Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin edilen sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG)’nın güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin gözetimine, denetimine ve yaptırımların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 2/3/2005 tarihli ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Başkan: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanını,

b) Başkanlık: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanlığını,

c) Daire Başkanı: Denetim Dairesi Başkanını,

ç) Daire Başkanlığı: Denetim Dairesi Başkanlığını,

d) Geçici durdurma: İhtara rağmen mevzuata aykırılığın giderilmemesi veya ihtara konu fiilin 2 yıl içerisinde tekrar edilmesi veya niteliği itibarıyla faaliyetin durdurulmasını gerektiren fiillerin tespiti durumunda, yürütülen faaliyetin durdurulmasını,

e) İhtar: Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan mevzuata aykırılığın 30 gün içinde düzeltilmesinin veya tekrar edilmemesinin ilgilisine tebliğini,

f) İlgili mevzuat: LPG piyasasına ilişkin kanun, yönetmelik, lisans, tebliğ, genelge ve Kurul Kararları ile diğer düzenlemeleri,

g) Kanun: 2/3/2005 tarihli ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu,

ğ) Kullanıcı: LPG kullanan gerçek ve tüzel kişileri,

h) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

ı) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

i) Piyasa faaliyeti: LPG’nin ithali, ihracı, depolanması, taşınması, dağıtımı ve bayiliğini,

j) Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG): Petrol ve doğal gazdan elde edilerek basınç altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonlar veya bunların karışımını,

k) Şahit numune: Test veya muayene yapılmasının gerekli olduğu hallerde; test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna gönderilen numunenin zayi olması veya test sonuçlarına yönelik herhangi bir itiraz olması durumunda başvurulmak üzere denetimle görevli kişi tarafından alınan numuneyi,

l) Teknik düzenleme: LPG’nin niteliği ile LPG faaliyetlerinde kullanılan mekân, aksam ve hareketlerin tanımlanmasında Türk Standardları Enstitüsü standartları, ilgili ve diğer mevzuatla getirilen düzenlemeleri,

m) Tesis: Lisans konusu faaliyetin gerçekleştiği ana ve yardımcı üniteler ile deniz, demiryolu veya karayolu araçlarını,

n) Uzman: 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesi, 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin yedinci fıkrası ve 3/9/2015 tarihli ve 29464 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Meslek Personeli Yönetmeliği ile mesleğe girişi, yeterlik sınavı, atanması, yetiştirilmesi, görev, yetki, sorumlulukları düzenlenen ve meslek personeli olan Enerji Uzmanını,

o) Uzman yardımcısı: Enerji uzman yardımcısını

ö) Yönetim Hizmetleri Uzmanı: 28/5/2014 tarihli ve 29013 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan personeli,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Denetime İlişkin Usul ve Esaslar

Denetim

(1) Denetim; LPG piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin piyasaya ilişkin faaliyetlerinin ve hesaplarının ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun incelenmesi ve bu kişilerce piyasaya arz edilen LPG’nin teknik düzenlemelere uygunluğunun araştırılması; hata, aykırılık, usulsüzlük ve suiistimallerin tespit edilmesi halinde ilgili kanunlarda öngörülen gerekli yaptırımların uygulanması suretiyle yapılan çalışmalardır.

Denetimlerin yürütülmesi

(1) Kurum, piyasa faaliyetlerini kendi personeli veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarından hizmet alımı yoluyla denetime tâbi tutar.

(2) Hizmet alımı yoluyla gerçekleştirilecek denetimlere ilişkin usul ve esaslar Kurulca belirlenir.

(3) 6, 7 ve 8 inci maddelerde belirtilen yetki ve yükümlülükler ile 9 uncu maddede belirtilen ilkeler, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları için de geçerlidir.

Denetlenen gerçek veya tüzel kişilerin yükümlülükleri

(1) Denetlenen gerçek veya tüzel kişiler;

a) İşletme, tesis ve yatırımları ile yasal defter kayıtlarını ve belgelerini Kurum denetimine sunmakla,

b) Piyasa faaliyetine konu olan LPG ve LPG ile ilgili her türlü emtianın incelenmesini ve numune alınmasını sağlamakla,

c) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından gerekli görülen her türlü bilgi, belge ve defterin aslını ibraz etmekle, istenmesi halinde suretlerini zamanında vermekle ve personelin çalışmasına elverişli bir ortam sağlamakla,

ç) İstenildiğinde yazılı ve/veya sözlü bilgi vermek ve/veya düzenlenen tutanakları imzalamakla,

d) Hesap, işlem ve mali tabloları ile iç kontrol sistemlerini denetime uygun ve hazır hale getirmekle,

yükümlüdür.

