BİRİNCİ BÖLÜM
Dayanak, Kapsam, Tanım ve Deyimler
Dayanak
Bu Yönetmeliğin dayanağı 5584 sayılı Posta Kanununun 27 nci ve 7/6156 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanarak 12.4.1973 günlü Resmi Gazete' de yayımlanan Posta Tüzüğünün 117 nci maddeleridir.
Posta Tüzüğünün 109 uncu maddesinde sözü edilen Geri Alma, 110 uncu maddesinde sözü edilen Adres Değiştirme, 49 uncu maddesinde sözü edilen Ödenmesi Şart Koşulan Bedelin Değiştirilmesi veya Kaldırılması isteklerine ilişkin hizmetler de bu Yönetmelik hükümlerine göre yerine getirilir.
Kapsam
Bu Yönetmelik posta gönderileri ve havalelerle ilgili haber isteme (reklamasyon) geri alma, adres değiştirme, ödenmesi şart koşulan bedelin değiştirilmesi veya kaldırılması hakkındaki işlemlerin yapılmasına, bu hizmetlere ait ücretlerin alınmasına, personelin yükümlülüklerine ilişkin esasları kapsar.
Acele Posta Gönderisi (APG) için bu Yönetmelikteki kolilere ilişkin hükümler uygulanır.
Tanım ve Deyimler
Bu Yönetmelikte geçen tanım ve deyimler ile karşılıkları aşağıda gösterilmiştir.
1) Posta Gönderileri: Mektup postası gönderileri, değer konulmuş mektuplar,
2) Posta Kolileri: Değer konulmuş ve konulmamış koliler,
3) Havale: Posta, telgraf ve elektronik mektup (telefaks) havaleleri ile posta çekleri, Anlaşılır.
İKİNCİ BÖLÜM
HABER İSTEME
BİRİNCİ KISIM
Haber İstemeye İlişkin Genel Prensipler
Haber İstemenin Tarifi
Haber isteme posta gönderileri, havalelerin akıbetini öğrenmek için yapılan işlemdir.
Haber İstemenin Süresi
Haber isteme, ilgili posta gönderisinin postaya verildiği tarihin ertesi gününden başlamak üzere bir yıl, havaleler için üç yıl içinde yapılır.
Başvurma Hakkı
Haber isteme hakkı göndericinindir. Bununla birlikte alıcı da haber isteme için başvurabilir.
Başvurma Yeri ve Şekli
Posta gönderileri ile havalelerin, postaya verildiği PTT İşyerine başvurulabileceği gibi herhangi bir PTT İşyerine de başvurularak haber isteğinde bulunulabilir.
Yabancı bir ülkeden Türkiye'ye veya diğer bir yabancı ülkeye gönderilen posta gönderilerine ait haber istekleri de PTT İş yerlerimizce kabul edilir. Haber istemek için yazılı bir başvuruya gerek yoktur. Posta gönderisi veya havaleye ait alındı gösterilmesi veya bunların alıcı ve göndericisinin adı, soyadı ve tam adresi, gönderenin türü, gönderi veya havalenin postaya verildiği işyeri, çıkış tarih ve numarasının bildirilmesi yeterlidir.
Ücret
Haber istemek için Posta Ücret Tarifesi'nde belirtilen ücretin peşin olarak ödenmesi şarttır.
Ancak, gönderinin kabul tarihinden itibaren 10 gün sonra yapılan haber isteme talepleri ücretsiz olarak yerine getirilir.
Alınan haber isteme ücreti karşılığı pul, haber isteme (reklamasyon) formülü üzerine yapıştırılır ve tarih damgası ile iptal edilir.
Resmi dairelerce yapılan haber istemelerin ücreti karşılığında resmi pul kullanılır.
Haber istemenin telgrafla yapılması istenirse, bunun için normal telgrafın 15 kelime ücreti ayrıca alınır. Haber isteme cevabının aynı yolla istenmesi halinde ise, bu ücret iki kat alınır.
Haber istemenin Faks ile yapılması istenirse, bir sayfa iletim ücreti ayrıca alınır.
Haber isteme telgraf, faks ile yapılmışsa düzenlenen haber isteme formülü teyit olarak ilgili merkeze gönderilir.
Telgraf, faks ile yapılan haber istemeler için ücret makbuz karşılığında alınır.
