2015/8136 Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği (mülga)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Ekler

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu olan askeri ve sivil personel, öğrenciler ve bunların adayları ile askerlik göreviyle yükümlü vatandaşların Türk Silahlı Kuvvetlerindeki görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik; 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu, 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu, 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 28/5/1988 tarihli ve 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 13/6/2001 tarihli ve 4678 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanun ve 10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu gereğince Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu olan askeri ve sivil personeli, öğrencileri ve bunların adayları ile askerlik göreviyle yükümlü vatandaşları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen kanunlara dayanılarak hazırlanmıştır.

Yönetmeliğe bağlı ekler

(1) Bu Yönetmeliğe bağlı ekler şunlardır:

a) Öğrenci adaylarının boy ve ağırlık sınırları ve vücut kitle indeks değerlerini gösteren tablolar (EK-A).

b) Hastalık ve Arızalar Listesi ve Sınıflandırma Çizelgelerinin Kullanımına İlişkin Açıklamalar (EK-B).

c) Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapan general, amiral, üstsubay, subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, askeri ve sivil öğrenci ve öğrenci adayları, yedek subay adayları, sivil personel ve sivil personel adayları, yükümlüler ile erbaş ve erlerin sağlık yeteneklerine göre gruplandırmalarını gösteren Hastalık ve Arızalar Listesi (EK-C).

ç) General, amiral, üstsubay, subay ve astsubayların sağlık yeteneklerine göre yapılacak sınıfında bırakma, yeniden sınıflandırma, sağlık sebebiyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma ve askerlikten çıkarma işlemlerine esas teşkil eden (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgeleri (EK-Ç).

d) Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Raporu (EK-D).

e) Sağlık Kurulu Muayene Fişi (EK-E).

İKİNCİ BÖLÜM

Yükümlülerin Sağlık Muayeneleri

Sağlık muayenesi

(1) 1111 sayılı Kanun gereğince yükümlülerin sağlık muayeneleri, askerlik şubelerinin bulunduğu yerlerde, öncelikle varsa kayıtlı olduğu aile hekimi tarafından, yoksa en yakın resmi sivil sağlık kuruluşunda veya asker hastanelerinde tek tabip tarafından aşağıdaki şekilde yapılır.

a) Yükümlülerin tam bir fizik muayeneleri yapılır, boy ve ağırlıkları tespit edilir. Yükümlüler tarafından, içeriği askeralma yönergesinde belirlenen yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formu doldurularak imzalanır. Ayrıca aynı formda yer alan “Aile Hekimi/Tek Tabip Değerlendirmesi” bölümündeki sorgu ve değerlendirmelere ilişkin bilgiler muayeneyi yapan tabip tarafından doldurulur. Muayene sonunda;

1) Sağlamlar ile tespit edilen hastalık veya arızaları nedeniyle Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminden kod verilenler hakkında “Askerliğe Elverişlidir” kararı,

2) Tespit edilen hastalık ve arızası nedeniyle askerliğe elverişli olma durumu hakkında karar verilemeyenlerin ise en yakın asker hastanesinin ilgili birimine sevk edilmesi gerektiğine dair karar, yoklama belgesine yazılır.

(2) Muayene sırasında yükümlünün rızası alınmak kaydıyla, varsa yükümlünün özgeçmişine ait tıbbi belgelerin birer suretleri de yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formuna eklenir. Askerlik şubeleri tarafından bu formun ve ekli belgelerin birer sureti askerlik şubesindeki dosyasında alıkonulur, birer sureti ise duruma uygun olarak yükümlünün birliğine ya da ileri tetkik için hastaneye sevk belgesine eklenerek yükümlüye teslim edilir.

(3) Yükümlünün beyan ettiği hastalık veya arızası ya da fizik muayene ile saptanan bozuklukları nedeniyle muayene sonucunda karar verilemeyenlerle; gözlem altında bulunmaları, uzman tabip tarafından değerlendirilmeleri veya laboratuvar ya da görüntüleme gibi ileri tetkiklerle değerlendirilmeleri gerekenler, şayet aile hekimi ya da resmi sivil sağlık kuruluşunda görevli tek tabip tarafından muayene edilmiş ise askerlik şubesi tarafından ilgili uzman tabibin bulunduğu en yakın asker hastanesine sevk edilir. Yükümlü, asker hastanesinde tek tabip tarafından muayene edilmiş ise ilgili uzman tabibe yönlendirilir.

(4) Yükümlüler hakkında “Ertesi Yıla Bırakma”, “Sevk Geciktirme” veya “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı sağlık raporlarını tanzim etmeye yetkili makam, asker hastanesi sağlık kuruludur. Ancak, yatalaklar ile gözle görülür rahatsızlığı bulunanlar hakkında “Ertesi Yıla Bırakma”, “Sevk Geciktirme” veya “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı sağlık raporları, askerlik şubesi başkanı veya vekili ile mülki amirliklerce görevlendirilen resmi iki sivil (varsa biri ilgilinin kayıtlı olduğu aile hekimi) tabipten teşkil edilecek geçici sağlık kurulunca verilebilir. Geçici sağlık kurulunca haklarında karar verilemeyen yükümlüler askerlik şubelerince en yakın asker hastanesine sevk edilir.

(5) Yükümlü tarafından beyan edilmeyen ya da fizik muayene sırasında belirti ve bulgusuna rastlanmayan çeşitli hastalık ve arızaların ortaya konması veya taranması için laboratuvar veya görüntüleme tetkiki gibi ileri tetkikler yapılması gerekmez. Yükümlülerin bu şekilde gerçekleştirilen sağlık muayenelerinde askerliğe elverişli bulunmaları, kendilerinin muayene tarihinde tam sağlıklı olduklarını göstermez ve silahaltına alındıktan sonra saptanan hastalık ve arızalarının askerlik sırasında ortaya çıktığının kanıtı veya karinesini tek başına oluşturmaz.

(6) Askerlik görevinin bitiminde erbaş ve erler hakkında birlik tabibi veya birliğin bulunduğu yerdeki resmi sivil sağlık kuruluşundaki tek tabip veya aile hekimi tarafından, içeriği askeralma yönergesinde belirlenen terhis öncesi uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formu düzenlenir ve diğer formlarla birlikte askerlik şubesinde yükümlünün şahsi dosyası imha edilinceye kadar muhafaza edilir.

Gruplandırma

(1) Askerlik çağına giren yükümlüler, yoklamaları sonucunda aşağıda açıklanan askerliğe elverişli olanlar ve askerliğe elverişli olmayanlar olmak üzere iki gruba ayrılır.

a) Askerliğe elverişli olanlar: Sağlık yetenekleri bakımından hiçbir hastalık ve arızası bulunmayanlar ile hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimlerine girenlerdir.

b) Askerliğe elverişli olmayanlar: Hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (B) ve (D) dilimlerine girenlerdir.

Yoklama dışında yapılan sağlık muayeneleri

(1) Yoklamada arıza veya hastalıkları tespit edilememiş olup sevki sırasında rahatsızlığını beyan edenler ile yoklama kaçağı ve bakaya yükümlülerin muayeneleri, askerlik şubesinin bulunduğu yerde öncelikle varsa kayıtlı olduğu aile hekimi tarafından, yoksa en yakın resmi sivil sağlık kuruluşunda veya asker hastanelerinde bulunan tek tabip tarafından yapılır. Askerlik şubelerince sağlık kuruluşlarına sevkten önce yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formunun doldurulması sağlanır. Aile hekimleri ile diğer resmi sivil sağlık kuruluşlarınca tespit edilen hastalık ve arızası hakkında karar verilemeyenlerin durumu sevk yazısında belirtilir ve bu kişiler askerlik şubelerince ilgili uzman tabibin bulunduğu en yakın asker hastanesine sevk edilir.

Yurtdışında yaşayan yükümlülerin sağlık muayeneleri

(1) Yurtdışında yaşayan askerlikle yükümlü vatandaşlardan herhangi bir hastalık veya arızası olmayanların sağlık muayeneleri, yükümlünün kayıtlı olduğu aile hekimi tarafından veya konsolosluklarca uygun görülecek resmi sağlık kuruluşlarında yaptırılır ve düzenlenecek yoklama formları doğrudan vatandaşın kayıtlı olduğu askerlik şubesine gönderilir. Yurtdışında yoklaması yapılanlar için yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formu düzenlenmez. Ancak, bu yükümlülerden bu maddenin üçüncü fıkrasının (d) bendi kapsamına girenler ile haklarında Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığınca verilen kararlara karşı yapılan itirazlar sonucunda yurtiçindeki asker hastanelerine sevki gerekenler için sevkten önce sevki yapan askerlik şubesince yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formu düzenlenir.

(2) Askerlik yükümlülüğünü fiilen silahaltına alınmayı gerektirmeyen askerlik hizmet çeşitlerinden biri ile yerine getirecek olanların yoklamaları yaptırılmaz.

(3) Fiilen silahaltına alınacak olsun ya da olmasın, askerlik hizmetini yerine getirmeye engel sağlık sorunu olduğunu bulundukları ülkelerdeki elçilik veya konsolosluklara beyan edenlerin sağlık muayeneleri, elçilik veya konsolosluklar tarafından uygun görülen resmi sağlık kuruluşlarından alacakları, muayeneyi yapan tabip ile mesul müdür veya başhekim veya klinik şefi tarafından onaylanmış muayene ve tetkik sonuçları veya sağlık raporları Türkçe tercümeleri ile birlikte konsolosluklarca onaylanarak Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına gönderilir. Bu raporlar incelenir ve aşağıdaki kararlardan biri ile onaylanarak yükümlünün kayıtlı olduğu askerlik şubesinin bağlı olduğu askeralma bölge başkanlığına gönderilir.

a) Askerliğe Elverişlidir.

b) Askerliğe Elverişli Değildir.

c) Ertesi Yıla Bırakma. ç) Sevk Geciktirme.

d) Yurtiçinde Bir Asker Hastanesinde Muayenesi Uygundur.

(4) Fiilen silahaltına alınmayı gerektirmeyen askerlik hizmet çeşitlerinden biri için başvuruda bulunmuş olanlar hakkında “Sevk Geciktirme” kararı verilmez. Sehven bu şekilde karar verilmiş olanların raporlarına “Ertesi Yıla Bırakma” kararı verilmiş gibi işlem yapılır.

(5) Üçüncü fıkrada belirtilen kararlara karşı yapılan itirazlar, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığınca belirlenen yurtiçindeki asker hastanelerinde yapılan kontrol muayenelerine göre sonuçlandırılır.

Askerliğe elverişli olan ve olmayanlar hakkında yapılacak işlemler

(1) Yoklamaları sırasında geçici sağlık kurullarınca veya asker hastanesi sağlık kurullarınca askerliğe elverişli olmadığı tespit edilen yükümlüler askere alınmazlar.

(2) Hastalık ve arızalarının tedavi ve nekahet hallerinde olması nedeniyle geçici olarak askerliğe elverişli olmayan yoklamaya tabi yükümlüler hakkında “Ertesi Yıla Bırakma”, sevke tabi olanlar hakkında “Sevk Geciktirme” kararı verilir ve düzenlenen rapor onay makamına gönderilir. Raporları onaylanan bu yükümlüler hakkında ertesi yıla bırakma veya sevk tehiri işlemi yapılır. Onay makamlarınca tekrar muayenesine lüzum görülen yükümlüler, yeniden muayeneye gönderilir ve bunlara muayene sonucu alacakları rapor kararlarına göre işlem yapılır. Ertesi yıla bırakılanlar veya herhangi bir sebeple bir defadan fazla sağlık muayenesine tabi tutulanlar hakkında, her işlem öncesinde yükümlülere yoklamada uygulanacak sağlık durumu hakkında bilgi formu doldurulur. Tabipler tarafından kesin karar verilemeyenler en yakın asker hastanelerine gönderilir. Bunların kesin kararları bu hastanelerin sağlık kurullarınca verilir.

Geçici sağlık kurulu raporu

(1) Sağlık durumları askerliğe elverişli olmayanlar ile geçici hastalık ve arızalarından dolayı ertesi yıla bırakılanların veya sevki geciktirilenlerin, askerlik şubesi geçici sağlık kurulunca düzenlenen raporları, askerlik şubesi rapor defterine işlenir. Askerlik şubesi geçici sağlık kurulları tarafından tanzim edilen “Ertesi Yıla Bırakma” veya “Sevk Geciktirme” kararlı sağlık raporları askerlik şubesinin bağlı olduğu askeralma bölge başkanlığınca, “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı sağlık raporları ise Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı tarafından onaylanmasını müteakip kesinleşir.

Askerliğe elverişli olmayan erbaş ve erler hakkında yapılacak işlem

(1) Askere alındıktan sonra asker hastanelerinin sağlık kurullarından “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı alan erbaş ve erlerin ön raporları kayıtlı bulunduğu askerlik şubesine ve birliklerine gönderilir. Erbaş ve erler, raporları onaylanıp kesinlik kazanıncaya kadar sıhhi izinli sayılırlar. Terhis işlemleri; raporlar ilgili makamlarca onaylanıp geldikten sonra rapor tarihi esas alınarak ilgili yönergeye göre askerlik şubesince yapılır. Haklarında “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı verilenler, gerektiğinde Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığınca yeniden asker hastanelerine sevk edilerek düzenlenen son sağlık kurulu rapor kararına göre ilgili yönerge gereğince işlem görürler.

Geçici hastalık ve arızaları tespit edilen yükümlü, erbaş ve erlere yapılacak işlemler

(1) Geçici hastalık veya arızaları olan yükümlüler hakkında ertesi yıla bırakma veya sevki geciktirme, erbaş ve erler hakkında ise hava değişimi veya istirahat işlemlerinden biri yapılır. Bu işlemleri gerektiren hastalık ve arızalar, Hastalık ve Arızalar Listesinin (C) dilimlerinde gösterilmiştir.

Ertesi yıla bırakma işlemi

(1) Yoklamada veya yoklamadan sonra gönderildikleri sağlık kurullarında yapılan muayeneleri sonucu geçici bir hastalık veya arızaları tespit edilenler hakkında ertesi yıla bırakma işlemi yapılır. “Ertesi Yıla Bırakma” kararında ilgili uzman tabip ve sağlık kurulunca hastalığın tıbbi seyri gözönüne alınır. Belirli bir süre takip edilmesi halinde, hastalığın gidişatında düzelme ya da ilerleme nedeniyle Hastalık ve Arızalar Listesinde yer alan ilgili maddenin (A), (B) veya (D) dilimleri uyarınca hastalığın değerlendirilmesinde değişiklik ihtimali öngörülüyorsa ertesi yıla bırakma işlemi uygulanır. Ertesi yıla bırakma işleminin gerekçesi rapor içeriğinde açıkça belirtilir.

Sevk geciktirme

(1) Yoklamaları neticesinde askerliğe elverişli oldukları tespit edilenlerden, sevkleri esnasında rahatsızlanan veya rahatsız olduğunu beyan eden yükümlüler hakkında, askerlik şubelerince sevk edilecekleri sağlık kurumlarından alacakları rapor sonucuna göre geçici sağlık kurulları veya asker hastaneleri tarafından sevk geciktirme işlemi yapılır. “Sevk Geciktirme” kararında ilgili uzman tabip ve sağlık kurulunca hastalığın tıbbi seyri gözönüne alınır. Belirli bir süre takip edilmesi halinde, hastalığın gidişatında düzelme ya da ilerleme nedeniyle Hastalık ve Arızalar

Listesinde yer alan ilgili maddenin (A), (B) veya (D) dilimleri uyarınca hastalığın değerlendirilmesinde değişiklik ihtimali öngörülüyorsa sevk geciktirme işlemi uygulanır. Sevk geciktirme işleminin gerekçesi rapor içeriğinde açıkça belirtilir.

Hava değişimi ve istirahat

(1) Askerlik şubelerince birliklerine sevklerinden sonra geçici bir hastalığı tespit edilen erbaş ve erler hakkında hava değişimi veya istirahat işlemi yapılır.

Sağlık raporlarına itirazlar

(1) Yoklamada, sevki esnasında ya da silahaltında yapılan muayeneleri neticesinde haklarında verilen sağlık raporlarına itiraz edenler hakkında yapılacak işlemler Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sağlık muayenesine ilişkin mevzuata göre yürütülür. Bunlardan sevke tabi olan yoklama kaçağı ve bakayalar tertip edildikleri birliklere derhal sevk edilir. Ancak, yükümlülerin itirazlarına ilişkin dilekçeleri alınarak usulüne uygun olarak kontrol muayene işlemi başlatılır.

Derhal kesin işlem yapılacak haller

(1) Yükümlü, erbaş ve erlerde zaman içerisinde ve tedaviyle, Hastalık ve Arızalar Listesinde yer alan ilgili maddenin (A), (B) veya (D) dilimleri uyarınca değerlendirilmesinde değişiklik ihtimali öngörülmeyen sabitleşmiş hastalık ve arızalar bulunması halinde ertesi yıla bırakma, sevk geciktirme veya hava değişimi işlemi yapılmaz. Bunlar hakkında ilk raporları doğrultusunda kesin işlem yapılır.

Hastalık ve arızaların birleşmesi

(1) Yükümlü, erbaş ve erlerde tespit edilen ikiden fazla hastalık veya arıza sekelleri ayrı ayrı olarak Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimleri kapsamında “Askerliğe Elverişlidir” kararı gerektirdiği halde, bu hastalık ve arızaların birarada bulunması kişinin askerlik görevi yapmasına engel olacak nitelikte ise bu kişi hakkında sağlık kurullarınca “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı verilir.

Sınır vakalarda karar yetkisi

(1) Hastalık ve Arızalar Listesinde tam karşılığı bulunmayan sınır vakalarda Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulunca karar verilir. Bu karar kesindir ve bu karara itiraz edilemez. Kurula sevk yetkisi Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına aittir.

