5682 Pasaport Hakkında Kanun

Giriş kapıları

Türk vatandaşları ve yabancılar, ancak Bakanlar kurulunca tâyin olunan yerlerden Türkiye'ye girip, Türkiye’den çıkabilirler.

Pasaport veya vesika mecburiyeti

Türk vatandaşları ve yabancılar Türkiye’ye girebilmek ve Türkiye’den çıkabilmek için muteber ve usulüne uygun pasaport veya pasaport yerine kaim olan bir vesika ibrazına mecburdurlar.

Kanunlar ve Milletlerarası anlaşmalarla tesbit edilememen başka yabancılar için ne gibi vesikaların pasaport yerine kabul edileceği hususunda İç ve Dışişleri Bakanlıkları müştereken karar almaya yetkilidirler.

Pasaportsuz veya vesikasız gelen Türk vatandaşları

Pasaportsuz, veya vesikasız, usulüne uygun veya muteber olmıyan pasaport veya vesikalarla Türkiye sınırlarına gelerek Türk vatandaşlığını iddia edenler:

A) Türkiye Cumhuriyeti nüfus hüviyet cüzdanlarını veya hüviyet varakalarını ibraz ettikleri ve bunların kendilerine ait bulunduğu tahakkuk eylediği takdirde;

B) Nüfus hüviyet varakasından başka vesika veya delil gösterenler ise, bu vesika veya delillerin kıymeti polisçe takdir edilerek Türk vatandaşı olduklarına kanaat getirilmesi halinde Türkiye'ye kabul olunurlar.

Yukardaki (B) fıkrasında bahis mevzuu kimseler vatandaşlıkları en seri vasıta ile usulü veçhile sabit oluncaya kadar icabederse en yakın idare merkezine gönderilerek mahallî mülkiye âmirinin göstereceği yerde oturtulabilirler.

Türk vatandaşlığı sabit olmıyanlar geri çevrilirler.

Pasaportsuz veya vesikasız gelen yabancılar

Pasaportsuz, vesikasız veya usulüne uygun veya muteber olmıyan pasaport veya vesikalarla Türkiye sınırlarına gelen yabancılar geri çevrilirler.

Bunlardan, pasaport veya vesikalarını yolda kaybettiklerini iddia edenlerin, İçişleri Bakanlığınca yapılacak soruşturma sonuna kadar, icabederse, en yakın idare merkezine gönderilerek haklarında verilecek kararlara göre işlem yapılmak üzere mahalli mülkiye âmirinin göstereceği yerde oturtulabilmek kaydiyle kabulleri caizdir.

Hükümetin müsaadesiyle gelen göçmenler ellerinde Türk konsolosluklarının veya göçmen sevki için, yabancı memleketlere hükümetçe gönderilen memur veya heyetler tarafından verilmiş bir vesika bulunmak şartiyle pasaportsuz da olsalar Türkiye'ye kabul olunurlar.

Umumiyetle mültecilerin ve iskân hakkındaki mevzuat dışında olarak yurt tutmak maksadiyle gelen yabancıların, pasaportları olsun olmasın Türkiye’ye kabulleri İçişleri Bakanlığının kararına bağlıdır.

Giriş vizesi mecburiyeti

Bu kanunda derpiş edilen istisnalar dışında yabancıların Türkiye sınırlarından içeriye girebilmek için yetkili Türk makamlarından vize almaları mecburidir. Vizesiz olarak Türkiye sınırlarına gelenlerin memlekete kabulü ilgili emniyet makamlarının müsaadesine bağlıdır.

On sekizinci maddede yazılı pasaportların (A) nev’inden olanları giriş vizesine tabi değildir.

Türk vatandaşları Türkiye'ye gelmek için vize almak mecburiyetine tabi değildirler.

Vize muafiyeti

Başka memleketlere gitmek üzere yola çıkmış olan veya sırf turizm veya tenezzüh maksadiyle münferit veya müşterek pasaportlarla seyahat eden yabancılar vizesiz olarak Türk liman ve hava istasyonları şehirlerine mahallî emniyet makamlarının müsaadesi ile inip gezebilirler ve oralarda geceliyebilirler.

Hava yoliyle Türkiye’den, Türk hava limanından ayrılmıya lüzum kalmıyacak şekilde transit geçecek yabancılar için vize mecburiyeti yoktur.

Bir uçakla gelerek diğer bir uçağa aktarma olacak yolcuların geldikleri uçağın varışı ve gidecekleri ilk uçağın hareketi arasındaki zaman zarfında vizesiz olarak hava alanı şehrine çıkmalarına müsaade olunabilir.

Çıkış vizesi

Türkiye’den çıkış vizeye tabi değildir.

