Orman Yangınlarıyla Mücadelede Görev Yapan Gönüllüler Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; orman yangınlarıyla mücadele eden gönüllülerin hukuki statüsünü düzenlemek ve gönüllülerin çalışma, denetim usul ve esasları ile nitelik, görev, sorumluluk, eğitim, araç-gereç, kıyafetleri ile ilgili düzenlemeleri yapmak suretiyle, orman yangını söndürmede gönüllü olan kişilerin çalışmalarının planlı, etkin ve uyum içinde yürütülmesini sağlamaktır.

(2) Bu Yönetmelik; görevlendirilecekleri saha dâhilinde orman yangınları ile mücadelede yetkili bulunan bölge/işletme müdürlüğüne bağlı olarak görev yapacak olan gönüllülerin belirlenmesine, yetkilendirilmesine, eğitimlerine, görevlerine, haklarına, sorumluluklarına, kıyafetlerine, araç-gereçlerine, çalışma ve denetimine dair usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 69 uncu ve ek 5 inci maddeleri ile 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 1 inci maddesi, 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile geçici 5 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bölge müdürlüğü: Orman bölge müdürlüğünü,

b) Daire Başkanlığı: Orman Genel Müdürlüğü Orman Yangınlarıyla Mücadele Dairesi Başkanlığını,

c) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü: Mesleği orman yangını söndürme işçiliği olmayan ve bu görevden dolayı maaş almayan, eğitim, beceri ve donanım olarak profesyonel yangın söndürme işçiliği imkân ve kabiliyetlerine sahip olan, orman yangını çıktığında kendi meşguliyetini bırakıp, emir komuta zinciri içinde yangına müdahale eden ve yangın sonrası kendi meşguliyetine dönen 18 yaşını bitirmiş kişiyi,

ç) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü ekibi: En az 5 en fazla 10 kişiden oluşan ekibi,

d) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü ekip amiri: İdarenin görevlendirdiği gönüllüler içerisinden belirlenen ve yangın amirliği eğitimi verilmiş kişiyi,

e) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülük sınavı: Gönüllülerin belirlenmesi için komisyon marifeti ile yapılan sınavı,

f) İaşe giderleri: Yangında iaşe için sarf edilen giderleri,

g) İşletme müdürlüğü: Orman işletme müdürlüğünü,

ğ) Komisyon: Orman yangınlarına müdahalede görev almak isteyen gönüllülerin belirlenmesi ve gönüllülüğün sonlandırılması iş ve işlemleri takip etmek için oluşturulan kurulu,

h) ORBİS: Orman bilgi sistemini,

ı) Orman yangını ekip binaları: Orman yangınını söndürmede görevli personelin kaldıkları yerleri,

i) Orman yangınlarını söndürme çalışmaları: Ormanlarda veya diğer açık alanlarda çıkıp ormana sirayet ihtimali olan yangınların söndürülmesi amacıyla, ihbarın alındığı andan itibaren ilk hareket yerine dönünceye kadar bir fiil yapılan ulaşım, yangına müdahale, söndürme ve soğutma çalışmalarının tümünü,

j) Diğer gönüllü: Orman yangınlarıyla mücadele kapsamında; yardımlaşma ve lojistik destek amacıyla kişisel çıkar gözetmeksizin ve hiçbir maddi beklentisi olmadan kendiliklerinden fiziksel gücünü, zamanını, bilgi birikimini, yeteneğini ve deneyimini kullanarak orman yangınlarının söndürülmesi çalışmalarına fayda sağlayan kişileri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Orman Yangınlarıyla Mücadele Gönüllülerine İlişkin Hususlar

Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü olabilmek için aranan şartlar

(1) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü olabilmek için aşağıdaki şartlar aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.

b) 18 yaşını bitirmiş olmak.

c) En az ilkokul mezunu olmak.

ç) Sağlık yönünden elverişli olduğuna dair sağlık raporu almak (Aile sağlığı merkezlerinden alınması yeterlidir.).

d) Adli sicil kaydı olmamak.

e) Teorik ve uygulamalı orman yangınlarıyla mücadele eğitimini başarıyla tamamlamış ve sertifikasını almış olmak.

Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin belirlenmesi

(1) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü adaylar, Ek-1’deki başvuru formunu doldurarak orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü olmak için orman bölge müdürlüğüne/orman işletme müdürlüğüne şahsen başvuruda bulunurlar.

(2) Orman yangınlarına müdahalede görev almak isteyen orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin belirlenmesi ve gönüllülüğün sonlandırılması iş ve işlemleri takip etmek için komisyon kurulur. Gönüllü olmak isteyen adaylar komisyon tarafından belirlenir. Komisyon; bir başkan, iki asıl ve iki yedek üye olmak üzere Bölge Müdürü tarafından oluşturulur ve oy çokluğu ile karar alır.

(3) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü adayları, teorik ve uygulamalı orman yangınlarıyla mücadele eğitimine tabi tutulurlar. Eğitimde yangına müdahale, ilk yardım, kişisel koruyucu donanımların kullanımı, iş güvenliği, orman yangınlarında kullanılan araçlarla ilgili teorik ve uygulamalı eğitimler verilir.