Yükümlü, erbaş ve erler hakkında yapılacak diğer işlemler

(1) Geçici hastalık ve arızaları olanlar hakkında, hastalıkları geçinceye kadar veya sekel haline gelinceye kadar sevk geciktirme, ertesi yıla bırakma veya hava değişimi işlemi yapılır. Ertesi yıla bırakma, sevk geciktirme ve hava değişimi süreleri ilk işlem tarihinden itibaren üç yılı geçemez. Sabitleşmiş hastalık ve arızalarda üç yıllık süre beklenmeden Hastalık ve Arızalar Listesinin uygun hükümlerine göre kesin işlem yapılır.

(2) Silahaltındaki erbaş ve erlerde bulunan, hayati tehlike içermeyen ve ameliyatla tedavi edilmesi mümkün olan hastalık ve arızalar, bunların yazılı rızaları alınmak kaydıyla tedavi edilir. Ameliyata rıza göstermeyenler hakkında bu Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır. Hayati tehlike içeren veya kendini ifade gücü bulunmayan hastalık veya yaralanma hallerinde, şahsın rızası aranmaksızın gerekli olan cerrahi müdahale veya tıbbi tedavi yapılır.

Yükümlülerin Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığına seçilmelerindeki ilkeler

(1) Sağlık yeteneklerine göre askerliğe elverişli olan yükümlülerin Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığından hangisinin emrine ayrılacakları sağlık ve diğer yetenekleri gözönünde tutularak Genelkurmay Başkanlığının bildireceği ihtiyaçlar doğrultusunda Millî Savunma Bakanlığı tarafından tespit edilir.

Yükümlü, erbaş ve erlerin sağlık yeteneğine göre sınıflandırılmaları

(1) Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığında, yükümlü, erbaş ve erlerin sınıflandırılmaları ve özel ihtisasa seçilmeleri aşağıda belirtilen sağlık yeteneklerine göre yapılır.

a) İstihkâm ve Ulaştırma: Diskromatopsi bulunmamalıdır.

b) Muhabere: İşitmeleri ve görmeleri tam sağlam olmalıdır.

c) Tankçı: Boyları 160 ila 185 cm arasında olmalı, diskromatopsi bulunmamalıdır. Tashihli görmeleri her iki gözde ayrı ayrı tam olmak kaydıyla, 1,5 diyoptriyi aşmayan miyopi, hipermetropi ve astigmatizması bulunabilir.

ç) (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen sınıfların haricindeki diğer sınıflarda görevlendirilecek erbaş ve erlerin sağlık yetenekleri için özel şartlar aranmaz. Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartıyla Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığındaki erbaş ve er sınıflarının diğer nitelikleri, bu komutanlıklarca hazırlanan yönergeler ile tespit edilir. Sağlık yeteneğini kaybedenler diğer uygun sınıflara geçirilir.

d) Paraşütçü, komando ve şoför özel ihtisasına seçileceklerin aşağıda belirtilen sağlık yeteneklerini taşımaları gerekir.

1) Paraşütçü: Tam sağlam olmalı veya hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde bulunmalıdır.

2) Komando: Komandolar, iç hastalıkları, ortopedi, genel cerrahi, göz, kulak burun boğaz, psikiyatri ile lüzum görülen diğer branşlardan sağlık kurulundan geçirilmek kaydıyla seçilir. Komando muayenelerinde akciğer grafisi, tam kan sayımı, sedimantasyon, açlık kan şekeri, üre, kreatinin, AST, ALT, bilirubinler, tam idrar tahlili, HBsAg, EKG ile lüzum görülen diğer laboratuvar tetkikleri ve radyolojik tetkikler yapılır. Komando olacak erbaş ve erler tam sağlam olmalı veya hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde bulunmalı ve boyları 160 cm’den uzun olmalıdır. Ancak bunlardan; göz hastalıkları (A) dilimine giren ve -3 diyoptriyi aşan hipermetropi, miyopi ve eksenler arasındaki farkı 1 diyoptriyi aşan muhtelif cins astigmatizması olanlar, astım hastalığı olanlar ve rahatsızlıkları Hastalık ve Arızalar Listesinin 16 ncı, 17 nci ve 18 nci maddelerinin (A) dilimine girenler komando olamaz.

3) Şoför: Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine ilişkin mevzuatta belirtilen kriterlere ilave olarak nörolojik ve psikiyatrik açıdan tam sağlam olmalıdır.

(1) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında, yükümlü, erbaş ve erlerin sınıflandırılmaları ve özel ihtisasa seçilmeleri aşağıda belirtilen sağlık yeteneklerine göre yapılır.

a) Serdümen, Vardabandra, Porsun ve Elektrikçi: Diskromatopsi bulunmamalıdır.

b) Radarcı, Telsizci ve Denizaltı Savunma Aletçisi: İşitmeleri tam sağlam olmalıdır.

c) Deniz Piyadesi: Kıyı birliklerinde görev yapacaklar 160 cm’den uzun olmalı, amfibi birliklerde görev yapacaklar ise 165 cm’den uzun olmalı ve komando niteliği taşımalıdır.

ç) Şoför: Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine ilişkin mevzuatta belirtilen kriterlere ilave olarak nörolojik ve psikiyatrik açıdan tam sağlam olmalıdır.

d) Topçu, Torpidocu, Mayıncı, Hizmet, Motorcu, Yara Savunmacı, İkmalci, Sıhhiye, Mekanikçi, İstihkâmcı ve Kademeci: Sağlık yetenekleri için özel şartlar aranmaz.

e) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartıyla Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığındaki erbaş ve er sınıflarının diğer nitelikleri, bu Komutanlıklarca hazırlanan yönergeler ile tespit edilir. Sağlık yeteneğini kaybedenler diğer uygun sınıflara geçirilirler.

f) Denizaltı özel ihtisasına seçilecek erbaş ve erlerde bu Yönetmeliğin 60 ıncı maddesinde belirtilen sağlık yetenekleri, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisaslarına seçilecek erbaş ve erlerde ise 63 üncü maddesinde belirtilen sağlık yetenekleri aranır.

(3) Hava Kuvvetleri Komutanlığında, yükümlü, erbaş ve erlerin sınıflandırılmaları aşağıda belirtilen sağlık yeteneklerine göre yapılır.

a) Radar, Uçak Bakım, Silah Mühimmat: Diskromatopsi bulunmamalıdır.

b) MEBS, Hava Savunma: İşitmeleri tam sağlam olmalı, diskromatopsi bulunmamalıdır.

c) Piyade: Hizmet sınıfına ayrılacaklar haricinde boyları 165 cm’den uzun olmalıdır.

ç) Ulaştırma: Sürücü olarak ayrılacaklar, sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine ilişkin mevzuatta belirtilen kriterlere ilave olarak nörolojik ve psikiyatrik açıdan tam sağlam olmalıdır.

d) (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen sınıfların haricindeki diğer sınıflarda görevlendirilecek erbaş ve erlerin sağlık yetenekleri için özel şartlar aranmaz. Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartıyla Hava Kuvvetleri Komutanlığındaki erbaş ve er sınıflarının diğer nitelikleri, bu Komutanlıkça hazırlanan yönergeler ile tespit edilir. Sağlık yeteneğini kaybedenler diğer uygun sınıflara geçirilir.

Sınıf değiştirmesi gereken erbaş ve erler hakkında yapılacak işlem

(1) Askere alındıktan sonra asker hastanelerinin sağlık kurullarından aldıkları rapor üzerine sınıf değiştirme işlemi yapılması gereken erbaş ve erlerin raporları, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı tarafından onaylanır ve bu erbaş ve erler Kuvvet Komutanlıkları tarafından sağlık yeteneklerine uygun başka bir sınıfa geçirilir.

Yurtdışına gönderilecek erbaş ve erler hakkında yapılacak işlem

(1) Yurtdışına gönderilecek erbaş ve erler, asker hastanelerinden sağlık kurulu raporu alır. Bu rapora göre sınıfı görevini yapacak sağlık niteliğini taşıyanlar yurtdışına gönderilir.

Yedek subay aday adayları, yedek subay adayları ve yedek subayların sağlık yetenekleri

(1) Yedek subay aday adayları, yedek subay adayları (yedek subay öğrencileri) ve yedek subaylar sağlık yetenekleri bakımından aşağıdaki şekilde gruplandırılır.

a) Askerliğe elverişli olanlar: Sağlık yetenekleri bakımından hiçbir hastalık ve arızası bulunmayanlar ile Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimlerine girenler hakkında “Askerliğe Elverişlidir” kararı verilir.

b) Askerliğe elverişli olmayanlar: Sağlık yetenekleri bakımından Hastalık ve Arızalar Listesinin (B) ve (D) dilimlerinde gösterilen hastalık ve arızaları bulunanlar hakkında “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı verilir.

(2) Birinci fıkrada belirtilenlerin sağlık işlemleriyle ilgili diğer hususlarda yükümlülerin tabi olduğu hükümler uygulanır. Ancak yedek subaylardan Hastalık ve Arızalar Listesinin (C) dilimine girenler hakkında “Hava Değişimi” kararı yerine “İstirahat” kararı verilir.

(3) Yedek subay adaylarının hastalık ve arızaları nedeniyle alacakları hava değişimi, istirahat ve hastanede yatarak geçirdikleri sürelerin toplamı, sınıf okullarında geçirilen sürenin 1/3’ünden fazla olması halinde bunlar hakkında terhis işlemi yapılır. Bir sonraki dönemde hastalık ve arızalarının devam etmediği sağlık kurulu raporuyla saptananlar yeni dönemin tamamına katılırlar. Devam edilmeyen süre dönemin sonuna rastlar ve aralıksız olursa bir sonraki dönemde yalnız devam edilmeyen süre tamamlatılır. Terhisi gerekenler, hastalık ve arızaları kronik değilse istekleri halinde tedavileri sonuna kadar asker hastanelerinde kalabilir.

(4) Yedek subay adaylarının komando muayenelerinde erbaş ve erlerin komando seçim kriterleri esas alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Erbaş ve Er Adayları ile Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Erbaş ve Erlerin Sağlık Yetenekleri

Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er alım muayeneleri

(1) Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er adayları ilk olarak ön sağlık muayenesine tabi tutulurlar. Ön sağlık muayenesini geçemeyenler uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er olamaz.

(2) Ön sağlık muayenelerini geçenlerin heyet muayeneleri asker hastaneleri sağlık kurullarında veya Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca sağlık kurulu muayenesi yapma yetkisi verilen geçici veya daimi askeri sağlık muayene merkezleri veya heyetlerince yapılır.

(3) Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er adaylarında hepatit B, hepatit C, HIV, yaygın sekelle iyileşmiş veya aktif tüberküloz ile kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte herhangi bir hastalık ve diskromatopsi bulunmamalı ve tashihli görmeleri tam olmalı, bunlar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalıdır.

(4) Üçüncü fıkradaki şartları taşıması koşuluyla adaylar için tanzim edilen raporlarda, sağlam olanlar ile hastalık ve arızasının Kara Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinin piyade sınıfına ait “TĞM.-YZB.” sütunundaki karşılığı Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde (+) işareti olanlar hakkında “Uzman Erbaş veya Sözleşmeli Erbaş/Er Olur” kararı, (A) diliminde (-) ve (x) işareti olanlar ile (B) ve (D) diliminde olanlar hakkında ise “Uzman Erbaş veya Sözleşmeli Erbaş/Er Olamaz” kararı verilir.

(5) Adaylarda tespit edilen ikiden fazla hastalık veya arıza sekelleri ayrı ayrı olarak Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimleri kapsamında ve karşılıkları (+) işareti olduğu halde, bu hastalık ve arızaların birarada bulunması kişinin uzman erbaş veya sözleşmeli erbaş veya er görevini yapmasına engel olacak nitelikte ise bu kişi hakkında sağlık kurullarınca “Uzman Erbaş veya Sözleşmeli Erbaş/Er Olamaz” kararı verilir.

(6) Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er alımlarında boy ve ağırlık sınırları ile ilgili değerlendirmeler ek-A’da yer alan tablolara göre yapılır. Alımı yapacak komutanlıklar, ek-A’da yer alan tablolarda belirtilen alt sınırların daha aşağısında veya üst sınırların daha yukarısında olmamak kaydıyla, adaylarda arayacakları boy ve ağırlık alt ve üst sınırlarını kendileri tespit edebilir (Sözleşmeli erbaş ve er adaylarında ağırlık üst sınırı ek-A’da yer alan tablolardaki üst sınırdan 10 kg fazla olabilir.). Tespit edilen bu sınırlar broşürlerde yayımlanır.

(7) Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er adaylarına aşağıdaki laboratuvar tetkikleri ve radyolojik tetkikler yapılır.

a) Akciğer grafisi, direkt üriner sistem grafisi.

b) HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV.

c) Tam kan sayımı ve sedimantasyon.

ç) Tam idrar muayenesi.

d) Kanda üre ve kreatinin, AST, ALT, ALP, bilirubinler, TSH, LDH, total kolesterol, trigliserit.

e) Açlık kan şekeri.

f) Ultrasonografi.

g) EKG, ekokardiografi.

ğ) Lüzum görülen diğer laboratuvar tetkikleri.

Komando, paraşüt, özel harekât, özel kuvvetler ve arama kurtarma, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisasları ile ilgili sağlık yetenekleri

(1) Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er adayları ile uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erlerden komando, paraşüt, özel harekât, özel kuvvetler ve arama kurtarma özel ihtisaslarına seçilecekler veya bu görevlere devam edecekler tam sağlam olmalı veya hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde bulunmalıdır. Ancak bunlardan;

a) Göz hastalıkları: Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine giren ve -3 diyoptriyi aşan hipermetropi, miyopi ve eksenler arasındaki farkı 1 diyoptriyi aşan muhtelif cins astigmatizması olanlar,

b) Astım hastalığı olanlar,

c) Psikiyatrik hastalığı olanlar,

ç) Hastalık ve arızaları Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine girenlerden, bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlığına ait sınıflandırma çizelgesinin piyade sınıfına ait “TĞM.-YZB.” rütbe sütununda karşılığı (-) veya (x) işareti bulunanlar,

komando, paraşüt, özel harekât, özel kuvvetler ve arama kurtarma özel ihtisaslarına seçilemezler.

(2) Denizaltı özel ihtisasına seçilecek uzman erbaşlarda bu Yönetmeliğin 59 uncu, denizaltı özel ihtisaslı uzman erbaşlarda ise 60 ıncı maddesinde belirtilen sağlık yetenekleri aranır.

(3) Dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisaslarına seçilecek uzman erbaşlarda bu Yönetmeliğin 62 nci, dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı uzman erbaşlarda ise 63 üncü maddesinde belirtilen sağlık yetenekleri aranır.

Sözleşme yenileme muayeneleri

(1) Sözleşme yenileme muayeneleri sırasında Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimlerinde belirtilen rahatsızlıklara sahip olduğu tespit edilen uzman erbaşlar sınıfı görevlerine devam eder. Sözleşmeli erbaş ve erler için amirin gerekli gördükleri ve rahatsızlığını beyan edenler hariç sözleşme yenileme muayenesine gerek yoktur. Muayene edilenlerden (A) dilimlerinde belirtilen rahatsızlıklara sahip olanlar sınıfı görevlerine devam eder.

Görev yapamaz raporları

(1) Hastalık ve Arızalar Listesinin (B) ve (D) dilimlerinde belirtilen rahatsızlıklara sahip olan uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erler hakkında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilir. Ancak kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği, ruh sağlığı ve hastalıkları ile sinir hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlar, sağlık kurulları raporlarında gösterilecek lüzum üzerine toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulabilir ve bunların ilişikleri kesilmez. 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında bulunanlar hariç olmak üzere, hastalık ve arızası devam edenler ve kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılanlar hakkında 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uygulanır.

(2) Barışta veya savaşta olsun görev sırasında ya da görev dışında görevlerinden dolayı saldırıya veya kazaya uğrayan ya da hastalığa yakalanan uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erler, haklarında kesin işlem kararlı rapor düzenleninceye kadar sıhhi izinli sayılır.

Yurtdışı görev muayeneleri

(1) Yurtdışına gönderilecek uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erler, asker hastanelerinden sağlık kurulu raporu alır. Bu rapora göre sınıfı görevini yapacak sağlık niteliğini taşıyanlar yurtdışına gönderilir.

Astsubaylığa geçiş

(1) Astsubay olmak için başvuranlar hakkında müracaat ettiği sınıfın astsubay çavuş ve astsubay üstçavuş rütbelerindeki astsubayların sağlık yetenekleri aranır. Bu kararlar sağlık kurulu tarafından verilir.

Atamaya esas sağlık raporları ile atandıktan sonra rahatsızlanan personel hakkında yapılacak sağlık işlemleri

(1) Atamaya esas sağlık raporları ile atandıktan sonra rahatsızlanan personel hakkında yapılacak sağlık işlemleri, ilgisine göre bağlı bulunulan Kuvvet Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca hazırlanan yönergelere göre düzenlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Uzman Jandarmaların Sağlık Yetenekleri

Uzman jandarmaların sağlık yetenekleri

(1) Uzman jandarma çavuş ile uzman jandarma üçüncü kademeli çavuş rütbelerindeki uzman jandarmalarda, Kara Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde bulunan jandarma sınıfının astsubay çavuş ve astsubay üstçavuş; uzman jandarma dördüncü kademeli çavuş ve daha üst rütbedeki uzman jandarmalarda ise astsubay kıdemli üstçavuş ve astsubay kıdemli başçavuş rütbelerindeki astsubayların sağlık nitelikleri uygulanır. Ancak bunlardan söz konusu rütbelerde sınıfı görevini yapamayacak derecede hastalık ve arızası olup da Kara Kuvvetleri Komutanlığı (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde Personel, Maliye, İkmal ve Bakım sınıflarında görev yapabilecek durumda bulunan uzman jandarmalar hakkında, sınıf değişikliği işlemi yapılmayıp sınıflarının geri hizmetlerinde veya karargâh ve kurumlarda görev yapma kararı verilir. Belirtilen sınıflarda da görev yapamayacak derecede hastalık ve arızası bulunanlar hakkında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilir.

