Maden Yönetmeliği

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Cumhuriyeti Devletinin hüküm ve tasarrufu altında olan maden kaynaklarının, milli menfaatlere uygun olarak aranması, işletilmesi, geliştirilmesi ve üretilmesi amacıyla gerçek ve tüzel kişilere belli bir süreyle hak verilmesi için 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun uygulanması ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

(1) Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde maden sayılır.

(2) Bu Yönetmelik;

a) Ruhsat verme, arama ve işletme dönemleri işlemlerine, ruhsat alanlarının değiştirilmesine, faaliyetlerin denetim ve kontrolüne, buluculuk hakkına, görünür rezerv geliştirme hakkına, terk, iptal, devir ve intikal işlerine, arama ile işletme ruhsatı aşamalarında Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne ibraz edilecek rapor, proje ve belgelere, ödenecek bedellere, faaliyette bulunmak için alınacak izinlere, maden siciline, kamu yararı ve kamulaştırma işlemlerine,

b) Maden arama ve işletme faaliyeti ile kamu yararı niteliği taşıyan kamu veya gerçek/tüzel kişilere ait yatırımların birbirlerini engellemesi, kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamalarından dolayı maden arama ve işletme faaliyetinin yapılamaz hale gelmesi, kamu veya gerçek/tüzel kişilere ait yatırım için başka alternatif alanların bulunamaması durumunda yapılacak işlemlere,

c) Kamu kurum ve kuruluşlarınca veya yap-işlet-devret modeli ile yapılan kamu yatırımları için görevli şirketçe projelerde kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için izin verilmesine,

ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Altyapı tesisi: Madencilik faaliyetleri için zorunlu ve temdit dahil ruhsat süresi ile sınırlı olan yol, su, haberleşme, enerji nakil hattı, bant konveyör, havai hat, kuyu tesisleri, şantiye binası, yemekhane, atölye, kantar tesisleri, maden stok alanı, pasa döküm alanı, atık barajı, trafo, patlayıcı madde ve müştemilatı deposu gibi geçici yapı ve binaları,

b) Ara ve uç ürün: Tüvenan madenin zenginleştirme işlemlerine tabi tutulması sonucu elde edilen ve madenin tüvenan haline göre daha ekonomik ve kullanım açısından daha elverişli olan ürünü,

c) Arama dönemi: Arama ruhsatının düzenlenmesinden başlayarak maden kaynağının tespiti ve ekonomik olarak işletilebilirliğinin belirlendiği, maden gruplarına göre ön, genel ve/veya detay arama ile uygun bulunması halinde fizibilite dönemlerinden oluşan dönemi,

ç) Arama ruhsatı: Belirli bir alanda, belli bir süreyle maden arama faaliyetlerinde bulunulabilmesi için verilen yetki belgesini,

d) Ariyet malzemesi: Kayaçların doğal ve jeolojik etkenler sonucu kırılması, ufalanması, alterasyonu, taşınması ve/veya yerinde çökelimi ile oluşan; çakıl, kum, silt ve mil içeren gevşek malzeme ile yamaç molozu niteliğinde olan ve yapılarda dolgu olarak kullanılan malzemeyi,

e) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,

f) Banka: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce belirlenen bankayı,

g) Beklenmeyen hal: Tenör, jeoloji, pazarlama, ulaştırma ve alt yapı şartlarındaki beklenmeyen değişiklikler ile ilgili mevzuat gereğince diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumlarını,

ğ) Beyan: İlgililerin resmî kuruluşlara herhangi bir durumu belirlemek veya açıklamak maksadı ile yazılı ve/veya elektronik ortamda vermiş oldukları belgeyi,

h) Buluculuk: Herhangi bir ruhsat döneminde bir kaynak veya rezervin Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Koduna göre hazırlanmış rapor sonucunda ortaya çıkartılmasını,

ı) Buluculuk hakkı: Ruhsat sahibinin, arama veya işletme ruhsatı süresince kaynak veya rezervin, Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama koduna göre hazırlanan teknik raporlar ile birlikte kanıtlanan kaynak veya rezerv olarak bildirilen ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından uygun bulunan miktar ile sınırlı madenden doğan hakkı,

i) ÇED: Çevresel etki değerlendirmesini,

j) Çevre ile uyum planı: Madencilik faaliyetinde bulunulan alanın, can ve mal emniyetinin sağlanarak faaliyet süresince ve sonrasında ıslah edilmesine, doğaya yeniden kazandırılmasına ve şev stabilitesi ile duraylılığı sağlama, düzeltme, üst toprağı serme, tohum ekme, fidan dikme, arazi yapısı uygun yerlerde rekreasyon alanları oluşturma, bitkilendirme ve ağaçlandırmaya yönelik işlemlerin tümünü gösteren planı,

k) Çevre ile uyum teminatı: 4/2/2015 tarihli ve 6592 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce arama ve işletme ruhsatlarından alınan çevre ile uyum teminatını,

l) Daimî nezaretçi: Maden işletme faaliyetlerine nezaret eden, işletmede daimî olarak istihdam edilmek üzere ataması talep edilen ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ataması onaylanan maden mühendisini,

m) Daimî nezaretçi defteri: Daimî nezaretçinin, yürütülen maden işletme faaliyetlerine ilişkin tespit, önlem ve önerileri ile teknik elemanın varsa önerilerinin yazıldığı elektronik ortamdaki defteri,

n) Detay arama faaliyet raporu: Detay arama döneminde madene yönelik maden arama projesinde belirtilen yöntem ve uygulamalar ile sondaj, yarma, kuyu, galeri gibi arama faaliyetlerine ilişkin bilgileri ve diğer belgeleri kapsayan Ek-12’de yer alan kaynak raporunu,

o) Devlet hakkı: Maden istihracı ile sağlanacak gelirden Devlet payına düşen ve ödeme yükümlülüğü ruhsat sahibine ait olan kısmı,

ö) Devlet hakkı beyan formu: Devlet hakkına esas beyanları içeren ve ruhsat/hammadde üretim izni sahibinin imzasıyla İşletme Faaliyet Raporu ile birlikte Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne verilmesi zorunlu olan Ek-29’da yer alan formu,

p) Faaliyeti gerçekleştiren: Hammadde üretim izin sahasında madencilik faaliyeti yürüten gerçek veya tüzel kişiyi,

r) Fizibilite dönemi: Detay arama faaliyetleri sonunda belirlenen maden kaynağının ekonomik değer olarak işletilebilirliğini göstermek amacıyla yapılacak çalışmaların gerçekleştiği dönemi,

s) Fizibilite raporu: Bir cevher kaynağının ekonomik olarak işletilebilirliğini göstermek amacıyla jeolojik, madencilik, metalürjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel, sosyal ve mali etkenlerin önerilen maden projesinde yeterli ayrıntıda incelendiği Ek-23’te yer alan kapsamlı raporu,

ş) Geçici tesisler: Maden ruhsatının süresine bağlı olarak yapılan tesis ve altyapı tesislerini,

t) Genel arama faaliyet raporu: Genel arama döneminde madene yönelik maden arama projesinde belirtilen yöntem ve uygulamalar ile detay arama dönemine ilişkin öngörülen sondaj, yarma, kuyu, galeri gibi arama faaliyetlerine ait bilgileri içeren Ek-11’de yer alan kaynak raporunu,

u) Genel Müdürlük: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünü,

ü) Görünür rezerv: Kaynağın üç boyutu ile belirlenmiş olan ve bu boyutlar içerisinde sürekliliği konusunda en az risk taşıyan, jeolojik, madencilik, metalürjik, ekonomik, pazarlama, hukuki, çevresel, sosyal, mali etkenlerin altında ve günün şartlarında işletilebilir kısmını,

v) Görünür rezerv geliştirme hakkı: Ruhsat sahibi ile veya ihalelik sahalara ilişkin Genel Müdürlük ile gerçek/tüzel kişiler ve/veya kamu kurum ve kuruluşları arasında yapılan sözleşme kapsamında, Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Koduna göre hazırlanmış rapor ile belirlenen görünür rezervden, bu görünür rezervi ortaya çıkaran gerçek/tüzel kişiler ve/veya kamu kurum ve kuruluşlarının aldığı payı,

y) Halihazır harita: Yeryüzündeki belirli bir alanın, mevcut topoğrafik durumunun ve yol, bina, şev gibi diğer detayların gösterildiği, koordinat ve yükseklik bilgilerini içeren sayısal haritayı veya 30/4/2018 tarihli ve 2018/11962 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliğinde belirtilen standartlarda üretilmiş 1:2.000, 1:1.000, 1:500 veya daha büyük ölçekteki basılı haritayı,

z) Hammadde üretim izni: Kamu kurum ve kuruluşlarınca veya yap-işlet-devret modeli ile yapılan kamu yatırımları için görevli şirketçe projelerde kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için verilen izni,

aa) Harita personeli: Harita mühendisi, harita ve kadastro mühendisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ile geomatik mühendisini,

bb) İhtisaslaşmış Devlet kuruluşu: Madencilik faaliyetleri ile ilgili konularda ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarını,

cc) İmalât haritası: Ruhsat veya hammadde üretim izin sahasında; maden üretimi yapılan ve planlanan ocak alanları ile stok, pasa, atık, artık ve benzeri alanların gösterildiği, koordinat ve yükseklik bilgilerini içeren sayısal haritayı veya Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliğinde belirtilen standartlarda üretilmiş 1:2.000, 1:1.000, 1:500 veya daha büyük ölçekteki basılı haritayı,

çç) İşletme dönemi: İşletme ruhsatının düzenlenmesinden başlayarak ruhsat hukukunun herhangi bir nedenle hükümden düşmesine kadar madencilik faaliyetlerinin yapıldığı dönemi,

dd) İşletme faaliyet raporu: Ruhsat sahasında bir önceki yıl içinde gerçekleştirilen işletme faaliyetleri ile ilgili üretim, sevkiyat/satış, stok, pasa miktarı, satış tutarı ile toplam gelir ve tahakkuk eden Devlet hakkı gibi mali durumu, üretim yapılması düşünülen yerlere ilişkin planı gösteren, YTK ve ruhsat sahibi tarafından elektronik ortamda her yıl Nisan ayı sonuna kadar beyan edilen Ek-25 veya Ek-26’da yer alan belgeyi,

ee) İşletme izni: Bir madenin işletmeye alınabilmesi için Genel Müdürlükçe uygun bulunan alan/alanları ve süreyi gösterir Ek-15’te yer alan belgeyi,

ff) İşletme projesi uygulama raporu: Üretim faaliyetine geçilinceye kadar işletme projesinin uygulanmasına ilişkin olarak her yıl Nisan ayı sonuna kadar işletme faaliyet raporu içerisinde belirtilen raporu,

gg) İşletme ruhsatı: İşletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için Genel Müdürlükçe uygun bulunan alan/alanları ve süreyi gösterir Ek-14’te yer alan belgeyi,

ğğ) Kamulaştırma: İşletme ruhsat süresi boyunca ruhsat alanında kalan özel mülkiyet arazilerinde yapılacak madencilik faaliyeti için alınan kamu yararı kararı ve 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu gereğince işlemlerin sonuçlandırılmasını,

hh) Kantar fişi: Cevher nakillerinde cevherin ağırlığını gösterir tartı makbuzunu,

ıı) Kanun: 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununu,

ii) Kaynak: Yerkabuğunda veya derinliklerinde; biçim, nitelik ve nicelik olarak muhtemel ekonomik beklentileri karşılayacak katı, sıvı ve gaz birikimlerini,

jj) Kaynak raporu: Yerkabuğunda veya derinliklerinde; biçim, nitelik ve nicelik olarak muhtemel ekonomik beklentileri karşılayacak katı, sıvı ve gaz birikimlerine ilişkin bilgileri içeren raporu,

kk) Kompleks maden: Jeolojik oluşumlar sonucu aynı parajenezde yataklanmış, birbirine bağlı tek kayaç içinde olan en az iki madenin bir arada bulunduğu, tek bir maden üretiminin mümkün olmadığı, birinin üretimi diğerinin üretimini zorunlu kılan maden oluşumunu,

ll) Maden arama faaliyetleri: Jeolojik prospeksiyon, jeoloji ve hidrojeoloji haritası yapımı, numune alma, jeofizik araştırma, jeokimya, hidrojeolojik ve jeoteknik etütler ile üretime yönelik olmayan sondaj, galeri sürme, yarma ve kuyu açma gibi faaliyetleri,

mm) Maden arama projesi: Arama ruhsat sahasında bir termin planı dahilinde, ekonomik olarak işletilebilecek bir maden yatağı bulabilmek için arama süresi boyunca yapılacak olan arama faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesine yönelik yatırım bilgilerini ve mali yeterliliği içeren Ek-8’de yer alan projeyi,

nn) Maden hakları: Madenlerin aranması, bulunması, görünür rezervinin geliştirilmesi ve işletilebilmesi için verilen izinler ve maden yataklarının bulunmasına yardımcı olanlara tanınan maddî imkânları,

oo) Maden işletme faaliyetleri: Üretime yönelik hazırlık çalışmaları ve üretim için yapılan faaliyetleri,

öö) Maden işletme projesi: Rezervi üç boyutlu olarak belirlenen bir maden yatağındaki madeni, bir termin planı dahilinde, teknolojik ve ekonomik olarak işletilmesi ile çevresel önlemleri alarak madenin kapanma sonrası rehabilitasyon planlamasını içeren Ek-13’te yer alan temel ve detay mühendislik projesini,

pp) Maden sicili: Tüm madencilik faaliyetleri ile ilgili bilgilerin kaydedildiği belgeyi,

rr) Madencilik faaliyetleri: Madenlerin aranması, üretime yönelik hazırlık çalışmaları, üretilmesi, sevkiyatı, cevher hazırlama ve zenginleştirme, atıkların bertarafı, ruhsat sahasındaki stoklama/depolama işlemleri, maden işletmelerinin kapatılması ve çevre ile uyumlu hale getirilmesi ile ilgili tüm faaliyetler ve bu faaliyetlere yönelik geçici tesislerin yapılmasını,

ss) MTA Genel Müdürlüğü: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünü,

şş) Muhtemel rezerv: Sürekliliği görünür rezervde olduğu kadar tarif edilemeyen, ekonomik işletilebilirliği jeolojik, madencilik, metalürjik, ekonomik, pazarlama, hukuki, çevresel, sosyal ve mali etkenler ile ilgili belirsizlikler içeren cevher miktarını,

tt) Mücbir sebep: Sel, taşkın, yangın, deprem, grizu patlaması, çökme, heyelan ve benzeri halleri,

uu) Oda sicil belgesi: Mühendislerin bağlı oldukları odaya üyeliklerinin devam ettiğine dair yılda bir kez alınan belgeyi,

üü) Ön arama faaliyet raporu: Ön arama döneminde maden arama projesinde belirtilen madene yönelik elde edilen veriler doğrultusunda hazırlanan tenör/kalite tahminini içeren Ek-10’da yer alan kaynak raporunu,

vv) Ön görünüm alanı: Bulunulan yerden ufuk çizgisine kadar olan bölgedeki görünen alanı,

yy) Ön inceleme raporu: Hedef sahayı seçmenin gerekçeleri, nedenleri ve aranacak maden/madenlerin belirtildiği; mevcut bilgiler doğrultusunda hazırlanmış yorum ve değerlendirmeleri içeren Ek-7’de yer alan raporu,

zz) Öncelik hakkı: Maden hakkı için ilk müracaat edene tanınan hakkı,

aaa) Pasa: Mevcut ekonomik ve teknik şartlara göre işletilmesi mümkün olmayan, ancak işletme gereği istihsal edilen maddeyi,

bbb) Pasa değerlendirme izin belgesi: Ruhsata konu madenin üretilmesi aşamasında ortaya çıkarılan pasanın değerlendirilmesine ilişkin Genel Müdürlükten alınan izni gösteren ve IV. Grup (ç) bendi kapsamındaki maden tesisleri için Nükleer Düzenleme Kurumunun yaptığı yetkilendirme kapsamında incelemeye tabi olan Ek-27’de yer alan belgeyi,

ccc) Prospeksiyon: Maden arama faaliyetlerine dayanak teşkil edecek jeolojik, hidrojeolojik, mineralojik, jeokimyasal araştırmalar temelinde ön bilgilerin toplanması işini,

ççç) Rezerv: Kaynağın, boyutları ve tenörü/kalitesi belirlenmiş ve günün şartlarında ekonomik olarak üretilebilir ve işlenebilir kısmını,

ddd) Rezerv raporu: Bir veya birden çok boyutu ve tenörü/kalitesi belirlenmiş maden miktarına ilişkin bilgileri içeren raporu,

eee) Rödövansçı: Ruhsat sahalarındaki madenlerin üretilerek değerlendirilmesi amacıyla ruhsat sahiplerinin rödövans sözleşmesi imzaladığı gerçek veya tüzel kişiler, kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştiraklerini,

fff) Rödövans sözleşmesi: Ruhsat sahalarındaki madenlerin işletilerek değerlendirilmesi amacıyla üçüncü kişilere veya kuruluşlara tasarruf hakkı sağlamak üzere ruhsat sahasının tamamı ya da bir kısmı için ruhsat sahiplerinin, bu kişilerle yapmış oldukları sözleşmeleri,

ggg) Ruhsat: Madenlerin aranması ve işletilmesi için bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde Genel Müdürlükçe verilen belgeyi,

