BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmelikte; Sayıştay denetçi yardımcısı adaylığı giriş sınavı, denetçi yardımcısı adayları ile denetçi yardımcılarının mesleki eğitim ve stajı, yeterlik sınavı, denetçiliğe atanma ve diğer hususlar düzenlenmektedir.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 3/12/2010 tarihli ve 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 17 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aday: Sayıştay denetçi yardımcısı adaylığı giriş sınavına başvuran kişiyi,
b) Denetçi yardımcısı: Sayıştay denetçi yardımcısını,
c) Denetçi yardımcısı adayı: Sayıştay denetçi yardımcısı adayını,
ç) Yönetmelik: Bu Yönetmeliği,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen diğer ibareler, 6085 sayılı Kanundaki anlamlara haizdir.
İKİNCİ BÖLÜM
Denetçi Yardımcısı Adaylığı Giriş Sınavı ve Atanma
Giriş sınavına gireceklerde aranacak şartlar
(1) Sınava girecek kişilerde;
a) 14/07/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen genel nitelikleri taşımak,
b) Eleme sınavının yapıldığı yılın Ocak ayının ilk günü itibarıyla 35 yaşını doldurmamış olmak,
c) Hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki en az dört yıllık fakülte veya yüksekokullardan birini bitirmiş olmak,
ç) Sağlıkla ilgili, denetçilik görevini sürekli olarak yapmasına engel bir durumu olmamak,
şartları aranır.
Giriş sınavı esasları ve duyurulması
(1) Giriş sınavı; eleme sınavı, yazılı sınav ve mülakattan oluşur.
(2) Eleme ve yazılı sınavların yapılma usul ve esasları ile sınav sonuçlarına ilişkin hususlar Sayıştay Başkanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi arasında yapılan protokole göre belirlenir.
(3) Giriş sınavının yapılacağı tarih ve il, sınava giriş şartları, atama yapılacak kadro sayısı ve gerekli görülen diğer hususlar; Resmî Gazete’de, Devlet Personel Başkanlığının internet sitesinde, Başkanlığın internet sitesinde ve Başkanlıkça uygun görülecek diğer araçlarla eleme sınavının başlangıç tarihinden en az otuz gün öncesinden başlayarak duyurulur.
(4) Atama yapılacak kadro sayısı, ilan tarihi itibari ile mevcut boş kadro sayısını geçemez.
Eleme sınavı
(1) Eleme sınavı; alan bilgisi, genel kültür ve genel yetenek sorularından oluşur ve test usulüne göre yapılır. Alan bilgisi; iktisat, maliye, hukuk ve muhasebe sorularını kapsar.
(2) Eleme sınavının değerlendirmesinde; alan bilgisi yüzde elli, genel yetenek ve genel kültür yüzde elli oranında olmak üzere ağırlıklı puan hesaplanır. Ağırlıklı puan toplamı en fazla olan adaydan başlamak üzere ve eşit puanlar için genel yetenek ve genel kültür puanı fazla olan öncelikli olmak kaydıyla 70 ve üzerinde puan alanlar başarı sırasına konulur. Bunlardan en yüksek puandan başlayarak sınav ilanında belirtilen kadronun beş katına kadar aday eleme sınavını kazanmış sayılır.
Yazılı sınav
(1) Yazılı sınav klasik usule göre ve aşağıda belirtilen konulardan yapılır. Ancak bunlardan ticaret hukuku ve muhasebe seçimlik konular olup yalnız birinden sınava girilir.
a) Hukuk grubu:
1) Anayasa hukuku; genel esaslar ve Türk Anayasa hukuku.
2) İdare hukuku; genel esaslar ve idari yargı.
3) Medeni hukuk; genel esaslar, kişiler hukuku ve eşya hukuku.
4) Borçlar hukuku; genel esaslar.
b) Maliye grubu:
1) Maliye teorisi.
2) Maliye politikası.
3) Bütçe.
4) Vergi hukuku ve Türk vergi sistemi.
c) İktisat grubu:
1) İktisat teorisi.
2) Mikro iktisat.
3) Makro iktisat.
4) İktisat politikası.
5) Para-banka-kredi.
ç) Kompozisyon.
d) Seçimlik grup:
1) Ticaret hukuku; genel esaslar, ticari işletme, ticaret şirketleri ve kıymetli evrak.