(2) Uzman jandarmalar üç yılda bir periyodik sağlık kurulu muayenesine tabii tutulur.

(3) Barışta veya savaşta olsun görev sırasında ya da görev dışında görevlerinden dolayı saldırıya veya kazaya uğrayan ya da hastalığa yakalanan uzman jandarmalar, haklarında kesin işlem kararlı rapor düzenleninceye kadar sıhhi izinli sayılırlar.

Vazifenin sebep ve tesiriyle haklarında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilen uzman jandarmalara ilişkin işlemler

(1) Vazifenin sebep ve tesiriyle haklarında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilen uzman jandarmaların raporları, Jandarma Genel Komutanlığı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilir. Sosyal Güvenlik Kurumu söz konusu uzman jandarmaların malullük durumunu tespit eder.

(2) Uzman jandarmalardan yeniden göreve dönmek isteyenler Jandarma Genel Komutanlığına başvurur. Bu Komutanlık tarafından personel ihtiyaçları gözönünde bulundurularak bilgi ve tecrübelerinin sınıfı için faydalı olacağı değerlendirilenlerin dosyaları Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna sevk edilmek üzere Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına gönderilir. Sevk yazısında bu kişilerin görevlendirilecekleri yerlerde çalışmaya uygun olup olmadığının tayin edilmesi istenir. Kurul tarafından bu kişiler hakkında “Belirtilen Görevleri Yapar” veya “Belirtilen Görevleri Yapamaz” şeklinde karar verilir. Kurul kararında bu personelin kontrol muayenelerinin hangi aralıklarla yapılacağı belirtilir. “Belirtilen Görevleri Yapar” kararı alanlar, raporları Sosyal Güvenlik Kurumunca onaylandıktan sonra Genelkurmay Başkanlığının onayını müteakip Jandarma Genel Komutanlığı tarafından uygun göreve atanır ve bu durum Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir.

(3) Uzman jandarmalar, göreve devam edip etmeyeceğinin belirlenmesi için daha kısa bir süre belirtilmemişse üç yılda bir Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna kontrol muayenesi maksadıyla sevk edilir. “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararına neden olan hastalık veya arıza nedeniyle, Kurulca yapılan muayenesi sonucunda tekrar göreve başlayan uzman jandarmalardan, Kurul tarafından belirtilen çalışma süresinin dörtte birinden daha fazla süre istirahat alanlar, tekrar kontrol muayenesine gönderilmez ve Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilir.

Uzman jandarmaların astsubaylığa geçiş muayeneleri

(1) Uzman jandarmalardan astsubay olmak için başvuranlarda, jandarma astsubay çavuş ve jandarma astsubay üstçavuş rütbelerindeki astsubayların sağlık yetenekleri aranır. Buna göre sınıfı görevini yapar sağlık yeteneğine sahip olanlar hakkında “Astsubay Olur” kararlı, sınıfının uygun kadro görev yerlerinde görev yapar veya sınıfı görevini yapamaz sağlık yeteneğine sahip olanlar hakkında “Astsubay Olamaz” kararlı sağlık kurulu raporu verilir.

Komando, paraşütçü veya özel harekât ve arama kurtarma özel ihtisaslarına seçileceklerin sağlık yetenekleri

(1) Komando, paraşütçü veya özel harekât ve arama kurtarma özel ihtisaslarına seçilecek uzman jandarmaların ilk ve müteakip muayenelerinde bu Yönetmeliğin 49 uncu maddesinde belirtilen emsalleri jandarma astsubaylara ilişkin sağlık yetenekleri aranır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Öğrenci Adayları ile Öğrencilerin Sağlık Yetenekleri

Sağlık kurulu muayenesinin yapılacağı yerler

(1) Askeri öğrenci ve sivil öğrenci adayları ile askeri öğrenci ve sivil öğrencilerin sağlık kurulu muayeneleri, tam teşekküllü asker hastanelerinde veya Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca sağlık kurulu muayenesi yapma yetkisi verilen geçici veya daimi askeri sağlık muayene merkezi ya da heyetlerince yapılır.

(2) Askeri öğrencilerin uçucu sağlık kurulu muayeneleri geçici veya daimi hava sağlık muayene merkezlerinde yapılır. Bu muayenelerde bu Yönetmeliğin 39 uncu maddesinde belirtilen laboratuvar tetkikleri ve radyolojik tetkikler yapılır ve bunlar hakkında 69 uncu maddede yer alan hükümlere göre karar verilir.

Askeri öğrenci adaylarında aranacak sağlık yetenekleri

(1) Askeri öğrenci adayları ilk olarak ön sağlık muayenesine tabi tutulur. Ön sağlık muayeneleri Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca belirlenen heyetlerce yapılır. Ön sağlık muayenesini geçemeyenler askeri öğrenci olamaz.

(2) Türk Silahlı Kuvvetlerinin askeri okullarına alınacak öğrenci adayları, tam sağlam olmalı ve bunlarda diskromatopsi bulunmamalıdır. Kız öğrencilerde genital muayene, anamnez ve inspeksiyonla yapılır. Tabip lüzum gördüğünde pelvik ultrasonografi ve diğer muayeneler ile laboratuvar muayenelerini yapabilir (Hymen muayenesi yapılmaz.).

(3) Öğrenci adaylarının boy ve ağırlık sınırları ile ilgili değerlendirmeler tabipler tarafından ek-A’da yer alan tablolara göre yapılır. Askeri öğrenci alımı yapacak komutanlıklar, bu tablolarda belirtilen boy ve ağırlık sınırlarını broşürlerinde yayımlar. 13 ila 18 yaş kız ve erkek öğrenci adayları için boy ve ağırlık sınırları ve vücut kitle indeks değerleri (1), (2), (3) ve (4) numaralı tablolarda, 19 ve üzeri kız ve erkek yaş grupları için boy ve ağırlık değerleri (5) ve (6) numaralı tablolarda gösterilmiştir.

Yapılacak tetkikler

(1) Her askeri öğrenci adayına aşağıdaki laboratuvar tetkikleri ve radyolojik tetkikler yapılır.

a) Akciğer grafisi, direkt üriner sistem grafisi.

b) HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV.

c) Tam kan sayımı ve sedimantasyon.

ç) Tam idrar muayenesi.

d) Kanda üre ve kreatinin, AST, ALT, ALP, LDH, GGT, bilirubinler, TSH, total kolesterol, trigliserit.

e) Açlık kan şekeri.

f) Ultrasonografi.

g) EKG, ekokardiografi.

ğ) Lüzum görülen diğer laboratuvar tetkikleri.

(2) Düzeltme ile her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla 3 diyoptri (3 dahil)’ye kadar miyopi ve hipermetropi ile 90 derecelik iki eksen arasındaki kırılma kusuru farkı 3 diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar, askeri öğrenci adayları için kara, deniz ve hava harp okulları ile astsubay meslek yüksekokulları hariç olmak üzere, Gülhane Askeri Tıp Fakültesi veya Türk Silahlı Kuvvetleri adına eğitim görülen diğer fakültelere girmeye engel değildir.

Askeri öğrenciler hakkında yapılacak sağlık işlemleri

(1) Askeri liselerden harp okullarına veya Gülhane Askeri Tıp Fakültesine devam edecek öğrenciler lise son sınıfta sağlık kurulu muayenesine (Hava Lisesi öğrencileri Hava Harp Okulu Hava Sağlık Muayene Merkezinde) tabi tutulur. Bu muayenelerde askeri öğrenci adaylarından farklı olarak tam sağlam olma şartı aranmaz. Bunlar hakkında bu Yönetmeliğin 41 inci maddesi hükümleri uygulanır ve haklarında “Askeri Öğrenciliğe Devam Edemez” kararı verilenlerin ilişikleri kesilir. Haklarında “Askeri Öğrenciliğe Devam Eder” kararı verilenler ise bağlı bulundukları kuvvet komutanlığının harp okuluna geçiş yapar. Sivil kaynaktan harp okullarına alınacak öğrencilerde tam sağlam olma şartı aranır.

(2) Askeri lise öğrencileri dışındaki askeri öğrenciler sınıflandırılmaları sırasında veya okullarının son sınıflarında (eğitim süresi dört yılın üzerinde olan okullarda dördüncü sınıfta) son sağlık durumlarının tespiti maksadıyla sağlık kurulları tarafından muayene edilir. Bu muayenelerde bu Yönetmeliğin 39 uncu maddesinde belirtilen laboratuvar tetkikleri ve radyolojik tetkikler yapılır.

(3) Hava Harp Okulu öğrencileri hakkında başlangıç uçuş eğitimi öncesi ve süresince Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki kategori-1 hava aracı uçucularının sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır.

Askeri öğrencilerin sıhhi izin süresi ve diğer sağlık işlemleri

(1) Askeri öğrencilere aynı ya da farklı hastalıklardan verilen sıhhi izin süresi, okulun normal öğrenim süresinin her üç yılı için toplamda bir yılı geçemez. Bu süre tüberküloz için iki yıldır. Öğrenci, sıhhi izin süresini doldurduğu ayın son haftasında hakkında kesin işlem yapılmak üzere sağlık kuruluna gönderilir. Hastalık ve arıza öğrenciliğe devamına engel ise kesin işlem yapılır. Psikiyatrik ve nörolojik muayenesi neticesinde silahlı görev yapamayacakları ya da tedavisi mümkün olmayan hastalık veya arızaları nedeniyle beden eğitimi ile askeri eğitim derslerine devamlı şekilde katılamayacakları (miyopatiler, diabet, kanser, atrofik böbrek ve benzeri) onaylı sağlık kurulu raporu ile tespit edilen öğrenciler hakkında, Hastalık ve Arızalar Listesinin herhangi bir madde ve dilimine ve Sınıflandırma Çizelgelerindeki karşılığına bağlı kalmaksızın “Askeri Öğrenciliğe Devam Edemez” kararlı sağlık kurulu raporu verilir. Bu öğrenciler sağlık izin süresinin doldurulması beklenilmeden okuldan çıkarılır.

(2) Askeri öğrenciler, herhangi bir sebeple yapılan muayene sonucunda tespit edilen hastalıkları veya tedavi gördükleri hastalıklardan geriye kalan sekelleri Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) ve (B) dilimlerine uyuyorsa ve bunların (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerinde bulunan “TĞM./YZB.-AST.ÇVŞ./ÜÇVŞ.” sütununda (+) işaretli uygun sınıflar varsa okuldan çıkarılmaz ve bu sınıflardan birinde yetiştirilmek üzere öğrenimlerine devam eder. Sabitleşmiş arıza ve hastalık sekelleri (A) veya (B) dilimine girdiği halde (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerinde uygun sınıflar yoksa veya üç ve daha fazla (B) dilimine uyan hastalık ve arıza tespit edilirse veya sekel (D) dilimine uyuyorsa, sıhhi izin süresini doldurmasını beklemeksizin öğrenciler hakkında “Askeri Öğrenciliğe Devam Edemez” kararı verilir.

Diskromatopsi

(1) Diskromatopsi tespit edilen askeri öğrenciler;

a) Kara Kuvvetleri Komutanlığında; Piyade, Süvari, Tank, Topçu, Hava Savunma, Kara Havacılık, İstihkâm, Muhabere, Jandarma, Ulaştırma ve Harita,

b) Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik Komutanlıklarında; Güverte, Makine, Deniz, Deniz Piyade, Deniz İstihkâm, Denizaltıcı, İstihbarat ve Sahil Güvenlik,

c) Hava Kuvvetleri Komutanlığında; Pilot, Seyrüsefer, Silah Sistem, Kontrol İhbar, Hava Trafik, İstihbarat, Uçak Bakım, Mühimmat ve Mühimmat Tahrip, Piyade, İstihkâm, Muhabere, Hava Savunma ve Ulaştırma,

sınıf ve özel ihtisaslarına ayrılamaz.

Askeri okullardan çıkarılan askeri öğrenciler

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri askeri okullarından sağlık yetenekleri nedeniyle çıkarılan askeri öğrenciler tekrar bu okullara alınmaz.

Askeri öğrencilerin komando muayeneleri

(1) Komando olacak askeri öğrenciler ilk ve müteakip muayenelerinde tam sağlam olmalı veya hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde bulunmalıdır. Ancak bunlardan;

a) Göz hastalıkları; Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine giren ve -3 diyoptriyi aşan hipermetropi, miyopi ve eksenler arasındaki farkı 1 diyoptriyi aşan muhtelif cins astigmatizması olanlar,

b) Astım hastalığı olanlar,

c) Hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine girenlerden, Kuvvet Komutanlıklarına ait (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerinin piyade sınıfına ait “TĞM.-YZB.” rütbe sütununda karşılığı (-) veya (x) işareti bulunanlar, komando olamaz.

Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hemşirelik Yüksekokulunda öğrenim görecek öğrenci adaylarının sağlık yetenekleri

(1) Öğrenci adaylarında hepatit B, hepatit C, HIV, yaygın sekelli iyileşmiş veya aktif tüberküloz ile kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte herhangi bir hastalık ve diskromatopsi bulunmamalı, bunlar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalı ve refraksiyon değerleri Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimi sınırlarını geçmemek şartıyla tashihli görmeleri tam olmalıdır. Adayların boy ve ağırlık sınırları için ek-A’da yer alan ölçüler esas alınır. Bu şartları taşıyan adaylardan hastalık veya arızası Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde yer alan personel sınıfının “TĞM.-YZB.” sütununda karşılığı (A) diliminde (+) işareti olanlar okula alınır, (A) diliminde (-) ve (x) işareti olanlar ile (B) ve (D) diliminde olanlar okula alınmaz.

Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin sağlık yetenekleri

(1) Hemşirelik Yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin hastalıkları veya tedavi sonrası geriye kalan hastalık sekelleri, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) ve (B) dilimlerine uyuyorsa ve bunların Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde yer alan personel sınıfının “TĞM.-YZB.” sütununda karşılığı (+) işareti ise bunlar öğrenimlerine devam eder, (-) veya (x) işareti olanlar ile (D) diliminde olanların ise okulla ilişikleri kesilir.

ALTINCI BÖLÜM

Subay ve Astsubayların Sağlık Yeteneklerine Ait Genel Hükümler

Rapor kararlarına göre yapılacak işlemler

(1) Sağlık durumları nedeniyle sınıfı görevini yapamayacağı tespit edilen general ve amiraller (uçucular hariç) hakkında sınıf değiştirme işlemi uygulanmaz. Bunlar fiili kıta komutanlığı görevine atandırılmaz; idari, yönetim ve diğer geri hizmetlerle ilgili kadro görev yerlerine atandırılır.

(2) Sağlık durumları nedeniyle sınıfı görevini yapamayacağı tespit edilen kıdemli yüzbaşı ve daha üst rütbedeki subaylar ile kıdemli üstçavuş ve daha üst rütbedeki astsubaylardan kendi istekleriyle müracaat edip bu istekleri, bilgi ve tecrübelerinin sınıfı için faydalı olacağı öngörülerek bağlı olduğu Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından uygun görülenler hakkında sınıf değiştirme işlemi uygulanmaz. Bunlar fiili kıta görevine atandırılmaz, idari, yönetim ve diğer geri hizmetlerle ilgili kadro görev yerlerine atandırılır. Bu fıkra gereğince sınıfları değiştirilmeyen subay ve astsubayların 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ve 5510 sayılı Kanun uyarınca malullük hakları saklıdır.

(3) İstirahatı sonucunda klinik olarak iyileştiği veya tam remisyon içinde olduğu saptanan kanser ya da kötü huylu tümör tanısı almış olan general, amiral, subay ve astsubaylar (uçucular dahil) hakkında, ilgili uzmanın gerekli gördüğü aralıklarda kontrol muayenesi yapılmak kaydıyla veya belirli aralıklarla en fazla üç yıl izlendikten sonra sağlık kurullarınca kendi sınıflarında veya uygun görülecek diğer sınıflarda görev yapma kararı verilir. Uçucular aşağıdaki kriterleri karşılaması koşuluyla kategori-1 haricindeki hava araçlarında uçuculuk görevlerine devam ettirilir.

a) Erken dönemde teşhis edilmiş olması.

b) Medikal ve cerrahi olarak başarılı bir şekilde tedavi edilmiş olması.

c) Tedaviden sonra tamamen iyileşmiş veya tam remisyonda olması.

ç) Metastaz yapmamış olması.

d) Herhangi bir hastalık semptom ve belirtisi göstermemesi.

e) Laboratuvar ve radyolojik tetkiklerinin tamamen normal olması.

f) Ani yetersizlik riski taşımaması.

g) Özellikle yüksek duyularla ilgili performans yetersizliği riski taşımaması.

ğ) Tekrarlama veya ilerleme riski olması durumunda semptomların kolayca tanınabilir olması.

h) Şahsın ve diğerlerinin güvenliği için risk taşımaması.

ı) Tıbbi durumunun takibinin özel invaziv yöntemler ve sık görevden ayrılmaları gerektirmemesi.

i) Tıbbi durumunun uzun süreli uçuş görevleri ile uyumlu olması.

(4) Bağlı olduğu Kuvvet Komutanlığı ve sınıf farkına bakılmaksızın patlayıcı madde imha, mühimmat gibi kritik ve hassas görevlerde çalışan muvazzaf veya sözleşmeli subay ve astsubaylar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalı ve bunların herhangi bir psikiyatrik rahatsızlığa bağlı tanı ve tedavi kaydı bulunmamalıdır.