Ücret Alınmayacak Haber İstemeler
Alma veya ödeme haberli olarak postaya verilmiş posta gönderileriyle havalelerin alma veya ödeme haberi kağıtlarının zamanında geri gelmemesi üzerine yapılan haber istemeler için ücret alınmaz.
Birden Fazla Gönderi İçin Yapılan Haber İstemeden Alınacak Ücret
Aynı gönderici tarafından aynı alıcıya aynı anda gönderilen birden fazla gönderi için bir haber isteme yapılabilir.
Bu durumda, yalnız bir haber isteme formülü düzenlenir ve bir haber isteme ücreti alınır.
Haber İsteme Sayılmayan Araştırmalar
Resmi daireler, mahkemeler, Cumhuriyet Savcılıkları, İcra daireleri, müfettişler (İktisadi Devlet Teşekkülleri ve Kamu İktisadi Kuruluşlarına mensup olanlar dahil) tarafından, kendi haberleşmeleriyle ilgisi olmayanı ve yargılama ve soruşturma sırasında gerektiği takdirde davalı, davacı veya üçüncü kişilere ait posta gönderileri ve havaleler hakkında istenen bilgilerle vergi incelemesi yapmaya yetkili elemanlar tarafından, vergilerle ilgili olarak posta gönderileri ve havaleler hakkında istenen bilgiler haber isteme sayılmaz ve bunlardan ücret alınmaz.
Aynı şekilde zamanında tebliğ edilemeyen veya tebliğ mazbatası belirli süre içinde gelmeyen Tebligat Kanunu gereğince bunları çıkaran merciler ve daireler tarafından istenen bilgiler de ücret tabi tutulmaz ve bunlar haber isteme anlamı dışında bırakılır.
Şikayet Niteliğindeki Başvurmalar
Gönderici veya alıcının mektupları veya kanaat getirici başka belgeler gösterilerek alıcılarına vaktinde verilemediğinden veya ödenemediğinden şikayet edilen yurtiçi değer konulmuş mektup, koli, havale ve ödeme şartlı gönderiler için PTT İşyerlerinde derhal telgrafla, diğer kayıtlı posta gönderileri için postayla yapılacak idari haberleşme ve takip işi için haber isteme ücreti alınmaz. Sözü edilen belgelerin gösterilmesine rağmen haberleşme sonunda teslim edilememe, ödenememe veya gecikmede posta servislerinin kusuru olmadığı anlaşılırsa sonuca ait bilgi, haber isteme ücreti şikayet sahibinden alındıktan sonra verilir. Fakat telgraf, teleks ve elektronik mektup ücreti aranılmaz.
Elde Kalmış Gönderiler İçinden Araştırma
Teslim izi bulunamayan gönderilerin çıkış ve varış işyerlerinde elde kalmış gönderiler arasında olup olmadığı da mutlaka araştırılır.
İKİNCİ KISIM
Yurtiçi Posta Gönderileri İçin Haber İsteme
Formüllerin Yollanması
Haber isteme formül!eri varış yeri neresi olursa olsun, ilk posta ile en Seri yoldan gönderilir. Kayıtsız gönderilerle ilgili haber isteme formülleri adi mektup, diğerleri ile ilgili haber isteme formülleri taahhütlü mektup olarak servisler arasında alınıp verilir.
Haber İsteme Formüllerine Alıcı Adresi Bulunan Bir Kağıt Eklenmesi
Düzenlenen her haber isteme formülüne (Türkçe veya yabancı dilde) gönderi üzerindeki adresin haber isteme yaptıran tarafından yazılmış, alıcının ad ve adresini taşıyan ince bir zarf veya kağıt eklenir.
Haber isteme yurtdışı varışlı gönderi için yapılmışsa yukarıda sözü edilen zarf veya kağıt alıp verme merkezince düzenlenen yabancı dildeki haber isteme formülüne eklenir.
Haber İstemelere Hemen Cevap Verilmesi
Haber isteme formülünü alan işyerlerince bu konuda araştırma hemen yapılır ve formül usulüne göre doldurularak zaman kaybedilmeksizin ilgili işyerine geri yollanır.
Merkez Müdürlerince bu konu yakından titizlikle izlenir. Haber isteme servisi kurulmamış işyerinde bu işler Şef, Amir veya Müdürlerce yapılır.
Cevapsız Kalan Haber İstemeler
Haber istemelere zamanında cevap alınamadığı takdirde yazı ile tekit edilir.