Ancak, on sekizinci madde gereğince ita olunan pasaportlardan (B) nev'inden olanların hâmilleri bu pasaportu veriliş tarihinden itibaren bir ay zarfında Türkiye’den çıkış suretiyle kullanmadıkları takdirde çıkış vizesi alacaklardır.

Yurt dışına çıkmaları mahzurlu görülenlerden, vergiden borçlu olanların ve adliyece ve askerlikçe ilişiği bulunanların isim ve hüviyetleri ilgili daireler tarafından polis makamlarına bildirilir. İlgili polis makamları tarafından da liman, tren ve hava yolları istasyonları ve bütün hudut zabıtasına yayınlanır ve hudut polisi bu gibilerin yurt dışına çıkmalarına mâni olur.

On dokuzuncu ve yirminci maddelerde derpiş edilen vesikalar ve bunların yabancıların hâmil bulunacakları muaddilleri hiçbir hal ve kârda çıkış vizesine tabi değildirler.

Türkiye’ye girmeleri memnu kimseler

1. Serseriler ve dilenciler;

2. Delilikle veya bulaşık hastalıkla mâlûl olanlar (Bu gibilerden umumi sıhhati ve asayişi tehlikeye sokmıyacak halde olup kendi vasıtalariyle veya kanuni veli veya vasilerinin maddi himayeleri altında olarak tedavi veya hava değiştirme için gelenler bu hükümden istisna edilebilirler);

3. Türkiye Cumhuriyetinin taraf bulunduğu, mücrimlerin iadesine mütaallik anlaşma veya andlaşmalara iadeye esas olarak kabul edilen suçlardan birinden sanık veya hükümlü bulunanlar;

4. Türkiye'den sınır dışı edilmiş olupta avdetine müsaade edilmemiş bulunanlar;

5. Türkiye Cumhuriyetinin emniyetini ve umumi nizamını bozmak niyetiyle veya bozmak istiyenlere ve bozanlara iştirak veya yardım etmek maksadiyle geldikleri sezilenler;

6. Fahişeler ve kadınları fuhşa sevkederek geçinmeyi meslek edinenlerle beyaz kadın ticareti yapanlar ve her nevi kaçakçılar;

7. Türkiye’de kalacaklarını beyan ettikleri müddetçe yaşamalarına ve tekrar gitmelerine yetişecek paraları bulunmayıp Türkiye’de kendilerini himaye edecek kimseleri bulunduğunu veya Türkiye’de yabancılara kanunla menedilmemiş işlerden birini tutacaklarını ispat edemiyenler.

Mukabele bilmisil

Bakanlar Kurulu, hâkimiyetleri veya idareleri altında bulunan memleketlere Türk vatandaşlarının girmelerini kayıt ve şartlara tabi kılan veya meneden devletler tebaaları hakkında münasip görülecek kayıt ve şartları koymaya veya bunların memlekete girmelerini menetmeye ve bu kanunda derpiş edilen bilcümle malî hükümlere nispetle Türk vatandaşları hakkında daha az müsait hükümler tatbik eden devletler tebaaları hakkında mukabele bilmisil tedbirleri almaya yetkilidir.

İstisnai pasaport ve vize kolaylıkları

Hükümet yabancı devletlerle pasaport ibrazı ve vize alma mecburiyetinin kaldırılması veya vizelerin harçtan muaf tutulması da dâhil olmak üzere pasaport ve vize işlerinde istisnai kolaylıklar gösterilmesine mütaallik karşılıklı anlaşmalar yapmaya ve lüzum göreceği hallerde bâzı devletler tebaaları için vize mecburiyetini tek taraflı olarak da kaldırmaya yetkilidir.

Harbde ve fevkalâde hallerde istisnai tedbirler

Bakanlar Kurulu, harb halinde veya diğer olağanüstü hallerde memleketin bir bölgesine veya umumuna şâmil olmak üzere bütün veya bâzı yabancılar için pasaport ve vizeye mütaallik kayıt ve şartlar koyabilir.

Pasaportların ve vesikaların nevileri, harçları ve bunları vermeye yetkili makamlar

Türkiye Cumhuriyeti namına verilecek pasaport ve bunlann yerini tutmaya mahsus vesikalar şunlardır:

A) Pasaportlar:

I - Diplomatik pasaportlar;

II - Hususi damgalı pasaportlar;

III- Hizmet damgalı pasaportlar;

IV- Umuma mahsus pasaportlar (Münferit veya müşterek olur);

V- Yabancılara mahsus pasaportlar.

B) Vesikalar:

I - Pasavanlar veya benzeri belgeler;

II - Tayfa vesikalarıyla kara ve hava nakil vasıtaları memur ve mürettebatına mahsus vesikalar.

