Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

14/4/2009 tarihli ve 27200 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (cc), (çç), (ee), (ğğ), (hh), (ıı), (ii), (ppp), (vvv) bentleri yürürlükten kaldırılmış, (d), (t), (jj), (kk), (şş), (yy), (zz), (aaa), (ççç), (ddd), (ııı), (iii), (mmm), (nnn), (rrr), (sss), (yyy), (zzz), (dddd), (nnnn), (ççççç), (ğğğğğ), (ööööö) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“d) Avans ödeme: Gün öncesi piyasası ve gün içi piyasası kapsamında ticareti yapılan elektrik enerjisine ilişkin fatura kesilmeksizin yayınlanan avans ödeme bildirimlerine istinaden gerçekleştirilen ödemeyi,”

“t) Dengeleme mekanizması: Vadeli elektrik piyasası ile ikili anlaşmaları tamamlayıcı nitelikteki, gün öncesi piyasası, gün içi piyasası ve gerçek zamanlı dengelemeden oluşan faaliyetleri,”

“jj) Gün öncesi satış teklifleri: Gün öncesi piyasası kapsamında sunulan saatlik, blok ve esnek satış tekliflerini,”

“kk) Gün öncesi alış teklifleri: Gün öncesi piyasası kapsamında sunulan saatlik, blok ve esnek alış tekliflerini,”

“şş) Kesinleşmiş gün öncesi üretim/tüketim programı (KGÜP): Bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin bağlı olduğu dengeden sorumlu tarafın yükümlülüklerine ve gün öncesi piyasası sonucuna bağlı olarak bir sonraki güne ilişkin gerçekleştirmeyi öngördüğü ve Sistem İşletmecisine dengeleme güç piyasasının başlangıcında bildirdiği üretim ya da tüketim değerlerini,”

“yy) Merkezi uzlaştırma kuruluşu: Piyasa katılımcıları arasındaki bu Yönetmelikle belirlenecek olan mali işlemleri yürütmek üzere kullanılan, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak kurulan merkezi uzlaştırma kuruluşunu,”

“zz) Merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşması: Piyasa İşletmecisi ile merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında imzalanacak ve tarafların teminat yönetimi ve ödemelere ilişkin görev ve sorumluluklarını içeren anlaşmayı,”

“aaa) Merkezi uzlaştırma kuruluşu-katılımcı anlaşması: Piyasa İşletmecisi tarafından hazırlanarak, piyasa katılımcıları ile merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında teminat yönetimi ve nakit takas hizmetlerine ilişkin olarak imzalanacak olan anlaşmayı,”

“ççç) Nihai piyasa takas fiyatı (NPTF): Belli bir saat ve belli bir teklif bölgesi için, teklif bölgeleri arasındaki iletim kısıtları dikkate alınarak gün öncesi piyasasında belirlenen saatlik elektrik enerjisi alış-satış fiyatını,”

“ddd) Organize toptan elektrik piyasaları: Elektrik enerjisi, kapasitesi veya perakende alış satışının gerçekleştirildiği ve piyasa işletim lisansına sahip merkezî bir aracı tüzel kişilik tarafından organize edilip işletilen gün öncesi piyasası, gün içi piyasası ve ileri tarihli fiziksel teslimat gerektiren diğer elektrik piyasaları ile sermaye piyasası aracı niteliğindeki standardize edilmiş elektrik sözleşmelerinin ve dayanağı elektrik enerjisi ve/veya kapasitesi olan türev ürünlerin işlem gördüğü ve Borsa İstanbul Anonim Şirketi tarafından işletilen piyasaları ve Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi tarafından organize edilip işletilen dengeleme güç piyasası ve yan hizmetler piyasası gibi elektrik piyasalarını,”

“ııı) Piyasa katılım anlaşması: Vadeli elektrik piyasası, gün öncesi piyasası ve gün içi piyasası hariç olmak üzere, piyasa katılımcısının dengeleme mekanizmasına katılımı ile Piyasa İşletmecisi ve Sistem İşletmecisinin dengeleme mekanizmasının işletimine ilişkin koşul ve hükümlerin yer aldığı standart anlaşmayı,”

“iii) Piyasa katılımcısı: Bu Yönetmelikte tanımlanan lisans sahibi tüzel kişiler ve bu tüzel kişiler için oluşturulabilecek farklı kategorileri,”

“mmm) Saatlik alış teklifleri: Gün öncesi piyasası faaliyetlerine katılan piyasa katılımcılarının, bir sonraki günün her saati için, saatlik aktif elektrik enerjisi alışına ilişkin sunmuş oldukları fiyat ve miktarları,”

“nnn) Saatlik satış teklifleri: Gün öncesi piyasası faaliyetlerine katılan piyasa katılımcılarının, bir sonraki günün her saati için, saatlik aktif elektrik enerjisi satışına ilişkin sunmuş oldukları fiyat ve miktarları,”

“rrr) Sistem alış teklif fiyatı: Gün öncesi piyasası faaliyetlerine katılan piyasa katılımcılarının sistemden alış için talep ettikleri birim fiyatları,”

“sss) Sistem alış teklif miktarı: Gün öncesi piyasası faaliyetlerine katılan piyasa katılımcılarının ilgili dengeleme biriminde yapmayı teklif ettikleri üretim azalması ya da tüketim artış miktarlarını,”

“yyy) Sistem satış teklif fiyatı: Gün öncesi piyasası faaliyetlerine katılan piyasa katılımcılarının sisteme satış için talep ettikleri birim fiyatları,”

“zzz) Sistem satış teklif miktarı: Gün öncesi piyasası faaliyetlerine katılan piyasa katılımcılarının ilgili dengeleme biriminde yapmayı teklif ettiği üretim artışı ya da tüketim azalma miktarlarını,”

“dddd) Talimat etiketi: Sistem İşletmecisi tarafından dengeleme güç piyasasında piyasa katılımcılarına yük alma ya da yük atma talimatlarının hangi amaçla verildiğinin belirlenmesi için kullanılan değişkeni,”

“nnnn) Toptan elektrik piyasası: Elektrik enerjisi, kapasitesi ya da bunların türev ürünlerinin toptan alış-satışının gerçekleştirildiği; ikili anlaşmalar piyasası ya da piyasa ve/veya Sistem İşletmecisi tarafından organize edilen vadeli elektrik piyasası, gün öncesi piyasası, gün içi piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler gibi elektrik piyasalarını,”

“ççççç) Yük alma talimatı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük almaları için ilgili piyasa katılımcılarına Sistem İşletmecisi tarafından yapılan bildirimleri,”

“ğğğğğ) Yük atma talimatı: Dengeleme güç piyasasına katılan piyasa katılımcılarının yük atmaları için ilgili piyasa katılımcılarına Sistem İşletmecisi tarafından yapılan bildirimleri,”

“ööööö) Teklif defteri: Vadeli elektrik piyasası ve/veya gün içi piyasasında işlem gören kontratlara sunulan tekliflerin listelendiği PYS ekranlarını,”

“ttttt) Açık pozisyon: Vadeli elektrik piyasasında gerçekleştirilen işlemler neticesinde veya ilgili mevzuatta belirtilen yöntemlerle oluşan ve ters işlemle, fiziki teslimatla veya diğer yöntemlerle kapatılmamış olan pozisyonları,

uuuuu) Açılış fiyatı: Her bir kontratın, ilk işleme açıldığı gün veya bir kontratın işlem görmesinin geçici olarak durdurulması halinde yeniden işleme açılması sırasında belirlenen baz fiyatını, ilk işlem gününden sonraki işlem günlerinde ise ilan edilen son günlük gösterge fiyatını,

üüüüü) Baz fiyat: Günlük fiyat değişim limitlerinin hesaplanmasında kullanılan ve kontratın işleme açıldığı gün Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen fiyatı, diğer işlem günleri için ise bir önceki günün günlük gösterge fiyatını,

vvvvv) Günlük gösterge fiyatı: VEP Usul ve Esaslarında belirlenen esaslar çerçevesinde hesaplanan günlük gösterge fiyatını/fiyatlarını,

yyyyy) Vadeli elektrik piyasası (VEP): Piyasa katılımcılarına fiziksel teslimat yükümlülüğü doğuran ileri tarihli elektrik piyasasını,

zzzzz) Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşması: Piyasa katılımcısının vadeli elektrik piyasasına katılmak için imzaladığı standart anlaşmayı,

aaaaaa) Vadeli elektrik piyasası yıllık katılım bedeli: Vadeli elektrik piyasasına katılan piyasa katılımcılarının her bir yıl için ödemek zorunda oldukları VEP Usul ve Esaslarında belirlenen katılım bedelini

bbbbbb) VEP Usul ve Esasları: Bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat doğrultusunda vadeli elektrik piyasasının işletilmesine ilişkin usul ve esasları,

cccccc) Kısa pozisyon: Sahibine; vadeli elektrik piyasasında yapılan işlemlerde, kontratın teslimat dönemi geldiğinde elektrik enerjisini belirli bir fiyattan ve belirli bir miktarda teslim etme yükümlülüğü veren pozisyonu,

çççççç) Kontrat: Vadeli elektrik piyasasında ve gün içi piyasasında uzlaştırma dönemi bazında fiziksel teslimat yükümlülüğü doğuran sözleşmeyi,

dddddd) Piyasa İşletmecisi temerrüt yönetimi katkısı: Piyasa İşletmecisinin işlettiği veya yan hizmetler piyasası hariç olmak üzere mali uzlaştırma işlemlerini yürüttüğü ve merkezi karşı taraf olarak hizmet sunduğu piyasalarda katılımcıların temerrüde düşmeleri halinde kendi kaynaklarından ödemeyi taahhüt ettikleri tutarı,

eeeeee) Piyasa yapıcı: Vadeli elektrik piyasasında likit ve sürekli bir piyasanın oluşmasını teşvik etmek amacıyla belirlenen piyasa katılımcılarını,

ffffff) Seans: Vadeli elektrik piyasasında kontratların alım satım için işleme açık olduğu zaman dilimini,

gggggg) Temerrüt garanti hesabı: Piyasa katılımcılarının mali yükümlülüklerini yerine getirmemeleri durumunda kullanılmak amacıyla merkezi uzlaştırma kuruluşu ve Piyasa İşletmecisi nezdinde tutulan, teminatlar dışında kalan ve piyasa katılımcılarının katkı paylarıyla oluşturulan hesabı,

ğğğğğğ) Ters işlem: Vadeli elektrik piyasasında aynı kontratta, uzun pozisyon karşısında kısa pozisyon, kısa pozisyon karşısında uzun pozisyon alınarak pozisyonun tasfiyesini,

hhhhhh) Uzun pozisyon: Sahibine; vadeli elektrik piyasasında yapılan işlemlerde, kontratın teslimat dönemi geldiğinde elektrik enerjisini belirli bir fiyattan ve belirli bir miktarda teslim alma yükümlülüğü veren pozisyonu,

ıııııı) Yöntem: Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya mali uzlaştırma ile diğer mali işlemleri yürütülen organize toptan elektrik piyasalarına ilişkin olarak hazırlanan ve ilgili taraflar ile piyasa katılımcıları açısından bağlayıcı nitelikte olan düzenlemeleri,”

Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Dengeleme mekanizması, vadeli elektrik piyasası ile ikili anlaşmaları tamamlayıcı nitelikteki gün öncesi piyasası, gün içi piyasası ve gerçek zamanlı dengelemeden oluşan faaliyetleri kapsar.

(2) Gün öncesi piyasası; sistemdeki arz ve talebin dengelenmesi ve piyasa katılımcılarının sözleşme taahhütleri ile üretim ve/veya tüketim planlarını gün öncesinden dengelemeleri amacıyla gerçekleştirilen faaliyetlerden oluşur.

(3) Gün içi piyasası, piyasa katılımcılarının sözleşme taahhütleri ile üretim ve/veya tüketim planlarını gün içinde dengelemeleri amacıyla gerçekleştirilen faaliyetlerden oluşur.”

Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(4) Dengeden sorumlu tarafların teslimat zamanına kadar, mevcut olan tüm imkânları kullanarak denge sağlamaları esastır. Gerçek zamanda sistemin dengelenmesi Sistem İşletmecisinin sorumluluğundadır.”