2) Muhasebe; genel muhasebe ve mali tablolar analizi.
(2) Yazılı sınav kâğıtlarının değerlendirilmesinde tam puan 100’dür. Ders gruplarından alınan puanların aritmetik ortalaması yazılı sınav sonucunu oluşturur. Yazılı sınavın değerlendirilmesinde; en yüksek puandan başlamak üzere ve eşit puanlar için sırasıyla iktisat, maliye, hukuk ve seçimlik ders grubu puanı fazla olan öncelikli olmak kaydıyla 70 ve üzerinde puan alanlar başarı sırasına konulur. Bunlardan en yüksek puandan başlayarak giriş sınavı ilanında belirtilen kadro sayısının üç katına kadar aday yazılı sınavı kazanmış sayılır ve mülakata çağrılır.
Mülakat
(1) Mülakat, adayın;
a) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
b) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,
c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
ç) Genel yetenek ve genel kültürü,
d) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir.
(2) Adaylar, komisyon tarafından (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için yirmişer puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında mülakat ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz.
(3) Mülakatta başarılı sayılmak için, komisyon başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır.
(4) Başkanlık tarafından, mülakat sınavına girmeye hak kazanan adaylardan fotoğraflı özgeçmişleri ile güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması formu alınır.
Mülakat komisyonu
(1) Mülakat komisyonu; Sayıştay Başkanının veya görevlendireceği bir daire başkanının başkanlığında, iki üye ve üç uzman denetçi olmak üzere altı kişiden oluşur. Komisyon üye tam sayısı ile toplanır.
(2) Mülakattan önce, Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen bireysel nitelikleri hakkında yeterli bilgi edinme amacıyla adaylara yöneltilecek soruların sayı ve türlerini planlamak, her bir adaya ne kadar konuşma süresi tanınacağını belirlemek ve mülakatın genel yürütme biçimi konusunda ilke kararları almak üzere komisyonca yeteri kadar hazırlık toplantısı yapılır. Bu toplantılarda alınan ilke kararları tutanağa bağlanır ve sınav dokümanları arasında muhafaza edilir.
(3) Hazırlık toplantısı sırasında gerek görülmesi halinde Sayıştay dışından konunun uzmanları komisyona davet edilebilir ve uzmanlıklarından yararlanılabilir.
Giriş sınav sonucu, duyurulması ve atanma
(1) Başarılı olanların, eleme sınavı puanı, yazılı sınav puanı ve mülakat puanının aritmetik ortalaması tespit edilerek en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere sıralama yapılır ve giriş sınav sonuç listesi hazırlanır. Puanların eşit olması halinde sırasıyla; yazılı sınavda iktisat, maliye, hukuk, kompozisyon ve seçmeli alandan alınan puanın yüksekliğine göre sıralama yapılır ve başarılı sayılanlar Sayıştay internet sitesinde yayımlanır. Sonuçlar Başkanlıkça ilgililere ayrıca duyurulur.
(2) Başarılı olan adaylardan atama işlemi yapılmadan önce aşağıdaki belgeler istenir:
a) Sağlıkla ilgili, denetçilik görevini sürekli olarak yapmasına engel bir durumu olmadığına ilişkin yazılı beyanı.
b) Erkek adaylar için askerlikle ilişiği olmadığına dair yazılı beyanı.
c) Yükseköğrenim diplomasının veya mezuniyet belgesinin aslı veya Başkanlıkça onaylanmış örneği.
ç) Yüksek lisans veya doktora derecesine sahip olanların, bu öğrenimlere ilişkin diploma veya mezuniyet belgesinin aslı veya Başkanlıkça onaylanmış örneği.
(3) Giriş sınavında başarılı olup ataması yapılacaklardan, belirtilen süre içerisinde ikinci fıkrada sayılan belgelerle Başkanlığa müracaat etmeleri istenir. Belirtilen süre içerisinde istenilen belgeleri getirmeyenlerin atama işlemleri yapılmaz.
(4) Giriş sınav sonuç listesindeki sıralama doğrultusunda, giriş sınav ilanında belirtilen kadro sayısı kadar adayın atama işlemleri yapılır.