Diplomatik pasaportlar

Diplomatik pasaportlar, Dışişleri Bakanlığı ile yabancı memleketlerde Türkiye Cumhuriyeti Büyük Elçilik ve elçilikleri tarafından verilir.

Diplomatik pasaportlar, muvakkat görev veya seyahat için gidenlere görevlerinin veya seyahatlerinin mahiyetine göre, bir seyahate mahsus olmak üzere iki sene için, daimî görevle gidenlere de âzami dört sene için muteber olmak üzere verilip icabında aynı müddetler için üç defa temdit olunur.

Diplomatik pasaportlar: Büyük Millet Meclisi âzasına, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay Başkanlarına, Genelkurmay Birinci ve İkinci Başkanlarına, Cumhuriyet Başsavcısına, Orgenerallere, Oramirallere, eski Devlet Başkanlarına, Türkiye Büyük Millet Meclisi eski Başkanlarına, eski Başbakanlar ve Dışişleri Bakanlarına, Cumhurbaşkanlığı Genel Kâtibine, Dışişleri Bakanlığı meslek mensuplarına, Cumhurbaşkanlığı Dairesi erkânından resmî bir vazife ile gönderilenlere, Türkiye Cumhuriyeti dış temsilcilikleri nezdine memur edilen müşavirlere, ataşelere ve muavinlerine, Hükümet adına Milletlerarası resmi müzakereler icrası, mukavelenameler akdi için veya Milletlerarası toplantılarla kongre ve konferanslara katılmak üzere gönderilenlere ve yabancı Devletler veya Milletlerarası teşekküller nezdinde daimî veya muvakkat vazife görmek üzere gönderilenlere, siyasi kuryelere verilir.

Diplomatik pasaport alabilecek durumda bulunan veya alan kimselerin sıfat veya vazifeleri devam ettiği müddetçe, karılarına dahi diplomatik pasaport verilmesi veya bunların kocalarının pasaportlarının refakat hanesine kayıt edilmesi caizdir.

Diplomatik pasaport alan kimselerin sıfat ve vazifeleri devam ettiği müddetçe, yanlarında yaşayıp evli bulunmıyan ve' iş sahibi olmıyan kız çocuklarına ve yine yanlarında yaşayıp reşit bulunmıyan erkek çocuklarına dahi diplomatik pasaport verilir veya bunlar baba veya analarının pasaportlarının refakat hanesine kaydedilir. Diplomatik pasaportların refakat hanesine kayıtlı bulunanlar, pasaport sahibiyle birlikte seyahat etmedikleri takdirde o pasaportu kullanamazlar.

Diplomatik pasaportların, sahiplerinin veya varsa refakat hanesinde kayıtlı bulunanların birer kıta fotoğrafisini ihtiva eylemeleri lâzımdır.

Diplomatik pasaportlar hiçbir harç veya resme tabi değildir.

Hususi pasaportlar

(A) Hususi damgalı pasaportlar:

Cumhurbaşkanlığı Dairesi erkânına, Devlet Bareminin birinci, ikinci ve üçüncü derecesinde bulunan subaylarla, mülki ve askeri memurlara, diplomatik pasaport itasını gerektiren vazifelerden gayri her hangi bir resmî vazife ile veya kendi hesaplarına dış memleketlere gittikleri zaman verilir.

Bunlardan memurluktan çekilmiş olanlara dahi, başka bir vazife almamış veya iş tutamamışlar ise bu nevi pasaport verilir.

Hususi damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların karılarına da aynı nevi pasaportun itası veya bunların kocalarının pasaportunun refakat hanesine yazılması caizdir. Hususi damgalı pasaport almaya hakkı bulunduğu sırada vefat edenlerin dul karılarına, başkası ile evlenmemiş ve para getiren bir iş tutmamışlarsa, aynı neviden pasaport itası caizdir.

Hususi damgalı pasaportların refakat hanesine, pasaport sahibinin yanında yaşayıp evli bulunmıyan ve iş sahibi olmıyan kız çocuklariyle yine yanında yaşayıp reşit bulunmıyan erkek çocuklarının kaydı caizdir.

Refakat hanesine kayıtlı bulunanlar, pasaport sahibiyle seyahat etmedikleri takdirde o pasaportu kullanamazlar.

Hizmet pasaportları

B) Hizmet damgalı pasaportlar:

Bu kanun gereğince kendilerine diplomatik veya hususi damgalı pasaport verilmesi mümkün olmıyan kimselere, Hükümetçe, hususi idarelerce veya belediyelerce resmî vazife ile dış memleketlere gönderildiklerinde veya memleketlerde vazifeye alındıklarında verilir.