Tekit edilmesine rağmen cevap vermeyen veya bunu alışkanlık haline getiren işyerleri yöneticisi hakkında gereken işlem yapılmak üzere haber istemeyi yaptıran işyerinin bağlı olduğu Başmüdürlük aracılığı ile varış işyerinin bağlı olduğu Başmüdürlüğe bildirilir.
Yurtdışı haber istemelerin tekidi 33 üncü maddeye göre yapılır.
Haber İstemeler İçin Yazışmalara Gerek Olmadığı
Haber istemeler tamamen ilgili formüllerin kullanılması suretiyle yerine getirilir. Bu formüllerin yollanmasında ayrıca yazı yazılmaz, derkenar ve not eklenmez. Bütün işlemler, notlar, v.s. yalnız formül üzerinde gösterilir.
Alınan Ücretin Geri Verilmesi
Yapılan haber isteme sonucu gönderinin posta servislerinin hatası sonucu kaybolduğu veya alıcısına ulaştırılamadığı anlaşılırsa, gönderi için ödenen tazminattan başka gönderici istediği takdirde haber isteme ücreti de kendisine ödenir. Haber isteme telgraf, teleks ve elektronik mektupla yapılmışsa bu ücretler geri verilmez.
Sonradan Bulunan Gönderiler
Araştırılması sırasında izine rastlanılmadığı için olumsuz cevap verilen posta gönderileri ve havalelerin daha sonra gelmesi veya bulunması halinde durum ilgili işyerine derhal bildirilir.
Kayıtsız Posta Gönderileri Hakkında Yapılacak Haber İsteme
Kayıtsız yani taahhütlü olmayan mektup Postası gönderileri için de haber istenebilir.
Kayıtsız bir gönderi için alınan haber isteği üzerine, göndericinin vereceği bilgilere göre 150.10-1516 stok numaralı haber isteme formülü düzenlenir.
Ücrete ilişkin işlemler tamamlandıktan ve formül doldurulduktan sonra doğruca varış işyerine gönderilir.
Haber isteme formülünü alan işyerince derhal alıcı ile ilişki kurularak araştırılan gönderiyi alıp almadığı sorulur ve verilen bilgiye göre haber isteme formülünün ilgili bölümleri doldurularak düzenleyen iş yerine gönderilir.
Haber isteme formülü düzenlenmiş olan işyerince durum 150.10-1523 stok numaralı haber isteme sonuçlarının ilgililere bildirilmesine mahsus formül aracılığı ile göndericiye bildirilir.
Kayıtlı Posta Gönderileri İçin Haber İsteme
Kayıtlı posta gönderileri yani taahhütlü mektup postası gönderileri ile değer konulmuş mektuplar ve koliler ile ilgili olarak göndericinin başvurusu üzerine 150.10-1517 stok numaralı kayıtlı gönderilere ait haber isteme formülü, alındıdan da yararlanılmak suretiyle usulüne göre doldurulur. Alındının arkasına (Haber isteme yapıldı) yazılarak imzalanır ve tarih damgası ba- sılır. Formülün arka yüzündeki çıkış işyerince doldurulması gereken bölüm yine kabul işyeri tarafından doldurulur. Bu bölümde posta gönderisinin hangi posta ile ve hangi işyerine kaç gönderi ile birlikte gönderildiği belirtilir.
Posta gönderisi bildirme veya koli yol kağıdına tek tek kayıt edilerek gönderilmişse, haber isteme formülünün bu bölümünde gönderinin bildirme veya koli yol kağıdının hangi sırasına kayden gönderildiği de belirtilir.
Acele Posta Gönderileri hakkında da Yönergesinde belirtilenler dışında yukarıdaki işlemler uygulanır.
Haber İsteme Formülünün Yollanması
Haber isteme formülü doğruca varış işyerine yollanır. Haber isteme gönderinin postaya verildiği işyerinin dışında bir işyerinden yapılmışsa, araştırmaya gönderinin postaya verildiği işyerinden başlanmak üzere, haber isteme formülü bu işyerine yollanır. Çıkış işyerince gönderinin kabulü kayıtlardan kontrol edildikten sonra, yollama şekli formül üzerinde gösterilerek varış işyerine yollanır.
Varış Yerinde Yapılacak İşlem
Varış işyerince önce posta teslim bordrosu, bildirme ve yol kağıtları kontrol edilerek haber isteme konusu gönderinin gelip gelmediği saptanır, postayla ilgili gerçekleme tutulup tutulmadığına bakılır.
