BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar
Amaç
Bu yönetmeliğin amacı; Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi'nin teşkilât, görev ve yetkileri ile organlarının oluşum şeklini, çalışma düzenin, benzeri kuruluşlarla iş birliği ve koordinasyon esaslarını belirlemektir.
Kapsam
Bu yönetmelik, Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezinin teşkilâtını, bilimsel ve idarî faaliyetlerini kapsar.
Dayanak
Bu yönetmelik, 7 Ağustos 1970 tarihli ve 1324 sayılı Genelkurmay Başkanının Görev ve Yetkilerine Ait Kanun ile 7 Ağustos 1970 tarihli ve 1325 sayılı Millî Savunma Bakanlığı Görev ve Teşkilâtı Hakkında Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte yer alan;
a) ATAREM: Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezini,
b) ATEM: Askeri Tarih Etüt Merkezini,
c) ATASE D. Bşk.lığı: Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Daire Başkanlığını,
ç) Başkan: Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi Başkanını,
d) Başkan Yardımcısı: Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi Başkan Yardımcısını,
e) Genel Sekreter: Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi Genel Sekreterini
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Sorumluluk ve Teşkilât
Atatürk araştırma ve eğitim merkezinin görev ve sorumlulukları
Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi, Türk Silâhlı Kuvvetlerinde Atatürkçü düşüncenin yaygınlaşarak etkinlik kazanması ve bu hususta yapılacak eğitimlerde bir standarda ulaşılması amacına yönelik olarak aşağıdaki görevlerini yerine getirir.
a) Türk Silâhlı Kuvvetleri içinde veya dışındaki ilgili kurum ve kuruluşlarla koordine ve iş birliğinde bulunarak, Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçü düşünce sistemi ile ilgili bilimsel araştırmalar yapar veya yaptırır ve bunların yayımlanması amacıyla gerekli faaliyetleri yürütür.
b) Tarihçileri, Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp tarihi ve Atatürkçülük dalında bilimsel araştırma ve yayım yapmaya özendirici faaliyette bulunur.
c) Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük ile ilgili olarak Türk Silâhlı Kuvvetleri Personelini eğitecek olan eğitici ve öğretmenleri konferansla yoluyla oryantasyon eğitimine tâbi tutar.
Teşkilât
Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi; Genel Kurulu ve Genel Sekreterlikten oluşur. Merkezi ve çalışma yeri Ankara'dır.
Atatürk araştırma ve eğitim merkezi başkanının görev ve sorumlulukları
Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Daire Başkanı, aynı zamanda Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezinin Başkanı olup, merkezin yönetim ve temsili ile görevlidir. Genelkurmay Personel Başkanı gerekli gördüğü takdirde ATAREM Genel Kurul ve Yürütme Kurulu toplantılarına katılabilir. Kurumun faaliyetlerini mevzuat, Genel Kurul ve Yürütme Kurulu kararları çerçevesinde yürütür.
Başkanın olmadığı durumlarda, kendisine, ATEM Başkanı, onun da bulunmadığı durumlarda Genel Sekreter vekâlet eder.
Genel kurul
Genel Kurul; Başkan, Başkan Yardımcısı ve Genel Sekreter ile Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Daire Başkanlığınca, muvazzaf veya emekli subaylar, üniversite öğretim elemanlarının çalışan veya emeklileri ile Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dalında araştırmalar yapan resmî kurum ve kuruluşların yetkili temsilcileri arasından belirlenecek en fazla 32 üyeden oluşur.
Genel Kurul üyelerinin görev süreleri beş yıldır. Üyeliğin herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde, eski üyenin süresini tamamlamak üzere, aynı usulle yeni üye seçilir. Süresi biten üyelerin yeniden seçilmesi mümkündür.
Genel Kurul, senede bir defa toplanır. Genelkurmay Personel Başkanı gerekli gördüğü takdirde ATAREM Genel Kurul toplantılarına katılır. Genel Kurul, gerekli görülmesi halinde Yürütme Kurulu kararı veya Başkanın daveti üzerine olağanüstü toplantılar yapabilir. Yürütme Kurulu kararı ile Genel Kurul toplantıları bir sonraki seneye ertelenebilir.
Genel Kurul, salt çoğunlukla toplanır ve toplananların çoğunluğu ile karar alır. Oyların eşit olması hâlinde Başkanın oyu iki oy sayılır.
Genel Kurul üyesinin;
a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde yer alan genel şartlardan herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya üyeliği esnasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi,
b) Bir siyasi partinin veya bir siyasi görüşü yansıtan kuruluşun üyesi olması,
c) Bir yıl ve daha fazla süre ile yurt dışı görevine atanması/gitmesi,
d) Vefatı,
e) Yürütme Kurulunda ortak karar alınması,
f) Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca devletin güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğunun tespit edilmesi,
halinde üyeliği sona erer.
