BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmelik, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında açılan özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerindeki eğitim ve öğretim, yönetim, özel eğitim ihtiyacı olan bireylere uygulanacak destek eğitim programları, engel grupları ve dereceleri ile özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimi ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özel eğitim ihtiyacı olan bireylere uygulanacak destek eğitim giderlerinin karşılanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesi ve 30/5/1997 tarihli ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301 inci, 310 uncu ve 326 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aile eğitimi: Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin eğitim sürecine doğrudan katılan bireylere engel ve yetersizliğe ilişkin bilgi verme, yasal hak ve sorumluluklarını bildirme, psikolojik danışma ve rehberlik çalışmaları yapma, Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin özel eğitime ilişkin gereksinimlerini belirleyerek ailelerin eğitime aktif katılımlarını arttırmaya yönelik yapılan çalışmaların tümünü,
b) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
c) Bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP): Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin takip ettikleri program ya da önerilen destek eğitim programı esas alınarak gelişim özellikleri, eğitim ihtiyaçları ve performansları doğrultusunda hedeflenen amaçlara ulaşmaya yönelik olarak bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi tarafından hazırlanan özel eğitim programını,
ç) Bireysel eğitim: Özel eğitim ihtiyacı olan birey için hazırlanmış olan BEP’in esas alındığı ve birebir yapılması gereken eğitimi,
d) Bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi: Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimlerini sürdürdükleri okul ve kurumlarda eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP’lerini hazırlamak amacıyla oluşturulan birimi,
e) Ders: Özel eğitim ihtiyacı olan birey için destek eğitim programlarında belirtilen eğitim ortamlarında gerçekleştirilen en az kırk dakikalık bireysel veya grup eğitim süresini,
f) Destek eğitimi: Özel eğitim değerlendirme kurulu kararı ile destek eğitim programlarından yararlanması uygun görülen bireylere verilen eğitimi,
g) Destek eğitim programı: Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin özel gereksinim türü, gelişim özellikleri ve eğitim ihtiyaçlarına uygun olarak hazırlanan ve Bakanlıkça onaylanmış eğitim programını,
ğ) Diğer personel: Kurumda eğitim personeli dışındaki görevli personeli,
h) Eğitim personeli: Destek eğitim programlarına göre Bakanlıkça belirlenen eğitim personelini,
ı) Genel Müdürlük: Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünü,
i) Grup eğitimi: Engel grupları, engel niteliği ve derecesi, özel eğitim ihtiyacı olan bireyin takvim yaşı ve gelişim özellikleri ile destek eğitim programı ve modül/bölümleri dikkate alınarak birden fazla bireyden oluşturulan gruplara verilen eğitimi,
j) İş takvimi: Özel eğitim okulu ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezince bir sonraki ayda yapılacak destek eğitime başlamadan önce hazırlanan, engelli bireylerin bireysel ve/veya grup ders eğitimlerinin gün ve saatlerinin yer aldığı takvimi,
k) Kurum: Özel eğitim okulu ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezini,
l) Özel eğitim değerlendirme kurulu raporu: Özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından yapılan eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda özel eğitim ihtiyacı olduğu belirlenen bireyler için düzenlenen raporu,
m) Özel eğitim okulu: Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere hizmet veren, özel olarak yetiştirilmiş personelin bulunduğu, geliştirilmiş eğitim programlarının uygulandığı; özel eğitim anaokulu, ilkokulu, ortaokulu, meslek lisesi, mesleki eğitim merkezi (okulu) ve iş uygulama merkezini (okulu),
n) Özel eğitim ve rehabilitasyon: Görme, işitme, zihinsel, bedensel yetersizliği olan bireyler ile dil ve konuşma bozukluğu, öğrenme güçlüğü, otizm spektrum bozukluğu olan bireylerden özel eğitim ihtiyacı olanların var olan yeteneklerini en üst seviyeye çıkarmak ve topluma tam katılımlarını sağlamak, temel öz bakım becerilerini, bağımsız yaşam ve mesleki becerilerini geliştirmek amacıyla yapılan çalışmaların tümünü,
o) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi: Görme, işitme, zihinsel, bedensel yetersizliği olan bireyler ile dil ve konuşma bozukluğu, öğrenme güçlüğü, otizm spektrum bozukluğu olup özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından yapılan eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda destek eğitimine ihtiyacı olduğu belirlenen bireylerin var olan yeteneklerini en üst seviyeye çıkarmak ve topluma tam katılımlarını sağlamak, temel öz bakım becerilerini, bağımsız yaşam ve mesleki becerilerini geliştirmek amacıyla eğitim veren özel öğretim kurumunu,
ö) Özel eğitim ihtiyacı olan birey: Çeşitli nedenlerle bireysel ve gelişim özellikleri ile eğitim yeterlikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren görme, işitme, zihinsel, bedensel yetersizliği olan bireyler ile dil ve konuşma bozukluğu, öğrenme güçlüğü, otizm spektrum bozukluğu olup özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından yapılan eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda destek eğitimi almasına karar verilen bireyleri,
p) Özel Eğitim Modülü: Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimi ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde kayıtlı olan bireyler ile eğitim personeli ve kuruma ait verilerin merkezî bir veri tabanı havuzunda toplandığı ve internet üzerinden güvenilir şekilde yürütülmesi için yapılan yazılım programını,
r) e-Okul: Okullarda eğitim, öğretim ve öğrenci ile ilgili iş ve işlemlerin elektronik ortamda yürütüldüğü ve bilgilerin muhafaza edildiği sistemi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Özel Eğitim Kurumlarında Verilen Eğitim Hizmetlerinin Amacı
Özel eğitim okullarında verilen eğitim hizmetlerinin amacı ve okulun birimleri
(1) Özel eğitim okulunun amacı; 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda belirtilen Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda, özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin;
a) İlgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda, genel ve meslekî eğitim görme haklarını kullanabilmelerini,
b) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kurabilen, iş birliği içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici bireyler olarak yetişmelerini,
c) Öğrenciyi merkez alan bir yaklaşımla hazırlanan programlarla; zihinsel, fiziksel, işitsel, görsel, sosyal, duygusal, dil ve konuşma güçlüğü ve davranış problemlerini azaltmak, öz bakım, bağımsız yaşam ve işlevsel akademik becerilerini geliştirmek, kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmelerini ve topluma uyumlarını,
ç) Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel, araç ve gereç kullanarak; ilgileri, gereksinimleri, yetenekleri ve yeterlilikleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata hazırlanmalarını,
sağlamaktır.
(2) Özel eğitim okullarının bünyesinde; özel eğitim ve rehabilitasyon birimi açılabilir. Özel eğitim anaokulu ve ilkokulunun bünyesinde aynı engel grubuna ait erken çocukluk eğitim birimi de açılabilir. Meslek lisesi, mesleki eğitim merkezi (okulu) ve iş uygulama merkezi (okulu) her okul için müstakil bahçesi bulunan farklı binalarda açılabilir.
