BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Bu yönetmeliğin amacı; Emniyet Teşkilatı bünyesinde kurulan polis çevik kuvvet birimleri ile bu birimlerin kadrolarında yer alan “Özel Tim”lerin kuruluş, görev, çalışma esas ve usullerini düzenlemektir.
Kapsam
Bu yönetmelik; polis çevik kuvvet birimleri ile kadrolarında yer alan “Özel Tim”lerin, kuruluş şeklini, bu birimlerde görevlendirilecek olan personelin niteliklerini, seçilmelerini, niteliklerinin değişmesi veya sağlık nedenleriyle başka hizmetlere geçirilme veya bu birimlerden alınma şartlarını, görevlerin yerine getirilme esas ve usullerini, emir ve komuta düzenini, yapılacak eğitimlerde göz önünde bulundurulacak esaslar ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer hususları kapsar.
Hukuki Dayanak
Bu Yönetmelik; 11.08.1982 tarih ve 2696 sayılı kanunla 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu’na eklenen Ek Madde 15 gereğince hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu yönetmelikte geçen deyimlerden;
Polis Çevik Kuvvet Birimi 2696 sayılı kanunla değişik 3201 Sayılı Emniyet Teşkilat Kanununa eklenen Ek 10’da belirtilen görevleri yapan, İllerde çevik kuvvet şube müdürlüğü veya grup amirliği, ilçelerde çevik kuvvet grup amirliği düzeyinde oluşturulan kuruluşu,
Disiplin; kanunlara, nizamlara, emirlere mutlak itaat ve astın ve üstün hukukuna riayeti,
Zor kullanma; kanunsuz toplu hareket haline gelen bir toplumsal olayın etkisiz hale getirilmesi veya önlenmesi veya dağıtılması için; toplu hareketin niteliğine veya dağıtma sırasında meydana gelen cebir ve şiddet veya saldırı veya direnişin derecesine ve gereğine göre kademeli şekilde artan ölçüde bedeni kuvvet, maddi güç ve silah kullanılması halini,
Silah ve araç; cop, (normal veya elektrikli), sis ve gaz bombaları, tabanca, makinalı tabanca, ve tüfek, gaz ve bomba tüfeği, dürbünlü tüfek ve benzeri vurucu, önleyici etkisiz hale getirici savunmaya elverişli aletleri, gaz, boyalı veya boyasız tazyikli su püskürten veya personeli ve malzemelerini taşıyan zırhlı veya zırhsız araçlar ile helikopterleri veya uçakları,
Hizmet; kanunlar ve nizamlarda yapılması veya yapılmaması yazılmış olan hususlarla amirler tarafından yazı veya sözle emredilen veya yasak edilen işleri;
Görev; hizmetin icap ettirdiği şeyi yapmayı veya yasakladığı şeyi yapmamayı,
Yetki; görevlerin Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu, 2696 sayılı kanun ve yönetmelik hükümleri ile diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde yerine getirilmesini sağlayacak güç ve imkanları.
Emir; yapılması istenilen hizmetin söz ve yazı ile bildirilmesi.
Amir; makam memuriyet itibariyle bir şeyin yapılmasına veya yapılmamasına dair emir verme yetkisine sahip kimseyi.
Üst; rütbe veya kıdem büyüklüğünü.
Nöbet; bir hizmetin belli bir sıra ve süre ile değişik personel tarafından yerine getirilmesini,
Nöbetçi; nöbet hizmetlerinin yapılması için görevlendirilen personeli,
Devriye; kamu düzenini bozabilecek nitelikte toplumsal olayların meydana gelmesi muhtemel yerlerde yaya veya araçla dolaşarak yapılan önleme ve gözetleme görevini,
TMK (Teşkilat-Malzeme-Kadro); Emniyet Teşkilatının merkez kuruluşu ve bağlı kurumları ile il ve ilçe birimlerinin gruplandırılmış kuruluş tiplerine, hizmetlerin nicelik ve niteliğine göre gerekli olan personel ve malzeme kadrolarının tespitine dair esasları ,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Polis Çevik Kuvvet Birimlerinin Kuruluşu
Birimlerin kurulacağı yerler
Polis Çevik Kuvvet Birimleri il merkezlerinde Emniyet Müdürlüklerine, gerekli görülen ilçelerde emniyet amirliklerine bağlı olarak kurulur.
Birimlerin standart oluşumu
Polis Çevik Kuvvet Birimlerinde her birlik en az iki gruptan, her grup dört ekipten, her ekip ise on kişiden oluşur. Ekibin bir numaralısı ekip amiri, on numaralısı amir yardımcısıdır.
Çevik Kuvvet Şube Müdürlükleri en az bir birlikten, çevik kuvvet grup amirlikleri ise dört ekipten oluşur.
Destek Timler ekip esasına dayalı olarak (9) uncu maddede belirtilen kıstaslara göre kurulur.
Ekip, grup ve birlik amirlikleri teşkilat, malzeme ve kadroları Emniyet Genel Müdürlüğü teşkilat, malzeme, kadro (TMK) esaslarında gösterilir.
Birimlerin kuruluş esasları
(Değişik:24/11/1998-Bakan onaylı) Polis Çevik Kuvvet Birimleri bir il sınırları içerisinde toplumsal olaylara hassas olan sadece bir merkezde veya gerekli görülmesi halinde özel statülü ilçelerde, illerin teşkilat, malzeme ve kadro esaslarında belirlenen ve gruplandırılmış standart kuruluş modellerine göre, il emniyet müdürlüklerinde çevik kuvvet şube müdürlüğü veya ilçelerde çevik kuvvet grup amirliği adıyla, Emniyet Genel Müdürlüğünce hazırlanacak bir plan çerçevesinde kurulur.