Sıhhi izin süreleri

(1) Kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği ile ruh sağlığı ve hastalıkları ile sinir hastalıkları gibi uzun süreli tedaviyi gerektiren hastalıklara yakalananlar, sağlık kurulları raporlarında gösterilecek lüzum üzerine aynı rütbede toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat ve hava değişimine tabi tutulabilir.

(2) Birinci fıkra dışında kalan hastalık ve arızalar için sıhhi izin süresi aynı rütbede toplam olarak ve fiilen iki yıla kadardır.

(3) Sağlık durumundan dolayı “Yurdun Alçak veya Alçak Mutedil Bölgelerinde Faal Görev Yapar” veya “Muayyen Bölgelere Gidemez” ya da “Denizin Kara Teşkillerinde Çalışır” şeklinde iklim değiştirme raporları alanlar ile kıta veya diğer görevlerde çalışması sağlık kurulu raporu ile kayıt ve şarta bağlı olanların bu durumlardaki sıhhi izin süreleri dört yıldır.

(4) Geçici olarak sağlık durumları sebebiyle uçucuların yer hizmetine verilmeleri ve denizaltı, dalgıç, kurbağa adam ve sualtı komando birliklerinde görev yapan ve denizdeki patlayıcı maddeleri zararsız hale getiren subay ve astsubaylardan haklarında “Hizmetlerini Yapamaz” kararı verilenlerin diğer görevlere verilmeleri sıhhi izin süresinden sayılmaz.

(5) Sıhhi izinli subay ve astsubaylar, haklarında kesin işlem yapılmak üzere sıhhi izin sürelerini dolduracakları ayın ilk haftasında tekrar muayeneye gönderilir. Sıhhi arızaları devam eden ve hiçbir sınıfta görev yapamayacak durumda olanlar hakkında 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

(6) “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilen subay ve astsubaylara haklarında kesin işlem yapılıncaya kadar birlik ve kurumlarınca görev verilmez. Bu sürede personel sıhhi izinli sayılır.

(7) Hastalık ve arızalarından dolayı tedavi için hastanede yatarak geçen günler ile ayaktan tanı ve kontrol için geçen günler sıhhi izin süresinden sayılmaz.

(8) Barışta veya savaşta olsun görev sırasında ya da görev dışında görevlerinden dolayı saldırıya veya kazaya uğrayan ya da hastalığa yakalanan subay ve astsubaylar haklarında kesin işlem kararlı rapor düzenleninceye kadar sıhhi izinli sayılır.

Komando, paraşüt, özel kuvvetler veya özel harekât ve arama kurtarma özel ihtisaslı subay ve astsubaylar ile bu görevlere seçileceklerin sağlık yetenekleri

(1) Komando, paraşütçü, özel kuvvetler veya özel harekât ve arama kurtarma özel ihtisaslarına seçilecek veya bu görevlere devam edecek subay ve astsubaylar tam sağlam olmalı veya hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde bulunmalıdır. Ancak bunlardan;

a) Göz hastalıkları; Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine giren ve -3 diyoptriyi aşan hipermetropi, miyopi ve eksenler arasındaki farkı 1 diyoptriyi aşan muhtelif cins astigmatizması olanlar,

b) Astım hastalığı olanlar,

c) Psikiyatrik hastalığı olanlar,

ç) Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Hava Kuvvetleri Komutanlığına ait (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerinde hastalık ve arızaları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine girmesine rağmen ilgili kuvvetin piyade sınıfının kendi rütbe sütununda karşılığı (-) veya (x) işareti bulunanlar,

bu görevlere seçilemez ve görevlerine devam edemez.

(2) Yıllık zorunlu tazeleme atlayışlarına katılacak paraşütçü subay ve astsubaylar sağlık muayene yönergesinde belirlenen esaslara göre her yıl birliklerinde birlik tabibi tarafından muayene ve kontrol edilir.

(3) Subay ve astsubaylara üç yılda bir yapılan periyodik muayenelerde paraşütçü personelin paraşütle atlayıp atlayamayacağına da karar verilir ve bu karar periyodik muayene raporuna yazılır.

(4) Paraşütçü subay ve astsubaylardan paraşüt atlayışına iki yıl ve daha uzun süre ara vermiş olanlara, sağlık sebebiyle sınıf değişikliği raporu verilenlere, hastalık, ameliyat veya kaza geçirenlere ya da birlik tabibinin gerekli gördüğü personele paraşütle atlayışlarından önce yeniden tam teşekküllü bir asker hastanesinden “Paraşütle Atlar” kararlı sağlık kurulu raporu aldırılır.

Subay ve astsubayların yeniden sınıflandırılmaları

(1) Hastalık ve arızaları nedeniyle sınıfı görevini yapamayacağı anlaşılan subay ve astsubaylar sınıflandırma çizelgelerine göre diğer sınıflarda görev yapabilecekleri anlaşıldığı takdirde, 926 sayılı Kanunun ilgili hükümleri gereğince yeniden sınıflandırılır.

(2) Sınıflandırma çizelgelerinde gösterilmeyen ya da yeni teşkil edilen sınıflarda görev alacak subay ve astsubaylar, yapılacak göreve en yakın sınıfın sağlık niteliğine uygun olarak yeniden sınıflandırılır.

Sıhhi nedenlerle silahlı kuvvetlerden ayırma

(1) Subay ve astsubayların sağlık kurullarında yapılan muayeneleri sonucu hastalık ve arızalarının tedavi, istirahat, hava değişimi ve yer değiştirmesi ile iyileşmeyeceği anlaşılanlar hakkında sıhhi izin sürelerini bitirmeleri beklenmeden kesin işlem yapılır.

Vazifenin sebep ve tesiriyle haklarında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilen subay ve astsubaylara ilişkin işlemler

(1) Vazifenin sebep ve tesiriyle haklarında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” raporu düzenlenen subay ve astsubayların raporları, bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilir. Sosyal Güvenlik Kurumu söz konusu subay ve astsubayların malullük durumunu tespit eder.

(2) Subay ve astsubaylardan yeniden göreve dönmek isteyenler bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığına başvurur. İlgili komutanlıklarca personel ihtiyaçları gözönünde bulundurularak bilgi ve tecrübelerinin sınıfı için faydalı olacağı değerlendirilenlerin dosyaları Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna sevk edilmek üzere Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına gönderilir. Sevk yazısında bu kişilerin görevlendirilecekleri yerlerde çalışmaya uygun olup olmadığının tayin edilmesi istenir. Kurul tarafından bu kişiler hakkında “Belirtilen Görevleri Yapar” veya “Belirtilen Görevleri Yapamaz” şeklinde karar verilir. Kurul kararında bu personelin kontrol muayenelerinin hangi aralıklarla yapılacağı belirtilir. “Belirtilen Görevleri Yapar” kararı alanlar, raporları Sosyal Güvenlik Kurumunca onaylandıktan sonra Genelkurmay Başkanlığının onayını müteakip ilgili komutanlık tarafından uygun göreve atanır ve bu durum Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir.

(3) İkinci fıkra uyarınca göreve dönen personelden harp akademileri sınavına ya da askeri hakimlik sınavına başvuranlar Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna sevk edilir. Kurul tarafından sınıflandırma çizelgeleri dikkate alınmaksızın, harp akademileri sınavına başvuranlar hakkında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Karargâh Görevlerinde Kurmay Subay Olarak Çalışır/Çalışamaz”, askeri hakimlik sınavına başvuranlar hakkında “Askeri Hakim Sınıfına İlişkin Görevlerde Çalışır/Çalışamaz” şeklinde rapor düzenlenir.

(4) Subay ve astsubaylar, göreve devam edip etmeyeceğinin belirlenmesi için daha kısa bir süre belirtilmemişse üç yılda bir Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna kontrol muayenesi maksadıyla sevk edilir. “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararına neden olan hastalık veya arıza nedeniyle, Kurulca yapılan muayenesi sonucunda tekrar göreve başlayan subay ve astsubaylardan, Kurul tarafından belirtilen çalışma süresinin dörtte birinden daha fazla süre istirahat alanlar, tekrar kontrol muayenesine gönderilmez ve Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilir.

Subay ve astsubayların sağlık kurulu muayeneleri

(1) Subay ve astsubaylar aşağıdaki durumlarda asker hastanelerine sağlık kurulu muayenelerine gönderilir.

a) Subay ve astsubaylar tarafından son sağlık durumlarının saptanmasının yazılı olarak istenmesi.

b) Amiri veya kıta ya da kurum tabibinin gerekli görmesi.

c) Komando ve dağ kursu gibi ağır şartlı kurslara ayrılması.

ç) Görev, eğitim veya kurs sebebiyle üç aydan fazla süreyle yurtdışına gönderilmesi.

d) Harp akademilerinde eğitim görecek olmaları (Harp akademilerinde eğitim görecek yardımcı sınıf subaylar hakkında “Faal Kıta Görevi Yapar” raporu verilmesinde kendi sınıflarının sağlık nitelikleri dikkate alınır.).

e) Astsubayların subay olmak için başvurması (Bu adaylarda istihdam edileceği subay sınıfının teğmen-yüzbaşı rütbelerinin sağlık niteliklerini taşıma şartı aranır.).

f) Periyodik muayene zamanının gelmesi.

(2) Tedavi için yurtdışına gönderileceklerin muayeneleri Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulunda yapılır. Yurtdışında yapılacak muayenelerle ilgili diğer hususlarda Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin ilgili hükümleri uygulanır.

Vazife malulleri

(1) Vazifenin sebep ve tesiriyle yaralanan veya hastalanan subay ve astsubayların sağlık durumu, asker hastaneleri sağlık kurulları tarafından tespit edilir. Sağlık kurullarında karar verilirken subay ve astsubaların heyete çıkarıldığı tarihteki sınıf ve rütbesi esas alınır. Buna göre haklarında “Sınıfı Görevini Yapamaz” veya “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararlı sağlık raporu düzenlenenlerin vazife malullüğü kararı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilir.

Yurtdışına gönderileceklerin sağlık işlemleri

(1) Üç aydan daha uzun süreyle kurs, eğitim, geçici veya sürekli görev sebebiyle yurtdışına gönderilecek subay ve astsubaylar gönderilmeden önce sağlık kurulu muayenesine tabi tutulur. Düzenlenen raporda hastalık ve arızalarının sınıflandırma çizelgelerinin kendi sınıflarındaki karşılıkları (+) ve (x) işaretli olanlar yurtdışına gönderilir, (-) işaretli olanlar ile kurs veya eğitim süresinden daha kısa süre içinde tıbbi kontrolden geçirilmesi gerekenler bu görevlere gönderilmez.

(2) Bu Yönetmeliğin 52 nci maddesi gereğince göreve devam edenlerden geçici veya sürekli görev, eğitim, kurs ve staj nedeniyle yurtdışına gönderilmek üzere seçilenler Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna sevk edilir. Kurul tarafından sevk yazısında özellikleri açıkça belirtilen görevleri yapıp yapamayacağı konusunda rapor verilir.

Atamaya esas sağlık raporları ve atandıktan sonra rahatsızlanan subay ve astsubayların sağlık işlemleri

(1) Kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerinden birisinin tedaviyi gerektiren bir hastalığı tespit edilen subay ve astsubaylar atamaya esas sağlık raporu almak için müracaat edebilir. Acil durumlar hariç olmak üzere seferberliğe hazırlık döneminde ve seferberlik sırasındaki atamaya esas sağlık raporu müracaatları kabul edilmez.

(2) Bir atama dönemi içerisinde aynı tanı ile ancak bir kez atamaya esas sağlık raporu verilebilir. Ancak, çeşitli nedenlerle atama dönemi içerisinde aynı asker hastanesi veya bir başka asker hastanesi tarafından ikinci rapor düzenlenmiş ve iki rapor arasında tanı ve karar bakımından farklılık mevcut ise ilgili yönerge hükümleri uygulanır.

(3) Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğine göre yan dal branşı olarak kabul edilmeyen branşlar için atamaya esas sağlık raporu düzenlenemez.

(4) Atamaya esas sağlık raporunun karar hanesinde “Hayati Önemi Haizdir” ibaresi, ilgili personelin zamana bağlı kalmaksızın atamasının derhal yapılması gereken durumlarda kullanılır. Ayrıca bu ibarenin rutin olarak kullanıldığı devamlı ilaç raporları, özel eğitim raporları ve benzeri raporlar ile atamaya esas sağlık raporları aynı raporda birlikte düzenlenemez.

(5) Atamaya esas sağlık raporlarında, karar hanesinde “Üç Ayda Bir veya Daha Kısa Sürede Takip ve Kontrolü Gereklidir” veya “İlgili Uzman ve/veya Sağlık Merkezinin Bulunduğu Yerde İkameti Uygundur” kararı bulunan raporlar personelin atanmasında dikkate alınır. Takip sürelerinin belirlenmesinde, aynı hastalık için bilimsel olarak kabul edilmiş standart süreler öngörülür. Aynı hastalık olmasına rağmen, farklı sürelerle takibi gereken ve özellik arz eden durumlar rapor içeriğinde belirtilir.

(6) Atamaya esas sağlık raporlarının karar hanelerinde hastalığın gerektirdiği mevzuata uygun iklim ya da çalışma şartları, branş, özel eğitim merkezi ya da laboratuvar imkânları belirtilir, garnizon veya hastane adı belirtilmez.

(7) Atamaya esas sağlık raporu düzenlenmesinde, raporu düzenleyen uzman tabip ancak kendi uzmanlık dalı ile ilgili branşları karar hanesinde belirtebilir. Diğer branşlardan uzman tabiplerin ya da laboratuvar branşlarının bulunması öngörülüyor ise mutlaka ilgili branştan sağlık kurulu muayene fişi yazılmak suretiyle görüş alınır. Ana dalların uzman tabipleri, bu ana dala ait yan dalların uzman tabiplerinin görüşü olmadan subay ve astsubayların herhangi bir yan dal uzman tabibinin bulunduğu garnizonlara atanmasının uygun olduğunu karar hanesine yazamaz.

(8) Hastalığın niteliğine göre subay ve astsubayların hangi uzman tabiplerin bulunduğu garnizonlarda görev yapacağı ya da ikamet edeceği gerektiği belirlenirken, aynı rahatsızlık için bulunması öngörülen uzman tabiplerin aynı olmasına dikkat edilir. Durumu özellik arz eden hastaların konu ile ilgili ayrıntılı değerlendirmesi rapor içeriğinde belirtilir.

(9) Ataması yapılan subay ve astsubaylardan atanmadan önce, acil hastalıklar hariç, ameliyat veya tedaviyi gerektiren bir hastalığı bulunan ancak hastalığını tedavi ettirmeyenler atandıkları yere veya göreve giderler ve tedavilerini gittikleri yerlerde yaptırırlar.

(10) Herhangi bir göreve atandığı sırada acil tedaviyi gerektiren bir hastalığa tutulan subay ve astsubaylar, en yakın asker hastanesine yoksa sivil sağlık kuruluşuna gönderilirler ve tedavi sonunda haklarında alacakları rapor kararlarına göre işlem yapılır.

(11) Atanmadan önce müracaat edip de gerekli ameliyat veya tedaviyi kabul etmeyenlerin hastalıkları sabitleşmiş olarak kabul edilir ve haklarında kesin kararlı rapor düzenlenerek işlem yapılır.

YEDİNCİ BÖLÜM

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapan Subay ve Astsubaylara Ait Özel Hükümler

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan subay ve astsubaylar hakkında yapılacak işlemler

(1) Denizde görev yapmaya engel hastalık ya da arızası tespit edilen veya hastalığının deniz şartlarından olumsuz etkileneceği değerlendirilen subay ve astsubaylar, sağlık kurulu kararıyla deniz görevlerinden geçici olarak alınır. Düzenlenen raporlarda denizde görev yapmasına engel olan bilimsel gerekçeler belirtilir. Bu personel hakkında, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı birliklerinin kara teşkillerinde geçici olarak en çok dört yıl (ruh sağlığı ve hastalıkları için en çok iki yıl) süreyle “Denizin Kara Teşkillerinde Görev Yapması Uygundur” kararlı sağlık kurulu raporu düzenlenir. Bunlar süre sonunda yeniden sağlık kurulu muayenesine gönderilir ve alacakları raporlara göre haklarında kesin işlem yapılır.

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan astsubayların sağlık yetenekleri

(1) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan astsubayların sağlık yetenekleri, bu komutanlıklarda görev yapan subayların sağlık yeteneklerinin aynıdır. Sınıflara göre yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

a) Topçu, Güdümlü Mermi, Torpidocu, Mayın, Seyir, Porsun, Denizaltı Savunma Aletleri (D.S.A.), Radar, Telsiz ve Silah astsubaylarının sağlık muayenelerinde Güverte subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

b) Çarkçı, Kazancı, Motorcu, Elektrikçi, Yara Savunma ve Elektronik astsubaylarının sağlık muayenelerinde Makine subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

c) Deniz Piyade, Deniz İstihkâm ile İstihbarat astsubaylarının sağlık muayenelerinde Deniz Piyade, Deniz İstihkâm ve Deniz İstihbarat subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

ç) Uçak Bakım astsubayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan Uçak Bakım astsubaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

Denizaltı özel ihtisas adayı subay ve astsubayların sağlık yetenekleri

(1) Denizaltı özel ihtisas adayı subay ve astsubaylarda diskromatopsi bulunmamalı ve en fazla 0,5 diyoptriye kadar miyopi, hipermetropi ve astigmatizması bulunmalıdır. Keratorefraktif cerrahi (PRK, LASEK, LASIK ya da iLASIK) yöntemiyle ameliyat olanlarda altı aylık takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olmalıdır. Adayların, yanındakileri rahatsız edecek derecede ağız ve solunum kokusu ile bromhidroz ve hiperhidrozu bulunmamalı ve ağırlıkları Hastalık ve Arızalar Listesinin 32 nci maddesinde yer alan Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde belirlenen alt sınırın %10’undan az ve üst sınırın %10’undan fazla olmamalıdır. Diğer sistemler tam sağlam olmalıdır.