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde verilen eğitim hizmetlerinin amacı
(1) Merkezin amacı, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda belirtilen Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda;
a) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin Bakanlıkça belirlenmiş destek eğitim programları ile özel yöntem, personel, araç ve gereç kullanarak ilgileri, ihtiyaçları, yetenek ve yeterlilikleri doğrultusunda hayata hazırlanmasını,
b) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kurabilen, iş birliği içinde çalışabilen ve çevresine uyum sağlayabilen üretici bireyler olarak yetişmelerini,
c) Görme, işitme, zihinsel, bedensel yetersizliği olan bireyler ile dil ve konuşma bozukluğu, öğrenme güçlüğü, otizm spektrum bozukluğu olan bireylerden özel eğitim ihtiyacı olanların var olan yeteneklerinin en üst seviyeye çıkarılması ve topluma tam katılımlarının sağlanması, temel öz bakım becerilerinin, bağımsız yaşam ve mesleki becerilerinin geliştirilmesini,
sağlamak için destek eğitimi çalışmaları yapmaktır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kurum Açma ve Kapatma ile Görev, Yetki ve Sorumluluklar
Özel eğitim kurumlarının açılması ve kapatılması
(1) Özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri 20/3/2012 tarihli ve 28239 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre açılır ve kapatılır. Ancak özel eğitim okullarının özel eğitim ve rehabilitasyon birimi ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin açılışlarında ikinci fıkra hükümleri de uygulanır.
(2) Özel eğitim okullarının özel eğitim ve rehabilitasyon birimleri ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin ilçelerdeki sayıları belirlenirken her yıl ocak ayının ilk iş günü, MEBBİS-RAM modülünde ilçelerdeki destek eğitimi almasına karar verilen özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı esas alınır. Her ilçede o yıl açılacak kurum sayısını tespit ederken EK-1’de belirtilen illerin ilçelerindeki toplam özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı ve bu illerin diğer ilçeleri ile EK-1’de yer almayan illerin ilçelerinde ikamet eden özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı dikkate alınarak;
a) 0-300 birey için bir,
b) Sonraki her 200 bireye kadar bir,
kurum açılmasına izin verilir. EK-1’de yer alan ilçelerde ise destek eğitimi alması uygun görülen özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı en fazla olan ilçeden başlanarak kurum açılmasına izin verilir. Ancak özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısına göre kurum açılamayacak ilçelerde destek eğitim programlarının tamamının bulunmaması halinde, Bakanlıkça mevcut kurumlara ihtiyaç duyulan destek eğitim programının açılması için gerekli duyuruda bulunulur. Duyurunun yapıldığı tarihten sonra üç ay içinde mevcut kurumlar tarafından program ilavesinin yapılmamış olması halinde ihtiyaç duyulan destek eğitim programının da yer aldığı bir kurum açılmasına bu fıkraya göre belirlenen kurum sayısına bakılmadan Bakanlığın uygun görüşü alınarak izin verilir. Bakanlıkça izin verilen bu kurumun açılışı bu maddenin diğer fıkralarında belirlenen usul ve esaslara göre yapılır.
(3) Özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı azalan ilçelerde, mevcut kurumlar faaliyetlerine devam eder. Ancak bu ilçelerdeki kurumların herhangi bir nedenle kapatılması hâlinde yeni kurum açılmasında ikinci fıkra hükümleri esas alınır.
(4) Bakanlıkça her yıl ikinci fıkra hükümlerine göre her il/ilçedeki kurum ve özel eğitim ihtiyacı olan birey sayıları kontrol edilerek kurum açılacak ilçeler ayrı ayrı belirlenir ve Genel Müdürlüğün internet sayfasında ilan edilir. İlan süresi içerisinde ilçelerde açılabilecek kurum sayılarında değişiklik olması durumunda Genel Müdürlük internet sayfasında ilana ilişkin güncelleme yapılabilir. 5580 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kurucu veya kurucu temsilcisine ait şartları taşıyanlardan kurum açmak isteyenler, aynı ilçeye o yıl için sadece bir başvuru yapmak üzere ilan tarihinden itibaren yedi gün içinde;
a) Kurum açmak istediği il ve ilçeyi, kurucu gerçek kişi ise kurucunun, kurucu tüzel kişi ise kurucu temsilcisinin kimlik bilgilerini ve adresini,
b) O yıl için belirlenen brüt asgari ücret tutarındaki başvuru ücretinin eksiksiz olarak başvuru yaptığı ilin döner sermaye işletmesi tarafından bankada açılan hesaba yatırıldığına dair banka dekont numarasını,
Bakanlığın internet sayfasında yer alan başvuru ekranından girerek müracaat eder.
(5) Elektronik ortamda yapılan başvurunun geçerli olabilmesi için; kurucu veya kurucu temsilcisinin, internet sayfasına girilen bilgilerin belge asıllarını başvuru süresinin bitim tarihinden itibaren beş iş günü içinde kurum açma başvurusu yaptığı il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne ibraz etmesi ve il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce iki iş günü içinde belgelerin incelenerek uygun görülen başvuruların onaylanması gerekir. Başvuru şartlarını taşımayanların, belgeleri eksik veya ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olanların talepleri işleme alınmaz. İl/ilçe millî eğitim müdürlüğünce onaylanan başvuruların listesi, onay tarihinden itibaren beş iş günü süre ile Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayımlanır. Bu sürenin bitiminden itibaren beş iş günü içinde başvuru listelerine il/ilçe millî eğitim müdürlükleri aracılığıyla itiraz edilebilir. Yapılan itiraz Genel Müdürlüğe iletilir ve Genel Müdürlüğün verdiği karara göre işlem yapılır. Başvurular başvurunun yapıldığı yıl için geçerlidir.
(6) Aynı ilçede, açılabilecek kurum sayısı kadar veya daha az başvuru olması durumunda başvuranların tamamının listesi, açılacak kurum sayısından fazla müracaat edilmiş olması hâlinde ise kurum açılacak ilin valiliği tarafından noter huzurunda çekilen kura sonucuna göre sıralanarak düzenlenen liste Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayımlanır. İl millî eğitim müdürlüklerince, listede birinci sırada yer alan müracaat sahibinden başlanarak ilçedeki kurum açılacak kontenjan kadar başvuru sahibine Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen belgeleri tebligat tarihinden itibaren üç ay içerisinde tamamlayıp il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne teslim etmesi gerektiği yazı ile bildirilir. Kurum açma hakkı kazanan kurucu veya kurucu temsilcisinin verilen süre sonuna kadar kurum açmak üzere istenen belgeleri eksiksiz olarak teslim etmemesi veya kurum açma hakkından vazgeçmesi halinde başvuru işleminin sonlandırıldığı 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre ilgiliye bildirilerek belgeleri iade edilir. Evrakın eksiksiz ve ilgili mevzuatına uygun olarak teslim edildiğinin belirlenmesi halinde ise kurum açılacak binanın ve müracaatta teslim edilen belgelerde yer alan bilgilerin uygun olup olmadığını incelemek üzere il millî eğitim müdürlüğünce üç iş günü içinde Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasına uygun olarak görevlendirme yapılır. Görevlendirilenler, görevlendirme onayının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren en geç on beş iş günü içinde inceleme raporunu düzenleyerek teslim eder. Yapılan inceleme neticesinde raporda belirtilen eksikliklerin giderilmesi için yirmi gün ek süre verilir. Bu süre içinde eksikliklerin giderilmediğinin tespiti halinde başvuru işleminin sonlandırıldığı yazı ile ilgiliye bildirilerek belgeleri iade edilir. Noter kurası sonucu oluşan sıraya göre sırası gelen müracaat sahibine aynı işlem uygulanır. Kurum açmak için döner sermaye işletmesinin banka hesabına yatırılan başvuru ücreti iade edilmez.
