BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç, kapsam ve dayanak
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca tarım ve orman araçlarının yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, tarım ve orman araçları ile bu araçlarda kullanılmak üzere tasarlanan sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin tip onayı ve piyasa gözetimi ve denetimi için, fren performansı haricinde, fonksiyonel güvenlikle ilgili ayrıntılı teknik şartları ve test prosedürlerini belirlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, 14/8/2014 tarihli ve 29088 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmeliği (AB/167/2013)’nin 1 inci maddesinde belirtilen araçları ve bunların aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerini kapsar.
(3) Bu Yönetmelik; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesine ve 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmeliği (AB/167/2013)’nin 3 üncü maddesinde yer verilen tanımlar bu Yönetmeliğin uygulanmasında da geçerli olup, söz konusu tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) AB/167/2013 Yönetmeliği: 14/8/2014 tarihli ve 29088 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmeliği (AB/167/2013),
b) Çeki tertibatı: Traktörün kendinden tahrikli olmaması durumunda traktör ile bir çekici araç arasında mekanik bağlantı sağlamak ve traktörü çekmek üzere tasarlanan ve traktöre takılan bir aksamı,
c) Direksiyon: Traktörü yönlendirmek için doğrudan sürücü tarafından kullanılan parçayı,
ç) Direksiyon döndürme kuvveti: Traktörün yönlendirilmesi için direksiyon üzerinde sürücü tarafından uygulanan kuvveti,
d) Geri görüş aynası: Ek IX Madde 5’te tanımlanan geometrik alanda, makul sınırlarda traktörün parçaları veya traktörün kullanıcıları nedeniyle engellenmeyen arka tarafın net şekilde görüntülenmesini sağlayacak şekilde tasarlanan herhangi bir cihazı,
e) Geri görüş aynası sınıfı: Bir veya daha fazla ortak özellik veya işleve sahip olan tüm geri görüş aynalarını,
f) İç geri görüş aynası: Kabinin içine veya traktörün çerçevesine takılan bir geri görüş aynasını,
g) Kabin: Sürücüyü fiziksel olarak tamamen içine alan ve sürücünün alanına dış havanın serbest geçişini engelleyen sürücü muhafazasını,
ğ) Lamba: Yolu aydınlatmak (ön far) veya bir ışık sinyali vermek üzere tasarlanan cihazı,
h) Normal şekilde takılan lastikler: İlgili araç tipi üzerinde imalatçı tarafından sunulan ve şablonu 28/12/2016 tarihli ve 29932 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi İçin İdari Gereklilikler Hakkında Yönetmeliğin (AB/2015/504) 2 nci maddesinde belirtilen bilgi dokümanında tarif edilen lastik tipi veya tiplerini,
ı) Normal şekilde takılan paletler: İlgili araç tipi üzerinde imalatçı tarafından sunulan ve şablonu AB/2015/504 Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen bilgi dokümanında tarif edilen palet tipi veya tiplerini,
i) Onay kuruluşu: Bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin tip onayından her yönüyle sorumlu olan, yetkilendirme sürecini yürütmeye, onay belgelerini düzenlemeye ve gerektiğinde geri çekmeye, diğer onay kuruluşlarının başvurabileceği bir makam olarak hareket etmeye, teknik servisleri görevlendirmeye ve imalatçıların imalat uygunluğuyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesini temin etmeye yetkili olan AB üyesi ülkelerdeki makamı ve Türkiye’de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
j) Traktör dingil mesafesi veya araç dingil mesafesi: Traktör veya aracın dingillerinin arasından geçen, traktör veya aracın tam ortasındaki uzunlamasına düzleme dik olan dikey düzlemler arasındaki mesafeyi,
k) Yüklü araç: Teknik açıdan izin verilen azami yüklü kütlesine kadar yüklenmiş olan aracı,
l) Yürür vaziyette yüksüz kütle: İmalatçının şartnamesinde belirtilen standart donanım, soğutucu, yağlayıcılar, yakıt, avadanlık ve 75 kg olduğu kabul edilen sürücü dâhil, ancak opsiyonel aksesuarlar hariç olmak üzere, normal kullanıma hazır olan yüksüz aracın kütlesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Araç Fonksiyonel Güvenliğine İlişkin Şartlar
Fonksiyonel güvenliğe ilişkin uyum ve ispat şartları
(1) İmalatçılar; tarım ve orman araçlarına, normal kullanım koşulları altında ve imalatçı tarafından tavsiye edilen bakım işlemleri çerçevesinde araçların 5 ila 38 inci maddeler arasında belirtilen ayrıntılı teknik şartlar ve test prosedürlerine uygun olmasına olanak sağlamak amacıyla tasarlanan, imal edilen ve monte edilen ve aynı zamanda fonksiyonel güvenliği etkileyen sistemler, aksamlar ve ayrı teknik üniteleri takar.