Hususi hizmet pasaportları hakkında müşterek hükümler

C) Hususi ve hizmet damgalı pasaportlar:

Talep etlenin mensup bulunduğu makamın en yüksek âmirinin yazılı işarı üzerine Dışişleri Bakanlığınca verilir. Bu nevi pasaportlar, aynı şart dâhilinde ve Dışişleri Bakanlığının vereceği talimat üzerine, Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilik ve elçiliklerince verilebilir. Yukardaki (A) fıkrasında yazılı zevceler ve çocuklara hususi damgalı pasaport itası veya bunların refakat hanesine kaydı için de aynı yazılı işara lüzum vardır.

Hususi damgalı pasaportlar bir sene için; hizmet damgalı pasaportlar, pasaport sahibinin görevinin müddetine göre tesbit edilecek süre için muteber olmak üzere tanzim edilir. Bu pasaportlardan müddeti bitenlerin, bu fıkrada yazılı işarın vukuu şartiyle ve Dışişleri Bakanlığının vereceği talimat üzerine Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilik ve elciliklerince aynı müddetler için üçer defa temdidi caizdir.

Bu pasaportların, sahiplerinin ve varsa refakat hanesinde kayıtlı bulunanların, birer kıta fotoğrafisini ihtiva eylemeleri lâzımdır.

Bu pasaportlar hiç bir harç ve resme tabi değildir.

Umuma mahsus münferit pasaportlar

Valiler, yahut emirleriyle illerde emniyet müdürleri ve ilçelerde kaymakamlar, yabancı memleketlerde Türkiye Cumhuriyeti Konsoloslukları tarafından Türk vatandaşlarına verilir.

Pasaport sahibi talep ettiği takdirde reşit olmıyan ve iş sahibi bulunmayan kız veya erkek çocukları pasaportun refakat hanesine kaydolunur. Pasaport sahibinin karısı için de ayni şekilde işlem yapılır.

Refakat hanesine yazılı olanlar, adına pasaport verilmiş bulunan kimselerin beraberinde bulunmadıkça o pasaportla seyahat edemezler. Bu pasaportların sahiplerinin ve varsa refakat hanesinde kayıtlı olanların yönetmeliğine göre birer kıta fotoğrafisini ihtiva eylemesi lâzımdır.

Muteberlik müddetleri

Umuma mahsus münferit pasaportlar, aşağıda ve yirmi üçüncü maddenin son fıkrasında yazılı istisnalar mahfuz bulunmak şartiyle ve alâkadar, aşağıda gösterilen daha kısa müddetler için verilmesini talep etmediği takdirde, iki sene muteber olmak üzere tanzim edilir.

Askerliği tecilli olanlara, subay, mülki veya askerî memur olup mensup olduklar; makamlardan mezuniyet almak suretiyle yabancı memleketlere gidenlere iki senelik pasaport verilmez.

Askerlik hizmetini yapmak üzere memlekete celbedilenlere konsolosluklarca yolun uzunluğuna ve seyahat şartlarına güre üç veya altı ay muteber pasaport verilir.

Harçları

Umuma mahsus münferit pasaportlar aşağıdaki harçlara tabidir:

Refakat hanesinde kayıt olunanlar için ayrıca harç alınmaz.

Yabancı memleketlerde muvakkat olarak çalışmak üzere giden işçilere, kendilerini istihdam edenlerle birlikte gidecek kadın veya erkek hizmetçilere, bu sıfatları sabit olmak şartiyle bir lira harç mukabilinde pasaport verilir.

Harçtan muaflık

Yabancı memleketlere münhasıran tahsil için gideceklere verilecek pasaportlardan harç alınmaz.

Yabancı memleketlerde yoksul kalmış oldukları sabit olan Türk vatandaşlarına Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarınca, sırf Türkiye’ye dönüş yolculuğu için muteber olmak ve veriliş tarihinden itibaren en fazla bir ay içinde sahibi tarafından bulunduğu memleketten hareket etmek suretiyle kullanılmak üzere harçsız pasaport verilir.

Umuma mahsus müşterek pasaportlar

Toplu bir halde yolculuk etmek istiyen ve en az sekiz kişilik bir kafile teşkil eden Türk vatandaşlarına, istedikleri takdirde umuma mahsus müşterek pasaport verilir. Bu nevi pasaportu itaya valiler yahut emirleriyle illerde emniyet müdürleri, ilçelerde kaymakamlar yetkilidirler.

Muteberlik müddeti

Bu pasaportlar verildikleri tarihten itibaren bir sene için muteberdir. Alâkadarlar talep ettikleri takdirde altı ay muteber olmak üzere de tanzim edilir. Yabancı memleketlerde müddeti bittiği takdirde içişleri Bakanlığının muvafakati ile Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarınca bir seneden az bir süre için istisnai olarak muteberi iğinin uzatılması caizdir.

