Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odası Yetkinlik Belgelendirme Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmelik; üyelerin temel bilgilerine ve meslekî deneyimlerine dayanan yetkinliklerin belirlenmesi ve belgelenmesi yoluyla, deprem ve diğer afet zararlarının azaltılması başta olmak üzere, inşaat mühendisliğinin bütün alanlarında, toplum yararına, çağdaş tekniklere ve etik ilkelerine uygun, üstün nitelikli ve güvenilir mühendislik hizmetlerinin sunulmasına ve bu hizmetlerle ilgili yanlış uygulamaların önlenmesine yönelik gelişmelere katkıda bulunmak amacıyla hazırlanmıştır.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, inşaat mühendisliğinin yapı, yapı malzemesi, geoteknik, hidrolik ve su kaynakları, kıyı-liman, ulaştırma ve yapım yönetimi alanlarında, toplum gereksinimlerini karşılamak doğrultusunda araştırma, inceleme, projelendirme, raporlama, eğitim, denetleme ve teknik sorumluluk üstlenme gibi yetkinlik gerektiren hizmetler için Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odasına kayıtlı inşaat mühendisleri arasından uygun nitelikte olanların belgelendirilmesine dair usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 39 uncu maddesi hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Belge: Meslek bilgisi ve meslek deneyimi ile yetkinlik düzeyine erişmiş olduğunu kanıtlayan inşaat mühendislerine bu Yönetmelik uyarınca verilecek belgeyi,

b) Belgelendirme Kurulu: Üyeleri Oda Genel Kurulunca seçilen ve bu Yönetmelikte tanımlanan belgelendirme düzenini yürüten ve yönlendiren yetkili kurulu,

c) Birlik: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğini (TMMOB),

ç) Oda: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odasını (İMO),

d) Şube: Adayın kayıtlı olduğu Oda şubesini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Belge Alanları, Başvuru Koşulları ve Sınav Esasları

Belge alanları

(1) Belge verilecek alanlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Yapı

b) Yapı Malzemesi

c) Geoteknik

ç) Hidrolik ve Su Kaynakları

d) Kıyı-Liman

e) Ulaştırma

f) Yapım Yönetimi

(2) Belge, ayrı sınav dönemlerinde ayrı başvurularla birden fazla alanda alınabilir.

Belge başvuru koşulları

(1) Belge başvurusu yapabilmek için aşağıda belirtilen koşulları yerine getirmiş olmak gerekir.

a) Başvuru gününde en az beş yıldan beri İMO’nun kayıtlı üyesi olmak.

b) İMO’ya karşı yükümlülüklerini yerine getirmiş olmak.

c) 5 inci maddede belirtilen uzmanlık alanlarından birinde, belge sahibi mühendisler gözetiminde gerçekleştirilmiş en az beş yıl mühendislik deneyimi sahibi olmak ve bu hizmetleri belgelemek. Yüksek lisans veya doktora derecesi almış olup ta kendi uzmanlık alanında belge başvurusunda bulunan adaylar için bu süre, yüksek lisansta dört, doktorada üç yıla indirilir.

ç) Basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, emniyeti suistimal ve hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma suçundan hüküm giymemiş, İMO Onur Kurulundan 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin (b), (c), (ç) ve (d) bentleri uyarınca disiplin cezası almamış ve herhangi bir etik ihlali nedeniyle cezalandırılmamış olmak.

Belge başvuru süreci

(1) 6 ncı maddede belirtilen koşulları yerine getiren aday, bir dilekçeyle kayıtlı bulunduğu şubeye başvurur ve dilekçeye aşağıda belirtilen belgeleri ekler.

a) Meslekteki başlıca çalışmalarını özetleyen özet bilgi formu.

b) Adayın daha önce yaptığı mühendislik uygulamaları arasından uygun gördüğü birini özetleyen 1000 ± 200 kelime uzunluğunda bir rapor.

c) Belge sahibi bir mühendisten aldığı, adayın mühendislik yeteneklerini değerlendiren kapalı ve imzalı zarfta verilmiş referans mektubu.

ç) Sınav ücreti makbuzu.

(2) Kapalı zarf içindeki şube görüşü formu da eklenerek Oda Genel Merkezine gönderilen başvuru dosyası Belgelendirme Kuruluna aktarılır. Şube gerekli görürse, şube görüşü formunun doldurulmasında, adayın bağlı olduğu temsilcilikten görüş isteyebilir.

Sınavlar ve değerlendirme

(1) Bir uzmanlık alanında sınav açıldığında, o alana başvurmuş olan adayların tümü, 11 inci maddede belirtilmiş olan konularda düzenlenen iki yazılı sınava katılırlar.

(2) Belgelendirme Kurulu, tüm adayların sınav sonuçlarını, özet bilgi formunu ve raporunu topluca değerlendirerek, belge verilecek adayları belirler.

(3) Sınavda başarılı olamayan bir aday, ancak bir yıl sonra yeniden başvuruda bulunabilir.

