Yeni Binek Otomobillerin Yakıt Ekonomisi ve CO2 Emisyonu Konusunda Tüketicilerin Bilgilendirilmesine İlişkin Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Bu Yönetmeliğin amacı; tüketicilerin bilinçli seçim yapabilmesine imkan vermek için, piyasada satışa veya kiraya sunulan yeni binek otomobillerinin CO₂ emisyonu ve yakıt ekonomisi ile ilgili bilgi edinmesini sağlamaktır.

Kapsam

Bu Yönetmelik, piyasada satışa veya kiraya sunulan yeni binek otomobilleri kapsar.

Dayanak

Bu Yönetmelik, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesi, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 388 inci ve 508 inci maddeleri hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,

b) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığını,

c) Komisyon: Avrupa Birliği Komisyonunu,

d) AT: Avrupa Topluluğunu,

e) MARTOY: 19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’i,

f) (AT) 715/2007: 21/4/2009 tarihli ve 27207 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hafif Yolcu ve Ticari Araçlardan Çıkan Emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) Bakımından Motorlu Araçların Tip Onayına İlişkin Yönetmeliği,

g) 80/181/AT: Ölçü Birimleri Yönetmeliğini(En son 1999/103/AT ile değiştirilen ve 71/354/AT Yönetmeliğinin yerine geçen),

h) 92/61/AT: İki veya Üç tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onay Yönetmeliğini,

ı) Araç: Raylı taşıt araçları, tarım ve orman traktörleri ile bütün müteharrik makineler haricinde en az dört tekerleği bulunan, azami tasarım hızı 25 km/saat’i aşan, karayollarında kullanılmak için tasarımlanmış, M1 sınıfı motorlu aracı,

i) M1 Sınıfı Araç: Sürücü dışında en fazla sekiz kişilik oturma yeri olan, yolcu taşımaya yönelik motorlu aracı,

j) Tip Onayı Belgesi: Motorlu araçların bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygunluğu sonucunda verilen belgeyi,

k) Onay Kuruluşu: Teknik Hizmet Kuruluşlarını görevlendiren, Tip Onay Belgelerini veren, gerektiğinde geri alan, diğer onay kuruluşlarıyla muhatap olan ve bunlarla temasları yürüten, imalatçının üretim uygunluk düzeltmelerine uyup uymadığını belirlemekten sorumlu kuruluş olan Bakanlığı,

l) Teknik Hizmet Kuruluşu(Teknik Servis): Onay Kuruluşunca deneyleri veya kontrolleri yapmak üzere görevlendirilen kurum veya kuruluşu,

m) Satıcı: Kamu kurum ve kuruluşları da dahil olmak üzere tüketiciye mal ve hizmet sunan, toptancı/perakendeci veya bu Yönetmelik kapsamına giren ürünleri satan, kiralayan, taksitli satışa sunan, promosyoncu veya nihai kullanıcıya tedarik eden gerçek veya tüzel kişiyi,

n) İmalatçı(Üretici): Araçların tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun sağlanmasından Bakanlığa karşı sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi; imalatçının Türkiye dışında olması halinde, imalatçı tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, araçların tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri araçların güvenliğine ilişkin özellikleri etkileyen gerçek veya tüzel kişiliği,

o) Binek otomobil: Bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından MARTOY’un 4 üncü maddesinde belirtilen ve (AT) 715/2007 sayılı Yönetmelik kapsamında olan M1 sınıfı motorlu araçları,

ö) Yeni binek otomobili: Nihai tüketiciye satışı hiç yapılmamış herhangi bir binek otomobilini,

p) Uygunluk belgesi: MARTOY’un altıncı bölümünde belirtilen şartlara göre düzenlenerek imal edilen aracın, onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edildiğini gösteren belgeyi,

r) Satış noktası: Potansiyel müşterilere satış veya kiralamak amacıyla yeni binek otomobillerinin sergilendiği veya sunulduğu mekan, bina, ticari sergi, fuar ve panayır gibi yerleri,

s) Resmi yakıt tüketimi: Onay Kuruluşu tarafından (AT) 715/2007 sayılı Yönetmelik hükümlerinde belirtilen ve MARTOY’un üçüncü ve altıncı bölümlerinde yer alan araç tip onayı belgesi veya uygunluk belgesine iliştirilen tip onaylı yakıt tüketimini; değişik varyant ve/veya versiyonların tek bir model altında gruplandırıldığı durumlarda o model için verilen yakıt tüketim değerinin, o gruptaki en yüksek resmi yakıt tüketimi olan varyant ve/veya versiyona dayandırılmasını,

ş) Resmi spesifik CO2 emisyonu: Saptanan binek otomobili için (AT) 715/2007 sayılı Yönetmelik hükümlerinde belirtilen ve MARTOY’un üçüncü ve altıncı bölümlerinde yer alan araç tip onayı belgesi veya uygunluk belgesine iliştirilen değeri; değişik varyant ve/veya versiyonların tek bir model altında gruplandırıldığı durumlarda o model için verilen CO2 değerinin, o gruptaki en yüksek resmi CO2 emisyonu olan varyant ve/veya versiyona dayandırılmasını,

t) Yakıt ekonomisi etiketi: Otomobile iliştirilen veya otomobilin yakınında açıkça görünür şekilde sergilenen resmi yakıt tüketimi ve resmi spesifik CO₂ emisyonunu ihtiva eden etiketi,

u) Yakıt ekonomisi kılavuzu: Yeni otomobil pazarında yer alan her bir modelin resmi yakıt tüketimi verileri ve resmi spesifik CO₂ emisyonunun derlenmesini,