Aynı Yönetmeliğe 6 ncı maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki 6/A maddesi eklenmiştir.

“Vadeli elektrik piyasasına ilişkin genel esaslar

MADDE 6/A

(1) Vadeli elektrik piyasası aşağıdaki genel esaslar çerçevesinde Piyasa İşletmecisi tarafından işletilir:

a) Katılımcılar tarafından sunulan teklifler, piyasa katılımcıları arasında ayrım gözetilmeksizin değerlendirilir.

b) Piyasada yürütülen faaliyetler, şeffaflık ve sorumluluk ilkelerine uygun şekilde yürütülür.

(2) Vadeli elektrik piyasası;

a) Piyasa katılımcılarına, sözleşme taahhütlerine ve üretim ve/veya tüketim planlarına ilişkin ileri tarihli dengeleme olanağının sağlanması,

b) Piyasa katılımcılarının fiyat değişim risklerinden kaçınmak amacıyla işlem yapması,

c) İleriye dönük fiyat sinyali oluşturarak öngörülebilirliğin artırılması,

ç) Piyasa katılımcılarına ticaret imkanı sağlanması,

amaçlarına uygun olarak işletilir.”

Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin başlığı “Gün öncesi piyasasına ilişkin genel esaslar” olarak, birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; aynı maddenin ikinci ve dördüncü fıkraları ise yürürlükten kaldırılmıştır.

“(1) Gün öncesi piyasası, gerçek zamandan bir gün öncesinden öngörülen uzlaştırma dönemi bazında üretim ve tüketim dengesini sağlamak üzere aşağıdaki genel esaslar çerçevesinde yürütülür:

a) Gün öncesi piyasası kapsamında sunulan teklifler gün öncesi piyasasına katılan piyasa katılımcıları arasında ayrım gözetilmeksizin değerlendirilir.

b) Gün öncesi piyasasının uzlaştırmasında uygulanan fiyatlar, gün öncesi piyasası kapsamında sunulan teklifler dikkate alınarak uzlaştırma dönemi bazında, nihai piyasa takas fiyatı belirleme prensibine dayalı olarak belirlenir.

c) Gün öncesi piyasasına ilişkin faaliyetler şeffaflık ve sorumluluk ilkelerine uygun şekilde yürütülür.”

Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “gün öncesi planlama, gün öncesi piyasası dengeleme” ibaresi “vadeli elektrik piyasası, gün öncesi piyasası” olarak değiştirilmiş ve aynı fıkranın (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) Gün öncesi piyasası ve dengeleme güç piyasası kapsamında gerçekleştirilen elektrik enerjisi alış-satışlarının uzlaştırılmasında uzlaştırma dönemi bazındaki fiyatlar esas alınır. Bu fiyatlar dengeleme mekanizması kapsamında dengeleme amaçlı gerçekleştirilen elektrik enerjisi alış-satışlarına ilişkin teklif fiyatları ve marjinal fiyatlandırma prensibi dikkate alınarak belirlenir. Vadeli elektrik piyasası ve gün içi piyasasında gerçekleştirilen elektrik enerjisi alış satışlarının uzlaştırılmasında ise eşleşme bazındaki fiyatlar esas alınır. Dengeleme mekanizması kapsamında gerçekleştirilen elektrik enerjisi alış-satışları taraflar arasında bağlayıcı nitelik taşır.”

Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci, ikinci ve altıncı fıkralarında yer alan “gün öncesi planlama/gün öncesi piyasasının” ibareleri “vadeli elektrik piyasasının, gün öncesi piyasasının” olarak değiştirilmiş, dördüncü fıkrasının (d) ve (e) bentlerinde yer alan “Prosedürünün” ibareleri “Yönteminin” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(7) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya mali uzlaştırma ile diğer mali işlemleri yürütülen piyasalar için temerrüt garanti hesabı kurulması ve yönetilmesi faaliyetlerini yürütür.

(8) Piyasa İşletmecisi, işlettiği organize toptan elektrik piyasalarında merkezi karşı taraf sıfatıyla alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı da alıcı rolünü üstlenmek suretiyle takasın tamamlanmasını taahhüt ederek merkezi karşı taraf hizmetini yürütür.”

Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) Sistemde anlık dengenin, yeterli arz kalitesini sağlayacak şekilde sağlanması, gerçek zamanlı dengeleme faaliyetleri yoluyla gerekli yedeklerin tutulması,”

Aynı Yönetmeliğe 18/A maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 18/B maddesi eklenmiştir.

“Piyasa katılımcılarının vadeli elektrik piyasasına kayıtları

MADDE 18/B

(1) Piyasa katılımcısı olan üretim, iletim ve tedarik lisansı sahibi tüzel kişiler ile yalnızca satış teklifi sunarak işlem yapmak üzere dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler vadeli elektrik piyasasına katılabilirler. Bir piyasa katılımcısının vadeli elektrik piyasasına kaydının yapılabilmesi için;

a) Tüzel kişilik kaydını tamamlamış olması,

b) Üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin, portföyünde yer alan üretim tesislerinin en az birinin veya bir ünitesinin Bakanlık geçici kabulünün yapılmış olması ve başvuru yaptığı an itibarıyla kendisi ile ilişkili uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ilişkin kayıtlarını tamamlamış olması,

c) VEP Usul ve Esasları kapsamındaki giriş teminatı ve temerrüt garanti hesabı katkı payı tutarının tamamlanmış olması,

ç) VEP Usul ve Esaslarında sayılan şartları taşıması ve belirtilen yükümlülükleri yerine getirmesi,

esastır.”

Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Piyasa katılımcılarının dengeleme güç piyasasına kayıtları

MADDE 19

(1) Kendi adına kayıtlı, dengeleme birimi olma koşullarını sağlayan en az bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi olan piyasa katılımcılarının dengeleme güç piyasasına katılımları zorunludur. Dengeleme güç piyasasına katılmak zorunda olan piyasa katılımcılarının Piyasa İşletmecisine başvuruda bulunarak dengeleme birimlerine ilişkin kayıt işlemlerini tamamlamaları esastır. Piyasa katılımcılarının, dengeleme birimlerine ilişkin kayıtlarını tamamlamaları durumunda dengeleme güç piyasasına katılımları ile ilgili süreç tamamlanmış olur.”

Aynı Yönetmeliğin 22 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Gerçek zamanlı dengeleme faaliyetlerine katılacak piyasa katılımcıları, dengeleme birimlerini tanımlamak ve kendi adlarına kayıt ettirmekle yükümlüdür.”

Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Piyasa Katılım Anlaşması, Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşması, Gün Öncesi Piyasası Katılım Anlaşması ve Gün İçi Piyasası Katılım Anlaşması

MADDE 25

(1) Katılımcının kayıt dosyasında yer alan tüm bilgi ve belgelerin doğruluğunu teyit ettiğini, bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerini kabul ve taahhüt ettiğini bildiren ve denge sorumluluğuna ilişkin piyasa katılımcılarının yükümlülüklerini içeren maddelerden oluşan Piyasa Katılım Anlaşması ve vadeli elektrik piyasasına katılıma ilişkin yükümlülükleri içeren Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşması, gün öncesi piyasasına katılıma ilişkin yükümlülüklerini içeren Gün Öncesi Piyasası Katılım Anlaşması ve gün içi piyasasına katılıma ilişkin yükümlülüklerini içeren Gün İçi Piyasası Katılım Anlaşması, Piyasa İşletmecisi tarafından hazırlanarak Başkan onayına sunulur.

(2) Tüm piyasa katılımcıları, Piyasa Katılım Anlaşmasını, vadeli elektrik piyasasına katılan piyasa katılımcıları ayrıca Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşmasını, gün öncesi piyasasına katılan piyasa katılımcıları ayrıca Gün Öncesi Piyasası Katılım Anlaşmasını ve gün içi piyasası katılımcıları ayrıca Gün İçi Piyasası Katılım Anlaşmasını imzalayarak Piyasa İşletmecisine sunar.”

Aynı Yönetmeliğe 32/A maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 32/B maddesi eklenmiştir.

“Piyasa katılımcılarının vadeli elektrik piyasasına katılımlarına ilişkin işlemler

MADDE 32/B

(1) 18/B maddesinde belirtilen kayıt süreçlerini tamamlamış olan piyasa katılımcıları vadeli elektrik piyasasına kayıt işlemlerini gerçekleştirmek üzere Piyasa İşletmecisine başvuruda bulunabilirler.

(2) Vadeli elektrik piyasasına katılıma ilişkin başvuru öncelikle PYS üzerinden gerçekleştirilir. Gerekli görülmesi halinde Piyasa İşletmecisi tarafından ilan edilecek bilgi ve belgeler bildirilen formatta Piyasa İşletmecisine sunulur.

(3) Vadeli elektrik piyasasına katılacak olan piyasa katılımcılarının, vadeli elektrik piyasasına ilişkin piyasa katılımcılarının yükümlülüklerini de içeren Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşmasını imzalamaları esastır. Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşmasının ilgili piyasa katılımcısı tarafından imzalanması ile, ilgili piyasa katılımcısının vadeli elektrik piyasasına katılımına ilişkin kayıt işlemleri tamamlanmış olur.”

Aynı Yönetmeliğin Dördüncü Kısmının başlığı “Vadeli Elektrik Piyasası, Gün Öncesi Piyasası ve Gün İçi Piyasasına İlişkin Hükümler” şeklinde, aynı Kısımda yer alan Birinci Bölüm başlığı “Vadeli Elektrik Piyasası” şeklinde ve 35 ila 46 ncı maddeleri başlıklarıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; 47 nci ve 48 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

“Vadeli elektrik piyasasına ilişkin genel esaslar

MADDE 35

(1) Vadeli elektrik piyasasına ilişkin işlemler aşağıdaki genel esaslar çerçevesinde yürütülür:

a) İşlemler teklif bölgesi, teslimat dönemi ve yük tipi bazında gerçekleştirilir.

b) Kontratlar, seans süresince sürekli ticaret metoduna göre işlem görür. Piyasa İşletmecisi tarafından VEP Usul ve Esaslarında öngörülen durumlarda işleme açılan kontratlar için geçici süreyle sürekli ticaret metodu yerine ihale yöntemi kullanılmasına karar verilebilir.

c) İşlem görecek kontratlar, VEP Usul ve Esasları kapsamında Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenir.

ç) Eşleşen teklifler piyasa katılımcısı için teslimat dönemi içinde yük tipi ile belirlenen zaman dilimi boyunca elektrik enerjisinin teslim edilmesi ya da teslim alınması yükümlülüğü doğurur.

d) İlgili kontrat işleme kapanmadan önce açık pozisyon kapatıldığında, piyasa katılımcısının fiziki teslimat zorunluluğu ortadan kalkar.

e) Vadeli elektrik piyasasında gerçekleşen her bir eşleşmede Piyasa İşletmecisi ilgili piyasa katılımcısına karşı taraftır.

(2) Vadeli elektrik piyasasında günlük iş akışı içerisinde; seans öncesi, seans, seans sonrası, günlük gösterge fiyatının ilanı ve gün sonu işlemleri yer alır.

Vadeli elektrik piyasası kontratları

MADDE 36

(1) Vadeli elektrik piyasasında, Piyasa İşletmecisi tarafından teklif bölgesi, teslimat dönemi ve yük tipi belirlenerek oluşturulan kontratlar işlemlere açılır.

(2) Teslimat dönemi, ilgili kontrata taraf olan piyasa katılımcılarının fiziki teslimat yükümlülüklerini kapsayan günleri ifade eder.

(3) Yük tipi, ilgili kontrata taraf olan piyasa katılımcılarının fiziksel teslimat yükümlülüklerini kapsayan teslimat döneminin her bir gününde fiziksel teslimata konu olan uzlaştırma dönemlerini ifade eder.

(4) Piyasanın ihtiyaçları doğrultusunda Piyasa İşletmecisi tarafından farklı teslimat dönemleri ve yük tipleri tanımlanabilir. Piyasa İşletmecisi tanımlanan yeni kontratları, piyasa katılımcılarına ve Kuruma bildirerek işleme açabilir.

(5) Piyasa İşletmecisi tarafından kontratların işlem gördüğü seansların başlangıç ve bitiş saatleri belirlenerek piyasa katılımcılarına duyurulur.