Daha sonra gördüğü işlem sırasına göre bildirme kağıdı, muvazene cetveli, zimmet defteri ve listeleri gibi belgeler ile Dağıtım ve Teslim Defteri esas alınarak araştırılır.
Araştırma sonunda gönderinin teslim kaydı bulunmuşsa, haber isteme formülünün ilgili yerleri doldurulur, imzalanmak ve tarih damgası basılmak suretiyle geri gönderilir.
Araştırma sonunda teslim kaydı bulunamamışsa her ihtimale karşı alıcıyla temas kurulur, alıcıdan gönderiyi alıp almadığına dair beyanı alınarak haber isteme formülü imzalatılır.
Varış işyerindeki araştırmadan gönderinin iade edildiği veya başka yere yollandığı saptanırsa haber isteme formülü ilgili bölümleri doldurulmak suretiyle ilgili işyerine gönderilir.
Varış yerine gelen, ancak teslim, iade veya başka yere yollama izine rastlanamayan kayıtlı gönderi o işyerinde kaybolmuş sayılır. O işyerinde kaybolmuş sayılan kayıtlı gönderiler için haber isteme işlemi dışında Müdürlüğünce bu konuda soruşturma açılır.
Yapılan soruşturmada servislerde gördüğü işlem sırasına göre kayıtlı gönderinin hangi personelin sorumluluğunda iken kaybolduğu saptanır ve ilgili Başmüdürlüğe bilgi verilir.
Teselsülen İzleme
Haber isteme sonucunda olumlu sonuç alınamadığı takdirde, çıkış işyerince kabul edilerek bir posta işleme, dağıtım, toplama, alıp verme, havaalanı veya gezici merkez aracılığıyla direkt veya işlenmek suretiyle sevk edilen toptan veya tek tek kayıtlı gönderiler için çıkış işyerinden itibaren en son varış yerine kadar teselsülen izleme yapılır. İki işyeri arasında direkt olarak alınıp verilen postalar için teselsülen takibe gerek yoktur.
Araştırma sonucunda teslim işyerinde olumlu sonuç alınamamışsa, çıkış işyerince teselsülen izleme yapılır. Teselsülen izleme yalnız teker teker kayıtlı yollanmış posta gönderilerine uygulanır ve posta gönderisini almış olan işyerince ileriye yollanması haber isteme formülünde gösterilir. Bu iş için de yazı veya derkenar not kullanılmaz.
Haber İsteme Sonucunun Duyurulması
Haber isteme sonucu edinilen bilgiler, 150.10-1523 stok numaralı formül aracılığı ile ilgiliye bildirilir. Kaybolduğu saptanan kayıtlı gönderilere ait haber isteme formülleri, tazminat ödenmesine dayanak olur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Havale Haber İstemeleri
Haber İstemenin Hazırlanması
Yurtiçi havaleler için 5 inci maddede belirtilen süre içerisinde haber isteme yapılması istendiği takdirde gönderici tarafından gösterilecek havale alındısına dayanılarak 150.10- 1519 stok numaralı havalelere ilişkin haber isteme formülü doldurulur.
Haber İsteminin Yollanması
Havale haber istemeleri kayıtlı posta gönderilerinin haber istemesi gibi alınıp verilir.
Haber İsteminin Sonuçlandırılması
Varış işyeri tarafından yapılan araştırma sonucu havalenin alıcısına ödendiği saptanırsa, durum haber isteme formülünün öngörülen yerleri doldurularak geri yollanır.
Olumsuz cevapla gelen haber isteme formülleri "PTT Genel Müdürlüğü, Muhasebe ve Finansman İşleri Dairesi Başkanlığı, Havale Kontrol Şubesi, 06104 ANKARA" adresine gönderilir. Bundan sonraki araştırma işlemlerinin yerine getirilmesi ve gerekli cevabın verilmesi bu Şubece yapılır.
Çek Yatırma ve Ödeme Havalesi Haber İstemeleri
Çek hesaplarına para göndermek için düzenlenen çek yatırma havaleleri ile ilgili haber istemeler, havale haber isteği hükümlerine tabidir.
Hesaplar arası aktarmalar ve hesaplardan kişi ad ve adreslerine göndertilen paralar hakkındaki araştırma istekleri hesap sahiplerince doğrudan Posta Çekleri Merkezine bildirilir. Haber isteme işlemi bu Merkezce havale haber isteği esaslarına göre yerine getirilip sonuçlandırılır.
