Tütün Ürünlerinin Tüketilmemesine ve Satışına İlişkin Yasal Uyarılar Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Dayanak

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; herkesin temiz hava soluyabilme hakkını sağlamak, kişileri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve tehlikelerini anlatmak amacına yönelik yasal uyarılara ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, tütün ürünleri tüketiminin yasaklandığı veya satışının yapıldığı yerlerde asılması gereken yasal uyarılar ile tütün ürünleri tüketimine tahsis edilen alanlarda bulunması gereken sağlık uyarılarının şekil ve içeriklerinin belirlenmesi ile kullanımına ilişkin esas ve usulleri kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin beşinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

İKİNCİ BÖLÜM

Tütün Ürünleri Tüketiminin Yasaklandığı Yerlerde Asılması Zorunlu Yasal Uyarıların Şekli ve İçeriğine İlişkin Esaslar

Kamu hizmet binaları ve özel hukuk kişilerine ait yerlerde asılması zorunlu yasal uyarıların şekli ve içeriği

(1)Tütün ürünleri tüketiminin yasaklandığı; kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında, özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok kişinin girebileceği her türlü eğitim, sağlık, üretim, ticaret, sosyal, kültür, sanat, spor, eğlence hizmeti verilen yerler ile benzeri diğer kapalı alanlarda, özel eğitim ve öğretim kurumları dâhil olmak üzere okul öncesi eğitim kurumlarının, ilk ve orta öğrenim kurumlarının, dershanelerin, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı ve açık alanlarında ve açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin icra edildiği yerler ile bunların seyir yerlerinde asılması zorunlu yasal uyarılar;

a) Asgari eni elli boyu yetmiş santimetre boyutunda, beyaz zeminli, yasal uyarı yazısı sürekli ve kalıcı olmak kaydıyla kâğıt veya süreklilik arz eden uygun bir materyal üzerinde yer alır,

b) Köşeleri oval kırmızı renkli çerçeve ile çerçevelenir,

c) Baskı yapılan alanın üstte kalan yüzde otuzbeşlik kısmında yer alan, ucu sağ tarafa bakan ve yanmakta olan siyah sigara figürünün, ortasından soldan sağa doğru çapraz şekilde kırmızı bir çubuk geçen kırmızı renkli bir daire içerisinde kapalı bulunduğu grafikten oluşan uluslararası sigara içilmez sembolünü içerir,

ç) En az on santimetre büyüklüğünde ve italik olmayan Haettenschweiler yazı karakteri kullanılarak kırmızı renkli büyük harflerle yan yana yazılmış “SİGARA İÇİLMEZ” ibaresi ile en az iki santimetre büyüklüğünde italik olmayan Helvetica Heavy yazı karakteri kullanılarak siyah renkli küçük harflerle yazılan “Burada tütün ürünleri tüketilmesi yasaktır. Tüketenlere ve tüketilmesine göz yuman sorumlulara 4207 sayılı Kanun uyarınca idari para cezası uygulanır.” ve “Şikâyet için:” ibarelerini içerir,

d) Kamu hizmet binaları ve özel hukuk kişilerine ait yerlerde asılması zorunlu yasal uyarılar, ek-1’de yer alan  örneğe uygun olarak düzenlenir.

Toplu taşıma araçlarında asılması zorunlu yasal uyarıların şekli ve içeriği

(1) Taksi hizmeti verenler dâhil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu ve benzeri toplu taşıma araçlarında asılması zorunlu yasal uyarılar;

a) Taksi hizmeti verenlerde asgari A6, diğer toplu taşım araçlarında asgari A5 boyutunda olmak üzere, aracın büyüklüğüne uygun ebatta, beyaz zeminli, yasal uyarı yazısı sürekli ve kalıcı olmak kaydıyla kâğıt veya süreklilik arz eden uygun bir materyal üzerinde yer alır,

b) Köşeleri oval kırmızı renkli çerçeve ile çerçevelenir,

c) Baskı yapılan alanın üstte kalan yüzde otuzbeşlik kısmında yer alan, ucu sağ tarafa bakan ve yanmakta olan siyah sigara figürünün, ortasından soldan sağa doğru çapraz şekilde kırmızı bir çubuk geçen kırmızı renkli bir daire içerisinde kapalı bulunduğu grafikten oluşan uluslararası sigara içilmez sembolünü içerir,

ç) En az üç santimetre büyüklüğünde ve italik olmayan Haettenschweiler yazı karakteri kullanılarak kırmızı renkli büyük harflerle yan yana yazılmış “SİGARA İÇİLMEZ” ibaresi ile baskı yapılan materyalin boyutuna uygun puntoyla siyah renkli küçük harflerle yazılan “Burada tütün ürünleri tüketilmesi yasaktır. Tüketenlere ve tüketilmesine göz yuman sorumlulara 4207 sayılı Kanun uyarınca idari para cezası uygulanır.” ve “Şikâyet için:” ibarelerini içerir,

d) Toplu taşıma araçlarında asılması zorunlu yasal uyarılar, ek-1’de yer alan örneğe uygun olarak düzenlenir.

