Bakıma Muhtaç Özürlülere Yönelik Resmi Kurum ve Kuruluşlar Bakım Merkezleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

30/7/2006 tarihli ve 26244 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakıma Muhtaç Özürlülere Yönelik Resmi Kurum ve Kuruluşlar Bakım Merkezleri Yönetmeliğinin 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 1

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; resmî kurum ve kuruluşların bünyesinde açılacak bakıma muhtaç özürlülere yönelik bakım merkezlerinin açılış izni, çalışma şartları, personel standardı, denetlenmeleri ile ücret tespiti ve ödemelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.”

Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (h) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Bakıcı Personel: Bakıma muhtaç özürlülere bakım hizmeti sunabileceğine ilişkin Millî Eğitim Bakanlığı onaylı sertifikası veya başarı belgesi olan ya da sağlık meslek lisesi, kız meslek lisesi çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü, meslek lisesi özürlü-yaşlı bakımı bölümü mezunu veya bu bölümlerden en az önlisans mezunu olan, merkezde veya merkeze bağlı olarak bakıma muhtaç özürlünün ikametgâhında, bakım hizmeti sunan kişiyi,”

“h) Sağlık Personeli: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; hemşire, ebe, sağlık teknisyeni veya sağlık memuru unvanına sahip olan personeli,”

Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) Genel Müdürlük ambleminin merkez tabelasında kullanılması zorunludur. Amblem, merkez tabelası haricinde kullanılamaz.”

Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 16

(1) Merkezden ayrılan, vefat eden, görevine son verilen, yıllık veya sağlık iznine ayrılan personel en geç yedi iş günü içinde il müdürlüğüne yazılı olarak bildirilir.”

Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(1) Merkezde müdürün haricinde zorunlu çalıştırılması gereken personel sayısı aşağıda belirtilmiştir.

a) Gündüzlü hizmet veren merkezde; bakılan her otuzaltı bakıma muhtaç özürlü için bir mesleki personel ve her kırksekiz bakıma muhtaç özürlü için bir sağlık personeli, her altı bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı olmak üzere personel çalıştırılır.

b) Yatılı hizmet veren merkezde; ulusal bayram ve genel tatil günleri haricindeki haftanın altı iş gününün gündüz postasında bakılan her otuzaltı bakıma muhtaç özürlü için bir mesleki personel, her kırksekiz bakıma muhtaç özürlü için bir sağlık personeli çalıştırılır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile gündüz postası haricindeki çalışma saatlerinde ise nöbet sorumlusu olarak bir mesleki personel veya sağlık personeli çalıştırılır. 00.00-08.00 saatleri arasında her yirmidört bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı personel, 08.00-16.00 saatleri arasında her altı bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı personel, 16.00-24.00 saatleri arasında her oniki bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı personel görev yapacak şekilde personel çalıştırılır.”

“(4) Personelin habersiz ayrılması, yeni personel bulunamaması, doğal afet hâllerinde, personelin çalışma saatleri en fazla dört saat kadar ileriye veya geriye alınabilir ya da uzatılabilir veya kısaltılabilir. Merkezde personel çalıştırılması, merkez sorumluluğunda personelin tabi olduğu mevzuat hükümleri doğrultusunda yürütülür.”

Aynı Yönetmeliğin 37 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (g) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki (h) ve (ı) bentleri eklenmiştir.

“f) Merkezde bakıma muhtaç özürlü bireyin beslenme ihtiyacı, sağlık durumu ve merkezde kalış süresi dikkate alınarak, bir diyetisyen tarafından hazırlanacak veya satın alınacak ya da var ise Genel Müdürlüğün belirlediği gıda rasyonuna göre; yatılı merkezlerde asgari üç ana ve iki ara öğün, gündüzlü merkezlerde asgari bir ana ve bir ara öğün olmak üzere karşılanır. Bakıma muhtaç özürlü bireye verilen yemek numuneleri yirmidört saat muhafaza edilir. Yemek listelerinin bir örneği her türlü denetimde gösterilmek üzere dosyasında muhafaza edilir.

g) Bakıma muhtaç özürlünün her türlü geliri ile taşınır ve taşınmaz mal varlığı, müstakil düzenleme yapılmadıkça, 3/9/2010 tarihli ve 27691 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Özürlülerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik hükümlerine göre idare edilir.”