(6) Piyasa İşletmecisi tarafından işleme açılacak olan kontratların basamaklandırılması ile seans içinde veya seans öncesinde kontratların bir kısmının veya tamamının işlemlerinin, fiyat hareketlerine ve işlem miktarlarına bağlı olarak geçici olarak durdurulması veya sonlandırılmasına ilişkin hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.

Vadeli elektrik piyasası teklifleri

MADDE 37

(1) Piyasa katılımcıları, Piyasa İşletmecisi tarafından işlemlere açılan kontratlara VEP Usul ve Esaslarında belirtilen teklif tiplerine göre teklif sunabilir.

(2) Piyasa İşletmecisi, vadeli elektrik piyasası için yeni teklif tipleri tanımlayabilir.

(3) Teklifler, VEP Usul ve Esaslarında belirtilen çerçevede teslimat dönemi içinde yük tipi ile belirlenen zaman dilimi boyunca her bir uzlaştırma dönemi için aynı miktar ve fiyat bilgilerinden meydana gelir.

(4) Teklifler, fiyatlar için virgülden sonra iki haneli TL/MWh, miktarlar için lot cinsinden 1 lot ve katları olacak şekilde bildirilir.

(5) Kontratlar için sunulan tekliflere ilişkin olarak tekliflerde bulunması zorunlu hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.

Vadeli elektrik piyasasında fiyatlar, fiyatların belirlenmesi ve ilanı

MADDE 38

(1) Vadeli elektrik piyasasında, ilgili kontratlar için detayları VEP Usul ve Esaslarında belirlenen;

a) Günlük gösterge fiyatı,

b) Baz fiyat,

c) Açılış fiyatı,

Piyasa İşletmecisi tarafından tespit ve ilan edilir.

Vadeli elektrik piyasasında tekliflerin eşleşmesi ve ticari işlem onayı

MADDE 39

(1) Piyasa katılımcılarının vadeli elektrik piyasasına sundukları tekliflerin aktif olarak kaydedilmesini takiben tekliflerin eşleştirilmesine ilişkin işlemler aşağıda belirtildiği şekilde yürütülür:

a) Teklifler, her bir kontrat türü için kendi içlerinde ayrı ayrı değerlendirilir.

b) Teklif bölgesi, teslimat dönemi ve yük tipi aynı olan ve aynı yönde verilen tekliflerden fiyatı iyi olan teklif önceliklidir.

c) Teklif bölgesi, teslimat dönemi ve yük tipi aynı olan ve aynı yönde verilen eşit fiyatlı tekliflerden ilk önce kaydedilen teklif önceliklidir.

ç) Alış teklifi için fiyatı en yüksek olan, satış teklifi için fiyatı en düşük olan teklifler teklif defterinde en iyi teklif olarak gösterilirler.

d) Eşleşme fiyatı, eşleşen tekliflerden ilk kaydedilen teklifin fiyatıdır.

e) Tekliflerin eşleşmesi durumunda taraflar için ilgili teklifler pozisyona dönüşür.

(2) Eşleşen teklifler en iyi fiyatlı teklif sırasından çıkarılır ve Piyasa İşletmecisi, ilgili piyasa katılımcılarına ticari işlem onaylarını PYS üzerinden bildirir. Kısmen eşleşme olması durumunda, eşleşmemiş kalan miktar, teklif geçerli olduğu sürece teklif defterinde yer alır.

(3) Vadeli elektrik piyasasında tekliflerin eşleşmesi, ticari işlem onayı ve eşleşmelere ilişkin itirazlara dair hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.

Vadeli elektrik piyasasında günlük fiyat değişim, işlem ve pozisyon limitleri

MADDE 40

(1) Günlük fiyat değişim limitleri Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenir ve ilan edilir.

(2) Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa bazında ve/veya piyasa katılımcısı bazında işlem ve pozisyon limitleri belirlenir.

(3) Günlük fiyat değişim limitleri ile işlem ve pozisyon limitlerine ilişkin hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.

Vadeli elektrik piyasasında tekliflerin ve işlemlerin iptali

MADDE 41

(1) İşleme taraf olan en az bir piyasa katılımcısının başvurusu üzerine veya resen, Piyasa İşletmecisi tarafından;

a) Piyasa işletmecisinden kaynaklı bilgisayar, yazılım veya diğer teknolojik altyapılardan kaynaklanan hataların ortaya çıkması durumunda,

b) Piyasa katılımcılarının ve/veya kontratların işlemlerini durduracak diğer maddi unsurların varlığı halinde,

c) Piyasa bozucu veya haksız menfaat elde etmeye yönelik olan teklif ve işlemlerin tespit edilmesi durumunda,

ç) Piyasa İşletmecisine karşı mali yükümlülüklerin yerine getirilmemesi neticesinde net pozisyon artırıcı teklifler bulunması durumunda,

d) Teklif fiyatlarının günlük fiyat değişim limitleri dışında kalması halinde,

e) Seans sonrasında ve/veya işlem görmenin geçici olarak durdurulması hallerinde askıya alınan tekliflerin, teklif defterine önceliğini kaybetmeden iletilebilmesi için VEP Usul ve Esasları uyarınca belirtilen teklif bildirimi koşullarını sağlamaması durumunda,

bekleyen tekliflerin ve/veya gerçekleşen işlemlerin tamamı veya bir kısmı Piyasa İşletmecisi tarafından iptal edilir.

(2) İptal işlemine ilişkin bilgilendirme PYS aracılığıyla piyasa katılımcılarına duyurulur.

Vadeli elektrik piyasasına erişimin askıya alınması

MADDE 42

(1) Piyasa İşletmecisi aşağıdaki hallerde ilgili piyasa katılımcısının PYS’ye erişimini ve/veya bu kapsamda hak ve borç doğuracak işlemler yapmasını katılım anlaşması uyarınca askıya alabilir:

a) VEP Usul ve Esaslarına aykırı işlemlerin düzeltilmemesi,

b) Piyasa katılım koşullarının herhangi birinin ortadan kalkması,

c) Vadeli elektrik piyasasının işleyişine etki edebilecek herhangi bir yasal şart, yargı kararı, Kurul kararı, yetkili makam ve mercilerin kararı ile alınan önlem veya kısıtlamanın bulunması.

(2) Piyasa İşletmecisi, olağan dışı durumların veya piyasasının işleyişine etki edebilecek herhangi bir yasal şart, yargı kararı, Kurul kararı, yetkili makam ve mercilerin kararlarının varlığı halinde tüm piyasa katılımcılarının PYS’ye erişimini VEP Usul ve Esaslarında belirtilen şartlar çerçevesinde tamamen ya da kısmen askıya alabilir.

(3) Birinci ve/veya ikinci fıkralar kapsamında PYS’ye erişimin VEP Usul ve Esasları ya da ilgili sözleşme şartları çerçevesinde askıya alınmasından sonra, askıya alınmaya neden olan koşulların ortadan kalkması durumunda takip edilecek süreç VEP Usul ve Esaslarında belirlenir.

Vadeli elektrik piyasası arıza ve bakım süreçleri

MADDE 43

(1) Piyasa İşletmecisinin piyasa faaliyetlerinin yürütülmesinde kullandığı bilgisayar, yazılım veya diğer teknolojik altyapılarda işlemlerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesini engelleyecek nitelikte problemler oluşması, PYS’de bakım yapılması veya Piyasa İşletmecisinin kullandığı iletişim hatlarının kesilmesi durumunda PYS arıza ve bakım süreçleri uygulanır.

(2) Piyasa İşletmecisi; PYS’nin arızalanması, PYS’de bakım yapılması veya bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda tamamlaması gereken süreçleri belirlenmiş olan sürede tamamlayamayacağının ortaya çıkması durumunda süreçlerin tamamlanabilmesi için yeni süreler belirler veya ilgili kontratları askıya alır. PYS arıza süreçlerinin sona erme zamanı Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcılarına duyurulur. PYS bakım zamanlarının başlama ve sona erme zamanı Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcılarına duyurulur.

(3) Her bir piyasa katılımcısı, PYS arıza veya bakım süreçlerinin geçerli olduğu durumlarda derhal ulaşılabilecek en az bir kişi belirler ve bu kişinin iletişim bilgilerini Piyasa İşletmecisine bildirir.

(4) Piyasa İşletmecisi, PYS’nin arızalanmaması için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. PYS arıza ve bakımları sebebiyle ortaya çıkan ilave maliyetlerden ve zararlardan Piyasa İşletmecisi sorumlu tutulamaz.

Vadeli elektrik piyasasında temerrüt yönetimi esasları

MADDE 44

(1) Vadeli elektrik piyasasında; teminata, temerrüt garanti hesabı katkı payına ve fatura ödemeye ilişkin yükümlülüklerini zamanında yerine getirmeyen piyasa katılımcıları temerrüde düşmüş sayılır.

(2) Temerrüde düşen piyasa katılımcılarının sahip oldukları pozisyonlar, Piyasa İşletmecisi tarafından VEP Usul ve Esaslarında belirtilen yöntemler kullanılarak kapatılır.

(3) Piyasa İşletmecisi, VEP Usul ve Esaslarında düzenlenen hususlar çerçevesinde, temerrüde düşen piyasa katılımcısına ait pozisyonların kapatılmasına, pozisyonların devri amacıyla ihale düzenlenmesine, pozisyonların temerrüde düşmemiş piyasa katılımcılarına zorunlu olarak dağıtımına veya pozisyonların resen sonlandırılmasına yetkilidir.

(4) Piyasa İşletmecisi, temerrüt yönetimi kapsamında temerrüde düşen piyasa katılımcıları adına merkezi karşı taraf sıfatıyla; vadeli elektrik piyasasında, gün öncesi piyasasında ve gün içi piyasasında işlem yapmaya yetkilidir.

(5) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen organize toptan elektrik piyasalarına ilişkin olarak ilgili mevzuat uyarınca hesaplanan teminatları sunmayan ve/veya temerrüt durumuna düşen piyasa katılımcılarının söz konusu piyasalarda piyasa faaliyetlerinde bulunması bu Yönetmelik ile VEP Usul ve Esaslarında düzenlenen çerçevede kısmen veya tamamen engellenebilir.

Vadeli elektrik piyasasında piyasa yapıcılığı

MADDE 45

(1) Piyasa İşletmecisi tarafından VEP Usul ve Esaslarında belirlenen kurallar çerçevesinde faaliyette bulunmak, piyasanın işlem hacmini ve etkinliğini artırmak üzere piyasa yapıcılar görevlendirilebilir.

Vadeli elektrik piyasasında özel işlem bildirimi

MADDE 46

(1) Vadeli elektrik piyasasında, piyasa katılımcıları VEP Usul ve Esaslarında belirtilen kriterleri sağlayan tekliflerini, teklif defterine kaydetmeden işleme dönüştürmek amacıyla Piyasa İşletmecisine bildirebilirler.

(2) Özel işlem bildirimine ilişkin onay koşulları, teminat ve pozisyon limiti kontrolleri ile diğer kurallara ilişkin hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.”

Aynı Yönetmeliğin 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “gün öncesi piyasası fiyatını” ibaresi “nihai piyasa takas fiyatını” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 51 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) Teklif bölgelerine dair uygulamanın yürürlüğe konulması ile birlikte söz konusu uygulama sonucundan etkilenecek vadeli elektrik piyasası kontratları ve bu kontratlardaki pozisyonlara ilişkin hususlar piyasa katılımcılarına duyurulur.”

Aynı Yönetmeliğin 53/A maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Fark Tutarı Yöntemi, Piyasa İşletmecisi tarafından hazırlanır ve internet sitesinde yayımlanır. Piyasa İşletmecisi, Kurum tarafından Yöntemde gerek görülen geliştirme ve değişiklikleri kendine tanınan süre içerisinde tamamlar.”

Aynı Yönetmeliğe 67 nci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki 67/A maddesi eklenmiştir.

“Sistem İşletmecisi tarafından talep tahmininin bildirilmesi

MADDE 67/A

(1) Sistem İşletmecisi tarafından, her gün saat 11:30’a kadar, bir sonraki güne ait talep tahmini, PYS aracılığıyla yayımlanır.