Sınav kapsamları

(1) 5 inci maddede belirtilen belge alanlarında yapılacak yazılı sınavlar ve her birinin içereceği konular aşağıda belirtilmiştir.

a) Genel Konular Sınavı: Aynı dönemde belge sınavı açılan bütün alanlar için ortak bir sınavdır. İnşaat mühendisliğinin çeşitli alanlarındaki temel ilke ve kavramlar ile mühendisin uygulama çalışmaları sırasında kazanması beklenen uygulama bilgisini kapsayan bu sınavda sorulan çok sayıda sorudan yarıdan az olmayan bir bölümünün yanıtlanması istenir. Bu sınav, genel değerlendirmede 1/3 ağırlık taşır.

b) Özel Konular Sınavı: Başvurulan alanın kapsadığı temel konuları ve bunlarla ilgili norm ilke ve kuralları ile bu alandaki sistemlerin tasarımına ve yapımına ilişkin uygulama kurallarını kapsayan bu sınav, genel değerlendirmede 2/3 ağırlık taşır. Bu sınavın en az %20 ağırlık taşıyan bir bölümü, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendindeki raporun değerlendirmesine ayrılır.

Sınav kurulları

(1) Belgelendirme Kurulu, yazılı sınavları düzenlemek ve gerçekleştirmek üzere, gerekli sayıda ve nitelikte sınav kurulları oluşturur. Sınav kurulları, yazılı sınavları ve raporları değerlendirerek sayısal sonuçları topluca Belgelendirme Kuruluna sunar.

Sınav sonucuna itiraz

(1) Aday, sınav başvuru ücreti tutarındaki itiraz ücretini yatırdıktan sonra, İMO Yönetim Kuruluna başvurarak sınav sonucuna itiraz edebilir. Bu itiraz İMO Yönetim Kurulu tarafından Belgelendirme Kuruluna gönderilir. İtiraz başvurusunu değerlendiren Belgelendirme Kurulu, yazılı sınav değerlendirmesinde maddi hata saptarsa gerekli düzeltmeyi yapar. İtiraz haklı görülürse, itiraz ücreti başvuru sahibine geri verilir; aksi durumda, itiraz ücreti geri ödenmez. İMO Yönetim Kurulunun itirazla ilgili kararı kesindir.

Belge geçerliliğinin sürdürülmesi koşulları

(1) Belge beş yılda bir değerlendirilir; belgenin geçerli kalabilmesi için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekir.

a) Değerlendirilen beş yıllık süre içinde, 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen türden cezaları almamış olmak; bu tür bir ceza alınırsa, belge geçerliliğini yitirir.

b) Yetkinlik belgesi aidatlarını ödemiş olmak.

c) İMO’ya karşı yükümlülüklerini yerine getirmiş olmak.

ç) Beş yıl boyunca yaptığı bütün işleri, tarih sırasıyla belirten ve her sayfası imzalanmış listeyi beş yıllık dönem sonunda Belgelendirme Kuruluna vermiş olmak.

d) Beş yıl boyunca, her yıl 10 saatten az olmayan, meslekte gelişmeye yönelik kurs, seminer, konferans, çalıştay ve benzeri etkinliklere katılmış olduğunu belgelemek. Bu konudaki mazeretler ve katılınan etkinliklerin eşdeğerliği, Belgelendirme Kurulunca değerlendirilir.

Belgenin kullanılması ve kazanılmış haklar

(1) Belge, 30/10/2005 tarihli ve 25981 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odası Serbest İnşaat Mühendisliği Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim ve Belgelendirme Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde tanımlanan uygulama için de geçerlidir.

(2) İMO üyelerinin bu alandaki kazanılmış hakları saklıdır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Onursal Belge ve Belgelendirme Kurulu

Onursal belge

(1) İnşaat mühendisliği mesleğine değerli katkılarda bulunmuş, ülke ve toplum yararına üstün hizmetler vermiş olan seçkin inşaat mühendislerine, kendileri tarafından hiçbir başvuru yapılmaksızın, Belgelendirme Kurulunun önerisi ile İMO Yönetim Kurulu tarafından onursal belge verilebilir.

(2) Onursal belge sahiplerine, 12 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi dışındaki koşullar uygulanmaz.

Belgelendirme Kurulu

(1) Belgelendirme Kurulu, tümü belge sahibi olan yedi asıl, yedi de yedek üyeden oluşur. Kurul toplantı ve karar yeter sayısı dörttür. Yedi asıl üyeden üçü, yedi yedek üyeden dördü ilk Olağan Genel Kurulda diğer kurullarla birlikte seçilir. İlk Genel Kurulu izleyen dönemde ise yedi asıl üyeden dördü ve yedi yedek üyeden üçü diğer kurullarla birlikte her iki yılda bir yapılan İMO Olağan Genel Kurulunda seçilerek yenilenir. Kurul üyelik süresi dört yıl olup bir asıl üye Belgelendirme Kurulunda art arda en çok iki dönem görev yapabilir. Herhangi bir nedenle Kurul’dan ayrılan bir asıl üyenin yerine geçen yedek üye, yerini aldığı üyenin görev dönemini tamamlar.