ğğğ) Ruhsat harcı: 6592 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce arama ve işletme ruhsatlarından alınan ruhsat harcını,

hhh) Ruhsat hukuku: Ruhsat sahiplerinin ruhsattan doğan hak ve yükümlülüklerini,

ııı) Ruhsat bedeli: Taban bedelinin, ruhsatın yürürlükte kaldığı takvim yılı sayısı, maden grubu, cinsi ve alan büyüklüklerine göre belirlenen katsayılarla çarpılarak Kanunun ekli (1) ve (2) sayılı tablolarında gösterildiği şekilde hesaplanarak her yıl ocak ayının sonuna kadar; arama ruhsatlarında tamamı Genel Müdürlüğün bütçesine ve işletme ruhsatlarında ise %30’u çevre ile uyum planı çalışmalarını temin etmek üzere teminat olarak, %20’si Genel Müdürlüğün bütçesine, %50’si ise genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılması gereken tutarı,

iii) Ruhsat teminatı: 6592 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce madencilik faaliyetlerinde Kanun hükümlerine ve tekniğe uygun çalışmayı temin amacı ile arama ve işletme ruhsatlarından alınan nakit para, süre yönünden sınırsız banka ve özel finans kurumu teminat mektubu, Devlet bono ve tahvili olarak alınan geçici ödemeyi,

jjj) Sevk fişi: 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 240 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde yer alan sevk irsaliyelerindeki bilgiler ile sevk edilen madene ilişkin Genel Müdürlüğün belirlediği bilgileri içeren, bedeli her yıl Genel Müdürlükçe belirlenen ve elektronik ortamda hazırlanan beyan niteliğindeki belgeyi,

kkk) Taksir: Ruhsat alanlarının Kanun ve bu Yönetmelik gereğince küçültülmesini,

lll) Teknik belge: Maden arama ve işletme faaliyetleri ile Kanunda belirtilen diğer işler için ilgili mühendis ve diğer teknik elemanlar tarafından hazırlanan arama faaliyet raporları, arama/işletme projeleri, işletme faaliyet raporları, imalat haritası, jeolojik, jeofizik, hidrojeolojik etüt, harita, kesitler, laboratuvar analizleri, sondaj verileri, çevre ile uyum planı, raporlar ve bunun gibi teknik içerikli belgeyi,

mmm) Teknik eleman: İşletme tekniği, büyüklüğü ve yapısal durumu göz önüne alınarak, Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında istihdam edilen maden, jeoloji, jeofizik ve ihtiyaç halinde harita mühendisleri ile diğer mühendisleri,

nnn) Tenör/Kalite: Tetkik, gözlem, analiz, teknolojik test, ölçüm sonucunda ortaya konulan kalorifik değer, bome, konsantrasyon, karat/ayar, denklik, reçeteye uygunluk gibi fiziksel, kimyasal ve jeokimyasal özelliklerine göre piyasa koşullarında değişik amaçlı değerlendirilebilme kıstaslarını/oranlarını,

ooo) Termin planı: Maden ocağında yapılacak hazırlık ve/veya üretim faaliyetlerinin zamana bağlı gerçekleştirilme durumunun gösterildiği planı,

ööö) Tesis: Madencilik faaliyetleri için zorunlu olan her türlü kırma, eleme, öğütme, kesme ve sayalama tesisleri ile işleme tesisi kapsamında asfalt üretim, hazır beton, yapı elemanı tesisleri, sallantılı masa, jig, konsantratör, flotasyon, liç, kalsinasyon, bioksidasyon ve benzeri cevher hazırlama ve zenginleştirme tesisleri, karıştırma, depolama, stoklama, atık/artık kazanma ve atık/artık bertaraf tesisleri gibi geçici üniteleri,

ppp) TPAO: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığını,

rrr) Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS): 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu ve 6/12/2018 tarihli ve 30617 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği uyarınca yapılan elektronik tebligat işlemlerini yürütmek amacıyla PTT tarafından kurulan, işletilen ve güvenliği sağlanan sistemi,

sss) UMREK: Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Komisyonunu,

şşş) Üretim: Yer altı madenciliğinde cevher içerisinde bir daha girilemeyecek, tavan göçmesine sebebiyet verecek ve/veya girilmesi işletme güvenliği açısından tehlikeli alan oluşturacak şekilde yapılan maden istihracını; açık işletmelerde ise üretim faaliyetlerinin durdurulmasına neden olan durumları ortadan kaldırmaya yönelik faaliyetler dışında yapılan maden istihracını,

ttt) Vardiya: 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununda yer alan çalışma süresine uygun olarak yirmi dört saat içerisinde çalışmanın yapıldığı zaman dilimini,

uuu) Yarma: Cevher varlığının ortaya çıkarılması, numune alınması, cevherin fiziksel, kimyasal, jeoteknik özellikleri ile doğrultu ve eğiminin belirlenmesi amacıyla sahada işletme güvenliğini tehlikeye atmayacak ve kademe oluşturulmasına gerek olmayacak şekilde yapılan arama amaçlı kazı ve kesim faaliyetini,

üüü) Yatırım gideri: Ruhsat sahalarında arama ve maden işletme faaliyetlerine yönelik yapılan ve Genel Müdürlük tarafından tespit edilen toplam harcama tutarını,

vvv) Yerli kömür: Yurt içinde üretilen turba, leonardit, linyit, taşkömürü, antrasit, asfaltit, bitümlü şist ve bitümlü şeyli,

yyy) Yetkilendirilmiş tüzel kişiler (YTK): Genel Müdürlükçe yetkilendirilen, Kanun kapsamında Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgeyi hazırlamaya yetkili ve bunlardan sorumlu olan şirket hisselerinin yarısından fazlasının sahibinin mühendis olduğu ya da bünyesinde nitelik ve nicelikleri 3/6/2016 tarihli ve 29731 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler ile İlgili Yönetmelik ile belirlenen mühendisler çalıştıran maden arama ruhsat sahibi veya işletmesi olan tüzel kişileri,

zzz) Yolluk avansı: İşletme ruhsatı, ruhsat süre uzatımı, ruhsat birleştirme, tesis izni, izin alanı değişikliği, terk, ikinci maden, mera tahsis değişikliği, buluculuk hakkı, görünür rezerv geliştirme hakkı, devir, zaruri üretim izni, kamu yararı kararı, pasa değerlendirme izni, KDV istisnası, işletme yöntemi değişikliği, irtifak ve intifa hakkı, ruhsat küçültme, patlayıcı madde izni, faaliyete açma, intibak, yatırım gider tespiti ve ruhsat sahaları üzerine yapılan diğer yatırım taleplerinde mahallinde tetkik giderlerinin karşılanması için talep sahibinden alınan bedeli,

aaaa) Zaruri üretim izin belgesi: Ruhsata konu madenin üretilmesi için işletme faaliyetinin zaruri neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenlerin değerlendirilmesine ilişkin Genel Müdürlükten alınan izni gösterir belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Madenlerin Gruplandırılması

Madenlerin gruplandırılması

(1) I. Grup madenler:

a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl, %80’in altında SiO2 içeren kum, ariyet malzemesi ve SiO2 oranına bakılmaksızın denizlerdeki ve akarsu yataklarındaki kum ve çakıllar,

b) Tuğla-kiremit kili, çimento kili, baraj, gölet ve benzeri yapılarda kullanılan killer, marn, puzolanik kayaç (tras), çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan kayaçlar ile;

1) %25’den az Al2O3 içeren killer,

2) %50’den az montmorillonit minerali içeren killer,

3) %50’den az illit minerali içeren killer,

4) %50’den az zeolit minerali içeren kayaçlar,

5) Na2O ile K2O toplamı %5’den az olan ve II. Grupta yer almayan kayaçlar ile, Na2O ve K2O toplamı %5’ten fazla olan ancak Feldispat kaynağı olmayan kayaçlar,

6) Kil grubunda ağırlıkça birinci sırada kaolinit minerali bulunmayan ve kaolinit minerali oranı %20’den az olan, %2’den fazla Fe2O3 ve K2O, %1’den fazla Na2O içeren ve %44’den az SiO2 içeren killer,

7) Diğer gruplarda yer almayan kayaçlar.

(2) II. Grup madenler:

a) Kalsit, dolomit, kalker, granit, andezit, bazalt gibi kayaçlardan agrega, mıcır, geometrik şekil verilmeden yol, baraj, gölet ve liman gibi alanlarda kullanılan taşlar, dolgu, istinat ve diğer yapı duvarı gibi yerlerde kullanılan yapı taşları (dekoratif amaçlı kullanılan taşlar hariç), hazır beton ve asfalt üretiminde kullanılan kayaçlar,

b) Mermer, traverten, oniks mermeri, granit, andezit, bazalt, diyabaz gibi blok olarak üretilen taşlar, boyutlandırılarak geometrik şekil verilen taşlar ile kayraktaşı, arduvaz, tüf, ignimbirit ve benzeri dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar,

c) Kalsit, dolomit, kalker, granit, andezit, bazalt gibi kayaçlardan entegre çimento, kireç ve kalsit öğütme, demir çelik tesisleri, enerji santrali ile metal üretimine yönelik tesislerde hammadde olarak kullanılan kayaçlar.

(3) III. Grup madenler: Deniz, göl ve kaynak sularında eriyik halde bulunan tuzlar, jeotermal, doğal gaz ve petrol alanlarının dışında bulunan karbondioksit (CO2) gazı, hidrojen sülfür (30/5/2013 tarihli ve 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu hükümleri mahfuz kalmak kaydıyla), IV. Grup madenleri eriyik olarak içeren ve 3/6/2007 tarihli ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu kapsamına girmeyen çeşitli amaçlarla kullanılan gaz ve sular.

(4) IV. Grup madenler:

a) Endüstriyel hammaddeler; kaolen, dikit, nakrit, halloysit, endellit, anaksit, bentonit, montmorillonit (%50’den fazla montmorillonit minerali), baydilit, nontronit, saponit, hektorit, illit (%50’den fazla illit minerali), vermikülit, allofan, imalogit, klorit, sepiyolit, paligorskit (atapuljit), loglinit ve bunların karışımı killer, refrakter killer, şiferton, alçıtaşı (jips, anhidrit), alünit (şap), halit, sodyum, potasyum, lityum, kalsiyum, magnezyum, klor, nitrat, iyot, flor, brom ve diğer tuzlar, bor tuzları (kolemanit, uleksit, borasit, tinkal, pandermit veya bünyesinde en az %10 B2O3 içeren diğer bor mineralleri), stronsiyum tuzları [selestin (selestit), stronsiyanit], barit, vollastonit, talk, steattit, pirofillit, diatomit, olivin, dunit, sillimanit, andaluzit, dumortiorit, disten (kyanit), fosfat, apatit, asbest (amyant), manyezit, huntit, tabiî soda mineralleri (trona, nakolit, davsonit), zeolit (%50’den fazla zeolit minerali), pomza, pekştayn, perlit, obsidyen, grafit, kükürt, flüorit, kriyolit, zımpara taşı, korundum, diyasporit, kuvars, kuvarsit ve bileşiminde en az %80 SiO2 ihtiva eden kuvars kumu, feldispat (pegmatit, altere granit/granit kumları, aplit, nefelinli siyenit-siyenit, alaskit, feldispatik kumlar gibi feldispat kaynağı olan ve Na2O ile K2O toplamı %5’ten fazla olan kayaçlar), mika (biyotit, muskovit, serisit, lepidolit, flogopit), nefelinli siyenit, kalsedon (sileks, çört), harzburgit, radyolarit,

b) Enerji hammaddeleri; torf, turba, leonardit, linyit, taşkömürü, antrasit, asfaltit, bitümlü şist, bitümlü şeyl, kokolit-sapropel (6491 sayılı Kanun hükümleri mahfuz kalmak kaydıyla),

c) Metalik madenler; altın, gümüş, platin, osmiyum, bakır, kurşun, çinko, demir, pirit, manganez, krom, civa, antimuan, kalay, vanadyum, arsenik, molibden, tungsten (volframit, şelit), kobalt, nikel, kadmiyum, bizmut, titan (ilmenit, rutil), alüminyum (boksit, gipsit, böhmit), nadir toprak elementleri (seryum grubu, yitriyum grubu) ve nadir toprak mineralleri (bastnazit, monazit, ksenotim, serit, oyksenit, samarskit, fergusonit), sezyum, rubidyum, berilyum, indiyum, galyum, talyum, zirkonyum, hafniyum, germanyum, niobyum, tantalyum, selenyum, telluryum, renyum,

ç) Uranyum, toryum, radyum gibi elementleri içeren radyoaktif mineraller ve diğer radyoaktif maddeler.

(5) V. Grup madenler: Kıymetli ve yarı kıymetli mineraller; elmas, safir, yakut, beril, zümrüt, morganit, akuvamarin, heliodor, aleksandirit, agat, silis kökenli oniks, sardoniks, jasp, karnolin, heliotrop, kantaşı, krizopras, opal (irize opal, kırmızı opal, siyah opal, ağaç opal), kuvars kristalleri (ametist, sitrin, neceftaşı (dağ kristali), dumanlı kuvars, kedigözü, avanturin, venüstaşı, gül kuvars), turmalin (rubellit, vardelit, indigolit), topaz, aytaşı, turkuaz (firuze), spodümen, kehribar, lazurit (lapislazuli), oltutaşı, diopsit, amozonit, lületaşı, labrodorit, epidot (zeosit, tanzonit), spinel, jadeit, yeşim veya jad, rodonit, rodokrozit, granat minarelleri (spesartin, grosüllar hessanit, dermontoit, uvarovit, pirop, almandin), diaspor kristalleri, kemererit, krizoberil, fenakit, taaffeit, oyklas, krizolit, zebercet, uvit, siberit, akroit, safirin, praziolit, sarder, karneol, jaspis, moldavit, enstatit, aktinolit, ateş opal, brazilianit, vezüvyan (idokras), kordiyerit, sfen kristalleri, dioptas, apofillit, prehnit, petalit, fibrolit, benitoid, sanidin, bitovnit, andezin, adularya, skapolit, natrolit, hayün, pektolit, polusit (polluks), datolit, kornerupin, danburit, sinhalit, kurnokovit, lazulit, ambligonit, sodalit, krizokol, vardit, nefrit, sedef, operkül.

Madenlerin grubunun tespiti

(1) Kanunda sayılan ve bu Yönetmelikte belirtilen madenler dışında yeni bir madenin tespit edilmesi durumunda bu madenin grubu; mineralojik, fiziksel ve kimyasal özellikleri, kullanım alanları göz önünde bulundurularak bu Yönetmelikte gerekli değişiklik yapılarak belirlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Maden Hakkı ve Ruhsat Müracaatları

Maden hakkı

(1) Maden hakları, medeni hakları kullanmaya ehil Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiliği haiz şirketlere, bu hususta yetkisi bulunan kamu iktisadi teşebbüsleri ile müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ile diğer kamu kurum, kuruluş ve idarelerine, gerçek veya tüzel tek kişi adına verilir.

(2) Madenler 5 inci maddede belirtilen gruplara göre ruhsatlandırılır.

(3) Kanuna göre verilen ruhsatlar başka amaçla kullanılmaz.

(4) Madenler üzerinde tesis olunan ilk müracaat, arama ruhsatı, buluculuk, işletme ruhsatı ve görünür rezerv geliştirme haklarının hiçbiri hisselere bölünemez. Her biri bir bütün halinde muameleye tabi tutulur. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarına ait IV. Grup (b) bendi madenlere ilişkin ruhsatlar, rezerv kaybına sebep olmayacak şekilde, elektrik üretimine yönelik olmak üzere Bakanlık onayı ile ayrı ruhsatlara bağlanabilir.

(5) Buluculuk ve görünür rezerv geliştirme hakları, maden siciline bilgi amaçlı şerh edilir. Kanunun 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri kapsamında ruhsat hukukunun sona ermesi hali hariç ruhsatın devri, intikali, terki, iptali, sicile şerh edilmiş buluculuk ve görünür rezerv geliştirme haklarını ortadan kaldırmaz. Genel Müdürlük, buluculuk ve görünür rezerv geliştirme haklarının tarafı değildir.

Genel müracaat

(1) Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen nitelikleri taşıyan gerçek veya tüzel kişiler tarafından maden hakkı için I. Grup (a) bendi madenlerde büyükşehir belediyesi olan illerde valiliklere diğer illerde il özel idarelerine, diğer grup madenlerde Genel Müdürlüğe müracaat yapılır.

(2) I. Grup (a) bendi madenlerde büyükşehir olan illerde valilikler, diğer illerde il özel idareleri, Genel Müdürlüğün uygun görüşünü alır. Genel Müdürlük, talep edilen alanın niteliğini, talep alanında diğer grup ruhsatların bulunup bulunmadığını, ruhsat bulunması halinde yapılan nazari ve/veya mahalli inceleme sonucunu dikkate alarak görüşünü bildirir. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının olumlu görüşünün alınmasını takiben valiliklerce/il özel idaresince ihale yolu ile işletme ruhsatı verilir. Bu madenlerin ihale bedeli büyükşehir belediyesi olan illerde ilgili muhasebe birimi hesabına, diğer illerde il özel idarelerinin hesabına yatırılır.

(3) I. Grup (b) bendi, II. Grup (a) ve (c) bendi madenler için ihale yoluyla doğrudan işletme ruhsatı, III. ve V. Grup madenler için ihale yoluyla arama ruhsatı verilir.

(4) II. Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için arama ruhsatı, Genel Müdürlüğe yapılacak ilk müracaat yoluyla verilir.

(5) II. Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için yapılan müracaatlarda öncelik hakkı esastır. Yapılan müracaatlar, müracaat numarası, gün, saat ve dakika esas alınarak değerlendirilir. Müracaata esas olan bilgileri ve müracaat sonucunu içeren belgeler müracaat sahibine verilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Arama Ruhsatı

Arama ruhsatı müracaatı ve değerlendirilmesi

(1) II. Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için arama ruhsat müracaatı, işletme ruhsat taban bedeli yatırılarak Ek-6’da yer alan taahhütname ve Ek-5’te örneği verilmiş dilekçe ile üç nüsha halinde Genel Müdürlüğe doğrudan veya Genel Müdürlük internet sayfasında yayımlanan müracaat formu ile elektronik ortamda yapılır.

(2) II. Grup (b) bendi ve IV. Grup madenlerde, arama ruhsatı almak için müracaat edilen alan, altındaki mevcut haklar dikkate alınarak değerlendirilir. Talep edilen alanın hak sağlamaya müsait olan kısmına ait bilgileri içeren belge müracaat tarihinde müracaat edene verilir. Ayrıca sonuçlar, Genel Müdürlük internet sayfasında ilan edilir. Sonuç ile ilgili olarak müracaat sahibine ayrıca yazılı bir tebligat yapılmaz.