Haber isteme ücreti hesap sahibinin hesabından düşülerek tahsil edilir.
Dış Havale Haber İstemeleri
Gerek yurtdışından ülkemize gelen gerek işyerlerimizce kabul edilen dış ülkeler varışlı havaleler hakkındaki haber istekleri bu Yönetmeliğin 30 uncu ve 34 üncü maddelerine göre işleme tabi tutulur.
Yurtdışı havale haber istekleri için kullanılması gereken formül 150.10-1519 stok numaralı haber isteme formülü olup, işlemlerdeki alıp verme merkezi de PTT Dış Havale Merkezi Müdürlüğüdür.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Yurtdışı Varışlı Gönderiler İçin Haber İsteme
Kabul Yerinde Yapılacak İşlem
Göndericinin başvurusu üzerine düzenlenen 150.10-1516 (kayıtsız gönderiler) veya 150.10-1517 (kayıtlı gönderiler) stok numaralı haber isteği formülü istekte bulunanın düzenlediği alıcının adres örneği yazılı zarf veya kağıtla birlikte gönderiyi yurtdışına yollayan alıp verme merkezine gönderilir.
Yurtdışı gönderilerle ilgili haber istekleri sadece yurtdışı posta alıp verme işlemi yapan merkezlerimizce yabancı ülkelere yollandığından, diğer PTT iş yerlerimizce bunlar kesinlikle yabancı ülkelere gönderilmez.
Alıp Verme Merkezince Yapılacak İşlem
Alıp verme merkezince alınan haber isteme formülündeki bilgiler 150.10-1513 (kayıtsız gönderiler) veya 150.10-1514 (kayıtlı gönderiler) için stok numaralı yabancı dilde hazırlanmış C8 veya C9 haber isteme formülü üzerine geçirilir.
Düzenlenen C8 veya C9 haber isteme formülü üzerinde, gönderinin yurtdışına hangi posta ile hangi tarihte gönderildiği belirtilir.
Tek tek kayıt sisteminin uygulanması halinde kayıtlı gönderinin bildirme veya yol kağıtlarının hangi sırasına kayıtlı olduğu, toptan kayıt sisteminin uygulanması halinde kaç adet gönderi ile birlikte yollandığı da düzenlenen haber isteme formülü üzerinde belirtilir.
Usulüne uygun olarak doldurulan formül, kayıtsız gönderiler için kayıtsız, kayıtlı gönderiler için de taahhütlü olarak en Seri yoldan gönderilir. Düzenlenen C8 veya C9 haber isteme formülünün bir sureti, Türkçe haber isteme formülü ile birlikte alıp verme merkezinde saklanır.
İkinci Nüshaların Yollanması
Haber isteminin yollandığı tarihten itibaren iki ay sonunda cevap alınmazsa haber isteme formülünün bir örneğinin üzerine belirli şekilde "DUBLICATA" yazılmak ve ilk haber isteğinin yollama tarihi gösterilmek suretiyle varış ülkesinin Merkezi İdaresine gönderilir.
Buna rağmen bir aylık süre sonunda da cevap alınamadığı takdirde işlemli evrak Posta Dairesi Başkanlığı işaretiyle Genel Müdürlüğe gönderilir.
Haber İstemenin Sonuçlandırılması
Yurtdışından cevabı alınan haber istemeler için aşağıdaki işlemler yapılır.
1) Gönderi alıcısına teslim edilmişse aynı bilgiler daha önce alınan Türkçe haber isteme formülüne geçirilir ve bu formül haber istemeyi yapan işyerine gönderilir. Alıcının gönderiyi aldığına dair imzalı C 32 alıcı beyanı Türkçe haber isteme formülüne eklenir.
2) Haber istemeyi alan işyeri, durumu 150.10-1523 stok numaralı haber isteme sonuçlarının İlgililere Bildirilmesine Mahsus Formül aracılığı ile haber istemeyi yapan kişiye duyurur.
3) Haber isteme formülünde gönderinin iade edildiği bildirilmişse, iade şekline göre gönderi, bu Rehberin İkinci Kısmında belirtildiği üzere aranır ve edinilen bilgiler 2 nci fıkrada belirtildiği şekilde göndericisine duyurulur.
