BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; gıda, gıda ile temas eden madde ve malzemeler ve yem ile ilgili analizleri yapmak ve Bakanlığın kurumsal kapasitesini güçlendirerek gıda kontrol hizmetlerini desteklemek üzere kurulan Ulusal Gıda Referans Laboratuvarının çalışma, görev ve yetkilerine dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, Ulusal Gıda Referans Laboratuvarının çalışma şekli, yönetimi ve faaliyet alanları ile ilgili hizmetlerin yürütülmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik; 7/8/1991 tarihli ve 441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 10 uncu maddesine, 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine, 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 5 inci maddesine, 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu, 29/5/1973 tarihli ve 1734 sayılı Yem Kanunu ile 1/3/2008 tarihli ve 2008/13300 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Akreditasyon: Bir laboratuvarın, bağımsız ve uluslararası yetkilendirilmiş bir kuruluş tarafından uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilmesi ve yeterliliğinin onaylanmasını,
b) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
c) Genel Müdürlük: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,
ç) Gıda/Gıda Maddesi: Tütün ve sadece ilaç olarak kullanılanlar hariç olmak üzere; içkiler ve sakızlar ile hazırlama ve işleme gereği kullanılan maddeler dâhil, insanlar tarafından yenilen ve/veya içilen ham, yarı mamul veya mamul her türlü maddeyi,
d) Gıda ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemeler: Gıda maddeleri ile temasta bulunan veya bulunmak üzere imal edilen her türlü madde ve malzemeleri,
e) Laboratuvar: Ulusal Gıda Referans Laboratuvar Müdürlüğünü,
f) Laboratuvar Bilgi Yönetimi Sistemi: Laboratuvarlarda numuneler, cihazlar, standartlar, laboratuvar kullanıcıları ve faturalama ile iş akış otomasyonu, depo ve ambarda tutulan kimyasal ve sarf malzemelere ilişkin stokların kontrolü gibi diğer laboratuvar işlevlerinin yönetimi için kullanılan bir yazılım sistemini,
g) Laboratuvar Tecrübesi: Resmî ve özel kurum ve kuruluşlara bağlı laboratuvarlarda, laboratuvarın çalışma konuları ile ilgili kazanılan tecrübeyi,
ğ) Prosedür: Kalite yönetim sistemlerinde işleyiş ile ilgili bilgileri içeren dokümanı,
h) Şahit numune: Numunenin alındığı parti ve kitleden, numune ile birlikte alınan, itiraz ve ihtilaflı durumlar için ayrılan numuneyi,
ı) Üst Çalışma Komisyonu: Bilimsel ve analitik işlerden sorumlu müdür yardımcısı, konuyla ilgili olmak üzere bölüm sorumluları, bölüm uzmanları gerektiğinde üniversiteler ve diğer bilimsel çalışma yapan ilgili kuruluş temsilcilerinden oluşan komisyonu,
i) Yem: Madde ve enerji bakımından hayvanın yaşama ve verim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ve belli sınır ve şartlarda yedirildiği zaman hayvanın sağlığına zararlı olmayan organik ve inorganik maddeler veya bunların karışımlarını,
j) Yeterlilik testi: Bir laboratuvarın performansının veya sonuçlarının belli aralıklarla laboratuvarlar arası testler aracılığıyla kontrol edilmesini veya diğer laboratuvarların sonuçlarıyla karşılaştırılmasını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Laboratuvarın Oluşumu, Faaliyet Alanları ve Çalışma Bölümleri
Laboratuvarın oluşumu ve faaliyet alanları
(1) Laboratuvar Bakanlığın atayacağı bir müdür ve üç müdür yardımcısından oluşur.
(2) Laboratuvarın faaliyet alanları aşağıda belirtilmiştir.
a) Halk sağlığını korumaya yönelik çalışmalara katılmak ve bu konuda ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak,
b) Kontrol laboratuvarları için ihtisaslaştığı konularda yeterlilik testleri düzenlemek, bunların değerlendirmesini ve takibini yaparak sonuçları Bakanlığa bildirmek,
c) Kontrol laboratuvarlarında yapılan analiz sonuçlarına itiraz olması halinde ihtisaslaştığı konularda şahit numune analizleri yapmak,
ç) Kontrol laboratuvarlarına ve talep halinde gerçek ve tüzel kişilere ihtisaslaştığı konularda eğitim ve danışmanlık hizmeti vermek,
d) Kontrol laboratuvarları arasında ortak çalışmalar düzenlemek, analiz metotları geliştirmek, metot validasyonunun yapılmasını sağlamak ve bunları konuyla ilgili diğer laboratuvarlara yaymak,
e) Öncelikli olarak Bakanlığa bağlı kontrol laboratuvarlarında yapılamayan analizler olmak üzere, gerektiğinde söz konusu laboratuvarlarda yapılabilen gıda, gıda ile temasta olan madde ve malzemeler ile yem numunelerine ait analizleri yapmak,
f) Bakanlığa bağlı kontrol laboratuvarları arasında metot birlikteliği ve standardizasyonu sağlamak,
g) Gıda güvenliği ve kalitesi ile ilgili konularda proje çalışmalarında görev almak ve işbirliği sağlamak,
ğ) Üniversiteler, diğer kamu kurum ve kuruluşları, Avrupa Birliği Komisyonu, Avrupa Birliği Topluluk referans laboratuvarları, diğer ülkelerin ulusal referans laboratuvarları, ulusal ve uluslararası bilimsel kurum, kuruluş, laboratuvar, özel sektör ve konuyla ilgili sivil toplum kuruluşları ile işbirliğinde bulunmak ve ortak araştırmalar gerçekleştirmek,
h) Ulusal gıda kodeksi çalışmalarına katılmak,
ı) Etkin ve sürdürülebilir hizmetleri yürütmek üzere Komitenin tavsiye niteliğindeki görüşlerini ilgili birimlere iletmek,
i) Koordine kontrol planlarının uygulanmasında yetkili otoriteye/Genel Müdürlüğe bilimsel ve teknik yardım sağlamak,
j) Bakanlıkça verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
Müdür
(1) Müdür, laboratuvarın en üst amiridir. Laboratuvarın faaliyet ve işlemlerinden Bakanlığa karşı sorumludur.