(7) Kurucu veya kurucu temsilcisi tarafından kamu kurum/kuruluşlarından alınması gereken belgelerin bu kurum/kuruluşlardan kaynaklanan gecikmeler sebebiyle zamanında teslim edilmediğinin millî eğitim müdürlüğünce yapılacak inceleme neticesinde tespiti halinde belgelerin tamamlanması için en fazla bir aylık süre daha verilir. Bu süre içinde belgelerin tamamlanamaması durumunda belgeler iade edilir ve sırasıyla sonraki müracaat edenler için de aynı işlem uygulanır.
(8) Kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenen kurum, düzenleme tarihinden itibaren iki yıl tamamlanmadan başka gerçek veya tüzel kişiye devredilemez.
(9) Kurumlar, bulundukları ilçenin dışındaki başka ilçelere nakledilemez. Ancak aynı ilin EK-1’de yer alan ilçeleri arasında nakil yapılabilir.
(10) Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 15 inci maddesi kapsamında mevcut kurumunu özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine dönüştürmek üzere yapılan başvurular bu madde kapsamında değerlendirilir.
Özel eğitim kurumlarında personel görevlendirilmesi
(1) Özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre aşağıda belirtilen personel görevlendirilir:
a) Özel eğitim okullarında;
1) Kurum Müdürü,
2) Kontenjanı yüzden fazla olan okullarda müdür yardımcısı,
3) Aynı kurucuya ait birden fazla özel öğretim kurumu bulunması durumunda, isteğe bağlı genel müdür ve genel müdür yardımcısı,
4) Okulun seviye ve türüne uygun sınıf ve branş öğretmeni,
5) Bakanlıkça belirlenen destek eğitim programlarını uygulayacak zorunlu eğitim personeli,
6) Rehber öğretmen/psikolojik danışman veya psikolog,
görevlendirilir. Ayrıca, isteğe bağlı olarak ihtiyaç duyulan diğer personel de görevlendirilebilir.
b) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde;
1) Kurum Müdürü,
2) Müdür yardımcısı (isteğe bağlı)
3) Aynı kurucuya ait birden fazla özel öğretim kurumu bulunması durumunda, isteğe bağlı genel müdür ve genel müdür yardımcısı,
4) Bakanlıkça belirlenen destek eğitim programlarını uygulayacak zorunlu eğitim personeli,
5) Rehber öğretmen/psikolojik danışman veya psikolog,
görevlendirilir. Ayrıca, eğitim alan özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı 600’e kadar olan kurumlarda isteğe bağlı, 600 ve üzerinde olan kurumlarda ise en az bir sosyal hizmet uzmanı veya sosyal çalışmacı ile ihtiyaç duyulan diğer personel görevlendirilir.
(2) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görevlendirilecek kurum müdüründen; üniversitelerin öğretmenliğe kaynak teşkil eden alanlarından mezun olduğuna veya özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine uzman öğretici olarak atanabileceğine yahut herhangi bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde en az üç yıl eğitim personeli olarak çalıştığına dair belge istenir.
İşitme, görme veya zihin engelliler sınıf öğretmeni, özel eğitim alanı öğretmeni ve özel eğitim alanında görevlendirilen uzman öğreticinin görevleri
(1) İşitme, görme veya zihin engelliler sınıf öğretmeni, özel eğitim alanı öğretmeni ve özel eğitim alanında görevlendirilen uzman öğreticinin görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak,
ç) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
d) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere destek eğitimi vermek ve eğitim performansları doğrultusunda bireylerin uygun okul veya kuruma yönlendirilmesinde BEP geliştirme birimiyle iş birliği yapmak,
e) Kuruma devam eden özel eğitim ihtiyacı olan bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdüm içinde çalışmak,
f) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin yetersizliklerinden dolayı kullandığı kişisel cihaz ve aletlerin bakımı ve kontrolüne ilişkin tedbirler almak,
g) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda eğitim yapmak,
ğ)
h) Kurumdaki diğer eğitim personeliyle ekip çalışması yapmak ve görevlerine ilişkin kayıtları usulüne uygun şekilde tutmak.
Çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmeni ile uzman öğretici kadrosunda görev yapan çocuk gelişimcinin görevleri
(1) Çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmeni ile uzman öğretici kadrosunda görev yapan çocuk gelişimcinin görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak,
ç) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyleri fizikî, zihinsel ve sosyal gelişim bakımından incelemek ve yaş düzeylerine uygun gelişimlerini değerlendirmek,
d) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere destek eğitimi vermek ve eğitim performansları doğrultusunda bireylerin başka bir okul veya kuruma yönlendirilmesinde BEP geliştirme birimiyle iş birliği yapmak,
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin gelişim ve eğitimini izlemek, beklenen gelişimi gösteremeyenler için ilgili meslek elemanlarıyla iş birliği yapmak, alanıyla ilgili konularda ailelere ve öğretmenlere rehberlik etmek,
f) Kuruma devam eden özel eğitim ihtiyacı olan bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak,
g) Kurumdaki diğer meslek elemanlarıyla ekip çalışması yapmak ve görevlerine ilişkin kayıtları usulüne uygun şekilde tutmak,
ğ) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
h)
Okul öncesi öğretmeninin görevleri
(1) Okul öncesi öğretmeninin görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak,
ç) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin gelişimlerini çeşitli ölçek ve kontrol listeleri kullanarak özel eğitim öğretmenleri ile iş birliği içinde izlemek ve değerlendirmek,
d) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
e)
Uzman öğretici kadrosunda görev yapan fizyoterapistin görevleri
(1) Uzman öğretici kadrosunda görev yapan fizyoterapistin görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak, BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ortez ya da yardımcı cihazının tayininde bireyi ve aileyi bilgilendirmek,
d) Fiziksel rehabilitasyona alınan özel eğitim ihtiyacı olan bireylerdeki gelişimleri takip etmek ve gelişim raporu hazırlamak,
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin gelişen aşamalarından ve doktor kontrollerinden okul/eğitim kurumu müdürünü ve aileyi bilgilendirmek,
f) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
g)
Uzman öğretici kadrosunda görev yapan odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanı, odyolog veya eğitim odyoloğunun görevleri
(1) Uzman öğretici kadrosunda görev yapan odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanı, odyolog veya eğitim odyoloğunun görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak ve BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) İşitme kaybı olan bireyleri değerlendirmek, alanına uygun program hazırlamak ve uygulamak,
d) İşitme kaybı olan bireylerin gelişimlerini takip ederek kaydetmek,
e) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
f) Kuruma devam eden özel eğitim ihtiyacı olan bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak.
