BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Bu Yönetmelik; üretici imkanlarından da yararlanmak suretiyle, zeytin hastalık ve zararlılarıyla, doğal çevreye en az zarar verecek şekilde, tekniğine uygun, etkin, ekonomik ve toplu mücadele yapılmasını sağlamak için kurulan Birliklerin, kuruluş ve çalışma esaslarını belirlemek amacı ile hazırlanmıştır.
Kapsam
Bu Yönetmelik; Birliklerin kuruluş, çalışma esasları, yetki, sorumluluk ve görevleriyle, Bakanlığın diğer kamu kurum ve kuruluşlar ile ilişkilerini kapsar.
Hukuki Dayanak
Bu Yönetmelik; 26/1/1939 tarih ve 3573 Sayılı Zeytinciliğin İslahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun 28/2/1995 tarihli ve 4086 Sayılı Kanun’la değişik 17 nci maddesi hükmüne istinaden hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikle geçen;
Bakanlık: Tarım ve Köy İşleri Bakanlığını,
Genel Müdürlük: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,
Araştırma Enstitüleri: Zirai Mücadele Araştırma Enstitüleri ile Zeytincilik Araştırma Enstitülerini,
Müdürlük: Bakanlığa bağlı İl veya İlçe Müdürlükleri ile Bitki Koruma Şube Müdürlüklerini,
Birlik: Zeytin yetiştirmeye uygun bölgelerde, İl Özel İdareleri, Belediyeler ve köyler tarafından zeytin hastalık ve zararlıları ile mücadele amacıyla kurulan mahalli idare birliklerini,
Hastalık ve Zararlılar: Zeytin üretiminde ekonomik kayıplara neden olan böcek, akar, nematod. fungus, bakteri, virüs ve benzeri zararlı etmenleri.
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Birliklerin Kuruluşu, Faaliyet Konuları ve Statüleri
Kuruluş
Zeytincilikle iştigal eden il ve ilçelerde; İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Köyler mahalli halkın zeylin hastalık ve zararlıları ile mücadele konusundaki ortak ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olmak üzere, Birlikler kurabilirler.
Birlikler, Anayasa'nın 127 nci maddesi hükmünce Bakanlar Kurulu izni alınarak, 1580 Sayılı Belediye Kanununun 133-148 inci maddelerindeki esaslara göre kurulur.
Faaliyet Alanları
Birliklerin faaliyet alanları şunlardır:
a) Zeylin hastalık ve zararlılarına karşı mücadele için Bakanlığın ilgili kuruluşları ile işbirliği yapmak,
b) Mücadele için gerekli ilaç, cezbedici, alet, uçak, helikopter, işgücü, tuzak ve benzeri girdileri tedarik etmek, sürvey ve mücadele konularında Müdürlüklerle teknik işbirliği yapmak,
c) Müdürlüklerle işbirliği yaparak Modern Zirai Mücadele tekniklerinin geliştirilmesine yardımcı olmak,
d) Uygulanacak mücadelelerin gerektirdiği haberleşme sistemini kurmak, geliştirmek ve işletmek,
e) Üreticilerin zeytin hastalık ve zararlıları konusunda eğitimlerini sağlamak, bu amaçla Müdürlüklerle işbirliği yapmak ve kurslar düzenlemek,
f) Gerekli hallerde çalışma alanı ile ilgili imalat ve inşaat yapmak, gayrimenkul edinmek, kiralamak, kiraya vermek, trampa işlemlerinin yanısıra gayrimenkul rehni tesis etmek,
g) Havadan yapılacak mücadeleler için uygun yerlerde sabit uçak ve helikopter pistleri kurmak, havacılık ve uçuş şartlarının gereğini yapmak,
h) Gerekli hallerde mücadeleyi zamanında ve topluca gerçekleştirebilmek için, bu işi yetkili kişi ve kuruluşlara ihale etmek,
ı) Hastalık ve zararlılarla mücadelede önemli bir yeri bulunan kültürel önlemleri üreticilere aldırmak, zeytinciliğin ıslahı ve yabanilerinin aşılattırılması hususunda çalışan Müdürlüklerle ve Araştırma Enstitüleri ile koordinasyon kurmak,
j) Zeytin ve zeytin ürünlerinin tanıtım ve pazarlanması konularında üyelerine yardımcı olmak,
k) Başarılı üreticilerin ödüllendirilmesini sağlamak,
l) Uluslararası Zeytinyağı Konseyi gibi kuruluşlara, Bakanlığın onayı ile üye olmak ve faaliyetlerine katılmak,
m) Envanter çalışmaları yapmak,
n) Birlik personeline ait kadroların ihdas, değiştirme ve kaldırılmasına karar vermek.