Çalışma bölümleri
(1) Çalışma bölümleri; Numune Kabul ve Rapor Düzenleme; Mikrobiyoloji; Biyoteknoloji ve Genetiği Değiştirilmiş Organizma; Gıda ve Yem Katkı maddeleri ile Orijin Tespiti, Taklit ve Tağşiş; Kalıntı; Veteriner İlacı Kalıntısı; Gıda ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemeler; Mineral Madde; AB ve Uluslararası İlişkiler; Eğitim, Yayın ve Strateji, Proje Yönetimi ve Laboratuvar Bilgi Yönetimi; Kalite Güvence ve Yeterlilik Testi ve Kalibrasyon; Çevre ve Atık Yönetimi ile İdari ve Mali İşler bölümleridir.
(2) Laboratuvar bünyesinde çalışma konuları ve ihtiyaca göre yeni bölümler oluşturulabilir. Bu değişiklikler için Genel Müdürlükten Olur alınır.
(3) Laboratuvarın etkin ve sürdürülebilir bilimsel hizmetlerinin güncel olarak takip edilmesi ve yürütülmesi, kısa ve uzun stratejilerin geliştirilmesi, bilimsel kalitenin devamlılığının sağlanması, yayın politikası oluşturulması ve diğer gerekli tavsiyelerde bulunmak üzere Müdür tarafından üst çalışma komisyonu oluşturulur. Komisyona bilimsel ve analitik işlerden sorumlu müdür yardımcısı başkanlık eder ve sekretarya görevini yürütür. Üst çalışma komisyonu yılda en az dört defa toplanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Personel
Personel
(1) Laboratuvarda istihdam edilecek müdür, müdür yardımcıları ile teknik ve sağlık hizmetleri personelinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen genel şartlara ek olarak aşağıdaki özel şartlar aranır.
a) Müdür, müdür yardımcıları ve bölüm sorumluları için; süt, gıda, zootekni, su ürünleri ve bitki koruma bölümü mezunu ziraat mühendisliği, gıda mühendisliği, kimya mühendisliği, kimya, su ürünleri mühendisliği, veteriner hekimliği, biyoloji, biyoteknoloji ve genetik dallarında en az lisans düzeyinde eğitim veren kurumlar ve bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulunca kabul edilen yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak ve müdür, müdür yardımcılarının atanması ve bölüm sorumlularının görevlendirilmesi için doktora yapanlarda üç yıl, yüksek lisans yapanlarda beş yıl, lisans eğitimi alanlarda yedi yıl laboratuvar tecrübesine sahip olmak.
b) Laboratuvarda istihdam edilecek teknik ve sağlık hizmetleri personeli için; süt, gıda, zootekni, su ürünleri ve bitki koruma bölümü mezunu ziraat mühendisliği, gıda mühendisliği, kimya mühendisliği, kimya, su ürünleri mühendisliği, veteriner hekimliği, biyoloji, biyoteknoloji, genetik ile istatistik, bilgisayar dallarında en az lisans düzeyinde eğitim veren kurumlar ve bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulunca kabul edilen yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak, doktora derecesi veya iki yıl laboratuvar tecrübesine sahip olmak.
c) Laboratuvarın faaliyet alanları ile ilgili konularda, fakültelerin iki yıllık meslek yüksek okullarından mezun olan teknikerler için iki yıl laboratuvar tecrübesine sahip olmak.
ç) Laboratuvarın faaliyet alanları ile ilgili konularda, laborant yetiştiren Tarım Meslek ve Anadolu Tarım Meslek Liseleri ve buna benzer liselerden mezun ve üç yıl laboratuvar tecrübesine sahip olmak.
d) Laboratuvar tecrübesi ve bilfiil çalışma gerektirmeyen AB ve Uluslararası İlişkiler, Eğitim, Yayın ve Strateji, Proje Yönetimi ve Laboratuvar Bilgi Yönetimi, İdari ve Mali İşler ve benzeri bölümlerde görev alacak personelde laboratuvar tecrübesi şartı aranmaz.
e) Müdür, müdür yardımcıları, teknik ve sağlık hizmetleri sınıfı personelin atanmalarında, dil gerekliliği bakımından, İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden en az birinden, son iki yıl içerisinde Kamu Personeli Dil Sınavı ile Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavından (C) ve üzeri ya da uluslararası geçerliliği olan yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavlarından eşdeğer puan almış olma şartı aranır.
(2) Destek hizmetlerini yürütecek olan personel sayısı, toplam personel sayısının yüzde yirmi beşini geçemez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Analiz ve verilen hizmet ücretleri
(1) Laboratuvar tarafından yapılan analizler ve verilen hizmetler için alınacak ücretler, 28/12/2006 tarihli ve 26390 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği esaslarına göre belirlenir.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmeliğin;
a) 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi 1/1/2010 tarihinde,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.