Bu planda emniyet ve asayiş hizmetleri bakımından özellik ve önem taşıyan il ve ilçelere öncelik verilir.
Polis çevik kuvvet şube müdürlüğü veya grup amirliği, hizmetin esas birimlerini oluşturan grup, birlik ve Özel Timler ile idari bürolardan meydana gelir.
İl ve ilçe birimlerinin kuruluş standardı
Polis Çevik Kuvvet Birimleri illerde ve ilçelerde TMK esaslarında belirlenen kuruluş tipleri göz önüne alınarak, özel statülü iller ile A ve B tipi illerde çevik kuvvet şube müdürlüğü, C tipi iller ile ilçelerde çevik kuvvet grup amirliği düzeyende kurulur, malzeme ve kadroları illerin emniyet TMK’sında gösterilir.
Özel timlerin kuruluşu
(Değişik:19/03/1997-Bakan onaylı) Özel Timler ve Destek Timleri polis çevik kuvvet birimleri kadrolarına mensup personelden kurulur. Özel timler özel statülü il şube müdürlüklerinde iki ekipten, diğer il şube müdürlükleri ile il ve ilçe grup amirliklerinde bir ekipten oluşur. Destek Birlikleri Gazlı Müdahale ve Kurtarma Büro Amirlikleri ile Köpek Eğitim Merkezi Büro Amirliklerinden oluşur. Özel Tim olarak görevlendirilecek ekip sayısı Emniyet Genel Müdürü’nün önerisi ve İçişleri Bakanı’nın onayı ile arttırılabilir. Destek Birliğinde görev alacak köpekli polilerin sayısı ve niteliği ise Asayiş Dairesi Başkanlığ’ınca belirlenir.
Özel Timlerde görevlendiricek personelin nitelikleri, görevleri, kullanacakları silah, araç ve techizat ile eğitimlerinin yapılış şekli ve esasları bir yönerge ile belirlenir.
Köpek Eğitim Merkezi Büro Amirlikleri ve Gazlı Kurtarma Büro Amirliklerinde görev yapacak personelin nitelikleri, kullanacakları malzeme ve teknik cihazlar, eğitim ve görevlerin icra şekli her iki birim için hazırlanacak ayrı ayrı yönergelerle belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bağlılık, Emir-Komuta ve Sorumluluk
Bağlılık
Polis çevik kuvvet birimleri illerde il emniyet müdürüne, ilçelerde emniyet amirine bağlıdır. Çevik kuvvet görevlileri taşıdıkları sorumluluk ve sahibi oldukları yetkiler bakımından emniyet teşkilatı mevzuatına tabidirler.
Çevik kuvvet birimlerinde görevli her amir, emrindeki personelin disiplini ve moral yönünden yüksek düzeyde olmasını sağlayacak tedbirleri almak, görevlerin mevcut mevzuat ve emirlere uygun olarak yansız ve en iyi şekilde yapılmasını sağlamak, eğitimlerini verilecek talimatlara göre yaptırmak hususunda bir üst amire karşı sorumludur.
Emir ve komuta
Mülki amir, polis çevik kuvvet birimleri ile ilgili emirlerini illerde il emniyet müdürüne, ilçelerde ilçe emniyet amirine, il emniyet müdürü veya ilçe emniyet amiri de kuruluşa göre çevik kuvvet şube müdürü veya grup amirine verir; gecikmesinde sakınca olan hallerde, mülki amir emirlerini doğrudan çevik kuvvet şube müdürü veya grup amirine verebilir.
Mülki amir tarafından verilen emirden doğacak sorumluluk mülki amire; bu emrin hatalı uygulanmasından doğacak sorumluluk kuruluşa göre, emniyet müdürü veya ilçe emniyet amirine aittir. Mülki amir, emirlerini doğrudan çevik kuvvet şube müdürüne veya grup amirine veya grup amirine vermişse sorumluluk emri alan amire aittir.
Gecikmesinde sakınca olan hallerde kuruluşa göre il emniyet müdürü veya ilçe emniyet amiri çevik kuvvet şube müdürü veya grup amirine, çevik kuvvet şube müdürü veya grup amiri de kendi kuruluş birimine toplumsal olaya derhal müdahale edilmesi emrini verebilir. Ancak, müdahaleden mülki amir ile illerde il emniyet müdürü, ilçelerde ilçe emniyet amiri derhal haberdar edilir. Aksi taktirde sorumluluk ilk emri verene aittir.
Kuvvetin göreve sevki
Olay yerine gönderilecek çevik kuvvet miktarını ve gönderiliş şeklini tayin etmek il emniyet müdürüne veya ilçe emniyet amirine, olay yerinde gerekli tertip ve tedbirleri toplu hareketin niteliğine göre zor kullanmanın gereğini taktir ve derecesini tespit etmek yetkisi ve bundan doğacak sorumluluk olay mahallinde görevlendirilmiş daha büyük rütbede bir amir mevcutsa ona, bulunmadığı taktirde kuruluşa göre çevik kuvvet şube müdürüne veya grup amirine aittir.
Çevik kuvvet birimlerinde bütünlüğün bozulmaması amacı ile bu kuvvet personelinin ihtiyaca göre ekip, grup veya birlik halinde görevlendirilmesi esastır.
İllerin takviye kuvvet talebi
Emniyet ve asayişinin gerektirdiği hallerde ilgili Valinin istemi üzerine, Emniyet Genel Müdürü’nün önerisi ve İçişleri Bakanı’nın onayı ile polis çevik kuvvet birimleri geçici olarak başka illerde görevlendirilebilir.