(2) İmalatçılar; fiziksel ispat testlerinden faydalanarak onay kuruluşuna piyasaya arz edilen, tescil edilen veya hizmete giren tarım ve orman araçlarının AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesine ve bu Yönetmeliğe ait Ek I’de belirtilen fonksiyonel güvenlik şartlarına ve aynı zamanda bu Yönetmeliğin 5 ila 38 inci maddeleri arasında yer verilen ayrıntılı teknik şartlar ve test prosedürlerine uygun olduğunu gösterir.
(3) İmalatçılar; piyasaya arz edilen veya hizmete giren yedek parçaların, bu Yönetmelikte belirtilen ayrıntılı teknik şartlar ve test prosedürlerine uygun olduğunu gösterir.
(4) İmalatçılar; takılmış olması durumunda fonksiyonel güvenliğe ilişkin elektronik kontrol bilgisayarları dâhil olmak üzere aktarma organları yönetim sisteminin tahrif edilmesini veya değiştirilmesini engellemek için alınan tedbirlere ilişkin bir açıklamayı onay kuruluşuna sunar.
BM/AEK Regülasyonlarının uygulanması
(1) Bu Yönetmeliğin EK I’inde belirtilen BM/AEK Regülasyonları ve bunlara ait değişiklikler aynı zamanda tarım ve orman araçlarının tip onayı için de geçerlidir.
Test prosedürleri ve fonksiyonel güvenlik şartlarına ilişkin teknik gereklilikler
(1) Fonksiyonel güvenlik performansı test prosedürleri, bu Yönetmelikte belirtilen test şartlarına uygun şekilde gerçekleştirilir.
(2) Testler, onay kuruluşu tarafından veya onay kuruluşu tarafından yetkilendirilmiş olması durumunda teknik servis tarafından gerçekleştirilir.
(3) Ölçüm yöntemleri ve test sonuçları, formatı AB/2015/504 Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde belirtilen test raporu şeklinde onay kuruluşuna raporlanır.
Aracın yapısal bütünlüğüne ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde bahsi geçen ve aracın yapısal bütünlüğü açısından geçerli olan performans şartları, bu Yönetmeliğin EK II’si uyarınca doğrulanır.
Azami tasarım hızı, hız regülatörleri ve hız sınırlandırma cihazlarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde bahsi geçen ve hız, hız regülatörü ve hız sınırlandırma cihazları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK III’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Hızlı traktörlerin yönlendirilmesine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde bahsi geçen ve hızlı traktörlerin yönlendirilmesi açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK IV’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Yönlendirmeye ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde bahsi geçen ve yönlendirme açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK V’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Hız göstergelerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde bahsi geçen ve hız göstergeleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK VI’sı uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Görüş alanı ve ön cam sileceklerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde bahsi geçen ve görüş alanı ile ön cam silecekleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK VII’si uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Camlara ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde bahsi geçen ve camlar açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK VIII’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Geri görüş aynalarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde bahsi geçen ve geri görüş aynaları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK IX’u uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Sürücü bilgilendirme sistemlerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde bahsi geçen ve sürücü bilgilendirme sistemleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK X’u uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Aydınlatma, ışıklı sinyal cihazları ve bunlara ait ışık kaynaklarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde bahsi geçen ve aydınlatma, ışıklı sinyal cihazları ve bunlara ait ışık kaynakları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XI’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Aydınlatma ve ışıklı sinyal cihazlarının montajına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde bahsi geçen ve aydınlatma ve ışıklı sinyal cihazlarının montajı açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XII’si uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
İç donanım, koltuk başlıkları, emniyet kemerleri ve araç kapıları dâhil olmak üzere araç kullanıcılarının korunmasına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinde bahsi geçen ve iç donanım, koltuk başlıkları, emniyet kemerleri ve araç kapıları dâhil olmak üzere kullanıcıların korunması açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XIII’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Aracın dışına ve aksesuarlarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendinde bahsi geçen ve aracın dışı ve aksesuarlar açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XIV’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Elektromanyetik uyumluluğa ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendinde bahsi geçen ve elektromanyetik uyumluluk açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XV’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Sesli ikaz cihazlarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (g) bendinde bahsi geçen ve sesli ikaz cihazları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XVI’sı uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Isıtma sistemlerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ğ) bendinde bahsi geçen ve ısıtma sistemleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XVII’si uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Aracın izinsiz kullanımını önleyecek cihazlara ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (h) bendinde bahsi geçen ve aracın izinsiz kullanımını önleyecek cihazlar açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XVIII’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Tescil plakalarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ı) bendinde bahsi geçen ve tescil plakaları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XIX’u uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Zorunlu levhalar ve işaretlere ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ı) bendinde bahsi geçen ve zorunlu levhalar ve işaretler açısından geçerli olan şartlar, bu Yönetmeliğin EK XX’si uyarınca doğrulanır.