(2) Sistem İşletmecisi tarafından duyurulan talep tahmini; duyurunun yapıldığı günü takip eden gün saat 00:00’dan başlayarak, saat 24:00’a kadar olan dönemdeki her bir uzlaştırma dönemi içerisinde, sistemdeki tüm üretim tesisleri tarafından karşılanacak toplam talep (MWh) bilgisini içerir.

(3) Sistem İşletmecisi tarafından duyurulan talep tahmininin, var olan imkanlar dahilinde en güncel verilere dayanılarak hazırlanmış olması esastır.”

Aynı Yönetmeliğin 68 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “gün öncesi dengelemenin” ibaresi “gün öncesi piyasasının” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 69 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “gün öncesi dengeleme” ibaresi “gün öncesi piyasası” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 70 inci maddesinin dördüncü fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde yer alan “gün öncesi fiyatından” ibareleri “nihai piyasa takas fiyatından” olarak, (e) ve (f) bentlerinde yer alan “gün öncesi fiyatı” ibareleri “nihai piyasa takas fiyatı” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin Dördüncü Kısmında yer alan Altıncı Bölüm başlığı “Gün Öncesi Piyasası Faaliyetlerinin Uzlaştırılması” şeklinde, 92 nci maddesinin başlığı “Gün öncesi piyasası faaliyetlerinin uzlaştırılması için veri gereksinimleri” ve aynı maddenin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Gün öncesi piyasası faaliyetlerinin uzlaştırılmasında;

a) Gün öncesi piyasasına katılan her bir piyasa katılımcısının, gün öncesi piyasası faaliyetleri kapsamında, her bir teklif bölgesi için, bir fatura dönemi içerisindeki her bir saate ait ilgili piyasa katılımcılarının sisteme enerji satışı ya da sistemden enerji alışlarına ilişkin teklifleri,

b) Gün öncesi piyasasına katılan her bir piyasa katılımcısının, gün öncesi piyasası faaliyetleri kapsamında, her bir teklif bölgesi için, bir fatura dönemi içerisindeki her bir saate ait gerçekleştirmiş oldukları enerji satış ya da enerji alış miktarları,

c) PYS’nin ilgili modülü aracılığıyla, bir fatura dönemi içerisindeki her bir saate ilişkin, gün öncesi piyasası kapsamında piyasa katılımcılarının sisteme enerji satışı ya da sistemden enerji alışlarına ilişkin teklifleri dikkate alınarak her bir teklif bölgesi için hesaplanan nihai piyasa takas fiyatları,

dikkate alınır.”

Aynı Yönetmeliğin 93 üncü maddesinin başlığı ile birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “Gün öncesi dengeleme” ibareleri “Gün öncesi piyasası” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 94 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “gün öncesi dengelemeye” ibaresi “gün öncesi piyasasına”, “gün öncesi dengeleme” ibaresi “gün öncesi piyasası” olarak, aynı maddenin birinci ve ikinci fıkraları ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Bir fatura dönemi için, uzlaştırma dönemi bazında, gün öncesi piyasasına katılan her bir piyasa katılımcısının, bir teklif bölgesi için gün öncesi piyasası kapsamında sunmuş olduğu saatlik tekliflere ilişkin gerçekleşen sistem satışlarında uygulanacak sistem satış fiyatları aşağıdaki formüle göre belirlenir:

SSFt,p,u,r = NPTFt,u (5a)

(2) Birinci fıkradaki formüllerde geçen;

NPTFt,u “t” teklif bölgesi ve “u” uzlaştırma dönemine ait nihai piyasa takas fiyatını (TL/MWh),

SSFt,p,u,r “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” saatlik teklifi için uygulanacak Sistem Satış Fiyatını (TL/MWh),

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 95 inci maddesinin başlığı ile birinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “Gün öncesi dengeleme” ibareleri “Gün öncesi piyasası” olarak, ikinci fıkrası ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Birinci fıkradaki formülde geçen;

SATt,p,s “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans döneminde gerçekleşen sistem alışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarını (TL),

SAFt,p,s,u,r 96 ncı madde uyarınca hesaplanan, “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” teklifi için uygulanacak sistem alış fiyatını (TL/MWh),

SAMt,p,s,u,r Gün öncesi piyasası sonucunda belirlenen “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki, “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” teklifinden dolayı gerçekleştirmiş olduğu sistem alış miktarını (MWh),

n “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki, “u” uzlaştırma dönemine ait sistemden enerji alışı gerçekleştirmiş olduğu teklif sayısını,

a İlgili avans dönemine ilişkin uzlaştırma dönemlerinin sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 96 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “gün öncesi dengelemeye” ibaresi “gün öncesi piyasasına”, “gün öncesi dengeleme” ibaresi “gün öncesi piyasası” olarak, birinci ve ikinci fıkraları ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Bir fatura dönemi için, uzlaştırma dönemi bazında, gün öncesi piyasasına katılan her bir piyasa katılımcısının, bir teklif bölgesi için gün öncesi piyasası kapsamında sunmuş olduğu saatlik tekliflere ilişkin gerçekleşen sistem alışlarında uygulanacak sistem alış fiyatları aşağıdaki formüle göre belirlenir:

SAFt,p,u,r = NPTFt,u (7a)

(2) Birinci fıkradaki formülde geçen;

NPTFt,u “t” teklif bölgesi ve “u” uzlaştırma dönemine ait nihai piyasa takas fiyatını (TL/MWh),

SAFt,p,u,r “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” saatlik teklifi için uygulanacak Sistem Alış Fiyatını (TL/MWh),

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 97 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Vadeli elektrik piyasası kapsamında sahip olunan pozisyonlara ilişkin tutarların hesaplanması

MADDE 97

(1) Vadeli elektrik piyasasında sahip olunan pozisyonlara ilişkin olarak, bir fatura dönemi için ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak ve/veya borç tutarı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

(2) Birinci fıkrada yer alan formüllerde geçen;

VEPSTp,f “p” piyasa katılımcısının “f” fatura dönemindeki kısa pozisyon sahibi olduğu kontratlara ilişkin hesaplanan satış tutarını,

VEPATp,f “p” piyasa katılımcısının “f” fatura dönemindeki uzun pozisyon sahibi olduğu kontratlara ilişkin hesaplanan alış tutarını,

EFt,p,i,j,u “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının “i” kontratındaki “j” pozisyonunun “u” uzlaştırma dönemi için eşleşme fiyatını (TL/MWh),

VEPSMt,p,i,j,u “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının kısa pozisyon sahibi olduğu “i” kontratındaki “j” pozisyonunun “u” uzlaştırma dönemi için eşleşme miktarını (MWh),

VEPAMt,p,i,j,u “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının uzun pozisyon sahibi olduğu “i” kontratındaki “j” pozisyonunun “u” uzlaştırma dönemi için eşleşme miktarını (MWh),

m “f” fatura döneminde, “p” piyasa katılımcısı için uzlaştırma hesaplamasına dahil edilen kontrat sayısını,

n “f” fatura döneminde, “p” piyasa katılımcısı için uzlaştırma hesaplamasına dahil edilen kontratlardaki sahip olunan pozisyon sayısını,

z İlgili fatura dönemi için belirlenmiş olan teklif bölgesi sayısını,

y “i” kontratının teslimat dönemi içerisinde yer alan “f” fatura dönemindeki uzlaştırma dönemi sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 98 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Gün içi piyasası kapsamında gerçekleşen eşleşmelere ilişkin tutarın hesaplanması

MADDE 98

(1) Gün içi piyasasının uzlaştırılmasında gün içi piyasası kapsamında enerji satışı ya da enerji alışlarına ilişkin ticari işlem onayları dikkate alınır.

(2) Gün içi piyasası kapsamında piyasa katılımcılarının sistemden alışlarına ilişkin olarak teklif bölgesi bazında, bir avans dönemi için ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(3) İkinci fıkradaki formülde geçen;

GİPATt,p,s “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans döneminde gerçekleşen gün içi piyasası alışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarını (TL),

EFt,p,s,u,r 66/F maddesi uyarınca belirlenen, “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” eşleşmesi için uygulanacak alış yönündeki eşleşme fiyatını (TL/MWh),

GİPAMt,p,s,u,r 66/F maddesi uyarınca belirlenen “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki, “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” eşleşmesinden dolayı gerçekleştirmiş olduğu alış miktarını (MWh),

n “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki, “u” uzlaştırma dönemine ait sistemden enerji alışı gerçekleştirmiş olduğu eşleşme sayısını,

a İlgili avans dönemine ilişkin uzlaştırma dönemlerinin sayısını,

ifade eder.

(4) Gün içi piyasası kapsamında piyasa katılımcılarının sistemden alışlarına ilişkin olarak teklif bölgesi bazında, bir fatura dönemi için ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(5) Dördüncü fıkradaki formülde geçen;

GİPATt,p “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, ilgili fatura döneminde gerçekleşen gün içi piyasası alışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarını (TL),

GİPATt,p,s “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans döneminde gerçekleşen gün içi piyasası alışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarını (TL),

b İlgili fatura dönemine ilişkin avans dönemi sayısını,

ifade eder.

(6) Gün içi piyasası kapsamında piyasa katılımcılarının sisteme satışlarına ilişkin olarak teklif bölgesi bazında, bir avans dönemi için ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(7) Altıncı fıkradaki formülde geçen;

GİPSTt,p,s “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans döneminde gerçekleşen gün içi piyasası satışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak tutarını (TL),

EFt,p,s,u,r 66/F maddesi uyarınca belirlenen, “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” eşleşmesi için uygulanacak satış yönündeki eşleşme fiyatını (TL/MWh),

GİPSMt,p,s,u,r 66/F maddesi uyarınca belirlenen “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki, “u” uzlaştırma dönemine ait geçerli “r” eşleşmesinden dolayı gerçekleştirmiş olduğu satış miktarını (MWh),

n “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans dönemindeki, “u” uzlaştırma dönemine ait sistemde enerji satışı gerçekleştirmiş olduğu eşleşme sayısını,

a İlgili avans dönemine ilişkin uzlaştırma dönemlerinin sayısını,

ifade eder.

(8) Gün içi piyasası kapsamında piyasa katılımcılarının sisteme satışlarına ilişkin olarak teklif bölgesi bazında, bir fatura dönemi için ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(9) Sekizinci fıkradaki formülde geçen;

GİPSTt,p “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, ilgili fatura döneminde gerçekleşen gün içi piyasası satışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak tutarını (TL),

GİPSTt,p,s “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “s” avans döneminde gerçekleşen gün içi piyasası satışlarından dolayı ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak tutarını (TL),

b İlgili fatura dönemine ilişkin avans dönemi sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 108 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiş; ikinci fıkrasının (e) bendi ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“e) Gün öncesi piyasası sonucunda her bir piyasa katılımcısının sisteme satış ya da sistemden alış miktarları,

f) Nihai piyasa takas fiyatları,”

“ğ) Vadeli elektrik piyasası kapsamında her bir piyasa katılımcısının satış ya da alış miktarları,”

“e) (e), (f), (g) ve (ğ) bentlerinde yer alan veriler Piyasa İşletmecisi tarafından,”

Aynı Yönetmeliğin 109 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “Gün Öncesi Fiyatına” ibaresi “nihai piyasa takas fiyatına” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 110 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 110

(1) Bir dengeden sorumlu tarafın her bir uzlaştırma dönemindeki enerji dengesizliğine ilişkin olarak bir fatura dönemi için tahakkuk ettirilecek borç veya alacak tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Birinci fıkradaki formülde geçen;

EDTf Bir fatura dönemi için “f” dengeden sorumlu tarafın enerji dengesizliği tutarını (TL),

EDMf,t,u(-) 111 inci madde uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın, “t” teklif bölgesindeki, “u” uzlaştırma dönemine ilişkin enerji dengesizliğinin giderilmesine yönelik sistemden aldığı enerji miktarını (MWh),

EDMf,t,u(+) 111 inci madde uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın, “t” teklif bölgesindeki, “u” uzlaştırma dönemine ilişkin enerji dengesizliğinin giderilmesine yönelik sisteme sattığı enerji miktarını (MWh),

NPTFt,u “t” teklif bölgesi ve “u” uzlaştırma dönemine ait nihai piyasa takas fiyatını (TL/MWh),

SMFt,u “t” teklif bölgesi için 109 uncu madde uyarınca, “u” uzlaştırma dönemi için hesaplanan Sistem Marjinal Fiyatını (TL/MWh),

m İlgili fatura dönemi için belirlenmiş olan teklif bölgesi sayısını,

n Bir fatura döneminde yer alan uzlaştırma dönemi sayısını,

k Kurul tarafından değeri “0” ile “1” arasında belirlenerek en az üç ay öncesinden duyurulmak kaydı ile katılımcıların negatif enerji dengesizliği halinde kullanılacak olan katsayıyı,

l Kurul tarafından değeri “0” ile “1” arasında belirlenerek en az üç ay öncesinden duyurulmak kaydı ile katılımcıların pozitif enerji dengesizliği halinde kullanılacak olan katsayıyı,

ifade eder.

