BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, Yeminli Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarına ilişkin esaslar ile sınav konuları ve sınav komisyonunun çalışma usullerini düzenlemektir.
Kapsam
Bu Yönetmelikle; yeminli mali müşavirlik ve serbest muhasebeci mali müşavirlik sınavları ile ilgili sınav komisyonunun çalışma, sınavların hazırlanma, yapılma ve değerlendirme usûl ve esasları ile sınavlara ilişkin diğer hususlar düzenlenmiştir.
Dayanak
Bu Yönetmelik; 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu,
Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğini,
Odalar: Yeminli Mali Müşavirler Odaları ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odalarını,
Yeminli Mali Müşavir: Kanunun 2 nci maddesinin (B) bendi ile 12 nci maddesinde belirtilen işleri yapan ve 4 üncü maddesindeki genel şartları ile 9 uncu maddesindeki özel şartlarını taşıyan meslek mensuplarını,
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir: Kanunun 2 nci maddesinin (A) bendinde belirtilen işleri yapan ve 4 üncü maddesindeki genel şartlar ile 5 inci maddesinin (A) bendindeki özel şartları taşıyan meslek mensuplarını,
Serbest Muhasebeci: Kanunun 2 nci maddesinin (A) bendinin (a) alt bendinde belirtilen işleri yapan ve 4 üncü maddesindeki genel şartlar ile 5 inci maddesinin (B) bendindeki özel şartları taşıyan meslek mensuplarını,
Sınav Komisyonu: Kanunun 7 nci ve 10 uncu maddelerinde belirtilen komisyonu,
Sınav: Mesleki yeterliliğin ölçülmesi amacıyla, yeminli mali müşavir ve serbest muhasebeci mali müşavir adayları için sınav komisyonunca yapılan sınavları
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sınavlara İlişkin Esaslar
Temel esaslar
Sınavlarla ilgili temel esaslar şunlardır:
a) Yeminli Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adaylarının yeterliliğinin ölçülmesinde sınava tabi tutulmaları ve sınavlarda başarılı olmaları esastır.
b) Sınavlar; Yeminli Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için genel ve özel şartlar ile mesleklerin gerektirdiği diğer nitelikler gözönüne alınarak yapılır.
c) Yazılı olarak yapılacak sınavlarda gizlilik esastır.
d) Sınavlarla ilgili diğer hususlar Birlikçe belirlenir.
Sınava tabi olmayanlar
Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen yabancı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilenler için sınav şartı aranmaz.
Sınav türleri
Sınavlar aşağıdaki şekilde olur;
a) Yeminli Mali Müşavirlik sınavı; Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanların yeterlilik sınavını kazandıkları tarihten itibaren veya en az 10 yıllık Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik dönemi sonunda açılacak ve bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen konulardan ayrı ayrı olmak üzere yapılan sınavdır.
b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavı; Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj sonunda, bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin (b) bendinde belirtilen konulardan ayrı ayrı olmak üzere yapılan sınavdır.
Sınav zamanları
Birlik; Yeminli Mali Müşavirlik sınavlarını yılda üç kez, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarını ise staj dönemlerini gözeterek yılda üç kez yapar. Sınav günleri ve yerleri, sınav gününden en az bir ay önce Resmî Gazete'de yayımlanmak ve Birlik ve Odaların internet sitelerinde yayımlanmak suretiyle ilan edilir.
Sınava kabul şartları
Sınavlara girecek adaylarda; Kanunun 4 üncü maddesindeki genel ve 5, 8, 9 uncu maddelerindeki özel şartları taşımaları yanında 45 inci madde ve 48 inci maddenin ikinci fıkrasının (c), (d), (e) bentleri ile 49 uncu maddesinde belirtilen durumların bulunmaması gerekir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavına girebilmek için, aday meslek mensubunun stajı tamamlamış ve yanında veya denetim ve gözetiminde staj yaptığı meslek mensubundan staj değerlendirme notu olarak en az 100 üzerinden 60 almış olması gerekir.
Aranacak belgeler
Sınav komisyonunca oluşturulacak sınav dosyalarına konulmak üzere; sınava girecek adaylardan müracaat formuna ek olarak aşağıdaki belgeler istenir.
a) İlgili vergi dairelerinden alınacak mükellefiyet tesis tarihini gösterir belge ile affa uğramış olsalar dahi kaçakçılık suçlarından dolayı hüküm giymiş olunmadığını gösterir belge,
b) Cumhuriyet Savcılığından alınacak adli sicil belgesi (Adli sicil belgesinin, 3568 sayılı Kanunun 4/d bendinde belirtilen suçları kapsayacak ve adli sicil arşiv bilgilerini içerecek şekilde olması gerekir.),
c) Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adaylarının stajı tamamladığına dair belge,
d) Yeminli Mali Müşavir adayları için Kanunda belirtilen 10 yıllık çalışma süresini kanıtlayan belgeler,
e) Birlik Yönetim Kurulunca gerekli görülen diğer belgeler.