Genel kurulun görev ve sorumlulukları
Genel Kurulun görevleri;
a) Bilimsel ve idarî faaliyetleri planlanmak ve yürütülmesi ile ilgili ilkeleri kararlaştırmak,
b) Genel Kurul üyeleri arasından, Yürütme Kurulunun Başkan, Başkan Yardımcısı ve Genel Sekreter dışındaki üyelerini seçmek,
c) Belirlediği araştırma, konferans ve yayın konularını Yürütme Kuruluna bildirmek,
d) Yürütme Kurulu tarafından hazırlanıp sunulan “Yıllık Çalışma Plânı''nı incelemek ve onaylamak,
e) Bir evvelki yıl yapılmış olan bilimsel ve idarî faaliyetleri kontrol etmek ve onaylamak,
f) İhtiyaç duyulması hâlinde, Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük ile ilgili konuların, bilimsel olarak incelenmesi için kendi içinde çalışma grupları oluşturarak, konu hakkında detaylı araştırmalar yapmak,
g) Yürütme Kurulunun önerilerini görüşerek karara bağlamaktır.
Yürütme kurulu
Yürütme Kurulu, Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezi Başkanının başkanlığında, Başkan Yardımcısı, Genel Sekreter ve Genel Kurulun seçeceği sekiz üyeden oluşur. Üyelerin görev süresi beş yıldır. Herhangi bir nedenle üyelikten ayrılanların yerine, Genel Kurulun yıllık toplantısında yeni üye seçilir. Süresi biten üyelerin yeniden seçilmesi mümkündür. Başkan Yardımcısı, ATEM Başkanıdır. Genelkurmay Personel Başkanı gerekli gördüğü takdirde ATAREM Yürütme Kurulu toplantılarına katılır. Yürütme Kurulu yılda bir olağan olarak toplanır. Başkanın daveti üzerine olağanüstü de toplanabilir. Yürütme Kurulu toplantıları üye tam sayısının üçte ikisi ile yapılır. Kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylamada eşitlik çıkması halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
Yürütme kurulunun görev ve sorumlulukları
Yürütme Kurulunun görevleri;
a) Genel Kurul tarafından onaylanan uygulama direktifinin faaliyete geçirilmesini sağlamak,
b) Atatürkçü düşünce sistemi ile Atatürk ilkeleri ve Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihinin, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin kıt'a, karargâh ve kurumlarında hangi seviyede, hangi eğitim metotları ile nasıl anlatılacağını tespit etmek,
c) Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin, Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük konusunda eğitilmesi esnasında ne tür sorunların çıktığını ve bunların nasıl çözümlenebileceğini belirleyerek, Genel Kurul’a teklifte bulunmak,
d) Araştırma isteklerini ilgili kurum ve kuruluşlara göndermek ve araştırma sonuçlarını değerlendirmek,
e) Türk Silâhlı Kuvvetleri birlik, karargâh ve kurumlarında verilecek eğitimlerin konu kapsamları ve programlarını belirlemek ve standartlaştırılmasını sağlamak,
f) Atatürk ve Atatürkçü düşünce sistemi doğrultusunda çalışan, eser yazan, çeşitli faaliyetler icra eden ve üstün başarı gösteren kişilerin ödüllendirilmesi için teklifte bulunmak,
g) Konu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak, elde edilen bilgilerin eğitim programlarına dahil edilmesini sağlamak,
h) Çalışma yılı içinde yapılacak seminer, kolokyum ve benzeri faaliyetlerin konularını seçerek, programlarını hazırlamak ve icra edilmesini koordine etmek,
ı) Yurt içi veya yurt dışında yapılacak olan konu ile ilgili kongre, toplantı, seminer gibi faaliyetlere katılacak personeli seçmek ve sunulacak bildirileri belirlemek,
i) Genel Kurula sunulacak plân ve önerileri hazırlamaktır.
Genel sekreterlik
ATASE Başkanlığına bağlı ATEM Başkanlığı bünyesinde, Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezinin faaliyetleri ile ilgili konularda görev yapan bir Genel Sekreterlik bulunur. Genel Sekreterlikte; bir Genel Sekreter ile konuya ilişkin araştırma yapıp konferans verebilecek nitelikte toplam dört subay, üç tarih uzmanı sivil memur, bir mütercim ile iki veri hazırlama ve kontrol işletmeni bulunur. Genel Sekreterliğin ihtiyaç göstermesi hâlinde, ATAŞE Daire Başkanlığınca, Genel Sekreterlikte geçici personel görevlendirilebilir.