(5) Aday tarafından verilen belge ve bilgilerde gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin sınavları geçersiz sayılır ve atamaları yapılmaz. Bunlardan atamaları yapılmış olanların, atamaları iptal edilir. Bu kişiler hiçbir hak talep edemezler ve haklarında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
(6) Giriş sınavını kazandığı kendilerine bildirilmesine rağmen Başkanlıkça verilen süre içinde başvurmayanlar, haklarını kaybetmiş sayılırlar.
(7) Ataması yapıldığı halde Başkanlıkça verilen süre içinde göreve başlamayanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 63 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
(8) Başkanlıkça giriş sınavını kazandığı kendilerine bildirilenlerden verilen süre içinde başvurmayanların, ataması yapıldığı halde göreve başlamayanların veya göreve başlamakla birlikte iki ay içerisinde ayrılanların yerine, sınavda başarılı olup da atama yapılacak kadro sayısından fazla oldukları için ataması yapılamayanlar arasından, başarı sırasına göre atama yapılabilir.
(9) Giriş sınavında başarılı olup da atama yapılacak kadro sayısından fazla oldukları için ataması yapılamayanlar, giriş sınav sonucunun ilan tarihinden itibaren dört ay geçmesiyle haklarını kaybetmiş sayılırlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetçi Yardımcısı Adayları ile Denetçi Yardımcılarının Mesleki Eğitim ve Stajı
Mesleki eğitim ve staj süresi
(1) Denetçi yardımcılarının mesleki eğitim ve staj süresi en az iki en çok üç yıldır.
(2) Adaylık süresi en az bir en çok iki yıldır.
(3) Mesleki eğitim ve staj, ilgili denetim destek grup başkanlığınca yürütülür.
Mesleki eğitim ve stajın ana hedefleri
(1) Denetçi yardımcısı adayları ile denetçi yardımcılarının mesleki eğitim ve stajında ana hedefler şunlardır:
a) Denetimin temel kavramlarını, Türk denetim sistemini, Sayıştay denetiminin ve yargılamasının örgütsel yapılanması ile işleyiş özelliklerini öğretmek ve denetim kültürünü kazandırmak.
b) Denetim görevinin yerine getirilmesi için gerekli bilgi ve beceriyi kazandırmak.
c) Kamu mali yönetiminin işleyişi ve denetimine ilişkin mevzuatın özümsenmesini sağlamak.
ç) Yazışma kuralları ile rapor yazımına ilişkin beceri kazandırmak.
d) Mesleğin gerektirdiği etik değerlere sahip, vakarlı ve şerefli kişiler yetiştirmek.
e) Çalışma disiplini ve ekip çalışması alışkanlığını kazandırmak.
Mesleki eğitim ve staj kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetler
(1) Mesleki eğitim kapsamında;
a) Sayıştayı tanıma ve meslektaşlarla tanışmayı amaçlayan kısa süreli bir uyum programı düzenlenir.
b) Mesleğin temel esaslarının öğretilmesini içeren dersler okutulur.
c) Mesleki ve kişisel kapasiteyi geliştirici alanlarda eğitimler, konferanslar ve seminerler düzenlenir.
ç) Ders ve seminer konularına ilişkin müfredat çalışmaları Yönerge ile düzenlenir.
(2) Staj kapsamında;
a) Sayıştay denetim grupları ve raportörlük çalışmalarının yerinde incelenmesi amacıyla kısa süreli programlar düzenlenir.
b) Kamu kurum ve kuruluşlarını tanımak ve faaliyetlerini yerinde gözlemlemek amacıyla ziyaretler gerçekleştirilir.
c) Hazırlanan özel amaçlı inceleme ve denetim programları çerçevesinde denetçi refakatinde çalışılır.
Eğitim konuları
(1) Mesleki eğitimde aşağıdaki dersler okutulur:
a) Türk Sayıştayı ve sayıştaylar.
b) Kamu mali yönetimi.
c) Muhasebe ve mali tablolar analizi.
ç) Denetim metot ve teknikleri.
d) Hukuk metodolojisi.
e) İhale ve hakediş mevzuatı.
f) Kamu personel rejimi.
g) Gelir mevzuatı.
(2) Başkanlıkça gerekli görülen ve Sayıştayı ilgilendiren konular yukarıdaki derslerden birisi içerisinde okutulur.