(2) Denetlenen gerçek veya tüzel kişiler, gizlilik gerekçesiyle bilgi, belge ve numune vermekten imtina edemez.

Denetim yapan kurum personelinin yetkileri

(1) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli;

a) Denetlemekle görevlendirildiği tesis ve işletmeler ile piyasa faaliyetine konu olan her türlü emtiayı incelemeye, bu emtiadan numune almaya ve gerektiği takdirde bu tesis ve işletmeleri ihtar etmeye, geçici olarak mühürlemeye ve mühürleri kaldırmaya veya yetkilendirildiği takdirde faaliyetlerini geçici durdurmaya,

b) Gerekli görülen her türlü bilgi ve belgeyi isteme, yasal defter kayıtlarını inceleme, bunların suretlerini alma ve yerinde inceleme yapmaya,

c) Konu ile ilgili yazılı veya sözlü bilgi isteme ve gerekli tutanakları düzenlemeye,

ç) Görevinin gerektirdiği durumlarda, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan bilgi ve belge istemeye,

d) Görev alanına giren konularda ve ilgili mevzuatın uygulanmasında ortaya çıkan ihtiyaçlar çerçevesinde inceleme ve araştırma yapmaya, görüş ve önerilerini Kuruma sunmaya,

e) Görevinin gerektirdiği durumlarda, mülkiye amirleri ve kolluk kuvveti ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından yardım istemeye

yetkilidir.

Denetim yapan kurum personelinin yükümlülükleri

(1) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli;

a) İlgili gerçek veya tüzel kişiler tarafından kendisine tevdi edilen defter ve belgeleri işlerinin gerektirdiği süre içerisinde muhafaza ve işin bitiminde iade etmekle,

b) Denetim faaliyeti dolayısıyla edindiği bilgilerden gizlilik taşıyanları, kanunen yetkili kılınanlardan başkasına açıklamamak ve doğrudan veya dolaylı şekilde kendi veya üçüncü kişiler yararına kullanmamakla,

c) Defter kayıtları ve belgeler üzerinde incelemenin gereği olan işaretler dışında; şerh, ilave ve düzeltme yapmamakla,

ç) Denetim yaptığı yerlerde, görev ve sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmamak ve yönetime müdahale etmemekle

yükümlüdür.

Denetimde uyulacak ilkeler

(1) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, denetim faaliyeti sırasında aşağıdaki ilkelere uyar:

a) Denetim faaliyeti sırasında, sonuçların değerlendirilmesinde ve denetim raporunun hazırlanmasında tarafsız bir bakış açısına sahip olmak,

b) Dürüstlük ve tarafsızlığını etkileyebilecek hiçbir müdahaleye imkan vermemek,

c) Denetim faaliyetine ilişkin çalışmaların her aşamasında, görevinin gerektirdiği özen ve titizliği göstermek,

ç) Bu Yönetmelikle düzenlenen denetim ilke ve esaslarının yanı sıra genel kabul görmüş denetim ilke ve esaslarına uymak,

d) Denetim sırasında piyasayı olumsuz yönde etkileyebilecek derecede önem arz eden hususların tespit edilmesi halinde, denetim faaliyetinin sonuçlanmasını beklemeksizin Kurumu derhal bilgilendirmek.

Denetim yapmakla görevli personelin kendisini tanıtma zorunluluğu

(1) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli ile Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarına ait personel, göreve başlamadan önce kimlik belgesi ve görevlendirme yazısıyla kendisini denetlenen gerçek kişi veya tüzel kişi yetkilisine tanıtmak zorundadır. Personelin görevlendirme yazısında denetimin amacı, kapsamı, süresi ve yetkinin çerçevesi yer alır.

Yazışma usulü

(1) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevinin gerektirdiği durumlarda ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile yapacağı yazışmaları ilgili hizmet birim amiri aracılığıyla veya yetkilendirilmesi durumunda doğrudan yapar. Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları, denetimin gerektirdiği yazışmaları doğrudan yapar.

Raporların sunulması

(1) Denetim yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından düzenlenen rapor ile Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından düzenlenen ve mevzuat ihlali tespitini içeren rapor, tutanak veya yazılar, ilgili hizmet birim amirine iletilir. İlgili hizmet birim amiri, kendi görüşünü de belirtmek suretiyle rapor, tutanak veya yazıları Başkanlığa sunar. Başkan, söz konusu rapor, tutanak ve yazıları Kurul gündemine öncelikle alır.