Valilik isteminde kuvvet sevkini gerektiren olayın mahiyeti, bu olayın bastırılması veya önlenmesi için mahalli kuvvetlerden azami yararlanma imkanının araştırılıp araştırılmadığı, istenilen kuvvetin miktarı ve o ilde kalacağı süre açık olarak belirtilir.
Olay yerine diğer il ve ilçelerden gönderilecek takviye çevik kuvvetin miktarı, hareket zamanı, görev süresi ve gerekli diğer hususlar ilgili illerin Valiliklerine gönderilecek Bakanlık emrinde açık ve ayrıntılı olarak bildirilir.
Takviye olarak görevlendirilen kuvvetin, sevkini gerektiren olaya ilişkin hizmetlerde görevlendirilmesi esastır.
İl merkezi ve ilçelerdeki polis çevik kuvvet birimlerini il içinde kaydırmak suretiyle görevlendirme yetkisi o ilin Valisine aittir.
Takviye kuvvetin görevlendirildiği il’e sevki
Geçici olarak görevlendirilen kuvvetin olay yerine sevki o kuvvetin bağlı bulunduğu il Valiliğince sağlanır.
Bu kuvvetin görevlendirilmesini gerektiren olayın mahiyetine ve gideceği bölgenin iklim şartlarına göre silah, mühimmat, giyecek, teçhizat, araç ve gereç ihtiyaçları kuruluşunda bulunduğu il emniyet müdürlüklerince karşılanmak suretiyle karşılanmak suretiyle kuvvetin sevkleri yapılır.
Takviye kuvvetin göreve hazırlanması
Olay Yerine gönderilen Çevik Kuvvet birimi Bakanlık emrinde belirtilen süre ile bağlantılı olarak o ilin Valisinin emrine girer.
Takviye olarak gönderilen kuvvetin ile gelişinden itibaren olaya müdahaleye hazır duruma gelebilmesi için İl Emniyet Müdürlüğünce aşağıdaki tedbirler alınır:
a.Kuvvet, şehrin uygun bir yerinde karşılanır ve eskort eşliğinde konaklayacağı ve ivedi durumlarda da müdahale tertibi alacağı yere sevk edilir.
b.Kuvvetin o il muhabere çevrimine girmesi için gerekli muhabere araçları ile donatılır ve çağrı kodları belirlenir.
c.Takviye kuvvet personelinin noksan teçhizatı tamamlanır.
d.Olaya müdahalede yararlanılmak üzere ilin stratejik noktaları, cadde ve yolları tanıtılır.
e.Müdahale edilecek olayın mahiyeti ve bu konuda alınan istihbarat açıklanır ve olay yerine intikal şekli ve göreve ilişkin harita, kroki ve planlar birim yetkilisine verilir.
f.Mahalli çevik kuvvet birimleri ile yapılacak müşterek görevlerde, işbirliği ve koordinasyonun sağlanması için belirlenen ortak çalışma esasları açıklanır.
Takviye Kuvvetin beslenme ve barınması
Geçici olarak görevlendirilen kuvvetin görev yerine sevki o kuvvetin bağlı olduğu il Valiliğince, geriye sevkleri ile beslenme ve barınma masrafları gönderildiği ilin Valiliğince karşılanır. Bu amaçla yapılacak harcamalarda ödeme emri aranmaz.
Faaliyet raporunun düzenlenmesi
Göreve sevk edilen çevik kuvvet biriminin yetkili amirleri olayın bastırılması sonucunda;
a.Olaya müdahale için kuvvetin hareket ettiği ve olay yerine vardığı günü ve saati,
b.Olayın mahiyetini, cereyan şeklini ve sonucunu,
c.Personel, silah, mühimmat, araç, gereç ve teçhizatının son durumunu,
d.Olaya ilişkin diğer hususları,
kapsayan raporunu üç örnek olarak düzenler. Yakalanan sanıklarla, eylemlerine ve elde edilen suç delillerine ilişkin tutanak örnekleri bu rapora eklenerek bir örneği görevin yapıldığı ilin emniyet müdürlüğüne, ikinci örneği dönüşte çevik kuvvet biriminin bağlı bulunduğu emniyet müdürlüğüne verilir, üçüncü örneğide biriminde saklanır.
Takviye kuvvetin geriye sevki
Kuvvet sevkini gerektiren şartların ortadan kalkması halinde polis çevik kuvvet birimleri görevlendirme süresine bakılmaksızın emrine girdiği Vali tarafından derhal esas görev yerlerine gönderilirler.
Bakanlıkça verilen sürenin bitmesine rağmen, kuvvet sevkini gerektiren olay devam ediyorsa takviye kuvvetin o ilde kalış süresi gönderilişindeki usule göre uzatılabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Görevler ve Görevlerin Yerine Getirilme Esas ve Usulleri
Çevik kuvvetin görevleri
Polis çevik kuvvet birimlerinin görevleri şunlardır:
a.Kanuna uygun toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin düzenini ve güvenliğini sağlamak,
b.Kamu düzenini bozabilecek nitelikteki toplumsal hareketlerin meydana gelmesi muhtemel yerlerde önleyici tedbirleri almak
c.Grev ve lokavt sırasında işyerlerinin tahribe uğramasının veya işgalinin önüne geçmek, bu yerlerde devriye hizmetleri yürütmek,
d.Kanunu aykırı sokak ve meydan hareketlerini önlemek,
e.Toplumsal olayda, grev ve lokavtlar ile kanuna aykırı sokak ve meydan hareketlerinde toplumun veya kişilerin maddi ve manevi varlıklarını tecavüzlerden korumak,
f.Diğer polis kuvvetlerinin yetersizliği halinde, her türlü tören veya gösterilerde gerekli güvenlik önlemlerini almak ve düzeni sağlamak
g.Özel Timlerin yer almasını gerektirecek diğer operasyonları yapmak,
h.Yukarıdaki bentlerde gösterilen durumlarda meydana gelen kanuna aykırı olayları gerekirse zor kullanarak etkisiz hale getirmek.