o) Zeytin ve zeytin ürünleri ihracaatı ile ilgili olarak hükümet yetkilileri ile istişarelerde bulunmak,
p) Zeytinciliğin geliştirilmesi ile ilgili Devletçe yapılacak yatırımlara ve faaliyetlere katkıda bulunmak.
Hukuki Statü
Birlikler, kamu tüzel kişiliğine sahip olup, görevlerinin ifasında üye mahalli idarelerin sahip oldukları hak ve yetkilere sahiptirler.
İşbirliği
Birlikler, faaliyetlerinin yürütülmesinde; Bakanlık, Genel Müdürlük, Müdürlükler, Araştırma Enstitüleri ile benzer amaçlı kamu ve özel kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapabilirler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Birliklerin Organları, Organların Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Organlar
Birliklerin organları şunlardır:
a) Birlik Meclisi,
b) Birlik Encümeni.
c) Birlik Başkanı.
Birlik Meclisi
Birlik Meclisleri; birlik üyesi mahalli idarelerin meclislerince 1580 Sayılı Belediye Kanununun 140 ıncı maddesince seçilecek üyeler, ilgili Valiler, Kaymakamlar, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Bakanlık İl ve İlçe Müdürleri, Bitki Koruma Şube Müdürleri, bölgedeki Araştırma Enstitüsü Müdürleri, Belediye Başkanları ve Köy Muhtarlarından oluşur. Birlik meclislerinde üye mahalli idarelerin temsilcilerinin sayısı, diğer üyelerin sayısından fazla olmak zorundadır.
Seçilmiş asil üye sayısı kadar yedek üye seçilir.
Birlik Meclisinin seçilmiş üyelerinin görev süresi azami 5 yıldır.
Seçilmiş üyelerin herhangibir nedenle ayrılması veya asil üyenin zorunlu sebeplerle Birlik Meclisine katılmaması hallerinde, bu durumun Birlik Meclisi Başkanınca belgelendirilmesi üzerine, seçilmiş yedek üye Birlik Meclisine katılır.
Seçilmiş üyelerden, herhangibir nedenle üyeliklerini kaybedenler, Birlik Meclisi üyeliğini de kaybetmiş sayılırlar.