Uzman öğretici kadrosunda görev yapan dil ve konuşma bozuklukları uzmanı, dil ve konuşma terapisti, dil ve konuşma pataloğu veya odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanının görevleri
(1) Kurumda uzman öğretici kadrosunda görev yapan dil ve konuşma bozuklukları uzmanı, dil ve konuşma terapisti, dil ve konuşma pataloğu veya odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanının görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak ve BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) Dil, konuşma, ses, (…) okuma ve yazma, bilişsel yetersizliğe bağlı iletişim bozuklukları gibi yetersizlik durumlarını belirlemek ve değerlendirme raporu hazırlamak,
d) Dil, konuşma, ses, (…) okuma ve yazma, bilişsel yetersizliğe bağlı iletişim bozuklukları gibi yetersizlik durumları için akademik becerilerin öğretimi dışında kalan terapi programını hazırlamak ve uygulamak,
e) Dil ve konuşma güçlüğü olan bireyin ailesinin eğitimi çalışmalarında yer almak ve uygulamalara katılmak,
f) Kuruma devam eden bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak.
Rehber öğretmen/psikolojik danışman veya uzman öğretici kadrosunda görev yapan psikoloğun görevleri
(1) Rehber öğretmen/psikolojik danışman veya uzman öğretici kadrosunda görev yapan psikoloğun görevleri şunlardır:
a) BEP’te alanıyla ilgili gelişim ölçekleri ile ölçme ve değerlendirme araçlarının hazırlanıp uygulanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak,
ç) Kurum rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri programını merkezde uygulanan destek eğitim programına göre hazırlamak, uygulamak ve bu programın uygulanmasında eğitim personeline rehberlik etmek,
d) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ilgi alanları, yetenekleri, yeterlilikleri ve iletişim becerileri gibi özelliklerini tanımalarına, kendileri ve çevreleriyle ilgili farkındalık kazanmalarına, temel problem çözme stratejilerini geliştirmelerine, çevreleriyle olumlu ilişkiler kurmalarına, daha verimli çalışma alışkanlıkları geliştirebilmelerine, ders dışı etkinliklere katılıma özendirilmelerine; kendileri, çevreleri ve eğitimle ilgili sorunlarını ve güçlüklerini çözebilmelerine yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek,
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyleri tanımaya yönelik, rehberlik ve psikolojik danışma biriminde kullanılacak ölçme araçları, doküman ve kaynakları hazırlamak, geliştirmek ve uygulamak,
f) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin yaşadıkları problem ve güçlüklerin çözümünde diğer eğitim personeli, bireyin ailesiyle iş birliği içinde çalışmalar geliştirmek ve yürütmek,
g) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin devam ettikleri okul rehberlik servisleri ve sınıf öğretmenleriyle iş birliği yapmak ve çalışmaları planlamak,
ğ) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin bireyselleştirilmiş eğitim programları hakkında alanına uygun değerlendirme ve önerilerde bulunmak,
h) Eğitim alan özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ailelerine yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini yürütmek veya psikolojik yardım alabilecekleri kurum ya da kuruluşlara yönlendirmek,
ı) Kurum personeline yönelik psikolojik danışma, rehberlik ve destek çalışmalarını planlamak ve yürütmek,
i) Aile eğitimi çalışmalarında alanı ile ilgili konularda yer almak ve uygulamaya katılmak. Ailelere, bireylere, sınıf öğretmenlerine ve diğer kurum personeline yönelik hizmet alanına uygun, toplantı, konferans ve seminer gibi hizmet içi eğitim planı hazırlamak ve uygulamak,
j) Görev tanımında belirtilen görevlere benzer diğer görevleri yapmak.
(2) Psikolog ve rehber öğretmen/psikolojik danışmana üçüncü fıkradaki şartlara uygun olmak kaydıyla haftada yirmi saati geçmemek üzere destek eğitimi görevi de verilebilir. Rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da psikoloğun kurum müdürü olarak görevlendirilmesi halinde, kurumda ayrı bir rehber öğretmen veya psikolog zorunlu olarak görevlendirilir.
(3) Kayıtlı özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı 300’e kadar olan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde bir rehber öğretmen/psikolojik danışman/psikolog, 300 ve üzerinde olanlarda ise iki rehber öğretmen/psikolojik danışman/psikolog zorunlu personel olarak görevlendirilerek birinci fıkradaki görevleri yerine getirir. Ancak kurumda kayıtlı olan özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısının 150’den az olması hâlinde, kurumda zorunlu olarak görevlendirilen rehber öğretmen/psikolojik danışman/psikoloğa haftada 20 saate kadar; isteğe bağlı olarak uzman öğretici kadrosunda görevlendirilen rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü/anabilim dalı veya psikoloji bölümü mezunları ve özel öğretim personeline yönelik Bakanlıkça açılan rehberlik kursu sertifikasına sahip olanlara haftada 40 saate kadar destek eğitim görevi verilebilir.
(4) Bu madde kapsamında destek eğitimi görevi verilen rehber öğretmen/psikolojik danışman ve psikoloğun görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik durumunu dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak ve BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
d) Kuruma devam eden bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak.
Sosyal hizmet uzmanı/sosyal çalışmacının görevleri
(1) Kurumda görevli sosyal hizmet uzmanı/sosyal çalışmacının görevleri şunlardır:
a) Özel eğitim ihtiyacı olan birey ve ailelerine yönelik sorunların çözümü için mesleki çalışmalarda bulunmak, rapor düzenlemek ve bunlarla ilgili işlemleri yürütmek,
b) Merkezin amacı, işleyişi ve sunulan hizmetleri bireylere, ailelere ve topluma tanıtmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan birey ve ailesinin faydalanabileceği hizmet kaynakları hakkında bilgi vermek,
ç) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim, uyum ve güvenlik sorunlarına ilişkin olarak hizmetin geliştirilmesine katkı sunmak,
d) Kurumda kayıtlı özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ailelerinin, aile eğitimlerine katılımını sağlamak,
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin devam ettikleri merkezdeki eğitim personeli ile özel eğitim ihtiyacı olan bireyin ailesinin işbirliğini artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmak.