(3) Bir piyasa katılımcısının adına kayıtlı ve KGÜP bildirmekle yükümlü olan bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin bir uzlaştırma dönemine ait kesinleşmiş günlük üretim/tüketim programından sapma tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(4) Üçüncü fıkradaki formülde geçen;

KÜPSTp “p” piyasa katılımcısının, beklenen uzlaştırma dönemi üretim/tüketim miktarından sapması nedeniyle ödemekle yükümlü olduğu tutarı (TL),

KÜPSMp,t,b,u “p” piyasa katılımcısının, adına kayıtlı ve “t” teklif bölgesinde yer alan “b” uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin “u” uzlaştırma dönemine ait, Kurul kararıyla belirlenen hesaplama yöntemi kullanılarak bulunan beklenen uzlaştırma dönemi üretim/tüketim miktarından sapma miktarını (MWh),

NPTFt,u “t” teklif bölgesi ve “u” uzlaştırma dönemine ait nihai piyasa takas fiyatını (TL/MWh),

SMFt,u “t” teklif bölgesi için 109 uncu madde uyarınca, “u” uzlaştırma dönemi için hesaplanan Sistem Marjinal Fiyatını (TL/MWh),

n Kurul kararıyla belirlenen ve üretim planından sapmaya ilişkin tutarın hesaplanmasında kullanılacak fiyatın belirlenmesine dair katsayıyı,

a Bir fatura döneminde yer alan uzlaştırma dönemi sayısını,

z “p” piyasa katılımcısı adına kayıtlı uzlaştırmaya esas veriş çekiş birimi sayısı,

j İlgili fatura dönemi için belirlenmiş olan teklif bölgesi sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 111 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 111

(1) Bir fatura dönemi için, her bir dengeden sorumlu tarafın, her bir uzlaştırma dönemindeki enerji dengesizlik miktarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Birinci fıkradaki formülde geçen;

EDMf,t,u “f” dengeden sorumlu tarafın, “t” teklif bölgesinde, “u” uzlaştırma dönemi için enerji dengesizlik miktarını (MWh),

UEVMf,t,b,u 84 üncü madde uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğu kapsamında yer alan ve “t” teklif bölgesinde yer alan “b” uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “u” uzlaştırma dönemi için Uzlaştırmaya Esas Veriş Miktarını (MWh),

UEÇMf,t,b,u 84 üncü madde uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğu kapsamında yer alan ve “t” teklif bölgesinde yer alan “b” uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin, “u” uzlaştırma dönemi için Uzlaştırmaya Esas Çekiş Miktarını (MWh),

UEİAMf,t,u 112 nci madde uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın, “t” teklif bölgesine ilişkin, “u” uzlaştırma dönemi için Uzlaştırmaya Esas İkili Anlaşma Miktarını (MWh),

GİPMf,t,u 112/A maddesi uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın, “t” teklif bölgesine ilişkin, “u” uzlaştırma dönemi için Gün İçi Piyasası Miktarını (MWh),

VEPMf,t,u 112/B maddesi uyarınca hesaplanan, “f” dengeden sorumlu tarafın, “t” teklif bölgesine ilişkin, “u” uzlaştırma dönemi için toplam Vadeli Elektrik Piyasası Miktarını (MWh),

SSMt,p,u,r Gün öncesi piyasası sonucunda belirlenen, “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, gün öncesi piyasası kapsamında, “u” uzlaştırma dönemi için geçerli “r” teklifinden dolayı gerçekleştirmiş olduğu Sistem Satış Miktarını (MWh),

SAMt,p,u,r “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, gün öncesi piyasası kapsamında, “u” uzlaştırma dönemi için geçerli “r” teklifinden dolayı gerçekleştirmiş olduğu Sistem Alış Miktarını (MWh),

k “u” uzlaştırma dönemi için geçerli “t” teklif bölgesi için “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğu kapsamında yer alan uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi sayısını,

l “f” dengeden sorumlu taraf adına kayıtlı piyasa katılımcısı sayısını,

n “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için sisteme satış gerçekleştirmiş olduğu teklif sayısını,

m “t” teklif bölgesi için, “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için sistemden alış gerçekleştirmiş olduğu teklif sayısını,

KEYALMf,d,u,r “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğu kapsamında yer alan, dengeleme güç piyasası kapsamındaki “d” dengeleme biriminin “u” uzlaştırma dönemi için geçerli “r” teklifinin Kabul Edilen ve Yerine Getirilmiş Yük Alma Teklifi Miktarını (MWh),

h “u” uzlaştırma dönemi için geçerli “t” teklif bölgesi için “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğu kapsamında yer alan dengeleme birimi sayısını,

t1 Dengeleme güç piyasası kapsamındaki “d” dengeleme birimine ilişkin “u” uzlaştırma dönemi için kabul edilmiş olan yük alma tekliflerinin sayısını,

KEYATMf,d,u,r “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğu kapsamında yer alan, dengeleme güç piyasası kapsamındaki “d” dengeleme biriminin “u” uzlaştırma dönemi için geçerli “r” teklifinin Kabul Edilen ve Yerine Getirilmiş Yük Atma Teklifi Miktarını (MWh),

t2 Dengeleme güç piyasası kapsamındaki “d” dengeleme birimine ilişkin “u” uzlaştırma dönemi için kabul edilmiş olan yük atma tekliflerinin sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğe 112/A maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 112/B maddesi eklenmiştir.

“Uzlaştırmaya esas vadeli elektrik piyasası miktarının hesaplanması

MADDE 112/B

(1) Bir dengeden sorumlu tarafın, “u” uzlaştırma dönemi için vadeli elektrik piyasası miktarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(2) Birinci fıkradaki formüllerde geçen;

VEPMf,u,t “f” dengeden sorumlu tarafın, “u” uzlaştırma dönemi için “t” teklif bölgesine ilişkin Toplam Vadeli Elektrik Piyasası Miktarını (MWh),

VEPMp,u,t “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğunu üstlenmiş olduğu “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için “t” teklif bölgesine ilişkin Toplam Vadeli Elektrik Piyasası Miktarını (MWh),

VEPAMp,u,t,z2 “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğunu üstlenmiş olduğu “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için “t” teklif bölgesine ilişkin “z2” piyasa katılımcısından Toplam Vadeli Elektrik Piyasası Alış Miktarını (MWh),

VEPSMp,u,t,z1 “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğunu üstlenmiş olduğu “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için “t” teklif bölgesine ilişkin “z1” piyasa katılımcısına Toplam Vadeli Elektrik Piyasası Satış Miktarını (MWh),

k “f” dengeden sorumlu tarafın denge sorumluluğunu üstlenmiş olduğu piyasa katılımcısı sayısını,

n “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için “t” teklif bölgesine ilişkin elektrik enerjisi satışı yaptığı piyasa katılımcısı sayısını,

m “p” piyasa katılımcısının, “u” uzlaştırma dönemi için “t” teklif bölgesine ilişkin elektrik enerjisi alışı yaptığı piyasa katılımcısı sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 113 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) Bu doğrultuda,

a) Dengeleme güç piyasası kapsamındaki yük alma talimatlarına ve enerji fazlasına ilişkin olarak piyasa katılımcılarına ve dengeden sorumlu taraflara tahakkuk ettirilen toplam alacak tutarının, dengeleme güç piyasası kapsamındaki yük atma talimatlarına ve enerji açığına ilişkin olarak tahakkuk ettirilen toplam borç tutarından fazla olması halinde, TEİAŞ’ın borcu olarak tahakkuk ettirilecek,

b) Dengeleme güç piyasası kapsamındaki yük atma talimatlarına ve enerji açığına ilişkin olarak piyasa katılımcılarına ve dengeden sorumlu taraflara tahakkuk ettirilen toplam borç tutarının, dengeleme güç piyasası kapsamındaki yük alma talimatlarına ve enerji fazlasına ilişkin olarak tahakkuk ettirilen toplam alacak tutarından fazla olması halinde, TEİAŞ’ın alacağı olarak tahakkuk ettirilecek,

sıfır bakiye düzeltme tutarı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

(3) İkinci fıkradaki formülde geçen;

SBDT Bir fatura dönemine ait Sıfır Bakiye Düzeltme Tutarını (TL),

KEYALTd 102 nci maddede belirtilen formül uyarınca sadece 0 ve 1 kodlu yük alma teklifleri dikkate alınarak hesaplanan, dengeleme güç piyasası kapsamındaki “d” dengeleme biriminin, ilgili fatura döneminin tüm uzlaştırma dönemlerinde kabul edilen 0 ya da 1 kodlu yük alma tekliflerine ilişkin olarak ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek alacak tutarını (TL),

KEYATTd 105 inci maddede belirtilen formül uyarınca sadece 0 ve 1 kodlu yük atma teklifleri dikkate alınarak hesaplanan, dengeleme güç piyasası kapsamındaki “d” dengeleme biriminin, ilgili fatura döneminin tüm uzlaştırma dönemlerinde kabul edilen 0 ya da 1 kodlu yük atma tekliflerine ilişkin olarak ilgili piyasa katılımcısına tahakkuk ettirilecek borç tutarını (TL),

EDTf 110 uncu madde uyarınca hesaplanan, bir fatura dönemi için “f” dengeden sorumlu tarafın enerji dengesizliği tutarını (TL),

KÜPSTp 110 uncu madde uyarınca hesaplanan, bir fatura dönemi için “p” piyasa katılımcısının beklenen üretim/tüketim miktarından sapmasına ilişkin olarak uygulanacak tutarı (TL),

m Bir fatura dönemine ilişkin dengeleme güç piyasası kapsamındaki toplam dengeleme birimi sayısını,

n Bir fatura dönemine ilişkin toplam dengeden sorumlu taraf sayısını,

l İlgili fatura döneminde bulunan piyasa katılımcısı sayısını,

ifade eder.”

Aynı Yönetmeliğin 116 ncı maddesinin üçüncü ve beşinci fıkralarında yer alan “gün öncesi dengeleme” ibareleri “gün öncesi piyasası” olarak, beşinci fıkrasında yer alan “Gün Öncesi Dengeleme Piyasa” ibaresi “Gün Öncesi Piyasası” olarak, aynı fıkrada yer alan “Gün Öncesi Dengeleme” ibaresi “Gün Öncesi Piyasası” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğe 116 ncı maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki 116/A maddesi eklenmiştir.

“Vadeli elektrik piyasası faaliyetlerine ilişkin piyasa katılımcılarına tahakkuk ettirilecek piyasa işletim ücreti ve yıllık katılım bedeli

MADDE 116/A

(1) Piyasa işletim ücreti; vadeli elektrik piyasasında yapılan işlemler için kontrat taraflarından MWh başına alınacak olup piyasa işletim ücretinin belirlenmesine ve piyasa katılımcılarından tahsil edilmesine ilişkin hususlar Kurul kararı ile düzenlenir.

(2) Piyasa işletim ücretine dahil edilecek vadeli elektrik piyasası yıllık katılım bedelinin tutarı ve bu tutarın piyasa katılımcılarından tahsil edilmesine ilişkin hususlar Kurul kararı ile düzenlenir.”