(2) Yapılacak sağlık kurulu muayenelerinde, denizaltı özel ihtisasına uygun sağlık yeteneklerine sahip olduğu tespit edilen denizaltı özel ihtisas adaylarının son muayeneleri basınç odasında yapılacak test ile tamamlanır. Bütün adaylar, basınç odalarında 60 fsw (17.8 m) eşiti basınç altında bırakılır. Basınç odası testleri sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanı veya dalış tabibi intibak kursu görmüş bir tabibin gözetimi altında yapılır. Test esnasında adayların basınç eşitleme yeteneği ve kapalı alandaki psikolojik tepkileri değerlendirilir. Basınç odası testini geçemeyen adaylar denizaltı özel ihtisaslı subay veya astsubay olarak seçilmez.

Denizaltı özel ihtisaslı subay ve astsubayların periyodik muayeneleri

(1) Denizaltı özel ihtisaslı subay ve astsubayların periyodik sağlık kurulu muayeneleri iki yılda bir yapılır. Bu muayeneler sonucunda aşağıda belirtilen sağlık nitelikleri dışında, rahatsızlıkları Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine giren subay ve astsubaylar görevlerine devam eder.

a) Ruh sağlığı: Ruhsal fonksiyonları ve sinir sistemleri tam sağlam olmalıdır.

b) Göz hastalıkları: Diskromatopsi bulunmamalıdır. Gözlükle düzeltmeden önce her iki gözde görmeler 5/10 ve üzerinde bulunmalıdır. Görme dereceleri her iki gözde 5/10’nun altında olanların gözlükle düzeltme ile görmeleri tam olmalıdır. Keratorefraktif cerrahi geçirip altı aylık takipten sonra görme kaybı veya komplikasyon gelişmemiş olanlar görevlerine devam eder. OCT ve görme alanı testleriyle doğrulanmak şartıyla primer açık açılı glokom veya kronikleşme eğilimi gösteren diğer glokom türleri bulunmamalıdır.

c) Kulak burun boğaz: Ön sinüslerin radyografik muayenesi yapılır. Personelde kronik ve sık nüks eden sinüzit, kronik tonsilit, atrofik rinit ve nefes almaya engel olan ve cerrahi tedavi ile giderilemeyen üst solunum yolu hastalığı bulunmamalıdır. Kronik dış, orta ve iç kulak hastalıkları, kulak zarı perforasyonu ve östaki disfonksiyonu bulunmamalıdır. Her iki kulağın işitme kuvveti birbirine yakın olmalıdır. Denizaltı özel ihtisaslı subay ve astsubaylar beş yılda bir, daha önceki muayenelerinde işitme kaybı bulunan subay ve astsubaylar ise her periyodik muayenede odiometrik incelemeye tabi tutulur. Denizaltı gemilerinde görevli Denizaltı Savunma Aletleri (D.S.A.) astsubaylarında, bir kulağın sağlam olması durumunda (0-25 dB arası), diğer kulağın işitme kaybı 40 dB’i aşmamalıdır.

ç) Vücut kokusu: Yanındakileri rahatsız edecek derecede ağız ve solunum kokusu ile bromhidroz ve hiperhidrozu bulunmamalıdır.

d) Diş sağlığı: Diş muayenesi diş tabibi tarafından yapılır. Beslenmeyi bozacak derecede diş noksanlığı ile sürekli ağız kokusu yapan ve tedavi ile giderilemeyen diş eti hastalığı bulunmamalıdır. Köprülerle yenilenmiş dişler denizaltı özel ihtisasına devam etmeye engel değildir.

e) Solunum sistemi: Subay ve astsubaylara akciğer radyografisi yapılır. Subay ve astsubaylarda aktif veya geçirilmiş tüberküloz bulunmamalıdır. Tüberküloz dışında tam olarak iyileşen hastalıklarda vital kapasite ve diğer spirometrik parametreler normal sınırlarda olmalıdır.

f) Dolaşım sistemi: Elektrokardiyografi yapılır. Sistolik arteriyel kan basıncı 140 mmHg, diyastolik kan basıncı 90 mmHg’nin üzerinde bulunmamalıdır. Sinuzal taşikardi, aritmi, kalp kapak hastalıkları ve damar hastalıkları bulunmamalıdır.

g) Sindirim istemi: Tıbbi ve cerrahi tedavi ile düzeltilmemiş safra kesesi taşları bulunmamalıdır. Laparotomi ve laparoskopik yöntemle yapılan, ameliyatı takiben komplikasyon gelişmeyen ve sindirim sistemi fonksiyonlarında bozukluk oluşturmayan kolesistektomi ameliyatlıları sağlam kabul edilir.

ğ) Aktif veya yapılan tedaviye rağmen nüks eden veneryal hastalığı ile sık nüks eden akut belirtili cilt hastalığı bulunmamalıdır.

h) Boy ve ağırlık: Hastalık ve Arızalar Listesinin 32 nci maddesinde yer alan Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde belirlenen alt sınırın %10’undan az ve üst sınırın %20’sinden fazla olamaz.

ı) Hematoloji: Hastalık ve Arızalar Listesinin 35 inci maddesinin (A) dilimine giren ve bir yıllık tedaviye rağmen düzelmeyen kan hastalığı bulunmamalıdır.

Denizaltı özel ihtisaslı subay ve astsubaylar ile ilgili diğer hükümler

(1) Denizaltı özel ihtisaslı subay ve astsubaylar periyodik muayenelerin dışında birlik dalış tabip subayları tarafından her yıl sağlık durum değerlendirmesine tabi tutulur. Bu muayenelerde denizaltı özel ihtisasına engel bir rahatsızlığı olduğu düşünülenler veya bu durumu tespit edilenler, haklarında kesin karar verilmek üzere bu Yönetmeliğin 66 ncı maddesinde belirtilen asker hastanelerinin sağlık kurullarına sevk edilir.

(2) Denizaltı gemileri ile kısa süreli dalışa iştirak edecek (müşahit olarak, tecrübe ve sair maksatlar için) denizaltı özel ihtisası olmayanların; kulak burun boğaz, solunum ve dolaşım sistemi ile ruh sağlığı ve hastalıkları açısından dalışa engel bir rahatsızlığı bulunmamalıdır. Bunlar Denizaltı Filosu kuruluşundaki denizaltı serbest çıkış kulesi tabibi, dalış tabip subayı veya deniz ve sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanınca, bu hekimlerin yokluğunda ise bölgedeki yetkili askeri sağlık kuruluşlarında görevli bir tabip tarafından muayene edilir ve kısa süreli dalmaya engel hali olmadığı tespit edilenler dalışa katılır.

Dalgıç (birinci sınıf dalgıç, sualtı taarruz, sualtı savunma, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisas adayı ile dalış tabibi ve basınç odası operatörü adayı subay ve astsubayların sağlık yetenekleri

(1) Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisas eğitimi için seçilecek subay ve astsubaylarada diskromatopsi ve 0,5 diyoptriyi aşan miyopi, hipermetropi ve astigmatizma bulunmamalıdır. Dalış tabibi ve basınç odası operatörü kurslarına kabul edilecek sağlık personeli adaylarında ise 2 diyoptriye kadar miyopi ve hipermetropi ile 1 diyoptriye kadar astigmatizma adaylığa engel değildir. Ayrıca keratorefraktif cerrahi (PRK, LASEK, LASIK ya da iLASIK) yöntemiyle ameliyat olanlarda yeterli süre takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olmalıdır. Adayların ağırlıkları Hastalık ve Arızalar Listesinin 32 nci maddesinde yer alan Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde belirlenen alt sınırın %10’undan az ve üst sınırın %10’undan fazla olmamalıdır. Diğer sistemler tam sağlam olmalıdır. Adayların kardiyolojik değerlendirmeleri EKG ve transtorasik ekokardiyografi ile yapılmalıdır.

(2) Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisas adayları en fazla otuz, dalış tabibi ve basınç odası operatörü adayları ise en fazla otuzbeş yaşında olmalıdır.

Dalgıç (birinci sınıf dalgıç, sualtı taarruz, sualtı savunma, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubayların periyodik muayeneleri

(1) Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubayların periyodik sağlık kurulu muayeneleri ve basınç odası testleri iki yılda bir yapılır. Muayeneler sonucunda aşağıda belirtilen özel şartlar ve sağlık nitelikleri dışındaki rahatsızlıkları, Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimine giren subay ve astsuabaylar görevine devam eder.

a) Kulak burun boğaz: Kulak zarının kronikleşmiş perforasyonları, orta kulağın kronik hastalıkları, malign otitis eksterna, kulak zarı atrofisi, orta kulak adesiv proçesi, geçirilmiş stapedektomi ameliyatı, meniere hastalığı, iç kulak ameliyatları, ossiküloplasti, larenjektomi, larengosel, gırtlakta paralizi, tümör ve stenoz bulunmamalıdır. Üst solunum yollarında nefes almaya engel şekil bozuklukları ile burun bölgesinde veya sinüslerinde basınç eşitleme yeteneğine engel deformasyonu ya da hastalığı bulunmamalıdır. Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubaylar beş yılda bir, işitme kaybı bulunanlar ise her periyodik muayenede odiometrik incelemeye tabi tutulur. Buna göre Hastalık ve Arızalar Listesinin 19 uncu maddesinin (A) dilimine girenlerin dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisasları devam eder. Hastalık ve Arızalar Listesinin 21 inci maddesinin (A) diliminin (2), (3) ve (4) numaralı fıkraları kapsamında herhangi bir hastalığı bulunanlar dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslarına devam edemez.

b) Göz: Keratorefraktif cerrahi (PRK, LASEK, LASIK ya da iLASIK) yöntemiyle ameliyat olanlarda üç aylık takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olmalıdır.

c) Psikiyatri: Hastalık ve Arızalar Listesinin 16 ncı, 17 nci, 18 inci maddelerinin (A) dilimi kapsamında idame tedavisi alanlar üç ayda bir kontrol edilmek üzere iki yıla kadar dalıştan alıkonulabilir. Bu süre içerisinde idame tedavisi ile hastalığı düzelenler dalış görevine döner.

ç) İç hastalıkları: Hastalık ve Arızalar Listesinin 35 inci ve 37 nci maddelerinin (A) dilimi kapsamında tedavi görenler iki yıla kadar dalıştan alıkonulabilir. Bu süre içerisinde idame tedavisi tamamlananlar dalış görevine döner. Aksi durumda bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine göre karar verilir. Hipertansiyon, sinuzal taşikardi, aritmi, kalp kapak hastalıkları ve damar hastalıkları bulunmamalıdır. Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubaylara her beş yılda bir transtorasik ekokardiografi yapılır. Hastalık ve Arızalar Listesinin 42 nci maddesinin (B) ve (D) dilimlerine giren hastalıkların varlığı dalışa engeldir. Aynı maddenin (A) diliminin (2) numaralı fıkrası kapsamında tanı alanlar bir yıla kadar dalıştan alıkonulabilir. Bu süre içerisinde tedavisi tamamlananlar görevlerine döner. Aksi halde bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine göre karar verilir.

d) Gastroenteroloji: Hastalık ve Arızalar Listesinin 45 inci maddesinin (A) diliminin (12) numaralı fıkrası kapsamında tanı alanlar dalıştan alıkonulur. Tedavileri sonrası durumu düzelenler dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslarına devam edebilir.

e) Göğüs hastalıkları: Subay ve astsubaylara akciğer radyografisi yapılır. Bunlarda bronşial astım, aktif bir akciğer hastalığı veya geçirilmiş tüberküloz bulunmamalıdır. Tüberküloz dışında tam iyileşen hastalıklarda vital kapasite ve diğer spirometrik parametreler normal sınırlarda olmalıdır.

Hastalık ve Arızalar Listesinin 46 ncı maddesinin (A) diliminin (3) numaralı fıkrası, 47 nci ve 48 inci maddelerinin (A) diliminin (1) numaralı fıkrası ile 49 uncu maddesinin (A) diliminin (2) ve (3) numaralı fıkraları kapsamında tanı alanlar dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslarına devam edemez.

f) Basınç karşılama yeteneği: Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubayların, sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanı veya dalış tabibinin gözetiminde 60 fsw (17.8 m) yapılan basınç karşılama yeteneği normal sınırlarda bulunmalıdır.

g) Boy ve ağırlık: Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubayların boy ve ağırlıkları, Hastalık ve Arızalar Listesinin 32 nci maddesinde yer alan Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde belirlenen alt sınırın %10’undan az ve üst sınırın %20’sinden fazla olamaz.

Dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubaylar ile ilgili diğer hükümler

(1) İlgili birliklerde aktif olarak dalgıç ve kurbağa adamlık yapmakta olan subay ve astsubaylar, periyodik sağlık kurulu muayeneleri dışında birlik dalış tabip subayları tarafından her yıl sağlık durum değerlendirmesine tabi tutulur. Bunlar gerekli görülmesi halinde asker hastanesine sevk edilir.

(2) Dalgıç ve kurbağa adam kurslarından mezun olan subay ve astsubayların ilk periyodik muayeneleri birliklerine atandıkları yıl içinde yapılır. Periyodik muayenelerde dalgıç ve kurbağa adamlık sağlık niteliklerini kaybettiği tespit edilenler Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının kara teşkillerine veya diğer görev yerlerine atandırılır.

(3) Dalgıç ve kurbağa adamlarda, dalışa bağlı olarak gelişebilen disbarik osteonekroz hastalığı taraması, sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanının lüzum görmesi halinde yapılır.

(4) İki yılda bir yapılacak olan periyodik muayeneler dışında dalışa engel bir rahatsızlığı olduğu düşünülenler veya bu durumu tespit edilenler, dalış görevleri ile ilgili sağlık yeteneklerinin değerlendirilmesi için bu Yönetmeliğin 66 ncı maddesinde belirtilen asker hastanelerinin sağlık kurullarına sevk edilir.

(5) Tıbbi veya cerrahi tedavi sonrası tam iyileşme sağlayarak dalışa engel bir durumu olmadığı tespit edilenler sağlık kurulunun olumlu raporu sonrasında dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisasına devam eder.

Kırk yaş ve üstü dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubayların periyodik muayeneleri

(1) Kırk yaş ve üstü dalgıç ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubayların dolaşım, solunum, sindirim, göz, kulak burun boğaz ve nörolojik hastalıklar ile ruh sağlığı ve hastalıkları açısından muayene edilir. Yaşa bağlı gelişen fizyolojik değişiklikler gözönüne alınarak mutlak dalış kontrendikasyonu yaratmayan durumlarda personelin dalışa devamı uygun görülebilir.

Denizaltı, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisaslı subay ve astsubaylar ile dalış tabibi ve basınç odası operatörü subay ve astsubayların periyodik muayeneleri, aday muayeneleri ve itiraz muayenelerinin yapılacağı yerler

(1) Aday muayeneleri ile periyodik muayeneler sağlık kurulu marifetiyle yapılır. Bu muayeneler; Gülhane Askeri Tıp Akademisi Ankara ve Haydarpaşa Eğitim Hastaneleri ile Gölcük, Kasımpaşa ve Aksaz Asker Hastaneleri sağlık kurulları tarafından yapılır. Bu kurullarda sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanı bir üye bulundurulur. Sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanının bulunamadığı durumlarda yerine, dalış tabibi intibak kursu görmüş uzman tabip bir üye bulundurulur.

(2) Bu ihtisaslardan geçici veya sürekli ayrılma kararları ve bu kararlara itiraz durumunda kontrol muayene işlemleri, bu Yönetmelik hükümleri ve personel sağlık muayene yönergesi esaslarına göre birinci fıkrada belirtilen hastanelerin sağlık kurulları tarafından yapılır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Hava Kuvvetleri Komutanlığında Görevli Subay ve Astsubaylara Ait Özel Hükümler ile Diğer Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Uçucularına Ait Hükümler

Uçuş hizmetlerinde görevlendirileceklerin sağlık muayeneleri

(1) Türk Silahlı Kuvvetlerinde ilk defa uçuşa başlayacak personelin ve pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı ve uçuş ekibi gibi 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu kapsamındaki yetişmiş uçucuların sağlık yeteneklerini belirlemek için yapılacak muayeneler hava sağlık ve muayene merkezlerinde yapılır. Anılan personelin fizyolojik eğitimleri, Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezinde yapılır. Muayeneler ve fizyolojik eğitimde, yönergelerle belirlenen özel yöntemler uygulanır.

Hava aracı kategorileri

(1) Uçucu; pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı, taktik koordine subayı, uçuş ekibi ve bunların adaylarıdır.

(2) Uçucuların sağlık yetenekleri, uçtukları hava aracı kategorisi dikkate alınarak Hava Kuvvetleri Komutanlığına ait (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesine göre değerlendirilir. Hava aracı kategorilerinde yer alacak hava aracı tip ve modelleri, hava aracının performansına göre Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezi ve Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hava ve Uzay Hekimliği Anabilim Dalı Başkanlığının değerlendirmesi doğrultusunda Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca hazırlanan yönergelerle belirlenir. Bu kategoriler aşağıdaki kıstaslar esas alınarak belirlenir.

a) Kategori-1 hava aracı: Akselerasyon (G) kuvvetleri ve manevra kapasitesi itibarıyla yüksek performansa sahip hava araçlarıdır (Örnek: F-16, T-38M, KT-1T ve benzeri).

b) Kategori-2 hava aracı: Akselerasyon (G) kuvvetleri kapasitesi yüksek olmayan ancak yüksek ve alçak irtifada manevra kapasitesine sahip orta performanslı hava araçlarıdır (Örnek: S- 70 Sikorsky, AS-532 Cougar, SF-260 D, T-129 ATAK ve benzeri).

c) Kategori-3 hava aracı: Akselerasyon (G) kuvvetleri kapasitesi düşük olup, yüksek ve alçak irtifada manevra kapasitesi sınırlı olan düşük performanslı hava araçlarıdır (Örnek: C-130, CN-235, ATR-72, TB-20, AB-212, KC-135R, E-7T ve benzeri).