Uzman öğretici kadrosunda görev yapan ergoterapistin görevleri
(1) Uzman öğretici kadrosunda görev yapan ergoterapistin görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak ve BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) Kurumdaki aile eğitimi çalışmalarına katılmak, eğitim verdiği bireylerin ailelerine yönelik aile eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman ya da sosyal hizmet uzmanıyla birlikte planlamak ve yürütmek,
d) Kuruma devam eden bireyler için diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Öğretim Programları
Özel eğitim okullarının öğretim programları
(1) Özel eğitim okullarında dengi resmî okul ve kurumlarında uygulanan öğretim programları ve ders çizelgeleri uygulanır. Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimlerinde ise özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde uygulanan destek eğitim programları uygulanır.
(2) Dengi resmî okul ve kurumlarından farklı öğretim programı ve ders çizelgesi uygulayacak olan özel eğitim okulu müdürlükleri hazırlayacakları kurum mevzuatını Bakanlığın izninden sonra uygulayabilirler.
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri öğretim programları
(1) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, Bakanlıkça onaylanmış destek eğitim programları uygulanır. Destek eğitim programlarının uygulanmasında; bireyin engel türü ve derecesi, yaşı, eğitim performansı, eğitim aldığı modül/bölüm, dikkate alınarak destekleyici mahiyette dijital eğitim materyalleri de kullanılabilir.
(2) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, özel eğitim değerlendirme kurulu raporunda destek eğitim almaları uygun görülen bireylere bireysel, bireysel ve grup veya grup eğitimi verilir. Ayrıca, ailelere bireylerin eğitimine aktif bir şekilde katılımını sağlamak için aile eğitimi hizmeti de verilir.
(3) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde gruplar oluşturulurken bireylerin; engel türü ve derecesi, yaşı, eğitim performansı ile öncelikli eğitim ihtiyacı gibi durumları dikkate alınır. Grup eğitimleri destek eğitim programlarında belirtilen şekilde verilir.
(4) Destek eğitim programlarının eğitimini verecek personel Bakanlıkça belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kurul ve Birimler
Kurullar
(1) Okullarda, özelliklerine göre şube veya sınıf öğretmenleri kurulu, öğretmenler kurulu, disiplin kurulu, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme kurulu, iş yeri izleme yöneltme kurulu gibi kurullar kurularak dengi resmî kurum yönetmeliklerinde belirtilen esaslar doğrultusunda faaliyet gösterirler.
(2)
BEP geliştirme birimi
(1) BEP geliştirme birimi özel eğitim değerlendirme kurul raporu doğrultusunda özel eğitim ihtiyacı olan bireye eğitim performansı ve öncelikli ihtiyaçları doğrultusunda verilecek eğitim programının hazırlanması, planlanması ve değerlendirilmesine ilişkin hizmetleri yürütür.
(2) Özel eğitim okullarında birim, kurum müdürü veya görevlendireceği müdür yardımcısı başkanlığında; rehber öğretmen/psikolojik danışman, öğrencinin sınıf öğretmeni, öğrencinin dersini okutan ilgili alan öğretmenleri, veli/vasi ve öğrenciden oluşur.
(3) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde birim, psikolog veya rehber öğretmen/psikolojik danışman, destek eğitim vermek üzere görevlendirilen eğitim personeli ile veli/vasi veya özel eğitim ihtiyacı olan bireyden oluşur. Birimde alınan kararlar, kurum müdürünün onayıyla uygulanır. Alınan kararlar, BEP geliştirme birimine iletilmek üzere, zorunlu eğitim çağındaki özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin devam ettikleri okullara resmi yazıyla bildirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Kayıt Kabul, Ücret, Destek Eğitimi Planlaması ve Denetim
Özel eğitim okullarına kayıt kabul
(1) Özel eğitim okullarına öğrenci kayıtları, resmî benzeri okulların tabi olduğu yönetmelik hükümlerinden farklı uygulama yapacak okullarda yaş sınırı şartlarına uymak kaydıyla Bakanlıkça onaylanan kurum yönetmeliğinde yer verilen hükümlere göre yapılır.
(2) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimine, özel eğitim ihtiyacı olan birey kayıt kabulünde bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde belirtilen şartlar aranır.
(3) Özel eğitim okulunda öğrenim gören özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin destek eğitiminden yararlanmak istemeleri durumunda, kayıtlı bulundukları okulun varsa özel eğitim ve rehabilitasyon biriminden yararlanmaları esastır. Özel eğitim ve rehabilitasyon biriminde özel eğitim ihtiyacı olan bireyin eğitim alması önerilen destek eğitim programının bulunmaması halinde özel eğitim ihtiyacı olan birey, başka bir özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimine veya başka bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine kayıt yaptırabilir.
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine kayıt kabul
(1) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine kayıtlar Özel Eğitim Modülü üzerinden yapılır.
(2) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine kayıt olacak bireylerden veya veli/vasilerinden;
a) T.C. kimlik numarası,
b) Rehberlik ve araştırma merkezi tarafından verilecek özel eğitim değerlendirme kurul raporu ile özel eğitim değerlendirme kurulu eğitim planı,
c) Bireyin varsa geçmiş eğitim yaşantısıyla ilgili gelişim ve BEP dosyası ile etkinlik örneklerini içeren son belge ve bilgiler,
ç) Son altı ayda çekilmiş iki adet biyometrik fotoğraf,
d) Zihinsel yetersizliği olan bireyler ile 18 yaşını doldurmamış bireyler için veli/vasi muvafakatnamesi,
istenir.
(3)
Kurumdan ayrılma ve yeni kuruma kayıt
(1) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimi ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine kaydolan özel eğitim ihtiyacı olan bireyler, en az bir ay devam ettikten sonra isteğe bağlı olarak kurumdan ayrılacağını ve başka bir kurumdan eğitim alacağını, kurum müdürlüğüne ya da il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne kendisi ya da veli/vasileri bir dilekçeyle bildirir. Yapılan bildirim kurum veya il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce Özel Eğitim Modülüne işlenir ve bu birey için bildirimin yapıldığı ayı takip eden ayda kayıtlı olduğu kurum tarafından ders girişi yapılmaz.
(2) Birey, kurumdan ayrılacağı ay içinde hiç eğitim almamış ise kurum tarafından Özel Eğitim Modülünden ilgilinin yazılı olarak yaptığı kurumdan ayrılma başvuru tarihinden itibaren kaydı silinir. Ancak, özel eğitim ihtiyacı olan birey kurumdan ayrılacağı ay içinde eğitim almış ise Özel Eğitim Modülünden kayıt silme işlemi il veya ilçe millî eğitim müdürlüğünce bir sonraki ayın ilk üç iş gününden sonra gerçekleştirilir.
(3) Kurumdan ayrılan bireyin özel eğitim değerlendirme kurulu raporunun aslı veya örneği, geçmiş eğitim yaşantısıyla ilgili gelişim ve BEP dosyası, aylık performans değerlendirme formları ile etkinlik örneklerini içeren belgelerin bir örneği yeni kurum müdürlüğünün isteği üzerine beş iş günü içinde gönderilir.
