Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 7/7/2010 tarihli ve 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı Personeline İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun uyarınca yurt dışında vize başvuruları için Dışişleri Bakanlığına aracı hizmetini verecek kuruluşların/firmaların belirlenmesi, ülkelere göre aracı hizmet bedelinin tespit edilmesi, aracı hizmet verecek kuruluşlar/firmalar ile yapılacak sözleşmelere ilişkin hususların tespiti, aracı kuruluş/firma tarafından tahsil edilen vize başvuru hizmet bedeli payının ilgili aracı kuruluşça/firmaca konsolosluk hasılat hesabına yatırılması, payın Bakanlık hizmetlerinde kullanılması, gelir ve ödenek kaydına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 7/7/2010 tarihli ve 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı Personeline İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunun ek 1 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Dışişleri Bakanını,
b) Bakanlık: Dışişleri Bakanlığını,
c) Kuruluşlar/firmalar: Aracı hizmeti veren şirket/dernek/birlik/kuruluşu,
ç) Dış temsilcilik: Aracı hizmeti alan Büyükelçilik/Başkonsolosluğu,
d) Sözleşme: Aracı hizmetinin dış temsilcilik tarafından alınmasına yönelik olarak kuruluşlar/firmalar ile dış temsilcilik arasında imzalanacak aracı hizmet sözleşmesini,
e) Aracı hizmeti: Bu Yönetmelik kapsamında;
1) Kuruluş/firmanın tesis edeceği randevu sistemiyle başvuruları almasını,
2) Kuruluş/firmanın evrakın gerçekliğini kontrol etmesini,
3) Kuruluş/firma tarafından başvuru sahiplerine ilişkin tüm gerekli bilgilerin doğru ve eksiksiz olarak sisteme girilmesini,
4) Kuruluş/firma tarafından talep edilen belgelerin asılları ve başvuru sahibine ait pasaport ile birlikte güvenli şekilde dış temsilciliğe ulaştırılmasını,
5) Kuruluş/firma tarafından adresten pasaport ve başvuru evrakı teslim alınmasını,
6) Kuruluş/firma tarafından ön başvuru merkezlerinde özel salonlarda ikramda bulunulmasını ifade eden “VIP başvuru hizmeti”nin verilmesini,
7) Kuruluş/firmanın pasaport ve başvuru evrakını dış temsilciliğin öngördüğü zamanda dış temsilciliğe teslim etmesini,
8) Kuruluş/firmanın vize harcının dış temsilciliğe ödenmesinin sağlanmasını,
9) Kuruluş/firmanın, hizmet bedelini gösterir makbuzların örneklerini dış temsilciliğe teslim etmesini,
10) Kuruluş/firmanın değerlendirme süreci tamamlanan pasaportların başvuru sahiplerine iade etmesini,
11) Kuruluş/firmanın alınan tüm vize başvurularının kayıtlarını ve hizmet bedelinin ayrıntılı muhasebe kayıtlarını tutmasını,
12) Bakanlıkça uygun görülecek vize başvurularıyla ilgili diğer hizmetleri sağlamasını,
f) Pay: 7/7/2010 tarihli ve 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı Personeline İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunun ek 1 inci maddesi uyarınca temsilcilik hasılat hesabına yatırılan tutarları,
g) Teminat: En az vize aracı hizmet bedelinin dış temsilcilikçe bir yıl içinde ita edilen vize sayısıyla çarpımının yüzde onluk bölümü tutarında olacak şekilde hesaplanan ABD Doları/ Avro/Türk Lirası cinsinden nakit veya söz konusu miktar karşılığı bankadan sağlanacak teminat mektubunu,
ifade eder.
Aracı hizmeti verecek kuruluş/firmanın belirlenmesi
(1) Bakanlık gerekli görmesi hâlinde bir dış temsilciliğin görev bölgesindeki bir şehirde aracı hizmeti almasını uygun görebilir.
(2) Bakan veya yetki verdiği görevli bu maddede kayıtlı kriterleri göz önünde bulundurarak o işe münhasır olmak üzere aracı hizmeti verecek kuruluşu/firmayı belirler.
(3) Aracı hizmet verecek kuruluşların/firmaların;
a) Yabancı ülke mevzuatına göre kurulmuş bulunanların o devletin yasaları uyarınca usulüne uygun şekilde kurulmuş ve faaliyetlerini sürdürüyor olmaları,
b) İflas, zorunlu tasfiye, kapanma, alacaklılarla anlaşma, haklarının sınırlandırılması ve benzeri görevlerini ifa etmesine engel teşkil edebilecek, aracı hizmet sağlamasını sekteye uğratabilecek durumda olmamaları ya da bu gibi durumların ilan edilmesine yol açacak dava sürecinde bulunmamaları,
c) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca vergiler dâhil vadesi geçmiş amme borcu bulunmaması,
ç) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçları bulunmaması,
d) Hizmet verilecek ülkedeki vize ön başvuru merkezinin/merkezlerinin dış temsilcilikçe belirlenen kurumsal, fiziksel ve teknik altyapısını tesis edebilecek olmaları,
e) Hizmeti daha önce veren ancak sözleşmede kayıtlı fesih maddeleri temelinde sözleşmesi feshedilmiş olan kuruluşlar/firmalar olmamaları,
gerekir.