Yaptırımlar

(1) Kurum personeli ya da Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından yapılan denetimlerde ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde, Dördüncü Bölümde yer alan hükümler çerçevesinde işlem yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İhbar ve Şikayet, Numune Alma, Analiz ve Mühürleme

İhbar ve şikayetler

(1) LPG’nin niteliğine veya piyasaya arz edilen LPG’nin teknik düzenlemelerinin ihlaline ilişkin tüketici ihbar ve şikayetleri öncelikle bunların satın alındığı kişiye ve/veya bu kişinin tedarikçisine yapılır. Yapılacak şikayete otuz gün içerisinde hiç veya tatmin edici cevap alınamadığı takdirde Kuruma müracaat edilebilir. Teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG ikmal edenler tüketiciye verdikleri zarar ve hasarları tazmin etmekle yükümlüdür. Zarar ve hasarların tazmini hususunda taraflar arasında anlaşmazlık olması halinde 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile buna ilişkin diğer mevzuat hükümleri uygulanır.

(2) Dağıtıcılar, kendi tescilli markaları altında yapılan faaliyetlere ilişkin kalite kontrol izlemesini etkin biçimde yapmak ve bayilerinin ilgili mevzuat çerçevesinde yapılan tek elden satış sözleşmesine uygun piyasa faaliyeti yapıp yapmadığını denetlemekle yükümlüdür. Dağıtıcı lisansı sahipleri, yaptıkları piyasa faaliyetleri ile ilgili olarak, kullanıcılardan gelen şikayet başvurularını izlemek ve değerlendirmekle yükümlüdür. Dağıtıcı lisansı sahipleri, şikayet başvurularını başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde yazılı olarak cevaplar ve gerekli işlemi yapar. Şikayet başvurularına ilişkin olarak yapılan işlemler dağıtıcı lisansı sahiplerince kayıt altına alınır ve talep edilmesi halinde Kuruma verilir.

(3) Piyasa faaliyetleri ile piyasa faaliyeti sayılmayan ancak lisans gerektiren faaliyetlere ilişkin ihbar ve şikayetler doğrudan Kuruma veya Kurum adına yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarına yapılır.

(4) Kuruma sunulan ihbar ve şikayet dilekçelerinde; şikayetçinin adı-soyadı, imzası, T.C kimlik numarası, iş veya ikametgah adresiyle birlikte söz konusu şikayete ilişkin bilgi ve belgeler yer alır. İhbar ve şikayet dilekçelerine ihbar veya şikayete konu satış belgesinin aslı veya fotokopisi ile konu ile ilgili daha önce yapılan başvuru ve işlemlere ilişkin bilgi ve belgeler eklenir. Ad-soyad, imza veya adres unsurlarından herhangi birini taşımayan veya genel nitelikli yakınmaları içeren ihbar ve şikayet dilekçeleri işleme konulmaz. Ancak bu gibi dilekçeler somut bilgilere dayandırılıyor veya ekinde inandırıcı belgeler taşıyor ise işleme konulabilir.

(5) Kurumca yapılan değerlendirme sonucu işleme konulan ihbar ve şikayet üzerine, gerekirse Kurum personeli veya Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları vasıtasıyla numune alınmak suretiyle şikayet konusu LPG’nin teknik düzenlemelere uygun olup olmadığı akredite laboratuvar analiziyle belirlenir.

(6) İhbar ve şikayet konusunun LPG’nin teknik düzenlemelere uymadığı yönünde olması ve yapılan laboratuvar analizinin bu iddiayı doğrulamaması halinde, ihbar ve şikayet Kurul gündemine alınmaksızın işlemden kaldırılır.

(7) Lisanssız piyasa faaliyeti yapıldığı ya da kaçak veya menşei belli olmayan LPG ikmal edildiği konusundaki somut ihbar ve şikayetler ile adli veya mülki makamlar, kolluk kuvvetleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının bu konudaki bildirimleri üzerine; Başkan, konunun aciliyetini, delillerin kaybolma ve karartılma ihtimalini değerlendirerek denetim başlatabilir, başka merciler tarafından başlatılmış olan denetimlere katılmak üzere Kurum personelini görevlendirebilir, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarını talimatlandırabilir. Denetimle görevli personel, kendisinin veya ihbar ve şikayet sahibinin ya da bildirimi yapan mercilerin tespitleri üzerine, lisanssız piyasa faaliyeti yapıldığı ya da kaçak veya menşei belli olmayan LPG ikmal edildiği hususunda ciddi emarelere ulaşırsa, söz konusu faaliyeti veya LPG ikmalini geçici olarak mühürleme suretiyle durdurur. Bu konuda gerekirse adli ve mülki makamlardan Kanunun 17 nci maddesi uyarınca yaptırım talebinde bulunur. Yapılan işlem Kurul gündemine öncelikle alınır. Kurul, gerek görürse konu hakkında ön araştırma ve/veya soruşturma açılmasına karar verir.

