BİRİNCİ BÖLÜM
Giriş Hükümleri
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, sigorta eksperliği faaliyetinin sigortacılık sektörüne olan güveni artırıcı biçimde sürdürülmesini ve tarafların hak ve menfaatlerinin korunmasını teminen eksperlik faaliyetine ilişkin atama ile iş kabul ve ücret esaslarının belirlenmesidir.
(2) Bu Yönetmelik, sigorta eksperinin sigortacı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler tarafından atanması, eksperin iş kabulü, asgari ücret tarifesinin tespiti de dahil olmak üzere ekspertiz ücretinin belirlenmesi ile ilgili usul ve esasları kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 22 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Yönetmelikte yer alan,
a) EKSİST: Kurumca usul ve esasları belirlenen Eksper Atama ve Takip Sistemini,
b) İcra Komitesi: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nezdindeki Sigorta Eksperleri İcra Komitesini,
c) Kanun: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu,
ç) Merkez: Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezini,
d) Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,
e) Rapor: İçeriği, eksperlik dallarına göre ve sigorta sözleşmesi hükümleri göz önünde tutularak Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğinin görüşü alınarak İcra Komitesince belirlenen ve Kurumca onaylanan tek tip ekspertiz raporunu,
f) Sigorta eksperi: Sigortacılık Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde tanımı yapılan sigorta eksperlerini,
g) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuş sigorta şirketleri ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketlerinin Türkiye’deki teşkilâtını,
ğ) TOBB: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,
h) TSB: Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğini,
ı) TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumunu,
i) Uzaktan ekspertiz: Levha’ya kayıtlı sigorta eksperlerince yapılacak; çerçevesi, usul ve esasları İcra Komitesi tarafından önerilen ve Kurumca onaylanan ekspertizi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Atamaya, İş Kabulüne ve Ücrete İlişkin Hükümler
İhbar
(1) Motorlu araç sigortalarında, sigortalı veya sigorta sözleşmesinden menfaat sahibi olan kişiler tarafından hasar ihbarlarının sigorta şirketine yapılması gerekir.
(2) Sigorta şirketleri, hasar ihbarlarının alınmasından itibaren en geç 1 iş günü içinde hasar dosyasını şirket nezdinde açar ve dosya bilgisini Kurumca belirlenecek şablona uygun olarak ilgili sigorta poliçeleriyle irtibatını kurmak suretiyle Merkeze iletir.
Atama
(1) Sigorta eksperi, sigortacı, sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler tarafından atanabilir.
(2) Kurum, eksper atamalarının güvenli ve bizatihi ilgili kişi tarafından yapılmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.
Sigorta şirketi tarafından atama
(1) Sigorta şirketi, motorlu araç sigortalarında ihbarın alınmasından itibaren en fazla 1 iş günü içinde ilgili dosya için eksper atanıp atanmayacağına ilişkin bilgiyi 4 üncü maddedeki usule göre Merkeze iletir, varsa eksper atama bilgisi EKSİST’e girer.
(2) Sigorta şirketince atanan eksper tarafından yapılan tespitlere, 3 iş günü içinde sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişi tarafından itiraz edilebilir. İtiraz süresi, eksper raporunun EKSİST’e girişine ilişkin olarak muhataba yapılan bildirimle başlar. İtiraz halinde, Kurumca belirlenecek bölge, branş, iş dağılımı gibi objektif kriterler dikkate alınarak EKSİST üzerinden tesadüfi olarak eksper ataması yapılır.
Sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişi tarafından atama
(1) Motorlu araç sigortalarında sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişi tarafından, her aşamada eksper atanabilir.
(2) Sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişi tarafından atanan eksper tarafından yapılan tespitlere, 3 iş günü içinde sigorta şirketi tarafından itiraz edilebilir. İtiraz süresi, eksper raporunun EKSİST’e girişine ilişkin olarak muhataba yapılan bildirimle başlar. İtiraz halinde, sigorta şirketi tarafından atanan ekspere ilişkin bilgiler EKSİST’e girilir.
(3) Sigorta şirketleri, sigorta poliçelerinde sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişilerin de eksper tayin edebileceği bilgisine yer vermek zorundadır.
Hakem eksper ataması
(1) Motorlu araç sigortalarında, eksper raporlarının EKSİST’e girişine ilişkin bildirim yapılmasından itibaren 3 iş günü içinde taraflardan birinin talebi halinde hakem eksper atanır.
(2) Hakem eksper ataması, en az on yıl bilfiil sigorta eksperliği yapmış olan sigorta eksperleri arasından, Kurumca belirlenecek bölge, branş, iş dağılımı gibi objektif kriterler dikkate alınarak EKSİST üzerinden tesadüfi olarak yapılacaktır.