Arama ruhsatı müracaat esasları

(1) Müracaatlar aşağıdaki esaslar doğrultusunda yapılır:

a) Müracaatlar, müracaat alanı düzlemsel olarak II. Grup (b) bendi madenlerde 100 hektarı ve IV. Grup madenlerde 2.000 hektarı, tamamı denizlere yapılan IV. Grup ruhsat müracaatları ise 50.000 hektarı geçmeyecek şekilde yapılır.

b) Müracaatlar tek poligon olarak yapılır.

c) Müracaat edilen alanın koordinatları, saat ibresi dönüş yönünde sağa (Y), yukarı (X) olarak verilir.

ç) Müracaatlar; UTM Projeksiyon ED 50 Datum 6 derecelik dilim esas alınarak, on noktayı geçmeyecek şekilde, Y koordinatı altı basamaklı, X koordinatı yedi basamaklı olarak 1/25.000 ölçekli pafta adı yazılarak yapılır. Pafta sayısı dördü, ancak tamamı denizlere yapılan IV. Grup ruhsat müracaatlarında ise pafta sayısı sekizi geçemez. Talep edilen alanla ilgili en az bir pafta adının belirtilmesi zorunludur.

(2) Bu maddedeki esaslara aykırı müracaatlar ile talep alanı altındaki mevcut haklar dikkate alınarak değerlendirilip hak sağlayamayan müracaatlar reddedilir ve yatırılan işletme ruhsat taban bedeli iade edilmez.

Arama ruhsatı düzenlenmesi için gerekli belgeler

(1) İlk müracaat yoluyla hak sağlayan müracaatların ruhsatlandırılması veya ihale yoluyla arama ruhsatı almaya hak sağlayan müracaatların ihale bedelinin yatırılmasına müteakip arama ruhsatının düzenlenebilmesi için müracaat tarihinden itibaren iki ay içinde talep sahibinin aşağıdaki belgeleri tamamlayarak Genel Müdürlüğe vermesi zorunludur:

a) Gerçek kişiler;

1) T.C. kimlik numarası beyanı,

2) Onaylı imza beyanı,

3) Ruhsat bedelinin yatırıldığına dair belge,

4) Ek-7’de yer alan ön inceleme raporu,

5) Ek-8’de yer alan maden arama projesi,

6) Mali yeterlilik belgeleri,

7) Aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresi (KEP) veya UETS adresi,

b) Tüzel kişiler;

1) Müracaatçı tüzel kişiye ait güncel şirket ana sözleşmesini, yönetim kurulunu ve şirketin ortaklarının pay oranlarını içeren ticaret sicil müdürlüğünden onaylı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi örneği,

2) Tüzel kişinin bağlı olduğu vergi dairesi, ili ve vergi numarasını gösterir belge,

3) Tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişilerin sicil tasdiknamesi,

4) Ruhsat bedelinin yatırıldığına dair belge,

5) Ek-7’de yer alan ön inceleme raporu,

6) Ek-8’de yer alan maden arama projesi,

7) Mali yeterlilik belgeleri,

8) Aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresi (KEP) veya UETS adresi,

9) Ortaklık teyit belgesi ve ticaret sicil tasdiknamesi.

(2) II. Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için talep edilen alanın hak sağlamaya müsait olan kısmının ilgili kurumlar tarafından Genel Müdürlüğe bildirilen; özel çevre koruma bölgeleri, milli parklar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, muhafaza ormanları, 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununa göre korunması gerekli alanlar, 1 inci derece askeri yasak bölgeler, 1/5000 ölçekli imar planı onaylanmış alanlar, 1 inci derece sit alanları, 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunda belirtilen alanlar ile madencilik amacı dışında tahsis edilen ve Genel Müdürlük tarafından uygun görüş verilen elektrik santralleri, organize sanayi bölgeleri, petrol, doğal gaz ve jeotermal boru hatları gibi yatırım alanları içinde kalması halinde, iki ay içinde ruhsat bedelinin yatırılmasından sonra bu alanlara ilişkin ilgili kurumlardan izin alınması için müracaat sahibine bir yıl süre verilir. İki aylık süre içerisinde ruhsat bedelinin tam olarak yatırılmaması halinde bu alan müracaatlara açık hale gelir. Bu bir yıllık süre içinde izin alınması durumunda Ek-6’daki diğer belgeler ile ön inceleme raporu, mali yeterliliği içeren maden arama projesi ve izin alındığına dair belgenin eksiksiz olarak Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Aksi takdirde müracaat reddedilir ve bu alan ihale yolu ile ruhsatlandırılır. İlgili kurumlardan izin alınması için müracaat sahibine verilen bir yıllık sürenin sonunda bu alanların bir kısmı için izin alınmışsa izin alınamayan kısımları müracaat sahasından taksir edilir ve taksir edilen bu alan ihale yolu ile ruhsatlandırılır. Bu fıkrada belirtilen alanlara yapılan müracaatlar, bu fıkrada ve üçüncü fıkrada belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden müracaat edene hak sağlamaz.

(3) Müracaat edilen alanın bir kısmının ikinci fıkradaki bahse konu alanlarla çakışması halinde, çakışan alan dışındaki serbest alana ilişkin olarak birinci fıkrada yer alan hükümlere göre işlem yapılır. Aksi halde, çakışan alan dışındaki serbest alan iki aylık süre sonunda müracaatlara açık hale gelir. Çakışan alanla ilgili olarak iki aylık süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmasını müteakip gerekli izinlerin alınması için müracaat sahibine bir yıl süre verilir. İki aylık süre içerisinde ruhsat bedelinin tam olarak yatırılmaması halinde çakışan bu alan müracaatlara açık hale gelir. Bu alan için gerekli iznin alınması halinde bu müracaat ile alınan ruhsata ilave edilir. Ayrı bir ruhsat yoksa yeni ruhsat düzenlenir. Aksi takdirde, ilgili kurumlardan izin alınması için müracaat sahibine verilen bir yıllık sürenin sonunda, müracaatın çakışan alanla ilgili kısmı reddedilir ve bu alan müracaat edilen grup baz alınarak ihale yolu ile ruhsatlandırılır. Müracaat sahibi ile yatırımcının aynı kişi veya kurum olması halinde izin alınmasına gerek duyulmaksızın hak sağlanan alana ruhsat düzenlenir. İlgili kurumlardan izin alınması için müracaat sahibine verilen bir yıllık sürenin sonunda bu alanların bir kısmı için izin alınmışsa izin alınamayan kısımları müracaat sahasından taksir edilerek müracaat edilen grup baz alınarak ihale yolu ile ruhsatlandırılır.

(4) Denizlerde yapılan kokolit ve sapropel ile ilgili arama ruhsatı müracaatları maden ismi belirtilerek yapılır. Maden ismi belirtilmeyen müracaatlar kokolit ve sapropele hak sağlamaz. Müracaatta öncelik hakkı esastır. Diğer madenlerle ilgili müracaatlar neticesinde verilmiş işletme izni bulunan alanlar, bu madenler için hak sağlamaz. Adaları kapsayacak şekilde yapılan müracaatlarda, adalara isabet eden alanlar taksir edilir. Bu madenlerin üretimi sırasında işletme faaliyetinin zaruri neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenler için Kanunun 16 ncı maddesi uygulanır.

(5) Denizlerde alınan kokolit, sapropel ve hidrojen sülfür ruhsatı sahipleri, arama ruhsat yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içerisinde, TPAO veya TPAO’ya bağlı bir şirketi en az bir yönetim kurulu üyeliği ile bir denetçi üye vererek, sermaye koyma şartı aramaksızın en az yüzde on hisse vermek kaydıyla şirketine ortak almak zorundadır. Ancak, TPAO veya TPAO’ya bağlı şirketin, hisse oranının %10’dan fazla artırılması talebi tarafların anlaşmasına bağlıdır. Ruhsat sahibinin, bir yıllık süre içinde TPAO veya TPAO’ya bağlı bir şirketine başvurmaması halinde ruhsat iptal edilir. Ortaklık işlemleri, TPAO veya TPAO’ya bağlı şirketi tarafından yürütülür.

(6) Ruhsat sahibinin gerçek kişi olması halinde bir yıllık süre içerisinde bir sermaye şirketi kurarak ruhsatı bu şirkete devretmesi ve TPAO veya TPAO’ya bağlı şirketine hisse devri için müracaat etmesi zorunludur.

(7) Ruhsat sahibinin sermaye şirketi olması halinde TPAO veya TPAO’ya bağlı şirketi, bu şirkete ortak alabileceği gibi yeni bir sermaye şirketi kurup ruhsatı bu şirkete devrederek hisse devri yapabilir. Süresi içerisinde yapılan müracaatlara ait işlemlerin, TPAO tarafından tamamlanması gerekir.

(8) Kanun ve 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak ruhsat sahibi tarafından yapılan ortaklık müracaatının, TPAO tarafından sonuçlandırılmamasından TPAO sorumludur.

(9) Ruhsat sahibi ile TPAO veya TPAO’ya bağlı bir şirket ortaklığı ile kurulan şirket, bu kapsamda daha sonra yapılan ruhsat müracaatları için ortaklık şartını sağlamış sayılır. Ayrıca ortaklık için TPAO’ya yeniden müracaat şartı aranmaksızın mevcut şirket ile ruhsat işlemleri yürütülür.

Ön inceleme raporu

(1) Ek-7’de yer alan ön inceleme raporunda, hedef sahayı seçmenin gerekçeleri ve grubu içinde aranacak maden/madenlerin belirtilmesi, öncelikle bölgesel jeolojik ve jeofizik etütler, bölgesel jeoloji ve jeofizik haritaları gibi mevcut bilgi ve belgelerin yer alması gereklidir. Bu bilgi ve belgeler kullanılarak, jeolojik ve jeofizik çıkarsamalar ve öngörülere dayanılarak hedef madenlere yönelik bilgiler belirlenir.

(2) Deniz ve göllere yapılan müracaatlarda ise araması hedeflenen madenin cinsi, yapısı ve arama gerekçelerini içeren ön inceleme raporu verilir. Bu alanlarda varsa yapılmış ilgili haritalar verilir.

Maden arama projesi

(1) Maden arama projesinin aşağıdaki hususları içermesi zorunludur:

a) Maden arama projesinin içeriği: Ek-8’de yer alan maden arama projesinde, projenin amacı açık bir şekilde ifade edilerek müracaat sahibinin beklentisi ortaya konulur. Arama yapılacak sahanın seçiminden başlayıp, kaynağın belirlenmesi, değerlendirilip sınıflandırılması, raporlama aşamasının sonuna kadar geçen tüm maden arama süreci (ön arama, genel arama, detay arama) bir termin planı kapsamında belirtilir. Bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesine yönelik yatırım ve mali yeterlilik bilgileri belgelenir. Maden arama faaliyetleri kapsamında gerekli görülen çalışmalar; yöntem, içerik ve uygulama biçimi ile açıklanır ve bunlar sıraya konularak takvime bağlanır. Gerekli ekip/ekipman belirlenerek tüm bu işlerin maliyeti hesaplanır ve finansman kaynakları gösterilir. Maden arama projesi, arama faaliyet dönemleri kapsamında yapılan çalışmalardan elde edilecek verilere göre, gerektiğinde ilgili dönem başlamadan veya dönem içerisinde revize edilerek Genel Müdürlüğe verilir.

b) Maden arama projesi faaliyet yeterliliği: Maden arama projesinin yeterli sayılabilmesi için, arama dönemleri ile ilgili ön, genel ve detay arama ile fizibilite dönemleri sonunda verilen faaliyet raporlarında yer alan asgari faaliyetleri içermesi zorunludur. Genel Müdürlükçe gerek görülmesi halinde ek arama faaliyetlerinin yapılması istenebilir.

c) Maden arama projesi yatırım tutarı yeterliliği: Maden arama projesinin yeterli sayılabilmesi için, ön, genel ve detay arama dönemlerinde yapılması öngörülen faaliyetlere ait toplam harcama tutarına ilişkin açıklamaların yer alması zorunludur.

ç) Termin planı ve yeterliliği: Arama dönemleri itibarıyla yapılacak faaliyetlerin dönemleri ve süreleri bu plan kapsamında belirtilmek zorundadır. Maden arama projesi kapsamında dönemler itibarıyla toplam yatırım tutarını oluşturacak harcama kalemlerinin ayrı ayrı belirlenmesi gerekir.

d) Mali Yeterlilik:

1) Gerçek veya tüzel kişiler Ek-2’de belirtilen mali yeterlilik tutarındaki kullanılabilir nakdi kredi limiti ve/veya vadeli/vadesiz mevduat miktarını gösterir banka referans mektubunu ibraz etmek zorundadır. Tüzel kişiler, maden gruplarına göre mali yeterlilik tutarlarının en az %30’unu sermayeleriyle, geri kalan kısmını banka referans mektubuyla, gerçek kişiler ise mali yeterlilik tutarının tamamını banka referans mektubuyla ibraz etmek zorundadır.

2) Kamu kurum ve kuruluşları veya sermayesinin %50’ den fazlası kamuya ait olan tüzel kişilerde mali yeterlilik şartı aranmaz.

3) Ruhsat talep sahipleri, her bir ruhsat talebi için ayrı ayrı Ek-2’de belirtilen mali yeterlilik belgesini sunmak zorundadır. Mali yeterlilik belgesi düzenlendiği tarihten itibaren on beş gün içinde Genel Müdürlüğe verilmesi halinde geçerlidir.

4) Her yıl Aralık ayının sonuna kadar bir sonraki yıl içinde yapılacak müracaatlarla ilgili geçerli olacak Ek-2’de yer alan mali yeterlilik tutarları, yeniden değerleme oranlarında artırılarak Genel Müdürlüğün internet sayfasında ilan edilir.

Arama ruhsatı düzenlenmesi

(1) Müracaat sahibi; ruhsat bedelinin yatırıldığına dair belgeyi ve Ek-6’daki diğer belgeler ile Ek-7’deki ön inceleme raporu, maden arama projesi ile mali yeterlilik belgelerini müracaat gününden itibaren iki ay içinde Genel Müdürlüğe vermek zorundadır. Belgelerin verilmesini müteakip Ek-9’da yer alan arama ruhsatı düzenlenip sicile işlenerek yürürlüğe girer. Aksi takdirde, bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık hale gelir.

(2) Yapılan müracaatın birden fazla alana hak sağlaması durumunda, müracaat sahibinin talebi halinde her alan için iki ay içinde ayrı ayrı ruhsat bedelinin yatırılması ve Ek-6’daki diğer belgeler ile ön inceleme raporu, maden arama projesi ile mali yeterlilik belgelerinin tamamlanması durumunda ayrı olarak ruhsatlandırılır. Müracaat sahibinin ruhsatını almak istemediği alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın bu süre sonunda yeni müracaatlara açık hale gelir.

(3) Müracaat sahibinin Genel Müdürlükte başka bir işlem için onaylı belgelerinin (imza beyanı/sicil tasdiknamesi) bulunması, müracaat sahibinin bu hususu dilekçesinde beyan etmesi ve yapılan kontrolde teyit edilmesi durumunda bu belgelerin örneklerinin verilmesi yeterlidir.

(4) Ruhsat bedelinin yatırıldığını gösteren belgenin, Ek-6’daki diğer belgelerin, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belgenin Ek-7’deki ön inceleme raporu, maden arama projesi ve mali yeterlilik belgelerinin Genel Müdürlüğe süresi içinde ve eksiksiz olarak verilmesi zorunludur. Bu bilgi ve belgelerin eksiksiz ve tam olarak verilmemesi durumunda, bu alanlar müracaatı takip eden günden itibaren ikinci ayın son gününü takip eden ilk iş günü herhangi bir işleme gerek kalmaksızın yeni müracaatlara açık hale gelir. Bu durumda işletme ruhsat taban bedeli dışındaki ruhsat bedeli iade edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Arama Dönemleri ve Faaliyetleri

Arama dönemi ve faaliyetleri

(1) Arama faaliyetleri, II. Grup (b) bendi, III., IV. ve V. Grup madenler için arama ruhsatı alınarak yapılır.

(2) Arama faaliyet dönemi; sırasıyla ön arama, genel arama, detay arama ve uygun bulunması halinde fizibilite dönemlerinden oluşur.

(3) Arama ruhsatı sahipleri, her bir arama dönemine ait faaliyet raporunu hazırlayarak Genel Müdürlüğe süresi içerisinde vermek zorundadır.

(4) Arama ruhsatı dönem geçişlerinde, ruhsatın bulunduğu dönemin son günü, bir sonraki arama döneminin başlangıç tarihi olarak kabul edilir.

(5) Arama ruhsat sahiplerinin arama dönemlerindeki yükümlülüklerini süresinden önce tamamlamaları halinde, dönem süre sonu beklenmeden bir sonraki döneme ve/veya işletme aşamasına geçilebilir.

(6) II. Grup (b) bendi, III. ve V. Grup madenlerde genel arama dönemi, IV. Grup madenlerde detay arama dönemi, IV. Grup (b), (c) ve (ç) bendi madenlerde talep edilmesi ve Genel Müdürlükçe uygun bulunması halinde fizibilite dönemine ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeksizin işletme projesi verilemez ve işletme dönemine geçilemez.

(7) Arama dönemi içinde işletme projesi verilmesi durumunda ilgili faaliyet raporunda yer alan asgari faaliyetlerin yerine getirilmesi ve kaynak/rezerv raporu verilmesi zorunludur.

(8) İşletme projesi verildiği tarihe kadar arama döneminde yapılan harcamaları içeren listenin ekinde; fatura, gider pusulası, maaş ödemesi ve diğer harcamalara ilişkin belgelerin ayrı ayrı verilmesi, gerek duyulması halinde ise Genel Müdürlüğün istediği ek bilgi, belge ve açıklamaların verilmesi zorunludur.

(9) Ruhsat sahasında arama faaliyet dönemlerinde el sondajı makinesi ile karotlu veya kırıntılı sondaj yapılabilir.