(8) Diğer mevzuata göre suç oluşturan işlemlerin tespiti halinde durum en kısa sürede ilgili mercilere bildirilir.

Numune alma, test ve analiz

(1) Denetim, ön araştırma, soruşturmalarda, gerek görülmesi halinde Kurum tarafından belirlenen teknik düzenlemelerde öngörülen analizler yapılmak üzere numune alınır. Numune alınma şekli ve usulü, ilgili Türk Standartlarında belirtildiği şekilde yapılır. Numune, biri şahit numune olmak üzere üç adet halinde alınır. Alınan numuneler için örneği bu Yönetmeliğin ek-1’inde yer alan numune alma tutanağı üç nüsha olarak düzenlenir. Düzenlenen tutanağın bir nüshası ilgili gerçek veya tüzel kişiye verilir, bir nüshası ise işlem yapılmak üzere Kurumda saklanır. Test ve analizlerin, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından yaptırılması halinde, tutanağın bir nüshası bu kuruluşlarda kalır. Numune alma işlemi sırasında düzenlenecek tutanağa, numunenin alındığı ürünün miktarı yazılır.

(2) Numuneler, mühürleri bozulmadan açılmayacak şekilde mühürlenir ve üzerlerine tutanakla ilişkisini gösterecek şekilde örneği bu Yönetmeliğin ek-2’sinde yer alan numune etiketi konulur.

(3) Alınan numunelerin bir adedi ilgili gerçek veya tüzel kişiye verilir. Diğer iki adet numune ise, numune alma tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde örneği ek-3’te yer alan numune teslim tutanağı ile Laboratuvara teslim edilir. Laboratuvar şahit numuneyi yed-i emin sıfatıyla saklar. Test ve analiz raporunun tanzim tarihini izleyen doksan gün içerisinde konuya ilişkin herhangi bir adli veya idari soruşturma başlatılmaması halinde şahit numune imha edilebilir. Adli soruşturma başlatılması halinde, şahit numune soruşturma ve yargı süreci tamamlanana kadar Laboratuvar tarafından saklanır.

(4) Alınan numunelerin analizi, akredite Laboratuvarlar vasıtasıyla yapılır. Laboratuvara teslim edilen numunelere Kurum tarafından belirlenen teknik düzenlemelerde öngörülen analizler yapılır. Laboratuvar, yapılması istenilen analizleri numune özellikleri değişime uğramadan onbeş gün içerisinde yapar ve sonucunu bir raporla tespit eder. Laboratuvar, raporun bir nüshasını muhafaza eder iki nüshasının, bir adedi ilgili gerçek ya da tüzel kişiye verilmek üzere numune alan birime, bir nüshasını da gereği yapılmak üzere Kuruma beş iş günü içinde gönderir.

(5) Test ve analiz giderleri Kurumca karşılanır.

(6) Teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarlar lisans sahibi gerçek veya tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alan hususlar uyarınca tazmin edilir.

(7) Valilikler, denetim yapmakla görevli personelin başvurusu halinde, denetim yapılması ve numune alınması sırasında Kanunun 12 nci maddesi uyarınca gerekli emniyet tedbirlerini almakla yükümlüdür.

Mühürleme

(1) LPG’nin teknik düzenlemelere uygun olmadığının tespit edilmesi halinde, LPG’nin piyasaya arzı geçici olarak mühürleme suretiyle durdurulur ve yapılan işlem Kurul gündemine öncelikle alınır. LPG’nin teknik düzenlemelere uygun olup olmadığı akredite laboratuvar analiziyle tespit edilir.

(2) Piyasada lisans almaksızın lisansa tabi faaliyetlerin yapıldığının tespit edilmesi halinde, faaliyetin yürütüldüğü tesis veya işletme herhangi bir ön araştırma ve soruşturma yapmaya gerek olmaksızın, lisans alınıncaya veya söz konusu tesis Kanuna göre lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar geçici olarak mühürlenir ve yapılan işlem Kurul gündemine öncelikle alınır.

(3) Lisans sahibinin ilgili piyasa faaliyeti, niteliği itibarıyla faaliyetin durdurulmasını gerektiren ya da kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuran fiilleri nedeniyle Kurumca veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlarca geçici olarak durdurulabilir.

(4) Mühürleme işleminin yapılmasıyla ilgili olarak, gerekirse adli ve mülki makamlardan Kanunun 17 nci maddesi uyarınca yaptırım talebinde bulunulur.