Birlik Meclisinin Görev Yetki ve Sorumlulukları
Birlik Meclisinin görev yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) Birlik Başkanı, Birlik Başkan Vekilini ve Encümen üyelerini seçmek,
b) Çalışma plan ve programlarını karara bağlamak,
c) Birliğin bütçe ve kesin hesabını görüşüp karara bağlamak, bütçenin program ve alt programları arasında aktarma yapmak, ek ve olağanüstü ödenek vermek,
d) Birlik Başkanı tarafından hazırlanıp sunulan bir önceki yıla ait çalışma raporlarını incelemek ve kabul etmek,
e) Birlik personeline ait kadroların ihdası, değiştirilmesi ve kaldırılması hakkında karar vermek,
f) Üye mahalli idarelerin bir sonraki yıl bütçelerine koyacakları Birlik katılma payı oranları konusunda teklifte bulunmak, gerektiğinde artırılmasına karar vermek,
g) Birlik adına alınan ve süresi bir yılı aşan ikraz ve istikrazları karara bağlamak,
h) Şarta bağlı yardımların amacına uygun bir şekilde kullanılmasını izlemek ve bu hususta gereken kararları almak,
ı) Birlik Başkanının Birlik hizmet ve faaliyetleri ile ilgili konulardaki önerilerini görüşüp karara bağlamak,
j) Kuruluş amacında belirtilen görevlerle ilgili olarak uluslararası özel ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla yapılacak işbirliği konusunda karar almak ve Bakanlığın onayına sunmak,
k) Birlik Tüzüğünde değişiklik yapılmasına karar vermek,
l) Birliğin feshine karar vermek,
m) Birbirini takibeden 3 toplantıya mazereti olmaksızın katılmayan Meclis üyelerinin istifa etmiş sayılmalarına karar vermek,
n) Başkan tarafından Mecliste görüşülmesi istenen diğer konular hakkında karar almak.
Birlik Meclis Toplantıları ve Karar Çoğunluğu
Birlik Meclisi her yıl Nisan ve Aralık aylarında olağan olarak Birlik Merkezinde toplanır.
Birlik Meclisi, Başkanın veya Birlik Meclisi üyelerinin üçle birinin yazılı isteği üzerine olağanüstü olarak toplantıya çağrılabilir. Gerekli çoğunluk sağlanamazsa, Başkan tarafından toplantı üç gün sonraya ertelenir. İkinci toplantıda, üye sayısına bakılmaksızın görüşmelere başlanır ve karar verilir. Ancak, olağanüstü toplantıda gündemdeki konular dışında başka bir konu görüşülemez.
Birlik Meclisi, üye tam sayısının yarıdan bir fazlasıyla toplanır. Kararlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
Birlik Meclisi Kararlarının Kesinleşmesi
Bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinin (b), (c), (e), (g) ve (j) bentlerinde yer alan konularla ilgili Birlik Meclisi kararları, Bakanlığın uygun görüşü alınmak şartıyla, Birliğin yetki alanı bir il sınırları içinde ise, o İl Valisinin; Birliğin yetki alanı birden çok ili kapsıyorsa İçişleri Bakanlığının onayı ile kesinleşir. Diğer kararlar kesindir.
Ayrıca, Birlik Meclisinin alacağı tüm kararlar, 15 gün içerisinde bilgi için yetki alanına göre, ilgili Vali, İçişleri Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile üye mahalli idarelere gönderilir.
Birlik Encümeni
Birlik Encümeni; Birlik Başkanı, Birlik Genel Sekreteri, Birlik Saymanı ile Birlik Meclisinin bir yıl süre için kendi üyeleri arasından seçeceği 2 üye olmak üzere, 5 üyeden oluşur.
Birlik Başkanı, Encümenin Başkanıdır. Başkanın bulunmadığı hallerde, Birlik Başkanlığı görevi, Başkan Vekili tarafından yürütülür. Birlik Genel Sekreteri ve Birlik Saymanı, Birliğin tabii üyeleridir.
Birlik Encümeninin Görev Yetki ve Sorumlulukları
Birlik Encümeninin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) Birlik Başkanlığı tarafından hazırlanan bütçenin ilk incelemesini yapmak,
b) Bütçe kesin hesabı hakkında görüş bildirmek,
c) Bütçenin faaliyet-proje dahilindeki harcama kalemleri arasında aktarma yapmak,
d) Birliğin yıllık çalışına ve yatırım programını hazırlamak ve Meclisin görüşüne sunmak,
e) Aylık cetvelleri incelemek ve karara bağlamak.
f) Artırma ve eksiltme şartnameleri ile ihaleleri ve pazarlık kararlarını incelemek ve tasdik etmek.
g) Meclisin yetki alanına giren konularla ilgili teklifleri, Birlik Meclisine sunmak,
h) Muhasebe hesaplarını denetlemek, Birlik bütçesinin uygun harcanıp harcanmadığını kontrol etmek,
ı) Bu Yönetmelikte sayılan görevler ile, kanunlarla Birlik Meclisine görev olarak verilen konuları, Meclisin toplantı halinde bulunmadığı zamanlarda, Meclisin ilk toplantısında onaya sunulmak şartıyla görüşüp karara bağlamak.
