BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanım ve Kısaltmalar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Usul ve Esaslar, Araştırma Altyapıları ile 10/12/2003 tarihli ve 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun kapsamı dışında kalan kamu idarelerine, TÜBİTAK tarafından uygun görülen projeler kapsamında belirlenen tutarların aktarımı, harcanması, denetimi ile kayıt ve muhasebeleştirilmesinde uygulanacak usul ve esasları belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Dayanak
(1) Bu Usul ve Esaslar, 24/7/1963 tarihli ve 278 Sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanun’a dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanım ve kısaltmalar
(1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a) Araştırma Altyapısı: 6550 sayılı Kanun kapsamında Araştırma Altyapıları Kurulu tarafından yeterlik kararı verilerek tüzel kişilik kazanan yükseköğretim kurumlan bünyesindeki birimleri,
b) Araştırmacı: İlgili bilim ve/veya teknoloji alanında gerekli uzmanlığa sahip, yenilikleri izleyen, proje sonuçlarını bilimsel yöntemlerle değerlendirip yayımlayabilecek veya uygulamaya dönüştürebilecek ve kesin raporda ve/veya diğer yayınlarda yazarlar arasında adı geçecek olan yürütücü dışındaki kişileri,
c) Başkanlık: TÜBİTAK Başkanlığını,
ç) Bilim Kurulu: TÜBİTAK Bilim Kurulu’nu,
d) Bursiyer: Yurt içinde ve/veya yurt dışında lisans veya lisansüstü öğrenim amacıyla TÜBİTAK’dan burs alan lisans veya lisansüstü öğrencisi ile doktora sonrası araştırma burslarından faydalanan araştırmacıyı,
e) Danışman: TÜBİTAK faaliyetleri gereği görev aldığı alan ve konuda geçici olarak hizmetinden yararlanılan araştırmacı veya uzman kişiyi (278 Sayılı Kanun'un 19 uncu maddesine göre görevlendirilen danışmanlar hariç),
f) Ekonomik Sınıflandırma Kodları: Yapılacak harcamaların nitelikleri itibariyle TÜBİTAK tarafından belirlenen analitik kodlama sistemine uygun olarak gösterildiği bölümleri,
g) Kurum/Kuruluş: TÜBİTAK tarafından desteklenmesi kabul edilen proje karşılığı hesaplarına para aktarılan Araştırma Altyapıları ile 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamında olmayan kamu idarelerini,
ğ) Kurum Hissesi: Projenin yürütülmesi ve sonuçlandırılması aşamasında kurumun imkanlarından faydalanılması karşılığı proje maliyetine bağlı olarak TÜBİTAK tarafından hesaplanan ve Ar-Ge faaliyetlerinde kullanılmak üzere proje bütçesine dahil edilen tutarı,
h) Müşteri Kurum: Projelerde hizmeti talep eden ve projenin izlenmesi, denetlenmesi ve Başkanlıkla eşgüdümünün sağlanmasından TÜBİTAK ile birlikte sorumlu kamu veya tüzel kişiyi,
ı) Özel Hesap: Kurum/kuruluş tarafından proje adına açılan ve proje karşılığı aktarılan tutarların izlendiği banka hesabını,
i) Proje: Bir ürün, süreç, hizmet geliştirmek ya da sonuç elde etmek için üstlenilmiş, başarı ölçütleri ve hedefleri tanımlanmış, belirli bir zaman aralığında ve belirli miktarda kaynakla gerçekleştirilen faaliyetler bütününü,
j) Proje Sözleşmesi: TÜBİTAK, Kurum/Kuruluş ve varsa Müşteri Kurum arasında akdedilen, desteğin kapsamı, süresi, hukuki, idari, mali hükümler, fikri ve sınaî mülkiyet hakları ve özel şartları ile tarafların sorumluluklarını belirleyen yazılı anlaşma ve eklerini,
k) TTS: TÜBİTAK tarafından kuruluşa transfer edilen ödeneklerle ilgili mali verilerin tutulduğu, bütçe ve muhasebeleştirme işlemlerinin yapıldığı, proje detayında mali raporlamaların alınabildiği, www.tubitak.gov.tr/tts adresinden erişilen Transfer Takip Sistemi adlı yazılımı,
l) TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nu,
m) Yardımcı Personel: Proje yürütücüsünün veya araştırmacıların gözetimi altında projede görev alan uzman, uzman yardımcısı, teknik eleman, teknisyen, laborant ve benzeri personeli,
n) Yürütücü: Projenin bilimsel, teknik ve idari olarak yürütülmesinden, ilgili raporların verilmesinden, harcama ve giderlerin projenin gereklerine uygunluğundan sorumlu olan kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ödenek Aktarımı, Satınalma ve Harcama İşlemleri
Ödenek aktarım işlemleri
(1) Projenin TÜBİTAK tarafından kabulünü ve proje sözleşmesinin imzalanmasını müteakip, proje bütçesi ve süresi dikkate alınarak nakit durumu, sözleşme hükümleri ve ödeme planı çerçevesinde, proje adına açılacak özel hesaba ödenek aktarımı yapılır.