Ücretler
(1) Özel eğitim okulları, öğrenim ücretlerini Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre belirler.
(2) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimi ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen destek eğitim tutarı karşılığı bir aylık sürede verecekleri 8 saat bireysel ve/veya 4 saat grup eğitimi için ders ücreti belirlemezler. Ancak, velinin isteği üzerine özel eğitim ihtiyacı olan bireye daha fazla ders verilmesi durumunda, bu derslere ilişkin ücret Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre belirlenir.
Ücretsiz okutulacak bireyler
(1) Özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununda belirtilen oranda ve Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği doğrultusunda özel eğitim ihtiyacı olan bireyi ücretsiz okutur.
(2) Ücretsiz okutulan özel eğitim ihtiyacı olan bireylere ilişkin bilgiler, Özel Eğitim Modülüne işlenir. Bir aylık sürede herhangi bir nedenle destek eğitimi almayanların yerine, kurum tarafından şartları taşıyan başka bir birey geçici olarak belirlenir. Ücretsiz okutulanlar listesinde yer alan bireyin kurumdan kaydı silindikten sonra yeniden aynı kuruma kayıt edilmesi halinde özel eğitim ihtiyacı olan birey yeniden ücretsiz okutulanlar listesine dahil edilir.
Destek eğitimi planlaması ve telafi eğitimi
(1)
(2)
(3) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere rehberlik ve araştırma merkezlerince düzenlenen özel eğitim değerlendirme kurulu raporu doğrultusunda, bireysel ve grup eğitiminin önerilmesi hâlinde bir günde en fazla üç ders saati destek eğitimi verilir. Ders eğitim saatleri bir ay esas alınarak en az iki haftaya dengeli olarak dağıtılabilir.
(4) Doğal afetler veya çeşitli nedenlerle Bakanlık, valilik ya da kaymakamlıkça alınacak tatil kararları veya özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin kuruma gelmemesi nedeniyle yapılamayan eğitimler takip eden aylarda yapılır. Telafi eğitimleri, aynı hafta içerisinde 4 saat bireysel ve/veya 2 saat grup eğitimini; aynı ay içerisinde ise 8 saat bireysel ve/veya 4 saat grup eğitimini geçmeyecek şekilde planlanır. Telafi eğitimi en az iki haftaya dengeli olarak dağıtılabilir. Bir bireyle telafi eğitimi de dâhil aynı gün içerisinde 3 saatten fazla ders yapılmaz.
Günlük çalışma saatleri ve devam devamsızlık takibi
(1) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon biriminde ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, 08.00 ile 19.00 saatleri arasında eğitim yapılır. Çalışma saatleri mülki idare amirinin izni doğrultusunda, merkezin bulunduğu ilin/ilçenin şartları da dikkate alınarak 09.00-20.00 olarak da düzenlenebilir. Bireysel ve grup eğitimin süresi 60 dakikadır. Bu sürenin 40 dakikası ders uygulaması, 10 dakikası dinlenme, sınıf ortamını hazırlama ve 10 dakikası da bireyin ailesini bilgilendirme süresi olarak uygulanır. Eğitimin içeriğine ilişkin yazılı bilgiler eğitimin pekiştirilmesi amacıyla aileye ulaştırılır.
(2) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon biriminde ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde;
a) Tekli eğitim yapılan okullarda öğrenim gören özel eğitim ihtiyacı olan bireyler, veli/vasisinin talebi olması hâlinde haftada bir yarım gün,
b) Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinin;
1) 14 üncü maddesi kapsamında evde eğitim hizmeti verilenler,
2) 16 ncı maddesi kapsamında olup e-Okul sisteminde devam zorunluluğu aranmamasına yönelik işlem yapılanlar,
3) 36 ncı maddesinin altıncı fıkrası kapsamında e-Okul sisteminde devam zorunluluğu aranmamasına yönelik işlem yapılanlar
örgün eğitim saatleri içerisinde de destek eğitiminden yararlanabilirler.
(3)
(4)
(5)
(6) Merkezlerde verilen destek eğitimine devam etmeyen özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin devamsızlıkları aylık olarak Özel Eğitim Modülüne işlenir. Üst üste sekiz hafta (…) geçerli mazereti olmadan devamsızlık yapan özel eğitim ihtiyacı olan bireyin kurumdan kaydı silinir. Haziran, temmuz ve ağustos aylarında ise söz konusu üst üste devamsızlık süresi oniki hafta olabilir. Kurumdan kaydı silinen bireyin telafi hakkı yeni kayıt yaptırması durumunda devam eder. Aşağıdaki hususlar geçerli mazeret olarak kabul edilir:
a) Doğal afetler,
b) Çeşitli nedenlerle Bakanlık veya mülki amirlikçe alınan tatil veya sokağa çıkma yasağı kararları,
c) Hastalık nedeniyle yatak istirahati veya sağlık kuruluşunda tedavi süreci.
(7) Kurumlarca özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin ders devam takibi, kurumun giriş ve çıkışlarını görüntüleyen ve eğitim verilen ayın bitiş tarihinden itibaren en az 90 gün süreyle kayıt yapabilme/depolayabilme özelliği olan kameralı görüntüleme sistemleri ile yapılır.
(8) Kurumlarca eğitim personelinin ders devam takibi, kurumun giriş ve çıkışlarını görüntüleyen ve eğitim verilen ayın bitiş tarihinden itibaren en az 90 gün süreyle kayıt yapabilme/depolayabilme özelliği olan kameralı görüntüleme sistemleri ile yapılır.
(9) Kurumlar, özel eğitim ihtiyacı olan birey ve eğitim personelinin yüzünün net bir biçimde görülebileceği şekilde kamera sistemini kurar ve elektrik kesintisi, kayıtların kaybolması, teknik arıza gibi durumlarda kayıt alınmasının kesintiye uğramaması için her türlü önlemi alır. Kurumlar, kamera görüntüleme sisteminin kesintisiz çalışmasını sağlamak üzere;
a) Kayıt cihazının doğru ayarlandığı, düzgün çalıştığı ve eksiksiz kaydettiğine dair günlük imzalı bir kontrol listesi tutma,
b) Kayıt cihazının bozulması veya çalınması nedeniyle görüntülerin kaybolmasını önlemek amacıyla harici veya internet tabanlı bulut depolama sistemi kullanma,
c) Elektrik kesintilerine karşı elektrik hattını kesintisiz güç kaynağı ile besleme, kamera ve kayıt cihazını UPS ile koruma veya jeneratör bulundurma,
gibi alternatif tedbirleri almak zorundadır. Kamera kayıtlarının eksiksiz ve günü gününe tutulması için alternatif tedbirleri almayan kurumların bu tedbirleri almamalarından dolayı yaşayacakları aksaklıklar mücbir sebep olarak değerlendirilmez.