Genel sekreterin görev ve sorumlulukları
Genel Sekreterin görevleri;
a) Atatürk Araştırma ve Eğitim Merkezinin plânlama, koordinasyon ve idarî işlerini yürütmek,
b) Atatürk'ün kişiliğini, ilke ve devrimlerini, Atatürkçü düşünceyi aydınlatacak ve değerlendirecek bilimsel araştırmaları, yurt içi veya yurt dışında mevcut arşivlerden de yararlanmak suretiyle yapmak ya da yaptırmak,
c) Atatürk ve Atatürkçülükle ilgili faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak, seminer ve konferanslar düzenlemek ve buna benzer toplantılara iştirak etmek,
d) Türk Silâhlı Kuvvetlerinin birlik, karargâh ve kurumlarında Atatürk ve Atatürkçülükle ilgili konferanslar verilmek üzere, konferans metinleri ve eğitim yardımcı malzemelerini hazırlamak ve plânlamalar yapmak,
e) Her yıl 10 Kasım’da yayınlanmakta olan “Atatürk Haftası Armağanı Dergisi”nin bilimsel ve çağdaş ölçülerde çıkarılmasını sağlamak,
f) Türkiye Cumhuriyeti tarihinin önemli anma günleri ile ilgili olarak uzman kişilere makaleler hazırlatmak ve bunların kitap hâlinde yayınlanmasını sağlamak,
g) Atatürkçü düşüncenin ülke çapında yaygınlaşmasına ve pekiştirilmesine katkı sağlamak amacıyla; radyo ve televizyon kurumlarıyla iş birliği yaparak, Atatürk ve Atatürkçülük konusunda programlar yapılmasını sağlamak,
h) Konu ile ilgili her türlü dokümanı toplayarak bir arşiv oluşturmak ve bu arşivden Türk Silâhlı Kuvvetleri personeline öncelik tanımak suretiyle konu hakkında inceleme ve araştırma yapacakların faydalanmasını sağlamak,
i) Türk Silâhlı Kuvvetleri çapında Atatürk’ü anma törenlerinin, bilimsel çerçevede ve Atatürk’e yaraşır şekilde yapılması konusunda görüş ve önerilerde bulunmak,
j) Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülükle ilgili ihtiyaç duyulan konularda görüş ve önerilerde bulunmak,
k) Atatürk, Atatürkçülük ve Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi konularıyla ilgili görevlendirilen çalışma gruplarına yer, yardımcı personel, malzeme gibi imkanlar sağlamak; bu grupların faaliyetlerini ve yazı işlerini koordine etmek,
l) Genel Kurul, Yürütme Kurulu, Başkanlık veya ATEM Başkanı tarafından verilecek diğer görevleri yerine getirmektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilimsel ve İdarî Faaliyetler
Toplantılar
Genel Kurulun karar alması hâlinde Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülükle ilgili bilimsel ve idarî konuları görüşmek üzere toplantılar düzenlenir. Bu toplantılar Genel Kurul üyeleri ve davetlilerin katılımı ile yapılır. Davetlilerin oy hakkı yoktur.
Kararların duyurulması
Toplantılarda alınan kararlar, ilgili birimlere duyurulur. Bu birimler mevzuatları çerçevesinde kararlar hakkında yaptıkları işlemlerden ATAREM Başkanlığına bilgi verirler.
Yayın faaliyetleri
ATAREM, Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük konularında Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin bilgilendirilmesi maksadıyla, Yürütme Kurulunun önerisi ve Genel Kurulun kararı ile kuruluş amacına uygun olarak yayın faaliyetlerinde bulunur.
Ödüllendirme
Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük konusunda değerli çalışmaları olan ve bu konuda hizmet verenlere, Yürütme Kurulunun önerisi üzerine Genel Kurulu tarafından şilt ve benzeri ödüller verilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Malî Hükümler
Atatürk araştırma ve eğitim merkezinin malî kaynakları
ATAREM’in yıllık çalışma programlarına göre Yürütme Kurulunca belirlenecek ödenek ihtiyaçları, ATAŞE Daire Başkanlığının bütçe tekliflerine dâhil edilir.
Bütçeden yapılacak harcamalar
ATAREM’in faaliyetleri çerçevesinde, bütçe ile tahsis edilen kaynakların kullanımı; 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile o yıla ait Bütçe Kanununun “R" işaretli cetveline ve diğer malî mevzuat hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yönerge, Yürürlük, Yürütme
Yönerge
Genel Kurul ile Yürütme Kurulu üyelerinin nitelikleri, seçimleri, bilimsel ve idarî çalışma yöntemleri, ilgili kurum ve kuruluşlarla yapılacak işbirliğinin esasları, başarılı görülenlere verilecek ödüller, telif ücretleri ile bilimsel toplantıların düzenlenmesine ilişkin esaslar Yönetmeliğin yürürlüğe konulduğu tarihten itibaren altı ay içinde ATAREM Başkanlığınca çıkarılacak bir yönergeyle tespit edilir.
Geçici hükümler
ATAREM’in faaliyetleri, Yürütme Kurulu oluşturuluncaya kadar Genelkurmay ATASE Daire Başkanlığınca yürütülür.
Yürürlük
Sayıştay'ın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu yönetmelik hükümlerini Millî Savunma Bakanı yürütür.