(10) Arama dönemlerinde ilgili harcamaların hazırlanan liste ekinde fatura, gider pusulası, maaş ödemesi ve diğer harcamalara ilişkin belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. Faaliyetler ile ilgili harcama beyanlarında herhangi bir uyumsuzluk tespit edilmesi durumunda harcamaların belgelendirilmesi zorunludur. Aksi takdirde Kanunun 17 nci maddesi gereğince işlem tesis edilir.

(11) Jeolojik haritalama, jeofizik etüd, sismik, karot, kırıntı ve numune alma ile bunlara yönelik sathi hazırlık işlemleri içeren faaliyetler için çevresel etki değerlendirmesi kararı aranmaz. Ancak ocak, galeri, kuyu açma gibi çalışmalar için çevresel etki değerlendirmesi kararı alınması zorunludur.

Ön arama dönemi

(1) Arama ruhsatının düzenlendiği tarihten itibaren bir yıllık süre, ön arama dönemidir. Ön arama döneminde; ön inceleme raporunda belirtilen sistematik arama yöntemleri uygulanabilir. Arama yöntemleri; mostra (yüzdenetimi lek) tanımlama ve örnek alımı, jeolojik harita alımı ile jeokimya, jeofizik gibi çalışmaları kapsar.

(2) Ön arama dönemi sonuna kadar, Ek-10’da yer alan ön arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Ön arama dönemi faaliyet raporunun uygun olarak verilmesi halinde genel arama dönemine hak sağlar.

(3) Ön arama faaliyet raporunun veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde tespit edilen eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin bu sürede tamamlanmaması veya verilen raporların ya da yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince idari para cezası uygulanır ve genel arama dönemine hak sağlar.

(4) Ön arama faaliyet raporunun süresi içinde verilmemesi hâlinde Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince idari para cezası uygulanır ve faaliyet raporu aranmaksızın genel arama dönemine hak sağlar.

Genel arama dönemi

(1) Genel arama dönemi, ön arama döneminin sonundan itibaren başlamak üzere IV. Grup madenlerde iki yıl, diğer grup madenlerde bir yıldır.

(2) Bu dönem, madenin genel özellikleriyle belirlenmesine yönelik arama dönemidir. Amaç, kaynağın boyut, biçim, yapı, tenör/kalite ve muhtemel ekonomik beklentiler açısından kabul edilebilir bir güvenilirlik düzeyinde tahmin edilebilmesini sağlamak ve jeofizik çalışmalarından da yararlanarak bir cevherleşme ya da maden yatağının temel jeolojik özelliklerini belirlemektir. Cevherleşme ya da maden yatağının sınırları ve sözü edilen özellikleri; mostra, yarma ve sondaj gibi lokasyonlardan örnekleme yapılarak, alınan örneklerin analiz ve test edilmesi suretiyle elde edilen verilere dayalı olarak tahmin edilir.

(3) Genel arama dönemi süresi sonuna kadar Ek-11’de yer alan genel arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Genel arama faaliyet raporunun uygun bulunması halinde IV. Grup ruhsatlarda detay arama dönemine hak sağlar. II. Grup (b) bendi, III. ve V. Grup ruhsatlarda ise genel arama dönemi sonuna kadar kaynak ve rezerv bilgilerini içeren işletme projesi verilerek işletme ruhsat talebinde bulunulmaması halinde arama ruhsatı iptal edilir.

(4) Genel arama dönemi süresi sonuna kadar maden arama projesinde belirtilen maden kaynağına ilişkin bilgilerin ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Genel arama dönemi sonuna kadar ön arama ve genel arama faaliyet raporları ile yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin Genel Müdürlüğe verilmemesi halinde arama ruhsatı iptal edilir. Genel Müdürlüğe verilen ön arama ve genel arama raporlarının veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde Kanunun 17 nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince idari para cezası verilir ve eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması veya verilen ön arama ve genel arama faaliyet raporları ile yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde arama ruhsatı iptal edilir. İlgili mevzuat kapsamında diğer kurumların, ruhsat sahibinin gerekli izinlere ilişkin başvurusunu olumsuz sonuçlandırması veya bu izinlerin ruhsat sahibinden kaynaklanan nedenlerle alınamaması halinde arama ruhsatı iptal edilir. Bu fıkradaki yükümlülükleri yerine getirilen arama ruhsatı, IV. Grup madenlerde dört yıl detay arama dönemine hak sağlar. II. Grup (b) bendi, III. ve V. Grup ruhsatlarda ise genel arama dönemi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması halinde ruhsat iptal edilir.

Detay arama dönemi

(1) Detay arama dönemi, genel arama döneminin sonundan itibaren başlamak üzere IV. Grup madenlerde dört yıldır.

(2) Miktar, yoğunluk, şekil, fiziksel özellikler, tenör/kalite ve mineral içeriğinin yüksek bir güvenilirlik düzeyinde jeofizik çalışmalardan da yararlanarak hesap edilmesi amacıyla yapılan çalışmaları kapsar. Dört yıl süreli olan bu dönemde, maden yatağını üç boyutlu olarak ortaya koymak ve yüksek bir güvenilirlik düzeyinde hesaplama yapabilmek amacıyla yeter sayı ve sıklıkta mostra, kuyu, yarma, sondaj ve galeri açma çalışmaları yapılması gerekir. Buralardan yeterli sayı ve sıklıkta örnekleme yapılır. Maden yatağının sınırları ve sözü edilen özellikleri, örneklerin test ve analiz edilmesi suretiyle elde edilen verilere dayalı olarak ortaya konulur, kaynak hesaplanır ve maden yatağının işletilmesine yönelik özellikler de belirlenir.

(3) Detay arama dönemi süresi sonuna kadar Ek-12’de yer alan detay arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Detay arama faaliyet raporunun uygun bulunması halinde IV. Grup (b), (c) ve (ç) bendi maden arama ruhsatlarında detay arama dönemini takiben fizibilite çalışmalarına ihtiyaç duyularak gerekçesi ile birlikte Genel Müdürlüğe müracaatta bulunmaları ve talebin uygun bulunması hâlinde, detay arama dönemi sonrasında iki yıllık bir fizibilite dönemine hak sağlar. IV. Grup (a) bendi maden arama ruhsatlarında ise detay arama dönemi sonuna kadar kaynak ve rezerv bilgilerini içeren işletme projesi verilerek işletme ruhsat talebinde bulunulmaması halinde arama ruhsatı iptal edilir.

(4) IV. Grup maden ruhsatlarında detay arama dönemi sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilen raporların ve yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması veya verilen raporların ve yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde ya da arama ruhsat süresi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal edilir.

(5) Detay arama faaliyet raporunun süresi içinde verilmemesi hâlinde ruhsat iptal edilir.

Fizibilite döneminde yapılacak işlemler

(1) Fizibilite dönemi talebinin uygun bulunması için detay arama döneminde yapılması zorunlu faaliyetlerin yapılmış olması ve kaynağın ortaya çıkarılmış olması zorunludur. İki yıllık süre sonuna kadar Ek-23’te yer alan fizibilite raporunun verilmesi zorunludur. Fizibilite döneminin sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilen fizibilite raporunun uygun bulunmaması hâlinde eksikliklerinin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden sonra eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması hâlinde ya da arama ruhsat süresi sonuna kadar fizibilite raporu ile birlikte işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Ayrıca fizibilite döneminde fizibilite raporunda yer alan asgari faaliyetlerin yapılması zorunludur. Aksi takdirde fizibilite raporu uygun bulunmayarak ruhsat iptal edilir.

ALTINCI BÖLÜM

İşletme Ruhsatları

İşletme ruhsat müracaatları

(1) İşletme ruhsatı taleplerinde, I. Grup (b) bendi ve II. Grup (a) ve (c) bendi madenler için ihale bedelinin yatırılmasından itibaren iki ay içinde, diğer maden grupları için arama ruhsat süresi sonuna kadar ruhsat/hak sahibi tarafından;

a) Genel Müdürlüğün bütçesine gelir kaydedilmek üzere işletme ruhsat taban bedeli ve işletme ruhsat bedelinin Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılması,

b) Yetkilendirilmiş tüzel kişilerce maden mühendisinin sorumluluğunda hazırlanmış işletme projesi ve bu projenin uygulanabilmesi için gerekli olan mali yeterliliğine ilişkin belgelerin verilmesi,

c) Aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin verilmesi,

zorunludur. Aksi hâlde talep reddedilir ve ilgili saha ihalelik saha konuma getirilerek ihale yolu ile ruhsatlandırılır. Talebin kabul edilmemesi halinde yatırılan işletme ruhsatı taban bedeli iade edilmez, işletme ruhsat bedeli ise iade edilir.

(2) Projedeki teknik eksiklikler Genel Müdürlük tarafından ruhsat sahibine bildirilir, eksiklikler yapılan bildirimden itibaren üç ay içinde tamamlanır. Eksiklikleri verilen sürede tamamlamayanlara Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrası gereğince idari para cezası uygulanarak süre üç ay daha uzatılır. Bu süre sonunda projedeki teknik eksiklikleri tamamlamayanların talepleri kabul edilmez ve ilgili saha ihalelik saha konumuna getirilerek ihale yolu ile ruhsatlandırılır. Talebin kabul edilmemesi halinde yatırılan işletme ruhsatı taban bedeli iade edilmez, işletme ruhsat bedeli ise iade edilir. Taleplerin uygun görülmesi hâlinde bir ay içinde işletme ruhsatı düzenlenir.

(3) Süre uzatım talebinin uygun görülmesi hâlinde ruhsatının süresi, ruhsat süresinin bitim tarihinden itibaren uzatılır. Ruhsat süresi dolan ruhsat sahalarında maden işletme faaliyetleri yapılamaz.

(4) Genel Müdürlük, madenin cinsi, rezerv miktarı, tenörü/kalitesi, üretimin yapıldığı bölge, termin planı, jeolojik ve hidrojeolojik koşullar gibi kıstasları dikkate alarak, işletme izin alanını ve/veya projede yer alan asgari yıllık üretim miktarlarını belirleyebilir.

(5) Bu madde kapsamında maden işletme ruhsatlarının verilmesi ve sürelerinin uzatılmasına ilişkin müracaatlarda 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmaması şartı aranır.

(6) 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge, üzerinde yazılı olduğu geçerlilik süresi içerisinde Genel Müdürlüğe verilmesi halinde, belgenin verildiği talepler için işlem sonuçlandırılıncaya kadar geçerli kabul edilir.

İşletme ruhsat taleplerinde mali yeterlilik

(1) Mali yeterlilik, projede belirtilen toplam yatırım tutarının en az %20’si kadardır. Ancak bu miktar Ek-2’de yer alan maden gruplarına göre belirlenen işletme ruhsatları asgari mali yeterlilik tutarları tablosundaki miktarlardan az olamaz.

(2) Genel Müdürlüğe verilen maden işletme projesi ekindeki mali yeterlilik ile ilgili ruhsat sahibi gerçek veya tüzel kişiler, kullanılabilir nakdi kredi limiti ve/veya vadeli/vadesiz mevduat miktarını gösterir banka referans mektubunu ibraz etmek zorundadır. Tüzel kişiler, maden gruplarına göre mali yeterlilik tutarlarının en az %30’unu sermayeleriyle, geri kalan kısmını banka referans mektubuyla, gerçek kişiler ise banka referans mektubuyla ibraz etmek zorundadır.

(3) İşletme ruhsatlarında toplam yatırım tutarının azaltılması durumunda mali yeterlilik belgeleri aynen devam eder. Projelerde revizyon yapılması durumunda mali yeterliliğin, yeni projede belirtilen yatırım tutarına göre revize edilmesi gerekir.

(4) Bir ruhsat için verilen mali yeterlilik rayiç tutarı diğer ruhsatlar için geçerli değildir. Birden fazla proje verilmesi durumunda ruhsat talep sahipleri, her bir ruhsat talebi için ayrı ayrı mali yeterliliğini belgelemek zorundadır. Mali yeterlilik belgesi düzenlendiği tarihten itibaren on beş gün içinde Genel Müdürlüğe verilmesi halinde geçerlidir.

(5) Kamu kurum ve kuruluşları veya sermayesinin %50’den fazlası kamuya ait olan tüzel kişilerde mali yeterlilik şartı aranmaz.

I. Grup (b) bendi, II. Grup (a) ve (c) bendi maden işletme ruhsat taleplerinin değerlendirilmesi

(1) I. Grup (b) bendi ve II. Grup (a) ve (c) bendi madenler için ihale bedelinin yatırılmasından itibaren iki ay içinde, 20 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesi şartıyla işletme ruhsatı talebinde bulunulabilir.

(2) II. Grup (c) bendi maden işletme ruhsat taleplerinde 250 km mesafe dahilinde en az 12.900.247 Türk lirası değerinde tesis olması veya kurulacağının beyan edilmesi zorunludur. II. Grup (c) bendi maden ruhsatlarında üretilen madenler sadece kendi tesislerinde kullanılabilir, dışarıya satış yapılamaz. Ancak tesisteki prosese uygun olmayan nitelikteki malzemenin satışına Genel Müdürlükçe izin verilebilir. Satışa uygun olmayan malzemenin analiz sonuçları ve miktarları her yıl işletme faaliyet raporları ve ekinde Genel Müdürlüğe beyan edilir. Satışına izin verilen miktar, ruhsat sahasından tesise sevk edilen yıllık üretim miktarını geçemez. Aksi takdirde verilen satış izni iptal edilerek Kanunun 10 uncu maddesinin yedinci ve sekizinci fıkralarına göre işlem yapılır.

(3) II. Grup (c) bendi maden ruhsatlarının II. Grup (a) bendi maden ruhsatına intibakı yapılmaz.

(4) II. Grup (b) bendi maden ruhsatlarının II. Grup (a) ve (c) bendi maden ruhsatına intibakı yapılmaz.

(5) II. Grup (a) bendi maden ruhsatları bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan şartların yerine getirilmesi halinde II. Grup (c) bendi maden ruhsatına intibakı yapılabilir.

(6) II. Grup (a) ve (c) bendi maden ruhsatlarının talep edilmesi halinde, II. Grup (b) bendi maden ruhsatına intibakı yapılabilir.

II. Grup (b) bendi, III., IV. ve V. Grup işletme ruhsatı için müracaat

(1) Arama ruhsat süresi sonuna kadar arama faaliyetlerine ait arama dönemleri ile ilgili yeterlilik şartlarının yerine getirilmesi gerekir. Kanunun 17 nci maddesine göre hazırlanmış II. Grup (b) bendi, III. Grup ve V. Grup madenler için genel arama faaliyet raporunun, IV. Grup madenler için ise detay arama faaliyet raporunun, IV. Grup (b), (c) ve (ç) bendi maden arama ruhsatlarında fizibilite döneminin kullanılması halinde Ek-23’e uygun fizibilite raporunun, YTK tarafından maden mühendisinin sorumluluğunda Ek-13’e göre hazırlanan işletme projesinin verilmesi ve 20 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde işletme ruhsat talebinde bulunulabilir. İşletme projesinin ruhsat/hak sahibi veya kanuni vekilince ve YTK tarafından imzalanması zorunludur. Bu fıkrada sayılan arama faaliyet ve fizibilite raporları, arama ruhsat dönemi içinde işletme projesinden ayrı olarak da verilebilir.

II. Grup (b) bendi, III., IV. ve V. Grup madenlere ilişkin işletme ruhsatı taleplerinin değerlendirilmesi

(1) Arama faaliyeti sonrası görünür ve muhtemel rezerv sınırlarının ve büyüklüğünün tespit edilebilmesi için madenin tenör/kalite dağılımı, madenin cinsine göre cevher damar kalınlıkları, kömür için kalori değeri, mermer için üretim kapasitesi, su ve gazların konsantrasyonu, debisi, kapasitesi belirlenir. İşletme projesinin hazırlanmasında kullanılacak verilerin belirlenebilmesi için gerekli aramaların yapılmış olması ve bu faaliyetlerin rezerv bilgilerini içeren II. Grup (b) bendi ve III. Gruplar için hazırlanmış genel arama faaliyet raporu ve IV. Gruplar için ise detay arama faaliyet raporu veya fizibilite raporu ile belgelenmesi zorunludur.

(2) Arama ruhsat döneminde ortaya çıkarılan rezerve ilişkin dayanakları ile birlikte belge ve bilgilerin verilmesi zorunludur.

(3) III. Grup madenlerde, Ek-13’e uygun hazırlanmış işletme projesinde, üretilmesi öngörülen madenler için; tabii denge, kapasite, rezervuar, konsantrasyon, hidrojeolojik ve jeokimyasal denge, debi gibi koruma ilkeleri esas alınır. Bu grup madenler; deniz, göl, kaynak, havza veya beslenme alanının tabii dengesini bozmayacak şekilde ruhsatlandırılır.

(4) Geçici tesis alanı ile görünür ve/veya muhtemel rezerv alanı üzerinden Ek-14’te yer alan işletme ruhsatı düzenlenir, ruhsatın diğer kısımları taksir edilir.

(5) Arama ruhsat süresinin sonuna kadar işletme projesine konu madenin görünür hale getirilmemesi durumunda işletme ruhsat talebi reddedilerek arama ruhsatı iptal edilir.

(6) Arama ruhsat süresi sona ermeden aynı grupta farklı bir maden için görünür rezerv ortaya konularak işletme projesi ile yapılan işletme ruhsat talebi yeniden değerlendirilir.

(7) IV. Grup (a) ve (c) bendi madenlerin projelerinin değerlendirilmesi esnasında mahallinde tetkik heyetlerinin ruhsat sahalarından nadir toprak elementlerinin tespitine yönelik numune almaları Genel Müdürlükçe istenebilir. Analiz sonuçlarına göre numunelerde ekonomik olarak değerlendirilebilecek nadir toprak elementi olduğunun tespit edilmesi halinde ruhsat sahibi ile MTA Genel Müdürlüğü arasında ortak arama projesi geliştirilir. Bu çerçevede yapılan proje ortaklığının ticari ve teknik içeriği taraflarca karşılıklı müzakere edilerek belirlenir.

(8) Tuz Gölünde verilecek işletme ruhsatlarının projedeki tuz üretim kapasitesi 200.000 ton/yıl tuzdan az veya 800.000 ton/yıl tuzlu su miktarından aşağı olamaz.