4) Yurtdışından alınan haber isteme formülünde gönderinin alıcısına teslimi bulunamadığı bildirilmiş ve tazminat ödeneceği belirtilmişse tazminat ödenmesi ile ilgili işlemlere girişilir. Tazminat ödenmesi işlemlerinin ne şekilde ve hangi servislerimizce yürütüleceği Genel Müdürlükçe saptanarak ilgili yerlere tebliğ edilir.
5) Alıcısına teslim edilemediği için iade edilen, ancak servislerimizde yapılan araştırmalarda izine rastlanmayan ve iadeten göndericisine de teslim edilmemiş olan gönderilere ilişkin haber istemeler için de 4 üncü fıkrada belirtildiği gibi işlem yapılır.
6) Kayıtsız gönderiler için yapılan haber istemelerden gönderinin alıcısına veya iade edilmiş olması halinde göndericisine teslim edilmediği anlaşılmışsa durum haber istemeyi yaptıran merkez aracılığıyla ve 2 nci fıkrada belirtildiği şekilde göndericisine duyurulur.
BEŞİNCİ KISIM
Yurtdışından Gelen Gönderiler İçin Haber İsteme
Yurtdışından Alınan Haber İstemeler
Yurtdışından alınan haber istemeler için, alıp verme merkezlerimiz tarafından yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.
1) Haber isteme formülünde verilen bilgilere göre gönderinin alınıp alınmadığı tespit edilir.
2) Gönderi, bildirme veya yol kağıtlarına tek tek kayıt edilmek suretiyle gönderilmişse ve bu gönderi alıp verme merkezimize gelmişse, haber isteme formülündeki bilgiler 150.10-1517 stok numaralı Türkçe haber isteme formülüne aktarılır. Gönderinin yollama şekline ait bilgiler de belirtilmek suretiyle formül doğruca varış iş yerine gönderilir.
3) Formüle ayrıca, alıcı tarafından imzalanmak üzere 150.10-1558 stok numaralı C32 alıcı beyanı formu usulüne göre doldurulmak suretiyle eklenir.
4) Tek tek kayıtlı olarak alınan ve aynı şekilde yurt içinde ileriye yollanan gönderiler hakkında ilk araştırmaya göre, gönderinin akıbeti tespit edilmemişse alıp verme merkezinde gönderi için teselsülen takibe girişilir.
Varış İşyerince Yapılacak İşler
Varış işyerince yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.
1) Gönderi varış işyerine gelmiş ve alıcısına teslim edilmişse formülün ilgili bölümü doldurularak yurtdışı alıp verme merkezimize geri gönderilir. Ayrıca haber isteme formülüne imzalı alıcı beyanı eklenir.
2) Gönderi varış işyerine gelmiş, ancak alıcısına teslim izine rastlanamamışsa durum haber isteme formülü üzerinde belirtilir. Bu durumda her ihtimale karşı alıcı ile görüşülerek gönderiyi herhangi bir yolla alıp almadığı sorulur. Gönderi alıcı tarafından alınmışsa 1 inci fıkraya göre işlem yapılır.
3) Gönderinin varış merkezine gelişine rastlanmadığı gibi alıcı da gönderiyi almadığını bildirmişse durum haber isteme formülünde belirtilir ve alıcıya imzalatılmış alıcı beyanı ile birlikte haber isteminin alındığı alıp-verme merkezimize gönderilir.
4) Personelimizin hatası sonucu kaybolduğu saptanan gönderiler için alıp-verme merkezine bu durum açıkça bildirilerek ilgili Başmüdürlüğe bilgi verilir.
Haber İsteminin Sonuçlandırılması
Türkçe haber isteme formülünü alan alıp-verme merkezimizce yapılacak işlemler şunlardır:
1) Gönderi verilen bilgilere göre alıcısına teslim edilmişse yurtdışından alınan haber isteme formülünde durum belirtilerek bu formül alıcı tarafından imzalanmış C32 alıcı beyanı ile birlikte geri yollanır.
2) Gönderinin ülkemize geldiği ancak servislerimizde kaybolduğu anlaşılırsa durum formül üzerinde işaretlenerek ona göre tazminat ödenmesi için yetki verilir.
Bu durumda kusurlusu tespit edilmişse ödenecek tazminatın kendisinden tahsil edilmesi için durum Genel Müdürlüğe aktarılır.
3) Karşı İdare tarafından verilen bilgilere göre gönderinin Ülkemize gelişi saptanamamış veya gönderinin Ülkemize yollama şekli formül üzerinde belirtilmemişse, Ülkemizde yapılan araştırma sonucu formül üzerinde işaretlenir. Ancak bu durumda tazminat ödenmesi için yetki verilmez.