(5) Mühürleme işlemi ile ilgili olarak bir örneği bu Yönetmeliğin ek-4’ünde yer alan mühürleme tutanağı üç nüsha olarak düzenlenir. Mühürleme tutanağının bir nüshası ilgili gerçek veya tüzel kişiye verilir, bir nüshası ise işlem yapılmak üzere Kurumda saklanır. Mühürleme, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşları tarafından yapılmış ise, tutanağın bir nüshası bu kuruluşlarda kalır. Mühürleme işlemi, işletmenin veya tesisin görünür bir yerine levha asılmak suretiyle üçüncü şahıslara duyurulur.

(6) Mühürler, gerektiğinde Kurum veya Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarının personeli tarafından sökülür. Mühürler sökülmeden önce, mühürlerin düzgünlüğü ve üzerindeki bilgilerin doğru olup olmadığı kontrol edilir.

(7) Yetkililer dışında mührün sökülmesi halinde Kurum ilgili makama suç duyurusunda bulunur. Lisans iptaline veya mühürlemeye rağmen, faaliyetlerini sürdüren gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.

(8) Lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlardan, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendine göre istenilen teminatı vermeyenlerin ilgili piyasa faaliyeti teminat verilinceye kadar durdurulur.

Tutanak imzalamaktan imtina edilmesi

(1) Denetim, ön araştırma ve soruşturmalarda, numune alma ve mühürlemeye ilişkin tutanakların düzenlenmesi sırasında ilgili gerçek kişinin veya tüzel kişinin sorumlu yetkilisinin veya bunların vekilinin yerinde bulunmaması veya tutanağı imzalamaktan imtina etmesi durumunda, düzenlenen tutanak denetim yapmakla görevli personel tarafından imzalanarak bir sureti ilgiliye verilir. İlgililerin sureti almaktan imtina etmesi veya herhangi bir ilgili bulunmaması durumunda tutanak, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uyarınca tebliğ edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İhtar, Geçici Durdurma, Ön Araştırma ve Soruşturmalara İlişkin Usul ve Esaslar

İhtar, geçici durdurma ve lisans iptali

(1) Lisans sahibi kişiler hakkında Kanuna, ikincil mevzuata, lisans hükümlerine veya Kurul kararlarına aykırı davranılması halinde; Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiiller için ilgilisine Kurum veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından, otuz gün içerisinde aykırılığın giderilmesi ve/veya tekrar edilmemesi, aksi halde hakkında geçici durdurma yapılabileceği ihtar edilir ve durum tutanakla veya yazılı olarak kayıt altına alınır.

(2) Mevzuata aykırı fiilin düzeltilip düzeltilmediği verilen ihtar süresi içinde ilgili tarafından yapılacak bildirim üzerine, bildirim yapılmazsa ihtar süresi sonunda Kurum veya ilgili kuruluş tarafından tespit edilir.

(3) Verilen ihtar süresi sonunda mevzuata aykırı durumu devam ettirenlerin ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulur. Geçici durdurma süresi sonunda tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılır. Soruşturma sonuçlanana veya mevzuata aykırılık giderilinceye kadar faaliyetin durdurulmasına devam edilir ve gerekli idari yaptırımlar uygulanır. Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötü niyetin veya ürünlerde zarar oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti yapılamaz.

(4) Niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiilin tespit tarihinden itibaren iki yıl içerisinde tekrar edilmesi halinde ise ihtar işlemi uygulanmaksızın ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulur. Geçici durdurma süresi sonunda da tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılır ve gerekli idari yaptırımlar uygulanır.

(5) Geçici durdurma sonrasında mevzuata aykırı durumun ortadan kalkması halinde geçici durdurma hali sona erdirilir.

(6) İhtar işlemleri ilgili Daire Başkanlıkları veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından yapılır. Geçici durdurma ve geçici durdurmanın sonlandırılması işlemleri ise Denetim Dairesi Başkanlığı ya da Denetim Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından yerine getirilir.

(7) Lisans iptalleri Kurumca yapılacak soruşturma neticesine göre karara bağlanır. Kaçakçılık fiillerine ilişkin olarak mahkemelerden kesinleşmiş mahkumiyet kararı gelmesi halinde, mevcut lisansın iptaline ilişkin işlemler bu Yönetmelik hükümlerine tabi olmaksızın lisans işlemlerini yürüten ilgili Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilir.

(8) Bu madde kapsamında yapılacak geçici durdurma işlemleri 16 ncı maddede belirtilen esaslar uyarınca yapılır. Faaliyetin icrası için tesis gerektirmeyen hallerde geçici durdurma işlemi ise Kurum internet sitesinde duyurulmak suretiyle yerine getirilir.