(3) Hakem eksper, atama tarihinden itibaren en geç 3 iş günü içinde dosya üzerinden inceleme yaparak raporunu hazırlar.
(4) Hakem eksper tarafından düzenlenecek olan rapor, nihai rapor olarak kabul edilecektir.
İş kabulü
(1) Bu Yönetmelik çerçevesinde EKSİST üzerinden atama bildirimini alan eksper, kendisine teklif edilen işi kabul edip etmediğini en geç 1 iş günü içinde EKSİST üzerinden bildirmediği takdirde işi kabul etmiş sayılır.
(2) Eksperin işi kabul etmemesi halinde, iş kabul edilene kadar ilk atama usulüne göre yeniden atama yapılır.
(3) Eksperler, Kanunun 22 nci maddesinin on üçüncü fıkrasında düzenlenen iş kabul esaslarına uygun hareket etmek zorundadır.
Zorunlu sigortalarda iş kabulü
(1) Zorunlu sigortalarda, Kurum tarafından esasları belirlenecek eksper listesine kayıtlı eksperlerin iş kabulü zorunludur.
(2) Kurum, iş tayininin adil dağılımı için gerekli tedbirleri alır.
Ücret
(1) Ekspertiz ücreti, taban ekspertiz ücret tarifesinden az olmamak üzere taraflar arasında serbestçe belirlenir.
(2) 6 ncı madde uyarınca atanan eksperin/eksperlerin ücreti, sigorta şirketi tarafından ödenir.
(3) 6 ncı madde uyarınca sigorta şirketi tarafından süresinde eksper ataması yapılmaması halinde, sigortalı veya sigorta ettiren ya da sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişi tarafından atanan eksperin ücreti, sigorta şirketi tarafından ödenir.
(4) 7 nci maddenin birinci fıkrasına göre atanan eksperin ücreti, atamayı yapan tarafça ödenir.
(5) 7 nci maddenin ikinci fıkrasına göre atanan eksperin ücreti, sigorta şirketi tarafından ödenir.
(6) Hakem eksperin ücreti, taban ekspertiz ücret tarifesine göre atamayı talep eden tarafça ödenir.
(7) Ekspertiz ücreti, atama tarihinde geçerli olan tarifeye göre ödenir.
(8) Ekspertiz için yapılan ulaşım, konaklama ve diğer giderler ekspertiz ücretine ilave edilir.
(9) Dövizli poliçelerde ekspertiz ücreti, rapor tarihindeki TCMB döviz satış kuru baz alınarak hesaplanır.
(10) Ekspertiz ücret hesaplamasına baz teşkil eden brüt hasar tutarı, eksper tarafından tespit edilen hasar tutarı olup koasürans, sovtaj, eksik sigorta, muafiyet gibi kesintiler uygulanmadan önceki tutardır.
(11) Sigortalının talebinden vazgeçmesi, hasarın teminat dışında kalması, suiistimal tespiti gibi nedenlerle ekspertiz raporun kapatılması talep edilirse; rapor tamamlandıysa ekspertiz ücretinin tamamı, rapor tamamlanmadıysa tamamlanma yüzdesine isabet eden ücret ödenir. Şayet, rapora hiç başlanmamış ise ekspertiz ücreti ödenmez.
(12) Birden fazla eksperin çalıştığı hasar dosyalarında, tarifeye tabi ekspertiz ücreti hasar tutarı üzerinden her eksper için ayrı ayrı hesaplanır.
(13) Eksper atamasının, atamayı yapan tarafça geri alınması eksperin ücret hakkına engel olmaz.
Taban ekspertiz ücret tarifesi
(1) Uygulanacak taban ekspertiz ücret tarifeleri Ek-1 ve Ek-2 ile belirlenmiştir.
(2) Taban Ekspertiz Ücret Tarifesi, her takvim yılı başında TÜİK tarafından belirlenen tüketici fiyatları endeksinde (bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı) gerçekleşen artış oranında artırılarak uygulanır. Kurumca uygun görülmesi halinde söz konusu uygulama aylık değişim oranları dikkate alınarak altı aylık dönemler itibarıyla da yapılabilir.
(3) Bakanlık, gerekli görülmesi halinde diğer branşlar için ücret tarifesi belirleyebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Onarım servislerinin değerlendirilmesi
(1) Onarım servislerinin değerlendirilmesi, Kurumca belirlenecek esaslar dâhilinde ilgili branşta ruhsat sahibi olan eksperler tarafından yapılabilir.
Tüketici fiyatları endeksi hesaplaması
(1) EK-1 ve EK-2’de yer alan tarifelerin yürürlüğe girdiği ilk yıl için, tüketici fiyatları endeksindeki değişim, söz konusu tarifelerin yayımlandığı tarihten o yıl sonuna kadar geçen dönem için hesaplanır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesi yayımı tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinden 3 ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.