1318 Finansman Kanunu

BİRİNCİ KISIM

Taşıt Alım Vergisi

Mevzu ve mükellef

Trafik şube veya bürolarına kayıtlı olan ve bu kanunun 4, 5 ve 6 ncı maddelerinde yazılı tarifelerde gösterilen taşıtların ivaz mukabili veya hibe suretiyle intikalinde (Mülkiyeti muhafaza kaydiyle yapılan satışlar dahil) bu taşıtları satın alanlar veya hibe suretiyle edinenler ile trafik şube veya bürolarına kayıtlı olmıyan ve aynı tarifelerde yazılı taşıtları çeşitli yollarla iktisap edenler, taşıt alım vergisini ödemeye mecburdurlar.

Tarifler

Bu kanunda kulanılan tabirlerin taşıdıkları anlamlar, 18/2/1963 tarih ve 197 sayılı Motorlu Kara Taşıtları Vergisi Kanununun 2 nci maddesine göre tayin edilir.

Muaflık ve istisnalar

a) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, özel idare ve belediyeler ve köy hükmi şahsiyeti tarafından yapılan taşıt alımları ile iktisapları Taşıt Alım Vergisine tabi değildir.

b) 17/7/1964 tarih ve 507 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin kapsamına giren derneklere kayıtlı olup motosiklet, profesyonel veya ağır vasıta ehliyetine sahip olan götürü Gelir Vergisi mükelleflerinin, I sayılı tarifeye dahil taşıtlar ile triportörler, istiap haddi 7 tona kadar olan kamyonlar ve oturma yeri 25 kişiye kadar olan minibüs, otobüs, troleybüs ve benzeri taşıtlarla ilgili alımları bu vergiden müstesnadır.

Bir yıl içinde trafik şube ve bürolarına kayıtlı olmıyan taşıtlarla İlgili birden fazla atımlar bu istisnadan faydalandırılamaz. İstisnanın uygulanabilmesi için ilgili vergi dairesi aracılığiyle Maliye Bakanlığından bir belge alınması şarttır.

c) Yabancı devletlerin Türkiye'de bulunan elçi, maslahatgüzar ve konsolosları (fahri konsoloslar hariç) ile elçilik ve konsolosluklara mensup olan ve o memleketin uyrukluğunda bulunan memurları, Türkiye'de resmi bir göreve memur edilenler bu sıfatlarından dolayı ve karşılıklı olmak şartıyle Taşıt Alım Vergisine tabi değildir.

Vergileme ölçü ve nispetleri

(I) Sayılı tarife

İnsan veya eşya nakline mahsus otomobil, kaptıkaçtı, kamyonet, panel ve arazi taşıtı aşağıdaki I sayılı tarifeye göre vergilendirilir.

Bu hadler, spor ve yanş otomobilleri için % 100 zamlı uygulanır.

(II) Sayılı tarife

Kamyon, minibüs, otobüs, troleybüs ve benzerleri aşağıdaki II sayılı tarifeye göre vergilendirilir.

(III) Sayılı tarife

Motosiklet, yük-yolcu motosikleti ile triportör aşağıdaki tarifeye göre vergilendirilir:

Verginin tarhı

Beyan esası

Taşıt Alım Vergisi, mükelleflerin ilgili trafik şube veya büroları veya noterler tarafından tasdik edilmiş beyanı üzerine tarh olunur.

Taşıt Alım Vergisi mükellefleri, bu vergiye ilişkin beyanlarını, kayıt ve tescilden veya sair devir ve temlik muamelelerinin ikmalinden önce kayıt ve tescilin veya ilgili muamelelerin yapıldığı yerin vergi dairesine yapmaya mecburdurlar.

Beyanda kullanılacak beyannamelerin, şekil, muhteva ve ekleri Maliye Bakanlığınca tertip ve tanzim olunur.

Ödeme süresi

Taşıt Alım Vergisi, ilgili trafik şube veya bürolarınca yapılacak kayıt ve tescilden veya sair devir ve temlik muamelelerinin ikmalinden önce ödenir.

Çeşitli hükümler

Trafik şube veya büro memurlariyle noterlerin görevi

Trafik şube veya büro memurları ile noterler, kayıt ve tescil ve noter senedi işlemlerini yapmadan önce ilgili vergi dairesince düzenlenmiş Taşıt Alım Vergisinin ödendiğini gösterir belgeyi talep etmeye ve muhafazaya mecburdurlar.

Söz konusu belgelerin şekil ve muhtevasını Maliye Bakanlığı tayin eder.

Kayıt ve tescil veya noter senedinin tanzimini müteakip mezkûr belgeler, muhtevası Maliye Bakanlığınca tespit edilecek cetvellere dökülerek muamelenin yapıldığı tarihi takibeden günden itibaren engeç 15 gün içinde ilgili vergi dairesine gönderilir.

Trafik şube veya büro memurlariyle noterlerin sorumluluğu

Gerekli verginin ödenmesinden önce muameleyi yapan trafik şube veya büro memurları ve noterler, verginin ödenmesinden mükellef ile müteselsilen sorumludurlar.

Trafik şube veya büro memurları ve noterler bu madde gereğince ödemeye mecbur oldukları vergiler için mükelleflere rücu edebilirler.

II. KISIM

İşletme Vergisi

Mevzuu, mükellef

I - Bu kanuna bağlı I numaralı tabloda gösterilen hizmet işletmelerini işletenler, mezkûr tabloda gösterilen hadlerde işletme vergisini ödemeye mecburdurlar.

II - Bu kanuna bağlı II numaralı tabloda gösterilen işletmeleri işletenler ve aynı tabloda yazılı emtianın perakende satışını yapanlar ile I numaralı tabloda asgarî ve azamî hadleri gösterilen derecelere göre vergilendirilmek istemiyen mükellefler kendi talepleri üzerine, I ve II numaralı tablolarda gösterilen nispetler üzerinden ve Maliye Bakanlığınca hazırlanacak perakende satış vesikalarını veya aynı vesikaları makinalı kasalarda kullanmak suretiyle tahsil ettikleri işletme vergisini satış vergisi olarak ödemeye mecburdurlar.

Makinalı kasaların işletilmesi ve perakende satış vesikalarının düzenlenmesi ile kullanılmasına müteallik esaslar, Maliye Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikte belirtilir.

Bu maddede belirtilen tablolarda gösterilen konularda perakende satış yapan toptancı mükellefler de işletme vergisine tabidir.

Muaflıklar

Son nüfus sayımına göre belediye içi nüfusu 30 000 ve daha aşağı olan yerlerde faaliyet gösteren mükellefler işletme vergisinden muaftır. (Bu kanuna ekli II numaralı tablodaki 1, 2, 3, 17, 21, 23, 24 ve 25 numaralı pozisyonlar hariç)

Vergileme ölçüleri

Onbirinci maddenin I inci fıkrasında yazılı faaliyetlerde bulunan mükelleflerin ödiyecekleri vergiler, bu kanuna bağlı tablolarda asgarî ve azamî vergi hadleri gösterilen her iş ve emtia nevi için altı derece halinde ve bu kanun ile Vergi Usul Kanunundaki esaslar dahilinde tespit olunur.

Mükellefin tespit edilmiş olan vergi derecelerinden hangisine gireceği Maliye Bakanlığınca hazırlanacak bir Yönetmelikte gösterilen esaslar dahilinde vergi dairesi tarafından tayin olunur,

Matrah

Onbirinci maddenin II nci fıkrasında yazılı halde veya I inci Tablonun Satış Vergisi nispetlerine göre ödenecek İşletme Vergisinin matrahı, satılan maddelerin veya yapılan hizmetlerin satış bedelidir.