Sınav başvurusu
Sınava ilişkin başvurular, sınav ilanında belirtilen sürelerde Birliğe dilekçe ile bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde sayılan belgeler eklenmek suretiyle doğrudan, taahhütlü mektupla veya Odalar aracılığı ile yapılır. Postadaki gecikmeler dikkate alınmaz. Odalar aracılığıyla yapılacak başvurularda belgelerin Birliğe ulaşma tarihi esastır.
Başvuruların incelenmesi
Başvurular, Birlik tarafından sınava girebilmek için gerekli şartların mevcut olup olmadığı bakımından incelenir ve sınava girmeye hak kazananlar Birlik ve Odaların internet sitelerinde ilan edilir.
Sınava girecek adaylara Birlikçe sınava giriş belgesi verilir.
Sınav komisyonu
Sınav Komisyonu, Kanunun 7 ve 10 uncu maddelerine göre oluşturulur.
Sınavların hangi illerde yapılacağı Birlikçe belirlenir. Bu illerde sınav, Birlik tarafından belirlenecek yetkililerin denetim ve gözetiminde yapılır.
Sınav komisyonu üyeleri, sınavdan önce bir araya gelerek sınav sorularını hazırlar ve soru kağıtlarını imzalar.
Sınav soruları üyelerin gözetiminde yeterince çoğaltılıp, her bir konuya ait mühürlü zarflara konularak saklanır ve mahalline yollanır.
Sınav komisyonu üyelerinin ücretleri Birlik Yönetim Kurulu tarafından her yıl Ocak ayında belirlenir.
Birlik, sınavların güvenlik içinde yapılması için gerekli önlemleri alır ve uygular.
Sınav konuları
Sınavlar, meslek mensubunun teorik ve uygulama bilgisini ölçmek üzere meslek unvanları itibariyle, aşağıda belirtilen konulardan ayrı ayrı yapılır.
a) Yeminli Mali Müşavirlik sınav konuları:
1) İleri Düzeyde Finansal Muhasebe,
2) Finansal Yönetim,
3) Yönetim Muhasebesi,
4) Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku,
5) Revizyon,
6) Vergi Tekniği,
7) Gelir Üzerinden Alınan Vergiler,
8) Harcama ve Servet Üzerinden Alınan Vergiler,
9) Dış Ticaret ve Kambiyo Mevzuatı,
10) Sermaye Piyasası Mevzuatı.
b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınav konuları:
1) Finansal Muhasebe,
2) Finansal Tablolar ve Analizi,
3) Maliyet Muhasebesi,
4) Muhasebe Denetimi,
5) Vergi Mevzuatı ve Uygulaması,
6) Hukuk; Ticaret Hukuku, Borçlar Hukuku, İş Hukuku, SSK ve Bağ-Kur Mevzuatı, İdari Yargılama Hukuku,
7) Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Meslek Hukuku.
8) Sermaye Piyasası Mevzuatı.
Sınavların yapılması
Sınav listelerinde yer almayanlar ve sınav giriş belgesi olmayanlar sınava giremezler.
Sınavlar, duyurulan saatlerde başlar ve biter.
Sınav soruları, adayların huzurunda yetkililerce sınav mahallinde mühürlü zarflardan çıkarılır ve adaylara okunur veya dağıtılır. Durum bir "Sınav Başlama Tutanağı" ile tespit edilir.
Sınavlarda, köşesi kapanabilir ve mühürlenmiş özel kağıtlar kullanılır. Sınavlarda kopya çekenler ve verenler hakkında tutanak düzenlenerek ilgilinin sınavı geçersiz sayılır ve bu kişiler sınav mahallinden çıkarılır. Bunlar, sınavlara bir yıl süreyle alınmazlar.
Sınav bitiminde, bitiş saatini, sınava girenlerin sayısını, kaç kağıt kullanıldığını gösteren bir tutanak düzenlenir ve sınav yetkilileri ile sınavı son terk eden iki aday tarafından imzalanır.