(9) Tuz Gölü Havzası içinde kalan tuz domu ve yataklarına kaya tuzu ruhsatı verilmez.

(10) Genel Müdürlük gerek görmesi halinde projede yer alan çevre ile uyum planını revize ettirebilir.

İşletme ruhsatı döneminde arama faaliyetleri

(1) İşletme ruhsat alanı içinde, arama faaliyetleri yapılabilir. İşletme ruhsatının düzenlendiği tarihten itibaren muhtemel rezerv alanlarının IV. Grup maden işletme ruhsat sahalarında on yıl, diğer grup maden işletme ruhsat sahalarında beş yıl içinde Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Koduna göre kaynak ve/veya rezerv haline getirilmeyen alanlar taksir edilir. İşletme ruhsatlarında muhtemel rezerv alanlarının Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Koduna göre kaynak ve/veya rezerv alanı haline getirilmesine yönelik yapılacak faaliyetler için Kanunun 17 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükmü uygulanır. İşletme ruhsatlarında, işletme izin alanı dışında kalan alanlarda görünür rezervin tespitine yönelik yapılacak arama faaliyetlerinde alınması gerekli izinler arama ruhsatları ile aynı hükümlere tabidir.

V. Grup madenler için genel hükümler

(1) V. Grup madenlerde işletme ruhsatı süresi beş yıl olup bu süre uzatılabilir.

(2) V. Grup madenler için yapılan işletme ruhsatı talepleri ve süre uzatım talepleri, 20 nci maddede yer alan hükümlere göre değerlendirilir. Ancak, yüzeyden toplama yöntemi ile üretim faaliyetinde bulunulacak olan sahalarda, 20 nci madde gerekliliklerinden olan işletme projesi sunulması yerine yıllık üretim miktarını ve üretim yöntemini belirtir dilekçenin sunulması halinde talep değerlendirmeye alınır.

(3) Arama ruhsat süresinin sonuna kadar işletme talebinde bulunulmayan ruhsatlar iptal edilir.

(4) V. Grup madenler için yapılan işletme izni ve işletme izni değişiklik talepleri, 28 inci maddede yer alan hükümlere göre değerlendirilir.

(5) Ruhsat sahibince, işletme ruhsatı yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde çevresel etki değerlendirme kararı, mülkiyet izni, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile Genel Müdürlüğün kayıtlarına işlenmiş alanlar ile ilgili izinlerin Genel Müdürlüğe verilmesini müteakip, işletme izni düzenlenir. Süresi içinde bu yükümlülükleri yerine getirilmeyen V. Grup ruhsatlar için Kanunun 24 üncü maddesinin on birinci fıkrasına göre işlem yapılır. İşletme ruhsat süresi sonuna kadar belirtilen izinlerden dolayı işletme izninin alınamaması hâlinde ruhsat süresi uzatılmaz ve ruhsat iptal edilir.

Ruhsatların üst üste verilmesi

(1) Aynı grup ruhsatlar birbiri üzerine verilemez. Farklı grup ruhsatlar ise üst üste verilebilir.

(2) Görünür rezervi belirlenen alanlar üzerine maden işletmeciliğine engel olacak şekilde başka grup işletme ruhsatı verilemez. Ayrı ayrı üretilmesi imkanı olmayan farklı gruptaki madenler için üst üste işletme ruhsatı verilemez. Ancak farklı gruptaki ruhsat taleplerinin aynı kişiye ait olması veya talep sahiplerinin aralarında mutabakat sağladıklarını belgelemeleri hâlinde bu şart aranmaz.

(3) IV. Grup maden ruhsat sahaları üzerine V. Grup maden ruhsatı verilemez. V. Grup maden ruhsat sahalarının üzerine ise IV. Grup maden ruhsatı verilebilir. Ancak bu durumda IV. Grup maden ruhsat sahalarında yapılan madencilik faaliyetlerinde elde edilen V. Grup madenlerin, V. Grup maden ruhsat sahibine IV. Grup maden ruhsat sahibi tarafından herhangi bir bedel talep edilmeksizin teslim edilmesi zorunludur. Aksi takdirde Kanunun onuncu maddesinin yedinci fıkrası ile 12 nci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında işlem tesis edilir.

(4) V. Grup maden ruhsatlarında, Kanunun 16 ncı maddesinin on birinci fıkrası kapsamında zaruri üretim ve/veya pasa değerlendirme izni verilmez.

(5) Ayrı veya aynı gruplara ait ruhsatların işletme izin alanlarının üst üste talep edilmesi, ruhsat sahipleri arasında uyuşmazlık çıkması veya kendi aralarında mutabakat sağlayamamaları hâlinde, Genel Müdürlükçe projeler üzerinde ve/veya yerinde sahanın jeolojik yapısı, cevherleşmenin özellikleri, maden rezervleri, yatırım ve tesisler göz önünde bulundurularak inceleme yapılır. İnceleme sonucunda, kazanılmış haklar korunmak kaydı ile kaynak kaybına neden olmayacak, maden işletmeciliğini ve işletme güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde, ayrı ayrı çalışma imkânının tespiti halinde, çalışma esasları Genel Müdürlükçe belirlenerek işletme izinleri verilebilir. Bu mümkün değilse öncelik hakkı esas alınarak faaliyete izin verilir.

(6) 2000 hektardan daha az olan IV. Grup işletme izin alanları ile 100 hektardan daha az olan II. Grup işletme izin alanları üzerine I. Grup (b) bendi maden işletme ruhsatı verilmeyeceği gibi, I. Grup (b) bendi maden işletme izni üzerine de IV. Grup veya II. Grup işletme izni verilmez. Bununla birlikte, farklı gruptaki işletme ruhsatlarının/taleplerinin aynı kişiye ait olması veya talep sahiplerinin aralarında mutabakat sağladıklarını belgelemeleri halinde üst üste işletme izni verilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

İşletme İzni

İşletme izni verilmesi

(1) İşletme izni verilmesi talepleri;

a) Kanunun 7 nci maddesi gereği ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izinlerin verildiğine dair belgelerin Genel Müdürlüğe sunulması,

b) Aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin bulunması,

c) Geçmiş dönemlere ait ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve Devlet hakkı borcu olmaması,

ç) Yetkilendirilmiş tüzel kişi sözleşmesinin bulunması,

d) Mevzuatın ilgili hükümleri kapsamında ibraz edilmesi gereken belgelerin tamamının eksiksiz bir şekilde ibraz edilmesi,

şartıyla değerlendirmeye alınır, aksi takdirde talep reddedilir.

İşletme izin alanı değişiklik talepleri

(1) İşletme izni değişiklik talepleri;

a) Aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin bulunması,

b) Geçmiş dönemlere ait ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve tahakkuk etmiş ve son ödeme tarihi geçmiş Devlet hakkı borcu olmaması,

c) İşletme ruhsat taban bedelinin ödenmesi,

ç) Maden üretmek üzere yapılacak işletme izin alanı değişiklik talebi için işletme projesi ekinde verilmesi gereken harita ve çizimlerin sunulması,

d) Maden üretimi için değil ancak tesis, stok alanı, pasa döküm alanı, altyapı tesisleri gibi amaçlarla işletme izin alanı değişikliği talebinde bulunulması halinde revize işletme projesi yerine vaziyet planlarının sunulması,

e) İşletme izni olan ruhsatlarda daimî nezaretçi atamasının yapılmış olması,

f) Yetkilendirilmiş tüzel kişi sözleşmesinin bulunması,

şartıyla değerlendirmeye alınır, aksi takdirde talep reddedilir.

Aynı grupta farklı bir maden için işletme izin talepleri

(1) Aynı grupta farklı bir maden için işletme izni talep edilebilmesi için 29 uncu maddedeki şartlara ilaveten talep edilen madene ilişkin işletme projesinin verilmesi zorunludur.

(2) Aynı grupta farklı bir maden için işletme izni, Kanunun 7 nci maddesi gereği ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izinlerin alındığına dair belgelerin Genel Müdürlüğe sunulmasını müteakip düzenlenir.

II. Grup (a), (c) bendi ve patlatma yapılarak üretim yapılan I. Grup (b) bendi madenlere izin verilmesi ve işletilmesi ile ilgili genel ilkeler

(1) II. Grup (a) ve (c) bendi ve patlatma yapılarak üretim yapılan I. Grup (b) bendi madenlerin projesinde talep edilen izin alanına ve kırma-eleme tesis yerlerine, Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğunda olan yollara, 1/5000 ölçekli imar planı onaylanmış alanlara, organize hale gelmiş tarım ve hayvancılık bölgelerine, denizlere, göllere, 1 inci derece sit alanlarında fiziki olarak ortaya çıkarılmış kültürel varlıkların ön görünüm alanında yatay olarak en az 500 metre mesafede, ön görünüm alanı dışında ise en az 150 metre mesafe dahilinde izin verilmez. Ancak Karayolları Genel Müdürlüğünün sorumluluğunda olan yol kenarlarında, alternatif alan bulunamaması veya coğrafik ve bölgesel şartlar dikkate alınarak, Karayolları Genel Müdürlüğünden izin alınması durumunda izin verilebilir. Süre uzatım talepleri kazanılmış haklar dikkate alınarak değerlendirilir. Bu fıkradaki mesafeler, ihtiyaç halinde faaliyetlerin boyutu, işletme yöntemi, emniyet tedbirleri ile arazinin topoğrafik ve jeolojik yapısı dikkate alınarak Bakanlıkça artırılabilir. Mesafeler yatay olarak hesaplanır.

(2) Kamu hizmeti veya umumun yararına ayrılmış yerlerden yatay olarak en az 500 metre mesafe dahilinde izin düzenlenmez.

(3) Kırma-eleme tesislerinde toz indirgeme sistemi olacak şekilde bunkerler, kırıcılar, elekler, bantlar ve malzeme dökülme noktalarının en az ünite bazında kapatılması yönünde işletme projesi hazırlanması ve işletilmesi esastır.

(4) Kanun kapsamında daha sonra geçici tesis yapılması durumunda toz indirgeme sistemi olacak şekilde ve bunkerler, kırıcılar, elekler, bantlar ve malzeme dökülme noktalarının kapatılması zorunludur. Aksi halde tesisin faaliyetleri durdurulur.

(5) Ruhsat veya hammadde üretim izin sahasında galeri atımı yöntemi ile patlatma yapılamaz.

(6) İşletme izin alanı değişikliği talepleri, işletme izin alanı belirleme sürecindeki işlemlere tabidir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

İşletme Faaliyetleri

Projeye uygun faaliyette bulunulması

(1) Maden işletme faaliyetleri, işletme izinlerinin alınmasından sonra işletme projesine uygun olarak yapılır. Birlikte işletilmesinde teknik ve bilimsel zorunluluk olan madenler aynı proje kapsamında işletilir. Madencilik faaliyetleri yapılırken ve/veya tamamlandıktan sonra çevre ile uyum planı uygulanır.

(2) Ruhsat alanında ayrı bir yer altı ve/veya açık işletme ocağının açılması, açık işletmeden yer altı işletmesine ya da yer altı işletmesinden açık işletmeye geçişler uygulanmadan önce işletme projesinin ilgili kısımlarının revize edilerek Genel Müdürlüğe verilmesi ve Genel Müdürlüğün onayının alınması zorunludur. Aksi takdirde söz konusu ocaktaki maden işletme faaliyetleri durdurulur.

(3) Yer altı işletmelerinde; üretim yöntemi/metodu değişikliği (topuklu, göçertmeli, dolgulu ve benzeri yöntemler arasında geçişler) yapılması açık işletmelerde ise ocak geometrisinde değişiklik olması durumunda, işletme projesinin ilgili kısımlarının revize edilerek Genel Müdürlüğe verilmesi ve Genel Müdürlüğün onayının alınması zorunludur. Aksi takdirde söz konusu ocaktaki maden işletme faaliyetleri durdurulur.

(4) Projede beyan edilen altyapı, tesis, kullanılan teknoloji, makine parkı, diğer ekipmanların ve bilimsel verilerin gerçekleştirilen yıllık üretim miktarını teknik olarak karşılayacak yeterlikte olmadığının tespiti halinde, işletme projesinin ilgili kısımlarının revize edilerek Genel Müdürlüğe verilmesi ve Genel Müdürlüğün onayının alınması zorunludur. Aksi takdirde üretim faaliyetleri durdurulur.

(5) İşletme projeleri ve değişiklikleri ile ilgili dokümanlar ve işletmelerin faaliyetlerinin durdurulmasına dair işlemler Bakanlık ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından karşılıklı olarak elektronik ortamda erişime açılır.

(6) III. Grup madenlerin üretilmesinde projesi dışında Genel Müdürlükten izin alınmadan göl ve denizin doğal yüzeyini değiştirecek şekilde sedde, havuz, kanal ve sondaj yapılamaz. İzin alınmadan bu faaliyetlerde bulunulduğunun tespiti halinde gerekli izinler alınıncaya kadar Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince idari para cezası verilerek, bu alandaki maden işletme faaliyetleri durdurulur.

(7) İşletmelerde maden işletme faaliyetleri sürdürülürken ocakta genel ve basamak şev açısı, basamak yüksekliği, basamak genişliği, heyelan, alt yapı, çeşme, kaynak, kaptaj, kuyu ve benzeri yer altı suyu yapılarına bırakılması gereken mesafelere uyulmaması gibi nedenlerle ilgili olarak işletme projesine aykırı olumsuz bir durumun tespiti halinde, söz konusu ocakta gerekli önlemlerin gecikmeksizin alınması ve çalışmaların yapılabilmesi için ruhsat sahibine altı aya kadar süre verilir. Verilen sürenin sonunda işletme projesine aykırı olumsuz durumun ve/veya durumların devam ettiğinin tespit edilmesi halinde, Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince idari para cezası uygulanarak işletme projesine aykırı olumsuz durumun ve/veya durumların giderilmesine yönelik faaliyetler dışında söz konusu ocaktaki üretim faaliyetleri durdurulur. Verilecek altı aylık sürenin başlangıcı, sahanın coğrafik konumu, projedeki termin planı ve mevsimsel şartlar dikkate alınarak Genel Müdürlükçe belirlenir.

(8) Açık işletmelerde;

a) Basamaklarda, ocak genelinde stabilite sorunu (heyelan, kaya düşmesi, devrilme, duraysızlık, zayıf zon ve benzeri) bulunması veya mevsimsel koşullar haricinde işletme açısından tehlikeli su geliri olması veya üretim faaliyeti sürdürülen ocaklarda proje basamak yüksekliğinin iki katının, üretim yapılmayanlarda üç katının aşılmış olması,

b) Basamak genişliklerinin, faaliyette bulunulan ocaklarda projede beyan edilen veya ocakta kullanılan iş makinelerinin rahatça manevra yapabileceği genişlikte olmaması ya da üretim faaliyeti olmayan ocaklarda projede beyan edilen basamak genişliğinin %50'sinden az olması,

c) Genel şev açısının, projede beyan edilenin %20 daha fazla olması veya mevsimsel koşullar haricinde su gelirinin işletme açısından tehlike oluşturması ya da stabilite sorunu (heyelan, kaya düşmesi, devrilme, duraysızlık, zayıf zon ve benzeri) bulunan ocaklarda, genel şev açısının projesinde beyan edilenden fazla olması, ters şev oluşması veya askıda malzeme olması gibi işletme açısından tehlikeli hallerde bu alandaki/ocaktaki projeye aykırı, işletme açısından tehlikeli durum giderilinceye kadar işletme güvenliğinin sağlanmasına yönelik faaliyetler dışındaki üretim faaliyetlerine izin verilmez.

(9) Yer altı işletmelerinde üretim çalışmaları esnasında;

a) İşletme projesine aykırı olumsuz durumun tehlike oluşturması,

b) Ocağın yer üstüne en az iki ayrı yolla bağlanmaması,

c) Havalandırmanın projeye uygun tesis edilmemesi,

ç) Ocak genelinde yeterli tahkimatın yapılmaması ve/veya yanıcı ve patlayıcı gaz geliri olan ocaklarda; panoların iki ayrı yolla bağlantısı yapılmadan üretim yapılması, ocak genel havalandırmasının emici mekanik (cebri) olarak yapılmaması ve su sızıntılarına ilişkin yeterli tahliye sisteminin bulunmaması,

gibi işletme açısından tehlike oluşturan hallerde, söz konusu ocakta işletme açısından tehlikeli durum giderilinceye kadar işletme güvenliğinin sağlanmasına yönelik faaliyetler dışındaki maden işletme faaliyetleri ve sevkiyatı doğrudan durdurulur.

(10) İşletme projesine aykırı tehlikeli durum nedeniyle maden işletme faaliyetleri durdurulan ocak/ocaklardaki tehlikeli durumun; çevredeki kamu hizmetine veya umumun yararına ayrılmış yerler ve/veya yerleşim yerleri açısından da tehlike oluşturması halinde, söz konusu tehlikeli durumun giderilmesi için ruhsat sahibine altı aya kadar süre verilir. Verilen süre içerisinde gerekli tedbirlerin alınmaması durumunda Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında idari para cezası uygulanır. Ruhsat sahibi tarafından gerekli tedbirlerin alınmadığının veya alınamadığının Genel Müdürlükçe tespit edilmesi halinde ruhsat sahasındaki tüm maden işletme faaliyetleri durdurulur. Valilik tarafından gerekli tedbirler alınıncaya kadar ruhsat sahibinin sorumluluğu devam eder ve yapılan masraflar 6183 sayılı Kanuna göre valilik tarafından ruhsat sahibinden tahsil edilir.

(11) Maden işletme ve/veya üretim faaliyetleri durdurulan sahalardan/ocaklardan Genel Müdürlükten izin alınmadan maden sevkiyatı yapılamaz. Aksi durumda Kanunun 10 uncu maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında işlem tesis edilir.

(12) Maden işletme ve/veya üretim faaliyetleri durdurulmadan önce tespit edilmiş stoktaki madenin sevkiyatına izin verilir.

