BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; kişi ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen kimya mühendisliği ve danışmanlık hizmetlerinin belirlenerek denetlenmesini, bilimsel, teknik ve mesleki esaslar dahilinde ülke ve toplum yararları yönünde gelişmesini, ülkemizde geçerli standartlara uygunluğunu, meslek içi haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını, mesleki değerlendirmeye esas sicillerin tutulmasını sağlamak amacıyla yapılacak belgelendirme ve denetimlerin usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, serbest kimya mühendisliği hizmetlerini veren ve mesleki ürünleri üreten, bu hizmetleri yapan, uygulayan gerçek veya tüzel kişileri kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 39 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Birlik (TMMOB): Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğini,
b) Büro tescil belgesi (BTS): Serbest kimya mühendisliği hizmetlerini yürütmek için kurulan veya faaliyet konuları arasında serbest kimya mühendisliği hizmetleri bulunan, bu Yönetmelikte öngörülen koşulları yerine getiren kuruluşlara Oda tarafından verilen belgeyi,
c) Denetim: Serbest çalışan kimya mühendislerinin ve kimya mühendisliği hizmeti üreten büroların birbirleriyle ve işverenle olan ilişkilerinin; dürüstlük ve güvene dayanması, meslek disiplini ve ahlakının korunması; serbest kimya mühendisliği hizmetlerinin, kanun, yönetmelik ve standartlara uygun olarak uyumlu şekilde yürütülmesi için bu Yönetmelik kurallarına ve Oda tarafından belirlenmiş asgari ücret çizelgelerine uyulduğunun Oda merkezi, şubeleri, temsilcilikleri veya bunların görevlendirdiği kişilerce incelenmesini ve inceleme kayıtlarının Oda tarafından tutulmasını,
ç) İşveren: Serbest kimya mühendisliği hizmeti almak üzere serbest kimya mühendisi veya tescilli serbest kimya mühendisliği bürosuyla sözleşme yapan gerçek ve tüzel kişileri,
d) KM: TMMOB Kimya Mühendisleri Odasına karşı yükümlülüklerini yerine getirerek üyelik sıfatını koruyan, TMMOB ve TMMOB Kimya Mühendisleri Odası mevzuatı uyarınca çalışması yasaklanmamış kimya mühendislerini,
e) KMH: Kimya mühendisinin yerine getirmeye ve imzaya yetkili olduğu kimya mühendisliği hizmetlerini,
f) Oda: TMMOB Kimya Mühendisleri Odasını,
g) SKM: Serbest kimya mühendisliği hizmetlerinden birini ya da bir kaçını, kendi adına, ortak sıfatıyla veya ücretli çalışan olarak yürüten belge sahibi kimya mühendislerini,
ğ) SKM Belgesi: Oda tarafından kimya mühendislerine verilen ve kimya mühendisinin serbest kimya mühendisliği hizmetlerini yapmaya, imzalamaya yetkili olduğunu gösterir belgeyi,
h) SKMH: Sadece SKM belgesi sahibi kimya mühendislerinin yerine getirmeye ve imzaya yetkili olduğu serbest kimya mühendisliği hizmetlerini,
ı) Şube: TMMOB Kimya Mühendisleri Odası şubesini,
i) Temsilcilik: TMMOB Kimya Mühendisleri Odası bölge ve il temsilciliklerini,
j) Tescilli SKMH Bürosu: Gerçek yada tüzel kişilere, serbest kimya mühendisliği hizmeti vermek üzere Odaya kayıt ve tescil yaptıran, tescil sonucu BTS almaya hak kazanıp ilgili sicile kaydı yapılan ve bünyesinde ortak sıfatıyla SKM belgesi sahibi en az bir kimya mühendisi bulunduran vergiye tabi kuruluşları
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Hizmet Alanları, Belgelendirme ve Denetim
Kimya mühendisliği hizmetleri
(1) Serbest kimya mühendislerinin kendi mesleki sorumlulukları kapsamında verebilecekleri kimya mühendisliği hizmetleri şunlardır;