Bu pasaportlar umuma mahsus münferit pasaportlar gibi, kafileyi teşkil edenlerin fotoğrafilerini havi bir listenin ilâvesi suretiyle tanzim olunur.

Bu pasaportla seyahat halinde kafileden ayrılanlar ayrıca pasaport almaya mecburdurlar.

Harcı

Müşterek pasaportlar, bu pasaportlara kayıtlı bulunan her şahıs başına:

Bir senelik olduğu takdirde 4 lira

Altı aylık olduğu takdirde 2 lira harca tabidir.

Seyahatleri Türkiye için kültürel, ticari veya sosyal bir menfaat temin edecek mahiyette bulunduğu sabit olanlarla Millî Eğitim Bakanlığının müsaadesiyle İlmî tetkiklerde bulunmak veya yabancı memleketlerde yapılacak spor teması ve müsabakalarına iştirak etmek üzere kafile halinde gezi yapacak Öğretmen, öğrenci ve sporculara verilecek pasaportlar hiçbir harca tabi değildir.

Umuma mahsus pasaportlama alınması için şartlar

A) Umuma mahpus gerek münferit, gerek müşterek pasaport almak istiyen kimselerin bir dilekçe ile mahallin en büyük mükiye amirliğine başvurarak kendilerinin ve varsa beraberlerinde götüreceklerinin, hüviyetlerini ve Türk vatandaşı olduklarını nüfus hüviyet cüzdanı ibraz etmek suretiyle ispat etmeleri lâzımdır.

Yabancı memleketlerde kayıtlı bulundukları konsolosluğa müracaat edenlere konsolosluk kütüğündeki kayıtları esas tutularak pasaport verilir. Başka bir konsolosluğa müracaat edenlerin tâbiiyet ilmühaberi veya eski pasaportlarından başka nüfus tezkerelerini de ibraz etmemeleri takdirinde bu konsolosluk pasaportun itasını gerekli göreceği tahkikatın icrasına talik edebilir.

Askerlik hizmeti çağında olanlar

B) Türkiye’den yabancı memleketlere gitmek istiyen muvazzaf veya ihtiyat askerlik hizmeti çağında bulunan Türk vatandaşlarının gitmelerine bir mâni bulunmadığını askerlik şubesinden verilmiş resmî vesika ile ispat etmeleri lazımdır. Harbe hazırlık, seferberlik veya ihtiyat subay ve afradını celp suretiyle yapılan manevra hali olmıyan zamanlarda resmî ve muntazam terhis veya ihraç tezkerelerinin ibrazı kâfidir.

Reşit olmıyanlar ve mahcurlar

C) Reşit olmıyanların ve mahcurların yalnız seyahat etmek üzere pasaport alabilmeleri için kanuni mümessillerinin muvafakatlerini havi resmî bir makamdan tasdikli vesika ibraz eylemeleri lâzımdır.

Devlet memurları

D) Kendi hesabına yabancı memleketlere gitmek istiyen Devlet memurlarına, il özel idareleriyle belediye memurlarına ve bu makamlara merbut müesseseler hizmetindeki memur ve müstahdemlere pasaport verilmesi için bunların mensup oldukları makam veya müesseseden verilmiş resmî müsaade vesikası ibraz etmeleri lâzımdır.

Yabancılara mahsusu damgalı pasaportlar

Tâbiiyetsiz bulunan veya tâbiiyet durumlarının muntazam bulunmaması hasebiyle ikamet ve seyahatleri bakımından fiilen tâbiiyetsizlere tatbik edilen muamelelere tabi tutulmasında içişleri Bakanlığınca zaruret görülen kimselere icabında mezkûr Bakanlığın alacağı kararla 'yabancılara mahsus' damgasını taşıyan ve Türk vatandaşlarını iktisap bakımından her hangi bir manayı veya hamili lehine her hangi bîr hak iktisabını tazammun etmiyen bir pasaport verilir.

Bu pasaport iki nevidir:

A) Türkiye’ye yalnız bir giriş veya Türkiye’den yalnız bir çıkış için muteber olan pasaportlar.

Giriş için verildiği takdirde Türkiye’ye girişin vukuu; Türkiye’den çıkış için verildiği takdirde de üzerindeki şerhte tasrih edilen memlekete vusul üzerine muteberliği nihayet bulacak olan bu pasaportların, sahipleri tarafından itası tarihinden itibaren bir ay içinde bulunduğu memleketi terketmek suretiyle kullanılması şarttır. Aksi takdirde yenilenmesi gerektir.

