Amaç ve kapsam
Bu Yönetmeliğin amacı, 2872 sayılı Çevre Kanununun 3416 sayılı Kanunla değişik 9 uncu maddesine göre “Özel Çevre Koruma Bölgesi” olarak ilan edilen ve edilecek alanların, sahip olduğu çevre değerlerinin korunması, iyileştirilmesi ve mevcut çevre sorunlarının bilimsel olarak belirlenmesi ve giderilmesi ile çevrenin doğal güzelliklerinin, tarihî kalıntılarının, toprak, su, doğal bitki örtüsü ve hayvanları gibi varlıklarının, sulak alanların, akarsuların ve gollerin ekolojik dengesinin korunması, tarihi ve kültürel varlıkların gelecek nesillere intikalinin sağlanması için toplumun çevre koruma anlayışının geliştirilmesini sağlamak, yönlendirmek ve desteklemek amacıyla, ilgili kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, milletlerarası kuruluşlar İle dernek ve vakıf gibi gönüllü kuruluşlarca yapılacak veya uygulanacak çevre koruma ile ilgili yaygın eğitim ve bu yaygın eğitime ait koordinasyon ve işbirliğine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.
Dayanak
Bu Yönetmelik, 383 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1, 23/c ve 24 üncü maddeleri gereğince hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen;
“Kurum Başkanlığı” Çevre Bakanlığı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığını,
“Kurum Başkanı” Çevre Bakanlığı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanını,
“Daire Başkanlığı” Çevre Koruma Araştırma ve İnceleme Dairesi Başkanlığını,
“Bölge” Özel Çevre Koruma Bölgelerini,
ifade eder.
Çevre koruma yaygın eğitimi ile ilgili faaliyetler
Kurumun çevre koruma yaygın eğitimi ile ilgili görevleri Milli Eğitim Bakanlığı ile koordineli olarak Çevre Koruma Araştırma ve İnceleme Dairesi Başkanlığınca yürütülür.
Çevre eğitimi ile ilgili görevler şunlardır:
a) Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak ilan edilen ve edilecek alanların sahip olduğu çevre değerlerini korumak, iyileştirmek amacıyla, mevcut ve oluşabilecek çevre sorunları ile ilgili incelemeler yapmak; bu bölgelerin çevre sorunlarını coğrafi, tarihî, sosyal, ekonomik, kültürel, görsel ve estetik yönleriyle ortaya koymak; bu sorunların çözümü için toplumda çevre koruma anlayışının gelişmesine katkıda bulunmak,
b) Çevre korunmasına ilişkin kararların alınması ve uygulanmasında insan ve diğer canlı sağlığının korunması için kalkınma planları doğrultusunda kısa ve uzun vadeli değerlendirmeler yapmak,
c) Çevre ile ilgili bilim dallarında temel ve uygulamalı araştırma projeleri ortaya koymak, bu projeleri teşvik etmek, desteklemek, bu amaçla kamu kurum ve kuruluşları ile dernek, vakıf gibi gönüllü kuruluşlar ve milletlerarası kuruluşlarla işbirliği yapmak; sempozyum, panel, açık oturum, kongre, konferans, seminerler gibi yaygın eğitim faaliyetleri düzenlemek, yayınlar yapmak suretiyle toplumda çevre koruma anlayışını geliştiren faaliyetlerde bulunmak,
ç) Yurtiçi ve yurtdışında benzeri kamu kurum ve özel kuruluşlarla çevre koruma yaygın eğitimi konusunda işbirliği yapmak.
d) Özel ve kamu kuruluşlarının talebi halinde, uygun görüldüğü durumlarda, ilgili kurum elemanları için yaygın eğitim faaliyetleri düzenlemek ve danışmanlık hizmetlerini yürütmek,
e) Kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar tarafından teklif edilen çevre koruma eğitim faaliyetleri ile ilgili inceleme, araştırma ve benzeri konularda görüş bildirmek,
f) Özel Çevre Koruma alanlarındaki bilimsel araştırmaların sonuçlarının ülke ve insanlık yararına kullanılmak üzere teknolojiye aktarılması için çalışmalarda bulunmak; bu amaçla diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak ve danışmanlık hizmetlerini yürütmek,
g) Çevre koruma eğitimi konusunda kitap, film, video ve konuyla ilgili dokümanları temin etmek.
Öğretim elemanlarının seçimi
Her türlü çevre koruma yaygın eğitimi programlarının uygulanmasında öncelikle Kurum Başkanlığı bünyesindeki konu ile ilgili personelden yararlanılır. Ancak, konunun Kurum Başkanlığı dışındaki uzman personel tarafından yerine getirilmesine ihtiyaç duyulması halinde Daire Başkanlığının teklifi ve Kurum Başkanın onayı ile Kurum Başkanlığı dışından da eğitim ve öğretim elemanları görevlendirilebilir. Ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversitelerin konu ile ilgili bölümleri ile müşterek yaygın eğitim faaliyetleri gerçekleştirilebilir.
