucunda tespit edilen kasa, döviz, alınan çek, menkul kıymet ve stok noksanlıklarının geçici olarak kaydedilip izlenmesi için kullanılır.
b) 198 Diğer çeşitli dönen varlıklar hesabı: Bu hesap, yukarıda sayılan hesaplarda izlenemeyen diğer çeşitli dönen varlıkların kaydedilip izlenmesi için kullanılır.
2 Duran varlıklar
(1) Duran varlıklar ana hesap grubu, faaliyet döneminden daha uzun sürelerle, kurum faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla edinilen ve ilke olarak faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi veya tüketilmesi öngörülmeyen varlık unsurlarını kapsar.
(2) Duran varlıklar ana hesap grubu; menkul kıymetler, faaliyet alacakları, maddi duran varlıklar, maddi olmayan duran varlıklar, gelecek yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları ile diğer duran varlıklar hesap grupları şeklinde bölümlenir.
21 Menkul kıymetler
(1) Menkul kıymetler hesap grubu, Ajans ait kamu ve özel sektör tarafından çıkarılmış bulunan tahvil, bono ve senetler ile menkul varlıklar dışındaki diğer menkul kıymet ve varlıklardan, faaliyet dönemini aşan bir süreyle elde tutulacak olanların izlenmesi için kullanılır.
(2) Menkul kıymetler, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaptan oluşur.
a) 218 Diğer Menkul Kıymetler Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 218 Diğer menkul kıymetler hesabı: Bu hesap, Ajans ait kamu ve özel sektör tarafından çıkarılmış bulunan tahvil, bono ve senetler ile bunların dışındaki diğer menkul kıymetlerden, faaliyet dönemini aşan bir süreyle elde tutulacak olanların izlenmesi için kullanılır.
22 Faaliyet alacakları
(1) Faaliyet alacakları hesap grubu, Ajansın gelir olarak tahakkuk ettirilen ve faaliyet döneminden daha uzun bir sürede tahsili öngörülen mal veya hizmet satış gelirlerinden kaynaklanan alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2) Bu grupta, yer alan tutarlardan dönem sonunda süresi bir yılın altına inenler, dönen varlıklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır. Faaliyet alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 220 Gelirlerden Alacaklar Hesabı
b) 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
c) 226 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
d) 227 Diğer Faaliyet Alacakları
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 220 Gelirlerden alacaklar hesabı: Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen ve içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahsili gereken, gelirlerden alacakların izlenmesi için kullanılır.
b) 222 Gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı: Bu hesap, mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan faaliyet dönemini aşan süreyle tecil veya tehir edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
c) 226 Verilen depozito ve teminatlar hesabı: Bu hesap, Ajans tarafından, bir işin yapılmasının üstlenilmesi veya bir sözleşmenin ya da diğer işlemlerin karşılığı olarak idare veya kişilere bir yıldan uzun süreli verilen depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlenmesi için kullanılır
d) 227 Diğer faaliyet alacakları: Bu hesap, Ajansın yukarıdaki hesapların kapsamına girmeyen diğer çeşitli alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
25 Maddi duran varlıklar
(1) Maddi duran varlıklar hesap grubu, Ajans faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fizikî varlıklar ve bunlara ait birikmiş amortismanların izlenmesi için kullanılır.
(2) Maddi duran varlıklar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 250 Arazi ve Arsalar Hesabı
b) 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı
c) 252 Binalar Hesabı
ç) 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı
d) 254 Taşıtlar Hesabı
e) 255 Demirbaşlar Hesabı
f) 256 Diğer Maddi Duran Varlıklar Hesabı
g) 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)
ğ) 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı
h) 259 Yatırım Avansları Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 250 Arazi ve arsalar hesabı: Bu hesap, Ajans ait arsa ve arazilerin izlendiği hesaptır.
b) 251 Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabı: Bu hesap, ajansın her türlü arazi ve arsalarının izlenmesi için kullanılır.
c) 252 Binalar hesabı: Bu hesap, Ajans ait her türlü binalar ile bunların bütünleyici parçaları ve eklentilerinin izlenmesi için kullanılır.
ç) 253 Tesis, makine ve cihazlar hesabı: Bu hesap, Ajans faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan büro makine ve cihazları hariç her türlü makine, tesis ve cihazları ile bunların eklentileri ve yükleme, boşaltma, aktarma makine ve gereçlerinin izlenmesi için kullanılır.
d) 254 Taşıtlar hesabı: Bu hesap, ajansın her türlü taşıtlarının izlenmesi için kullanılır.
e) 255 Demirbaşlar hesabı: Bu hesap, Ajans faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro makine ve cihazları ile döşeme, masa, koltuk, dolap, mobilya gibi uzun süre kullanılabilen varlıkların izlenmesi için kullanılır.
f) 256 Diğer maddi duran varlıklar hesabı: Bu hesap, özellikle kendi bölümlerinde tanımlanamayan ve yukarıda belirtilen hesapların hiçbirinin kapsamına girmeyen diğer maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.
g) 257 Birikmiş amortismanlar hesabı (-): Bu hesap, maddi duran varlık bedellerinin yararlanma süresi içinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılır.
ğ) 258 Yapılmakta olan yatırımlar hesabı: Bu hesap, yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde, malzeme ile işçilik ve genel giderlerle ilgili harcamaların izlendiği hesaptır.
h) 259 Yatırım avansları hesabı: Bu hesap, yurt içi veya dışından sözleşmeye dayanılarak edinilen maddi duran varlıklarla ilgili olarak verilen yatırım avanslarının izlenmesi için kullanılır.
23 Kurum Alacakları
(1) Kurum Alacakları hesap grubu, Ajans tarafından yasal yetkilere dayanılarak vadesi bir yıldan fazla olmak üzere verilen borçlardan kaynaklanan alacakların izlenmesi için kullanılır.
(2) Kurum alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur.
a) 232 Verilen Desteklerden Kaynaklanan Kurum Alacakları Hesabı
b) 239 Diğer Kurum Alacakları Hesabı
(3) Yukarıda belirtilen hesaplar aşağıdaki şekilde kullanılır;
a) 232 Verilen desteklerden kaynaklanan kurum alacakları hesabı: Bu hesap, ilgili mevzuatına dayanılarak vadesi bir yıldan fazla olmak üzere verilen desteklerden kaynaklanan kurum alacaklarının izlenmesi amacıyla kullanılır.
b) 239 Diğer kurum alacakları hesabı: Bu hesap, yukarıdaki hesaplar kapsamına girmeyen ve içinde bulunulan faaliyet döneminden sonraki dönemlerde tahsili gereken diğer kurum alacaklarının izlenmesi için kullanılır.