Birlik Encümeni Toplantıları ve Karar Çoğunluğu
Birlik Encümeni, en az 15 günde bir defa üye tam sayısının yarıdan bir fazlasının iştirakiyle toplanır ve toplantıda bulunanların yarıdan bir fazlasının oylarıyla karar verir. Oyların eşitliği halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır.
Birlik Başkanı ve Başkan Vekili
Birlik Meclisi, kendi üyeleri arasından Birlik Başkanı ve Başkan Vekilini seçer. Bunların görev süreleri azami 5 yıldır. Başkan veya Başkan Vekili azami üst üste 2 defa seçilebilir. Birliğe İl özel idareleri de iştirak elmiş ise, başkan ve başkan vekilinin seçiminde: 1580 sayılı Belediye Kanununun 144 üncü maddesi hükmü uygulanır.
Birlik Başkanının Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Birlik Başkanının görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) İdari ve yargı mercilerinde Birliği temsil etmek veya temsil ettirmek,
b) Bütçe tasarısını, çalışma plan ve programını, kesin hesap cetvellerini, yıl sonu faaliyet raporunu hazırlayıp ilgili makamlara sunmak ve bütçeyi uygulamak,
c) Birlik faaliyetleri ile ilgili olmak üzere, Meclis ve Encümenin kararlarını uygulamak, sonuçlarını izlemek ve değerlendirmek,
d) Meclis ve Encümen kararlarını gerektirmeyen 1580 sayılı Belediye Kanununun belediye başkanına yerdiği görevleri yürütmek ve yetkilerini kullanmak,
e) Birlik bütçesinin ita amirliğini yapmak veya gerekliğinde Birlik Genel Sekreterine ita amirliği yetkisini vermek,
f) Birlik gelirinin tahsilini sağlamak. Birliğin alacak hak ve menfaatlerini izlemek ve korumak,
g) Birlik Meclisini toplantıya çağırmak,
h) Birliğin yıllık programını uygulamak,
i) Birlik Encümeninin de görüşünü alarak, Birlikte ilgili konularda Birlik Meclisine teklifte bulunmak,
j) Birlik adına şartsız bağışları kabul etmek,
k) Birliğin taşınır ve taşınmaz varlığını yönetmek,
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Birlik Görevlilerinin Atanması, Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Kadro ve Atanma
Birlik tarafından istihdam edilecek personel ile ilgili kadro, işe alınma, terfi, sicil, disiplin ve benzeri işlemler, üye İl özel idareleri ve belediyelerin tabi oldukları hükümlere göre yürütülür.
Genel Sekreterin Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Birlik Genel Sekreteri, Birliğe ait hizmetleri, Birlik Başkanı adına onun direktif ve sorumluluğu altında yürütür.
Birlik Başkanı, hangi işlerin Genel Sekreter tarafından yürütüleceğini bir Yetki Devri Yönergesi ile belirler.
Birlik Genel Sekreteri, Birlik personelinin birinci sicil amiridir.
Birlik Genel Sekreteri, Bitki Koruma Bölümü mezunu veya Zirai Mücadele konusunda en az 5 yıl çalışmış Ziraat Mühendisleri arasından seçilerek atanır.
Master ve Doktora yapmış Ziraat Mühendisleri seçme sırasında tercih sebebi sayılır.