Öğretim elemanlarının nitelikleri
Öğretim elemanlarında aranılan nitelikler şunlardır:
a) Kurum Başkanlığı personeli için, eğitim programında yer alan konularda gerekli bilgi, beceri ve öğretme kabiliyetine sahip, konusunda uzman veya yönetim kadrosunda çalışmakta olmak,
b) Yüksek öğretim kurumlarında ilgili alanlarda öğretim üyesi veya öğretim görevlisi olmak,
c) Diğer kurum ve kuruluşlar ile vakıf, dernek, milletlerarası ve gönüllü kuruluşlarda çatışan personel için bu kuruluşlarda uzman/idareci olarak çalışmakta olmak ve aynı zamanda eğitim programında yer alan konularda gerekli bilgi ve tecrübeye sahip olmak.
Çevre koruma yaygın eğitimine iştirak edeceklerin seçimi
Uygulanacak eğitim programlarının niteliğine göre, eğitilmek üzere; Kurum içinden katılacak personelin seçimi görev yaptığı Daire Başkanının teklifi ve Kurum Baş- kanının onayı ile, diğer kurum ve kuruluşlardan katılacak personelin seçimi ise Kurumca belirlenen esaslar ve kontenjana göre Kurumlarınca tespit edilir.
Çevre koruma yaygın eğitim faaliyetlerinin şekli
Çevre koruma ile ilgili gerekli bilgilerin geniş halk kitlelerine yaygınlaştırılarak bu kitlelerde de çevre koruma bilincinin yerleşmesini sağlamak ve bu suretle bu Yönetmelikte öngörülen hedefleri gerçekleştirebilmek için uygulanacak çevre eğitim faaliyetleri;
a - Kurum ve kuruluşlardaki personelin eğitimi;
1) Kurum elemanlarının eğitimi,
2) İlgili kamu kurum ve kuruluşlarının elemanlarının eğitimi,
3) İlgili vakıf, dernek ve diğer gönüllü kuruluş elemanlarının eğitimi,
b - Halkın çevre koruma eğitimi;
1) Yöre halkının çevre koruma eğitimi,
2) Muhtar ve belde yöneticilerinin bilgilendirilmesi,
3) Yöredeki sanat, meslek ve ticari kuruluş üyelerinin bilgilendirilmesi,
c - Turizm hizmetlerine ilişkin çevre koruma yaygın eğitimi;
1) Turizme hizmet veren tesis ve işletmelerin personelinin eğitimi,
2) Turist rehberlerinin, bölgenin çevre değerleri ve bunlara ait koruma tedbirleri konusunda bilgilendirilmesi,
3) Kısa ve uzun süreli konaklayan turistlerin çevre konularında bilgilendirilmesi,
4) Turizm yönetimi ile uğrasan resmi ve özel birim personelinin eğitimi,
d -Milli Eğitim Bakanlığı koordinasyonunda ilk ve orta dereceli örgün eğitim kurumlarıyla eğitici ve öğretici faaliyetlerde bulunulması,şeklindeki eğitim türleridir.
Çevre koruma yaygın eğitiminde uygulanacak tanıtım faaliyetleri
Kurum Başkanlığı, çevre bilincinin yerleştirilmesi amacıyla aşağıda belirtilen tanıtım araçlarından biri veya birkaçı ile faaliyette bulunabilir.
a) Broşür, kitap ve benzeri yayınlar ve Basın-Yayın aracılığı ile bölgelerin tanıtımı,
b) Sesli ve görüntülü yayınlarla yerel olarak tanıtım,
c) Kitle iletişim araçlarıyla tanıtım,
ç) Açıklamalı ve uygulamalı gezi programlarıyla tanıtım,
d) Danışma ve eğitim merkezleriyle tanıtım,
e) Gönüllü kişi ve kuruluşlarla işbirliği çerçevesinde yapılan tanıtım,
f) Koruma bölgelerinde ekolojik önemi olan her cins canlı ve cansız varlıkların özelliklerinin ve bunlarla ilgili koruma kurallarının sabit işaretler ve yazılı levhalarla tanıtımı.
Eğitimin yapılacağı yer
Eğitimin yapılacağı yer, eğitimin türüne, süresine ve hedef kitleye göre ayrı ayrı belirlenir.
Eğitimin süreleri
Eğitim programlarının süreleri, programın amacına uygun olarak ve programı oluşturacak hususların (programın yeri, tahsis olunacak para, eğitim görevlileri, eğitime katılanlar ve diğer programlarla ilişkisi ve bu gibi) herbiri gözönüne alınarak tesbit edilir.
Eğitime iştirak ve yeterlilik belgesi
Eğitim faaliyetine katılanlara, eğitimin mahiyeti ve seçilecek özel konulara göre yapılan faaliyet sonunda Kurum Başkanlığınca “Çevre Koruma Yaygın Eğitimine İştirak veya Eğitim Başarı Belgesi” verilebilir.
Mali Hükümler
a) Eğitim Giderleri: Bu Yönetmelikte belirtilen konularla ilgili çalışmaların yürütülmesi için yapılacak giderler Özel Çevre Koruma Fonundan karşılanır.
b) Eğitime Katılanların Giderleri: Eğitime ve tanıtıma katılan kamu personelinin ve gerçek kişilerin her türlü (ulaşım, konaklama ve iaşe) giderleri, Özel Çevre Koruma Fonundan karşılanır.
c) Yönetmelik kapsamına girmeyip çevre koruma yaygın eğitim kapsamında değerlendirilebilecek diğer etkinlikler de Kurumca düzenlenir.
Yürürlük
Sayıştay’ın görüşü de alınmış olan bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmeliği Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanı yürütür.