(2) İzleme sürecinde, projenin ilgili destek programı mevzuatı veya bu Usul ve Esaslarda öngörülen şekilde yürütülemeyeceğinin anlaşılması halinde, söz konusu proje için yapılacak ödenek aktarımları durdurulur ve ilgili destek programı mevzuatına göre işlem yapılır.
Harcamaların projeye uygunluğu
(1) Proje kapsamında yapılacak harcamaların, proje sözleşmesinin eki niteliğinde olan ve TÜBİTAK tarafından kabul edilen öneri formu ile proje bütçesinde yer alan harcama kalemlerine uygun olması gerekir.
(2) Proje başlama tarihi öncesinde yapılan harcamalar, masraf kabul edilmez.
(3) Proje bitiş tarihi itibariyle, projede öngörülen harcamaların tamamlanmış olması gerekir; ancak proje bitiş tarihi sonrası harcanabilecek ödenekler (kurum hissesi ve PTİ), ilgili destek programı mevzuatında belirtilir.
Satınalma, muayene ve kabul işlemleri
(1) Satın alınan mal ve hizmete ilişkin olarak düzenlenen fatura ve benzeri belgeler kurum/kuruluş adına düzenlenir.
(2) Proje kapsamında yapılacak satınalma, muayene ve kabul işlemleri kurum/kuruluşun kendi mevzuatı ve genel hükümler çerçevesinde gerçekleştirilir. Satın alınan demirbaş muayene ve kabul işlemleri yapıldıktan sonra, sözleşme hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kurum/kuruluş ayniyatına kaydedilir.
(3) Projenin başarı ile tamamlandığının TÜBİTAK tarafından kabulüne bağlı olarak, projenin tabii olduğu esaslar aksini belirtmediği takdirde, proje kapsamında satın alınan mal ve malzemelerin mülkiyeti kurum/kuruluşa aittir; ancak proje kapsamında satın alınan ve proje sonuçlarının uygulanmasına yönelik olarak kullanılacak malzeme ve cihazların mülkiyeti TÜBİTAK’ın onayı ile Müşteri Kuruma devredilebilir.
Personel harcamaları
(1) TÜBİTAK tarafından desteklenen projelerde, proje süresiyle sınırlı olmak kaydıyla proje kapsamında ve projeye ilişkin hizmetlerde görev alan kamu kurum veya kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında bulunanlara, kadro veya pozisyonlarına bağlı olarak bir ayda ödenmekte olan tutarın yüzde 75’ini geçmemek kaydıyla proje sözleşmesinde belirlenen tutarlar üzerinden proje teşvik ikramiyesi ödenebilir. Bu ödeme, bir kişinin aynı anda birden fazla projede yürütücü olarak görevli olması durumunda en fazla iki, araştırmacı ve diğer personel olması durumunda ise en fazla dört proje için yapılır ve buna ilişkin usul ve esaslar ilgili program mevzuatında düzenlenir.
(2) Proje teşvik ikramiyesi ödemeleri; kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti gibi İş Kanununun ilgili hükümleri gereğince yapılacak ödemelerin hesabında dikkate alınmaz.
(3) Projelerde istihdam edilen kişilere ödenecek ücretler, ilgili program mevzuatında belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde belirlenir.
(4) Projede görevlendirilenlere proje bütçesinde öngörülen tutarlar dahilinde yapılacak ödemeler ile diğer yasal mali yükümlülükler, kurum/kuruluş tarafından proje bütçesinden yapılır ve bu ücretlerden yapılacak yasal kesintilere ilişkin yükümlülükler işveren sıfatı ile kurum/kuruluş tarafından yerine getirilir.
(5) Kamu personeli olmayan yardımcı personele, harcırah ödemeleri hariç olmak üzere ücret dışında herhangi bir ödeme yapılamaz.
(6) Proje kapsamında iş sözleşmesine dayanılarak çalıştırılacak personelle yapılacak sözleşmelerde, ilgili projenin adı ile proje süresi içerisinde kalınmak kaydıyla sözleşme süresinin belirtilmesi zorunlu olup bu personelin işe başlama ve ayrılmalarına ilişkin bilgiler kurum/kuruluşun konuyla ilgili birimine bildirilir ve gerekli işlemler bu birimlerce yapılır.