Ön araştırma ve soruşturma

(1) Kurul, resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikâyetler üzerine, LPG piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin Kanuna, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda belirtilen akaryakıt kaçakçılığına ilişkin hükümlere, ikincil mevzuata, lisans hükümlerine, Kurul kararlarına aykırı hareket etmesi veya niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan fiiller ile 18 inci madde kapsamında yapılan geçici durdurma işlemine rağmen düzeltmedikleri faaliyet ve işlemler nedeniyle, ilgilisi hakkında doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma yapılmasına karar verebilir. Kurul ön araştırma veya soruşturma açılması hususundaki yetkilerini Başkanlığa veya Daire Başkanlığına devredebilir.

(2) Ön araştırma yapılmasına karar verilmesi halinde, ön araştırma, Daire Başkanı tarafından görevlendirilen uzman ve/veya uzman yardımcıları eliyle veya uzman koordinesinde yönetim hizmetleri uzmanları vasıtasıyla Daire Başkanlığı koordinasyonunda yürütülür. Gerektiğinde Daire Başkanı veya Grup Başkanı vasıtasıyla da ön araştırma yürütülebilir. İhtiyaç duyulması halinde Kurumun diğer hizmet birimlerinden de Başkan onayıyla uzman ve/veya uzman yardımcıları ile yönetim hizmetleri uzmanları görevlendirilebilir. Daire Başkanı, gerekirse konu hakkında ilgili hizmet birimlerinden yazılı görüş talep edebilir.

(3) Ön araştırma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, görevlendirildiği tarihten itibaren en geç otuz gün içinde elde ettiği bilgileri, delilleri ve konu hakkındaki görüşlerini içeren ön araştırma raporunu, Daire Başkanlığına iletir.

Ön araştırmanın sonuçlanması

(1) Ön araştırma raporu, Başkan tarafından Kurul gündemine öncelikle alınır. Kurul, raporu değerlendirerek soruşturma açılıp açılmamasına karar verir. Kurulca yetki devredilmesi halinde ön araştırma raporu, Başkan veya Daire Başkanı tarafından değerlendirilerek soruşturma açılıp açılmamasına karar verilir.

Soruşturmaya başlama

(1) Doğrudan veya ön araştırma neticesinde soruşturma açılmasına karar verildiği takdirde soruşturma Daire Başkanı tarafından görevlendirilen Uzman ve/veya Uzman Yardımcıları eliyle veya Uzman koordinesinde Yönetim Hizmetleri Uzmanları vasıtasıyla Daire Başkanlığı koordinasyonunda yürütülür. Gerektiğinde Daire Başkanı veya Grup Başkanı vasıtasıyla da soruşturma yürütülebilir. İhtiyaç duyulması halinde Kurumun diğer hizmet birimlerinden de Başkan onayıyla Uzman ve/veya Uzman Yardımcıları ile Yönetim Hizmetleri Uzmanları görevlendirilebilir. Daire Başkanı, gerekirse konu hakkında ilgili hizmet birimlerinden yazılı görüş talep edebilir.

(2) Soruşturma raporu, soruşturma açılmasına karar verildiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde tamamlanır. Gerekli görüldüğü hallerde bir defaya mahsus olmak üzere Daire Başkanı tarafından üç aya kadar ek süre verilebilir.

(3) Daire Başkanlığınca, hakkında soruşturma açılan gerçek veya tüzel kişiye başlatılan soruşturma bildirilerek, varsa ilgili mevzuat hükümlerine aykırılığın onbeş günlük süre içinde giderilmesi gerektiği, aksi halde yapılmakta olan piyasa faaliyetinin geçici bir süre için durdurulabileceği veya lisansının doğrudan iptal edilebileceği ihbar edilir. Kanunun 17 nci maddesinin ikinci ve beşinci fıkraları kapsamına giren hallerde bahse konu ihbarda bulunulmadan işlem tesis edilir.

(4) Yapılan ihbar üzerine ilgili mevzuat hükümlerine aykırılığın verilen süre içinde giderilmiş olduğunun tespit edilmesi halinde, geçici durdurma işlemi yapılmaksızın soruşturmaya devam edilir. Verilen süre içerisinde, aykırılığın tam olarak giderilmemiş olduğunun tespit edilmesi halinde ise Daire Başkanlığı tarafından konu Başkanlığa bildirilir. Başkan, konuyu Kurul gündemine öncelikle alır. Kurul, piyasa faaliyetinin otuz günden az yüzseksen günden çok olmamak üzere geçici olarak durdurulmasına karar verir.