a) Fizibilite çalışmaları, etüt hizmetleri ve üretime yönelik sektör ve piyasa araştırmaları,
b) Üretim planlaması, plan-proje hizmetleri,
c) Ürün bazında araştırma-geliştirme çalışmaları,
ç) Proses ve ekipman tasarımı, ön ve detay tasarım,
d) Teknik inceleme, bakım, onarım ve destek hizmetleri,
e) Değişiklik, iyileştirme, modernizasyon projesi hizmetleri,
f) Mesleki eğitim ve öğretim hizmetleri,
g) Danışmanlık ve teknik danışmanlık hizmetleri,
ğ) Keşif, şartname, ihale, sözleşme ve sipariş dosyası hazırlama/düzenleme hizmetleri,
h) Mesleki ölçüm, analiz, test, denetim/kontrollük/kontrolörlük, kalite kontrol hizmetleri,
ı) Teknik uygulama sorumluluğu, sorumlu müdürlük - sorumlu yöneticilik hizmetleri,
i) Hakediş ve kesin hesap hizmetleri,
j) Montaj, deneme işletmesi devreye alma, muayene ve kabul hizmetleri,
k) Teknik değerlendirme raporu hazırlama hizmetleri,
l) Bilirkişilik, hakemlik, eksperlik ve gözetmenlik hizmetleri,
m) Laboratuvar kurma, denetleme ve kalibrasyon hizmetleri,
n) İş sağlığı ve güvenliği kapsamındaki hizmetler,
o) Kimyasal proseslerin yer aldığı işletmeler ile gıda işletmelerinde kapasite raporu hazırlama,
ö) Akreditasyon ve kalite yönetim sistemlerinin kurulması hizmetleri,
p) Her türlü kimyasal madde ve malzeme karışımlarının mevzuata göre sınıflandırılması, etiketlenmesi, depolanması, taşınması, geri kazanılması ve bertaraf edilmesi, güvenlik bilgi formlarının ve diğer yasal bildirim formlarının hazırlanması, bunlarla ilgili danışmanlık hizmetleri,
r) Parlayıcı, patlayıcı ve yanıcı kimyasal maddeler ile her türlü tehlikeli kimyasal maddenin emniyetli olarak depolanması ve taşınması ile ilgili danışmanlık ve gözetim hizmetleri ile bu kimyasal maddelerin üretimi ile ilgili kapasite raporu hazırlanması,
s) Evsel/kentsel ve endüstriyel atıkların kimya mühendisliği faaliyetleri kapsamında tekrar değerlendirilmesi/arıtımı/nihai bertarafı hizmetleri,
ş) Tıbbi ve tarım ilaçlarının, kozmetik ürünlerinin üretim, taşıma ve depolanmasına yönelik gözetim ve danışmanlık hizmetleri,
t) Kimyasal maddelerin tescili, değerlendirilmesi, yetkilendirilmesi, izine bağlanması ve Registration, Evaluation and Authorization/Restriction of Chemicals sistemi ile ilgili Avrupa Birliğinin 1907/EC/2006 sayılı tüzüğü kapsamındaki danışmanlık hizmetleri,
u) Çevresel etki değerlendirmesi çalışmaları kapsamında kimya mühendisliği hizmet alanındaki faaliyetler,
ü) Gıda sanayi ve gıda kontrolü hizmetleri,
v) Toprak, su ve havanın her türlü katı, sıvı ve gaz kimyasallarınca kirliliğin önlenmesi ve giderilmesine yönelik tespit, fizibilite, örnekleme, araştırma, iyileştirme, analiz, etüt, proje, raporlama, taahhüt, risk değerlendirmesi ve danışmanlık hizmetleri,
y) Her türlü kimyasal katkının üretimi, dağıtımı, depolanması, ticareti, kontrolü, analizi, araştırma ve geliştirilmesi,
z) Kimyasal enerji hizmetleri,
aa) Teknik nezaret, daimi nezaret hizmetleri,
bb) Kimya mühendisliği uygulama hizmetleri,
cc) 15/2/1954 tarihli ve 6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun ile 19/9/1964 tarihli ve 11811 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6269 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin Uygulanması ile İlgili Yönetmeliğin belirlediği alanlarda verilen hizmetler,
(2) Yukarıda sayılan hizmetlere ilişkin, TMMOB ve TMMOB’ye bağlı ilgili odaların kendi mevzuatlarında yer alan görev alanları ile ilgili yetki ve sorumlulukları saklıdır.