Önleme planının hazırlanması
Polis çevik kuvvet birimlerinde,sorumlu oldukları bölgede meydana gelmesi muhtemel toplumsal olaylara karşı önleme ve müdahale planları hazırlanır.
Bu planların hazırlanışında göz önüne alınacak esaslar ve planın içereceği hususlar yönergede belirtilir.
Olay öncesi yapılacak hazırlıklar
Her polis çevik kuvvet biriminde şube müdürü veya grup amirinin başkanlığında,olayda görev alacak amirlerden bir değerlendirme grubu oluşturur. Değerlendirme grubu, kuvvetlerin olay yerine sevki, toplanması, alınacak önleyici tedbirler, olayın izlenmesi, kontrolü ve yapılacak müdahale, zor kullanma ve yakalama biçimi ve olay yerindeki delillerin korunması konularında durum mahkemesi yaparak hareket tarzlarına ilişkin esasları tespit eder, planlar ve sorumlu amire önerir.
Kuvvetin olay yerine sevk hazırlığı
Olay yerine sevk olunacak kuvvetlere, kuruluş merkezi sahası içinde ve belirli bir yerde süratle toplanmaları duyurulur.
Olay yerine sevk olunacak görevlilerin kıyafet, silah ve teçhizatı yetkili amirlerince kontrol edilir.
Kuvvetlerin olay yerinde toplanması
Olay yerine sevk olunan kuvvetlerin toplanma yeri, topluluğun bulunduğu saha ve yönüne göre önceden tespit olunur. Bu yerlerin topluluktan yeteri kadar uzak bulunması esastır.
Olay yerine sevk edilmiş olan görevlilere, yetkili amirlerince;
a . Olayın nedenleri ve mahiyeti,
b . Topluluğun yapısı ve psikolojisi,
c . Olayın gelişme durumunu ve muhtemel sonuçları,
açıklanır, personele müdahale sırasında tutum ve davranışlarının nasıl olması gerektiği hususunda ilave talimat verilir.
Olay yerinde alınacak önleyici tedbirler
Topluluğun tahrip veya işgal edileceği hassas nokta ve bölgeler ile topluluğun bulunduğu yer ve takip edeceği istikamete göre gereken emniyet tedbirleri süratle alınır, yetkili olmayan kişi ve vasıtaların topluluğa katılmaları kesinlikle önlenir.
Polis araçlarının her türlü tecavüzlerden uzak tutulmasına azami dikkat gösterilir ve olay mahalline yakın bir yerde yeteri kadar ihtiyat kuvvet bulundurulur. Olay yerinde ve çevresinde makul bir mesafe esası gözetilmek suretiyle devriye görevlileri bulundurulur, mevcut imkanlara göre telsizli yaya ve motorlu devriyeler tarafından sokak başları ve olay sahası kontrol altına alınır.
Toplumsal olayların cereyan ettiği sahada topluluğun yayılmasını önlemek için belirli hudutlar tespit olunarak kritik sahaya giriş ve çıkış yolları kontrol altında ve topluluğa daima açık tutulur.
Olayların izlenmesi, kontrolü ve müdahale esasları.
Kanuna uygun olan ve olmayan toplantı ve gösteri yürüyüşleri ile diğer toplumsal olayların izlenmesi, kontrolü ve müdahale esasları aşağıda belirtilmiştir.
a.Kanuna uygun toplantı ve gösteri yürüyüşleri ile diğer toplumsal olaylarda;
(1) Topluluk, toplantı yerinde veya toplanacak bölgelerde gidiş ve dönüşlerinde, dağılma anına kadar yakından takip ve kontrol altına alınır.
(2) Topluluğun, menfi unsurların tahrik ve teşviki ile istikamet değiştirmesine mani olacak her türlü tedbir süratle yerine getirilir.
(3) Gerektiğinde tertip heyetine yardımcı olunur.
(4) Toplantı ve yürüyüşe gösteri yürüyüşüne mani olmaya veya huzur ve sükunu bozmaya teşebbüs edenler yakalanarak tesirsiz hale getirilir ve olay yerinden uzaklaştırılır.
b. Kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri nedeniyle toplumsal olaylara müdahale gerektiğinde;
(1) Mahallin mülkiye amiri veya görevlendirileceği en büyük zabıta amiri veya zabıta amirlerinden biri ses yükseltici veya yayıcı cihazlar aracılığı ile önce kendisini topluluğa tanıtır., sonra “kanuna uyarak dağılmaları ve dağılmamaları halinde zor kullanılacağı” ihtarını yapar. Dağılma ihtarı olumlu, kitleyi yumuşatıcı, sade ve açık olur. Emir mutlaka iki veya üç defa tekrar edilir ve en uzak noktadan işitildiğine dair görevlilerce tutanak düzenlenir.
Dağılma ihtarı, emrin maksadını sağlayacak ve emri yerine getirecek ölçüde elde kuvvet bulundurulmadan kesinlikle verilmez.
Güvenlik kuvvetlerine karşı fiili saldırı ve mukavemet bulunduğu taktirde veya güvenlik kuvvetleri tarafından korunan yerlere fiili saldırı halinde ihtara gerek yoktur.