Burs ödemeleri
(1) Projede görev yapacak bursiyerlere, Bilim Kurulu tarafından belirlenen sınırlar aşılmamak kaydıyla, projede kabul edilen miktarlarda burs ödemesi yapılır.
(2) Burs ödemeleri, destek programları mevzuatında yer alan hükümler çerçevesinde gerçekleştirilir.
(3) Bursiyerlerle ilgili yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesinden kurum/kuruluş sorumludur.
Seyahat harcamaları
(1) Projenin gerektirdiği yurt içi ve yurt dışı seyahatlere ilişkin ödemeler, proje bütçesinde belirlenen ödenek çerçevesinde ve kurum/kuruluşun tabi olduğu mevzuat hükümlerine göre gerçekleştirilir.
(2) Kurum/kuruluşun tabi olduğu herhangi bir mevzuat ve/veya hüküm bulunmadığı hallerde, projenin gerektirdiği yurt içi seyahatlere ilişkin ödemeler, Bilim Kurulunca belirlenen limitler aşılmamak kaydıyla, ilgili TÜBİTAK mevzuatı ve Bilim Kurulu tarafından alınan kararlar doğrultusunda, proje bütçesinde belirlenen ödenek çerçevesinde gerçekleştirilir.
a) Yurt içi seyahatlere ilişkin hüküm bulunmayan diğer hallerde ve yurt dışı seyahatlerde 6245 Sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır.
b) Projede görev alan kişilerin yurt dışı seyahatlerine ilişkin gündelik ve konaklama bedelleri belirlenirken; 6245 Sayılı Harcırah Kanununa ilişkin “Yurt Dışı Gündeliklerde Esas Alınacak Cetvel”de; bursiyer ve yardımcı personel için aylık/kadro derecesi 5-15 olanların sütununda belirtilen tutarlar üzerinden işlem yapılır.
(3) Seyahatlerin idari işlemleri, kurum/kuruluşun uygulamaları çerçevesinde gerçekleştirilir.
Kurum hissesi harcamaları
(1) Kurum hissesi harcamasının Ar-Ge kapsamında olması ve bu Usul ve Esaslara uygun olması yönündeki sorumluluk kurum/kuruluşa aittir.
(2) Aynı kurum/kuruluşda yürütülen projelere ait kurum hisselerinin topluca kullanılabilmesi mümkündür. Birden fazla projenin kurum hisselerinin bir alım için kullanılması halinde, harcama belgesinin aslı bir projeye, diğer projelere ise asıl belgenin kullanıldığı proje numarası belirtilerek harcama belgesinin kopyası, kanıtlayıcı belge olarak eklenir.
(3) Kurum hissesi proje hesabı dışında başka hesaba aktarılamaz. Bir projeye ek ödenek verilmesi durumunda bu ek ödeneğe ilişkin kurum hissesi verilmez.
(4) Kurum Hissesi öncelikli olarak projenin öngörülen sürede tamamlanması ve hedeflenen çıktıların elde edilmesi için kullanılır.
(5) Kurum hissesinden, PTİ ve burs ödemesi yapılmaz.
(6) Kurum hissesi, projenin TÜBİTAK tarafından belirlenen bitiş tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde harcanabilir. Harcanmayan kurum hissesi bu sürenin sonunda TÜBİTAK’a iade edilerek özel hesap kapatılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bütçe, Muhasebe ve İzleme İşlemleri
Muhasebe ve ödeme işlemleri
(1) Kurum/kuruluş tarafından proje kapsamında yapılan harcamalara ilişkin muhasebe ve ödeme işlemleri kurum/kuruluşun tabi olduğu mevzuat hükümlerine göre gerçekleştirilir.
(2) Projeye ilişkin ödenek ve harcamaların ayrıntılı takibini sağlamak amacıyla, TTS’ de, her bir proje için Ekonomik Sınıflandırma Kodları itibariyle muhasebe kayıtları tutulur.
Mali Denetim
(1) Desteklenen projelerin denetimi, bu Usul ve Esaslardaki hükümler çerçevesinde ve kurum/kuruluş mevzuatında belirtilen usulle gerçekleştirilir. TÜBİTAK tarafından görevlendirilen kişiler, proje harcamaları için ayrıca denetim faaliyeti yürütebilir.
(2) Kurum/kuruluşun tabi olduğu mevzuat gereği yapılan denetim sonucunda, bu Usul ve Esaslara aykırılık teşkil eden bir hususun tespiti halinde, denetim raporu kurum/kuruluş tarafından TÜBİTAK’a iletilir. Türk Ceza Kanunu açısından suç teşkil eden fiillerin tespiti halinde, ilgililer hakkında kurum/kuruluş veya gerekli görüldüğünde TÜBİTAK tarafından genel hükümlere göre işlem yapılır.