(5) Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötü niyetin ya da ürünlerde zarar oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti ile piyasa faaliyeti sayılmayan ancak lisans gerektiren faaliyet yapılamaz.

Delillerin toplanması

(1) Soruşturma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli, konu ile ilgili gerekli bilgileri isteme ve yerinde inceleme yapma yetkisine sahip olup; gerekli her türlü bilgi, belge ve numunenin verilmesini ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan isteyebilir, bunların aslı ve/veya örneklerini alabilir, gerekli tutanakları düzenleyebilir, konu ile ilgili yazılı veya sözlü açıklama isteyebilir.

(2) İlgili kişi, kurum ve kuruluşlar kendilerinden talep edilen her türlü defter, belge, bilgi ve numuneyi vermekle yükümlüdür. Gizlilik gerekçesiyle bilgi, belge ve numune vermekten imtina edilemez.

(3) Soruşturma safhasında, ilgili mevzuat hükümlerini ihlal ettiği iddia edilen gerçek veya tüzel kişi, kararı etkileyebilecek her türlü bilgi ve delili her zaman Kuruma sunabilir.

Raporun tebliği ve savunma

(1) Soruşturma yapmakla görevlendirilen Kurum personeli tarafından düzenlenen soruşturma raporu, Daire Başkanlığına iletilir. Raporda ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilmiş olması halinde, raporun bir nüshası Daire Başkanı tarafından hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişiye tebliğ edilir. Soruşturma raporunda ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilmemiş olsa dahi Kurul, hakkında soruşturma açılan gerçek veya tüzel kişinin savunmasını soruşturmanın her aşamasında isteyebilir. Hakkında soruşturma yapılan kişiye tebliğ edilecek raporda, ihbar ve şikayet sahiplerinin kimlikleri ile üçüncü kişilerin ticari nitelikli sırlarının korunması amacıyla gerekli önlemler alınır.

(2) Soruşturma raporunun tebliğ yazısında, hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişiye otuz günlük süre verilerek, raporda tespit edilen hususlarla ilgili yazılı savunmasını Kuruma göndermesi istenir. Hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişi tarafından savunma için ek süre talebi olması halinde, Daire Başkanı tarafından onbeş güne kadar ek süre verilebilir. Süresi içinde verilmeyen savunma dikkate alınmaz.

(3) Hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişinin süresi içinde Kuruma intikal eden yazılı savunmasıyla ilgili olarak, soruşturmayı yapmakla görevlendirilen Kurum personelinin varsa ek görüşü alınır. Ek görüş, Daire Başkanı tarafından hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişiye tebliğ edilir. İlgili kişi onbeş gün içinde bu görüşe cevap verebilir.

(4) Daire Başkanı; düzenlenen soruşturma raporu, hakkında soruşturma yapılan gerçek veya tüzel kişinin yazılı savunması, bu savunmayla ilgili soruşturmayı yapmakla görevlendirilen Kurum personelinin varsa ek görüşü ve ek görüşe ilişkin ilgili kişinin varsa savunması ile bunların tümü üzerindeki kendi görüşünden oluşan soruşturma dosyasını Başkanlığa sunar.

(5) Başkan, soruşturma dosyasını Kurul gündemine öncelikle alır.

Kurul kararı

(1) Kurul, soruşturma konusu üzerinde yapacağı inceleme neticesinde kararını verir.

(2) Soruşturma raporunda ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilmiş olması ve bu tespitin Kurul tarafından da sabit görülmesi halinde, ilgili kanunlarda öngörülen ceza ve yaptırımların uygulanması kararlaştırılır.

Soruşturmaya doğrudan yazılı savunma alınarak başlanması

(1) LPG piyasasında faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin ilgili mevzuat hükümlerine aykırı faaliyet ve işlemlerinden bu Yönetmelikte düzenlenen ön araştırma prosedürüne ve soruşturma raporu düzenlenmesine gerek olmayacak derecede açık olduğu, Kurul veya Kurulun yetki devretmesi halinde Başkan veya Daire Başkanı tarafından belirlenenler için, soruşturmaya Daire Başkanlığı vasıtasıyla ilgili gerçek veya tüzel kişiye otuz günden az olmamak üzere uygun bir süre verilerek yazılı savunması alınmak suretiyle başlanır. Daire Başkanı, ilgili gerçek veya tüzel kişinin yazılı savunmasını, kendi görüşüyle birlikte Başkanlığa sunar. Başkan, konuyu Kurul gündemine öncelikle alır.