Aynı Yönetmeliğin 117 nci maddesinin başlığı ile ikinci fıkrasında yer alan “Gün öncesi dengeleme” ibareleri “Gün öncesi piyasası” olarak, aynı maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “gün öncesi dengeleme” ibareleri “gün öncesi piyasası” olarak, “Gün öncesi dengelemeye” ibareleri “Gün öncesi piyasasına” olarak, “gün öncesi dengeleme piyasa” ibareleri ise “gün öncesi piyasası” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 120 nci maddesinde yer alan “Merkezi uzlaştırma bankasının” ibareleri “Merkezi uzlaştırma kuruluşunun” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasının” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşunun” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasında” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşunda” olarak ve birinci fıkrasının (k) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“k) Piyasa İşletmecisinin sorumluluğunda olan tüm Yöntemlerin hazırlanmasından ve piyasa katılımcılarına duyurulmasından,”

Aynı Yönetmeliğin 121 inci maddesinde yer alan “merkezi uzlaştırma bankasında” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşunda” olarak, “Merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi ise “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Piyasa katılımcıları, VEP Usul ve Esasları kapsamında Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa işletimine ilişkin olarak belirlenen kurallara uymakla, rekabeti veya piyasanın yapısını bozucu faaliyetlerde bulunmamakla yükümlüdür.”

Aynı Yönetmeliğin 122 nci maddesinin başlığı “Merkezi uzlaştırma kuruluşunun sorumlulukları” olarak, birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasının” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşunun” olarak değiştirilmiş ve aynı maddenin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

“l) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya mali uzlaştırma ile diğer mali işlemleri yürütülen piyasalar için oluşturulan temerrüt garanti hesaplarına ilişkin işlemlerin zamanında ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesinden ve TL cinsinden sunulan nakit katkı paylarının nemalandırılmasından,”

Aynı Yönetmeliğin 123 üncü maddesinde yer alan “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin Yedinci Kısmının İkinci Bölümünün başlığı “Teminatlar ve Temerrüt Garanti Hesabı” olarak, 124 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “gün öncesi dengeleme” ibaresi “gün öncesi piyasası” olarak, dördüncü fıkrasında yer alan “Teminat Hesaplama Prosedürü” ibaresi “Teminat Hesaplama Yöntemi” olarak, beşinci fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankasını” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşunu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasının” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşunun” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasıyla” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuyla” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasında” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşunda” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak, “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak; altıncı fıkrasında yer alan “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak ve üçüncü fıkrası ile beşinci fıkrasının (ğ) bendi ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(3) Piyasa katılımcılarından gün öncesi piyasası, gün içi piyasası ve uzlaştırmaya ilişkin yükümlülüklerini karşılamama risklerine bağlı olarak alınacak olan teminat tutarlarının hesaplanmasına ilişkin Teminat Hesaplama Yöntemi, Piyasa İşletmecisi tarafından hazırlanır ve internet sitesinde yayımlanır. Piyasa İşletmecisi, Kurum tarafından Yöntemde gerek görülen geliştirme ve değişiklikleri kendine tanınan süre içerisinde tamamlar.”

“ğ) Piyasa katılımcıları Teminat Usul ve Esaslarında belirtilen teminat olarak kabul edilebilecek kıymetlerden oluşan teminat mektubu dışındaki tüm teminatlarını merkezi uzlaştırma kuruluşuna, teminat mektuplarını Piyasa İşletmecisine sunar. Piyasa katılımcısı tarafından sunulan teminat mektubu dışındaki tüm teminatlar, merkezi uzlaştırma kuruluşu, teminat mektupları ise Piyasa İşletmecisi tarafından muhafaza edilir.”

Aynı Yönetmeliğe 124 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddeler eklenmiştir.

“Vadeli elektrik piyasası teminatlarına ilişkin esaslar

MADDE 124/A

(1) Piyasa katılımcılarının vadeli elektrik piyasasına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirememeleri veya faaliyetlerini gerçekleştirememeleri durumunda Piyasa İşletmecisinin, merkezi karşı taraf olarak üstlendiği risklerin yönetilmesi, alacaklı durumunda olan diğer piyasa katılımcılarının güvence altına alınması ve temerrüt yönetimi kapsamında Piyasa İşletmecisi tarafından açık pozisyonların kapatılmasında kullanılması amaçlarıyla piyasa katılımcılarından teminat alınır.

(2) Teminat yükümlülüğü, teminat türleri, teminat olarak kabul edilecek değerler, teminat süreçleri ve teminat tutarlarının hesaplanmasına ve dengeleme ve uzlaştırma işlemlerini düzenleyen ilgili mevzuat uyarınca sunulması gerekli teminatları aşan tutarların kullanılmasına ilişkin hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.

(3) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen organize toptan elektrik piyasalarına ilişkin olarak ilgili mevzuat uyarınca hesaplanan teminatları sağlayamayan piyasa katılımcılarının söz konusu piyasalarda piyasa faaliyetlerinde bulunması, bu Yönetmelik ile VEP Usul ve Esaslarında yer alan düzenlemeler uyarınca kısmen veya tamamen engellenebilir.

(4) Teminat ve ödeme işlemlerinin yürütülmesi amacıyla Piyasa İşletmecisi, merkezi uzlaştırma kuruluşunu kullanır. Piyasa İşletmecisi ve merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında yapılan merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşmasıyla, merkezi uzlaştırma kuruluşunun görev ve sorumlulukları belirlenir.

(5) Merkezi uzlaştırma kuruluşu, Piyasa İşletmecisi adına katılımcı bazında piyasa faaliyetlerine ilişkin kendisine sunulan teminat tutarına, Piyasa İşletmecisi lehine rehin koyar.

Temerrüt garanti hesabı

MADDE 124/B

(1) Piyasa İşletmecisi işlettiği veya mali uzlaştırma işlemlerini yürüttüğü piyasalarda, piyasa katılımcılarının bir veya birkaçının temerrüde düşmesi halinde oluşabilecek zararların ilgili piyasa katılımcılarının teminatlarını aşan kısmı için kullanılmak üzere temerrüt garanti hesabı oluşturur.

(2) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya mali uzlaştırma ile diğer mali işlemleri yürütülen piyasalar için ortak bir temerrüt garanti hesabı kurulabileceği gibi her bir piyasa için ayrı temerrüt garanti hesabı da kurulabilir.

(3) Temerrüt garanti hesabı Piyasa İşletmecisi tarafından temsil ve idare olunur. Temerrüt garanti hesabındaki varlıklar, amacı dışında kullanılamaz, haczedilemez, rehnedilemez, idari mercilerin tasfiye kararlarından etkilenmez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamaz.

(4) Temerrüt garanti hesabı ilgili piyasa katılımcılarının katkıları ile oluşturulur. Piyasa İşletmecisi, temerrüt halinde ödemek üzere, temerrüt yönetimi kaynaklarına katkı sağlamayı taahhüt eder. Piyasa İşletmecisinin temerrüt yönetimi katkısının miktarı ve kullanılma şekli ilgili usul ve esaslarda düzenlenir.

(5) Temerrüde düşen piyasa katılımcılarının teminatları, temerrüt garanti hesabı katkı payları ve Piyasa İşletmecisinin temerrüt yönetimi katkısı tutarının yeterli olması durumunda diğer piyasa katılımcılarının temerrüt garanti hesabı katkı paylarına başvurulmaz.

(6) Temerrüt garanti hesabı büyüklüğünün ve katkı paylarının belirlenmesi, katkı payı olarak kabul edilebilecek varlıkların türlerinin belirlenmesi, piyasa katılımcılarından alınması, ilave katkı payı alınacak durumlar, temerrüt garanti hesabındaki TL cinsinden sunulan nakit katkı paylarının nemalandırılması, bu varlıkların temerrüt durumunda kullanılması ve piyasa katılımcılarına iade edilmesine ilişkin hususlar ilgili usul ve esaslarda düzenlenir.”

Aynı Yönetmeliğin 132 nci maddesinde yer alan “gün öncesi dengeleme” ibareleri “gün öncesi piyasası” olarak, “Gün öncesi dengeleme” ibareleri “Gün öncesi piyasası” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 132/A maddesinin ikinci ve dördüncü fıkralarında yer alan “gün öncesi dengeleme” ibareleri “gün öncesi piyasası” olarak, dördüncü fıkrasında yer alan “Gün öncesi dengeleme” ibaresi “Gün öncesi piyasası” olarak, altıncı fıkrasında yer alan “nihai uzlaştırma bildiriminde” ibaresi “nihai uzlaştırma bildirimlerinde” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 132/C maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Gün öncesi dengeleme faaliyetleri” ibaresi “Gün öncesi piyasası” olarak, üçüncü fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak, aynı maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Nihai uzlaştırma bildiriminin yayımlanma tarihi, piyasa katılımcıları için fatura tebliğ tarihi olarak kabul edilir.”

Aynı Yönetmeliğin 132/Ç maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “piyasa katılımcılarına ödenecek olan bedeller,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen piyasalara ilişkin olarak piyasa katılımcısının süresinde ödenmemiş borçları düşülerek” ibaresi eklenmiş, aynı maddede yer alan “Gün öncesi dengeleme” ibareleri “Gün öncesi piyasası” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasındaki” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşundaki” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasından” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşundan” olarak, “gün öncesi dengeleme” ibaresi “gün öncesi piyasası” olarak, “Merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasını” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşunu” olarak, “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak, dokuzuncu ve on birinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(9) Piyasa katılımcıları tarafından Piyasa İşletmecisine iletilen faturaların bedelleri, gün öncesi piyasası ve gün içi piyasası faaliyetlerine ilişkin avans ödemeleri ve aynı piyasa katılımcısının fatura borçlusu olması durumunda borç tutarı toplamı fatura bedelinden düşülmek kaydı ile Piyasa İşletmecisi tarafından alacaklı piyasa katılımcılarına en geç fatura tebliğ tarihini takip eden yedinci işgünü içerisinde, fatura tebliğ tarih ve sırasına göre, Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen piyasalara ilişkin olarak piyasa katılımcısının süresinde ödenmemiş borçları düşülerek Piyasa İşletmecisinin merkezi uzlaştırma kuruluşundaki hesabından, aracı bankalar kullanılarak ödenir.”

“(11) Piyasa katılımcıları, merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kendilerine yapılacak avans ve fatura ödemelerine ilişkin olarak tek bir aracı banka ile çalışırlar; ancak, merkezi uzlaştırma kuruluşuna yapacakları ödemelere ilişkin olarak birden fazla banka ile çalışabilirler. Piyasa katılımcıları, merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kendilerine yapılacak avans ve fatura ödemelerine ilişkin birlikte çalışacakları aracı bankayı merkezi uzlaştırma kuruluşuna yazılı olarak bildirirler ve söz konusu bankayı değiştirmeleri durumunda, merkezi uzlaştırma kuruluşuna en kısa sürede bildirimde bulunurlar.”

“(16) Vadeli elektrik piyasasında temerrüde düşen piyasa katılımcılarının sahip oldukları teslimat dönemi başlamış olan uzun pozisyonlarının Piyasa İşletmecisi tarafından gün öncesi piyasası ve/veya gün içi piyasasında piyasa katılımcısı adına kapatılması sonucu oluşan avans alacağının bloke edilmesine ve diğer işlemlere ilişkin hususlar VEP Usul ve Esaslarında düzenlenir.”

Aynı Yönetmeliğin 132/D maddesinin birinci, üçüncü ve altıncı fıkralarında yer alan “söz konusu” ibareleri “gün öncesi piyasası ve gün içi piyasası faaliyetlerine ilişkin” olarak, birinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “gün öncesi dengeleme faaliyetinin gerçekleştiği” ibareleri “bildirimin yapıldığı” olarak, dokuzuncu fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankası” ve “merkezi uzlaştırma bankasıyla” ibareleri sırasıyla “merkezi uzlaştırma kuruluşu” ve “merkezi uzlaştırma kuruluşuyla” olarak değiştirilmiş ve beşinci fıkrasında yer alan “ödeme yapacağı” ibaresinden sonra gelmek üzere “gün öncesi piyasası ve gün içi piyasası faaliyetlerine ilişkin” ibaresi, aynı fıkrada yer alan “Karşılığı Olmayan Piyasa” ibaresinden önce gelmek üzere “VEP Usul ve Esasları ile” ibaresi eklenmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 132/E maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, altıncı fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankası” ve “merkezi uzlaştırma bankasıyla” ibareleri sırasıyla “merkezi uzlaştırma kuruluşu” ve “merkezi uzlaştırma kuruluşuyla” olarak değiştirilmiş, ikinci ve beşinci fıkralarında yer alan “sunması gereken” ibarelerinden önce gelmek üzere “Teminat Usul ve Esasları uyarınca” ibaresi eklenmiş, dördüncü fıkrasının (c) bendinde yer alan “Kendisine” ibaresinden sonra gelmek üzere “Teminat Usul ve Esasları uyarınca” ibaresi eklenmiş, beşinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “Teminat tutarının” ibaresi “Teminat Usul ve Esasları kapsamındaki teminat tutarının” olarak, beşinci fıkrasının (g) bendinde yer alan “Teminat tutarı” ibaresi “Teminat Usul ve Esasları kapsamındaki teminat tutarı” olarak değiştirilmiş, beşinci fıkrasının (ğ) bendinde yer alan “piyasa katılımcılarına yansıtılan” ibaresinden sonra gelmek üzere “ödenmeyen” ibaresi eklenmiş, aynı maddenin dördüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, beşinci fıkrasına ise aşağıdaki bent eklenmiştir.

