Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirilmesi ve sınıflandırılması ile sinema filmi gösterimlerine ilişkin denetimlere dair görev ve yetkiler ile usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik; sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirilmesi ve sınıflandırılmasına, kurulların oluşumu, görev, yetki ve çalışma usullerine, reklam ve fragman sürelerine, sinema biletine, denetim ve idari para cezalarına ilişkin hükümleri kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik; 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü, 7 nci, 13 üncü ve geçici 4 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,

b) Değerlendirme ve sınıflandırma: Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin ve bu filmlerin sinema salonlarında gösterilecek fragmanlarının ticari dolaşıma veya gösterime sunulmadan önce, gösterim ve iletim biçimleri dikkate alınarak kamu düzeni, genel ahlâk ile küçüklerin ve gençlerin ruh sağlığının korunması, insan onuruna uygunluk ve Anayasada öngörülen diğer ilkeler doğrultusunda denetlenmesi, değerlendirilmesi ve sınıflandırılmasını,

c) Denetim komisyonu: Kanunun 13 üncü maddesi ile bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerinde belirtilen hususlara ilişkin denetimleri gerçekleştirmek üzere kurulan komisyonları,

ç) Fragman: Sinema filminin reklam ve tanıtımını yapmak amacıyla oluşturulmuş her türlü tanıtım filmini,

d) Genel Müdürlük: Sinema Genel Müdürlüğünü,

e) İthalatçı: 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 23 üncü maddesi hükümlerine uygun şekilde sinema filmlerinin ithalatını yapan gerçek veya tüzel kişileri,

f) Kanun: 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunu,

g) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu: Sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirilmesi ve sınıflandırılması amacıyla oluşturulan Kurulu,

ğ) Meslek birlikleri: 5846 sayılı Kanun kapsamında kurulan tüzel kişiliği haiz kuruluşları,

h) Sinema filmi: Sinema sanatına özgü dil ve yöntemler ile meydana getirilen belgesel, kurgu, animasyon ve benzeri türlerde; konulu veya konusuz, uzun veya kısa metrajlı, tespit edildiği materyale bakılmaksızın elektronik, mekanik veya benzeri araçlarla gösterilebilen, sesli veya sessiz, birbiriyle ilişkili hareketli görüntüler dizisinden ibaret filmleri,

ı) Sinema salonu işletmecisi: Ticari bir faaliyetin parçası olarak sinema filmlerinin toplu gösterim yoluyla halka sunulduğu yerleri işleten gerçek veya tüzel kişileri,

i) Yapımcı: Sinema filmlerinin ilk tespitini gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişileri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu ile Alt Kurullar

Alt kurullar

(1) Sinema filmleri ile fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasının yapılması amacıyla alt kurullar oluşturulur.

(2) Alt kurullar; Bakanlık temsilcisi, meslek birliklerince önerilen kişiler arasından Bakanlıkça seçilecek bir temsilci ile Bakanlıkça belirlenecek bir psikolog olmak üzere üç kişiden oluşur.

(3) Alt kurul üyelerinin görev süresi iki yıldır. Alt kurullardaki meslek birlikleri temsilcileri ile psikologlar iki dönem üst üste seçilemezler.

(4) Bakanlık temsilcisi alt kurulun başkanıdır. Alt kurullar, üye tam sayısı ile toplanır ve üçte iki çoğunlukla karar alır. Alt kurul toplantılarına üyeler dışında kimse katılamaz.

(5) Alt kurullarda görevlendirilen üyeler Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunda görev alamaz.

Alt kurulların çalışma usul ve esasları

(1) Alt kurullar, sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasını yaparak bunlara ilişkin işaret ve ibareleri belirler. Alt kurullar birden fazla işaret ve ibare kullanılmasına karar verebilir.

(2) Filmin veya fragmanın değerlendirme ve sınıflandırma sonucu başvuru sahibine iletilir.

(3) Alt kurullar, sinema filmlerini ve fragmanlarını değerlendirilmek ve karar alınmak üzere Değerlendirme ve Sınıflandırma Kuruluna sevk edebilir.

(4) Yapımcı veya ithalatçı, filmin Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunda yeniden değerlendirilmesi için Bakanlığa alt kurul kararının bildirim tarihinden itibaren beş iş günü içinde itiraz edebilir.

(5) Alt kurullarda gerekli görülmesi halinde, mütercim tercüman bulundurulabilir. Mütercim tercümanın ücreti, başvuru sahibi tarafından karşılanır.

(6) Gerekli görülmesi halinde kamu kurum ve kuruluşlarından konuya ilişkin görüş istenebilir.

Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu

(1) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu; Bakanlık ile İçişleri ve Milli Eğitim Bakanlıklarından birer üye, ilgili alan meslek birliklerince önerilen uzman kişiler arasından Bakanlıkça seçilecek üç üye ile Bakanlık tarafından belirlenecek, alanında doktora derecesi bulunan bir sosyolog, bir psikolog ve bir çocuk gelişimi uzmanı olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur. Üye sayısı kadar yedek üye belirlenir.

(2) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu üyelerinin görev süresi iki yıldır. Meslek birlikleri temsilcileri iki dönem üst üste seçilemezler.

(3) Bakanlık temsilcisi Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunun başkanıdır. Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu, en az altı üyenin katılımıyla toplanır ve en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır.

Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunun çalışma usul ve esasları

(1) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu;

a) Alt kurul tarafından sevk edilmesi halinde,

b) Alt kurul tarafından alınan karara başvuru sahibinin itirazı üzerine,

c) Kanunun 4 üncü maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde Bakanlığın talebi üzerine,

sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasını yapar.

(2) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu, sinema filmleri ve fragmanların işaret ve ibarelerinin belirlenmesi ile gösterime veya ticari dolaşıma sunulmasının uygun olup olmadığına ilişkin karar alabilir.

(3) Bakanlık, sinema filminin veya fragmanın değerlendirme ve sınıflandırma sonucunu başvuru sahibine iletir.

(4) Başvuru sahibi, istediği takdirde Değerlendirme ve Sınıflandırma Kuruluna gözlemci olarak katılabilir.

(5) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunda gerekli görülmesi halinde, mütercim tercüman bulundurulabilir. Mütercim tercümanın ücreti, başvuru sahibi tarafından karşılanır.

(6) Gerekli görülmesi halinde kamu kurum ve kuruluşlarından konuya ilişkin görüş istenebilir.

Alt kurul ve Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu üyelerine yapılacak ödemeler

(1) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu üyelerine, yılda on iki toplantıdan fazla olmamak üzere her toplantı için (3000), alt kurulda görev yapan üyelere ise ayda yirmi toplantıdan fazla olmamak üzere her toplantı günü için (1000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden toplantı ücreti ödenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Değerlendirme ve Sınıflandırma ile İşaret ve İbareler

Değerlendirme ve sınıflandırma esasları

(1) Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmleri ve fragmanlar, ticari dolaşıma veya gösterime sunulmadan önce cinsellik, çıplaklık, şiddet, korku ile uyuşturucu madde, kaba ve argo dil gibi olumsuz örnek oluşturabilecek davranışların ağırlığı göz önünde bulundurularak değerlendirilir ve sınıflandırılır.

(2) Sinema salonlarında ilk kez ticari dolaşıma girecek değerlendirme ve sınıflandırması yapılmış sinema filmleri, gösterime girdiği tarihten itibaren ücretli yayın yapılan kablo, uydu, karasal, internet ve diğer ortamlarda beş ay geçmeden, ücretsiz yayın yapılan uydu, karasal, internet ve diğer ortamlarda altı ay geçmeden ticari amaçla yayınlanamaz veya umuma iletilemez.

Değerlendirme ve sınıflandırma başvurusu

(1) Değerlendirme ve sınıflandırma başvurusu; sinema filminin yapımcısı, ithalatçısı ya da festival yönetimi tarafından Bakanlıkça belirlenen başvuru formu ve belgeler ile ticari dolaşıma veya gösterime sunulacak nihai kopyanın Bakanlığa iletilmesi suretiyle yapılır.

İşaret ve ibareler

(1) Değerlendirme ve sınıflandırma sonucunda, Ek-1’de yer alan işaret ve ibarelerin film öncesinde, her türlü tanıtım ve gösterim alanında ve taşıyıcı materyal üzerinde rahatça görülebilecek ve okunabilecek şekilde kullanılması zorunludur.

(2) Sinema filmi öncesinde veya arasında gösterilen fragmanların, gösterimi yapılan sinema filmi için belirlenmiş işaret ve ibarelere uygun olması zorunludur.