(2) Tespit edilen aykırılıkların Kanunun 17 nci maddesinin ikinci ve beşinci fıkraları kapsamına girmesi halinde, yapılacak lisans iptalleri için Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrasında geçen, süre verilerek mevzuata aykırılığın giderilmesi ihbarı ve aykırılık giderilmez ise geçici durdurma prosedürlerine ilişkin hükümler uygulanmaksızın işlem tesis edilir. Kaçakçılık fiillerine ilişkin olarak mahkemelerden kesinleşmiş mahkumiyet kararı gelmesi halinde, mevcut lisans bu Yönetmelik hükümlerine tabi olmaksızın lisans işlemlerini yürüten ilgili dairece doğrudan iptal edilir.

(3) Kurul, yazılı savunma ve konuya ilişkin Daire Başkanlığı görüşünü inceleyerek kararını verir. İlgili mevzuat hükümlerine aykırılığın Kurul tarafından sabit görülmesi halinde, ilgili kanunlarda öngörülen ceza ve yaptırımların uygulanması kararlaştırılır.

Doğrudan para cezası uygulanabilecek haller

(1) Kaçak petrol ikmali dolayısıyla ilgili kişiler hakkında mahkemece verilen mahkumiyet veya müsadere kararlarının kesinleşmesi halinde, herhangi bir ön araştırma veya soruşturma yapmaya ya da savunma almaya gerek olmaksızın doğrudan idari para cezası uygulanır.

Denetim raporlarının soruşturma raporu gibi değerlendirilebileceği haller

(1) Bu Yönetmeliğin ikinci ve üçüncü bölümlerinde yer alan hükümler çerçevesinde yapılan denetimler neticesinde düzenlenen denetim raporlarında tespit edilen ilgili mevzuat hükümlerine aykırılıkların, Kurul veya Kurulun yetki devretmesi halinde Başkan veya Daire Başkanı tarafından ayrıca bir soruşturma yapılmasına gerek olmayacak derecede açık görülmesi halinde; ilgili denetim raporunun, soruşturma raporu gibi değerlendirilmesi kararlaştırılabilir. Bu durumda, 22 ve 23 üncü maddelerde yer alan hükümler çerçevesinde işlem yapılır.

Kararların tebliği ve para cezalarının tahsili

(1) Kurul Karar örneği, hakkında soruşturma yapılan ilgili gerçek veya tüzel kişiye tebliğ edilir. İdari para cezalarının süresi içerisinde ödenmemesi halinde, cezanın ilgili vergi dairesi aracılığı ile tahsili sağlanır.

(2) Kurul kararlarına karşı kararın tebliğinden itibaren süresi içinde yetkili idare mahkemesine başvurulabilir.

(3) Kurulca kamuya açıklanması uygun görülen kararlar, ilgili tarafın ticari nitelikli sırlarını ifşa etmeyecek şekilde kamuya duyurulur.

(4) Kanun kapsamında verilen idari para cezalarına karşı yargı yoluna başvurulması, ilgili vergi dairesine idari para cezasına ilişkin banka teminat mektubu verilmesi hariç tahsil işlemlerini durdurmaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Sürelerin başlama tarihi

(1) Süreler, ilgili gerçek veya tüzel kişiye tebliğ tarihinden itibaren başlar.

Tebligat

(1) Kurumca, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak yapılacak her türlü tebligat, lisansı yürürlükte olan kişilerin öncelikle Kuruma bildirdiği Elektronik Tebligat adresine yapılır. Elektronik Tebligat adresine tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması halinde, Kuruma bildirilen adrese yapılan bildirim tebligat yerine geçer.

(2) Lisansı olmayan, sonlandırılmış veya iptal edilmiş kişilere yapılacak her türlü tebligat hakkında 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak ilanen yapılacak tebligatlar Resmî Gazete’de yayımlanır.

Adli ve idari makamlara başvuru

(1) Kurul, resen ya da yapılmakta olan denetim, ön araştırma veya soruşturmanın herhangi bir safhasında elde edilen bulgular neticesinde, ilgili mevzuat hükümlerine açıkça bir aykırılık tespit etmesi halinde, dava açmak da dahil olmak üzere her türlü adli ve idari makama başvuru kararı alabilir. Bu tür kararlar ilgili mercilere bildirilir.

(2) Ayrıca Kurum, piyasa faaliyetlerine ilişkin olarak açılmış veya açılacak kamu davalarına müdahil olabilir. Bu konularla ilgili olarak suç duyurusunda bulunabileceği gibi mevzuatın uygulanması açısından, adli ve mülki makamlardan yaptırım talebinde bulunabilir.

Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller

(1) LPG piyasasında yapılan gözetim ve denetimlere ilişkin olarak bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, sırasıyla LPG piyasasına ilişkin diğer mevzuat ile 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.

EK-1

EK-2

EK-3

EK-4

Ek-5