(2) Yapılan ihtara rağmen topluluğun dağılmaması halinde yeteri kadar zor kullanılarak öncelikle, topluluğun bulunduğu yerde kalmaları temin edilir ve olayın herhangi bir şekilde gelişmesine ve tahripkar bir nitelik almasına mani olunur.
(3) Topluluğun belli bir yerde zararsız halde kalması sağlanamadığı taktirde; topluluğun diğer gruplara katılarak büyümelerini önlemek gayesiyle, olayın cereyan şekline ve şartlarına göre uygun yerlere barikatlar kurarak birleşmeye mani olunur ve dağıtmaya parça parça topluluklardan başlanır.
(4) Alınan tedbirlere ve uygun ölçülere yapılan zor kullanmaya rağmen topluluğun birleşmesine ve büyük gruplar haline gelmesine mani olunamadığı taktirde zor kullanmanın derecesi yükseltilerek topluluk dağıtılır.
c.Dağıtma emri yetkili amir tarafından verilir. Bu emri alan personel görevli amir komutasında ilgili mevzuatın tanıdığı yetkileri kullanmak üzere derhal harekete geçer.
Yapılacak müdahale topluluğu dağıtma, toplanmayı önleme ve suçluları yakalama amacına yönelik olmalıdır.
Toplu hareketin niteliğine veya dağıtma sırasında gösterilen cebir ve şiddet veya tehdit veya saldırı veya karşı koyma derecesine ve gereğine göre kademeli şekilde artan ölçüde bedeni kuvvet, maddi güç ve silah kullanılır.
d. Zor kullanarak yapılacak dağıtmada aşağıdaki esaslara uyulur;
(1) Mevcut kuvvetler ayrı ayrı noktalarda meydana gelecek ufak çatışmaları bastırabilmek için dahi olsa küçük parçalara bölünmez.
(2) Dağıtmak için yapılan müdahale bu işe en uygun yerlerde yapılır. Bu nedenle dağıtma sahaları süratle ve tam dağılmaya uygun şekilde seçilir.
(3) Dağıtma planlanırken topluluğa dağılması için birden fazla yol ayırt edilir. Bu yollar uygun hale getirilmeden topluluğu dağıtmaya teşebbüs edilmez.
(4) Topluluğun gitmesi arzu edilmeyen istikametteki yolların canlı veya cansız vasıtalardan yararlanılarak kurulacak barikatlar vasıtasıyla kapatılması sağlanır.
(5) Müdahale edecek çevik kuvvet biriminin ekip halinde çalışması esas olduğundan, kişisel hareketlerden kaçınılır.
(6) Elverişli bir alanda müdahaleye imkan vermek amacıyla yapılacak geri çekilmelerde, yavaş hareket edilir. Çekilme esnasında polisin yüzü genellikle topluluğa karşı olur.
(7) Topluluğun ele başları yakalanarak olay sahasından süratle uzaklaştırılır.
(8) Açık sahalardaki sıkışık topluluklara karşı yapılacak dağıtma hareketinde, topluluk küçük parçalara bölünür, bölünen parçalar diğer gruptan irtibatsız hale getirilir ve her parçanın dağıtılması sağlanır.
(9) Bir cadde boyunca hareket eden topluluklarda, yol kesimlerinde topluluğun önü kesilerek parçalara bölünür. Her parça zıt istikametlere sevk olunarak yedek kuvvetler tarafından dağıtılmaları sağlanır ve dönüşlerine imkan verilmez.
(10) Şehrin nüfusu kalabalık yerlerini işgal eden toplulukların dağıtılmasında, önce olay sahası tecrit olunur, sonra olayın meydana geldiği merkezden itibaren çevreye doğru dağıtma hareketine girişilir.
(11) Bina içindeki toplulukların dağıtılmasında çıkış yolları genellikle zemin seviyesinde olduğundan, mümkün olduğu ölçüde dağıtma hareketine üst katlardan zemine doğru başlanır ve binanın çıkış yollarının bu amaca uygun halde bulundurulması sağlanır. Geniş salon ve benzeri yerlerde kapıdan içeri giren kuvvetlerce duvar kenarı izlenerek topluluk küçük parçalara bölünür ve çıkışlarda herhangi bir izdihama meydan verilmez.
(12) Bir topluluğun tekrar toplanmasını önlemek üzere, her türlü ihtimal giderilinceye kadar olay sahasında motorlu veya indirilmiş ekipler bulundurulur.
Grev ve lokavtlarda alınacak tedbirler
Grev ve lokavtlar sırasında işyerlerinin tahribe uğramasının veya işgalinin önüne geçilmesi için verilen görevlerde;
a. Yetkili amirlerce, memurlara grev ve lokavtın kanuni olduğu taktirde polisin hiçbir müdahalede bulunmayacağı açıklanır.
b. Kanuna aykırı bir hal ortaya çıktığında can ve mal emniyetinin sağlanması, düzenin korunması ve sürdürülmesinin temini için gerekli müdahalenin yapılacağı kurum ilgililerine duyurulur.
c. Grev ve lokavtın uygulandığı saha herhangi bir topluluğun oluşmaması için gerekli emniyet tedbirleri alınır ve trafiğin düzenlenmesi sağlanır.
d. Seyirci halk kitlesi olay yerinden uzaklaştırılır.
e. Grev ve lokavtı yöneten kişilerin tutum ve davranışları usulüne uygun bir şekilde izlenir.
f. Yukarıda belirtilen tedbirlerin uygulanmasında, varsa o kurumdaki özel güvenlik teşkilatı personeli de emre alınarak görevlendirilir.