(10) 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesinin birinci fıkrasında ifade edilen özel eğitim ihtiyacı olan bireylerden bedensel yetersizliği olduğu ve en az on iki hafta süreyle destek eğitimi almak üzere 5580 sayılı Kanun kapsamındaki kurumlardan yararlanamayacağı ya da yararlanmasının sağlığı açısından risk oluşturacağı Durum Bildirir Sağlık Kurulu raporunda belirtilen bireylere bireyin veya velinin/vasinin yazılı talebi ve Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu raporu ile evde destek eğitim hizmeti verilebilir. Evde destek eğitimi verilebilmesi için Bedensel Yetersizliği Olan Bireyler İçin Destek Eğitim Programına göre evde uygun eğitim ortamları oluşturulur. Bu eğitimlerde kullanılacak materyaller bu Yönetmeliğin ilgili maddeleri uyarınca eğitimi verecek personel tarafından Bedensel Yetersizliği Olan Bireyler İçin Destek Eğitim Programında belirtilenler arasından seçilerek uygulanır. Evde verilecek destek eğitimi için kameralı görüntüleme sistemi kayıtları aranmaz. Aylık olarak düzenlenen “Aylık Bireyselleştirilmiş Eğitim, Çalışma ve Rehabilitasyon Planı” bu bireyler için eğitimin verildiği ayı takip eden ayın ilk on iş günü içerisinde il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne teslim edilir. Ayrıca bir örneği inceleme/soruşturma/denetimlerde gösterilmek üzere kurumda saklanır.
(11) Evde destek eğitimi vermek üzere kurumca görevlendirilen eğitim personelinin o gün içindeki diğer ders saatleri, özel eğitim ihtiyacı olan bireyin ikamet adresi ve kurum arasındaki ulaşım süresi dikkate alınarak programlanır. Bu program Özel Eğitim Modülüne işlenerek ilçe millî eğitim müdürlüğü tarafından onaylanır. Evde destek eğitimi vermek üzere görevlendirilen eğitim personeline o gün içinde, evde destek eğitimi planlanan saatten bir önceki ve bir sonraki saat için destek eğitim görevi verilmez.
Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin başarısını değerlendirme
(1) Özel eğitim okullarında bireyin başarısının değerlendirilmesi dengi resmî okul yönetmeliklerine göre yapılır.
(2) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimi ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin başarısının değerlendirilmesi BEP’lerine göre yapılır. Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin izlenme ve değerlendirilmeleri; destek eğitim programlarında yer alan açıklamalar ve ölçme araçları dikkate alınarak BEP birimince yürütülür.
İnceleme, Soruşturma ve Denetim
(1) Kurumlar, Genel Müdürlükçe veya Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 67 nci maddesinde yer alan hükümler doğrultusunda denetlenir.
(2) Bakanlık müfettişi/Bakanlık müfettiş yardımcısı veya il millî eğitim müdürlüklerince görevlendirilen il millî eğitim müdür yardımcısı/eğitim müfettişi/il veya ilçe millî eğitim şube müdürü/eğitim müfettişi yardımcısı veya diğer denetim yetkisi bulunanlarca yapılan inceleme/soruşturma/denetimlerde onayın alındığı aydan önceki geriye dönük olarak en az 90 günlük kamera kayıtlarını sunamayan ve/veya Özel Eğitim Modülü üzerindeki eğitim saatleriyle kamera görüntüleri arasında uyuşmazlık bulunan kurumlara ödemenin yapılmış olması hâlinde, 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesi ikinci fıkrasında yer alan hükümlere uygun işlem yapılır.
(3) 25 inci maddenin dokuzuncu fıkrasında sayılan şartları sağlamadığı tespit edilen kurumlara, 31 inci madde doğrultusunda ödeme yapılmamış olması halinde, 5580 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hükümler doğrultusunda işlem yapılır.
Tutulacak defter ve dosyalar
(1) Özel eğitim okullarında, dengi resmî okullarda kullanılan defter ve dosyalar tutulur.
(2) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon biriminde ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde aşağıda belirtilen defter ve dosyalar tutulur:
a) Defterler:
1) Gelen giden evrak defteri,
2) Ders defteri,
3) Evrak zimmet defteri,
4) Personel kurulu karar defteri.
b) Dosyalar:
1) Özel eğitime ihtiyacı olan birey dosyası (aile görüşme formu, ölçüt bağımlı test, kontrol listesi, dereceli puanlama anahtarı, performans kayıt formu, BEP gelişimi izleme özet formu, portfolyo kontrol listesi, portfolyo dereceli puanlama anahtarı, bireyselleştirilmiş eğitim programı),
2) Aile eğitim danışmanlığı dosyası,
3) Personel dosyası,
4) Gelen giden evrak dosyası,
5) Teftiş dosyası,
6) Kameralı görüntüleme sisteminin doğru ayarlandığına ve düzgün çalıştığına dair tutulan kontrol listesi.
(3) Defter, dosya ve kayıtlar istenen bilgileri içermesi, yıl sonunda çıktısının alınması ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi müdürlüğünce onaylanması şartıyla elektronik ortamda da tutulabilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Ödeme Şartları, Ödemeye Esas Belgeler ve Ödeme
Ödeme şartları
(1) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimine ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden bireylerin destek eğitimi giderlerinin, her yıl aylık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen tutarının Bakanlıkça karşılanabilmesi için;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak kaydıyla, özel eğitim ihtiyacı olan bireyin sağlık kurulu raporuyla asgari %20 oranında engeli olduğunun, 18 yaş altı çocukların Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu ile özel gereksinimi olduğunun tespit edilmiş ve özel eğitim değerlendirme kurullarınca da eğitsel değerlendirme ve tanılaması yapıldıktan sonra düzenlenen raporda destek eğitimi almasının önerilmiş olması,
b) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin kuruma ve Özel Eğitim Modülüne kayıtlı olması,
c) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin alması gereken destek eğitimi programının, kurumda uygulanmak üzere Bakanlık veya valilik izninin alınmış olması,
ç) Kurumda, destek eğitimi programında yer alan modülleri uygulamak üzere yeterli sayıda ve belirli niteliklere sahip eğitim personelinin görevlendirilmiş olması,
d) Özel eğitim ihtiyacı olan bireye kurumca, aylık olarak belirlenen tutar karşılığında bir ayda en az sekiz ders saati bireysel ve/veya dört ders saati grup eğitiminin verilmiş olması,
e) Özel eğitim ihtiyacı olan bireye verilen bireysel ve/veya grup eğitimi süresinin, özel eğitim değerlendirme kurulunca özel eğitim ihtiyacı olan bireye önerilen destek eğitim programlarında yer alan modül/bölüm veya modül/bölümler için belirlenen toplam ders saati sayısını geçmemesi,
f) Kurumlarda istihdam edilenlerin sosyal güvenliklerinin sağlandığına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş olması ve bu kurumların Sosyal Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması veya borcu bulunmakla birlikte 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tecil ve taksitlendirilmiş ya da özel kanunlara göre yapılandırılmış olup, taksitlerinin düzenli ödenmiş olması,
g) İlgili mevzuattaki zorunlu haller hariç; zorunlu eğitim çağındaki özel eğitim ihtiyacı olan bireyin e-okul’da kayıtlı olması,
ğ) Kurumlarca eğitim verilen ay veya takip eden ayın ilk üç iş günü içinde eğitim bilgilerinin Özel Eğitim Modülüne girilmesi ve eğitim verilen ayı takip eden ayın ilk üç iş günü içinde girilen eğitim bilgilerinin onaylanarak verilen eğitime ilişkin faturaların düzenlenmiş; sonraki üç iş günü içinde ise ilçe milli eğitim müdürlükleri tarafından faturaların, 25 inci maddenin on birinci fıkrasında belirtilen Aylık Bireyselleştirilmiş Eğitim, Çalışma ve Rehabilitasyon Planlarının ve kurumlarca girilen eğitim bilgilerinin kontrol edilerek onaylanmış olması,
h) Her özel eğitim ihtiyacı olan birey için denetimlerde gösterilmek üzere Aylık Bireyselleştirilmiş Eğitim, Çalışma ve Rehabilitasyon Planlarının hazırlanmış olması
gerekir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen süreler içinde Özel Eğitim Modülüne eğitim bilgi girişini yapmayan kurumlara ödeme yapılmaz. Eğitim bilgi girişini yaptığı halde onaylama işlemini belirtilen sürelerde yapmayan veya onayları ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından reddedilen kurumlara ise sonraki ayların onaylama süreleri içinde onaylama işlemini yapmaları halinde ödeme yapılır.