(13) Maden işletme faaliyetleri durdurulan sahalarda/ocaklarda; faaliyet durdurma nedenine yönelik gerekli tedbirlerin alınarak maden işletme faaliyetlerine izin verilmesine ilişkin talepler, YTK tarafından hazırlanan teknik bir rapor ile Genel Müdürlüğe bildirilmesini müteakip sahanın mahallinde tetkik edilmesi neticesinde Genel Müdürlükçe değerlendirilerek, maden işletme faaliyetlerine ve maden sevkiyatına izin verilebilir.

(14) Maden işletme faaliyetleri durdurulan sahalarda/ocaklarda; işletme güvenliğini sağlamaya yönelik sürdürülen faaliyetler sonucunda üretilen madenin sevkiyatına izin verilmesine ilişkin talepler Genel Müdürlüğe bildirilmesine müteakip Genel Müdürlükçe değerlendirilerek, söz konusu madenin sevkiyatına izin verilebilir.

(15) Aynı alanda ayrı veya aynı gruplara ait madencilik faaliyetlerinin çakışmasından dolayı, ruhsat sahipleri arasında uyuşmazlık çıkması veya kendi aralarında mutabakat sağlayamamaları hâlinde, çevre ve/veya işletme açısından tehlike oluşturan durumların giderilmesi, rezervin verimli olarak değerlendirilmesi, madencilik faaliyetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesi gibi hususlar göz önünde bulundurularak Genel Müdürlükçe yerinde inceleme yapılır. İnceleme sonucunda bu alanda ayrı ayrı çalışma imkânının tespiti hâlinde, çalışma esasları Genel Müdürlükçe belirlenir. Bu mümkün değilse öncelik hakkı esas alınarak faaliyete izin verilir. Faaliyetlerin Genel Müdürlükçe belirlenen çalışma esaslarına uygun olarak yürütülmediğinin tespiti durumunda bu alandaki maden işletme faaliyetleri durdurulur.

(16) Ruhsat sahalarında meydana gelen her türlü maden kazaları, ruhsat sahibi, rödövansçı, faaliyeti gerçekleştiren ve daimî nezaretçi tarafından Genel Müdürlüğe derhal bildirilir.

(17) Maden ruhsat sahaları ve/veya hammadde üretim izin sahalarında rezervin verimli bir şekilde değerlendirilmesi, can ve mal/işletme güvenliği tedbirlerinin alınması amacıyla birden fazla ruhsatın birbirine mücavir olarak bulunduğu sahalarda faaliyetlerin ortak bir proje çerçevesinde yapılmasına hak sahiplerinin rızasının olması hâlinde Genel Müdürlük kararı ile ruhsat sahiplerinin rızasının olmaması hâlinde Bakan onayı ile karar verilebilir. Bu amaçla, ortak ruhsat alanları içinde işletme izin alanları, uygun bulunacak termin planları dikkate alınarak yeniden düzenlenebilir. Kamu kurumlarının ortak projeye dahil olacak hammadde üretim izinli sahalarının mevcuttaki rezerv miktarı, hammaddenin fiziksel ve kimyasal kalitesi ve benzeri durumları dikkate alınır. Bakanlıkça ortak proje hazırlanmasına karar verilen ruhsat sahalarında ortak proje hazırlanması için ruhsat sahiplerine altı aya kadar süre verilir. Verilen sürede ortak projenin Genel Müdürlüğe verilmemesi veya ortak projenin Genel Müdürlüğe sunulması ancak katılmayan ruhsat sahiplerinin olması halinde ortak projeye katılmayan ruhsat sahiplerine ait ruhsat sahalarında üretim faaliyetleri durdurulur. Ortak proje verilmemesi halinde; taraflardan herhangi birinin verdiği proje kapsamında Bakanlıkça değerlendirme yapılır. Ortak proje verilmemesi veya taraflardan birinin verdiği projenin uygun bulunmaması halinde, tüm bedel ve masrafları taraflardan karşılanmak üzere Genel Müdürlükçe kamu kurum ve kuruluşlarına veya üniversitelere proje yaptırılır ve Bakanlıkça değerlendirme yapılır. Genel Müdürlük veya Bakan onayı ile uygun bulunan ortak ve/veya tek taraflı proje kapsamında maden işletme faaliyetleri yürütülmek kaydıyla;

a) Ek-13’e uygun çevre ile uyum planını veya taahhüdünü içeren ortak proje, işletme ruhsat taban bedeli ile Genel Müdürlüğe müracaatta bulunulur.

b) Ortak proje kapsamında üretim yapan sahalara ayrı ayrı daimî nezaretçi atanabileceği gibi bir daimî nezaretçi de atanabilir. Faaliyet raporları ayrı ayrı verilir, ruhsat bedeli ve Devlet hakkı ayrı ayrı ödenir.

c) Ortak proje kapsamında üretim yapan ruhsatlardan birinin iptali ve projenin uygulanamaz duruma gelmesi halinde faaliyetler durdurulur. Genel Müdürlükçe yeniden değerlendirme yapılarak faaliyetlerin ortak yürütülüp yürütülemeyeceğine karar verilir.

ç) Kanun kapsamında öngörülen idari para cezaları ve idari yaptırımlar ruhsat bazında uygulanır.

(18) Maden çalışanları zorunlu ferdi kaza sigortası kapsamındaki ruhsat sahalarındaki ocaklarda yürütülen madencilik faaliyetlerinde çalışanlar için Zorunlu Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi yaptırılması zorunludur. Aksi takdirde bu ocaklarda asgari sigortalama şartlarının sağlanmasına yönelik faaliyetler dışındaki maden işletme faaliyetleri durdurulur. Asgari sigortalama şartlarının tamamlanması durumunda faaliyetlere izin verilir.

İşletme faaliyeti belgeleri

(1) Her bir işletme izni için ayrı ayrı olmak üzere bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiği maden işletme faaliyeti ile ilgili aşağıdaki bilgi ve belgeler ruhsat sahibi ile yetkilendirilmiş tüzel kişiler tarafından imzalanarak her yılın Nisan ayı sonuna kadar ruhsat sahibi tarafından elektronik ortamda Genel Müdürlüğe verilir:

a) Madenin grubuna göre Ek-25 veya Ek-26’da belirtilen işletme faaliyet raporu.

b) Eski imalat alanlarını, bir önceki yılda yapılan ve bir sonraki yılda yapılması planlanan maden işletme faaliyet alanlarını gösterir imalat haritası.

c) İşletme sahasında arama yapılmış ise faaliyetin niteliğine uygun kaynak/rezerv raporunu içeren genel/detay arama faaliyet raporu.

ç) Yer altı işletmeleri için; hava yönünü, bilgilerini ve acil kaçış yollarını gösterir havalandırma haritası.

d) Bir önceki yıl içinde satışı yapılan IV. Grup (b) bendi madenler için kalori, IV. Grup (c) bendi madenler için tenör değerlerinin yer aldığı analiz sonuçları.

e) II. Grup (b) bendi madenlere ait ruhsatlar için üretim, satış, stok ve pasa miktarı, madenin piyasadaki ticari ismi ile birlikte madenin kalitesine göre sınıflandırılarak ton cinsinden bilgiler.

f) İşletme izninin düzenlenmesine müteakip, madene ulaşma, ocak alt yapısı, nakliyat ve havalandırma amaçlı galeri, kuyu, desandre ve kömür içerisinde taban yolları ve baş yukarı sürülmesi ve üretim panosu oluşturma ve/veya dekapaj gibi üretim faaliyetlerine geçilinceye kadar varsa hazırlık termin projesine göre sahada yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgiler.

g) Bir önceki yıl içinde yapılan üretim, sevkiyat/satış, stok, pasa miktarı, satış tutarı ile toplam gelir ve tahakkuk eden Devlet hakkı gibi mali duruma ilişkin bilgileri içeren Ek-29’da yer alan Devlet hakkı beyan formu.

ğ) Yıl içinde gerçekleştirilen rehabilitasyon çalışmalarına ilişkin alan bilgisi dahil her türlü bilgi ve belgeler.

(2) Birinci fıkrada belirtilen hususlara ek olarak Kanunun 14 üncü maddesinin altıncı veya yedinci fıkrası kapsamında belirtilen özel indirimlerden ve Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen teşviklerden yararlanan, ruhsat sahiplerinin kendi çimento üretim tesisinin hammadde ihtiyacını tedarik ettiği, altın, gümüş ve/veya platin işletme izni olan, ilgili mali mevzuat kapsamında yeminli mali müşavir tasdikine tabi olan ruhsatlar için işletme faaliyet raporuna ek olarak verilen Devlet hakkı beyan formunun yeminli mali müşavirlerce tasdiklenmesi ve ruhsat sahibi tarafından imzalanmış olması zorunludur.

(3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen belgelerin her bir yıl ve işletme izni için ayrı ayrı verilmemesi veya eksik verilmesi halinde her bir yıl ve işletme izni için ayrı ayrı Kanunun 29 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereğince idari para cezası uygulanır ve yükümlülükler yerine getirilinceye kadar üretim faaliyeti durdurulur.

(4) Yeminli mali müşavirler, Devlet hakkı beyan formunda yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, kaybına uğratılan Devlet hakkından ve kesilecek cezalardan ruhsat sahibi ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.

(5) Ruhsat sahasında yapılan tüm imalatlara ilişkin haritaların hazırlanması, bulundurulması ve muhafaza edilmesi ruhsat sahibinin, YTK’nin ve varsa rödövansçının sorumluluğundadır.

(6) Maden işletme faaliyetinde bulunulmaması halinde işletme faaliyet raporunun ruhsat sahibi tarafından imzalanarak verilmesi yeterlidir. İşletme faaliyet raporunun, her bir yıl ve her bir işletme izni için ayrı ayrı verilmemesi veya eksik verilmesi halinde her bir yıl ve işletme izni için ayrı ayrı Kanunun 29 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereğince idari para cezası uygulanır ve yükümlülükler yerine getirilinceye kadar üretim faaliyeti durdurulur.

(7) Maden işletme faaliyeti yapılmayan, denizlerde ve akarsu yataklarındaki I. Grup (a) bendi ve III. Grup ruhsatlar için imalat haritası verilmez. Kazı yapılmadan toplama usulü üretim yapılan ruhsatlar için toplama yapılan alanı/alanları gösterir kroki verilir.

(8) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait ruhsat sahalarında faaliyetleri gerçekleştiren rödövansçılar Genel Müdürlüğe ruhsat sahibi ile birlikte her türlü beyan veya talepte bulunabilirler.

Üretim yapılmayan işletme izinli ruhsat sahaları

(1) Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası kapsamında idari para cezası ve ruhsat iptali hükmünün uygulanmasında aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:

a) Beş yıllık dönemde, üretimin en az olduğu herhangi üç yılda yapılan toplam üretim miktarının, projede beyan edilen bir yıllık üretim miktarının %30’undan az olması durumunda, ruhsat sahiplerine Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası verilir.

b) İdari para cezasının uygulanmasından sonraki tespitlerde, idari para cezasının uygulandığı yıl ve önceki yıllar sayılmamak kaydıyla üç yıllık dönemlerde yapılan toplam üretim miktarının projede beyan edilen bir yıllık üretim miktarının %30’undan az olması durumunda, ruhsat sahiplerine Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası kapsamında idari para cezası verilir.

c) İdari para cezasının uygulanmasında esas alınan yıllar, sonraki değerlendirmelerde dikkate alınmaz.

ç) Bu fıkra kapsamında beş yıl içerisinde iki defa idari para cezası uygulanması halinde ruhsat iptal edilir.

d) Yılların belirlenmesi, takvim yılı hesabına göre yapılır. Dönemlerin hesaplanmasında, işletme izninin verildiği yıl ile üretime ilişkin tespitin yapıldığı yıl dikkate alınmaz.

e) İşletme izinli sahalarda beklenmeyen hal kapsamındaki diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumunda, ruhsat sahibinin izin alınamamasında bir kusurunun olup olmadığı gerekirse ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından görüş alınarak açıklığa kavuşturulur. Ruhsat sahibinin gerekli iznin alınamamasında bir kusuru yok ise bu durum, beklenmeyen hal kapsamında değerlendirilir.

f) İşletme izinli sahalarda, ruhsat sahipleri mücbir sebep veya beklenmeyen hal olmasına rağmen geçici tatil talep etmemeleri durumunda da yapılan değerlendirmelerde somut belgelerle mücbir sebep veya beklenmeyen hal durumunun olduğu süreler üretim yapılmayan sürelerden düşülür.

g) İşletme ruhsat süresi uzatılsa dahi, herhangi bir beş yıllık sürede mücbir sebepler ve beklenmeyen haller dışında herhangi bir üç yılda üretim yapılmayan veya bu beş yıllık sürenin herhangi üç yılındaki toplam üretim miktarının projede beyan edilen bir yıllık üretim miktarının %30’undan daha az olması durumunun tespiti halinde Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası gereğince idari para cezası verilir.

ğ) Revize/birleştirme işletme projelerindeki üretim miktarları, uygun bulunduğu yılı takip eden yıldan itibaren hesaplamalara dahil edilir.

h) Aynı ruhsatta birden fazla işletme izni olması halinde; herhangi bir işletme izni için Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası kapsamında yükümlülüklerin yerine getirilmesi durumunda idari yaptırım uygulanmaz.

ı) Birleştirme taleplerinde, ruhsatlar, birleşen ruhsatlar için birleştirme öncesi projelerindeki üretim miktarları üzerinden ayrı ayrı değerlendirme yapılarak birleştirilir. Birleştirme sonrasındaki değerlendirmeler, birleşme projesindeki üretim beyanları üzerinden birleştirmenin uygun bulunduğu yılı takip eden üç takvim yılının dolmasını müteakip yapılır. Birleşen ruhsatlardan herhangi birine birinci yaptırımın uygulanmış olması ve ikinci yaptırımın beş yıl içerisinde uygulanması halinde ruhsat iptal edilir.

i) İşletme ruhsatlarının yürürlükte olduğu süre içinde, işletme izinli olarak beş yılda üç yıldan fazla bir süre geçmesine rağmen eğer bu süre içinde Genel Müdürlükçe kabul edilmiş geçici tatil var ise geçici tatilde geçen takvim yılları bu kapsamda yapılan değerlendirmenin dışında tutularak süreler hesaplanır.

(2) Genel Müdürlükçe kabul edilen ilk işletme projesinde verilen madene ulaşmak amacıyla; kuyu, desandre, ocak alt yapısı, nakliyat ve havalandırma amaçlı galeri, cevher içerisinde taban yolları, baş yukarı sürülmesi, üretim panosu oluşturma ve/veya dekapaj gibi hazırlık faaliyetlerinin verilen hazırlık termin projesine uygun olarak sürdürüldüğünün tespitinin yapılması durumunda bu hazırlık faaliyetlerine projede sunulan hazırlık termin süresi sonuna kadar Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası kapsamında idari para cezası uygulanmaz. Bu durumun her yılın Nisan ayı sonuna kadar verilen işletme faaliyet raporunda belirtilmesi gerekir.

Entegre tesislere hammadde sağlayan ruhsat alanlarında üretim yapılmaması

(1) Üretilen/üretilecek madenin kullanıldığı entegre metalurji, seramik, çimento, kireç ve kimya tesisleri, enerji santralı ve IV. Grup madenlerin zenginleştirme tesislerini beslemeye yönelik aynı tesis sahibine ait ruhsatlara Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. Ancak üretim yapılamayan her bir ruhsat için, projede belirtilen üretim miktarının %10’u üzerinden Devlet hakkı alınır.

(2) Bu madde ile getirilen muafiyet; tuğla-kiremit, seramik, çimento tesisleri, kireç, kalsit tesisleri, II. Grup (b) bendi madenlerden kesme, boyutlandırma, şekillendirme veya işleme yapılan entegre tesisler, III. Grup madenlerden üretilen ürünlere dayalı entegre tesisler, alçı, tuz gruplarına ait rafine, cam, fosfat üretim tesisleri, enerji tesisleri, gazlaştırma yöntemi ile üretim yapılan tesisler, denizlerde yapılan kokolit ve sapropel üretimine ilişkin tesisler, entegre metalurji ve konsantre, izabe ve dore-külçe üreten zenginleştirme tesisleri ile IV. Grup madenlerle ilgili üretim tesislerine uygulanır.

(3) I. Grup (a) bendi ve V. Grup madenler ile mıcır, kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi ve dolgu malzemesi üreten tesisler bu madde ile getirilen muafiyetten yararlanamaz.

(4) Bu madde ile getirilen muafiyetten yararlanmak için ruhsat sahibi dilekçe ile Genel Müdürlüğe müracaat etmek zorundadır. Bu dilekçe ekinde, tesise ait teknik ve hukuki bilgiler ile talepte bulunulan ruhsatlardan üretilen madenlerin bu tesiste kullanılmasına ilişkin bilgiler yer alır. Genel Müdürlükçe, nazari ve/veya mahallinde yapılan inceleme sonucu uygun görülen ruhsatlara Ek-28’de yer alan tesis muafiyet belgesi düzenlenir. Bu ruhsatlara Kanunun 24 üncü maddesinin on ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. Taleplerin uygun bulunması halinde muafiyet, müracaat tarihi itibarı ile başlar.

(5) Bu şekilde maden ruhsat sahibinin yurt içinde kurulu bulunan tesisinde hammadde olarak kullanılan, bir işleme tabi tutularak zenginleştirilen veya zenginleştirme tesislerini beslemeye yönelik en fazla beş adet ruhsat birinci fıkra kapsamında değerlendirilir. Bu muafiyetten yararlanan ruhsatlar, tesise yatay olarak en fazla 250 kilometre mesafede olmak zorundadır.

(6) I. Grup (b) bendi, II. Grup, III. ve IV. Grup (a) bendi maden ruhsatlarda üretilen madenin kullanıldığı tesislerden güncel değeri 12.900.247 Türk lirası ve üzeri fiziki yatırım bedeli, IV. Grup (b), (c) ve (ç) bendi maden ruhsat sahalarında üretilen madenin kullanıldığı tesislerden güncel değeri 25.800.491 Türk lirası ve üzeri fiziki yatırım bedeli olan tesisler, bu madde kapsamındaki muafiyetten yararlanabilir. Fiziki yatırım bedeline arazi/arsa bedeli dahil edilmez. Muafiyetten yararlanan tesislerin fiziki yatırım bedeline ilişkin bilgi ve belgeler, sanayi ve/veya ticaret odalarından veya yeminli mali müşavirlerden alınır. Yatırım bedeli, her yıl yeniden değerleme oranında artırılır.