Satış bedeli tabiri; satılan maddeler veya yapılan hizmetler karşılığında her ne şekilde olursa olsun müşteriden alınan veya müşterinin borçlandığı para veya diğer değerlerin toplamını ifade eder.

Satış bedeli bulunmıyan teslimlerde Vergi Usul Kanununa göre hesaplanacak emsal bedeli vergiye matrah ittihaz olunur.

İşletme Vergisi derecelerinin tespiti

İşletme Vergisi dereceleri, Maliye Bakanlığınca emtia ve iş nevilerine göre hazırlanacak cetveller üzerine il merkezindeki ticaret odaları Ticaret Odası bulunmıyan il merkezinde belediyelerce geçilecek 4 kişi ile o il defterdarının ve mazereti halinde tevkil edeceği bir Maliye memurunun başkanlığında kurulan özel bir komisyon tarafından ilçe itibariyle asgari 3 azamî 6 kademeli olmak üzere ayrı ayrı tayin olunur. Şu kadar ki, merkez ilçesi dışındaki mükelleflere ait derecelerin tespitinde o il merkezinde seçilmiş olan üyelerden ikisinin yerine o ilçelerin belediyelerince seçilmiş olan iki üye toplantılara katılır.

İl merkezinde Esnaf ve Sanatkârlar Dernekleri Birliği bulunduğu takdirde, buradan seçilecek iki üye Ticaret Odası temsilcileri yerine geçer.

İşletme Vergisi derecelerinin tayininde nazara alınacak esaslar Maliye Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikte belirtilir.

Komisyon, defterdarın yazılı isteği tarihinden başlıyarak 15 gün içinde tayin ve tespit işini tamamlar. Lüzum görülen yerlerde ve hallerde bu süre Maliye Bakanlığınca 2 aya kadar uzatılır.

İşletme Vergisi derecelerinin kesinleşmesi ve ilâm bakımından Vergi Usu! Kanunununda ortalama kâr hadlerinin kesinleşmesi ve ilânına ilişkin madde hükmü uygulanır.

Ancak, özel komisyonlarca düzenlenmiş bulunan cetveller, engeç, düzenlenmelerini takibeden ayın ilk 15 günü içinde Maliye Bakanlığına gönderilir.

İşletme Vergisi dereceleri 3 yıl için tespit olunur.

Teklif yeri

İşletme Vergisi vergiyi doğuran olayların vuku bulduğu yer vergi dairesince tarholunur

Beyan esası

İşletme Vergisi ilgili beyannamelerde mükellefçe gösterilen bilgilere dayanılarak onbirinci maddenin II nci fıkrasında yazılı hal seçildiği takdirde, yazılı beyan üzerine tarholunur.

Vergilendirme dönemi

İşletme Vergisinde vergilendirme dönemi faaliyet gösterilecek takvim yılıdır.

Onbirinci maddenin II nci fıkrasında yazılı halde; faaliyet gösterilen her ay vergilendirme dönemini teşkil eder.

Beyannamenin şekil ve muhtevası

İşletme Vergisi beyannamesinin şekil, muhteva ve ekleri Maliye Bakanlığınca tertip ve tanzim olunur.

Beyannamenin verilme zamanı

İşletme Vergisi beyannamesi, ait olduğu takvim yılının Ocak ayı içinde; takvim yılı içinde işe başlanılması halinde bu ayı takibeden ay içinde ilgili vergi dairesine verilir.

Onbirinci maddenin II nci fıkrasında yazılı halde; her mükellef, bir ay içindeki (Yeniden işe başlıyanlar için işe başlanan ayı takibeden ay) vergiye tabi muamelelerini bir beyanname ile ertesi ayın 15 inci günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine bildirmek mecburiyetindedir.

Tarh zamanı

İşletme Vergisi, beyannamenin verildiği gün; beyanname posta ile gönderilmişse tarhiyatı yapacak vergi dairesine geldiği tarihi takibeden bir ay içinde tarholunur.

Vergilendirme dönemi içinde işe başlıyan veya işi bırakan mükelleflerin vergileri

Takvim yılı içinde işe başlıyan veya işi bırakan mükelleflerin vergisi, yıllık vergiden işe başlanılan ay hariç tutulmak ve işin bırakıldığı ay tam sayılmak suretiyle çalışılan aylara isabet eden miktardır.

Vergilendirme dönemi içinde işin bırakıldığı ayı takibeden aylara isabet eden vergiler terkin olunur. Ancak keyfiyetin işin terkedildiği ay içinde vergi dairesine bildirilmesi lâzımdır.

Ödeme zamanı

İşletme Vergisi, biri Mart diğerleri Mayıs, Temmuz, Eylül, Kasım ve Ocak aylarında olmak üzere 6 eşit taksitte ödenir.

Yıl içinde işe başlıyan mükellefler işe başlanılan ayı takibeden taksit aylarının adedi kadar taksitle İşletme Vergisini öderler.

Onbirinci maddenin II nci fıkrasında yazılı halde; mükellefler, beyanname üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergileri beyanname verme süresi içinde ödemeye mecburdurlar.

Çeşitli hükümler

Verginin inikâsi

İşletme Vergisi tarifeli hizmet ve satışlarda bu tabloların ilgili hanelerinde gösterilen Satış Vergisi nispetlerinde müşteriye inikâs ettirilir.

Perakende satışın tarifi

Yukardaki hükümlerde yer alan perakende satıştan maksat; satışı yapılan madde ve malzemenin aynen veya işlendikten sonra satışını yapan kimseler dışındaki kimselere satılmasıdır.

İşletme Vergisinin gider kaydedilemiyeceği

İşletme Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.

Tercihlerin yapılması ve ilân

Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra, mükellefler onbirinci maddenin I inci veya II nci fıkralarında gösterilen vergilendirme şekillerinden hangisini tercih ettiklerini Maliye Bakanlığınca seçilecek haberleşme araçlariyle yapılacak 3 gün süreli ilânlardan sonra geçecek 15 gün içinde ilgili vergi dairesine bildirmek mecburiyetindedirler. Bu bildirime süresinde uymayan mükellefler I inci fıkraya göre vergilendirilmeyi kabul etmiş sayılırlar.

Yeniden işe başlıyan mükellefler, işe başladıkları ay içinde vergilendirilme şeklini seçip ilgili vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar,

Onbirinci maddenin II nci fıkrasında gösterilen vergilendirme şeklini seçen mükellefler, aynı işe devam ettikleri müddetçe 3 yıl için bu usulden dönemezler. I inci fıkradaki vergilendirme şeklini seçen mükellefler ise, müteakip yıl bu usulden dönebilirler.

İcranın geciktirilmesi

İtiraz isteği İşletme Vergisinin asgarî veya mükellefçe kabul olunan dereceye tekabül eden miktarının tahsilini durdurmaz.

Özel usulsüzlük cezaları

İşletmede vergi dairelerince mühürlenmiş makinalı Kasa veya Maliye Bakanlığınca hazırlanmış perakende satış vesikası bulundurmıyan mükelleflere birinci tespitte 3 000 lira, ikinci tespitte 5 000 lira usulsüzlük cezası kesilir; 3 üncü tespitte vergi dairesinin teklifi üzerine işletme, yetkili mahkemeler karariyle 3 aydan az olmamak üzere 1 seneye kadar süreyle kapatılır.