ç) Kategori-4 uçuş: Bir hava aracı kategorisi olmayıp, yalnızca kategori-3 hava araçlarında nitelikleri Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen tecrübeli bir pilot eşliğinde yapılan uçuştur. Kategori-3 hava aracı sağlık yeteneklerini karşılamayan ancak kategori-4 uçuşa elverişli olan uçucular, nitelikleri Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen tecrübeli bir pilot bulunmaksızın hava aracında uçurulmaz.

Uçucu adaylarının sağlık yetenekleri

(1) Hava Harp Okulu eğitimi sonrasında pilot adaylığına ayrılacaklar ile uçuş eğitimindeki adaylarda ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı uçucu adaylarında tam sağlam olma şartı aranmaz. Uçucu adayları hakkında başlangıç uçuş eğitimi ve temel uçuş eğitimi birinci safha öncesi ve süresince Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki kategori-1 hava aracı uçucularının sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır. Adayın sağlık yeteneklerinin kategori-1 hava aracı uçucularının sağlık yeteneklerini karşılamadığı durumlarda kategori-2 veya kategori-3 hava aracı pilotuna ilişkin sağlık yetenekleri hükümleri uygulanmaz ve aday uçuşa elverişsiz kabul edilir.

(2) Temel uçuş eğitimi ikinci safha ve tekâmül uçuş eğitimi süresince uçuculara, uçulan uçak tipinin, sınıflandırma çizelgesinde karşılığı olan hava aracı kategorisindeki sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır. Ancak sağlık yeteneklerinin azaldığı durumlarda uçucunun mevcut sağlık durumuna göre (uçtuğu hava aracı kategorisi değiştirilmek üzere) kategori-2 hava aracı veya kategori-3 hava aracı pilotuna ilişkin sağlık yetenekleri hükümleri uygulanır.

(3) Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı uçucu adayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki kategori-2 hava aracı uçucularının sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır.

(4) Uçucu adayları uçuculuk sağlık yeteneğini kaybettiğinde, haklarında hava sağlık ve muayene merkezleri tarafından “Uçucu Yetiştirilmeye Elverişli Değildir” kararı verilir ve (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerine göre işlem yapılır.

(5) İlk defa uçuşa başlayacak uçuş ekibi adaylarının muayenelerinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki seyrüsefer sınıfı personelinin sağlık yetenekleri uygulanır.

Yetişmiş uçucular hakkında uygulanacak sağlık işlemleri

(1) Türk Silahlı Kuvvetlerindeki yetişmiş uçucuların periyodik kontrol muayeneleri ve fizyolojik eğitimleri aşağıda belirtilen esaslara göre yürütülür.

a) Uçuşun sebep olacağı muhtemel bozukluklar ile uçuş emniyetini bozacak her türlü hastalık ve arızayı tespit etmek ve bu sayede uçucunun güvenle uçmasını sağlamak amacıyla periyodik kontrol muayenesi yapılır. Periyodik kontrol muayeneleri ve bunlara ilişkin esaslar şunlardır:

1) Uçucuların yıllık periyodik kontrol muayeneleri yapılacak bir program dahilinde Eskişehir, Etimesgut ve İzmir Asker Hastaneleri ile Kasımpaşa Asker Hastanesi Hava Harp Okulunda bulunan hava sağlık ve muayene merkezlerinden birinde yapılır.

2) Uçucu personelin dört yıllık periyodik kontrol muayeneleri Eskişehir Asker Hastanesinde, fizyolojik eğitimleri ise Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezinde ilgili yönergeye göre yapılır. Fizyolojik eğitimlerini tamamlamış olanlara fizyolojik eğitim kartı verilir.

3) Yıllık ve dört yıllık periyodik kontrol muayenesini ve dört yıllık fizyolojik eğitimini tamamlamayan uçuculara uçuş verilmez.

4) Uçucular hakkında uçuşa elverişlilik, uçuşa elverişsizlik, sınıf değişikliği veya Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamayacağına ilişkin kararlar sadece hava sağlık ve muayene merkezlerince verilir. İstirahat kararları diğer sağlık kurullarınca da verilebilir. Ancak bunlar istirahat sonunda haklarında karar verilmek üzere hava sağlık muayene merkezlerinden birine sevk edilir.

b) Hava aracı kategorisinin değiştirilmesi ve “Uçuşa Elverişsizdir” kararları aşağıdaki esaslara göre verilir.

1) Herhangi bir nedenle bulunduğu kategorinin sağlık yeteneğini karşılayamadığı tespit edilen uçucunun, uçtuğu hava aracı kategorisi değiştirilmek üzere kategori-2 veya kategori-3 hava aracı pilotu ya da kategori-4 uçuş sağlık yeteneklerini karşılayıp karşılamadığına bakılır.

2) Hastalık ve arızasının sınıflandırma çizelgesinin bütün kategorilerinde karşılığı (-) işareti bulunan uçucu personel hakkında “Pilotoja Elverişli Değildir, Sınıfı Görevini Yapamaz, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin eki (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerine Göre Yeniden Sınıflandırılması Uygundur” kararı verilir.

3) Hastalık ve arızasının sınıflandırma çizelgesinde karşılığı (x) işareti bulunan uçucu personel hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” kararı verilir.

c) Hastalık ve kaza durumlarında uygulanacak esaslar şunlardır:

1) Birlik uçuş tabibi, uçucunun tıbbi bir nedenle uçmasını sakıncalı gördüğü hallerde, yirmi güne kadar uçuş men veya on güne kadar istirahat kararı verebilir. Bu süre sonunda birlik uçuş tabibi uçucuyu muayene ederek uçuş kararı verebilir. Aynı hastalık veya arızadan dolayı yirmi günden fazla tedavi gören veya istirahat alan uçucular tedavi ve istirahatları bitiminde, uçuş yönünden değerlendirilmek üzere amirleri tarafından en yakın hava sağlık ve muayene merkezine gönderilir.

2) Uçucular kaza kırımlardan ya da uçuş esnasında ortaya çıkabilecek bazı tıbbi problemlerden sonra birlik uçuş tabibi tarafından muayene ve kontrol edilir. Uçuş tabibi, küçük kaza kırım geçirenleri gerekli gördüğünde; yaralanma veya uçaktan atlamayla sonuçlanan büyük kaza kırım geçirenleri ise zorunlu olarak Eskişehir Asker Hastanesi Hava Sağlık ve Muayene Merkezi ile Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezine gönderir. Yalnızca hava aracının zarar gördüğü büyük kaza kırımlar bu kapsamda değerlendirilmez.

ç) Uçuş tabibi uçucuda uçuş emniyeti ve yeteneğini tehlikeye düşürecek ruhsal veya bedensel bir sağlık problemi fark ettiğinde durumu birlik komutanına arz ederek uçucuyu muayeneye çağırır. Gerekli görülen hallerde uçucuyu en yakın hava sağlık ve muayene merkezine gönderir.

d) Bayan uçucularla ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir.

1) Bayan uçucular hamilelik döneminde uçamaz ve fizyolojik eğitime alınmaz. Ancak kadın hastalıkları ve doğum uzmanı uygun gördüğü takdirde kategori-3 hava aracı uçucularına gebeliklerinin 13 ila 24 üncü haftaları arasında uçuş müsaadesi verilir. Kategori-1 hava aracı pilotu bayan uçuculardan doğum sonrası göreve başlayıp uçmak isteyenler doğum yaptığı tarihten altı ay sonra uçuş için periyodik muayeneye gönderilir. Kategori-1 hava aracı haricindeki pilotlar için bu süre üç aydır. Bayan uçucular bu süre zarfında uçurulmaz, haklarında periyodik muayene sonucuna göre işlem yapılır. Emzirme döneminde de 926 sayılı Kanunun 128 inci maddesi hükümleri saklı kalmak üzere yukarıdaki hükümler uygulanır.

2) Bayan uçucular menstrüasyon süresince uçamaz. Bu süre öncesi ve sonrası günlerde uçuş, uçuş tabibinin iznine bağlıdır. Bayan uçucular uçuş tabibinin bilgisi dahilinde oral kontraseptifler kullanabilir. Oral kontraseptiflere ilk başlarken veya preparat değiştirilirken bir hafta süre ile uçamazlar. Kategori-1 hava aracı pilotu bayan uçucular rahim içi araç kullanamaz.

e) Birlik komutanı birliğinde bir uçucunun uçuş niteliğinde aksaklık görürse, hakkında mesleki yetersizlik kararı vermeden önce bu yetersizliğe sebep olabilecek bir sağlık sorunu bulunup bulunmadığını anlamak üzere uçucuyu birlik uçuş tabibi muayenesine gönderir. Gerekli görmesi halinde uçucuyu en yakın hava sağlık ve muayene merkezine gönderir.

f) Yetişmiş uçucular hava sağlık ve muayene merkezlerine veya Uçucu Sağlığı Araştırma ve Eğitim Merkezine sevk edilirken komutanlıklarınca gerekli görülür veya ilgili merkez tarafından talep edilirse düzenlenen kıta anket formu ile birlikte gönderilir. Kıta anket formu içeriği yönerge ile belirlenir.

Raporların onay makamları ve itirazlar

(1) Hava sağlık ve muayene merkezlerinin düzenlediği istirahat, geçici uçuştan men veya uçuşa elverişlilik raporları o merkezin baştabipliğince onaylanır. Uçuşa elverişsizlik raporları ve sınıf değişikliğini gerektiren raporların son onay makamı Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığıdır.

(2) Hava sağlık ve muayene merkezlerince verilen raporlara son onay makamı tarafından onaylanıp ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren ilgili tarafından otuz gün içerisinde itiraz edilirse veya bu raporlar karar onay makamlarınca yeterli bulunmazsa ya da herhangi bir ihbar yapılırsa uçucu, Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı tarafından birinci kontrol muayenesi için diğer bir hava sağlık ve muayene merkezine gönderilir. İlgili Kuvvet Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı rapor kararlarına itiraz ettiğinde Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı tarafından 211 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi hükümlerine göre işlem yapılır. İlk sağlık kurulu raporundaki karar ile kontrol muayenesi kararı arasında uyumsuzluk bulunmazsa karar kesinlik kazanır. Kararlar arasında uyumsuzluk bulunursa uçucu, ikinci kontrol muayenesi için üçüncü bir hava sağlık ve muayene merkezine gönderilir. Bu merkezin kararı önceki iki karardan hangisine uyuyorsa ona göre işlem yapılır. Şayet ikinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor ile önceki iki rapor arasında tanı ve karar bakımından bir uyumsuzluk tespit edilirse Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı ilgiliyi kesin kararlı raporun düzenlenmesi için Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu muayenesine gönderir. Bu Kurulca düzenlenen rapor kararı kesin olup, üzerinde hiçbir değişiklik yapılamaz. Bu raporların onayı Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığınca yapılır.

Uçucu personelin sağlık yetenekleri

(1) Yetişmiş uçucular hakkında, hava sağlık ve muayene merkezlerinde uçuş yönünden karar verilirken, Hastalık ve Arızalar Listesinde ve sınıflandırma çizelgelerinde bu maddeye atıfta bulunan hastalık ve arızalar ile Hastalık ve Arızalar Listesinde tanımlanmayan durumlar bu madde hükümlerine göre değerlendirilir. Uçuş fizyolojisini etkilemeyecek, uçuş emniyetini ihlal etmeyecek ve uçuş ortamında zamanla artmayacak aşağıdaki hastalık ve arızalar uçuşa engel teşkil etmez. Uçuş fizyolojisini etkileyeceği veya uçuş emniyetini ihlal edeceği değerlendirilen hastalık ve arızaların bulunması halinde ise kıdemli yüzbaşı ve daha üst rütbedeki subaylar ile kıdemli üstçavuş ve daha üst rütbedeki astsubaylar hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar”, daha ast rütbedeki subay ve astsubaylar hakkında ise “Sınıfı Görevini Yapamaz, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin eki Kuvvet Komutanlıklarına Ait (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde (+) İşaretli Sınıflarda Yeniden Sınıflandırılması Uygundur” kararı verilir. Daha düşük performanslı hava araçlarında risk oluşturmayacak hastalık ve arızaların bulunması halinde raporun karar hanesinde uçuşa elverişli olduğu hava aracı kategorisi belirtilir.

a) Baş ve boyun:

1) Saçlı deri, yüz ve boyunda ameliyat, yaralanma, yanık ya da ülserasyona bağlı doku kayıpları ve kısmi paraliziler (konuşma, görme ve boyun hareketlerini engellemeyen).

2) Temporo-mandibuler eklemin kronik artriti veya tekrarlayan çıkıkları.

3) Aktivitesi tamamen durmuş, sınırlı, kalsifiye, tüberküloza bağlı adenopatiler.

4) Selim adenopati ve selim tümörler.

5) Boyun kaslarının geçici spastik veya nonspastik kontraksiyonları.

b) Kulak burun boğaz:

1) Nefes almayı ve konuşmayı güçleştirmeyen septum deviasyonu, hafif atrofik ve kronik rinitler.

2) Ameliyatla iyileşmiş septum deviasyonları ve nasal polipler.

3) Hafif derecede veya ameliyatla iyileşmiş ve nüks etmemiş kronik sinüzitler, sinüs havalanmasını bozmayan ve semptom vermeyen bir cm’den küçük selim tümörler (osteom, papillom).

4) Asemptomatik (kanama, kabuklanma yapmayan) küçük septum perforasyonları.

5) Kronik otitis eksterna.

6) Dış kulak yolunda ufak egzostozlar.

7) İşitme fonksiyonunu bozmayan, asemptomatik kapalı otit skatrisiyel.

8) İşitme fonksiyonu normale dönen kulak ameliyatları (otoskleroz ve iç kulak cerrahisi hariç).

c. Göz:

1) Her iki gözün görme derecesi camlarla düzeltildikten sonra ayrı ayrı 20/20 (10/10)’den aşağı olmayanlar.

2) Görme fonksiyonunu bozmayan, irritasyon yapmayan, ilerleme göstermeyen, tıbbi ve cerrahi tedavi ile iyileşmiş kirpik ve kapak hastalıkları olmayanlar.

3) Görme keskinliğini bozmayan, ilerleme göstermeyen kornea, konjonktiva hastalıkları ve sekelleri olmayanlar.

4) Tıbbi ve cerrahi tedavi ile iyileşmiş gözyaşı sistemi hastalıkları olmayanlar.

5) Binoküler görmeyi ve derinlik hissini bozmayan, 10 prizma dereceyi geçmeyen esoforyalar, 6 prizma dereceyi geçmeyen ekzoforyalar, 1,5 prizma dereceyi geçmeyen hiperforyalar, mikrotopiya da dahil olmak üzere heterotropiyası olmayanlar, ekstraoküler kas cerrahi geçirenlerde rezidüel heteroforya, heterotropi (mikrotopiya dahil) ve motor duyu problemi olmayanlar.

6) 20/20 (10/10) görmeyi bozmayan, çeşitli nedenlerle oluşmuş kornea kesafetleri, parasantral lens kesafetleri, santral lens kesafetleri, vitreus kesafetleri ve dejenerasyonları, göz tabakalarının çeşitli şekil bozuklukları ve sekelleri (Kategori-1 hava aracı uçucularında santral lens kesafetleri uçuşa elverişli kabul edilmez.) olmayanlar.

7) Her iki gözün görmeleri düzeltmeden sonra ayrı ayrı 20/20 (10/10) olmak şartıyla +3.00 diyoptri (dahil) hipermetropi, -2.00 diyoptri (dahil) miyopi ve diyoptrisi en fazla olan eksendeki refraksiyon bozukluğu +2.00 diyoptri veya -2.00 diyoptriyi geçmeyen çeşitli astigmatizmalar (Kategori-2 ve kategori-3 hava aracı pilotları ile seyrüsefer sınıfı için -3.00 diyoptri (dahil) miyopi ve +3.00 diyoptri veya -3.00 diyoptriyi geçmeyen çeşitli astigmatizmalar; kategori-4 uçuş için ise -4.00 diyoptriyi geçmeyen miyopi ve +/-4.00 çeşitli astigmatizmalar elverişli kabul edilir.).

8) Tashihli görmesi 10/10 (20/20)’den aşağı olmayan +/-4.00 diyoptriyi geçmeyen miyopi, hipermetropi ya da yüksek eksende +/-4.00 çeşitli astigmatik kusuru olan ve başka bir göz hastalığı olmayan uçucu personelden kendi talebi ve hava sağlık ve muayene merkezi kararıyla, Gülhane Askeri Tıp Akademisince uygun görülecek yöntemle (PRK, LASEK veya LASİK) Gülhane Askeri Tıp Akademisinde ya da Gülhane Askeri Tıp Akademisinin uygun gördüğü başka bir sağlık kuruluşunda ameliyat olup, yeterli süre takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olanlar.

9) Her iki gözde yakın görme 20/200 (1/10)’den aşağı olmayıp düzeltme ile 20/20 (10/10) olanlar.

10) Yumuşak kontakt lens kullanımı (Bifokal, multifokal veya variofokal yumuşak kontakt lens olmaması, kontakt lens üzerine gözlük kullanılmaması, yumuşak kontakt lens ile uzak ve yakın görmelerin her iki gözde ayrı ayrı 20/20 (10/10) olması gerekir.).