Ortak hükümler

(1)Yasal uyarılar Türkçe olarak yazılır. Ancak, Kültür ve Turizm Bakanlığından ve diğer kurumlardan işletme belgesi almış turistik amaçlı ve benzeri tesisler, müzeler, havaalanları ile yabancıların yoğun olarak bulunduğu diğer yerlerde, Türkçe uyarılara ilaveten birer örneği ek-2’de yer alan en çok konuşulan yabancı dillerde uyarılar da asılabilir.

(2) Yasal uyarılarda kırmızı renk kullanılması gereken yerlerde bayrak kırmızı kullanılır.

(3) Yasal uyarılarda yer alan “Şikâyet için:” ibaresinin karşısına veya altına; kamu kurum ve kuruluşlarına ait yer, araç, bina ve tesislerde ilgili birim amiri tarafından yetki verilen kamu görevlilerinin, özel hukuk kişilerine ait olan yer ve araçlarda ise işletme ve araç sahibinin ya da bunlar tarafından yetkilendirilmiş kişi veya kişilerin ad, soyad ve telefon numaraları yazılır. Özel hukuk kişilerine ait toplu taşıma araçları ile binalara asılan yasal uyarılarda, cezayı uygulamaya yetkili en yakın polis veya jandarma ile belediye zabıta biriminin adı ve telefonu da yazılır.

(4) Yasal uyarılarda; baskı yapılan materyalin toplam alanının yüzde onunu aşmayacak oranda ve en alt kısmında olmak şartıyla, yasal uyarıları dağıtmak amacıyla bu uyarıları hazırlatan gerçek veya tüzel kişinin isim, unvan, logo, amblem gibi tanıtıcı işaretlerine Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun izni ile yer verilebilir. İzni veya onayı olmaksızın Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun ismi veya logosu kullanılamaz.

Yasal uyarıların asılması gereken yerlere ilişkin esaslar

(1) Tütün ürünleri tüketiminin yasaklandığı yerlerde asılması zorunlu olan yasal uyarılar;

a) Tütün ürünleri tüketiminin yasaklandığı kapalı ve açık alanları ile bu yerlerin katlarına, koridorlarına, personel ve asansör girişleri dâhil olmak üzere tüm girişlerine,

b) Gar, otogar, havalimanı, limanlar ile alışveriş veya otelcilik hizmeti verilen işletmeler gibi toplumun yoğun olarak kullandığı yerlerin içindeki yiyecek, içecek ve diğer hizmetlerin sunulduğu alanlar ile bekleme salonları ve lobi gibi yerlerine,

c) A4 boyutundan küçük olmamak üzere farklı ebatlarda, yukarıda öngörülen esas ve usullere uygun olarak yasal uyarıların asıldığı alışveriş merkezi, iş hanı, pasaj, gar, otogar, havalimanı, liman gibi büyük binaların içinde bulunan ve eni elli boyu yetmiş santimetre boyutundaki yasal uyarıların asılmasının pratikte mümkün olmadığı işletme veya işyerlerinde,

ç) Taksi hizmeti verenler dâhil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu ve benzeri toplu taşıma araçlarına,

herkesin kolaylıkla görebileceği ve okuyabileceği şekilde ve yeterli sayıda asılır.

(2) Yasal uyarılar sürekli ve kalıcı olmak kaydıyla; dijital ekrana yansıtmak, cama yapıştırmak, duvara asmak, tavandan sarkıtmak gibi herkesin kolaylıkla görebileceği ve okuyabileceği şekilde uygulanabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tütün Ürünleri Satışının Yapıldığı Yerlerde Asılması Zorunlu Yasal Uyarılara İlişkin Esaslar

Yasal uyarıların şekli ve içeriği

(1) Müşterilerin içeri girmek suretiyle tütün ürünlerini alabildiği işyerlerinde bu ürünlerin satış noktaları ve ödeme noktalarına; diğer işyerlerinde ise müşterilerin görebileceği yerlere asılması zorunlu yasal uyarılar;

a) Asgari A4 boyutunda, beyaz zeminde, yasal uyarı yazısı sürekli ve kalıcı olmak kaydıyla kâğıt veya süreklilik arz eden uygun bir materyal üzerinde yer alır,

b) Köşeleri oval kırmızı renkli çerçeve ile çerçevelenir,

c) Baskı yapılan alanın üstte kalan yüzde yirmibeşlik kısmında; siyah renkli “18” ibaresi ile bu ibarenin altında büyük harflerle yazılmış “YAŞ ALTI” ibaresinin, ortasından soldan sağa doğru çapraz şekilde bir kırmızı çubuk geçen kırmızı renkli bir daire içerisinde kapalı bulunduğu grafikten oluşan onsekiz yaş altına satış yapılamaz sembolünü içerir,

ç) En az iki santimetre büyüklüğünde, kırmızı renkli büyük harflerle yazılan “YASAL UYARI:” ibaresi ile siyah renkli büyük harflerle yazılan “18 YAŞINI DOLDURMAYANLARA SİGARA VE DİĞER TÜTÜN ÜRÜNLERİ SATILAMAZ; SATANLAR HAKKINDA YASAL İŞLEM YAPILIR." ibaresini içerir,

d) İtalik olmayan ve Haettenschweiler yazı karakteri kullanılarak Türkçe olarak yazılır ve yukarıda belirtilenlerin dışında başkaca işaret ve ibare içermez,

e) Kırmızı renk kullanılması gereken yerlerde bayrak kırmızı kullanılır,

f) Tütün ürünleri satışının yapıldığı yerlerde asılması zorunlu yasal uyarılar, ek-3’te yer alan örneğe uygun olarak düzenlenir.