“a) Piyasa katılımcısının Teminat Usul ve Esasları uyarınca yatırmış olduğu teminat, temerrüde düşülen borç tutarı kadar merkezi uzlaştırma kuruluşu veya Piyasa İşletmecisi tarafından kullanılarak borçlarına mahsup edilir. Borç tutarının tamamının Teminat Usul ve Esasları uyarınca sunulan teminatlardan karşılanamaması halinde, ilgili piyasa katılımcısının VEP Usul ve Esasları uyarınca sunduğu teminattan karşılanır.

b) Piyasa katılımcısının fatura ödemesinin bir kısmının veya tamamının Teminat Usul ve Esasları uyarınca sunduğu toplam teminat tutarından karşılanması durumunda ilgili piyasa katılımcısının bulundurması gereken toplam teminat tutarını aynı gün saat 11:00’a kadar tamamlaması istenir.”

“k) Vadeli elektrik piyasası kapsamında faaliyetlerine devam etmesine izin verilmez ve VEP Usul ve Esasları uyarınca temerrüt yönetimi hükümleri uygulanır.”

Aynı Yönetmeliğin 132/F maddesinin başlığında yer alan “Merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak, birinci fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 132/F maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 132/G maddesi eklenmiştir.

“Lisansın iptali veya sona ermesinde uygulanacak hükümler

MADDE 132/G

(1) Piyasa katılımcısının lisansının iptali veya sona ermesi durumunda;

a) Organize toptan elektrik piyasalarına erişimi durdurulur. Ticari işlem onayı gerçekleşmemiş teklifleri iptal edilir. Alıcı veya satıcı olduğu tüm uzlaştırmaya esas ikili anlaşma bildirimleri iptal edilerek karşı taraflara bilgi verilir. Vadeli elektrik piyasasındaki açık pozisyonları ilgili mevzuat çerçevesinde kapatılır.

b) Portföyünde yer alan tüketiciler hariç olmak üzere, portföyünde bulunan tüm uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ilişkin olarak; sisteme dağıtımdan bağlı olması durumunda ilgili dağıtım şirketine, dağıtım lisansına sahip ilgili OSB’ye ve iletimden bağlı olması durumunda TEİAŞ’a, ilgili katılımcının sistem bağlantısının kesilmesi için Piyasa İşletmecisi tarafından bildirim yapılır.

c) Piyasa katılımcısının adına PYS’de kayıtlı tüm serbest tüketicilerin kayıtları, ilgili fatura döneminin başından itibaren geçerli olacak şekilde silinir ve bu işlem ile ilgili olarak Piyasa İşletmecisi tarafından TEİAŞ’a, ilgili dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ve ilgili görevli tedarik şirketine; ilgili görevli tedarik şirketi veya OSB tarafından da iki işgünü içerisinde ilgili serbest tüketicilere bilgi verilir. Katılımcının, varsa sonraki fatura dönemine ilişkin serbest tüketici talepleri silinir.

ç) Görevli tedarik şirketinin portföyüne düşen veya dağıtım lisansı sahibi ilgili OSB bünyesinde enerji tedarik edecek olan serbest tüketicilerin yapmış olduğu çekişler sebebiyle, ilgili tedarik şirketinin dengesizlik olarak almış olduğu enerji miktarı, ilgili ayın başlangıcından Piyasa İşletmecisi tarafından ilgili dağıtım şirketine yapılan bildirimi takip eden ikinci işgünü dahil olmak üzere; lisansı iptal edilen veya sona eren piyasa katılımcısının ise portföyünden çıkarılan serbest tüketicilerin çekişleri nedeniyle oluşan enerji dengesizliklerinin ilgili fatura döneminin başından kayıtların silindiği tarihe kadar belirlenen uzlaştırma dönemleri için piyasa takas fiyatı üzerinden değerlendirilir.

d) Lisansın sona erdiği veya iptal kararının bildirildiği tarihten sonraki dönemler için, söz konusu piyasa katılımcısının portföyünde bulunan üretim tesislerinin iletim veya dağıtım sistemine verdiği elektrik enerjisi uzlaştırma hesaplamalarında dikkate alınmaz. İletim veya dağıtım sistemine verilen elektrik enerjisi miktarına ilişkin olarak Piyasa İşletmecisi tarafından herhangi bir tahakkuk ve ödeme yapılmaz. Bu üretim tesisinin iletim veya dağıtım sisteminden çektiği elektrik enerjisi miktarı, usulsüz elektrik enerjisi tüketimine ilişkin ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirilir.

e) Söz konusu piyasa katılımcısının bir dengeden sorumlu grubun dengeden sorumlu tarafı olması durumunda; dengeden sorumlu grup, ilgili fatura döneminin başından itibaren geçerli olacak şekilde dağıtılır. Dengeden sorumlu grubun tarafı ve grupta yer alan diğer katılımcılar için teminat hesabı, Teminat Usul ve Esaslarda dengeden sorumlu grubun dağıtılması sonrasında teminatın yeniden hesaplanmasına ilişkin olarak yer alan hükümlere göre yapılır.

(2) Lisansı sona eren veya iptal edilen piyasa katılımcıları hakkında bu Yönetmelik ve ilgili mevzuatın uzlaştırma işlemleri, teminatlar, avans ve fatura ödemelerine ilişkin hükümleri uygulanmaya devam edilir.

(3) Lisansın sona erdiği veya iptal kararının tebliğ edildiği tarihten sonra organize toptan elektrik piyasalarında işlem yaptığı, uzlaştırmaya esas ikili anlaşma bildiriminde veya serbest tüketici talebinde bulunduğu tespit edilen piyasa katılımcıları hakkında Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca yaptırım uygulanır.”

Aynı Yönetmeliğe Yedinci Kısmın Üçüncü Bölümünden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiş, diğer bölüm buna göre teselsül ettirilmiştir.

“DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Vadeli Elektrik Piyasası Uzlaştırma Bildirimleri, Faturalama İşlemleri, Ödemeler ve Ödemelerin Yapılmaması Durumu

Vadeli elektrik piyasası uzlaştırma bildirimleri

MADDE 132/Ğ

(1) Uzlaştırma hesaplamaları sonucunda piyasa katılımcılarının her fatura dönemi için Piyasa İşletmecisine ödeyecekleri ya da Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcılarına ödenecek tutarları içeren ön uzlaştırma bildirimleri, en geç fatura dönemini takip eden ayın on birinci günü, nihai uzlaştırma bildirimleri ise, fatura dönemini takip eden ayın on beşinci günü, ayın on beşinci gününün hafta sonu veya resmi tatile denk gelmesi durumunda hafta sonu veya resmi tatilin bitimini takip eden işgünü PYS aracılığı ile ilgili piyasa katılımcılarına duyurulur.

(2) Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcılarına duyurulan vadeli elektrik piyasasına ilişkin ön uzlaştırma bildiriminde asgari olarak aşağıda belirtilen kalemler yer alır:

a) Katılımcının vadeli elektrik piyasası kapsamında satışlarına ilişkin enerji miktarı ve alacak dökümü,

b) Katılımcının vadeli elektrik piyasası kapsamında alışlarına ilişkin enerji miktarı ve borç dökümü,

c) Fatura ödemelerine ilişkin gecikme zammı kalemleri,

ç) Katılımcıya tahakkuk ettirilecek piyasa işletim ücreti.

(3) Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcılarına duyurulan vadeli elektrik piyasasına ilişkin nihai uzlaştırma bildiriminde asgari olarak aşağıda belirtilen kalemler yer alır:

a) Katılımcının vadeli elektrik piyasası kapsamında satışlarına ilişkin enerji miktarı ve alacak dökümü,

b) Katılımcının vadeli elektrik piyasası kapsamında alışlarına ilişkin enerji miktarı ve borç dökümü,

c) Fatura ödemelerine ilişkin gecikme zammı kalemleri,

ç) Katılımcılara tahakkuk ettirilecek piyasa işletim ücreti,

d) Temerrüt garanti hesabı katkı payı,

e) Temerrüt garanti hesabı gecikme zammı tutarı,

f) Düzeltme kalemi.

Vadeli elektrik piyasası faturalama işlemleri

MADDE 132/H

(1) Piyasa İşletmecisi, nihai uzlaştırma bildiriminin PYS aracılığı ile ilgili piyasa katılımcılarına duyurulduğu günden itibaren yedi gün içinde, geçerli nihai uzlaştırma bildiriminde yer alan tutarlara göre faturaları düzenler. PYS’de nihai uzlaştırma yayımlanma tarihi, fatura tebliğ tarihi olarak kabul edilir.

(2) Vadeli elektrik piyasası uzlaştırılmasına ilişkin tek bir fatura düzenlenir ve ilgili piyasa faaliyetiyle iştigal eden piyasa katılımcılarına faturaları Piyasa İşletmecisi tarafından gönderilir.

(3) Piyasa İşletmecisi, nihai uzlaştırma bildiriminin PYS aracılığı ile ilgili piyasa katılımcılarına duyurulduğu günden itibaren katılımcının ilgili piyasa faaliyetlerine ilişkin düzenlenmiş olan faturalara istinaden borç/alacak bilgilerini merkezi uzlaştırma kuruluşuna bildirir.

(4) Ödeme yapılacak piyasa katılımcıları, nihai uzlaştırma bildiriminin PYS aracılığı ile ilgili piyasa katılımcılarına duyurulduğu günden itibaren yedi gün içinde, geçerli nihai uzlaştırma bildiriminde yer alan tutarlara göre vadeli elektrik piyasası uzlaştırılmasına ilişkin düzenlenen faturayı Piyasa İşletmecisine gönderir.

(5) Nihai uzlaştırma sonuçlarına göre oluşan tutarlar, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa istinaden Hazine ve Maliye Bakanlığının her yıl yayımladığı tahakkuktan vazgeçme sınırının altındaysa bu sınıra ulaşıncaya kadar oluşan tutarlara nihai uzlaştırma bildiriminde yer verilmeyebilir. Yıl içinde söz konusu uzlaştırma tutarları toplamı, tahakkuktan vazgeçme sınırına ulaştığı ay, toplam tutara nihai uzlaştırma bildiriminde yer verilir ve buna göre fatura düzenlenir. Yıl içinde bu sınıra ulaşılmadığı takdirde yılsonunda toplam tutara nihai uzlaştırma bildiriminde yer verilir ve buna göre fatura düzenlenir. Tahakkuktan vazgeçme sınırı her yıl Piyasa İşletmecisi tarafından duyurulur.

Vadeli elektrik piyasasına ilişkin ödemeler ve tahsilat

MADDE 132/I

(1) Piyasa katılımcılarına uzlaştırmaya ilişkin iletilen faturaların bedelleri, aynı piyasa katılımcısının fatura alacaklısı olması durumunda alacak tutarı toplamı fatura bedelinden düşülmek kaydı ile borçlu piyasa katılımcıları tarafından aracı bankalar aracılığıyla Piyasa İşletmecisinin merkezi uzlaştırma kuruluşundaki hesabına en geç fatura tebliğ tarihini takip eden altıncı işgünü ödenir.