11) Uçucu personelde diskromatopsi bulunmaz. Diskromatopsi muayenesinde standart renk görme testinin (Ischiara) her bir sayfasına 3 ila 5 saniye bakarak en az 14 kart görmek şartıyla 2 veya daha az yanlış yapanlar sağlam kabul edilir.

12) Santral ve parasantral hariç olmak üzere tam olarak iyileşmiş, nüks etmeyen, görme alanında toplam 1/10’dan fazla kayıp yapmayan, uzak görme 20/20 (10/10) olmak şartıyla iris, korpus siliare, retina, koroidea ve görme siniri hastalıkları, metamorfobsi oluşturmayan drusen ve benzeri paramakuler ve makuler lezyonlar (retina dekolmanı ve flörosan anjigrafi ile görme derecesinde azalma riski taşıyan makula lezyonları hariç).

13) Giriş esnasında veya cerrahi girişim ile çıkarıldığında görmeyi bozmayan veya ilerlemeyen, komplikasyon yapmamış, göz ön segmentinin yabancı cisim ameliyatları (retina ve koroideayı zedeleyen arka segment yabancı cisimleri hariç).

14) Komplikasyon yapmayan ve görmeyi bozmayan tam şifa bulmuş selim ekstraokuler tümörler (lipom, kist dermoid ve benzeri).

15) Göz içi basıncı birbirini takip eden en az iki ölçüm sonucunda 22 mmHg aplanasyondan aşağıda olan glokoma ait görme alanı ve optik sinir değişiklikleri gelişmeyen her iki göz arasında 6 mmHg aplanasyondan daha az farkı olanlar. (Göz içi basıncı 22 mmHg ila 30 mmHg aplanasyon arasında olup üç aylık periyodlarla yapılan kontrollerde görme sinirinde veya görme alanında göz içi basıncına bağlı değişiklikler tespit edilmeyenlere oküler hipertansiyon olarak tanı konulur.).

ç) Akciğer ve göğüs kafesi:

1) Klinik ve laboratuvar muayeneleri sonucu aktivitesinin tamamen durduğu saptanan tüberküloza bağlı sınırlı fibröz artıklar.

2) Akciğer ve mediastenin sınırlı, tek ya da birkaç tüberküloz dışı fibröz ya da kalsifiye artıkları ile perfüzyon defekti veya konjenital koagülasyon anomalisi olmayan iyileşmiş pulmoner tromboemboliler.

3) Akciğer fonksiyonlarını bozmayan ve kot aralıklarının daralmasına yol açmayan plevranın inaktif şeridi kalınlaşmaları, fissüritler ve sinüs kapalılıkları, radyolojik diyafragma dantellenmeleri.

4) Belirli bir sebebe bağlı olmayan akciğerlerin radyolojik bronkovasküler arborizasyonları, konjenital anomalileri ve küçük yabancı cisimleri (küçük lokalize hava kistleri, küçük kist hidatikleri ve laboratuvar muayeneleri ile tanı konulmuş lokalize bronşektazi ve amfizem hariç).

5) Toraksta fonksiyonel hiçbir bozukluk yapmamış yaralanma, yanık sekelleri ya da cerrahi girişimler.

6) Kosta, klavikula ve skapulanın, hareket ve toraks fonksiyonlarını bozmayan iyileşmiş kırık sekelleri.

7) Taşınabilir inhaler bronkodilatör ile kontrol altına alınabilen hafif intermittan astım olguları sadece kategori-4 uçuşu için elverişlidir.

8) Apne epizotları sırasında kan oksijen saturasyonu %80 ve üzerinde olan, apne-hipopne indeksi 20’den düşük olan uyku apnesi (insansız hava aracı pilotu hariç) sadece kategori-4 uçuş için elverişlidir.

9) Tedavi edilmiş spontan pnomotorakslar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

d) Kardiyovasküler sistem:

1) Sistolik arteriyel kan basıncı 140 mmHg-150 mmHg arası (140 mmHg ve 150 mmHg dahil), diastolik arteriyel kan basıncı 90 mmHg-95 mmHg arası (90 mmHg ve 95 mmHg dahil) olanlar ile labil hipertansiyonu bulunanlar (Kategori-1 hava aracı pilotu ve silah sistem subayı hariç).

2) Uygun süre uçuştan alıkoymadan sonra klinik, laboratuvar, röntgen ve EKG ile tamamen iyileşmiş ve kalpte sekel bırakmamış akut eklem romatizması.

3) Venöz dolaşım yetersizliği yapmamış olan hafif yüzeysel varisler.

4) Geçirilmiş veya iyileşmiş nörosirkülatuvar asteni.

5) Sebebi bulunamayan ve organik kalp hastalığına bağlı olmayan fizyolojik üfürümler.

6) Organik nedene bağlı olmayan eksik ve tam sağ dal blokları.

7) Eko ve anjiografi çalışmaları sonucunda kalp hastalığı tespit edilmeyen seyrek gelen ventriküler prematüre atımlar (VPA), ektopik atımlar.

8) Asendan aortanın tübüler seviyedeki damar çapı 38 mm’den 40 mm’ye kadar (38 mm ve 40 mm dahil) olanlara sadece kategori-3 hava aracında uçuş görevi verilir.

9) Komplikasyon oluşturmamış kalp kapak yetersizliği kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

10) Koroner arter hastalıklarından (ateroskleroz, miyokardiyal bridge ve benzeri) EKG, eforlu EKG, ekokardiyografi, sintigrafi, koroner anjiografi ve benzeri tetkiklerle bulgu ve komplikasyon oluşturmayanlar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

11) Girişimsel olarak (cerrahi, stent ve benzeri) başarıyla tedavi edilmiş koroner arter hastalıklarından EKG, eforlu EKG, ekokardiyografi, sintigrafi, koroner anjiografi ve benzeri tetkiklerle bulgu ve komplikasyon oluşturmayanlar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

e) Karın ve gastrointestinal sistem:

1) Ameliyatla düzeltilmiş karın duvarı zayıflıkları.

2) Tedavi ile iyileşmiş özofajitler, özofagus spazmaları ve özofagusun diğer hastalıkları.

3) Gastropitozis, gastrit, duedenit, mide ve duedenumun tıbbi tedavi ile iyileşmiş peptik ülser sekelleri (radyolojik veya endoskopik pilor ve bulbus deformasyonları), mide ve duedenumun semptomsuz divertikülleri.

4) Komplikasyon yapmamış, radyolojik veya endoskopik olarak pasaj normal, ilaç ve diyeti gerektirmeyen her türlü mide ve duedenum ameliyatları (kötü huylu tümör hariç).

5) Semptomsuz visseropitoz, midenin ince ve kalın barsağın konjenital malformasyonları (megakolon hariç), divertikülleri, ince ve kalın barsağın rezeksiyonsuz veya uçuş görevine engel teşkil etmeyen (klinik ve laboratuvar bulgularının normal olduğu) segmenter rezeksiyonlu ameliyatları, tek veya birkaç adet polipleri, hafif irritabl kolon sendromu (kötü huylu tümör hariç).

6) Karaciğerin konjenital lob anomalileri.

7) Tıbbi tedavi veya ameliyatla tamamen şifa bulmuş ve sekel bırakmamış safra kesesi ve safra yollarının hastalıkları (tümör hariç).

8) Laparotomiler, karnın ateşli silah ve travmalarla komplikasyon yapmamış yaralanmaları ve bunların komplikasyonsuz ameliyatları.

9) Total bilirübin düzeyi %1 mg ila %3 mg olan, diğer karaciğer fonksiyon testlerinin tamamen normal bulunduğu hafif hiperbilirübinemiler, fonksiyon testlerinde bozukluğa neden olmamış veya normalin üst sınırının iki katından az olan enzim yükseklikleri ile seyreden yağlı karaciğer, etiyolojisi bulunmayan normalin üst sınırının iki katından az olan karaciğer transaminaz yükseklikleri.

10) Radyolojik veya gastroskopik olarak pasaj ve mukozal yapının normal bulunduğu, ilaç ve özel diyeti gerektirmeyen ve ameliyattan sonra en az altı ay süre ile hiçbir komplikasyon ve nüks belirtisi olmayan rezeksiyonsuz veya rezeksiyonlu peptik ülser ameliyatları.

11) Travmaya bağlı splenektomiler.

12) Anüs ve rektumun hafif şekil bozuklukları, inaktif küçük hemoroidler, sinüs pilonidalis, fissürleri, fistülleri veya bunların komplikasyon göstermemiş ameliyatları.

f) Nöroloji:

1) Aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birkaçı ile birlikte kafa travması geçirenler, her altı ayda bir kontrol edilmek üzere en az iki yıl uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda klinik, nörolojik, EEG ve psikometrik muayenelerde normal olanlara uçuş verilir.

(a) Kafatasında kırık (lineer) olsun ya da olmasın, iki saatten uzun yirmidört saatten kısa süreli şuur kayıplarına yol açan, kafatasının kırıksız ya da lineer kırıklı travmaları (Baziler kırıklar, lineer kırık kabul edilir.).

(b) Kırksekiz saatten uzun süren posttravmatik amneziler (tam ya da kısmi), deliryum, dezoryantasyon ya da zeka ve muhakeme bozuklukları (tamamen iyileşmiş).

(c) Yaralanma sonrasında ortaya çıkan hafif psikiyatrik ve kognitif belirtilerle seyreden ve bir ay içerisinde sekelsiz iyileşebilen posttravmatik sendrom (tamamen iyileşmiş).

2) Aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birkaçı ile birlikte olan kafa travması geçirenler en az üç ay uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda klinik, nörolojik, EEG ve psikometrik muayenelerde normal olanlara uçuş verilir.

(a) Şuur kaybı yapmayan veya onbeş dakikadan az şuur kaybına yol açan lineer kafatası kırıkları.

(b) Kafatasında lineer kırıkları veya kırıksız onbeş dakikadan uzun iki saatten kısa süreli şuur kayıpları, posttravmatik amnezi veya kırksekiz saati geçmeyen konfüzyonla sonuçlanan kafa travması olanlar en az bir ay uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda radyolojik, EEG ve ortostatik tolerans testi dahil nörolojik muayenede normal bulunan kafa travmaları.

3) Herhangi bir sebebe bağlı epilepsiler hariç, kaza, akut enfeksiyon veya hastalıklar, ağır kan kaybı gibi sebeplerle meydana gelen bayılma (senkop) geçirip, uygun bir süre istirahatı sonunda klinik, nörolojik, EEG ve laboratuvar bulguları normal bulunanlar.

4) Klinik ve laboratuvar bulguları normal olup da EEG’de belirgin bulgular (fokal veya jeneralize diken, keskin dalga, kompleksler, fokal veya jeneralize yavaş aktivite) gösterenlerin dışında kalan nonspesifik EEG değişiklikleri.

g) Ruh sağlığı ve hastalıkları:

1) Hastalık ve Arızalar Listesinin 16 ncı maddesinin (A) diliminin (2) veya (3) numaralı fıkraları kapsamında idame tedavisi alanlar üç ayda bir kontrole gelmek üzere iki yıla kadar uçuştan alıkonulabilir. Bu süre içerisinde idame tedavisi tamamlananlar uçuş emniyeti açısından uygun olacak hava aracı kategorisinde uçuşa elverişli kabul edilir. Aksi durumda bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre karar verilir.

2) Periyodik muayenelerde, rastgele yapılacak kontrollerde veya şüphe üzerine yapılacak tetkikler sonucunda psikoaktif madde kullandığı tespit edilen uçucular hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” kararı verilir.

ğ) Endokrin ve metabolik hastalıklar:

1) Diyabetes mellitusa bağlı olmayan idiopatik glikozüriler ve çeşitli mellitüriler.

2) Tıbbi tedavi ya da ameliyatla şifa bulmuş, salgı bozukluğu belirtisi vermeyen tiroid bezi hastalıkları.

3) Tıbbi veya cerrahi nedenli hipotiroidilerde hormon replasmanı ile hormon değerlerinin normale gelmesi sağlanan uçucular altı aylık takipten sonra her üç ayda bir iç hastalıkları veya endokrinoloji uzmanınca hormon değerleri kontrol edilmek üzere kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

4) Komplikasyon yapmamış kontrol altında tutulabilen primer hiperürisemiler.

h) Boy, ağırlık ve vücut yapısı: Uçucu personel ile uçucu olarak yetiştirileceklerin vücut kitle indeksleri 19 kg/m2 ila 29 kg/m2 (19 kg/m2 ve 29 kg/m2 dahil) olmalıdır. Bu personelin boyu ise 165 cm ila 190 cm (165 cm ve 190 cm dahil) olmalıdır. Vücut kitle indeksi 29 kg/m2 ila 33 kg/m2 (29 kg/m2 ve 33 kg/m2 dahil) olanlar kategori-4 uçuşu için elverişlidir.

ı) Diğer hastalıklar:

1) Hiçbir klinik belirtisi olmayan, kan ve beyin omurilik sıvısında serolojik testleri menfi, sinir sistemi komplikasyonu yapmamış ve yeterli antisifilitik tedavi görmüş primer ya da sekonder sifiliz.

2) Tedavi ile tamamen iyileşmiş ve altı ay içinde malarya ilaçları kullanmadan nüks belirtisi göstermeyen, eritrositleri normal sayı ve yapıda bulunan, hemoglobin oranı %12 gr’ın altına düşmeyen ve kalın damla ile malarya paraziti saptanmayan malarya.

Uçuş ekibi personelinin sağlık nitelikleri

(1) Uçuş ekibi; uçmakta olan bir hava vasıtasının içinde pilot ile beraber fiilen uçarak, hava vasıtasının uçurulmasına katılmaları gerekli olan pilot, silah sistem subayı, seyrüsefer subayı ve taktik koordine subayı dışında kalan kişilerdir.

(2) Uçuş ekibi personeli hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki seyrüsefer sınıfı personelinin sağlık yetenekleri uygulanır.

Görev ekibi personelinin sağlık yetenekleri

(1) Görev ekibi; uçmakta olan bir hava aracının içindeki pilot, silah sistem subayı ve uçuş ekibinin dışında, uçağa verilen görevin yapılması için uçakta bulunması gereken, hava araçlarının uçurulması ile ilgili direkt bir sorumluluğu bulunmayan, sadece görevleri nedeniyle uçan (uçuş tabibi, serbest paraşütçü, uçuş ekibi dışında uçan uçak bakım personeli ve benzeri), statüleri Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca onaylanan ve 2629 sayılı Kanun kapsamında tanımlanan kişilerdir. Görev ekibi ve 2629 sayılı Kanun kapsamında tanımlanan görev nedeniyle uçan diğer personel, bu Yönetmelikte belirtilen kendi sınıflarına uygun sağlık yeteneklerine sahip olmalı ve bunların uçuş görevlerine engel teşkil edecek, uçuş emniyetini tehlikeye düşürecek veya uçuştan dolayı zamanla artacak arıza ve hastalıkları bulunmamalıdır.

(2) Görev ekibinin sadece ilk muayeneleri hava sağlık ve muayene merkezlerinde yapılır ve bunun ardından fizyolojik eğitime tabi tutulurlar. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri personeline uygulanan periyodik muayenelere ilaveten her yıl birliklerinde uçuş tabibi tarafından uçuş görevi yönünden değerlendirilmek üzere muayene ve kontrol edilirler.

(3) Görev ekibi hastalık, ameliyat veya kazadan sonra birlik uçuş tabibinin gerekli gördüğü hallerde son sağlık durumlarının tespiti amacıyla en yakın hava sağlık ve muayene merkezine gönderilir.

Hidrazin kullanılan yerlerde ve korozyon kontrol ve benzeri faaliyetlerde çalışan personelin sağlık yetenekleri

(1) Hidrazin, korozyon, akü şarj, yakıt sistemi ve uçak yıkama gibi görevleri yapan personel bu göreve ilk başladıklarında ve yılda bir kez ilgili yönergelerde belirtilen tetkiklerin yapılabildiği en yakın asker hastanelerinin sağlık kurullarında muayeneye tabi tutulur. Bunların sağlık yetenekleri ilgili yönergede gösterilir.

DOKUZUNCU BÖLÜM

Dış Kaynaktan Alınacak Sözleşmeli veya Muvazzaf Subay ve Astsubay Adayları ile Dış Kaynaktan Alınan Sözleşmeli veya Muvazzaf Subay ve Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Dış kaynaktan alınacak sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay adaylarının sağlık yetenekleri

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri adına yetiştirilenler hariç olmak üzere dış kaynaktan alınacak sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay adayları ilk olarak ön sağlık muayenesine tabi tutulur. Ön sağlık muayenesini geçemeyenler sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay olamaz.

(2) Ön sağlık muayenelerini geçenlerin heyet muayeneleri asker hastaneleri sağlık kurullarında veya Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca sağlık kurulu muayenesi yapmaya yetki verilen geçici veya daimi askeri sağlık muayene merkezleri veya heyetlerince yapılır.

(3) Sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay adaylarında hepatit B, hepatit C, HIV, yaygın sekelle iyileşmiş veya aktif tüberküloz ile kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte herhangi bir hastalık ve diskromatopsi bulunmamalı, bunlar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalıdır.

(4) Üçüncü fıkrada yer alan şartları taşıması koşuluyla adaylar için tanzim edilecek raporlarda sağlam olanlar ile hastalık ve arızasının Kara Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinin piyade sınıfına ait “TĞM.-YZB.” sütunundaki karşılığı A. diliminde (+) işareti olanlar hakkında “Sözleşmeli/Muvazzaf Subay/Astsubay Olur” kararı, (A) diliminde (-) ve (x) işareti olanlar ile (B) ve (D) diliminde olanlar hakkında ise “Sözleşmeli/Muvazzaf Subay/Astsubay Olamaz” kararı verilir. Bu özellikleri haiz olmakla birlikte hamile olanların muayeneleri, hamilelik sonlandıktan sonra doksan gün içerisinde yapılmak üzere ertelenir.