Birlik Saymanının Görev, Yetki ve Sorumlulukları
Birlik Saymanının görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) Birliğin bütçesini hazırlamak,
b) Birliğin gelir ve gider bütçeleri ile ilgili defter kayıtlarını tutmak ve hesap işlerini yapmak,
c) Birlik bütçesine konulan gelirleri tahsil etmek veya ettirmek,
d) Birlik gider bütçesindeki ödeneklere ait giderlerin ödenmesini sağlamak,
e) Mutemetlere verilen avans ve adlarına açılan kredilerle ilgili gider belgelerini incelemek ve mahsup etmek, mahsup dışı kalan avans ve kredi varsa araştırmak ve mahsubunu sağlamak,
f) Bütçe kesin hesaplarını hazırlamak ve yetkili kurulların onayına sunmak,
g) Kanun ve diğer mevzuatla belediye saymanlarına verilen diğer görevleri yapmak.
Birlik saymanları, Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Tüzüğü ve belediye saymanlarına ilgili diğer mevzuatla verilen yükümlülüklerle de sorumludur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Mali Hükümler
Birliğin Gelirleri
Birliğin gelirleri şunlardır:
a) Mahalli idareler ve doğal üyelerin, Birlik Tüzüğünde öngörülen katılım payları,
b) Bakanlıkça sağlanan ayni yardımlar ile Birlik bütçesine transfer edilebilecek nakdî yardımlar,
c) İsteğe bağlı olarak yapılacak hizmetlerin karşılığı olarak alınacak ücretler,
d) Faiz gelirleri.
e) Yardım ve bağışlar,
f) Bakanlığın izni ile 6968 Sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun 24 üncü maddesi ile 3573 Sayılı Zeytinciliğin İslahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun 4086 Sayılı Kanunla değişik 17 nci maddesi gereğince üreticiden, mücadele gideri olarak tahsil edilecek miktar,
g) Diğer gelirler.
Birliğin Giderleri
Birliğin giderleri şunlardır:
a) Kanunlar ve bu Yönetmelikle Birliğe verilen görev ve hizmetleri karşılamak için yapılan harcamalar,
b) Birlik idaresinin yönetim ve personel giderleri,
c) Birlik Meclisi ve Birlik encümeni üyeleri ile Başkan, Başkanvekili ve diğer personelin yolluk ve diğer giderleri,
d) Özel kanun, Birlik Meclisi kararı, ilam ve sözleşmelere dayanan harcamalar ve borçlar,
e) Çeşitli giderler.
Birlik Bütçesi
Birlik bütçesi, her yıl Ocak ayı başından Aralık ayı sonuna kadar bir yıla ait gelir ve gider tahminlerini gösteren ve Birlik gelirlerinin toplanmasına, harcanmasına ve hizmetlerinin yapılmasına izin veren meclis kararına dayanan, biri gider bütçesi diğeri gelir bütçesi olmak üzere iki kısımdan oluşan bir program bütçe şeklinde düzenlenir.
Bütçe kararnamesinde; gelir ve gider toplamları, Birlik Encümenine verilen yetkiler, Birlik üyelerinden toplanacak katılım paylarının taksit süreleri ve tahsil tarihleri, Birliğin göreceği hizmetler karşılığı alınacak ücretlere ait tarifeler ile ilgili diğer hususlar maddeler halinde açıklanır. Bütçe kararnamesine, kanun ve diğer mevzuata aykırı hüküm konulamaz.
Birlik Meclisi, Birlik bütçesini Aralık ayı olağan toplantısında görüşerek, bütçe kararnamesini maddeler gelir ve gider bütçesini ise bölümler bazında inceler ve gerekiyorsa değiştirerek kabul eder.
İta Amiri
Birlik Başkanı, Birlik bütçesinin ita amiridir. Birlik Başkanı, yazılı olarak ve kapsamını belirtmek şartıyla, bu yetkisini Birlik Genel Sekreterine devredebilir.