İşletme ruhsatı süresi

(1) I. Grup (b) bendi, II., III. ve IV. Grup madenlerin işletme ruhsat süresi, görünür ve muhtemel hale getirilmiş rezerv ile projesine göre belirlenir. V. Grup madenlerin ilk işletme ruhsat süresi beş yıldır. Diğer grup madenlerin işletme ruhsat süresi ise on yıldan az olamaz.

(2) Süre uzatımları dahil toplam işletme ruhsat süresi I. Grup madenlerde otuz yılı, II. Grup madenlerde kırk yılı, diğer grup madenlerde ise elli yılı geçmeyecek şekilde projesine göre Genel Müdürlük tarafından belirlenir. I. Grup madenlerde otuz yıldan altmış yıla kadar, II. Grup madenlerde kırk yıldan seksen yıla kadar sürenin uzatılmasına Bakan, diğer grup madenlerde ise elli yıldan doksan dokuz yıla kadar sürenin uzatılmasına Cumhurbaşkanı yetkilidir. Ruhsat süreleri, süre uzatımları dahil bu süreleri aşamaz ve süresinin sonuna gelen ruhsat alanları başka bir işleme gerek kalmaksızın ruhsat sahasındaki buluculuk ve görünür rezerv geliştirme hakkı düşürülerek ihalelik saha konumuna gelir. Kamu kurum ve kuruluşlarına ait ruhsatlarda süre sınırları uygulanmaz. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ihale edilen ruhsat sahalarında ruhsat süre başlangıcı hak sahibi adına ruhsatın düzenlendiği tarihtir.

İşletme ruhsatı süresinin uzatılması

(1) İşletme ruhsat sürelerinin uzatılmasında aşağıdaki usuller uygulanır:

a) Ruhsatların süre uzatım taleplerinde; ruhsat süresinin bitiş tarihinden en geç on iki ay öncesine kadar Genel Müdürlüğün bütçesine gelir kaydedilmek üzere işletme ruhsat taban bedeli Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılarak, yetkilendirilmiş tüzel kişilerce maden mühendisinin sorumluluğunda hazırlanmış işletme projesi ve aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Bu yükümlülüğe uymayan ruhsat sahiplerine Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince idari para cezası uygulanır ve ruhsat süresinin bitiş tarihinden en geç altı ay öncesine kadar da belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen ruhsat sahiplerinin talepleri reddedilerek ruhsatları süresi sonunda iptal edilerek ilgili saha ihalelik saha konumuna getirilerek ihale yolu ile ruhsatlandırılır.

b) Genel Müdürlükçe proje üzerinde veya mahallinde yapılan/yapılmış inceleme sonucunda tespit edilen, projedeki teknik eksiklikler ve süre uzatımı talebinde bulunulan ruhsata ilişkin vadesi geçmiş ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve Devlet hakkı gibi mali eksiklikler Genel Müdürlük tarafından ruhsat sahibine bildirilir, eksiklikler yapılan bildirimden itibaren üç ay içinde tamamlanır. Eksikliklerini verilen sürede tamamlamayanlara Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereği idari para cezası uygulanır. Ruhsat süresinin sonuna kadar eksikliklerin tamamlanmaması durumunda ruhsat süresi uzatılmaz ve bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın ihalelik saha konumuna getirilerek ihale yolu ile ruhsatlandırılır. Talebin kabul edilmemesi hâlinde yatırılan işletme ruhsatı taban bedeli iade edilmez.

c) İşletme ruhsatının ve işletme izninin süresinin uzatılmasına müteakip, gerekmesi halinde proje, mahallinde tetkik edilir. Tespit edilen eksikliklere ilişkin olarak Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında işlem tesis edilir.

ç) İşletme ruhsatları ilk işletme ruhsatı yürürlük tarihinden başlamak üzere toplam süreleri 36 ncı maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süreleri geçmeyecek şekilde ruhsat süresi uzatılabilir. İşletme ruhsatının süresi, ruhsat süresinin bitim tarihinden itibaren uzatılır.

d) İptal edilen ruhsatlarda, ruhsat iptali işlemine karşı açılan davaların ruhsat sahibi lehine sonuçlanması halinde, dava konusu ruhsat iptali işleminin tesis edildiği tarihte süre uzatım talep etme hakkı olan ancak kararın ruhsat sahibine tebliğ tarihinde ruhsat süresi sona eren veya süre bitimine altı aydan az kalan ruhsatlara Kanunun 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen şartları sağlayacak şekilde süre uzatımı talebinde bulunulması için altı ay süre verilir. Verilen altı aylık sürede talepte bulunulmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Takvim yılının tamamının mahkeme sürecinde geçmesi halinde o yıllara ait Devlet hakları, ruhsat bedelleri, harç ve çevre ile uyum teminatları alınmaz.

(2) Birinci fıkradaki şartların sağlanması kaydıyla işletme ruhsatı süresi on yıl süre ile uzatılır.

(3) Ruhsat sahibinin sahasından ürettiği madeni kendisine ait tuğla-kiremit, seramik, çimento tesisleri, kireç, kalsit tesisleri, II. Grup (b) bendi madenlerden kesme, boyutlandırma, şekillendirme veya işleme yapılan entegre tesisler, III. Grup madenlerden üretilen ürünlere dayalı entegre tesisler, alçı, tuz gruplarına ait rafine, cam, fosfat üretim tesisleri, enerji tesisleri, gazlaştırma yöntemi ile üretim yapılan tesisler, denizlerde yapılan kokolit ve sapropel üretimine ilişkin tesisler, entegre metalurji ve konsantre, izabe ve dore-külçe üreten zenginleştirme tesisleri ile IV. Grup madenlerle ilgili üretim tesislerinde kullanması, maden rezervinin yeterli ve rasyonel bir şekilde işletilmesi için gerekli yatırımların yapılmış olması, projenin uygulanabilmesi için çalışan sayısının yeterli olması, talep edilen süre ve yıllık üretim miktarına uygun görünür rezervin ruhsat sahasında mevcut olması, sahada kurulu/kurulacak altyapı, tesis, kullanılan teknoloji, makine parkı, diğer ekipmanlarının beyan edilen yıllık üretim miktarını karşılayacak yeterlikte olması ve son beş yılda gerçekleşen üretim ortalamasından az olmayacak şekilde yıllık üretim miktarı olarak projelendirilmesi ve bu üretim ortalamasının, mevcut projedeki yıllık üretim miktarının %75 ve üzerinde olması durumunda azami ruhsat süresini geçmeyecek şekilde yirmi yıl uzatılabilir.

(4) Süresi sona eren ruhsatlarda maden işletme faaliyetleri yapılamaz.

(5) Birleştirilen ruhsatlardan ilk işletme ruhsat yürürlük tarihi eski olan işletme ruhsatının ilk yürürlük tarihi itibarıyla ait olduğu Kanun dönemindeki ruhsat sürelerine ilişkin hakları dikkate alınarak, Kanunun 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında süresi uzatılır.

(6) Kamu kurum ve kuruluşları uhdesinde bulunan ve bölünerek veya ihale edilerek devredilen ruhsat sahaları ile ilgili olarak;

a) Ruhsat sahalarındaki rödövansa konu olan kısmını bölerek devredilecek ruhsatlarda; rödövans sözleşmesini yaptığı gerçek veya tüzel kişiye, 79 uncu maddede belirtilen hükümler doğrultusunda devredebilir ve rödövansçı adına rödövans sözleşmesinin sona erdiği tarihi geçmeyecek şekilde ruhsat düzenlenebilir. Rödövans süresinin bitmesi, rödövans sözleşmesinin veya ruhsatın rödövans süresi içerisinde herhangi bir sebeple iptal edilmesi hallerinde, ruhsat ilgili kamu kurumu adına yeniden düzenlenir.

b) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ihale edilerek devredilen ruhsat sahalarında ruhsat süre başlangıcı hak sahibi adına ruhsatın düzenlendiği tarih olup, düzenlendiği Kanun dönemindeki ruhsat sürelerine ilişkin hakları dikkate alınarak Kanunun 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ruhsat süresi uzatılır.

c) Bölünerek veya ihale edilerek devredilen ruhsat sahaları için hak sahibi adına ruhsat düzenlenme tarihi itibarıyla yürütülecek madencilik faaliyetlerine ilişkin işletme projesinin on iki ay içerisinde Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Aksi halde maden işletme faaliyetlerine izin verilmez.

ç) Bu fıkra kapsamında devredilmiş olan ruhsat sahalarında yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak Kanun, İş Kanunu ile iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar ruhsatı devralana aittir.

Mücbir sebepler ve beklenmeyen hallerde geçici tatil

(1) Sel baskını, taşkın, yangın, deprem, grizu patlaması, çökme, heyelan gibi sebeplerle veya tenörde/kalitede, jeolojik şartlarda, ülke ve dünya pazarlarındaki gelişme ve değişimler ve buna bağlı yatırımlar, ruhsat sahibinin iflasına karar verilmiş olması, özelleştirme kapsamında olan kurumlara ait ruhsat olması, ulaşım, ulaştırma altyapı durumlarında beklenmeyen değişiklikler olması, Bakanlık kararı gerektiren yatırımlar ile proje çakışması olması durumunda izin alma sürecinin uzaması veya yargı kararı gereği geçici süre ile durdurulması ve işletme faaliyetlerini engelleyen diğer toplumsal olaylar nedeniyle işletme izni düzenlenmiş ruhsat sahalarında faaliyetin geçici tatili için ruhsat sahibince gerekli belgelerle Genel Müdürlüğe müracaat edilir. Yapılan inceleme sonrası talebin uygun bulunması durumunda müracaat tarihi, geçici tatilin başlama tarihi olarak kabul edilerek geçici tatil süresi belirlenir.

(2) Geçici tatilin gerekçelerinin devam etmesi durumunda ruhsat sahibinin talebi ile geçici tatil süresi uzatılabilir.

(3) Geçici tatil süresi içinde de işletme faaliyet raporu verilir, aksi halde Kanunun 29 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereğince işlem tesis edilir.

(4) Geçici tatil süresinde Devlet hakkı alınır.

(5) İşletme izni düzenlenmiş ruhsatlarda, Kanunun 7 nci maddesi gereğince alınması zorunlu olan izinlerin alınamaması gerekçe gösterilerek yapılan geçici tatil talepleri, izin alınamamasına ilişkin bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi kaydıyla en fazla üç kez kabul edilebilir.

(6) Ruhsat sahasının bir kısmında mücbir sebep veya beklenmeyen hal var ise mücbir sebep veya beklenmeyen hali geçerli olan alan dışında üretim yapılabilecek işletme izinli alan olup olmadığı kontrol edilerek geçici tatil talebi değerlendirilir. İşletme izin sınırları içinde üretim yapılabilecek alternatif alanın olması halinde geçici tatil talebi reddedilir.

(7) Geçici tatil talebi ile ilgili olarak; aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin bulunması, ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve Devlet hakkı borcunun olmaması, işletme izni olan işletme ruhsatlarında daimî nezaretçi atamasının yapılmış olması, yetkilendirilmiş tüzel kişi sözleşmesinin bulunması ve mevzuatın ilgili hükümleri kapsamında ibraz edilmesi gereken belgelerin tamamının eksiksiz bir şekilde ibraz edilmesi şartıyla değerlendirmeye alınır, aksi takdirde talep reddedilir.

Ruhsat sahalarında birleştirme ve/veya küçültme ve zaruri üretim işlemleri

(1) İşletme ruhsat taban bedeli, aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin bulunması, ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve Devlet hakkı borcu olmaması, daimî nezaretçi atamasının yapılmış olması, yetkilendirilmiş tüzel kişi sözleşmesinin bulunması ve mevzuatın ilgili hükümleri kapsamında ibraz edilmesi gereken belgelerin tamamının eksiksiz bir şekilde ibraz edilmesi şartları sağlanarak, birleştirme projesi ile müracaatta bulunulması halinde; aynı kenarda en az iki noktası ortak, ruhsat sahibine ait işletme izinli ve aynı grupta olması şartıyla düzenlenme tarihi daha eski olan ruhsatta birleştirilebilir.

(2) II. Grubun farklı bentlerindeki ruhsatlar birbirleri ile birleştirilemez.

(3) Kamu kurum ve kuruluşlarının ruhsatları hangi aşamada olursa olsun birleştirilebilir.

(4) Birleştirme sonucunda ortaya çıkan alan, Kanunda belirtilen alan sınırlamasını geçemez.

(5) Ruhsatlar aşağıda belirtilen durumlarda birleştirilebilir, bu kapsamda yapılan ruhsat birleştirme taleplerinde yeni işletme projesi verilmesi zorunludur:

a) İşletme izni düzenlenmiş işletme ruhsatı safhasında; görünür maden rezervinin mücavir ruhsat alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi, ortak işletme yapılmasının zorunlu veya üretimin entegre tesisi beslemeye yönelik olması hâlinde Kanunda belirtilen alan sınırlaması aranmadan birleştirme yapılabilir.

b) İşletme izni düzenlenmiş işletme ruhsat alanında uygun ve yeterli yer bulunamaması hâlinde zorunlu tesis ve altyapı tesisleri için bitişik alandaki ruhsat sahası ile safhasına bakılmaksızın ve Kanunda belirtilen alan sınırlaması aranmaksızın birleştirme yapılarak işletme ruhsatı düzenlenir.

(6) I. ve II. Grup ruhsatlar, birleştirme sonucunda alan sınırlamasını geçemez.

(7) Birleştirme sonunda yeni ruhsatın süresi, birleştirilen ruhsatlardan süresi en az kalanın süresi kadardır. Ancak beşinci fıkranın (b) bendi kapsamında arama ile işletme ruhsatlı sahaların birleştirmesinde düzenlenecek yeni ruhsatın süresi işletme ruhsatının süresi kadardır.

(8) Ruhsat sahalarının birleştirilmesi halinde, ruhsatlardan biri üzerindeki haciz, ipotek, rehin, ihtiyati tedbir gibi hukuki kısıtlamalar ve maddi yükümlülükler ile Kanun hükümlerine göre uygulanmış cezalar ve haklar düzenlenen yeni ruhsat üzerinde devam eder. Ayrıca, birleştirilen ruhsatların sicilinde bilgi amaçlı olarak kaydedilmiş rödövans sözleşmeleri birleşen ruhsatın siciline bilgi amaçlı şerh edilir.

(9) Birleştirme talep edilen ruhsatlarla ilgili olarak yılın son gününe kadar birleştirme gerçekleştirilmemiş ise birleştirilmiş yeni ruhsatın sicile kaydı yapılıncaya kadar mevcut ruhsatların ruhsat bedeli, Devlet hakkı ve diğer yükümlülükleri devam eder.

(10) Birleştirme talep edilen her bir ruhsat ve işletme izni için ayrı ayrı birleştirilinceye kadar olan ara dönemdeki faaliyetlere ilişkin işletme faaliyet raporlarının verilmesi ve bu dönem için tahakkuk eden Devlet haklarının kanuni süresi içerisinde yatırılması gerekir.

(11) Ruhsat küçültme talepleri; aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresi bulunması, ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve Devlet hakkı borcu olmaması, işletme izni olan işletme ruhsatlarında daimî nezaretçi atamasının yapılmış olması, yetkilendirilmiş tüzel kişi sözleşmesinin bulunması ve mevzuatın ilgili hükümleri kapsamında ibraz edilmesi gereken belgelerin tamamının eksiksiz bir şekilde ibraz edilmesi şartıyla değerlendirmeye alınır. Aksi takdirde talep reddedilir.

(12) Küçültme talepli ruhsatlar için küçültülmüş yeni ruhsatın sicile kaydı yapılıncaya kadar mevcut ruhsatların ruhsat bedeli ve diğer yükümlülükleri devam eder.

(13) Kanunun 16 ncı maddesinin on birinci fıkrası gereğince yapılan zaruri üretim izni talepleri; işletme ruhsat taban bedelinin Genel Müdürlüğün bütçesine gelir kaydedilmek üzere Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılması, aktif edilmiş kayıtlı elektronik posta adresinin (KEP) veya UETS adresinin bulunması, ruhsat harcı, ruhsat bedeli, çevre ile uyum teminatı ve son ödeme tarihi geçmiş Devlet hakkı borcu olmaması, işletme izni olan işletme ruhsatlarında daimî nezaretçi atamasının yapılmış olması, yetkilendirilmiş tüzel kişi sözleşmesinin bulunması ve ruhsata konu madenin yıllık üretiminin zaruri neticesi olarak üretilecek diğer grup madene ilişkin proje ile müracaat edilmesi şartıyla değerlendirmeye alınır. Aksi takdirde bu fıkra kapsamındaki müracaatlar ruhsat taban bedelleri iade edilmeksizin reddedilir.

(14) On birinci fıkradaki şartların sağlanması durumunda;

a) Ruhsata konu madenin yıllık üretiminin zaruri neticesi olarak üretilecek diğer grup madene ilişkin projede; talep edilen alanda ekonomik olarak işletilmesine esas kâra geçiş için azami yapılacak ruhsata konu madenin üretim miktarı, düzenlenecek izin süresince ruhsata konu madenin ve buna bağlı zaruri üretimi yapılacak diğer grup madenin üretileceği alan koordinatları, bu alanın jeolojik istifi ve kesitleri, yapılacak ruhsata konu madenin birim ve toplam üretime karşılık üretilecek diğer grup madenin birim ve toplam üretim miktarları ve oranları ve bunlara bağlı üretim termin planının verilmesi zorunludur.

b) Söz konusu projenin mahallinde tetkik edilmesine müteakip uygun bulunması durumda Kanunun 16 ncı maddesinin on birinci fıkrası kapsamında Ek-30’da yer alan zaruri üretim izin belgesi düzenlenir.

c) Zaruri üretim izin belgesi ruhsat süresi sonuna kadar düzenlenir.