Kültürel ve sanatsal etkinlikler kapsamında gösterilecek filmler

(1) Değerlendirme ve sınıflandırması yapılmamış olan sinema filmleri; festival, özel gösterim ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerde 18+ yaş işareti ile gösterilir. Daha önce Bakanlıkça değerlendirme ve sınıflandırması yapılan filmler, ilgili etkinliklerde aldıkları işaret ve ibarelere uygun olarak gösterilir. Söz konusu etkinliklerde gösterimi yapılacak olan filmlerin taşımaları gereken işaret ve ibarelerin film öncesinde ve her türlü tanıtım ve gösterim alanında kullanılması zorunludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Sinema Gösterimlerine İlişkin Yükümlülükler

Sinema filmi gösterimine ilişkin bilgilerin Bakanlığa iletilmesi

(1) Sinema salonu işletmecileri; sinema salonlarına, gösterilen filmlere, sinema biletlerine ilişkin bilgiler ile Bakanlıkça talep edilen diğer bilgilerin gerçeğe uygun olarak iletimi için Bakanlıkça belirlenen yeterlikteki donanım ve yazılımı işler halde bulundurmakla yükümlüdür.

(2) Yapılan denetimlerde sinema salonlarında Bakanlıkça belirlenen yeterlikteki donanım ve yazılımın işler halde bulunmadığının tespiti halinde belirlenen eksiklerin giderilmesi için sinema salonu işletmecilerine altmış gün süre verilir.

Reklam ve fragman süreleri

(1) Sinema filmi öncesinde gösterilen reklamların süresi en fazla on dakikadır. Fragman gösterim süresi en az üç, en fazla beş dakikadır. Reklam ve fragman gösterimlerinde teknik sebeplerden kaynaklı süre aşımları denetimlerde dikkate alınmaz.

(2) Bakanlık tarafından uygun görülen kamu spotları ve sosyal sorumluluk projelerine ilişkin gösterimler belirtilen sürelere dâhil edilmez. Sinema filmi gösterim arası on beş dakikayı aşamaz.

Sinema biletleri

(1) Sinema salonu işletmecileri ya da sinema bileti satan diğer gerçek veya tüzel kişiler indirimli bilet fiyatlandırmaları hariç olmak üzere sinema biletini içeren abonelik, promosyon, kampanya ve toplu satış faaliyetleri gerçekleştiremez. Yapımcı veya dağıtımcıdan yazılı onay almak kaydıyla kamu kurum ve kuruluşları ile kamu tüzel kişileri tarafından satın alınan biletler toplu satış, kampanya ve promosyon olarak değerlendirilmez. Bilet satış bedelini etkilemeyen, ücretsiz giriş hakkı sağlamayan üyelik kartı uygulamaları abonelik olarak değerlendirilmez.

(2) İndirimli bilet türleri aşağıda yer almaktadır:

a) Belirli yaş ve üzeri bileti: Sinema salonu işletmecileri ile filmin yapımcısı veya dağıtımcısı arasında yapılan sözleşmelerde belirlenen yaş ve üzerindeki izleyiciler için satılan bilettir.

b) Engelli bileti: 19/7/2008 tarihli ve 26941 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik kapsamında kart sahibi olan engelliler için satılan bilettir.

c) Şehit yakını ve gazi bileti: 4/3/2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri uyarınca kart sahibi olan şehit yakınları ve gaziler için satılan bilettir.

ç) Halk günü bileti: Sinema salonu işletmecileri tarafından haftada en fazla iki gün olmak üzere belirlenen günlerde satılan bilettir.

d) İnternet bileti: İnternet üzerinden çevrimiçi olarak satılan bilettir.

e) Kamu meslek grubu bileti: Sinema salonu işletmecileri ile kamu kurumları arasında yapılan protokoller ile belirlenen kamu personeli için satılan bilettir.

f) Öğrenci bileti: Temel eğitim, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarında eğitim gören öğrencilere satılan bilettir.

g) Sabah seansı bileti: Gösterimi saat 12:30 ve öncesinde başlayan seanslar için satılan bilettir.

ğ) Kurum bileti: Bakanlığın belirleyeceği sinema salonu işletmecisi derneklerinin ve yapımcı meslek birliklerinin yetkilendireceği gerçek veya tüzel kişiler ile diğer gerçek veya tüzel kişiler arasında yapılan sözleşmeler çerçevesinde satılan bilettir.

h) İzleyici özel bileti: Sinema salonu işletmecisi tarafından belirlenen sayıda biletin alınması kaydıyla satılan bilet ile Bakanlığın belirleyeceği sinema salonu işletmecisi dernekleri tarafından belirlenen ve Bakanlıkça uygun bulunan özel günlerde satılan bilettir.