İşletme Vergisini Satış Vergisi olarak ödemeye mecbur olanlar, Maliye Bakanlığınca hazırlanmış bulunan perakende satış vesikalarını her bir muamele için kullanmak mecburiyetindedirler. Bu vesikaları vermiyen mükelleflere aynı yıl için birinci tespitte 500 lira, ikinci tespitte 1 000 lira, üçüncü ve müteakip tespitlerde ikişer bin lira usulsüzlük cezası kesilir.

Alıcılar, perakende satış vesikalarını talep, muhafaza ve sorulduğunda 31 inci maddede yazılı memurlara emtia ile birlikte ibraz etmeye mecburdurlar. Bu mükellefiyeti yerine getirmiyenlerden her bir muamele için 50 lira ceza alınır.

29 ve 30 uncu maddelerde gösterilen hususların tespit edildiği tutanakların, mükellef veya müstahdem tarafından imzalanmaması halinde, bunların yürürlüğe konulması için yoklama memurları veya vergi inceleme elemanlarınca bir polis memuriyle birlikte imza edilmeleri yeterlidir.

Nev’i Maliye Bakanlığınca tayin edilecek makinalı kasalar, Vergi Usul Kanununa göre bulunacak öz sermayeleri 100 000 liranın altında olan işletmelere Devlet Malzeme Ofisi tarafından ve 12 ay taksitle satılabilir.

Maliye Bakanlığı onbirinci maddenin I inci fıkrasında yazılı ve 1970 takvim yılında faaliyet gösterecek işletmeleri kısmi olarak vergilendirmeye yetkilidir.

Onbirinci maddenin II nci fıkrasında yazılı faaliyetlere taallûk eden vergilendirmenin 1970 yılı başlangıç ayı, Maliye Bakanlığınca 15 gün önceden Resmî Gazete ile ilân olunur.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Gayrimenkul Kıymet Artışı Vergisi Mevzu;

Vergiyi doğuran olay

Türkiye’deki arazi, arsa veya bunların üzerindeki binaların (Bağımsız bölümler dahil) ivazlı veya ivazsız (Veraset yolu ile intikaller ve kanuni mirasçılara yapılan şartlı veya şartsız hibeler, kanuni mirasçılar arasında yapılan her nev’i taksim, ifraz, temlik veya trampalar ile müşterek malikler arasında yapılan taksim ve ifrazlar hariç) devir ve temlikinden ve bunların karşılıklı olarak trampa edilmesinden doğan değer farkları vergiye tabidir.

Mükellef

Verginin mükellefi, bina, arazi ve arsaları devir ve temlik eden gerçek ve tüzel kişilerdir.

İstisna ve muaflıklar

a) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli ihaleler, özel idare ve belediyeler ile köyler vergiye tabi değildir.

b) Belediye sınırlarının ve belediye sınırlarına mücavir bulunan ve beldenin müstakbel inkişafı bakımından lüzum görülen sahaların dışındaki devir ve temliklerden doğan değer farklarının 40 000 lirası veya iktisap olunan değerlerin % 10 u vergiden müstesnadır.

c) Belediye sınırlarının ve belediye sınırlarına mücavir bulunan ve beldenin müstakbel inkişafı bakımından lüzum görülen sahaların içindeki devir ve temliklerden doğan değer farklarının 5 000 lirası, (Ziraat arazisinin devir ve temlikinde değer farklarının 25 bin lirası veya iktisap olunan değerlerin % 10 u) vergiden müstesnadır.

d) Gelir ve Kurumlar Vergisine tabi olan mükelleflere ait teşebbüslerin aktiflerine kayıtlı gayrimenkuller bu vergiye tabi değildir.

Matrah

Verginin matrahı arazi, arsa ve bunlar üzerindeki binaların (Bağımsız bölümleri dahil) devir ve temliki karşılığında iktisap olunan değerler ile bunların iktisap maliyetleri arasındaki farktır.

Devir ve temlik karşılığında iktisap olunan değerler beyan tarihindeki rayiç bedelden aşağı olamaz.

Arazî, arsa ve bunlar üzerindeki binaların (Bağımsız bölümler dahil) ivazsız devir ve temlikinde matrah, bunların devir ve temlik tarihindeki rayiç bedelleri ile devir ve temlik edenin iktisap maliyetleri arasındaki farktır.

İktisap maliyetinin tespiti

İktisap maliyeti (Üçüncü Kısımla ilgili geçici madde hükmü mahfuz olmak kaydiyle) aşağıdaki esaslara göre tespit olunur.

a) Vergiyi doğuran olayın vukuu tarihinde Bina ve Arazi vergilerinin tarhına esas olan vergi değeri,

b) Bina ve Arazi vergilerinin tarhına esas olan vergi değerinden yüksek bir iktisap değeri mevcutsa bu değer.

Bu fıkrada Bina ve Arazı Vergisi tarhına esas olan değerden yüksek değer olarak kabul edilecek değerler, ivazlı intikallerde Emlâk Alım Vergisi ivazsız intikallerde Veraset ve İntikal Vergisi matrahının tespitine esas olan değerdir.

Matrahtan yapılacak tenziller

Aşağıda gösterilen giderler matrahtan tenzil olunur.

a) Gayrimenkulün iktisabı için ödenmiş bulunan her türlü vergi, resim ve harçlarla faiz, komisyon ve benzeri masraflar.

b) İktisaptan itibaren her yıl için iktisap maliyetinin % 5 i oranında hesaplanacak götürü gider ile bina ve arazi için ödenmiş bulunan bina ve arazi vergileri.

Verginin nispeti

Vergi, 36, 37 ve 38 inci maddeler gereğince tespit edilen matrah üzerinden aşağıdaki nispetlerde alınır.

Tarh, tahakkuk ve ödeme esasları

Tarh yeri

Vergi, gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunur.

Beyan esası, beyannamenin şekli ve ödeme süresi

Bu kanuna göre vergi, mükellefin beyanı üzerine tarh olunur.

Beyannamenin şekli ve muhtevası Maliye Bakanlığınca tespit ve tayin olunur.

Beyanname, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinden itibaren bir ay içerisinde ilgili vergi dairesine verilir ve vergi aynı süre içinde ödenir.

Vergi teminatı

Mükellefler devir ve temlik dolayısiyle kendilerine ödenecek meblâğın (İvazsız intikallerde beyan edecekleri değerin) % 3 ünü verginin teminatı olarak şekli ve muhtevası Maliye Bakanlığınca tespit olunacak bir bildirimle gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesine yatırmaya mecburdurlar.

Asgari vergi

Arsa, arazi ve bunlar üzerindeki binaların (Bağımsız bölümler dahil) hisse üzerinden veya taksim veya ifraz suretiyle devir ve temlik edilmesi halinde, muameleye konu olan gayr, menkulün vergisi, gayrimenkulün tümü için rayiç bedel esas alınmak suretiyle hesaplanan verginin, muamele konusu gayrimenkule isabet eden kısmından aşağı olamaz. Bu asgarî verginin hesaplanmasında; muamele konusu gayrimenkulun iktisap maliyetinin, bu gayrimenkulun tümünün iktisap maliyetine olan oranı esas alınır.

Muamele konusu gayrimenkulun iktisap maliyeti ise, bu gayrimenkul karşılığında iktisap olunan değerlerin gayrımenkulün tümünün rayiç bedeline oranlanması suretiyle bulunur.

ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

Mahsup

Mükellefin kesinleşen vergisinden 42 nci madde gereğince vergi karşılığı olarak tevkif edilen para mahsubedilir. Fazlası vergi dairesince mükellefe bildirilir. Bildirme tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaat halinde kendisine ret ve iade olunur.