Yakalamalar ve olay yerindeki delillerin korunması
Tespit edilen zanlıların yakalanmasında, gereği ölçüsünde zor kullanılır, yakalanmış zanlılara karşı topluluğun tansiyonunu yükseltici hareketlerden kaçınılır.
Yakalamalar yeter sayıda görevli ile yapılır, yakalanan sanığın kaçmasına kesinlikle imkan verilmez.
Olay yerinde bir süre daha kalacak amir ve memurlar, olay sahasındaki suç delillerinin tespiti ve korunması için gereken her türlü tedbiri alırlar.
Suç yeri açık sahada ise etrafı uygun araç ve gereç ile çevrilir. Bina içinde kapılarda gerekli tertibat alınarak suç yerine yetkisiz kimselerin girmeleri önlenir. Suç yeri ve zanlılar tahkikatı yürütecek birime teslim edilir.
Zor kullanmanın derecesi belirtilmeli
Tören ve gösterilerde alınacak tedbirler
Polis çevik kuvvet birimi kurulduğu ilde milli bayramlarda emniyet teşkilatının özel kutlama günlerinde ve devlet büyüklerinin karşılanma ve uğurlanmalarında şeref ve ihtiram kıtası hizmetlerini yerine getirmekle görevlidir.
Polis çevik kuvvet biriminde, tören veya gösterilerde güvenlik önlemlerinin alınması ve düzenin sağlanması hizmetinin verebilmesi diğer polis kuvvetlerinin yetersizliği şartına bağlıdır.
Bu birimde her türlü tören veya gösterilerle ilgili görev verildiğinde aşağıdaki tedbirler alınır:
a. Görev alacak personelin kılık, kıyafet, silah ve teçhizatı amirleri tarafından kontrol edilir.
b. Görevleri sırasındaki tutum ve davranışları hakkında gerekli talimat verilir.
c. İl emniyet müdürlüğünce yapılmış olan görev planlaması içinde alacağı hizmet ve personelin görevleri kendilerine duyurulur.
Devriye görevleri
Polis çevik kuvvet birimleri, kamu düzenini bozabilecek nitelikteki toplumsal hareketlerin meydana gelmesi muhtemel yerlerde motorlu devriye hizmetleri ile görevlendirilebilirler.
Devriye hizmeti toplumsal olayların yoğunlukta meydana geldiği veya gelebileceği bölgelerle sınırlı olmak üzere ve ekip düzeni bozulmaksızın yapılır.
Devriye olarak görevlendirilmiş ekip veya ekipler yetkili amirlerince verilecek görevler dışında (Polis Disiplinine, Merasim ve Topluluklardaki Rolüne ve Polis Karakolları Teşkilatı İle Vazifelerine dair Talimatname) de belirtilen devriye hizmetlerinin yapılışına ait esas ve usullere göre görevlerini yaparlar.
Polis çevik kuvvet birimine bağlı motorlu devriyelerin sayısı, görevlendirilecekleri bölgeler ve çalışma süreleri çevik kuvvet şube müdürü veya grup amirince tespit olunur.
Devriye görevlileri polisin müdahalesini gerektiren olaylarda, olaya derhal el koyar ve durumu en seri vasıta ile ilgili karakola intikal ettirir ve bu durum bir tutanakla tespit olunur.
Bir olaya müdahale ile gerekli işleme başlama durumunda olan devriye ekip amirleri, birimdeki amirlerini derhal haberdar ederler ve tutanağın bir örneğini de kendilerine verirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çevik Kuvvet Biriminde İç Hizmetler
Günlük görevler
Polis çevik kuvvet birimlerinde, hizmetin gereklerine uygun olarak, belirli bir sıra ve süre ile polis memurları ve tüm sıralı amirler tarafından nöbet tutulur.
Nöbet hizmetleri ve tutulacak yerler, birimdeki personel mevcudu ve çalışma süreleri göz önüne alınarak düzenlenir. Her nöbet yeri ve nöbetçi personel için birim amirince nöbet talimatı hazırlanır.
Tutulacak Nöbetler
Polis çevik kuvvet birimlerince tutulacak nöbetler aşağıda gösterilmiştir:
a.Nöbetçi amirliği; nöbetçi amiri, kuruluşa göre çevik kuvvet şube müdürü veya grup amiri sıfatı ile birim yönetimini, güvenliğini ve disiplinini sağlamak, göreve çıkacakların kılık kıyafet ve teçhizatlarını kontrol etmek, göreve sevk etmek ve önemli olaylarda çevik kuvvet şube müdürü veya grup amirini haberdar ederek alacağı emre göre hareket etmekle görevlidir.
b.Nöbetçi komiseri; çevik kuvvet şube müdürlüklerinde uygun görüldüğü taktirde nöbetçi amirine yardımcı olmak üzere görevlendirilir.
c.Nöbetçi memuru; nöbetçi amiri ve komiserinin vereceği emirleri yapmakla görevlidir.
d.Nizamiye nöbeti; kuruluş binasına giriş ve çıkışların kontrol altına bulundurulması amacıyla tutulur.
e.Çevre koruma nöbeti; birimin konuşlandığı bina ve tesislerin dış tevavüzlerden korunması için tutulur.
f.Garaj nöbeti; araçların korunması ve giriş-çıkış emniyetlerinin sağlanması için tutulur.
Birimlerinde nöbetçi amirliği ve nöbetçi memurluğu hizmetinin tutulması zorunludur. Bunların dışındaki nöbet hizmetlerinden hangilerinin tutulacağı hizmet gereklerine göre birim amiri tarafından tespit olunur. Gereken hallerde yeni nöbet hizmetleri konulabilir.