4) Gönderi toptan kayıt sistemiyle gelmiş ve servislerimizde yapılan araştırmada bulunamadığı gibi alıcı tarafından da alınmamışsa karşı idareye Genel Müdürlükçe verilecek talimata göre tazminat ödenmesi için yetki verilir.
5) Gönderi tek tek kayıt sistemiyle gelmiş, ancak postadan çıkmamışsa, postanın alındığında düzenlenen C14 veya CP13 gerçekleme kağıdının tarih ve numarası bildirilmek suretiyle durum haber isteme formülünde belirtilir ve tazminat ödenmesi için yetki verilmez. İstendiği takdirde gerçekleme kağıdının bir örneği karşı alıp-verme merkezine gönderilir.
6) 5 inci fıkrada belirtilen gerçekleme kağıdı posta alındığı sırada düzenlenmemişse gönderi, alıp verme merkezimizce alınmış ve servislerimizde kaybolmuş sayılacağından, ödenecek tazminat kusurlu personelden tahsil olunur. Bu nedenle tek tek kaydedilmek suretiyle alınan kayıtlı gönderilerden bir veya bir kaçı alınmamışsa veya toptan kayıt sistemiyle alınan gönderilerden bir veya bir kaçı eksik çıkmışsa C14 veya CP13 gerçekleme kağıdı düzenlenerek durumun karşı alıp verme merkezine zamanında bildirilmesi zorunludur.
Kayıtsız Gönderiler İçin Haber İsteme
Kayıtsız gönderiler için gerekli araştırma 150.10.1516 stok numaralı Türkçe haber isteme formülü aracılığı ile yapılır.
Varış iş yerinden alınan bilgiler alıp verme merkezimizce yurtdışından alınan C8 haber isteme formülü üzerine geçirildikten sonra geri yollanır.
Gönderilerin Gümrükleme Servislerinde Araştırılması
Araştırma konusu yurtdışı çıkışlı gönderiler her ihtimale karşı servislerimizde gümrüklenmek üzere bekleyen gönderiler veya henüz açılmamış postalar içinde de araştırılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Geri Alma, Adres Değiştirme ve ödenmesi Şart Koşulan Bedelde Değişiklik Yapma İstekleri
BİRİNCİ KISIM
Yurtiçi Gönderiler ve Havaleler İçin Yapılan İstekler
Hizmetin Tanımı ve Başvuru Hakkı
Göndericiler postaya verdikleri posta gönderileri ile havaleleri, alıcısına teslim edilmeden veya ödenmeden geri almayı, adresini değiştirmeyi, aynı veya bir başka adresteki başka bir alıcıya teslimini veyahut ödenmesini, ödeme şartlı bir gönderinin ödenmesi şart koşulan bedelini kaldırmayı, azaltmayı veya çoğaltmayı isteyebilir. İsteme hakkı göndericiye aittir. İstekte bulunanın gönderici olup olmadığının saptanması için gerekirse kimlik kontrolü yapılır.
Geri Alma İsteği
Göndericiler, postaya verdikleri posta gönderileri ile havaleleri alıcısına teslim edilmeden veya ödenmeden geri isteyebilirler.
Adres Değiştirme İsteği
Göndericiler, postaya verdikleri posta gönderileri ile havalelerden henüz alıcısına teslim edilmeyenlerin:
1) Alıcının aynı yerdeki yeni adresine götürülmesini,
2) Alıcının bulunduğu yerde başka birisine teslim edilmesini veya ödenmesini,
3) İlk alıcıya teslim edilmek veya ödenmek üzere başka bir yere yollanmasını,
4) İlk alıcıdan başka birisine teslim edilmek veya ödenmek üzere başka bir yere yollanmasını,
isteyebilir. 3 ve 4 üncü fıkralarda belirtilen isteklerden mektup postası gönderileri dışındaki gönderiler için olan istekler yalnız yurtiçindeki bir adresle ilgili ise kabul edilir.
Alıcının Adres Değiştirme isteği
Alıcının, kendi adresine gelen veya gelecek olan posta gönderileri ve havalelerin yeni adresine yollanması hakkındaki isteği de kabul edilir.