(3) Projelerle ilgili her türlü harcama ve gidere ilişkin belgeler genel hükümlere göre muhafaza edilir ve TÜBİTAK'ın denetimine hazır halde bulundurulur.
Ekonomik kodlar arası ödenek aktarımı
(1) Projelerde öngörülen malzeme veya hizmetin tür ve niceliğinin değiştirilmemesi kaydıyla; proje bütçesinde yer alan ekonomik sınıflandırma kodlarında öngörülen ödeneğin yetersiz kalması durumunda;
a) Ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzey toplamlarının aynı kalması şartıyla, üçüncü ve dördüncü düzey ekonomik kodlar arasındaki aktarımlar,
b) Ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzeyleri arasında aktarma yapılması durumunda ekleme yapılacak ekonomik sınıflandırma kodunda yer alan ödenek toplamının %20’sine kadar yapılacak aktarımlar,
proje yürütücüsü tarafından yapılır. Aktarma işleminin veri tabanına işlenmesi için TÜBİTAK’a bilgi verilir. Yapılan bu aktarmalara ve gerekçelerine gelişme raporlarında yer verilir.
(2) Ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzeyleri arasındaki aktarım oranının %20’yi aşması durumunda, yapılan gerekçeli başvuru TÜBİTAK’ın onayı ile karara bağlanır. Bu değişiklik TÜBİTAK tarafından ilgililere bildirilir.
Ek ödenek işlemi
(1) Projeye ilişkin gerekçeli ek ödenek talebi, destek programları mevzuatında yer alan hükümler çerçevesinde TÜBİTAK tarafından karara bağlanır ve değerlendirme sonucu ilgililere bildirilir.
Kalan ödeneğin iadesi
(1) İlgili program mevzuatı hükümleri doğrultusunda; TÜBİTAK tarafından yapılacak bilimsel ve mali değerlendirmeler sonucunda, sonuç raporu kabülü, yürürlükten kaldırma, iptal, başka kurum/kuruluşa devir nedenleriyle projenin sonuçlandırılması durumunda; özel hesapta kalan proje ödeneği, kurum/kuruluş tarafından TÜBİTAK’ a iade edilerek özel hesap kapatılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Usulsüz harcama, haksız veya yersiz ödeme
(1) TÜBİTAK tarafından yapılan denetimlerde usulsüz harcama, haksız veya yersiz ödeme yapıldığının anlaşılması halinde; söz konusu tutarlar, kurum/kuruluş ve/veya ilgili kişilerden 6183 Sayılı Kanun kapsamında tahsil edilir. Ayrıca fiilin TCK anlamında suç teşkil etmesi halinde ilgililer hakkında genel hükümlere göre işlem yapılır.
Sorumluluklar
(1) Kurum/kuruluş, Projeyi bilimsel, teknik, idari, hukuki ve mali yönlerden, genel hükümler, bu Usul ve Esaslar ve TÜBİTAK’ın ilgili diğer mevzuatına uygun bir şekilde yürütmekten, TÜBİTAK'a gerekli bilgi akışının sağlanmasından, proje ödeneğinin proje amaçlarına uygun, etkin ve verimli olarak kullanılmamasından doğacak her türlü zararın tazmininden ve bu işlemler sırasındaki her türlü kusur ve ihmalden sorumludur.
(2) Proje ile ilgili bilgi ve belgelerin gizliliği esas olup, bu süreçte yer alan ilgililerle birlikte kurum/kuruluş bu gizliliğin ihlalinden sorumludur.
(3) TÜBİTAK, projelerin yürütülmesinde kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almaktan sorumludur.
Hüküm bulunmayan haller
(1) İşbu Usul ve Esaslarda hüküm bulunmayan hallerde projenin tabi olduğu mevzuat, ilgili diğer TÜBİTAK mevzuatı veya Bilim Kurulu tarafından alınan kararlar doğrultusunda işlem yapılır.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
(1) Bilim Kurulu’nun 21.01.2006 tarih ve 138 Sayılı toplantısında kabul edilen Genel ve Özel Bütçeli İdareler Dışındaki Kamu Kurum ve Kuruluşlarına TÜBİTAK Kaynaklarından Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanmasına İlişkin Esaslar yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
(1) Bu Usul ve Esaslar, Bilim Kurulunca kabul edildiği tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Usul ve Esaslar hükümlerini, TÜBİTAK Başkanı yürütür.