Birlik Alım, Satım, İhale ve Hesap İşleri
Birlik, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu, 1050 Sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve Belediye Bütçe ve Muhasebe Usulü Tüzüğü ile bu Tüzüğün uygulanmasını gösteren yönetmeliklere tabidir.
Birliğin Tutacağı Defter ve Kayıtlar
Birlikde, Meclis ve Encümen karar defteri ile, gelen-giden evrak kayıt defteri ve üye kayıt defteri tutulur.
Birlikde, Belediye Muhasebe Usulü Hakkındaki Tüzük ile bu Tüzüğe göre çıkarılan Yönetmeliğin öngördüğü bütçe ve muhasebe hesapları açılır ve yardımcı defterler tutulur.
Birlik, “Bütçe Giderleri ve Ödenekler Defteri”, “Bütçe Gelirleri Yardımcı Hesapları Defteri”, “Avans ve Kredi Defteri”, “Banka Cari Defleri” ve “Adi Emanetler Defteri” tutmak zorundadır.
Birliğin gelirleri, bir “alındı” ile tahsil edilir ve paraları bankada muhafaza edilir.
Birliğin giderleri, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde belirtilen evrak ile yapılır.
ALTINCI BÖLÜM
Diğer Hükümler
Denetim
Birlikler, İçişleri ile Tarım ve Köyişleri Bakanlıklarının ilgili birimlerince ortaklaşa hazırlanacak programlar dahilinde denetlenir.
Programlar
Birlik, yıllık mücadele programlarını, her yıl Bakanlık İl Müdürlüklerince hazırlanan ve onaylanan konular arasından seçer.
Bakanlık İl Müdürlüklerinin programı dışında mücadele konusu seçilemez.
Mücadele programlarının uygulanması esnasında, Birliğe, talepleri halinde, Bakanlıkça Müdürlüklerden yeteri kadar teknik personel ve araç yardımı yapılabilir.
Mücadele Programları, Bakanlık Teknik Talimatları dahilinde uygulanır.
Birliğe Katılma
Birliğin kuruluşundan sonra Birliğe katılmak isteyen mahalli idare birimleri, karar organlarınca alınacak katılma kararlarının Birlik Meclisince kabulü ve 1580 Sayılı Belediye Kanununun 134 üncü maddesinde belirtilen mercilerin onayıyla Birliğe üye olurlar.
Üyelikten Çıkarılma
Üye mahalli idare birimlerinden herhangibiri, tespit ve tayin edilen yükümlülüklerini yerine getirmediği takdirde, Birlik Meclisinin onayı ile Birlikten çıkarılır.
Bu takdirde, ayrılan üyenin Birlikteki hak ve alacakları ayrılış tarihinden itibaren 1 yıl süre ile bloke edilir ve Birlik Meclisi kararına göre işlem yapılır.
Birliğin Feshi
Birlik Meclisi, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla alınacak kararla feshedilebilir.
Birliğin feshini, Birlik Encümeni yürütür. Fesih işlemleri en geç bir yıl içinde sonuçlandırılır. Birliğin mal varlığı, Birlik Meclisince alınacak kararlar doğrultusunda ve üye birimlerinin Birlik mal varlıklarına katılma oranlarına göre, katılma oranları belli değil ise mahalli idare birimlerinin nüfusları oranında dağıtılır.
Yönetmelikte Yer Almayan Hususlar
Bu Yönetmelikte yer almayan hususlarda, 1580 Sayılı Belediye Kanununun 133-148 inci maddeleri ile diğer ilgili maddeler hükümleri uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici Hükümler
Birliklere hedeflenen temel amaçlara ulaşmaları için, mali açıdan işlevlerini yapabilecek seviyeye gelinceye kadar, Bakanlık bütçesine konulacak ödeneklerle aynî ve nakdî olarak yardım yapılır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yürürlük ve Yürütme
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri ile Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.