(3) İndirimli bilet türlerinden;

a) Belirli yaş üzeri, kamu meslek grubu, halk günü ve öğrenci bileti; sinema salonu işletmecileri tarafından belirlenen tam bilet fiyatının %40’ına,

b) Engelli bileti, şehit yakınları ve gazi bileti, sabah seansı bileti, kurum bileti ve izleyici özel bileti; sinema salonu işletmecileri tarafından belirlenen tam bilet fiyatının %50’sine,

c) İnternet bileti; sinema salonu işletmecileri tarafından belirlenen tam bilet fiyatı üzerinden yapılan diğer indirimlere ek olarak %10’una,

kadar yapılacak indirim ile satılabilir. İndirimler sinema salonu işletmecisi ile filmin yapımcısı veya dağıtımcısı arasında yapılacak sözleşme ile belirlenir.

(4) Sinema salonu işletmecileri, yapımcılar ve dağıtımcılar satılan yıllık toplam bilet sayısının ve her bir film için satılan toplam bilet sayısının %2’sini geçmemek üzere ücretsiz ağırlama yapabilir.

(5) Sinema salonu işletmecileri ya da sinema filmi bileti satan diğer gerçek veya tüzel kişiler, sinema filmi bileti ile birlikte başka bir ürünün satışını aynı anda yapamaz, sinema biletini başka bir ürün veya hizmetin satın alınması şartına bağlayamaz.

(6) Beşinci fıkra haricindeki hükümler, film festivalleri için gerçekleştirilecek bilet satışlarında uygulanmaz.

(7) Bu maddenin ikinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamında yapılan sözleşmelerde belirtilen tutarın bilete dönüşmeyen kısmının yarısı, ilgili sözleşme kapsamında satılan kurum biletlerinden elde edilen izlenme oranları esas alınarak kurum bileti kesilen filmlerin yapımcıları arasında, diğer yarısı ilgili sözleşme kapsamında satılan kurum biletlerinden elde edilen izlenme oranları esas alınarak bu filmlerin gösterildiği sinema salonu işletmecileri arasında paylaşılır. Paylaşımda Bakanlık tarafından derlenen izleyici verileri esas alınır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Denetim ve Yaptırımlar

Denetim komisyonları ve denetim

(1) Kanunun 13 üncü maddesi ve bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerinde belirtilen hususlara ilişkin denetimleri gerçekleştirmek üzere illerde mahallin mülki idare amirince yeterli sayıda Denetim Komisyonu kurulur.

(2) Denetim Komisyonları; İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü personeli olan en az üç en fazla beş kişiden oluşur. Yapımcı meslek birlikleri ve sinema salonlarını temsil eden sivil toplum kuruluşları, denetimlere birer temsilci ile gözlemci olarak katılabilir.

(3) Yapılan denetimlerde, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırılığın tespiti halinde muhatabın da imzasının alınması suretiyle Denetim Komisyonu üyeleri tarafından bir tutanak düzenlenir. İmzadan kaçınılması halinde bu durum tutanakta açıkça belirtilir. Tutanağın bir örneği ilgilisine verilir. Tutanak, idari para cezasının verilmesi için mahallin mülki idare amirine sunulur.

(4) Denetim Komisyonlarının faaliyetlerine ilişkin iş ve işlemler İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerince yürütülür. Denetim raporları üçer aylık dönemlerde Genel Müdürlüğe gönderilir.

(5) Denetim Komisyonlarının denetime ilişkin ilgili mevzuat uyarınca gerçekleştirdiği giderleri Bakanlık bütçesinden karşılanır.

Yaptırımlar

(1) Yapılan denetimlerde;

a) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uymayan, zorunlu tutulduğu halde gerekli işaret ve ibareleri kullanmayan veya yanıltıcı şekilde kullanan film yapımcısına yirmi bin Türk Lirası,

b) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin dağıtımını yapanlara yirmi bin Türk Lirası,

c) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin ve fragmanların gösterimini yapanlar ile gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan veya yanıltıcı şekilde kullanarak film gösterimi yapanlara elli bin Türk Lirası,

ç) Gösterim ve tanıtım alanlarında gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan etkinlik düzenleyenlere film başına yirmi bin Türk Lirası,

d) Reklam, fragman ve film arası sürelerine uymadan gösterim yapan, Kanunun 13 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkra hükümlerine aykırı hareket eden ve Kanunun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan yükümlülükleri yerine getirmeyen veya gerçeğe aykırı bildirimde bulunan sinema salonu işletmecilerine salon başına elli bin Türk Lirası,

idari para cezası verilir.

(2) Bu maddede öngörülen idari para cezaları mahallin mülki idare amiri tarafından verilir. İdari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasının ödenmiş olması yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.

(3) Bu maddede öngörülen idari para cezaları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idarî para cezalarının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Düzenleme yetkisi

(1) Bakanlık, gerekli hallerde bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin düzenlemeler yapabilir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 18/2/2005 tarihli ve 25731 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.

Ek 1