(4) Eğitim sonucunda yapılacak sınavlarda 70 ve üzeri not alarak başarı gösterenler orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü olmaya hak ve yeterlilik kazanarak katılım belgeleri verilir.

(5) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü olmaya hak kazananlar, ilgili orman işletme müdürlüğü tarafından, Ek-2’de yer alan örneğe uygun, fotoğraflı ve onaylı orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü kimlik kartı ücretsiz verilerek Orman Genel Müdürlüğünün orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü olarak yetkilendirilirler. Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü kartını kaybettiğini yazılı dilekçe ile beyan eden gönüllülerin yeni kartları komisyon kararı sonucu verilir.

Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin eğitimi, denetimi ve çalışma usulü

(1) Devlet ormanlarında çıkmış olan yangınlarda kullanılmak üzere, orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerine, iki yılda bir Daire Başkanlığı tarafından belirlenecek araç-gereç, malzeme ve kişisel koruyucu donanım verilir ve bunlar ORBİS sistemine kaydedilir. Sahipli ormanlarda çıkmış olan yangınlarda bu ihtiyaçlar orman sahipleri tarafından karşılanır.

(2) Devlet ormanlarında çıkmış yangının söndürülmesine katılan orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin iaşe giderleri yangın söndürme faaliyetleri süresince ilgili orman işletme müdürlüğü tarafından, diğer ormanlarda ise sahipleri tarafından karşılanır.

(3) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin ekip içindeki görevleri, gönüllü amiri tarafından görev dağılımı yapılarak belirlenir.

(4) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüleri katıldıkları bir orman yangınına ekip halinde ve emir komuta zinciri içinde müdahale ederler.

(5) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin çalışmaları bağlı bulundukları orman işletme müdürlüğünce denetlenir ve takip edilir.

(6) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüleri, orman yangınlarıyla mücadele eğitimine ilaveten görevlerine uygun olan ve Daire Başkanlığınca uygun görülen diğer eğitim ve tatbikatlara katılırlar.

Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin görevleri

(1) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin görevleri şunlardır:

a) Orman yangını ihbarı üzerine, kişisel koruyucu donanım, araç ve ekipmanları ile ekip halinde olay yerine hemen intikal etmek.

b) Yangınlara müdahale etmek ve söndürmek.

c) Orman yangınları esnasında her türlü kaza ve mahsur kalma gibi teknik kurtarma gerektiren olaylara müdahale etmek, her türlü arama ve kurtarma çalışmalarını ve ilk yardım hizmetlerini yürütmek.

ç) Devlet malını koruma ve uzun süreli kullanabilme anlayışı ile görev yapmak.

d) Kişisel koruyucu kıyafetlerini muhafaza etmek ve bunların temiz ve düzenli bulundurulmasını sağlamak.

e) Alet, edevat ve araçların bakım ve temizliklerini yapmak.

f) Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen diğer eğitim ve tatbikatlara katılmak.

Orman yangınlarıyla mücadele gönüllüleri ile diğer gönüllülerin hakları

(1) Orman yangını söndürme çalışmalarına fiilen katılarak bu çalışmalar esnasında vefat eden orman yangınlarıyla mücadele gönüllüleri ile diğer gönüllülerin kanuni mirasçıları ile bu görev nedeni ile yaralanan, hastalanan veya engelli hale gelen orman yangınlarıyla mücadele gönüllüleri ile diğer gönüllüler mevzuat dâhilinde alınacak raporlara göre 2330 sayılı Kanun hükümlerinden faydalandırılır.

(2) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin katıldıkları; eğitim ve tatbikat çalışmaları süresince yeme, içme, ulaşım ve barınma giderleri Orman Genel Müdürlüğünce karşılanır.

(3) Üstün başarı ve yararlılık gösteren orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerine Orman Genel Müdürlüğü tarafından teşekkür belgeleri verilir.

Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin görevinin sona ermesi

(1) Orman yangınlarıyla mücadele gönüllülerinin görevi;

a) Kendi istekleriyle yazılı olarak müracaatları halinde,

b) Haklı bir gerekçe olmadan 6 ncı maddede belirtilen çalışma düzenine uymamaları veya 7 nci maddede belirtilen görevleri aksattıklarının tespit edilmesi halinde,

c) Orman Genel Müdürlüğünün kurumsal kimliğiyle bağdaşmayan, etik davranış ilkelerine uymayan davranışlarda bulunmaları halinde,

ç) Kamu düzenini rahatsız edici, devletin güvenliğini ve kamu hizmetlerinin iyi işlemesini bozmaya yönelik hareketlerde bulunulması halinde,

d) Kanunların öngördüğü ve toplumun genelini ilgilendiren kurallara uymayan davranışlarda bulunulması halinde,

e) Sağlık durumunun, orman yangınlarıyla mücadele çalışma şartlarına engel teşkil ettiğinin sağlık raporu ile tespit edilmesi halinde,

komisyon kararı ile sona erer. Verilmiş olan orman yangınlarıyla mücadele gönüllüsü kimlik kartı geri alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Geçiş hükmü

(1) 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamına giren diğer gönüllüler, 1/1/2025 tarihinden itibaren hak sahiplerinin müracaatları üzerine bu Yönetmelikte düzenlenen haklardan aynı usul ve esaslar çerçevesinde yararlanırlar.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Orman Genel Müdürü yürütür.

Ekler