Bu kanuna göre vergiye tabi değer farkları Gelir veya Kurumlar Vergisinin mevzuuna girdiği takdirde, 42 nci madde gereğince vergi teminatı alınmakla iktifa olunur. Teminat olarak alınan bu vergi Gelir ve Kurumlar Vergisinden tamamen mahsubedilir.

Vergi Usul ve Emlâk Alım Vergisi Kanunlarının uygulanması

Bu kanun hükümleri mahfuz olmak üzere, Vergi Usul Kanunu ile Emlâk Alım Vergisi Kanununun 12, 13, 14 ve 15 inci maddeleri hükümleri bu vergi hakkında da uygulanır.

Tapu memurlarının görevi

Tapu memurları, vergi teminatının yatırıldığını gösteren makbuz ibraz edilmedikçe, tapu işlemlerini yapamazlar. Gerekli teminatın tamamen yatırılmasından önce muamele yapan tapu memurları vergi teminatının ödenmesinden mükellefler ile birlikte müteselsilen sorumludurlar.

İlgili memurlar bu madde gereğince ödemeye mecbur oldukları meblâğlar için mükelleflere rücu edebilirler.

Bu kanunun uygulanmasında, Emlâk Vergisi Kanunu yürürlüğe girinceye kadar iktisap maliyeti aşağıdaki şekilde tespit olunan değerlerdir;

a) Bina Vergisi tarhına esas gayrisafî iratları veya Arazi Vergisi tarhına esas değerleri 1/1/1947 den önce tahrir veya takdir edilmek suretiyle konulmuş olan gayrimenkuller için, Vergi Usul Kanununun 268 inci maddesinde gösterilen vergi değerlerinin 12 katı,

b) Gayrisafî iratları veya değerleri 1/1/1947 - 1/1/1959 tarihleri arasında konulmuş bulunan gayrimenkuller için, Vergi Usul Kanununun 268 inci maddesinde gösterilen değerin 8 katı,

c) Gayrisafî iratları veya değerleri 1/1/1959 - 1/1/1965 tarihleri arasında konulmuş gayrimenkuller için Vergi Usul Kanununun 268 inci maddesinde gösterilen değerin 5 katı,

d) Gayrisafî iratları veya değerleri 1/1/1965 - 1/1/1968 tarihleri arasında konulmuş gayrimenkuller için Vergi Usul Kanununun 268 inci maddesinde gösterilen değerin 2 katı,

e) Gayrisafî iratları veya değerleri 1/1/1968 den sonra konulmuş gayrimenkuller için Vergi Usul Kanununun 268 inci maddesinde gösterilen değerin birbuçuk katı,

Ancak, yukardaki misiller uygulanarak bulunacak değerlerden yüksek bir iktisap değeri mevcutsa bu değerin iktisap maliyeti olarak beyanı ihtiyarîdir.

Bu takdirde ihtiyaren beyan olunacak değerin ivazsız intikallerde Veraset ve intikal Vergisinin, ivazlı intikallerde Emlâk Alım Vergisi veya tapu devir harçlarının matrahının tespitine esas olmuş değer olması şarttır.

Mükellefler, diledikleri takdirde. Emlâk Vergisi Kanunu yürürlüğe girinceye kadar gayrimenkullerin devir ve temlikinden doğan değer farklarının tespitinde; Emlâk Vergisi Kanunu yürürlüğe girdikten sonra gayrimenkul alıcıları tarafından beyan olunacak vergi değerlerinin (Kesinleşmiş değerler) iktisap maliyeti yerine geçmesini ve vergi tahakkukunun bu beyandan sonra yapılmasını talebedebilirler.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Spor-Toto Vergisi

Mevzuu

Spor-Toto oyunu, Spor-Toto Vergisine tabidir.

Mükellef, matrah, nispet Mükellef

Spor-Toto Vergisini Spor-Toto idaresi öder.

Matrah

Spor-Toto Vergisinin matrahı, Spor-Toto kuponlarında doldurulan kolon başına alınan ücrettir.

Spor-Toto Vergisi matraha ayrıca katılmaz ve tarifedeki ücret haricinde aksettirilmez.

Matrahtan gider ve vergi adı ile başka her hangi bir indirim yapılamaz.

Nispet

Spor-Toto Vergisinin nispeti % 20 dir.

Verginin tarhı

Beyan esası

Spor-Toto Vergisi Spor-Toto Müdürlüğünün beyanı üzerine tarh olunur.

Beyannamenin şekil ve muhtevası ile verilme zamanı ve yeri

Beyanda kullanılacak beyannamenin şekil ve muhtevası Maliye Bakanlığınca tespit olunur.

Spor-Toto Müdürlüğü 1 ay içinde nakden veya hesaben aldığı ücretlerin beyannamesini ertesi ayın 20 nci günü akşamına kadar bulunduğu yer vergi dairesine vermek mecburiyetindedir.

Ödeme süresi

Spor-Toto Müdürlüğü beyanname üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergileri beyanname verme süresi içinde ödemeye mecburdur.

BEŞİNCİ KISIM

Gider Vergileri Kanunundaki değişiklikler

13 Temmuz 1956 tarih ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 4 üncü maddesinin (a) bendi kaldırılmış ve aynı maddenin (g) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Tezyini seramik eşya:

g) Teknik süsleme dışında tamamen elle süslemeye tabi tutulan ve sanat değeri olan vazo, duvar tabağı ve heykelcik gibi seramikten mamul süs eşyası.

Aynı kanunun değişik 13 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

II sayılı tablonun 3, 4, 5 ve 6 nci pozisyonlarındaki mamullerin montaj (Başkaları hesabına yapılan montaj dahil) suretiyle imal edilmesi halinde, mükellef, montajı yapandır.

Aynı kanunun, değişik 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Matrah

MADDE 14

Verginin matrahı, teslim edilesi:

a) I inci tabloda sıklet üzerinden vergiye tabi olan akaryakıtlarla III üncü tablodaki tuzun saf sikletleri,

b) Kibritin çöp adedi olarak miktarı,

c) Elektriğin kilovatsaat olarak miktarı,

d) Havagazının metreküp olarak miktarı,

e) Kahvenin gayrisafî sikleti,

f) Tekele tabi maddelerden tütün mamulleri ile ispirto ve ispirtolu içkiler ve çayın aylık satış bedelleri tutan,

Aylık satış bedelleri tutarı tabiri, Tekel Genel Müdürlüğü tevzi ve satış üniteleri tarafından bir ay içinde bayilere yapılan tekel maddeleri satış bedellerinin toplamını ifade eder.

g) Diğer maddelerin satış bedelidir.

Satış bedeli tabiri, teslim edilen maddeler karşılığında her ne adla olursa olsun müşteriden alınan veya müşterinin borçlandığı para veya diğer değerlerin toplamını ifade eder.

h) Satış bedeli veya aylık satış bedeli tutarı bulunmıyan teslimlerde Vergi Usul Kanununa göre hesaplanacak emsal bedeli vergiye matrah ittihaz olunur.

II sayılı tablonun 3, 4, 5 ve 6 ncı pozisyonlarındaki mamullerin montajının başkaları hesabına yapılması halinde matrah mamulün Vergi Usul Kanununa göre bulunacak emsal bedelidir."