(5) Dış kaynaktan sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay alımlarında boy ve ağırlık sınırları ile ilgili değerlendirmeler ek-A’da yer alan tablolara göre yapılır. Alımı yapacak komutanlıklar ek-A’da yer alan tablolarda belirtilen alt sınırın daha aşağısında veya üst sınırın daha yukarısında olmamak kaydıyla, adaylarda arayacakları boy ve ağırlık alt ve üst sınırlarını kendileri tespit edebilir. Tespit edilen sınırlar broşürlerde yayımlanır.

Sözleşmeli subay ve astsubayların sağlık yetenekleri

(1) Sözleşmeli subay ve astsubayların sağlık yetenekleri, rütbe ve kıdemce emsalleri olan kendi sınıfının muvazzaf subay ve astsubaylarına göre değerlendirilir. Buna göre sınıfı görevini yapacak sağlık yeteneklerine sahip olanlar görevlerine devam eder. “Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Sınıfı Görevini Yapamaz” kararlı sağlık kurulu raporu verilenlerin durumu bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından değerlendirilir.

Sözleşmeli subay ve astsubayların muvazzaf subay ve astsubaylığa geçişteki sağlık yetenekleri

(1) Muvazzaf subay ve astsubay olmak üzere başvuran sözleşmeli subay ve astsubaylarda, ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmaları şartıyla geçmek istedikleri muvazzaf subay ve astsubay rütbelerinin sağlık yetenekleri aranır. Buna göre sınıfı görevini yapacak sağlık yeteneklerine sahip olanlar hakkında “Muvazzaf Subay/Astsubay Olur” kararlı sağlık kurulu raporu verilir. “Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Sınıfı Görevini Yapamaz” kararlı rapor verilenler hakkında “Muvazzaf Subay/Astsubay Olamaz” kararı verilir.

ONUNCU BÖLÜM

Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Sıhhi Nedenlerle Silah Taşıyamayacağı ve Kullanamayacağı Durumlar ile Türk Silahlı Kuvvetlerinden Ayrılarak Yedekliğe Geçmiş Bulunanların Sağlık Yeteneği Bakımından Görecekleri İşlemler

Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sıhhi nedenlerle silah taşıyamayacağı ve kullanamayacağı durumlar

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin şahsi ve görev silahı taşımasına ruh sağlığı ve hastalıkları açısından engel olan haller aşağıda belirtilmiştir.

a) Hastalık ve Arızalar Listesinin ruh sağlığı ve hastalıklarına ilişkin 15 inci, 16 ncı,

17 nci ve 18 inci maddelerinin ilgili fıkralarına göre sağlık kurulu işlemi gören ya da tabip muayenesinde sağlık durumu bu maddelere ve fıkralara göre tanımlanan personelin silah taşıma ve silahlı görev yapma durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

b) (a) bendinde yer alan tanımlamaların dışında psikiyatri uzmanı tarafından gerekli görüldüğü hallerde geçici süre için personelin silah taşıması veya silahlı görev yapması sınırlandırılabilir. Bu gibi durumlarda tabibin personeli uygun aralıklarla kontrol muayenesine tabi tutarak makul süre sonunda kesin işlem yapması gerekir.

c) Tabip (pratisyen, psikiyatri uzmanı, aile hekimi ya da diğer branşlardaki uzman tabipler dahil) tarafından psikiyatrik bir tanı ile istirahat veya hava değişimi verilen personel, istirahat süresince silah taşıyamaz ve silahlı görev yapamaz. Hastalık ve Arızalar Listesinin 15 inci,16 ncı, 17 nci ve 18 inci maddelerinin (C) diliminden işlem gören personelin durumu da bu fıkra kapsamında değerlendirilir.

ç) Hastalık ve Arızalar Listesinde belirlenen askerliğe elverişlilik halleri dışında bu Yönetmeliğin diğer maddeleri veya diğer mevzuat hükümleri gerekçe gösterilerek Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevlendirilen personelin psikiyatrik açıdan şahsi silah taşıma ve silahlı görev yapabilme yeterlilikleri (a) bendinde yer alan tablo esas alınarak belirlenir.

d) Psikiyatrik bir hastalık şüphesi veya kendisi ve çevresi için zarar verebileceği riski nedeniyle psikiyatri uzmanına sevk edilen hastaların durumu, psikiyatri uzmanının muayenesi ile açıklığa kavuşturuluncaya kadar şahsi silahına el konulur ve bu personele silah verilmez. Birlik sağlık personelinin, psikolog veya psikolojik danışmanın ya da sıralı amirlerin olası risk tespitleri bu kapsamda değerlendirilir.

(2) Birinci fıkrada tanımlanan kriterlere göre “Silah Taşıyamaz/Silahlı Görev Yapamaz” kararı kapsamına giren personelin silahına el konulması, görev düzenlemesinin yapılması, yakın çevresi ve ailesinin bu konuda bilgilendirilmesi birlik komutanının sorumluluğundadır.

(3) Birlik komutanı “Silah Taşıyamaz/Silahlı Görev Yapamaz” kararı kapsamındaki personelinin görev ve nöbet hizmetlerini belirlerken personelin silaha ulaşma risklerini de dikkate alır.

Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılarak yedekliğe geçmiş bulunanların sağlık yeteneği bakımından görecekleri işlemler

(1) Türk Silahlı Kuvvetlerinden istifa, emeklilik ve benzeri nedenlerle ayrılarak yedekliğe geçmiş bulunanlardan sefer görev emri verilenler, sağlık durumlarının tespitini istediklerinde, asker hastanelerine Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrıldıkları rütbeleri belirtilerek sevk edilir. Burada yapılan muayeneler sonucunda verilen sağlık kurulu raporlarında, bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrıldıkları sınıf ve rütbenin sağlık yeteneklerini taşıdıkları tespit edilenlere (“Sınıfı Görevini Yapar” kararı verilenler) sefer görev emri verilir. Sağlık kurulu tarafından haklarında “Sınıfı Görevini Yapamaz”, “Sınıfının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” kararı verilenlere sefer görev emri verilmez.

ONBİRİNCİ BÖLÜM

Sivil Personelin Sağlık İşlemleri

Sivil personel göreve alınırken yapılacak sağlık işlemleri

(1) Açıktan veya naklen atanacak sivil personelde hepatit B, hepatit C, HIV, yaygın sekelle iyileşmiş veya aktif tüberküloz ile kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte herhangi bir hastalık ve diskromatopsi bulunmamalı, bunlar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalıdır. Bunların refraksiyon değerleri Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) dilimi sınırlarını geçmemek şartıyla tashihli görmeleri tam olmalıdır.

(2) Birinci fıkrada belirtilen şartları taşıyan sivil personelin sağlık yetenekleri asker hastaneleri veya Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca sağlık kurulu muayenesi yapmaya yetki verilen geçici veya daimi sağlık muayene merkezi veya heyetlerince Hastalık ve Arızalar Listesinin ilgili maddeleri çerçevesinde belirlenir. Sivil personelin rapor kararları; personel fikir ağırlıklı işlerde görev yapacaksa Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde Personel sınıfının “TĞM./YZB.” sütununa göre, beden ağırlıklı işlerde görev yapacaksa aynı Çizelgenin Bakım sınıfının teknisyen branşının “TĞM./YZB.” sütununa göre değerlendirilir. Buna göre sağlam olanlar ile arızasının karşılığı (A) ve (B) dilimlerinde (+) işareti olanlar göreve alınır, (B) diliminde (-) ve (x) işareti olanlar ile (D) dilimine girenler göreve alınmaz.

(3) Türk Silahlı Kuvvetlerine alınacak engelli sivil personelde, engelli raporu verilmesine esas teşkil eden hastalık ya da arızalar rapor kararlarında dikkate alınmaz. Bunların dışındaki hastalık ve arızalar hakkında birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır.

(4) Sivil personel adaylarının hamile olmaları durumunda sağlık muayeneleri, hamilelik sonlandıktan sonra doksan gün içerisinde yapılmak üzere ertelenir.

Sivil personelin sıhhi izin süreleri ve sıhhi nedenlerle ayırma

(1) Sivil personel hastalık ve arızaları nedeniyle ilgili mevzuatta belirtilen süreler kadar sıhhi izin kullanır. Sivil personel, hastalık ve arızaları nedeniyle verilen sıhhi izin süresi sonunda veya sabitleşmiş olan hastalık ve arızalarda sıhhi izin süresi bitimini beklemeden muayeneye gönderilir. Asker hastanesi sağlık kurulları, bu personelin Devlet memurluğuna devam edip etmeyeceğine karar verir. Rapor kararları, personel fikir ağırlıklı işlerde görev yapıyorsa Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde Personel sınıfının üstsubay sütununa göre, beden ağırlıklı işlerde görev yapıyorsa aynı Çizelgenin Bakım sınıfının teknisyen branşının üstsubay sütununa göre değerlendirilir. Buna göre hastalık ya da arızası, Hastalık ve Arızalar Listesinin (B) ve (D) dilimlerine girenlerden sınıflandırma çizelgelerindeki karşılığı (+) işaretli olanlar hakkında “Göreve Devam Eder”, (-) ve (x) işaretli olanlar hakkında ise “Göreve Devam Edemez” kararı verilir.

(2) İstirahatı sonunda klinik olarak iyileştiği veya tam remisyon içinde olduğu saptanan kanser ya da kötü huylu tümör tanısı almış olan sivil personelden göreve devam etmek isteyenlere, ilgili uzman tabibin gerekli gördüğü aralıklarla kontrol muayenesi yapılmak kaydıyla veya belirli bir süre izlendikten sonra sağlık kurullarınca kendi görevlerinde veya uygun görülecek diğer görevlerde “Göreve Devam Eder” kararı verilir.

(3) Bu Yönetmeliğin 81 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre engelli olarak göreve alınan personel hakkında sonradan başka bir hastalığa yakalanmaları halinde bu madde hükümleri uygulanır.

Atamaya esas sağlık işlemleri

(1) Atamaya esas sağlık işlemleri bu Yönetmeliğin 56 ncı maddesine göre yürütülür.

Yurtdışına gönderilecek sivil personele ilişkin işlemler

(1) Yurtdışına gönderilecek sivil personel hakkında fikir ağırlıklı işlerde görev yapacaksa Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde Personel sınıfının “TĞM./YZB.” sütununa göre, beden ağırlıklı işlerde görev yapacaksa aynı Çizelgenin Bakım sınıfının teknisyen branşının “TĞM./YZB.” sütununa göre işlem yapılır.

Türk Silahlı Kuvvetleri işyerlerinde çalışan işçiler hakkında yapılacak sağlık işlemleri

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri işyerlerinde çalışan işçilerin sağlık işlemleri iş ve işçilere ilişkin mevzuat hükümlerine göre yürütülür.

ONİKİNCİ BÖLÜM

Ortak Hükümler

Rapor kararlarına yapılacak itirazlar, ihbar ve kontrol muayeneleri

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri personeli ve askeri öğrenciler asker hastaneleri sağlık kurullarınca verilen rapor kararlarına, son onay makamı tarafından onaylanan kesin kararlı raporun tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde itiraz edebilir. Yükümlüler ise ön raporun tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde itiraz edebilir. Bu sürelerden sonra yapılacak itirazlar kabul edilmez.

(2) Türk Silahlı Kuvvetleri personel adayları, sağlık kurullarınca kendilerine verilen ön raporlara ön rapor tarihinden itibaren üç gün içinde itiraz edebilir. Bu süreden sonra yapılacak itirazlar kabul edilmez.

(3) Askeri sağlık teşkillerince düzenlenen her türlü sağlık raporu, onay makamlarınca incelenerek uygun görüldüğü takdirde onaylanır. Raporda herhangi bir noksanlık veya uygunsuzluk varsa onay makamlarınca rapor, düzenleyen makama iade edilir. Raporu düzenleyen makam kararında ısrar ederse, üst onay makamı şahsı başka bir asker hastanesine kontrol muayenesine gönderebilir, hastane başhekimi ise gerekçeleri ile birlikte durumu değerlendirilmek üzere üst onay makamına bildirir.

(4) Sağlık kurullarının düzenlediği raporlar hakkında ihbar yapılması, ilgili kişinin rapor kararına itirazda bulunması ya da Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığının gerekli görmesi durumunda, şahıs başka bir asker hastanesine kontrol muayenesine gönderilir. Kontrol muayenesine sevk yetkisi sadece Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına aittir.

(5) İlk alınan rapor ile birinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor tanı ve karar bakımından aynı ise rapor kesinleşir. İlk alınan rapor ile birinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor arasında tanı ve karar bakımından uyumsuzluk bulunursa şahıs ikinci kontrol muayenesine gönderilir. Eğer ikinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor, tanı ve karar bakımından önceki iki rapordan birine uyuyorsa onay makamı tarafından onaylanır ve ikinci kontrol muayenesi sonucu kesinlik kazanır. Onaylanan bu rapora itiraz edilemez.

(6) İkinci kontrol muayenesi sonucu düzenlenen rapor, daha önce düzenlenen iki rapordan hiçbirine uymadığı takdirde raporlar Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı tarafından değerlendirilerek gerek görüldüğü takdirde şahıs kesin kararlı rapor düzenlenmesi için Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu muayenesine gönderilir. Bu Kurulca düzenlenen rapor kararı kesindir. Bu raporların onayı Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığınca yapılır.

Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu muayenesi

(1) Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu bu Yönetmelikte ve Hastalık ve Arızalar Listesinde yer almayan hastalıklar hakkında karar verir.

(2) Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulu yan dal uzmanlık alanlarına ait raporlara itiraz edilmesi ve bu yan dalın başka bir eğitim veya asker hastanesinde bulunmaması durumunda kontrol muayenesini yapar.

(3) Bu Yönetmeliğin 52 nci ve 55 inci maddeleri hariç her türlü talebin Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna sevk yetkisi Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına aittir. Buna göre gelen talepler değerlendirilerek gerekli görülenlerin sevki yapılır.

(4) Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kuruluna ait karar ve raporlar Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığı tarafından onaylandıktan sonra kesinleşir, bu kararlara itiraz edilemez. Uygun görülmeyen karar ve raporlar tekrar değerlendirilmek üzere Kurula iade edilir.

Raporların onayı

(1) Asker hastaneleri ile Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca sağlık kurulu muayenesi yapma yetkisi verilen geçici veya daimi askeri sağlık muayene merkezi ya da heyetlerince düzenlenen sağlık kurulu raporları personel sağlık muayene yönergesinde belirtilen yetki çerçevesinde ilgili onay makamlarınca onaylanır. İlgili makamlarınca onaylanmayan raporlar kesinlik kazanmaz ve bu raporlar uyarınca, sıhhi izinli sayılma halleri hariç, herhangi bir işlem yapılamaz.

Raporların verileceği yerler

(1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan Türk Silahlı Kuvvetleri personeli ve personel adaylarının sağlık yeteneklerinin Türk Silahlı Kuvvetlerine uygunluğu, sadece asker hastaneleri veya Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Komutanlığınca sağlık kurulu muayenesi yapma yetkisi verilen geçici veya daimi askeri sağlık muayene merkezi ya da heyetleri tarafından belirlenir.

(2) Kesinleşen sağlık kurulu raporları ve bu raporlar gereğince tesis edilen işlemler aleyhine açılan davalarda bu raporların yeniden değerlendirilmesi mahkeme tarafından Gülhane Askeri Tıp Akademisi Profesörler Sağlık Kurulundan istenir.

Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sağlık kurulu muayeneleri

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri personeli, bu Yönetmeliğin ilgili Bölümlerindeki sağlık kurulu muayeneleri hariç aşağıdaki durumlarda sağlık kurulu muayenesine tabi tutulabilir.

a) Son sağlık durumlarının saptanmasını yazılı olarak isteyenler.

b) Amiri veya tabibin gerekli gördüğü hallerde.

Engelli sağlık kurulu raporları

(1) Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin engelli sağlık kurulu raporları, ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenir.

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

(1) 8/10/1986 tarihli ve 86/11092 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Haklarında “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” raporu düzenlenenler GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce hakkında “Türk

Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz” şeklinde rapor düzenlenmiş olup, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte halen ilişiği kesilmemiş olanlardan, kendi isteği ile başvuranların durumları bu Yönetmelik hükümlerine göre yeniden değerlendirilir.

Haklarında “Sınıfı Görevini Yapamaz” raporu düzenlenenler

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce haklarında “Sınıfı Görevini Yapamaz” kararlı rapor düzenlenmiş olanlardan;

a) Malulen emekliye ayrılanlar ve yeniden sınıflandırılıp yeni sınıfının temel kursuna katılmış veya bitirmiş olanlar hakkında herhangi bir işlem yapılmaz.

b) Henüz sınıflandırılmamış olanların durumları istekleri halinde bu Yönetmelik hükümlerine göre yeniden değerlendirilir.

Haklarında “Askerliğe Elverişli Değildir” raporu düzenlenenler

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı rapor alanlar hakkında herhangi bir sebeple sonradan yapılan muayenelerinde aynı hastalık ve arıza nedeniyle değerlendirme yapılırken önceki raporu aldığı tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre karar verilir.

Sağlık kurulu sonrası üst onay makamının henüz onaylamadığı raporlar

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce sağlık kurulunda karara bağlanan ancak üst onay makamı tarafından henüz onaylanmamış raporlar hakkında sağlık kuruluna girdiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.

Sağlık kurulu işlemi devam eden raporlar

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce sağlık kurulu işlemine başlanan ancak henüz sağlık kurulu işlemi sonuçlanmamış olan raporlar hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Yürürlük

(1) Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Ekler