Sınav notları
a) Yeminli Mali Müşavirlik sınavında başarılı sayılmak için sınav konularının her birinden 100 üzerinden en az 50 alınması şartıyla, alınan notların aritmetik ortalamasının en az 65 olması gerekir.
b) Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında başarılı olmak için her konudan 100 üzerinden en az 50 almak şartıyla, sınavın tüm konularının notları toplanır ve aritmetik ortalaması alınır. Başarılı sayılmak için bu ortalamanın en az 60 olması gerekir.
Yanında staj yapılan meslek mensubu tarafından verilen tezkiye not ortalaması ayrı bir ders gibi ortalamaya dahil edilir.
Sınavların değerlendirilmesi
Sınav Komisyonu, bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen notlama yöntemine göre cevap kağıtlarını ve sonucunu notlandırır ve değerlendirir.
Sınav kağıtlarında her sorunun notunun ayrı ayrı verilmesi esastır. Bunların toplamından o konudaki yazılı sınav notu ortaya çıkar.
Sınav komisyonu, adayların her sorudan aldıkları notları ve toplam sınav notunu liste halinde tutanakla tespit eder ve bu tutanaklar sınav evrakı ile birlikte saklanır. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavlarında staj sırasındaki tezkiye not ortalaması ayrı bir ders gibi tutanakta gösterilir.
Sınav sonuçları, sınavın bitiminden itibaren iki ay içinde Birliğin ve Odaların internet sitelerinde 15 gün süreyle ilan edilir. Sınava girenlerin sayısında artış olması halinde sınav sonuçlarının açıklanma süresi yirmi gün uzatılır.
Sınav sonu işlemleri
Birlik sınav sonuçlarını internet üzerinden ilan yolu ile duyurur ve ayrıca sınav sonuçlarını aday meslek mensuplarının sınav durumunun takibi için bağlı bulundukları Odalara gönderir.
Birlik, sınavda başarılı olanlara sonucu yazı ile bildirir ve ilgilinin özlük dosyasına konulmak üzere bağlı olduğu Odaya ayrıca gönderir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sınavların geçersiz sayılması
Sınava katılanlardan genel ve özel şartları taşımadıkları sonradan anlaşılanların sınavları geçersiz sayılarak, haklarında sınava dayalı olarak yapılmış işlemler iptal edilir. Bu durumda olanlar hiç bir hak talebinde bulunamazlar.
Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında ayrıca, Türk Ceza Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanması için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Sınavlarda sorulacak soruların önceden bilindiğinin tespiti halinde, katılanların tümü için geçerli olmak üzere sınav iptal edilir.
Sınav sonuçlarına itiraz
Sınava katılanlar, sınav sonuçlarına yazılı olarak itiraz edebilirler.
İtirazlar, sonuçların Odalarda ilan tarihinden itibaren 15 gün içinde bir dilekçe ile Birliğe yapılır. Bu itirazlar, Birlikçe en geç 30 gün içinde incelenip karara bağlanır ve sonuç itiraz edene yazılı olarak bildirilir.
Tekrar sınava girebilme
Yeminli Mali Müşavirlik sınavında başarılı olamayanlar, ilk sınav tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde yılda 3 kez açılacak tüm sınavlara girebilirler. Sınav süresi hiç bir nedenle uzatılamaz.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında başarılı olamayanlar, ilk sınav tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde yılda 3 kez açılacak tüm sınavlara girebilirler. Bu sınav süresi hiç bir nedenle uzatılamaz.
Bu sınav haklarını süresinde kullanmayanlar veya başarılı olamayanlar, altı ay süreyle meslek sınavlarına alınamazlar.
Altı aylık süreyi dolduranlardan dileyenler yeniden tüm konuları kapsamak üzere bu Yönetmelik hükümlerine göre sınavlara katılabilirler.
Sınav belgelerinin saklanması
Başarılı olanların belgeleri, ilgililerin Birlik meslek kütüğündeki dosyasında saklanır.
Başarısız olanlarla ilgili sınav belgeleri ise Birlikçe 3 yıl süre ile saklanır.
Sınav giderleri
Sınava gireceklerden miktarı her yıl Birlikçe belirlenecek bir meblağ sınav gider karşılığı olarak alınır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
20/9/1989 tarihli ve 20288 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Sınav Komisyonlarının Çalışma Usulleri, Sınav Esasları ve Sınav Konuları Hakkında Yönetmelik" yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar sınava girenlerin intibakı bir yıl içinde tamamlanır.
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu Başkanı yürütür.