Aynı kanunun değişik 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

b) Ölçü esası

"MADDE 24

İthal edilen;

a) I inci tabloda sıklet üzerinden vergiye tabi tutulmuş olan akaryakıtlarla, III üncü tablodaki tuzun saf sıkletleri (Akaryakıtların zarfları bu kanuna bağlı IV üncü tablodaki pozisyonuna göre vergilendirilir.)

b) Kibritin çöp adedi olarak miktarı,

c) Elektriğin kilovatsaat olarak miktarı,

d) Havagazının metreküp olarak miktarı,

e) Kahvenin gayrisafî sıkleti,"

Aynı kanunun değişik 27 nci maddesinin somuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

II sayılı tablomun 3, 4, 5 ve 6 ncı pozisyonlarındaki mamuller ile I sayılı tablonun 9/B, C, D ve E pozisyonundaki camlar için ilk madde indirimi uygulanmaz.

Ancak, dahilde alınan İstihsal Vergisine tabi tutulan maddeler İstihsal Vergisi ödenmek suretiyle tedarik edilerek II sayılı tablonun 3, 4, 5 ve 6 ncı pozisyonlarında ve I sayılı tablonun 9/B, C, D ve E pozisyonunda gösterilen mamullerin imalinde ve bunların bünyesine girecek şekilde kullanıldığı takdirde, ilk madde indirimi esası uygulanır.

Aynı kanunun değişik 33 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Nispet

MADDE 33

Banka ve sigorta muameleleri vergisinin nispeti % 25 tir. T.C. Merkez Bankası ile bankalar arasındaki reeskont muameleleri için bu nispet % 20 dir. Kambiyo muamelelerinde nispet matrahın onbinde beşidir."

Aynı kanunun değişik 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Mevzuu, vergiyi doğuran olay

MADDE 34

Türkiye sınırları içinde petrol boru hatları ile yapılan yerli hampetrol taşımaları ve aşağıda yazılı umuma mahsus vasıtalarla yapılan taşımalardan yük taşımaları ile belli bir tarifeye dayanılarak yapılan yolcu taşımaları Nakliyat Vergisine tabidir.

a) Demiryolu üzerinde işliyen vasıtalar,

b) Tramvay, tünel, troleybüs, otobüs ve yolcu taşımaya mahsus sair motorlu kara nakil vasıtaları (Otomobil, kamyonet, motosiklet, motorlu bisiklet hariç)

c) Makina ile müteharrik gemiler,

d) Uçaklar,"

Aynı kanunun değişik 35 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü, aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye (k) ve (1) bendleri eklenmiştir.

"İstisnalar

MADDE 35

Aşağıda yazılı yolcu ve yük taşımaları ile yerli hampetrol taşımaları Nakliyat Vergisinden müstesnadır:

k) Bir petrol boru hattına iltisak halinde bulunan tâli derecedeki boru hatları ile iltisak noktasına kadar yapılan yerli hampetrol taşımaları.

l) Belediyelere rüsum ödiyerek yolcu taşıyan şehir içi özel kara nakil vasıtaları."

Aynı kanunun değişik 36 ıncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Mükellef

MADDE 36

Nakliyat Vergisini 34 üncü maddede yazılı nakil vasıtalarını ve petrol boru hatlarını işletenler öder. (Petrol boru hatlarını İşletenler, Petrol Kanununa göre belge sahibi taşıyıcılardır. )

Belge sahibi taşıyıcılar bu kanun gereğince ödiyecekleri Petrol Boru Hattı Nakliyat Vergisini, 6326 sayılı Petrol Kanununun veya bu kanunun ek ve tadillerinin ilgili hükümlerine göre tespit edilecek petrol boru hattı ücret tarifelerindeki taşıma ücretine ilâve suretiyle petrolü taşıtandan tahsil ederler.

Belli bir iş veya belli bir süre için kiralanan taşıtlarla kiralıyana ait eşya ve şahısların taşınmasında vergi mükellefi taşıt sahibidir."

Aynı kanunun 37 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Matrah

MADDE 37

Nakliyat Vergisinin matrahı yolcu ve yük taşımaları karşılığında nakden veya hesaben alman ücret, petrol boru hatları ile yapılan taşımalarda taşman yerli hampetrolün varil olarak miktarıdır. (Yataklı vagonlarla vaki seyahatlerde ödenen yatak ücretinin Türkiye sınırları içine isabet eden kısmı matraha dahil edilir.) Belli bir iş veya belli bir süre için kiralanan nakil vasıtaları ile kiralıyana ait eşya ve şahısların taşınmasında vergi matrahı nakil vasıtası sahibine ödenen kira bedelidir."

Aynı kanunun değişik 38 inci maddesinin matlabı ve birinci fıkrası hükmü aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu fıkraya bir (III) üncü bend eklenmiştir:

"Verginin nisbeti ve haddi

MADDE 38

Nakliyat Vergisinin nisbet ve hadleri aşağıda gösterilmiştir.

III - Petrol boru hatları ile yapılan yerli hampetrol taşımalarında varil başına...... 3 TL."

Aynı kanuna aşağıdaki mükerrer 38 İnci madde eklenmiştir:

"MÜKERRER MADDE 38

Petrol boru hatları ile yapılan yerli hampetrol taşımalarından bu kanun gereğince alınacak olan Nakliyat Vergisi hakkında, 6326 sayılı Petrol Kanununun «Vergi sınırı» matlabını taşıyan, 6558 sayılı Kanunla değişik 111 inci maddesi hükümleri uygulanmaz."

Aynı kanunun 43 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Nisbet

MADDE 43

PTT Hizmetleri Vergisi aşağıdaki gösterilen nisbetlerde alınır.

Aynı kanuna bina inşaat vergisi başlığı altında ve aşağıda gösterilen ek - 1, 2, 3 ve 4 üncü maddeleri ihtiva eden üçüncü kısım eklenmiş; kısımlar arasında müşterek hükümlerle ilgili üçüncü kısım dördüncü kısım olarak değiştirilmiştir:

"Mevzu, vergiyi doğuran olay

EK MADDE 1

Bu kanuna bağlı V sayılı tabloda yazılı olup, belediye sınırları içinde yapılan her türlü bina inşaatı, (ilâve ve tadiller dahil) inşaat ruhsatının alınmasında, mezkûr tabloda gösterilen nisbet ve hadlerde bina inşaat vergisine tabidir.

İlâve ve tadiller de; bu kanunun yürürlüğe girmesinden önce inşa edilmiş olan binaların yüzölçümleri ilâve edilen kısımla birlikte istisna haddini aşarsa, vergi yalnız ilâve edilen kısmın yüzölçümü üzerinden hesaplanır.

Bu kanunun yürürlüğü tarihînden sonra İnşa edilmiş olan binalarda tadil ve ilâveler yapılması halinde, vergi, binanın önceki yüzölçümü İle ilâve kısmın yüzölçümü toplamı üzerinden hesaplanır.

Ancak, daha Önce aynı konut ve işyeri birimleri için ödenmiş bulunan Bina inşaat Vergisi yeniden hesaplanan vergiden mahsubedilir.

İstisnalar

EK MADDE 2

Genel, katma, özel idare ve belediye bütçelerinden karşılanan her türlü bina inşaatı ile hastane, prevantoryum, sanatoryum, parasız dispanserler, fabrika, değirmen, imalâthaneler ile Devlet Planlama Teşkilâtı Teşvik ve Uygulama Dairesince teşviki karara bağlanmış oteller, moteller ve kooperatifler eliyle yapılan sanayi ve küçük sanat siteleri ve esnaf çarşıları ve Devlete veya demeklere devrolunmak üzere inşa edilen okullar, talebe yurtları ve 100 yi aşmıyan konut birimleri ile nüfusu 20 binden az olan belediye sınırları içindeki her türlü inşaat Bina inşaat Vergisinden müstesnadır.