(4) Aracı hizmet verecek kuruluşlardan/firmalardan ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
a) Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;
1) Bankalardan temin edilecek kuruluş/firma malî durumu ile ilgili belgeler,
2) Kuruluşun/firmanın, ilgili mevzuat uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri,
3) Kuruluşun/firmanın iş hacmini gösteren toplam cirosuna ilişkin bilgiler,
istenebilir.
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; kuruluş/firmanın, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu kanıtlayan belgeler istenebilir.
(5) Bakan veya yetki verdiği görevli tarafından kuruluşun/firmanın belirlenmesinden itibaren üç işgünü içerisinde kuruluşa/firmaya, tebliğ yapılan tarihten itibaren on gün içinde teminatını vermek suretiyle sözleşme imzalaması hususu bildirilir. Dış temsilcilik ile kuruluş/firma arasında süresi üç yılı aşmamak üzere sözleşme imzalanabilir. Üç yıldan daha az süreli sözleşme imzalanması öngörülüyor ise buna ilişkin karar Bakan veya yetki verdiği görevli tarafından alınır.
Aracı hizmeti verecek kuruluş/firmanın denetlenmesi
(1) Dış temsilcilikçe görevlendirilecek yetkililer gerekli görüldüğünde kuruluş/firma tarafından tutulan her türlü bilgi ve belgeye erişebilir ve inceleyebilir. Gerek görüldüğü takdirde dış temsilcilik merkezi denetleyebilir. Dış temsilciliğin denetleme yapması için kuruluş/firmaya öncesinden bilgi vermesine gerek bulunmamaktadır.
Aracı hizmet bedelinin belirlenmesi
(1) Aracı hizmet bedeli Bakan veya yetki verdiği görevli tarafından aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurularak belirlenir:
a) Aracı hizmetin alınacağı ülkeye yönelik vize rejimimiz.
b) Söz konusu ülkeden ülkemize yönelik turizm, iş, çalışma, eğitim, tedavi ve benzeri amaçlı ziyaretlerin yoğunluğu.
c) Ülkenin sosyal ve ekonomik durumu.
ç) Hizmet alınması planlanan ülkede üçüncü ülkelerce alınan vize aracı hizmetinin bedeli.
(2) Aracı hizmet bedeli, vize başvurusu için kuruluş/firma tarafından vize talep edenden her ne ad altında olursa olsun alınan tutardır. Ancak, ilgili ülke mevzuatı gereğince aracılık hizmeti veren tarafından tahsil edilen katma değer vergisi (KDV) veya aynı mahiyetteki vergiler bu tutara dâhil değildir.
Aracı hizmet vermesi uygun görülen kuruluş/firma ile yapılacak sözleşmede yer alacak hususlar
(1) Bu Yönetmeliğe göre düzenlenecek sözleşmelerde aşağıdaki hususların bulunması zorunludur:
a) Hizmetin adı, niteliği, türü, hizmetlerde iş tanımı.
b) Dış temsilciliğin adı ve adresi.
c) Kuruluşun/firmanın adı veya ticaret unvanı, tebligata esas adresi.
ç) Kuruluşun/firmanın uyması gereken aşağıda kayıtlı genel kurallar:
1) Türkiye Cumhuriyeti vize rejimi kapsamında vize ile ülkemize giriş yapmak isteyen yabancı uyruklu kişiler, 1/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesinde olmak kaydıyla, Bakanlık tarafından geliştirilen vize ön başvuru sistemi üzerinden yapacakları vize başvurusu sonrasında yapılan değerlendirme sonucu, uygun görüldüğü takdirde dış temsilcilikler eliyle etiket vize alarak seyahat edebilirler.
2) Dış temsilcilik gerekli gördüğü hallerde başvuru sahipleriyle bizzat görüşme/mülakat yapabilir.
3) Dış temsilcilik tarafından vizesi verilen yabancıların almış oldukları vize Türkiye’ye giriş için mutlak hak sağlamaz, hudut kapılarındaki yetkili emniyet görevlilerince mevzuat bakımından Türkiye’ye girişi uygun bulunmayan ve geldiği ülkeye gönderilmesine karar verilenler, kabul edilmeyen yolcu (Inadmissable Passenger ‘INAD’) kapsamında değerlendirilerek mevzuatta yer alan düzenlemelerin gereği yerine getirilir.