Ödeme Şartlı Gönderilerde Şart Edilen Bedelin Değiştirilmesi İsteği
Göndericiler, ödeme şartlı gönderi için daha önce ödenmesini şart ettiği para miktarının değiştirilmesini isteyebilir.
Değiştirme, ödenmesi şart bedelin artırılması, azaltılması şeklinde olabileceği gibi tamamının kaldırılması şeklinde de olabilir.
Kabul Edilmeyecek Geri Alma ve Adres Değiştirme İsteği
Çeşitli kanunların hükümlerine dayanılarak yetkili makamlar tarafından istenen posta gönderileriyle havalelerin gönderici tarafından yapılan geri alma isteği kabul edilmeyeceği gibi bunların adreslerinin gönderici veya alıcı tarafından değiştirilmesi istekleri de yerine getirilmez.
Ayrıca gönderici adres tarafına Türkçe bir not koyarak tekrar yollamayı yasak etmişse, bu tür gönderiler için yapılan adres değiştirme istekleri de kabul edilmez.
Adres Düzeltmesi
Alıcının adı, soyadı veya sıfatı değiştirilmeksizin basit bir adres düzeltilmesi için göndericinin doğruca varış işyerine yazılı ve sözlü başvurması adres değiştirme isteği sayılmaz ve bu tür istekler için ücret alınmadan istek yerine getirilir.
Başvurma Yeri ve Şekli
1) Bir posta gönderisi ile havalenin geri alınması, adres değiştirilmesi, aynı veya bir başka adresteki başka bir alıcıya teslimi veya ödenmesi şart koşulan bedelin değiştirilmesi istekleri, ilke olarak, çıkış merkezine yapılır.
Bununla birlikte yeterli zaman bulunmaması halinde başvuru varış merkezine de yapılabilir.
Bu durumda 41 inci maddede belirtilen kimlik kontrolü varış merkezince yapılır.
2) Göndericinin başvurusu üzerine, kayıtlı gönderiye ait alındının gösterilmesi zorunludur. Adres değişikliği veya aynı yahut bir başka adresteki başka bir alıcıya teslimi veya ödenmesi isteklerinde yeni alıcı ad ve adresinin yazı ile bildirilmesi şarttır.
Kayıtsız gönderiler için yazılı beyan yeterlidir. Sözlü veya telefonla yapılan başvurular kabul edilmez.
Formül Düzenlemesi
Göndericinin yapacağı başvuru üzerine 150.10-1520 stok numaralı "Geri Alma, Adres Değiştirme, Ödenecek Para Miktarını İptal Veya Tadil İsteği" formülü düzenlenir, düzenlenen formülün altı göndericiye imzalatılır.
Ücret
Geri alma, adres değiştirme, başka yere yollama veya ödenmesi şart koşulan bedelin değiştirilmesi isteklerinde Posta Ücret Tarifesinde belirtilen ücret alınır.
Ancak, gönderi henüz ileri sevk edilmemişse (halen merkezde ise) bu hizmetlere ilişkin ücret alınmaz.
Ücretin alınma şekli 8 inci maddede belirtildiği gibidir. Hizmetin telgraf, teleks ve elektronik mektupla yapılması istendiği takdirde yine sözü edilen ücret ayrıca alınır.
Aynı gönderici tarafından, aynı anda, aynı alıcıya gönderilmiş olan birden fazla gönderi veya havale için yapılan isteklerde bir formül düzenlenir ve tek ücret alınır.
Geri Alınan Gönderi ve Havale Ücretleri
Gönderici tarafından geri alma isteğinde bulunularak göndericisine geri verilen posta gönderileriyle havalelerden kabulde alınmış ücretler geri verilmez.
Yurtdışı varışlı olan koliler, çıkış işyerinde iken geri alındığı veya yurtdışına çıkarılmadan göndericinin isteği üzerine bir yerden çıkış yerine geri çevrildiği takdirde bunlardan yabancı ülkelere ait olarak alınmış olan transit ve varış ücret hisseleri ile hava veya deniz taşıma teşebbüslerine ait üc- ret hisseleri geri verilir. Ancak bu şekilde geri getirtilen kolilerden yurtiçine özgü taşıma ücreti ve gerekiyorsa değerlendirme ücreti alınır.
Yabancı ülkelere ait ücret hisseleri ile hava veya deniz taşıma teşebbüslerine ait ücretlerin tespiti için Genel Müdürlükten bilgi istenir ve alınacak talimata göre Bölge Başmüdürlüğü aracılığı ile ödeme yapılır.