Deprem, su basması, yangın gibi tabu afetlerin vuku bulduğu bölgelerde, bu afetlerin vukuunu takibeden yıldan itibaren en geç 5 yıl içinde inşa edilen binalar, bu vergiye tabi değildir.

Mezkûr bölgeler Maliye ve İmar ve iskân Bakanlıklarınca müştereken tespit olunur.

Mükellef

EK MADDE 3

Bina inşaat Vergisini, inşaat, ilâve veya tadilât için inşaat ruhsatı alanlar öder.

Matrah

EK MADDE 4

Bina inşaat Vergisinin matrahı, binaların her bir konut veya işyeri biriminin ayrı ayrı inşaat sahalarının yüz ölçümleridir.

Matrahın hesaplanmasında m² kesirleri atılır."

Aynı kanunun 45 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Bina inşaat Vergisi, mükelleflerin, ilgili belediyelerce tasdik edilmiş yazılı beyanı üzerine tarh olunur.

Aynı kanunun değişik 47 nci maddesinin (c) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu maddeye aşağıdaki (g) fıkrası eklenmiştir.

c) PTT Genel Müdürlüğü ile taşıma müesseseleri ve petrol boru hattı belge sahipleri bir ay içinde nakden veya hesaben aldıkları ücretleri ve taşıdıkları yerli hampetrolün beyannamesini o ayın sonundan itibaren 45 gün içinde verirler. Devlet Demiryolları, Devlet Havayolları ve Denizcilik Bankası için bu müddet 75 gündür.

g) Bina inşaat vergisi mükellefleri, inşaat vergisine ait muamelelerini inşaat ruhsatının alınmasından önce ilgili vergi dairesine bir beyanname ile bildirmeye mecburdurlar.

İnşaatın kısmen yapılması veya hiç yapılmaması halinde inşaat ruhsatı kısmen veya tamamen iptal edilir veya kullanılırsa daha önce Ödenmiş olan vergide gerekli düzeltme ve iadeler yapılır.

Aynı kanuna 66 ncı maddesinden sonra aşağıdaki ek 1 ve 2 nci maddeleri ihtiva eden altıncı bölüm eklenmiştir.

ALTINCI BÖLÜM

Bina İnşaat Vergisi ile ilgili çeşitli hükümler

Belediye ve tapu memurlarının görevleri

Belediye imar ve yapı kontrol memurları inşaat zim edilmiş Bina inşaat Vergisinin ödendiğini gösterir belgeleri talep ve iskân ruhsatlarının verilmesinden önce, ilgili vergi dairesince tanetmeğe ve muhafazaya mecburdurlar.

Tapu ve kadastro idareleri, ilgili muameleleri yapmadan önce, Bina inşaat Vergisinin ödendiğini gösterir belgeleri talep etmeye ve muhafazaya mecburdurlar.

Söz konusu belgelerin şekil ve muhtevasını Maliye Bakanlığı tayin eder.

Gerekli muamelelerin ifasını müteakip mezkûr belgeler, muhtevası Maliye Bakanlığınca tespit olunacak cetvellere dökülür ve bunlar muamelenin yapıldığı tarihten itibaren en geç 15 gün içinde ilgili vergi dairesine gönderilir.

Belediye ve tapu memurlarının sorumluluğu

Gerekli verginin tamamen ödenmesinden önce ruhsat veren belediye ve muamele yapan tapu memurları verginin ödenmesinden mükellefler ile müteselsilen sorumludurlar.

Belediye ve tapu memurları bu madde gereğince ödemeye mecbur oldukları vergiler için mükelleflere rücu edebilirler.

Aynı kanuna bağlı I sayılı İlk istihsal Maddeleri tablosunun değişik 2/E pozisyonu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Aynı kanuna bağlı I sayılı tablonun 9 uncu pozisyonu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

9. Camlar:

Aynı kanuna bağlı II sayılı tablonun 3 üncü pozisyonu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

3. Taşıtlar:

Aynı kanuna bağlı II sayılı tablonun 5 inci pozisyonu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

5. Ses cihazları ve levazımı:

Aynı kanuna bağlı II sayılı tablonun 7 nci pozisyonuna aşağıdaki c, d, e, f, g bentleri eklenmiştir:

Aynı kanuna bağlı III sayılı tablonun başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

III - Kahve, kakao, glikoz, kola özütleri ile bazı alkollü ve alkolsüz içkiler tablosu.

Aynı kanuna bağlı III sayılı tablonun 3 üncü pozisyonu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

3. Tekel dışındaki alkollü ve alkolsüz içkiler:

Aynı kanuna bağlı III sayılı tablonun değişik 4 üncü pozisyonu aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Aynı kanuna bağlı III sayılı tablonun sonuna 6 ncı pozisyon eklenmiştir:

Aynı kanuna aşağıdaki (V) sayılı tablo eklenmiştir.

V - Bina inşaat tablosu:

Yukardaki 1 ve 2 No. lu tarifeler; belediye sınırı içi nüfusu (En son nüfus sayımı sonuçlarına göre) 100 001 - 200 000 arasında olan şehirlerde % 5; 200 001 - 400 000 arasında olan şehirlerde % 10; 400 000 in üstünde olan şehirlerde % 15 oranlarında zamla uygulanır.

ALTINCI KISIM

Emlak Alım Vergisi Kanununda yapılan değişiklikler

18/2/1963 tarih ve 198 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

İvaz karşılığında, Türkiye'deki gayrimenkullerin iktisabı, gayrimenkuller üzerinde irtifak haklarının ve gayrimenkul mükellefiyetinin tesisi, bu hakların ve kuru mülkiyetin devri; arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar (Eklentiler veya ortak yer paylan dahil) meydana getirilmesi, Emlâk Alım Vergisine tabidir.

Aynı Kanunun 2 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar (Eklentiler veya ortak yer paylan dahil) meydana getirilmesinde mükellef, adlarına yapı kullanma izni (İskân belgesi) verilenlerdir.

Aynı Kanunun 3 üncü maddesinin (c) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki (g) ve (h) fıkraları eklenmiştir;

c) Karşılıklı olmak şartiyle diplomatik ihtiyaçlarla konsolosluk ihtiyaçları için yapılan ve 1 İnci maddenin kapsamına giren iktisap ve işlemler,

g) Münhasıran bir tek gerçek kişi tarafından münferiden veya usul ve füruğ veya 3 üncü dereceye kadar kan ve sihri hısımlar tarafından müştereken arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar bağımsız bölümler veya katlar meydana getirilmesinde, meydana getirilen binalar, bağımsız bölümler veya katların toplam satış değerlerinin 50 000 lirası (Bakanlar Kurulu bu haddi bir misline kadar artırmaya yetkilidir. )

h) Deprem, su basması, yangın gibi tabiî afetlerin vukubulduğu bölgelerde, bu afetlerin vukuunu takibeden yıldan itibaren en çok beş yıl içinde arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle meydana getirilen binalar, bağımsız bölümler veya katlar.

Mezkûr bölgeler Maliye ve İmar ve İskân Bakanlıklarınca müştereken tespit olunur.

(Bu fıkra hükmü bu kanunun yürürlük tarihinden önceki devre İçinde uygulanır.)

Aynı kanunun 4 üncü maddesinin (a) fıkrasının başına «kuru mülkiyetin devri ile» ibaresi eklenmiş aynı maddeye ayrıca aşağıdaki (e) fıkrası ilâve edilmiştir;

e) Arsa veya bina üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar meydana getirilmesinde satış değeri,

Aynı kanunun 8, 10 ve 11 inci maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Beyan esası

MADDE 8

Emlâk Alım Vergisi, arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar meydana getirilmesinde vergi dairesine, diğer hallerde tapu dairesine yapılacak yazılı beyan Üzerine tarh olunur.