4) Kuruluş/firma ile dış temsilcilik arasında yapılacak sözleşme hükümleri 6458 sayılı Kanunda belirlenen esaslarda herhangi bir değişikliğe neden olmayacak olup ilgili mevzuata uygun olarak işletilir.
d) Aracı hizmet bedeli.
e) Sözleşmenin süresi.
f) Hizmet bedelinin yüzde yirmisinin konsolosluk hasılatı hesabına yatırılmasına ilişkin süreler.
g) Sözleşmede değişiklik yapılma şartları.
ğ) Aracı kuruluşun/firmanın sözleşme konusu hizmet ile ilgili çalıştıracağı personele, teknik donanıma ve güvenliğe ilişkin sorumlulukları.
h) Bakanlığın ve dış temsilciliğin hizmetin verilmesiyle bağlantılı yetki ve hakları.
ı) Aracı vize hizmetinin nasıl yürütüleceği.
i) Hizmeti verenin sözleşmeye aykırı faaliyette bulunması durumunda uygulanacak yaptırım. Aşağıdaki haller yaptırımı gerektirecek durumlar olarak sözleşmeye eklenir:
1) Kuruluş/firmanın sözleşme kapsamındaki faaliyetler çerçevesinde edindiği bilgi ve belgeleri kuruluş/firma ve personeli tarafından üçüncü şahıslarla paylaşılması.
2) Söz konusu bilgi ve belgenin sözleşmede öngörülen usul ve esaslar ile sözleşmenin amaçları dışında kullanılması.
3) Kuruluş/firmanın sözleşmeden doğan taahhüt ve yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya taahhüt ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi sırasında ortaya çıkabilecek kuruluş/firmadan kaynaklanan eksiklik veya hatalar nedeniyle temsilciliğin zarara uğraması.
4) Payın dış temsilcilik konsolosluk hasılatına yatırılmasına ilişkin sürelere riayet edilmemesi.
5) Kuruluş/firmanın başvuranlar arasında ayrım yapma, sırasını değiştirme, randevu süresinde öngörülen süreden daha fazla bekletme, sahtecilik gibi adaleti engelleyecek uygulamalarda bulunması.
j) Sözleşmenin feshine ilişkin şartlar. Aşağıdaki hal sözleşmenin feshini gerektirecek durum olarak sözleşmeye eklenir:
1) Kuruluş/firmanın aracı hizmetin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı eksiklik ve hata halleri. Bu hallerde dış temsilcilik tarafından bildirimde bulunulmaksızın sözleşme dış temsilcilik tarafından tek taraflı şekilde feshedilebilir.
k) Anlaşmazlıkların çözümü.
l) Farklı ülkelere göre belirlenecek teminatın türü ve tutarı.
Payın konsolosluk hasılat hesabına yatırılması
(1) Dış temsilcilikle görevlendirilen kuruluş/firma arasında imzalanan sözleşme çerçevesinde; kuruluş/firma, haftalık aracı hizmet bedelinin KDV ve aynı mahiyetteki vergiler hariç yüzde yirmisini, her Çarşamba günü mesai bitimine kadar dış temsilcilik konsolosluk hasılatı hesabına doğrudan yatırır.
(2) Hizmet verilen ülke ulusal mevzuatı nedeniyle bu tutarı dış temsilcilik konsolosluk hasılatı hesabına doğrudan yatırma imkânı olmaması durumunda, kuruluş/firma haftalık aracı hizmet bedelinin KDV ve aynı mahiyetteki vergiler hariç yüzde yirmisini her Çarşamba günü mesai bitimine kadar dış temsilcilik hesap işlerinden sorumlu memuruna bir teslim belgesi ile elden tevdi eder.
(3) Dış temsilcilik, konsolosluk hasılat hesabına yatırılan bu tutarı söz konusu miktarın yatırıldığı ayın konsolosluk hasılat cetvelinin 4 no’lu diğer tahsilatlar tablosunda “Aracı Hizmet Bedeli” açıklamasıyla gösterir.
(4) Dış temsilcilik, konsolosluk hesabına yatırılan veya elden teslim bu tutarın, olması gereken tutar olup olmadığını incelemekle yükümlüdür.
(5) Söz konusu inceleme sonucunda olması gereken tutar ile ödenen tutar arasında Bakanlık aleyhine bir fark tespit edilmesi hâlinde, aradaki fark tahsil edilir ve kuruluş/firma ile imzalanan sözleşmenin ilgili maddesine uygun olarak yaptırım uygulanır.
Payın bütçeleştirilmesi ve kullanılması
(1) Alınan payın, genel bütçenin (B) işaretli cetveline özel gelir kaydedilmesine; özel gelir olarak kaydedilen bu gelirler karşılığının Bakanlığın görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydedilmesine ve bu ödeneklerden harcanmayan tutarların ertesi yıl bütçesine devren ödenek kaydedilmesine ilişkin olarak 6004 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi ile yılı bütçe kanunu hükümleri uyarınca işlem yapılır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Dışişleri Bakanı yürütür.