Belgelendirme Kurulunun çalışma düzeni ve uygulama ilkeleri

(1) Belgelendirme Kurulunun çalışmalarını düzenleyen kurallar ile bu Yönetmelikte tanımlanan belgelendirme düzeninin uygulama ilkeleri, Belgelendirme Kurulunca düzenlenen ve İMO Yönetim Kurulunca onaylanarak yürürlüğe konulan “İMO Yetkinlik Belgelendirme Yönetmeliği Uygulama Esasları” ile düzenlenir.

Belgelendirme Kurulunun görevleri

(1) Belgelendirme Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Belgelendirme sisteminin sağlıklı biçimde işlemesinin sürdürülmesini sağlamak.

b) Belge sınavlarını yılda en az bir kez düzenlemek, sınav kurullarını belirlemek, sınavları gerçekleştirmek, değerlendirmek ve sonuçlandırmak.

c) Belge sahibi mühendislerin 12 nci maddede belirtilen koşullarla ilgili bilgilerinin düzenli olarak güncellenmesini sağlamak; belge geçerliliğini sürdürme koşullarının sağlanıp sağlanmadığını denetlemek, meslekiçi seminerlerine katılamayanların mazeretlerini değerlendirmek.

ç) Belge geçerliliğini sürdürme koşullarından bazılarını sağlamayanların durumunu değerlendirmek.

d) Başvuran adaylarla ilgili işlemlerin düzenli olarak kayıt altına alınmasını sağlamak.

e) İMO yetkili kurullarınca puan değeri belirlenmiş olmayan kurs ve seminer gibi etkinliklerin denkliğine karar vermek.

f) Belge sınav ücretlerini ve çeşitli türlerde görev alan uzmanların toplantı huzur haklarını önermek.

g) Hizmetine gerek duyulan geçici veya sürekli kurullar oluşturmasını İMO Yönetim Kuruluna önermek.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Hüküm bulunmayan hususlar

(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hususlarda, 14/12/2004 tarihli ve 25670 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Meslek İçi Eğitim ve Belgelendirme Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

İlk Belgelendirme Kurulunun oluşturulması

(1) İlk Belgelendirme Kurulu, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde, İMO Yönetim Kurulu tarafından oluşturularak göreve başlar. İki yıl süreyle görev yapacak olan ilk Belgelendirme Kurulundan ayrılanlar olursa, onların yerini alacak olan üyeler de İMO Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. İlk Belgelendirme Kurulunun, yedi asıl ve yedi yedek üyesi arasından ad çekimi yoluyla belirlenecek, üç asıl ve dört yedek üyesi için ilk Olağan Genel Kurulda, diğer dört asıl ve üç yedek üyesi için bir sonraki Olağan Genel Kurulda seçim yapılır.

Beş yıldan fazla deneyimli mühendislerin durumu

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte en az beş yıl aktif mühendislik deneyimi bulunan ve 6 ncı maddede belirtilen koşulları yerine getiren inşaat mühendisleri, sınava girmek üzere derhâl başvuruda bulunabilirler. Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl süreyle, 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi gereği olan belge sahibi bir mühendis gözetiminde görev yapmış olma koşulu aranmaz. Bu süre sonunda belge sahibi mühendis sayısı göz önünde bulundurularak, Belgelendirme Kurulunun önerisi ve Yönetim Kurulunun kararı ile bu süre uzatılabilir. Bu süre içinde, 7 nci maddede belirtilen referans mektubu da en az oniki yıl deneyimli bir inşaat mühendisinden alınabilir.

Oniki yıldan fazla deneyimli mühendislerin durumu

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte en az oniki yıl aktif mühendislik deneyimi bulunan inşaat mühendisleri, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içinde, İMO Yönetim Kuruluna başvurarak belge isteyebilirler. Bu başvuru yalnızca bir kez yapılabilir. Bununla birlikte, ilk başvurularında yeterli bulunanlar, eğer isterlerse, ikinci bir uzmanlık alanına daha başvurabilirler. İkiden fazla alanda belge almak isteyenler bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadırlar. Bu mühendislerin dilekçeleri ekinde Belgelendirme Kuruluna sunacakları dosyada;

a) Özet bilgi formunu eksiksiz doldurmaları ve aktif mühendislik hizmet sürelerini belgelemeleri,

b) Ayrıntılı özgeçmiş sunmaları,

c) Düzenleyecekleri 3000 ± 500 kelime uzunluğunda bir raporda, hizmet süreleri içinde gerçekleştirdikleri başlıca çalışmaları özet olarak tanıtmaları,

gerekir.

(2) Başvurular, Belgelendirme Kurulu tarafından değerlendirilerek, başvuru sahibinin sınava davet edilmesine gerek bulunup bulunmadığına karar verilir. Sınava davet edilmesine gerek görülmeyen mühendislere belge doğrudan verilir.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu yürütür.