(2) Yasal uyarılar, yukarıdaki şartlara uygun olmak kaydıyla, baskı, çıkartma ve yapıştırma gibi usullerle uygulanabilir.

(3) Kültür ve Turizm Bakanlığından ve diğer kurumlardan işletme belgesi almış turistik amaçlı ve benzeri tesisler, müzeler ve havaalanları gibi yabancıların yoğun olarak alışveriş yaptığı işyerlerine, Türkçe uyarılara ilaveten birer örneği ek-4’te yer alan en çok konuşulan yabancı dillerde uyarılar da asılabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tütün Ürünleri Tüketimine Tahsis Edilen Alanlarda Asılması Zorunlu Yasal ve Sağlık Uyarılarına İlişkin Esaslar

Yasal ve sağlık uyarılarının şekli ve içeriği

(1) Yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalarının yatarak tedavi gördüğü sağlık birimlerinde, ceza infaz kurumlarında, şehirlerarası veya uluslararası güzergâhlarda yolcu taşıyan denizyolu araçlarının güvertelerinde, otelcilik hizmeti verilen işletmelerin tütün ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş odalarında ve açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin icra edildiği yerler ile seyir yerlerinde oluşturulabilecek tütün ürünleri tüketimine mahsus alanlarda asılması zorunlu olan ve birer örneği ek-5’te yer alan sağlık uyarıları;

a) En az A4 boyutunda ve alanın büyüklüğüne uygun dikdörtgen şeklindeki beyaz zeminde, yasal uyarı yazısı sürekli ve kalıcı olmak kaydıyla veya kâğıt veya süreklilik arz eden uygun bir materyal üzerine baskı, çıkartma, yapıştırma veya afiş gibi yöntemlerle uygulanır,

b) Köşeleri oval olan kırmızı renkli çerçeve ile çerçevelenir,

c) İtalik olmayan ve Haettenschweiler yazı karakteri kullanılarak, A4 boyutunda en az bir santimetrelik, diğer boyutlarda ise en az iki santimetrelik puntoyla yazılır,

ç) Bu Yönetmeliğin 5 nolu ekinde yer alan ibarelerden birini içerebileceği gibi, Sağlık Bakanlığı ve Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun onayı alınmak kaydıyla, tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan ibare, şekil veya grafiklerden oluşabilir,

(2) Yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde, cezaevlerinde, şehirlerarası veya uluslararası güzergâhlarda yolcu taşıyan denizyolu araçlarının güvertelerinde tütün ürünleri tüketilmesine mahsus oluşturulan alanlarına 18 yaşını doldurmayanların giremeyeceğini ifade eden ve 1 inci fıkradaki şekil şartlarını taşıyan, bir örneği ek-7’de yer alan en az iki santimetre büyüklüğünde, kırmızı renkli büyük harflerle yazılan “YASAL UYARI:” ibaresi ile siyah renkli büyük harflerle yazılan “4207 SAYILI KANUN GEREĞİ BU ALAN TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜKETİMİNE AYRILMIŞTIR. 18 YAŞINI DOLDURMAYAN KİŞİLERİN BU ALANA GİRMESİ YASAKTIR.” ibaresini içerir yasal uyarı yazısı asılır.

(3) Türkçe uyarılara ilaveten birer örneği ek-8’de yer alan en çok konuşulan yabancı dillerde yasal uyarıları ile birer örneği ek-6’da yer alan sağlık uyarıları düzenlenebilir.

(4) Yasal ve sağlık uyarıları, tütün ürünleri tüketimine tahsis edilen alanlarda bulunan herkesin kolaylıkla görülebileceği ve okuyabileceği uygun yerlere asılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Cezai Hükümler

Cezai hükümler

(1) Bu Yönetmelikte belirtilen içerik ve şekil şartlarını taşımayan veya bunlar dışında ilave unsurlar içeren uyarı yazılarının geçerliliği yoktur.

(2) Yasal uyarıları asma yükümlülüğünü yerine getirmeyenler ile yasal uyarıları bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak asmadığı belirlenenler, 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin on birinci fıkrası uyarınca mahallî mülkî amir tarafından bin Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır.

(3) İdarî yaptırım uygulamasında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri dikkate alınır.

(4) Yasal uyarılarla ilgili olarak 4207 sayılı Kanunla kendilerine yüklenen görevleri yerine getirmeyen memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında, ceza hukuku sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla, tâbi oldukları mevzuatta yer alan disiplin hükümleri uygulanır.

ALTINCI BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.

Yönetmeliğin Ekleri:

Ekler