Serbest kimya mühendisliği hizmetleri
(1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde sayılan hizmetler; SKM belgesi ve SKMH büro tescil belgesine sahip kimya mühendislerince yürütülür.
SKM belgesi verilmesi
(1) Kimya mühendislerine SKM belgesi verilme şartları;
a) Oda üyesi olmak ve aidat borcu bulunmamak,
b) Oda tarafından herhangi bir mesleki kısıtlamaya uğramamış olmak,
c) Oda yönetim kurulunca belirlenen SKM belgesi ücretini ödemiş olmak,
ç) Oda tarafından düzenlenen SKMH ile ilgili meslek içi eğitim faaliyetlerine ve bilgi yenileme eğitimlerine katılmış olmak,
d) Kendi adına serbest çalışıyorsa, serbest meslek sahiplerine ilişkin vergilendirmeye tabi olduğunu belgelendirmek,
e) Bir tescilli büro adına çalışıyorsa, çalıştığı tescilli büro ile ilişkisini, yaptığı işi, süresini ve ücretini belirten sözleşmesini veya taahhütname suretini Odaya vermek veya büro tescil belgesine sahip olmak,
f) Noterden onaylı imza sirküleri vermek,
g) Başvuru formunu doğru ve eksiksiz doldurarak imzalamış olmak.
Büro tescil belgesi verilmesi
(1) KMH yapmak üzere Odaya kayıt ve tescili yapılan gerçek ve tüzel kişi ile kuruluşlara büro tescil belgesi verilme şartları şunlardır;
a) Büro adına çalışan en az bir KM bulunması ve KM’nin büro adına ne sıfatla tescil edileceğinin başvuruda belirtilmesi ve belgelenmesi,
b) Büronun kuruluş statüsü gereği vergilendirmeye tabi olduğunu vergi dairesinden belgelemesi,
c) KM’nin büro veya kuruluşta ücretli çalışması durumunda KM'nin bu kuruluştan aldığı ücretin belirlenmesi,
ç) KM’nin noter onaylı bir imza sirkülerinin verilmesi,
d) Büro eğer şirket ise Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanmış esas mukavelesinin bir örneğinin Odaya verilmesi,
e) Büro adi ortaklık ise noterden onaylanmış ortaklık sözleşmesinin bir örneğinin Odaya verilmesi,
f) Tescili istenen büronun kira sözleşmesinin veya büro başvuru sahibinin mülkü ise tapu belgesinin verilmesi,
g) Sosyal Güvenlik Kurumu kaydının belgelenmesi,
ğ) Başvuru formunun doğru ve eksiksiz doldurularak imzalanması.
Başvuru ve yenileme işlemleri
(1) SKM belgesi ve büro tescil belgesi verilmesi veya yenilenmesi işlemleri aşağıdaki kurallara uygun olarak yürütülür.
a) İlk kez belge isteyen kişi veya kuruluş, Oda veya bulundukları ilin bağlı olduğu şubeye/temsilciliğine, SKMH ile ilgili hangi alanlarda faaliyet göstereceğini belirten yazılı bir başvuru yaparak gerekli belgeleri verir.
b) Oda veya yetkilendireceği birim yapılan başvuruyu inceleyip sonuçlandırır. Belge verilmesi uygun görülen kişi ve kuruluşlara belgeleri, ilgili birim veya Oda tarafından verilir.
c) SKM ve büro tescil belgelerinin geçerlilik süresi bir yıldır. Belge sahiplerinin başvurusu üzerine geçerlilik süresi bir yıl uzatılır.