ü) Promosyon literatürü: Otomobillerin pazarlanmasında, reklamında ve promosyonunda kullanılan teknik kullanma kılavuzu, broşür, gazete, magazin ve ticari basımdaki reklamlar ve posterler gibi tüm basılı malzemeler ve diğer malzemeleri,

v) Marka: İmalatçının, uygunluk belgesinde ve tip onayının belgelenmesinde yer alan ticari markasını,

y) Model: Marka, tip ve varsa ve uygunsa binek otomobilin farklı varyantı veya versiyonunun ticarî tarifini,

z) Tip, varyant ve versiyon: MARTOY Ek-I Bölüm B’de tanımlandığı üzere imalatçı tarafından açıklanan ve belirlenen aracın ayırt edilmesinin sadece tip, varyant ve versiyonunun alfanumerik karakterlerle tanımlanmasını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Üretici ve Satıcının Yükümlülükleri, Etiket, Poster / Gösterim, Kılavuz

Resmi yakıt tüketimi ve resmi spesifik CO₂ emisyon değerleri Madde 4’de yer alan tanımlara uygun olarak belirtilmelidir.

Yeni binek otomobilin resmi spesifik CO2 emisyon sınıfı, Yönetmeliğin ekinde yer alan (EK-V)’e uygun olarak belirlenir.

İmalatçı; satacağı, promosyonunu yapacağı, kiralayacağı, taksitli satışa sunacağı veya nihai kullanıcıya tedarik edeceği bu Yönetmelik kapsamı otomobillerle ilgili etiketlerde, tüketicilerin bilgilenmesini teminen, yakıt ekonomisi ve CO₂ emisyon verilerini belirtir.

Etiket, Ek-I’de belirtildiği gibi düzenlenmeli ve satış noktasında yeni binek otomobiline iliştirilmeli veya otomobilin yakınında açıkça görünür şekilde sergilenmelidir.

Tüm binek otomobil modelleri satışa veya kiraya sunulurken veya sergilenirken veya satış noktası üzerinde iken her bir otomobil markası için, resmi yakıt tüketim verileri ve resmi spesifik CO2 verileri Ek-III’teki format uyarınca göze çarpacak şekilde poster/gösterimle sergilenmelidir.

Ayrıca imalatçı, Ek-IV’teki şartlar gereğince otomobil modellerinin resmi yakıt tüketim ve resmi spesifik CO₂ verilerini ihtiva eden tüm promosyon literatürünü ve farklı promosyon materyallerini sağlamalıdır.

Bu Yönetmelikte belirtildiği şekilde etiketin satış noktasında açıkça görünür şekilde her bir yeni binek otomobilinin yakınında sergilenmesini veya iliştirilmesini sağlamaktan satıcı, bayi, acente ve imalatçı müteselsilen sorumludur.

Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce imal edilmiş otomobiller ile ikinci el otomobiller için etiket zorunluluğu yoktur.

Bakanlık, imalatçıların görüşlerini de alarak Ek-II’deki şartlar gereğince asgari birer yıllık dönemler halinde yakıt ekonomisi ve CO₂ emisyonu ile ilgili bir kılavuz hazırlayacaktır. Tüketiciler bu kılavuzu satış noktalarından ve Bakanlıktan ücretsiz olarak temin edebileceklerdir.

Tüketicilerin yanılmalarına sebep olabilecek, bu Yönetmelik hükümlerine uymayan yakıt tüketimi ve/veya CO₂ emisyonuna ait başka işaret, sembol veya tesciller yeni binek otomobillerinin etiket, kılavuz, poster veya promosyon literatürlerinde ve materyaller üzerinde yer almamalıdır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Ceza Hükümleri

Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında 6502 sayılı Kanun ve/veya 7223 sayılı Kanunun idari para cezası ile ilgili hükümleri uygulanır.

Denetim

Bu Yönetmeliğin uygulanmasında Bakanlık müfettişleri ve kontrolörleri ile Bakanlıkça görevlendirilecek diğer personel; denetleme inceleme ve araştırma yapmaya yetkilidir.

Avrupa Birliği mevzuatına uyum

Bu Yönetmelik, Yeni Binek Otomobillerin Yakıt Ekonomisi ve CO2 Emisyonu Konusunda Tüketicilerin Bilgilendirilmesine İlişkin 13/12/1999 tarihli ve 1999/94/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.

Uygulama

Bu Yönetmelik, 70/220/AT “Motorlu Araçların Motorlarından Çıkan Gazların Havayı Kirletmesine Karşı Alınacak Tedbirler ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği”nin zorunlu olarak uygulanmasına başlanmasından itibaren imal veya ithal edilen ve anılan Yönetmeliğe göre AT Tip Onayı almış olan binek otomobillere uygulanır.

Geçiş Hükmü

Bu maddeyi ihdas eden Yönetmelik ile uygulamaya alınan hükümler, bu maddenin yayımı ile 1/6/2023 tarihleri arasında ihtiyari, 1/6/2023 tarihi itibarıyla zorunlu olarak uygulanır. 31/5/2023 tarihine kadar imal edilen araçların, imal tarihinde yürürlükte bulunan Yakıt Ekonomisi ve CO2 Emisyonu Etiketine uygun olarak piyasaya arzı ve piyasada bulundurulması, 1/6/2023 tarihi itibarıyla kısıtlanmaz ve engellenmez.

Yürürlük

Bu Yönetmelik 1/1/2009 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.

Ekler