Hazır Kuvvet Bulundurulması
Durumun gerektirdiği hallerde derhal kullanılmak üzere her çevik kuvvet biriminde bir hazır kuvvet bulundurulur. Bu kuvvetin miktarı ve çıkarılacağı zamanlar il emniyet müdürü veya ilçe emniyet amiri tarafından belirlenir. Hazır kuvvet gerektiğinde gece dahi tam teçhizatlı , silahlı ve giyimli olarak harekete hazır bulunur. Bu hazır kuvvetin nöbette uyku uyuyup uyuyamayacağı hususu birim amirince düzenlenir. Fevkalade hallerde bütün kuvvet, hazır kuvvet halinde bulundurulur.
Yoklamalar
Çevik kuvvet müdürleri veya grup amirleri birimlerinin görev başlangıcı ve bitiminde personel, silah, araç ve gereç yoklaması yaptırırlar.
Silah ve teçhizatın kullanılmak zorunda kalındığı toplumsal olayların bitiminden sonra birime dönüşte ayrıca ve mutlak surette yoklama yaptırılarak silah, araç ve gereç noksanları bir tutanakla tespit olunur.
Bakım hizmetleri
Çevik kuvvet şube müdürleri veya grup amirleri en az haftada bir defa silah ve gereçlerin bakım ve temizliğini kendi kontrolleri altında yaptırmak zorundadırlar.
Birime ait araçların bakım ve onarım hizmetleri “Emniyet Teşkilatı Motorlu Araçlara Ait İşletme ve Bakım Yönetmeliği” hükümlerine göre yürütülür.
ALTINCI BÖLÜM
Görevlendirilecek Personelin Niteliklerine, Seçilmelerine Başka Hizmetlere Geçirilmelerine İlişkin Esaslar
Personelin nitelikleri
Polis çevik kuvvet birimlerinde görevlendirilecek personelde;
a. Sağlık şartları bakımından hizmete elverişli olmak,
b. Memur sınıfı için 35 yaşını geçmemiş ve en az 1,68 metre boyunda olmak,
Bayan memurlar için 30 yaşını geçmemiş ve en az 1,65 metre boyunda olmak,
Amir sınıfı için 45 yaşından yukarı olmamak,
şartları aranır.
Personelin seçimi
Polis çevik kuvvet birimlerinin personel kaynağını mesleki temel ve branş eğitimi veren polis okulları teşkil eder.
Bu personel, o yıla ait hedef ve tedarik planın gerçekleşme durumuna göre polis okulları mezunları veya halen kadrolarda çalışmakta olup hizmet süreleri (3) üç yılı geçmeyen 34 üncü maddedeki nitelikleri taşıyan personel arasından seçilir.
Görevli personelin niteliklerinin değişmesi veya sağlık nedeniyle başka hizmetlere geçilme veya bu birimlerden alınma şartları.
Polis çevik kuvvet birimlerine seçilmiş ve bu birimlerde görevlendirilmiş olan personelin bu birimdeki hizmet süreleri üç yıldır. İdarenin gerekli görmesi veya personelin istemi üzerine bu süre üç yıla kadar uzatılabilir. Polis çevik kuvvet birimlerinde görevli personel bu hizmetlerini tamamlamadan emniyet teşkilatının diğer birimlerinde görevlendirilemez.
Ancak;
a. Memurlarda 35, Amirlerde 45 yaş sınırının aşılması, Ancak Destek Birimleri uzmanlık gerektirdiğinden bu birimlerde çalışma süresinde uzatma yapılabilir.
b. Çevik kuvvet birimlerinde görev yapılmasına engel olabilecek nitelikte bir durumu bulunduğunun sağlık kurulu raporu ile belirlenmesi, bu raporun Emniyet Genel Müdürlüğü sağlık komisyonunca kabul edilmesi ve komisyon kararının Genel Müdürlükce onaylanması,
c. İşlediği bir suçtan dolayı hakkında yapılan soruşturma sonunda çevik kuvvet birimlerinde göreve devam etmesinin sakıncalı görülmesi ve bu konuda valiliğin gerekçeli teklifinin bulunması,
d. Gizli sicil raporunun üst üste iki yıl olumsuz olması ve Valilikçe bu nedenle çevik kuvvette görevlendirilmesinde sakınca görülmesi,
Hallerinde Emniyet Genel Müdürünün önerisi ve İçişleri Bakanı’nın onayı ile ilgili personelin çevik kuvvet birimlerindeki görevlerine son verilir ve teşkilatın diğer hizmet birimlerine atanma işlemi yapılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Eğitim Esas ve Usulleri
Eğitimin amacı
Polis çevik kuvvet personelinin eğitimindeki amaç; kendilerine verilen görevlerin gereği gibi yapılabilmesi için mesleki ve genel bilgilerin, görevleriyle ilgili teknik ve yöntemlerin öğretilmesi, becerilerinin ve atış yeteneklerinin geliştirilmesi suretiyle personelin hizmetin gerektirdiği bedeni, fikri ve fiziki kabiliyetlere sahip kılınmasıdır.
Eğitimin esasları
Polis çevik kuvvet birimi personelinin sıralı amirleri tarafından sürekli, uygulama ağırlıklı ve bedeni kabiliyetleri geliştirmeye yönelik eğitime tabi tutulması esastır.
Bu personel çalışma saatleri içinde göreve çıkmadığı, izinli veya istirahatlı bulunmadığı hallerde sürekli eğitime tabi tutulur.