B) İçişleri Bakanlığının takdirine göre üç veya altı ay muteber olmak üzere bir gidiş ve gelişe münhasır pasaportlar.

Her iki neviden pasaportlar, İçişleri Bakanlığı ve yabancı memleketlerde, İçişleri Bakanlığının talebi veya tasvibi üzerine Dışişleri Bakanlığınca verilecek talimata istinaden, Türkiye Cumhuriyeti konsolosluk makamları tarafından verilir.

Yukardaki (A) fıkrasında yazılı neviden pasaportların yürürlüğünü kaybetmesi tarihinden itibaren iki ay geçmiş ise bunların yenilenmesi işlemi İçişleri Bakanlığının kararına bağlıdır.

Pasaport sahibinin tâbiiyet bakımından aynı durumda bulunup reşit olmıyan ve iş sahibi bulunmıyan kız veya erkek çocuklarının o pasaportun refakat hanesine kaydı caizdir, Kocasiyle tâbiiyet bakımından aynı durumda bulunan karısı hakkında da aynı işlem yapılabilir.

Refakat hanesinde kayıtlı olanlar, pasaport sahibiyle seyahat etmedikleri takdirde o pasaportu kullanamazlar.

Bu pasaportların, sahiplerinin ve varsa refakat hanesinde kayıtlı olanların birer kıta fotoğrafisini ihtiva eylemesi lâzımdır.

Harcı

Yukardaki (A) fıkrasında yazılı neviden olanlar beş Lira harca tabidir. Bu harcı ödeyemiyecek durumda olduğu anlaşılanlar bu harçtan muaftırlar.

Yukardaki (B) fıkrasında yazılı neviden olanlar sekiz lira harca tabidir

Pasavanlar ve benzeri belgeler

Pasavanlar veya, benzeri belgeler, Türkiye Cumhuriyeti ile hemhudut memleketlerin hudut mıntakaları dâhilinde pasaport yerine kullanılmak üzere Türk vatandaşlarına verilir. Bunlann şekli, ita tarzı, muteberlik müddeti, kimlere verileceği Türkiye Cumhuriyeti ile alâkalı Devletler arasında yapılmış veya yapılacak anlaşmaların hükümlerine uygun olarak İç ve Dışişleri Bakanlıklarınca müştereken tesbit edilir.

Harcı

Bu vesikalar pasaport harcına değil hususi tarifeleri mucibince resme ve harca tabidir.

Türkiye dışına nakliyat yapan nakil vasıtalarının memur ve müstahdemlerine verilen vesikalar

Türkiye karasuları dışına çıkan Türk gemilerinin Türk vatandaşı olan mürettebatına pasaport yerine usulü dairesinde liman reisliğince tanzim olunmuş ve liman polisince vize edilmiş fotoğraflı tayfa vesikası verilir.

Yabancı gemi mürettebatına salâhiyettar yabancı makamlar tarafından usulü dairesinde verilmiş olan tayfa vesikalariyle vazife icabı Türk karasularına ve liman şehirlerine girilip çıkılması caizdir.

Kara ve hava beynelmilel nakil vasıtaları memur ve müstahdemleri, idarelerinden ve şirketlerinden aldıkları ve ilk geldikleri zaman mahallî emniyet müdürlüklerine tasdik ettirecekleri fotoğraflı vesikalarla, vazifede bulundukları müddetçe, Türkiye hava ve kara istasyon şehirlerine girip çıkabilirler.

Bu vesikalar pasaport ve vize harcına tabi değildir.

Pasaport yerine kaim olan vesikaların itası şartları

On dokuzuncu ve yirminci maddelerde yazılı vesikaların itası hususunda on yedinci maddenin A, B ve C fıkraları hükümleri tatbik olunur.

Pasaport veya vesika itası memnu olan haller

Genel emniyet nezaretinde bulunanlara, yabancı memleketlere gitmeleri mahkemelerce menolunanlara, yabancı memleketlerde geçinmek için müsait sebep ve şartlara malik olduklarını ispat edemiyenlere; memleketten ayrılmalarında siyasi emniyet bakımından mahzur bulunduğu İçişleri Bakanlığınca tespit edilenlere ve vergi borcu olduğu pasaport itasına yetkili makamlara bildirilenlere pasaport veya vesika verilmez.

Türk vatandaşlarının seyahatlerinin tahdidi veya men’i

Bakanlar Kurulu, harb tehlikesi veya memleket güvenliğine veya sağlık durumuna dokunan diğer olağanüstü haller dolayısiyle Türk vatandaşlarının yabancı memleketlere gitmelerini kısmen veya tamamen menedebilir.