(3) Taşınır ve taşınmaz denetimi, Türk dilinin kullanımı, denetim standartları ve Başkanlıkça gerekli görülen diğer konularda eğitim seminerleri düzenlenir.
Mesleki eğitim ve staj programının düzenlenmesi ve yürütülmesi
(1) Mesleki eğitim ve staj kapsamındaki faaliyetlerde, Başkanlıkça belirlenecek Sayıştay mensupları ve/veya üniversite öğretim üyeleri ve görevlileri ile Sayıştay dışından uzmanlar görevlendirilebilir.
(2) Ders notları ve diğer eğitim dokümanları ders ve seminer veren kişiler tarafından hazırlanır ve eğitimden sorumlu ilgili denetim destek grup başkanına ders ve seminer öncesinde teslim edilir.
(3) Ders ve seminer veren kişilerce, konuların anlaşılıp özümsendiğinin tespiti için sınav yapılır. Sınav sonuçları, denetçi yardımcısı adayları ve denetçi yardımcılarının sicillerinde değerlendirilmek üzere ders ve seminer veren kişiler tarafından ilgili denetim destek grup başkanına verilir.
Mesleki eğitim ve staj programına katılma zorunluluğu ve izlenmesi
(1) Denetçi yardımcısı adayı veya denetçi yardımcılarının mesleki eğitim ve staj faaliyetlerine katılmaları zorunludur. Başkanlıkça kabule değer özrü veya yasal mazereti olmaksızın mesleki eğitim ve staj faaliyetlerine katılmayanlar hakkında disiplin kovuşturması yapılır.
(2) Başkanlıkça kabule değer özrü veya yasal mazereti bulunmasına rağmen, mesleki eğitim kapsamında okutulacak ders ve seminerlerden herhangi birisinin üçte birine veya staj faaliyetlerine ayrılan sürenin yarısına devam etmemiş olanlar eğitim dönemini tamamlamamış sayılır. Bunların mesleki eğitim ve stajları Başkanlıkça belirlenecek tarihlerde tamamlattırılır.
(3) Mesleki eğitim ve staj programının izlenmesi ve alınması gereken önlemler hakkında ilgili denetim destek grup başkanlığınca üçer aylık genel izleme raporları hazırlanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yeterlik Sınavı ve Denetçiliğe Atanma
Yeterlik sınavı
(1) Mesleki eğitim ve stajı tamamlayan denetçi yardımcıları; Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan her bir dersten ayrı ayrı yazılı sınava, mesleki eğitim ve staj kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerden ise uygulama sınavına girerler.
(2) Yeterlik sınavı, mesleki eğitim ve stajın tamamlanmasından sonra Başkanlıkça belirlenecek tarihlerde yapılır.
Yeterlik sınav kurulu ve sınav komisyonları
(1) Başkanlık tarafından, yedi meslek mensubundan oluşan yeterlik sınav kurulu oluşturulur. Kurul en az beş kişi ile toplanır, kararlar salt çoğunluk ile alınır. Oyların eşitliği halinde, yeterlik sınav kurulu başkanının bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.
(2) Kurul sınava ilişkin tüm iş ve işlemleri yürütür, Başkanlık tarafından sınavla ilgili verilecek diğer işleri yapar ve sonuçlarını Başkanlığa bildirir. Kurula yardımcı olmak üzere Başkanlıkça yeteri kadar yönetim mensubu görevlendirilebilir.
(3) Başkanlıkça her bir sınav için dersi veren kişilerin de yer aldığı en az üç kişiden oluşan sınav komisyonları oluşturulur. Dersi veren kişinin yasal mazereti dolayısıyla komisyonda görevlendirilememesi halinde yerine görevlendirme yapılır. Yeterlik sınavı sorularının ve cevap anahtarlarının hazırlanması ile sınav kâğıtlarının değerlendirilmesi bu komisyonlar tarafından gerçekleştirilir. Komisyonlarca hazırlanan sınav soruları ve cevap anahtarları tutanakla sınav öncesinde yeterlik sınav kurulu başkanına teslim edilir.