Boyutlar ve römork kütlelerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendinde bahsi geçen ve boyutlar ve römork kütleleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXI’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Azami yüklü kütleye ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendinde bahsi geçen ve azami yüklü kütle açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXII’si uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Denge kütlelerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendinde bahsi geçen ve denge kütleleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXIII’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Elektrik sistemlerinin güvenliğine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (j) bendinde bahsi geçen ve elektrik sistemleri açısından geçerli olan şartlar, bu Yönetmeliğin EK XXIV’ü uyarınca doğrulanır.
Yakıt depolarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) ve (j) bentleri ile 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendinde bahsi geçen ve yakıt depoları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXV’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Arka koruma yapılarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (k) bendinde bahsi geçen ve arka koruma yapıları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXVI’sı uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Yan korumaya ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (l) bendinde bahsi geçen ve yan koruma açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXVII’si uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Yük platformlarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (m) bendinde bahsi geçen ve yük platformları açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXVIII’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Çeki tertibatlarına ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (n) bendinde bahsi geçen ve çeki tertibatları açısından geçerli olan performans şartları, bu Yönetmeliğin EK XXIX’u uyarınca doğrulanır.
Lastiklere ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (o) bendinde bahsi geçen ve lastikler açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXX’u uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Paçalık sistemlerine ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (ö) bendinde bahsi geçen ve paçalık sistemleri açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXXI’i uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Geri vitese ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (p) bendinde bahsi geçen ve geri vites açısından geçerli olan şartlar, bu Yönetmeliğin EK XXXII’si uyarınca doğrulanır.
Paletlere ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (r) bendinde bahsi geçen ve paletler açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXXIII’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
Mekanik bağlantılara ilişkin şartlar
(1) AB/167/2013 Yönetmeliğinin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (s) bendinde bahsi geçen ve mekanik bağlantılar açısından geçerli olan performans şartları ve test prosedürleri, bu Yönetmeliğin EK XXXIV’ü uyarınca gerçekleştirilip doğrulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Onay Kuruluşunun Yükümlülükleri
Araçlar, sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin tip onayı
(1) Onay kuruluşu, 1/7/2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, tip onayı mevcut yeni üretilecek araçların AB/167/2013 Yönetmeliği ve fonksiyonel güvenliğe ilişkin olarak bu Yönetmeliğe uygun olmaması durumunda, bu tür araçların piyasaya arzını, tescilini veya hizmete girişini yasaklayabilir.
Araçlar, sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin ulusal tip onayı
(1) Onay kuruluşu; aşağıda belirtilen şartlar hariç olmak üzere, araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun olması durumunda fonksiyonel güvenlikle ilgili gerekçeler öne sürerek bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tipine ulusal tip onayı vermeyi reddedemez:
a) 25 inci maddede belirtilen araç boyutları ve römork kütlesi.
b) 26 ncı maddede belirtilen azami yüklü kütle.
c) 37 nci maddede belirtilen C kategorisi traktörler için palet makarası başına ortalama zemin temas basıncı ve azami yük.
ç) Genişliği 2.55 metreden fazla olan S kategori araçlar için 16 ncı maddede belirtilen sinyal panelleri ve levhaları.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Avrupa Birliği mevzuatına uyum
(1) Bu Yönetmelik, tarım ve orman araçlarının fonksiyonel güvenlik gereklilikleri hakkındaki (AB)2018/829 ve (AB)2016/1788 ile değişik (AB)2015/208 sayılı Avrupa Komisyonu Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Geçiş hükmü
(1) (AB)2018/829 sayılı düzenlemeye uyum amacıyla bu maddeyi ihdas eden Yönetmelik ile yapılan değişiklikler 1/7/2021 tarihine kadar uygulanmayabilir.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.