Beyannamenin şekil ve muhtevası Maliye Bakanlığınca tespit ve tayin olunur."

"Tarh yeri

MADDE 10

Emlâk Alım Vergisi 8 inci maddeye göre yazılı beyanın verildiği vergi dairesince veya tapu dairesince tarh olunur."

"Tarh zamanı

MADDE 11

Emlâk Alım Vergisi, arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar meydana getirilmesinde belediyelerce yapı kullanma izninin (İskan belgesi) verilmesinden, diğer hallerde muamelenin tapu dairelerinde yapılmasından önce tarh olunur."

Aynı kanunun 12 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

İlgililer tarafından beyan edilecek satış değerleri ve satış bedelleri, beyan tarihindeki rayiç bedelden aşağı olamaz.

Rayiç bedel beyan tarihindeki normal alım - satım bedelidir.

Aynı kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Vergi daireleri gerek re’sen ve gerekse bildirim suretiyle eksik beyan edildiğini öğrendikleri satış bedeli ve satış değerleri için rayiç bedel takdiri yaptırırlar.

Aynı kanunun 16 ve 17 nci maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ödeme zamanı ve yeri

MADDE 16

Emlâk Alım Vergisi arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar meydana getirilmesinde yapı kullanma izninin (İskân belgesi) verilmesinden, diğer hallerde muamelenin tapu dairesinde yapılmasından önce vergi dairesine ödenir."

"Memurların sorumlulukları

MADDE 17

Gerekli verginin tamamen ödenmesinden önce muamele yapan memurları ve yapı kullanma izni (İskân belgesi) veren memurlar verginin ödenmesinden mükellefler ile birlikte müteselsilen sorumludurlar.

İlgili memurlar bu madde gereğince ödemeye mecbur oldukları vergiler için mükelleflere rücu edebilirler."

Aynı kanunun 17 nci maddesinden sonra aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

"Mahsup

EK MADDE 1

Arsa üzerine inşa veya binaya ilâve suretiyle binalar, katlar veya bağımsız bölümler meydana getirilmesinde hesaplanan Emlâk Alım Vergisinden, bunların meydana getirildiği takvim yılından önceki 5 yıl içinde üzerine inşaat veya ilâve yapılan arsa veya binaların tamamı veya payına ilişkin olarak aynı mükellefler tarafından ödenmiş bulunan Emlâk Alım Vergisi mahsubolunur."

Aynı kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Bu miktar 50 liradan az, 250 liradan çok olamaz.

YEDİNCİ KISIM

Veraset ve İntikal Vergisi Kanuniyle ilgili değişiklikler

7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"BÖLÜM 3

Matrahın tayini, verginin tarhı ve nisbet

Verginin matrahı ve ilk tarhiyat

MADDE 10

Veraset ve İntikal Vergisinin matrahı, intikal eden malların Vergi Usul Kanununa göre bulunan değerleridir. (12 nci maddede yazılı borç ve masrafların tenzili lâzım geldiği takdirde matrah yukarda yazılı değerlerden bu tenziller yapıldıktan sonra kalan miktardır. )

Mükellefler ilk tarbiyatta nazara alınmak üzere Veraset ve İntikal Vergisi mevzuuna giren mallan aşağıda belirtilen değerleme ölçülerinden faydalanarak, belirtilmiyenler bakımından ise Vergi Usul Kanununun servetleri değerleme ile ilgili 3 üncü bölümündeki esaslara göre değerlemek ve beyannamelerinde göstermek zorundadırlar.

a) Ticarî sermaye; bilanço esasına göre defter tutanlarda ölüm tarihine takaddüm eden takvim yılı bilançosuna göre bulunacak öz sermaye, ticarî sermayedir.

Mükellefler isterlerse ölüm günü itibariyle çıkaracakları bilançoyu esas alarak öz sermayelerini tespit edebilirler.

İşletme esasına göre defter tutanlarla götürü mükellefiyete tabi olanlarda ticarî sermaye olarak murisin ölüm tarihindeki ticari varlığı beyan edilir.

Öz sermaye veya ticari varlık, bu maddedeki esaslara göre bu maddede hüküm olmıyan hallerde Vergi Usul Kanununun İktisadî işletmelere dahil kıymetlen değerleme ile ilgili 2 nci bölümündeki esaslara göre tespit olunur.

b) Gayrimenkuller ticarî işletmeye dahil olsun olmasın rayiç bedelle değerlenir.

c) Menkul mallar ve gemiler rayiç bedelle değerlenir,

d) Esham; borsada kayıtlı ise ölüm tarihine takaddüm eden üç yıl içindeki en son muamele değeri ile değerlenir. Borsada kayıtlı değil ise veya kayıtlı olup da üç yıl içinde muamele görmemiş ise itibari değerle değerlenir.

e) Tahvilât; Vergi Usul Kanununun 266 nci maddesindeki hükümlere göre değerlenir.

f) Yabancı paralar; borsa rayici ile; borsada rayici yoksa Maliye Bakanlığınca tespit olunacak kura göre değerlenir.

g) Haklar; tescile tabi bilumum halıların değeri tesisleri sırasında tapu siciline kaydedilen değerdir.

Tapu sicilinde bedeli gösterilmiyen haklarla, bunlar dışındaki bilumum haklar (Sınaî ve edebî mülkiyet haklariyle imtiyazlar dahil) mükellef tarafından değerlendirilmez ve ilk tarhiyatta nazara alınmaz.

İdare yukardaki esaslara göre beyan edilen bu değerler üzerinden vergiyi beyannamenin verildiği tarihten itibaren en geç onbeş gün içinde tarh eder. Tarh edilen vergiler intikal eden malların Vergi Usul Kanununa göre bulunacak değerlerine göre ikmal edilir.

İlk tarhiyatta nazara alınmak üzere mükellefler tarafından bu maddedeki esaslara göre beyan edilen miktar ile idarece aynı değerleme ölçülerine göre bulunan miktar arasındaki farka alt vergi, kusur cezalı olarak alınır.

Ancak, menkul mallar ile gayrimenkuller ve gemilere ilişkin değerlemelerde % 50 ye kadar bulunacak fark için ceza uygulanmaz.

Bu madde ve geçici 1 inci maddeye göre yapılacak ilk tarhiyatla ilgili ödemeler kanunun 19 uncu maddesinde bahis konusu edilen «tamamen ödemeyi» tazammun etmez."

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 297 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir;

"Bina ve arazi

MADDE 297

Ticarî sermayeye dahil olsun olmasın bilûmum binalarla arazi vergi değeri ile değerlenir.

Veraset ve intikal Vergisi tatbikatında işbu gayrimenkuller rayiç bedelle değerlenir.

Rayiç bedel; intikal eden gayrimenkulun değerleme günündeki alım - satım değeridir."

Aynı kanuna aşağıdaki geçici birinci madde eklenmiştir:

"GEÇİCİ MADDE 1

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, mükelleflerce beyan edilmiş değerlere göre, (Takdir Komisyonuna sevk edilmiş malların değerleri dahil) kısmen veya tamamen teşekkül etmiş matrahlar üzerinden vergi yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde tarh olunur.

Tarh olunan bu vergiler intikal eden malların Vergi Usul Kanununa göre bulunacak değerleri üzerinden cezasız olarak ikmal edilir."