(4) Sınav sonrası yeterlik sınav kurulunca teslim alınan cevap kâğıtları, yeterlik sınav kurulu başkanı tarafından ilgili sınav komisyonuna değerlendirilmek üzere tutanakla teslim edilir. Sınav komisyonunca isimler açılmadan değerlendirilen cevap kâğıtlarına bir not verilir. Anlaşmazlık olması halinde sınav komisyonu üyelerince ayrı ayrı not verilir ve bu notların ortalaması sınav notu olur. Değerlendirilen cevap kâğıtları yeterlik sınav kurulu başkanına tutanakla teslim edilir.
Yeterlik sınavının yürütülmesi ve sonucun duyurulması
(1) Yeterlik sınav kurulu tarafından, yeterlik sınav komisyonlarınca değerlendirilen cevap kâğıtlarındaki isimler açılır ve sonuçlar, oluşturulacak Yeterlik Sınav Sonuç Listesine geçirilir. Bu liste, kurul üyeleri tarafından imzalanır ve sınava ilişkin diğer belgelerle birlikte Başkanlığa sunulur.
(2) Yeterlik sınavındaki başarı durumu Yönetmeliğin 20 nci maddesine göre belirlenerek Başkanlıkça ilgililere duyurulur.
Yeterlik sınavında başarı ve denetçiliğe atanma
(1) Yeterlik sınavında değerlendirme 100 tam not esas alınmak suretiyle yapılır. Yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için her bir sınavdan alınan notun en az 60, bütün sınavlardan alınan notların aritmetik ortalamasının ise en az 70 olması şarttır.
(2) Yeterlik sınavı sonunda;
a) Başarılı sayılmak için gerekli 70 not ortalamasını tutturdukları halde en çok bir sınavdan 60’tan aşağı not alanlar, başarısız oldukları dersten,
b) Başarılı sayılmak için gerekli 70 not ortalamasını tutturamamakla birlikte her bir sınavdan 60’tan aşağı not almayanlar, not ortalamasını yükseltmek için seçecekleri en çok iki dersten,
sınav sonuçlarının ilanından itibaren 3 ay içinde açılacak olan bütünleme sınavına girerler.
(3) Bütünleme sınavına girenlerin bu sınavda aldıkları notlar esastır. Bütünleme sınavında yeterlik sınavı usul ve esasları uygulanır.
(4) Yeterlik sınavını kazanan ve olumlu sicil alan denetçi yardımcıları, meslek kıdemine esas süreleri aynı olanlar için kıdem sırasına esas olmak üzere başarı derecelerine göre Meslek Mensupları Yükseltme ve Disiplin Kurulu kararı ve Sayıştay Başkanının onayı ile denetçiliğe atanırlar. Bütünleme sınavı sonuçları da aynı usul ile değerlendirilir. Kıdem sıralamasında bütünleme sınavına girenlerin kıdem sıralaması bütünlemesiz geçenlerden sonra gelecek şekilde değerlendirilir.
Mazeret sınavı
(1) Yeterlik sınavına yasal mazereti nedeniyle katılamayan denetçi yardımcıları Başkanlıkça belirlenen tarihlerde mazeret sınavına girerler.
(2) Mazeret sınavında yeterlik sınavı usul ve esasları uygulanır.
Sınavlara itiraz
(1) Sınav sonuçlarına ilan tarihinden itibaren 7 iş günü içinde yazılı itiraz edilebilir. Yapılan itirazlar ilgili sınav komisyonu tarafından 7 iş günü içinde sonuçlandırılır.
Sınavlarda başarısız olma
(1) Sınavlarda başarılı olamayanların meslek mensupluğu ile ilişiği kesilir. Bunlardan olumlu sicil alanlar ve yazılı olarak bir ay içinde talepte bulunanlar, Sayıştay Başkanının onayıyla durumuna uygun bir kadroya yönetim mensubu olarak atanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Ders ücreti
(1) Denetçi yardımcısı adayları ile denetçi yardımcılarının eğitimi kapsamında ders ve seminer verenlere, Sayıştay Başkanlığının ilgili yıl Bütçe Kanununun (E) Cetvelindeki hükümlere göre ders ücreti ödenir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
(1) 4/8/2011 tarihli ve 28015 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sayıştay Denetçi Yardımcılığı Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükmü
(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce göreve başlayan ve denetçi yardımcısı kadrosunda bulunanlara 4/8/2011 tarihli ve 28015 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sayıştay Denetçi Yardımcılığı Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sayıştay Başkanı yürütür.