ç) İşletme projesinde belirtilen termin plânına göre belirtilen süre içinde ruhsata konu madenin ekonomik olarak işletilmemesi halinde, üretilmiş olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idari para cezası alınarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir.

d) Zaruri üretim izni verilen alan dışında üretilmiş olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idari para cezası uygulanarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir.

e) Zaruri üretim izin belgesi düzenlenen ruhsatlarda üretim veya satış yapılması durumunda; değerlendirilen diğer grup maden için de işletme faaliyet raporu verilmesi gerekir. Aksi durumda Kanunun 29 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereği işlem tesis edilir. Tahakkuk eden Devlet hakkının yatırılması zorunludur.

(15) V. Grup maden ruhsatlarına ilişkin olarak Kanunun 16 ncı maddesinin on birinci fıkrası kapsamında zaruri üretim ve/veya pasa değerlendirme izni verilmez.

(16) Kanunun 16 ncı maddesi kapsamında Ek-30’a uygun olarak zaruri üretim izin belgesi düzenlenen madenlere ayrıca pasa değerlendirme izni verilmez.

Pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların muhafazası ve değerlendirilmesi

(1) Madencilik ve müteakip safhalarındaki faaliyetler sırasında; cevher, metal veya ekonomik değer ihtiva eden, günün şartlarında teknik veya ekonomik değerlendirmesi mümkün olmayan pasa, atık/artık, zenginleştirme bakiye yığını ve cüruflar, çevre kirliliği açısından mahzur teşkil etmiyorsa geçirildikleri son işlemden çıktıkları şekliyle ayrı ayrı muhafaza edilir. Bu pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların miktarları, fizikî özellikleri, usulüne göre alınmış numunelerin analiz raporları ve döküm alanları, faaliyet raporları, plân ve haritalarda gösterilir. Bu hususa aykırı hareket edenlere işletme ruhsat taban bedeli tutarında idari para cezası verilir.

(2) Yürürlükteki ruhsat sahalarında yapılan faaliyetler sonucunda ortaya çıkan pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların ruhsat sahibi tarafından değerlendirilebilmesi için yetkilendirilmiş tüzel kişi tarafından teknik rapor hazırlanarak, sahanın son durumunu ve pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların bulunduğu alanları gösteren uygun ölçekli halihazır harita ile birlikte ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğe başvurulması gereklidir. Yapılan başvuruya istinaden Genel Müdürlükçe sahanın mahallinde tetkik ettirilmesinden sonra söz konusu pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların değerlendirilmesine izin verilebilir ve Ek-27’de yer alan pasa değerlendirme izni düzenlenebilir.

(3) Yürürlükteki ruhsat sahalarında, birinci fıkraya göre bekletilen cevher, metal veya ekonomik değer ihtiva eden, günün şartlarında teknik veya ekonomik olarak değerlendirilmesi mümkün olmayan pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların ruhsat sahibince değerlendirilememesi, ruhsat sahibinin muvafakatinin olması ve ruhsat sahibi dışında başka şahıs/şirketlerce değerlendirme taleplerinin olması halinde, bu stoklar valilik tarafından ihale edilerek satılır. Satıştan sağlanan gelir büyükşehir olan illerde ilgili muhasebe birimi hesabına, diğer illerde il özel idaresine aktarılır.

(4) Arama veya işletme ruhsatının herhangi bir sebeple sona ermesi halinde, sahadan üretilmiş madenlerin, pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların, ruhsat sahibince nakledilmesi için mücbir sebepler ve beklenmeyen haller dışında altı ay süre verilir. Bu süre içerisinde nakledilmeyen ve ekonomik değeri olan madenler valilik tarafından ihale edilerek satılır. Satıştan sağlanan gelir büyükşehir olan illerde ilgili muhasebe birimi hesabına, diğer illerde il özel idaresine aktarılır. Satışın gerçekleştirilememesi veya bu alanın Genel Müdürlükçe ruhsatlandırılması halinde bu madenler, pasa, bakiye, atık/artık ve cüruflar, ruhsatın hukukuna tabi olur. Ekonomik değeri olmayan maddeler için Kanunun 32 nci maddesi hükümleri uygulanır.

(5) Günün şartlarında teknik veya ekonomik olarak değerlendirilmesi mümkün olmayan pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların ruhsat sahibince değerlendirilememesi veya bunların ruhsat sahibince değerlendirilmesine yönelik projesinin olmaması ve ruhsat sahibi dışında kamu kurum ve kuruluşunca bir proje kapsamında değerlendirilmesinin istenilmesi durumunda, Ek-16’da yer alan yapı hammaddesi talep projesi ile Genel Müdürlüğe müracaat edilir. Bu projenin uygun bulunması kaydıyla bu alandaki pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların değerlendirilmesi için izin verilebilir. Bu izin çerçevesinde yapılacak sevkiyatlar için Genel Müdürlükten sevk fişi alınır.

(6) Ruhsat hukuku devam eden mevcut ruhsat sahalarında, bu ruhsat hukukundan önce oluşan pasa, bakiye, atık/artık ve cürufların, ruhsat hukukundan önce valilik tarafından ihale edilmesi durumunda, ihaleyi alan tarafından yapılacak faaliyetlerin can ve mal güvenliği ile çevresel tedbirlerin alınarak yapılması, ayrıca bu faaliyetlerin mevcut ruhsat sahibinin faaliyetlerine engel olmayacak şekilde yürütülmesi valilikçe sağlanır.

(7) IV. Grup (ç) bendi kapsamındaki maden tesislerinin atıkları, salım ve deşarjları; radyoaktif atık yönetimi ile çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin iyonlaştırıcı radyasyonun olası etkilerinden korunması çerçevesinde Nükleer Düzenleme Kurumunun da yetkilendirmesine tabidir.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Harita ve Çizimler

Harita ve çizimler

(1) Genel Müdürlükçe kullanılan koordinat sistemi, UTM Projeksiyon ED-50 Datum 6 Derecelik sistemdir. Genel Müdürlük gerekli gördüğü taktirde başka bir projeksiyon ve datum sistemine geçebilir.

İmalat haritaları

(1) İmalat haritalarına ilişkin teknik detaylar ve harita standartları ilgili mevzuat dikkate alınarak Genel Müdürlük tarafından belirlenir ve duyurulur. Üretim yapılmayan yıllar için imalat haritası verilmez.

(2) İmalat haritası; haritayı hazırlayan harita personeli, YTK ve ruhsat sahibi tarafından imzalanır.

(3) Genel Müdürlüğe verilen imalat haritalarının, yayımlanan harita standartlarına uygun olmaması halinde Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasına göre hata ve noksanlık kabul edilerek işlem tesis edilir.

(4) Üretim beyan edilmesine karşın geçmiş yıllardaki imalat haritalarının aynısının verilmesi veya imalat haritası özelliği göstermeyen haritanın ya da başka sahalara ait imalat haritasının verilmesi durumlarında imalat haritası verilmemiş kabul edilir.

Kesitler

(1) İmalat haritalarında; üretim yapılan yıla ait çalışma alanında, birbirine mümkün olduğunca dik şekilde ve cevherleşmenin boyutlarını da yansıtabilecek nitelikte en az iki kesit bulunur.

ONUNCU BÖLÜM

Maden Sevkiyatı ve Sevk Fişi

Maden sevkiyatı

(1) Ruhsat sahasında açılan ocaktan doğrudan satışlarda, ruhsat dışındaki stok alanları, kırma-eleme tesisi veya zenginleştirme tesislerine kadar yapılan sevkiyatlarda Genel Müdürlükten alınan sevk fişinin kullanılması zorunludur. Ruhsat alanı içinde veya bitişiğindeki stok alanlarına yapılan sevkiyatlarda ayrıca sevk fişi düzenlenmez. Ancak, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğüne ait ruhsatlarda rödövansçıların rödövansa konu alan dışına yaptıkları sevkiyatlarda da sevk fişi düzenlenir.

(2) Doğrudan satışlarda, sevkiyat güzergâhı üzerinde kantar olması halinde sevk fişine kantar fişinin eklenmesi gerekir.

(3) Stok alanından satışlarda veya birinci fıkrada belirtilen tesislerde işleme tabi tutulduktan sonra yapılan sevkiyatlarda ise 213 sayılı Kanuna göre düzenlenmiş sevk irsaliyesinin kullanılması gereklidir.

(4) Sevk fişi, ruhsat sahibi veya hammadde üretim izin sahibine verilir. Ancak, ruhsat sahasında rödövansçı veya hammadde üretim izin sahasında faaliyeti gerçekleştirenin bulunması halinde ise sevk fişi, müştereken veya münferiden talep edilmesi üzerine ilgililere verilebilir.

(5) Sevk fişi, 213 sayılı Kanunun 240 ıncı maddesinde yer alan taşıma irsaliyesindeki bilgileri taşır ve mezkûr Kanunun 230 uncu maddesinde yer alan sevk irsaliyesi niteliğinde olup sevk irsaliyesi yerine geçer.

(6) Genel Müdürlük, mülki idare amirlikleri, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları, ruhsat sahasında açılan ocaktan doğrudan satışlarda, kırma eleme tesisi veya zenginleştirme tesislerine, stok alanlarına kadar yapılan sevkiyatlarda maden sevkiyatının Genel Müdürlüğe ait sevk fişi ile yapılıp yapılmadığını takip ederek ve denetleyerek Kanunun ilgili hükümlerine göre işlem yapar.

(7) Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Anlaşma ve 1/6/1985 tarihli ve 18771 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Sözleşmenin (COTIF) C ana eki olan Tehlikeli Eşyanın Demiryolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Yönetmelik (RID) kapsamında tehlikeli madde olarak sınıflandırılan madenlerin, kamuya açık kara yoluyla ve ulusal demir yolu altyapı ağı ile yapılacak taşımalarında ilgili mevzuat hükümlerine uyulması zorunludur.

Numune amaçlı sevkiyat

(1) Arama faaliyetlerinin zaruri neticesi olarak ortaya çıkartılan madenin, teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar araştırmaları yapmak üzere, sevkin gerekçesini ve miktarını içeren, Ek-22’de yer alan arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden ruhsat sahibine, radyoaktif maddelerin taşınmasına ilişkin mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla Genel Müdürlükçe IV. Grup madenlerde en fazla 50 ton tüvenan madenin, II. Grup (b) bendi madenlerde ise en fazla 10 m3 madenin sevkine izin verilebilir. Sevkine izin verilecek madenin miktarı, talebin niteliğine göre Genel Müdürlükçe arttırılabilir.

Sevk fişi kullanımı

(1) 44 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen hükümler saklı kalmak kaydıyla ruhsat sahasından üretilen tüvenan madenin, kara yoluna çıkmadan ruhsat sahası içinde ya da mücavirindeki stok alanına veya tesise sevkiyatında, ocak-tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu dikkate alınarak;

a) Sevkiyatın, ocaktan taşıma araçları ve takiben konveyör ile yapılması halinde, her vardiya sonunda, otomatik kantar/ölçme sistemi ile ölçülen maden miktarı için bir adet sevk fişi kesilmesi yeterlidir.

b) Sevkiyatın, ocaktan doğrudan konveyör sistemi ile yapılması halinde, her vardiya sonunda otomatik kantar sistemi ile ölçülen maden miktarı için bir adet sevk fişi kesilmesi yeterlidir.

c) Sevkiyatın, ocaktan taşıma araçları ile yapılması durumunda, ağırlık/hacim belirlenerek yirmi dört saat zarfında ölçülen maden miktarı için bir adet sevk fişi kesilmesi yeterlidir.

(2) Otomatik kantar sistemlerinin kullanıldığı işletmelerde, Genel Müdürlük tarafından talep edildiğinde, ölçüm kontrol belgesinin ibraz edilmesi zorunludur.

(3) Boru hattı ile sevk edilen madenlerin, yirmi dört saat zarfında, boru hattında bulunan ölçüm cihazında ölçülen miktarı için bir adet sevk fişi kesilmesi yeterlidir.

(4) Altın, gümüş ve platin gibi kıymetli metallerin elde edilmesi için zenginleştirilecek tüvenan cevherlerin, entegre ve/veya zenginleştirme tesislerine sevkiyatında yukarıdaki esaslar uygulanır. Bu tesislerden elde edilen ürünlerin yurt içindeki rafinerilere kadar olan sevkiyatında da sevk fişi kullanılır.

(5) Farklı taşıma durumlarında sevk fişlerinin kullanılması ile ilgili usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir.

Madenin nakliyesi esnasında sevk fişinin olmaması

(1) Madenin nakliyesi esnasında sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin, mülkî idare amirlikleri, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bir tutanak ile tespit edilmesi halinde, ilgili mülki idare amiri tarafından sevk edilen madene el konulur. Bu tutanakta, üretimin yapıldığı yer, taşımada kullanılan araç plakası, aracı kullanan kişi, sevk edilen madenin cinsi ve tartılması mümkün ise miktarı veya tartılması mümkün değilse yaklaşık miktarı gibi bilgiler yer alır. Sevk fişi olmaksızın sevk edilen maden miktarı için ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten söz konusu madenin ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası verilir.

(2) Birinci fıkrada belirtilen ihlalinin tekrarı halinde sevk fişi olmaksızın sevk edilen maden miktarı için ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten sevk edilen madenin ocak başı satış bedelinin on katı tutarında idari para cezası uygulanır.

(3) Bu madde gereği idari para cezasının, mülkî idare amirlikleri, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından düzenlenmesi halinde takip ve tahsili ilgili kurum ve kuruluşlarınca yürütülür. İlgili kurum ve kuruluşlar tarafından idari para cezasının bildirimine müteakip Genel Müdürlükçe Devlet hakkının tahakkuk, tahsil ve takibi yapılır.

(4) Genel Müdürlükten alınmış sevk fişleri, alındığı saha için kullanılır. Aksi takdirde sevk fişlerinin ait olduğu ve kullanıldığı ruhsat sahalarına Kanunun 10 uncu maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları gereği ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.

Üretimin, sevkiyatın veya satışın bildirilmemesi

(1) Maden sahalarında yapılan denetim ve inceleme sonucunda, yaptığı üretim ve sevkiyatı sevk fişi ile kayıt altına almadığı veya bildirmediği tespit edilen ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen miktar için hesaplanacak Devlet hakkının beş katı tutarında idari para cezası verilir.

(2) Birinci fıkranın ihlalinin her tekrarı halinde bildirilmeyen miktar için madenin ocak başı satış bedelinin on katı tutarında idari para cezası uygulanır.

(3) Aynı ruhsat sahibine ait mücavir sahalarda yapılan üretimlere ilişkin toplam beyanlarda Devlet hakkı kaybı söz konusu olmadığı tespit edilirse birinci fıkra kapsamında idari para cezası uygulanmaz.

Ruhsatsız üretim

(1) Ruhsatı olmadan veya başkasına ait ruhsat alanı içerisinde üretim yapıldığının tespiti hâlinde faaliyetler durdurularak üretilen madene mülki idare tarafından el konulur. Bu fiili işleyenlere, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve/veya el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. Üretim hakkı olmayan madenin üretiminin yapıldığının tespiti hâlinde faaliyetler durdurularak üretilen madene mülki idare amirliklerince el konulur. Bu fiili işleyen kişilere, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve/veya el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. El konulan madenler, mülki idare amirliklerince satılarak bedeli büyükşehir belediyesi olan illerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, diğer illerde il özel idaresi hesabına aktarılır. Bu fıkranın ihlalinin tekrarı hâlinde madenin ocak başı satış bedelinin on katı tutarında idari para cezası uygulanır.

(2) Aynı ve/veya farklı gruplarda üretimin zaruri neticesi sonucunda üretilen diğer madenler için izin alınmadan sevkiyatın yapılması durumunda birinci fıkra hükümleri uygulanır.

(3) Ruhsatlı, ancak işletme izni olmadan aynı grupta üretim yapıldığının tespiti hâlinde, faaliyetler durdurularak üretilen madene el konulur. Bu fiili işleyen kişilere, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve/veya el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. El konulan madenler, mülki idare amirliklerince satılarak bedeli büyükşehir belediyesi olan illerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, diğer illerde il özel idaresi hesabına aktarılır. Bu fıkranın ihlalinin tekrarı hâlinde madenin ocak başı satış bedelinin on katı tutarında idari para cezası uygulanır.

(4) Arama ruhsat döneminde arama faaliyetleri yapılırken zorunlu olarak maden çıkarılması veya numune alınması dışında izinsiz üretim ve/veya satış yapılması haksız yere hak iktisabı sayılır ve bunlar hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları kapsamında işlem tesis edilir.

Sevk fişlerinin iptal ve iadesi

(1) Ruhsatın iptali veya terk edilmesi durumunda ruhsat için alınan sevk fişleri iptal edilir ve sevk fişleri için ödenmiş bedeller iade edilmez.

(2) Terk edilen veya iptal edilen ruhsatlara ait fiziki sevk fişlerinin ruhsatın iptal tarihinden itibaren iki ay içerisinde Genel Müdürlüğe iade edilmesi zorunludur. Aksi takdirde ruhsat sahibine Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereğince işlem tesis edilir.

Sevk fişlerinin muhafazası

(1) Kullanılmış sevk fişlerinin kullanılan tarihten itibaren beş yıl süre ile muhafazası zorunludur. Sevk fişlerinin kaybedilmesi veya ruhsat sahasında yapılan inceleme ve denetimlerde heyete ibraz edilmemesi halinde, Kanunun 11 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereği idari para cezası uygulanır.

(2) Sevk fişi veya diğer mali belgelerin herhangi bir nedenle kaybedilmesi veya işyerinde yangın, hırsızlık, sel ve taşkın gibi olayların fiilen yaşanması ve bu olaylara istinaden resmi kurumlarca tutulan olay yeri tutanakları ve gazete ilanının bir yazıyla Genel Müdürlüğe bildirilmesi zorunludur. Aksi takdirde ruhsat sahibine Kanunun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereği idari para cezası uygulanır.