(3) Kameralı görüntüleme sistemlerine ilişkin kayıtlar, il millî eğitim müdürlüklerince görevlendirilen eğitim müfettişi/eğitim müfettiş yardımcıları/il millî eğitim müdür yardımcıları/il veya ilçe millî eğitim şube müdürleri/diğer denetim yetkisi bulunanlarca veya millî eğitim müdürlüğünce görevlendirilenlerce ödeme yapıldıktan sonra incelenir. Yapılan inceleme sonucunda gerçek dışı beyanda bulunmak suretiyle fazladan ödemeye sebebiyet veren kurumlara ilişkin 27 nci maddenin ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
Ödemeye esas belgeler
(1) Bakanlıkça özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimine ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine yapılacak ödemelere esas olmak üzere; diğer kontrollerle birlikte Özel Eğitim Modülünden alınmış il veya ilçe millî eğitim müdürlüğünce onaylı kuruma ait liste çıktısı, özel eğitim ihtiyacı olan birey adına düzenlenmiş fatura istenir.
Ödeme
(1) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimine ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin aylık destek eğitimi giderleri, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir ve Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten kurumca özel eğitim ihtiyacı olan bireye bir ayda sekiz ders saati bireysel ve/veya dört ders saati grup eğitimi verilmesi şartıyla kurumlara ödenir. Ancak, özel eğitim ihtiyacı olan bireylere herhangi bir nedenle ayda sekiz ders saati bireysel ve dört ders saati grup eğitiminin tamamının verilememesi hâlinde Hazine ve Maliye Bakanlığınca bireysel eğitim için belirlenen tutarın sekize, grup eğitimi için belirlenen tutarın ise dörde bölünmesiyle bulunan sayı, kurumca verilen ders saati sayısı ile çarpılarak elde edilen tutar kurumlara ödenir.
(2) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin bir yıllık süre içerisinde bir kez kurum değiştirmesi durumunda, Bakanlıkça ödeme yapılır. Ancak, velinin başka il veya ilçeye taşınması veya diğer zorunlu sebeplerle kurum değiştirmek durumunda bulunması hâlinde, ikiden fazla farklı kuruma da ödeme yapılabilir.
(3) Özel eğitim değerlendirme kurulunca, özel eğitim ihtiyacı olan bireye destek eğitim program ve modüllerinde belirtilen eğitim süresinin tamamlanmasından sonra tekrar alınmasının önerilmesi hâlinde Bakanlıkça, bu program ve modüllerinde süreleri belirtilen eğitim için bir defa daha ödeme yapılır.
(4) Özel eğitim ihtiyacı olan bireye özel eğitim değerlendirme kurulunca düzenlenen raporun süresi bitmeden önerilen modül/bölümün tamamlanıp kurulca tekrar aynı modül/bölümün önerilmesi hâlinde de ödeme yapılır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yönetmelikte bulunmayan hükümler
(1) Bu Yönetmelikte yer almayan hususlarda, Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği ile dengi resmî kurumların mevzuat hükümleri uygulanır.
Mevcut özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyet gösteren özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görev yapmakta olan kurum müdürleri için 7 nci maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz.
Kurum açma, kurum nakli ve dönüşüm işlemine başlamış olanlar
(1) 2023 yılı içinde ve 13/9/2023 tarihinden önce özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimi veya özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi açmak veya kurum nakli için Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının (l) veya (m) bentlerindeki belgelerden herhangi birini almak üzere başvuranlar ya da inşaat ruhsatı (yapı ruhsatı) alanlar veya millî eğitim müdürlüklerinde kurum açma ve kurum dönüşümü başvurusu bulunanlar hakkında 6 ncı madde hükümleri uygulanmaz.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 16 ncı maddesinin ikinci fıkrası veya geçici 21 inci maddesi kapsamında geçici nakil yapmış kurumlara geçici nakil süresinin bitiminde, bulundukları ilçenin dışında yalnızca geçici nakil yapılmadan önce faaliyette bulundukları ilçeye nakil yapmalarına izin verilir.
2024 yılı kurum açma başvuruları
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on iş günü içinde MEBBİS-RAM modülünde ilçelerdeki destek eğitimi almasına karar verilen özel eğitim ihtiyacı olan birey sayısı esas alınarak 6 ncı madde kapsamında 2024 yılı için açılacak kurum sayısı Bakanlıkça belirlenir ve Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayımlanır. Kurum açılış işlemleri 6 ncı maddede yer alan usul ve esaslara göre yapılır. Bu kapsamda 2024 yılı içinde açılışı tamamlanamayan kurumların açılış işlemleri 2025 yılı içinde tamamlanabilir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
(1) 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel, Özel Eğitim Okulları Çerçeve Yönetmeliği, 9/7/2009 tarihli ve 27283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Engelli Bireylere Uygulanacak Destek Eğitim Programları ve Eğitim Giderlerinin Karşılanmasına Dair Yönetmelik ve 6/1/2011 tarihli ve 27807 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmeliğin;
a) 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri bu bentteki değişikliğin yayımı tarihinden 6 ay sonra; 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası, 24 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ile 25 inci maddesinin altıncı fıkrası bu bentteki değişikliğin yayımı tarihinden 60 gün sonra,
b)
c) Diğer hükümleri ise yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.