Harb tehlikesi, yabancı memleketlerde zuhur edebilecek dahilî karışıklıklar veya salgın hastalıklar hasebiyle dış memleketlerdeki pasaport itasına yetkili Türkiye Cumhuriyeti makamları Dışişleri Bakanlığının talimatı veya muvafakatiyle Türk vatandaşlarına verecekleri pasaportları, yalnız muayyen memleketlere gitmek için muteber olmak üzere tanzim edebilirler.

Yabancı memleketlerde bulunan Türk vatandaşlarından Türkiye’de haklarında adlî takibat yapılmakta bulunanlarla, yetkili Türk adlî makamlarınca gıyaben mahkûm edilmiş bulunanlara, Adalet Bakanlığının talebi üzerine veya muvafakatiyle Dışişleri Bakanlığınca verilecek talimata tevfikan yabancı memleketlerdeki pasaport itasına yetkili Türkiye Cumhuriyeti makamlarınca, yalnız Türkiye’ye gelmek için ve veriliş tarihinden itibaren en fazla bir ay içinde, sahibi tarafından, bulunduğu memleketten ve bilahara geçeceği memleketlerden ayrılmak suretiyle kullanılmak şartiyle muteber pasaport verilir.

Vize itasına yetkili makamlar vizelerin nevi ve harçları

Yabancıların diplomatik pasaportlariyle, bu kanunda Türk vatandaşlan için derpiş edilen hususi ve servis damgalı pasaportlara tekabül eden pasaportlarına vize itasına yetkili makamlar:

Dışişleri Bakanlığı ve müstaceliyet hallerinde vilâyetler: Yabancı memleketlerde ise Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilikleri veya bunlann bulunmadıkları yerlerde Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarıdır.

Umuma mahsus pasaportlara vize itasına yetkili makamlar:

Vilâyetler veya onların müsaadesiyle emniyet müdürlükleri ve kaymakamlıklarla dış memleketlerde Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarıdır.

Giriş vizesinin mahiyeti

Türkiye’ye giriş vizesi Türkiye şuurlarından içeriye girmeyi sağlamağa matuf bulunup ikamet müddetine müteallik bir şerhi havi bulunmadığı takdirde bu vizeyi hâmil bulunan yabancının Türkiye’de ikamet edebileceği müddet bakımından her hangi bir hüküm ifade etmeyip bu husus yabancıların ikamet ve seyahatlerine müteallik mevzuat hükümlerine tabidir.

Tâbiiyetsizler

Aşağıda yazılı şahıslara Türkiye için giriş vizesi verilmesi İçişleri Bakanlığının müsaadesine bağlıdır:

A) Tâbiiyetsizler (Haymatlozlar);

B) Nansen pasaportu hâmilleri;

C) Seyahat belgeleri (Afidavit, Lesepase ve saire) ve benzeri vesika hâmilleri.

Bu gibi belgeleri hâmil bulunanlara Türkiye’den sonra gidecekleri veya geldikleri memleketlerin giriş vizesini hâmil bulundukları takdirde İçişleri Bakanlığının müsaddesi olmaksızın taransit vize verilebilir.

Yabancıların diplomatik pasaportlariyle bu kanunda derpiş olunan hususi ve servis damgalı pasaportlara tekabül eden pasaportlarının vizeleri hiç bir harca veya resme tabi değildir.

Giriş vizesi

Tek bir giriş vizesi

A) Giriş vizesi Türkiye’ye tek bir girişi sağlar. İtası tarihinden itibaren bir yıl içinde Türkiye sınırlarından girilmek suretiyle kullanılmadığı takdirde muteberliği kalmaz.

Harcı

Münferit pasaportlar için 2 liradır.

(Refakat hanesine kayıtlı olanlar için ayrıca harç alınmaz).

Müşterek pasaport için: Bu pasaporta kayıtlı bulunan her fert başına 50 kuruştur.

Türkiye’ye dönüş vizesi

B) Yabancılara, Türkiye’den, çıkışlarında, talepleri takdirinde dönüş vizesi de verilir. Bu nevi vize yukarıda yazılı harç mukabilinde yalnız münferit pasaportlara verilir.

Türkiye'den ayrılış tarihinden itibaren bir yıl içinde Türkiye sınırlarından içeri girmek suretiyle kullanılmadığı takdirde muteberliği kalmaz.

Mütaaddit giriş vizesi

C) Yabancılara, itası tarihînden itibaren aşağıda yazılı müddetler zarfında Türkiye’ye sayısız giriş için muteber vize ita olunur:

Transit vizesi

Transit vizesi başka memleketlere gitmek için Türkiye’den geçişi sağlamak üzere verilir.

A) Tek transit vizesi:

Türkiye’den tek bir geçiş için muteberdir.

Münferit pasaportlar için 1 Lira, harca tabidir.