ç) Belge onay işlemlerini zamanında yaptırmayan kişi ve kuruluşların kaydı dondurulur. Kaydı dondurulan kişi ve kuruluşların yeniden başvurusu halinde eski sicil numarası verilir.
d) SKM belgesi alan kişiler Oda’ya bildirdikleri çalışma alanları ile ilgili Oda tarafından verilen eğitimlere katılmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmeyen kişilerin belgeleri yenilenmez.
(2) Belgelerin verilmesi veya yenilenmesi konusunda Oda yönetim kurulu yetkilidir.
(3) SKM veya büro tescil belgesi almak için Odaya başvuran kişi ve kuruluşlar bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadır.
Denetim
(1) KMH’nin yürütülmesinde, SKM ve tescilli bürolar aşağıdaki şartlara uyarlar.
a) SKHM belgesi veya büro tescil belgesi bulunmayan, belgesini yenilemeyen, belgesi Oda tarafından süreli veya süresiz olarak iptal edilen kişi ve kuruluşlar, bu belgelere dayanarak hizmet veremezler.
b) SKM ve tescilli büro, bu Yönetmelik kapsamına giren tüm işlerinde ve yapacağı hizmet sözleşmesinde; mesleki esaslar, ülke ve meslektaş yararlarını gözetmek ve ilgili konularda Oda tarafından yürürlüğe konmuş şartnameler ve Oda tarafından belirlenmiş asgari ücret tarifelerine uymak zorundadır.
c) SKM ve tescilli büroların bu Yönetmelik kapsamına giren tüm hizmetleri Oda denetimine tabidir.
ç) SKM ve tescilli büroların ücretli veya sözleşmeli statüde çalıştırdıkları KM’lere ödeyecekleri brüt ücretlerin yıllık toplamı, o KM’nin bir yıl içinde ürettiği hizmetlerin, Oda asgari ücretlerine göre toplamının % 15'inden az olamaz.
d) SKM ve tescilli bürolar ile işveren arasında doğabilecek anlaşmazlıklarda Oda durumu inceler ve kararını taraflara bildirir. SKM ve tescilli bürolar bu durumda Odanın vereceği karara uymakla yükümlüdür.
e) SKM ve tescilli bürolar, denetim için aşağıdaki belgeleri ve hizmetin türü göz önüne alınarak Oda yönetim kurulunca istenilen diğer dokümanları Oda'ya vermekle yükümlüdürler:
1) Hizmetini belirten veya proje, sözleşme ve benzeri hizmet ürünü dokümanlar.
2) Hizmete ilişkin en az Oda tarafından belirlenmiş asgari ücretler üzerinden kesilmiş ve varsa Oda tarafından hazırlanmış örneğine uygun meslek makbuzu veya fatura.
3) KM üyenin imzası, SKM veya tescilli büro numaraları, üye sicil numarası, bağlı olduğu vergi dairesi adı ve vergi numarası, büro adresi, işverenin adı ve adresi.
Odanın görev ve yetkileri
(1) Oda, KMH’nin yürütülmesinde meslek mensupları arasındaki haksız rekabeti önlemek, üretilen hizmetlerin üstün nitelikte, şartname ve standartlara uygun ve ülke yararına olmasını sağlamak amacıyla gerekli gördüğü tüm önlemleri alır.
(2) Oda, araştırma ve uygulamalarda yapılan hizmetleri ve ürünleri incelemeye, yapılan işleri yerinde denetlemeye yetkilidir. Denetim yapacak Oda yetkililerini ve çalışma koşullarını Oda yönetim kurulu belirler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari yaptırımlar
(1) Tescile esas bilgi ve belgelerin Odaya verilmesi aşamasında gerçeğe aykırı bildirimde bulunan, tescil belgesi üzerinde herhangi bir değişiklik yapan ve tescile dair koşullarında meydana gelen değişikliği bir ay içinde Odaya bildirmeyen kişi ve kuruluşların belgeleri Oda yönetim kurulu kararı ile iptal edilir.
(2) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar Oda yönetim kurulunca, Oda onur kuruluna sevk edilir.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kimya Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu yürütür.