(2) Piyasa katılımcıları tarafından Piyasa İşletmecisine iletilen faturaların bedelleri, aynı piyasa katılımcısının fatura borçlusu olması durumunda borç tutarı toplamı fatura bedelinden düşülmek kaydı ile Piyasa İşletmecisi tarafından alacaklı piyasa katılımcılarına en geç fatura tebliğ tarihini takip eden yedi işgünü içerisinde, fatura tebliğ tarih ve sırasına göre, Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen piyasalara ilişkin olarak piyasa katılımcısının süresinde ödenmemiş borçları düşülerek Piyasa İşletmecisinin merkezi uzlaştırma kuruluşundaki hesabından, aracı bankalar kullanılarak ödenir.

(3) Merkezi uzlaştırma kuruluşu, sunmuş olduğu teminat yönetimi ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak katılımcıların ödemesi gereken hizmet bedellerini, aylık bazda piyasa katılımcılarına bildirir. Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından piyasa katılımcılarına iletilen hizmet bedelleri, bu bedelin tebliğ tarihini takip eden altı işgünü içerisinde merkezi uzlaştırma kuruluşuna ödenir.

(4) Piyasa katılımcıları, merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kendilerine yapılacak fatura ödemelerine ilişkin olarak tek bir aracı banka ile çalışırlar, merkezi uzlaştırma kuruluşuna yapacakları ödemelere ilişkin olarak ise birden fazla banka ile çalışabilirler. Piyasa katılımcıları, merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kendilerine yapılacak fatura ödemelerine ilişkin birlikte çalışacakları aracı bankayı merkezi uzlaştırma kuruluşuna yazılı olarak bildirir ve söz konusu bankayı değiştirmeleri durumunda, merkezi uzlaştırma kuruluşuna en kısa sürede bildirimde bulunur.

(5) Merkezi uzlaştırma kuruluşu ve aracı bankalar tarafından teminatlar ve fatura ödemelerine ilişkin olarak kullanılan bilgisayar, yazılım ya da teknolojik altyapının beklenmedik bir şekilde arızalanması ve bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda tamamlanması gereken süreçlerin belirlenmiş olan süre zarfında tamamlanmayacağının ortaya çıkması durumunda, aracı banka; merkezi uzlaştırma kuruluşunu, merkezi uzlaştırma kuruluşu da Piyasa İşletmecisini ivedilikle bilgilendirir. Bu durumda, Piyasa İşletmecisi, süreçlerin tamamlanabilmesi için yeni süreler belirler ve bu değişikliklerle ilgili piyasa katılımcılarını bilgilendirir.

(6) Beşinci fıkrada belirtilen sebeplerden ötürü merkezi uzlaştırma kuruluşu, aracı bankalar ve Piyasa İşletmecisinin teminat ve ödeme işlemlerine ilişkin olarak yükümlülüklerini yerine getirmemeleri durumunda taraflara uygulanacak yaptırımlar, ilgili taraflar arasında yapılan anlaşmalarda yer alır.

(7) İlgili uzlaştırma dönemine ilişkin olarak hem alacaklı, hem de borçlu olan piyasa katılımcıları için faturaya esas uzlaştırma bildiriminin yayımlanmasını ve alacak faturasının Piyasa İşletmecisine tebliğ edilmesini müteakiben alacak ve borçlar arasında mahsuplaşma işlemi otomatik olarak yapılır.

Vadeli elektrik piyasasına ilişkin fatura ödemelerinin yapılmaması

MADDE 132/İ

(1) Piyasa katılımcısının, söz konusu faturadan kaynaklanan net borcunu, fatura tebliğ tarihini takip eden altı işgünü içerisinde ödememesi halinde, ödenmesi gereken tutara temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi oranı, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen faiz oranıdır. Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından günlük olarak hesaplanan temerrüt faizi tutarlarının aylık toplamları faturaya esas değer olarak kabul edilir. Temerrüt faizine ilişkin bedeller ilgili ayın uzlaştırma bildiriminde gecikme zammı kalemi olarak belirtilir ve her ay sonu itibarıyla ilgili piyasa katılımcısının faturasına yansıtılır.

(2) Piyasa katılımcısının, serbest cari hesabında bulunan tutarın, VEP Usul ve Esasları uyarınca sunması gereken toplam teminat tutarının üzerinde olan TL cinsinden nakit teminat fazlasının ve/veya temerrüt garanti hesabı katkı payı fazlasının ilgili fatura bildirimine ilişkin piyasa katılımcısının borcunu karşılayacak seviyede olması durumunda; piyasa katılımcısının borcu, serbest cari hesabında bulunan tutardan ve/veya VEP Usul ve Esasları uyarınca sunması gereken toplam teminat tutarının üzerindeki nakit teminattan ve/veya temerrüt garanti hesabı katkı payı fazlasından otomatik olarak karşılanır ve piyasa katılımcısı fatura temerrüdüne düşmez.

(3) Piyasa İşletmecisinin piyasa katılımcılarına ödeme yapacağı fatura bedelini, fatura tebliğ tarihini takip eden yedi işgünü içerisinde ödememesi halinde, ödenmesi gereken tutara temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi oranı, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen faiz oranıdır. Temerrüt faizine ilişkin bedeller ilgili ayın uzlaştırma bildiriminde gecikme zammı kalemi olarak belirtilir ve her ay sonu itibarıyla Piyasa İşletmecisine düzenlenen faturaya yansıtılır.

(4) Piyasa katılımcısının, söz konusu fatura bedelini, fatura tebliğ tarihini takip eden altı işgünü içerisinde ödememesi durumunda, piyasa katılımcısının ayrıca bir ihtara gerek olmaksızın temerrüde düştüğü kabul edilir. Temerrüde düşen piyasa katılımcısına ilişkin olarak, yasal yollar saklı kalmak üzere fatura borcunun tahsil edilmesi amacıyla sırasıyla;

a) Cari hesabında bulunan tutara, VEP Usul ve Esasları kapsamında sunması gereken toplam teminat tutarının üzerinde olan tutara ve sunması gereken temerrüt garanti hesabı katkı payı tutarının üzerinde olan tutara,

b) VEP Usul ve Esasları uyarınca sunmuş olduğu toplam teminat tutarına,

c) Teminat Usul ve Esasları kapsamında sunması gereken toplam teminat tutarının üzerinde olan nakit teminat tutarına,

ç) Temerrüde düşen piyasa katılımcısının temerrüt garanti hesabı katkı payı tutarına,

d) Piyasa İşletmecisinin temerrüt yönetimi katkısı tutarına,

e) Diğer piyasa katılımcılarının temerrüt garanti hesabı katkı payları tutarına,

f) Teminat Usul ve Esasları kapsamında sunmuş olduğu teminat tutarına,

g) Temerrüt garanti hesabı tamamlama çağrısı ile tekrar toplanan katkı payları tutarına,

başvurulur.

(5) Piyasa katılımcısının fatura ödemesinin bir kısmının veya tamamının VEP Usul ve Esasları uyarınca sunduğu toplam teminat tutarından karşılanması durumunda ilgili piyasa katılımcısının bulundurması gereken toplam teminat tutarını aynı gün saat 12:00’a kadar tamamlaması istenir. Piyasa katılımcısının VEP Usul ve Esasları uyarınca bulundurması gereken toplam teminat tutarını tamamlamaması durumunda vadeli elektrik piyasası kapsamında faaliyetlerine devam etmesine izin verilmez. Vadeli elektrik piyasası kapsamında sahip olduğu açık pozisyonları VEP Usul ve Esasları uyarınca kapatılır.

(6) Temerrüt yönetimi çerçevesinde temerrüt garanti hesabı katkı payı tutarları kullanılmış olan piyasa katılımcıları için VEP Usul ve Esaslarında belirtilen temerrüt garanti hesabı katkı payı temerrüt durumu kontrolü uygulanır. Temerrüt garanti hesabı katkı payı yükümlülüğünü VEP Usul ve Esaslarında belirtilen sürelerde yerine getirmemesi nedeniyle temerrüde düştüğü tespit edilen piyasa katılımcılarının açık pozisyonları VEP Usul ve Esaslarının ilgili hükümleri çerçevesinde kapatılır; vadeli elektrik piyasası kapsamında faaliyetlerine devam etmelerine izin verilmez.

(7) Vadeli elektrik piyasası fatura temerrüdüne düşmesi nedeniyle, Piyasa İşletmecisinin temerrüt yönetimi katkısı tutarı ve/veya diğer piyasa katılımcılarının temerrüt garanti hesabı katkı payının kullanılmasına neden olan piyasa katılımcısının, söz konusu tutarları, fatura son ödeme tarihini takip eden üçüncü işgünü saat 12:00’a kadar tamamlamaması halinde;

a) Temerrüt halindeki piyasa katılımcısının gün öncesi piyasası, gün içi piyasası ve vadeli elektrik piyasası kapsamında faaliyetlerine devam etmesine izin verilmez.

b) Satıcı olduğu uzlaştırmaya esas ikili anlaşma bildirimi girmesine izin verilmez, ileriye dönük yapılmış olan satış yönündeki ikili anlaşma bildirimleri iptal edilir ve ilgili taraflara PYS aracılığıyla bilgi verilir.

c) 132/E maddesinin beşinci fıkrasının (a), (b), (ç), (d), (i) ve (k) bentleri hükümleri uygulanır.

ç) Serbest tüketici kayıtlarının silindiği ilk fatura dönemini takip eden ve serbest tüketici listeleri kesinleşmemiş tüm fatura dönemlerine ilişkin piyasa katılımcısı tarafından yapılmış olan serbest tüketici talepleri iptal edilir. Piyasa İşletmecisine karşı tüm mali yükümlülüklerini yerine getirmediği süre boyunca, serbest tüketici talebinde bulunmasına izin verilmez.

(8) Dördüncü fıkranın (d), (e) ve (g) bentleri kapsamında temerrüt garanti hesabından kullanılan tutarların temerrüde düşen ilgili piyasa katılımcısından tahsil edilmesi halinde bu tutarlar sırasıyla;

a) Temerrüt garanti hesabı katkı paylarına başvurulan diğer piyasa katılımcılarının ilgili hesabına,

b) Piyasa İşletmecisi temerrüt yönetimi katkısı tutarına,

kullanılan tutar kadar aktarılır.

(9) Ödemeler ve teminatlara ilişkin yükümlülüklerin 132/I maddesinde belirtilen süreler içinde Piyasa İşletmecisi ve merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kullanılan bilgisayar, yazılım ya da teknolojik altyapının beklenmedik bir şekilde arızalanması ve merkezi uzlaştırma kuruluşuyla ilgili olan arızaların Piyasa İşletmecisine geçerli sebeplerle raporlanması halinde, Piyasa İşletmecisi ve piyasa katılımcısına temerrüt faizi uygulanmaz.

(10) Piyasa katılımcısına uygulanacak asgari temerrüt matrahı ve temerrüt faizi Piyasa İşletmecisi tarafından PYS aracılığıyla duyurulur. Asgari temerrüt matrahının altındaki tutarlara temerrüt cezası uygulanmaz.”

Aynı Yönetmeliğin 137 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 138 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “devir ve temlikler” ibaresi “devir, temlik ve taşınır rehinleri” olarak değiştirilmiş, aynı fıkrada yer alan “onay almak kaydıyla” ibaresinden sonra gelmek üzere “ rehin ve” ibaresi eklenmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 139 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Piyasa Katılım Anlaşmasında,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Vadeli Elektrik Piyasası Katılım Anlaşmasında” ibaresi eklenmiştir.

Aynı Yönetmeliğin geçici 5 inci ve geçici 20 nci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Aynı Yönetmeliğin geçici 19 uncu maddesinin başlığında yer alan “Merkezi uzlaştırma bankası” ibaresi “Merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan “merkezi uzlaştırma bankasına” ibaresi “merkezi uzlaştırma kuruluşuna” olarak, “merkezi uzlaştırma bankası” ibareleri “merkezi uzlaştırma kuruluşu” olarak değiştirilmiştir.

Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Temerrüt garanti hesabının oluşturulması

GEÇİCİ MADDE 37

(1) Vadeli elektrik piyasası dışında Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya yan hizmetler piyasası hariç olmak üzere mali uzlaştırma ile diğer mali işlemleri yürütülen piyasalar için Temerrüt Garanti Hesabına İlişkin Usul ve Esaslar 1/1/2022 tarihine kadar yayımlanır.”

Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.