(Refakat hanesinde yazılı olanlar için ayrıca harç alınmaz ).

Müşterek pasaportlar için, pasaportta yazılı her fert başına 50 Kuruş

harca tabidir.

B) Çift taransit vizesi:

Türkiye’den bir gidiş ve bir dönüş için geçişi sağlar.

Münferit pasaportlar için 2 Lira harca tabidir.

(Refakat hanesinde kayıtlı olanlar için, ayrıca harç alınmaz).

Müşterek pasaportlar için, pasaportta yazılı bulunan her fert başına 1 Lira harca tabidir.

Transit vizeleri, veriliş tarihinden itibaren üç ay içinde Türkiye sınırlarından girilmek suretiyle kullanılmadığı takdirde muteberliklerine kaybederler.

Transit, vizesi, üzerinde daha kısa bir müddet gösteren bir şerhi veya (Tevakkufsun transit) damgasını taşımadığı takdirde Türkiye’de âzami bir ay kalmak imkânını bahşeder.

Harçsız turist vizesi

Millî veya milletlerarası tarih, kültür ve güzel sanatlar şenlikleri ve festivalleri, spor müsabakaları, kongreler ve konfranslar, sergi ve panayırlar münasebetiyle Türkiye’ye gelecek veya başka memlekete vukubulacak aynı mahiyetteki milletlerarası gösterilerde bulunmak veya bunlara katılmak için Türkiye’den transit geçeceklere harçsız vize verilir.

Bakanlar kurulunca tâyin olunacak yerlere turizm, tedavi veya hava değiştirme rnaksadiyte geleceklere de tesbit edilen şartlara bağlı olmak üzere harçsız vize Verilir,

Bu maddede yazılı giriş vizeleri (Turist) damgasını taşıyacaktır.

Vizesiz gelenlerin ödeyecekleri harç

Bu kanunla veya anlaşmalarla vize harcı ödemekten muaf tutulmamış bulunan yabancılardan Türkiye sınırlarına vizesiz gelipte Türkiye'ye girmelerine müsaade olunanlar vize harcını iki kat olarak girişlerinde ödemeye mecburdurlar.

Vize itasına yetkili bir Türk makamının bulunmadığı bir memleketten gelipte seyahatlerinin şekli icabı olarak yolda da vize temin edemedikleri sabit olanlardan yalnız vize harçları alınır.

Çıkış vizesi

Çıkış vizesi harca tabî değildir.

Cezai hükümler

Türkiye Cumhuriyeti sınırlarını pasaportsuz veya pasaport yerine kaim olacak bir vesikayı hâmil olmaksızın terkeden veya buna teşebbüs eden kimseler hakkında 500 Liraya kadar hafif para veya 3 aya kâdar hafif hapis cezası verilir veya her iki ceza birlikte hükmolunur.

Türkiye’de her hangi bir suçtan sanık veya hükümlü olupta kendilerini takibattan veya cezadan kurtarmak, askerlikten kaçmak, vergi borçlarını ödememek gibi hususi maksatlarla bu fiili işleyen kimseler hakkında 250 Liradan 1000 Liraya kadar ağır para veya 1 aydan 6 aya kadar hapis cezası veya her iki ceza birlikte hükmolunur.

Türkiye Cumhuriyeti sınırlarından her nasılsa pasaportsuz olarak girebilmiş olan vatandaşlar ve yabancılar 250 Liradan 1250 Liraya kadar ağır para veya 1 aydan 6 aya kadar hapis cezasiyle veya her ikisiyle cezalandırılır.

Bu gibilerden yabancı olanlar cezalarını çektikten sonra sınır dışı edilirler.

Bakanlar Kurulunca tâyin olunan mahallerden başka yerlerden Türkiye’ye giren veya Türkiye'den çıkanlar usulüne uygun pasaport veya vesika taşısalar bile 125 Liradan 250 Liraya kadar hafif para veya 1 aydan 6 aya kadar hafif hapis cezasiyle veya her ikisiyle cezalandırılırlar.

Yolcuları, pasaport ve diğer vesikaların yoklanması için Hükümetçe tayin olunan mevkilerin gayrı olan yerlere bilerek nakleden kara, deniz ve hava taşıtlarını sevk ve idare edenler veya bu hususta kılavuzluk yapanlar 1 aydan 2 seneye kadar hapis olunurlar.

Bu kanunda tâyin olunan harçları kendi rizalariyle ödemiyenler hakkında Tahsili Emval kanunu hükümleri tatbik olunur.

Bu kanunda yazılı cezalar Sulh Ceza mahkemelerince hükmolunur.

5654 sayılı kanun hariç, 3519 sayılı pasaport kanuniyle ekleri kaldırılmıştır.

Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.