Personelin eğitiminde nazari bilgilerden çok, yardımcı malzemelerden yararlanmak suretiyle uygulamalı eğitime ağırlık verilmesine özen gösterilir.
Eğitim şekilleri ve uygulama
Polis çevik kuvvet birimleri personelinin eğitimi iki şekilde yapılır:
a. Yerinde eğitim; Polis çevik kuvvet şube müdürü veya grup amirinin sorumluluğu altında kuruluşun bulunduğu yerde aralıksız olarak yapılan eğitimdir. Bu eğitim çevik kuvvet biriminde görevli rütbeli personel tarafından yaptırılması esastır. . Söz konusu rütbeli personel öğretmenlik formasyonuna ve Çevik Kuvvet Birimlerinde verilecek dersler, özellikle çevik kuvvette taktik ve düzenler ile olaylara müdahale şekilleri konusunda merkezde tatbiki eğitime tabi tutulurlar bu eğitimler merkezin belirleyeceği dönemlerde her yıl tekrarlanır.
Merkezi eğitim; Emniyet Genel Müdürlüğünün merkezde yönetmeliğin 42 inci maddesinde belirtilen konularda yürüttüğü eğitimdir.
Eğitim planı hazırlanması
Emniyet Genel Müdürlüğünce çevik kuvvet birimi personelinin yerinde eğitilmeleri amacı ile yıllık genel eğitim planı hazırlanır ve uygulanmak üzere illere gönderilir. Bu planın uygulanması sonucu doğacak ihtiyaçlar veya belirecek aksaklıklar her yıl Aralık ayı içinde Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirilir.
Eğitim planında aşağıdaki konulara yer verilir:
a. Yanaşık düzen eğitimi ve çeviklik,
b. Toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde polisin görevi, yetkileri, davranış tarzları, dağıtma ve zararsız hale getirme taktikleri,
c. Çevik kuvvette taktik ve düzenler,
d. Beden eğitimi ve yakın savunma,
e. Çevik kuvvet birimlerinde kullanılan her türlü silah, teçhizat, araç ve gereçlerin tanıtılması, kullanma şekli ve yerleri, bakımı, atışları,
f. Talep halinde, çevik kuvvet biriminin göreve en kısa zamanda sevk edilebilmesinin temini için alarm tatbikatları yaptırılması,
g. Patlayıcı maddelerin tanıtılması ve zararsız hale getirilme usulleri,
h. Trafik (şoför eğitimi)
i. Bilgisayar ve Daktilografi,
j. Polis çevik kuvvet birimlerinin görevleri,
k. Grev ve lokavtlarda polisin görev ve yetkisi, hareket tarzı,
ı. Polis meslek mevzuatı,
m. Polisin disiplin mevzuatı,
n. Devrim tarihi,
o. Mesleki yazışma tekniği,
p. Halkla ilişkiler ve empatik iletişim,
r. Aşırı akımlar, yıkıcı faaliyetler metot, taktik ve teknikleri,
s. Moral eğitimi,
(1) (1) (1) (1) Çeşitli sportif faaliyetler,
(2) (2) (2) (2) Tiyatro ve müzik faaliyetleri,
(3) (3) (3) (3) .Konferanslar,
(4) (4) (4) (4) Film gösterilmesi,
t.Gerekli görülen diğer konular.
Merkezi eğitim konuları
Emniyet Genel Müdürlüğünce aşağıdaki konularda merkezi eğitim yaptırılır:
a. Tesislerin yetersizliği veya eğitici personel temin edilememesi sonucu kuruluşun bulunduğu yerde eğitimi kısmen veya tamamen verilemeyen patlayıcı maddelerin tanıtılması esas ve usulleri, zırhlı araç şoförlerinin yetiştirilmesi, ve komando eğitimleri ile uygun görülecek diğer hususlar merkezi eğitim konularıdır.
b. Polis çevik kuvvet birimleri kadrolarında oluşturulacak Özel Timlerin eğitiminde görev alacak personelin yetiştirilmelerine ilişkin eğitim, Emniyet Genel Müdürlüğü merkez birimlerinde yaptırılır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Çevik Kuvvet Personelinin atanma ve yer değiştirmesi
Çevik kuvvet birimlerinde görevli olan veya bu kuruluşlarda görevlendirilecek personelin atanma ve yer değiştirmeleri ile ilgili hususlarda < Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve yer Değiştirme Yönetmeliği> hükümleri uygulanır.
Kıyafet
Polis çevik kuvvet birimi personelinin kıyafeti konusuna ilişkin esaslar Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Kıyafet Yönetmeliği’nde belirtilmiştir.
Eğitim İhtiyaçlarının karşılanması
Emniyet Genel Müdürlüğünce çevik kuvvet personelinin eğitimleri amacı ile merkezden uzman personel de görevlendirilebilir.
Eğitim faaliyetleri için teşkilata ait bina ve tesisler yeterli olmadığı taktirde diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bina, araç, gereç ve diğer imkanlarından yararlanılır.
Başka Birim ve hizmetlerde çalıştırılma yasağı
Çevik Kuvvet birimleri ve personeli bu yönetmelikte belirtilen hizmetler dışında emniyet teşkilatının başka hizmet birimlerinde çalıştırılamaz.
Toplum zabıtası kuruluşlarında çevik kuvvet birimlerine getirilecek personelin aktarılma esas ve usulleri Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir ve plana bağlanır.
Toplum zabıtası kuruluşlarından polis çevik kuvvet birimlerine geçirilen personelin bu birimlerindeki hizmet süreleri üç yıldan fazla olamaz.
Yürürlük
Bu yönetmelik 1 OCAK 1983 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.