SEKİZİNCİ KISIM

1/7/1964 tarihli ve 438 sayılı Damga Vergisi Kanununda yapılan değişiklikler

1/7/1964 tarihli ve 488 saydı Damga Vergisi Kanununun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Belli para gösterme mecburiyeti

MADDE 11

Cari hesap şeklinde açılan kredilerle her türlü ikra- zata ait taahhütname ve mukavelenameler (İskonto ve iştira senetleri taahhütnamesi - Dispans - dahil) ve bunların temlik, yenileme, devir ve değiştirilmesine müteallik bütün kâğıtlarda ve keza matlupların devir ve temlikine ilişkin mukavelename ve temliknamelerde ikraz veya temlik edilen para miktarının veya azamî haddinin gösterilmesi mecburidir. Gösterilmediği takdirde bu kâğıtların her birinden alınması gereken Damga Vergisi ile cezası olayın meydana çıktığı tarihte, ilgili bulunduğu cari hesapta kayıtlı kredi veya ikrazat miktarına göre hesaplanır ve alınır.

Bu vergi ve cezanın ödenmesinde mukriz ve müstakrizlerle temlik eden ve adına temlik yapılan şahıslar ve müesseseler müteselsilen sorumludurlar."

1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 14 üncü maddesinin 2 nci fıkrasının sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Mukavelenamelerin müddetinin uzatılması halinde aynı miktar veya nispette vergi alınır.

Aynı kanunun 15 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Bu ödeme şekillerinin hangi işlemler için ne suretle uygulanacağım tespite Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Aynı kanunun 16 nci maddesinin 3 üncü fıkrasının sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Noterde düzenlenecek kâğıtların Damga Vergisinin pul yapıştırılması şekliyle ödenmesinde ise bu pullar kâğıtların noterde kalan kopyalarına yapıştırılır.

Aynı Kanunun 17 nci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Maliye Bakanlığı yukarda yazılı olanların ve diğer kâğıtların vergisini basılı damga konulması şekliyle ödetmeye yetkilidir.

Aynı kanunun 18 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Maliye Bakanlığı lüzum göreceği kâğıtların vergisini makbuz verilmesi şekliyle ödetmeye yetkilidir.

Aynı kanunun 19 uncu maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Maliye Bakanlığı lüzum gördüğü hallerde vergiyi istihkaktan kesinti yapılması şekliyle Ödetmeye yetkilidir.

Aynı kanunun 22 nci maddesinin (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye (c) bendi eklenmiştir:

b) Maliye Bakanlığının müsaadesine bağlı hallerde, müsaade önceden alınmak kaydiyle:

aa) Müsaadenin münferit kâğıda taallûk etmesi halinde kâğıdın düzenlendiği günü takibeden yedi gün içinde,

bb) Müsaadenin devamlı olarak ve belirli kâğıtlara şâmil olmak üzere verilmesi halinde bir ay zarfında düzenlenecek kâğıtların vergisi ertesi ayın yedinci günü akşamına kadar,

c) Maliye Bakanlığının göstereceği lüzum üzerine makbuz verilmesi şekliyle ödeme yapılması hallerinde bir ay zarfında düzenlenecek kâğıtların vergisi ertesi ayın yedinci günü akşamına kadar,

Vergi Dairesine ödenir.

Aynı kanuna bağlı (I) sayılı tablo yeniden düzenlenerek aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

(I) SAYILI TABLO Damga Vergisine tabi kâğıtlar

Aynı kanuna ekli 2 saydı tablonun V - Kurumlarla ilgili kâğıtlar bölümüne aşağıdaki 20 nci fıkra eklenmiştir.

20. İktisadî Devlet Teşekküllerine ve sermayesinin yarıdan fazlası Devlete veya İktisadî Devlet Teşekküllerine ait olan Kamu İktisadi Teşebbüslerine Hazinece yapılacak ikrazlara ait işlemlerle ilgili kâğıtlar.

DOKUZUNCU KISIM

Harçlar Kanunundaki değişiklikler

2/7/1964 tarih ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 76 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Harcın nispeti

MADDE 76

Konsolosluk harçları (5) sayılı tarifede yazılı nisbetler üzerinden alınır.

Konsoloslar tarafından yapılacak noter işlemlerinde (2) sayılı tarifede yazılı nisbetler uygulanır.

Ancak bu İşlemler dolayısıyle ödenmesi gereken maktu harçlar 4 misli (Yurt dışındaki işçiler için 3 misli) olarak tahsil olunur."

Aynı kanuna bağlı (1) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarının nisbet ve hadlerinde karşılarında gösterildiği şekilde değişiklik yapılmıştır:

Re'sen verilmesi icap eden suretler hariç olmak üzere, ceza mahkemelerinden alınacak suretlerden de aynı harçlar alınır.

Aynı kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarında ve bunların nisbet ve hadlerinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:

Aynı kanuna bağlı (3) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarında ve bunların nispet ve hadlerinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:

Aynı kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarında ve bunların nispet ve hadlerinde aşağıdaki değişiklikler yapılmış ve aynı tarifeye 1/17 numaralı pozisyondan sonra 18 ve 19 numaralı pozisyonlar eklenmiştir:

Aynı kanuna bağlı (5) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarında ve bunların nispet ve hadlerinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:

Aynı kanuna bağlı (6) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarında ve bunların nispet ve hadlerinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.

Pasaport, ikamet tezkeresi, vize ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçları

Aynı kanuna bağlı (8) sayılı tarifenin aşağıdaki yazılı pozisyonlarında ve bunların nispet ve hadlerinde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.

Aynı kanuna bağlı (9) sayılı tarifenin aşağıda yazılı pozisyonlarının nispet ve hadlerinde karşılarında gösterildiği şekilde değişiklik yapılmıştır;

ONUNCU KISIM

Değerli Kâğıtlar Kanununda yapılan değişiklikler

21/2/1963 tarih ve 210 sayılı Değerli Kâğıtlar Kanununa bağlı «Değerli Kâğıtlar Tablosu» aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Çeşitli hükümler

23/6/1965 tarih ve 634 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin birinci cümlesindeki muafiyet Emlâk Alım Vergisi için uygulanmaz.

Bu kanunun 105 inci maddesinde yazılı (1) sayılı tablonun makbuzlar ve diğer kâğıtlar bölümünün 2/b pozisyonunda gösterilen vergi beyannamelerinden alınacak Damga Vergisinin bu kanunla artırılan hadlerine tekabül eden miktarları için 1970 malî yılında ceza uygulanmaz.

11/12/1936 tarihli ve 3078 sayılı Tuz Kanununun 1 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir:

Ancak tuzu kimyevî maddeler istihsalinde ilk madde olarak kullanan sınai işletmeler, bu maksatla ve sadece kendi ihtiyaçlarında sarf etmek, harice satış yapmamak şartiyle tuz istihsal ve istihracedebilirler.

21/5/1955 gün ve 6623 sayılı Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı Kanununun 28/5/1970 gün ve 1266 sayılı Kanunla değişik 19 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Anonim ortaklık için yabancı memleketlerden satın alınacak veya kiralanacak her nevi uçak, telsiz cihazı, emniyet ve işaret tesisatı ve bunlara müteallik her türlü yedek edevat, malzeme ve teçhizat ile uçak seferlerinde kullanılmak üzere gerek yurt içi ve gerekse yurt dışından temin edilecek jet yakıtları ithalde alınan Damga Resmi dahil, Gümrük Resminden ve diğer bilûmum vergi ve resimlerden muaftır.

Yürürlük ve yürütme

Bu kanun hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.