“h) Merkezlere, ücreti Genel Müdürlükçe ödenen bakıma muhtaç özürlüler ile ücreti kendisi veya ailesi tarafından ödenen bakıma muhtaç özürlüler, bakım hizmeti sunulmak üzere kabul edilir.

ı) Merkezde personelin ve nöbet sorumlularının çalışma gün ve saatleri müdür tarafından belirlenir ve liste hâlinde merkezin görünür bir yerinde gösterilir. Bu listeye göre çalışan tüm personelin görev yaptığı gün ve saatler için imza cetveli düzenlenir.”

Aynı Yönetmeliğin 38 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 38

(1) Bakıma muhtaç özürlülerden, her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olunan birey sayısına göre kendilerine düşen ortalama aylık gelir tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az olanların bakım ücreti Genel Müdürlükçe karşılanacak olup müracaat ve işlemleri aşağıdaki şekilde yapılır.

a) Bakıma muhtaç özürlünün bakım talebine ilişkin müracaat, bakıma muhtaç özürlü bireyin kendisi veya yasal temsilcisi tarafından il/ilçe müdürlüğüne yapılır.

b) Bakıma muhtaç özürlünün bakım talebine ilişkin olarak 30/7/2006 tarihli ve 26244 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tesbiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen belgeler istenir ve bu belgeler il müdürlüğünce değerlendirilir.

c) İl müdürlüğünce bakıma muhtaç özürlü ve ailesinin psiko-sosyal ve ekonomik durumu ile yararlanılabilecek hizmetler hakkında bakım raporu hazırlanır.

ç) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ihtiyacına göre alması gereken bakım hizmetleri, (b) bendinde belirtilen Yönetmelik çerçevesinde bakım raporu ile belirlenir.

d) Bakıma muhtaç özürlünün ihtiyaç duyduğu bakım hizmetlerinin belirlenmesini müteakiben, bakım hizmetinin verileceği merkez, bakıma muhtaç özürlünün veya yasal temsilcisinin talebi doğrultusunda merkezin kapasitesi dikkate alınarak belirlenir. Konu il müdürlüğünce belirlenen merkeze bildirilir.

e) Belirlenen merkezin bakım hizmetini vermeyi kabul etmesi hâlinde, bakıma muhtaç özürlüye belirlenen merkezde bakım hizmetinin verilmesi il müdürlüğünce onaylanır.

f) Bakıma muhtaç özürlü veya yasal temsilcisi, merkezde verilen bakım hizmetinden memnun olmaması hâlinde, merkezin değiştirilmesini talep edebilir. İl müdürlüğü talebi değerlendirerek gerekli işlemi yapar.

(2) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ücretinin ailesi veya kendisi tarafından ödenmesi ya da merkez tarafından ücretsiz bakılması hâlinde 39 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen belgeler ile birlikte il müdürlüğüne müracaat edilir. Özürlünün veya yasal temsilcisinin talep ettiği merkezin de kabul etmesi hâlinde il müdürlüğü yerleştirme onayını verir. Merkez, bakıma muhtaç özürlüyü değerlendirme kurulunda değerlendirir ve bireysel bakım planını hazırlar.”

Aynı Yönetmeliğin 39 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 39

(1) Merkeze bakıma muhtaç özürlü kabulü aşağıda belirtilen şekilde yapılır.

a) Bakım ücreti bakıma muhtaç özürlü veya ailesi tarafından ödenecek ya da merkez tarafından ücretsiz bakılacak ise merkeze kabul edilecek bakıma muhtaç özürlüden, ailesinden veya yasal temsilcisinden dilekçe, bakıma muhtaç özürlüye ait T.C. Kimlik Numarası, veliye veya vasiye ait ikametgâh beyanı, bakıma muhtaç özürlü için sağlık kurulu raporu ve iki adet fotoğraf istenir (Nüfus cüzdanı örneği ve ikametgâh belgesi merkez tarafından elektronik ortamda temin edilir).

b) Bakım ücreti Genel Müdürlük tarafından ödenecek ise 38 inci maddede belirtilen belgelerden oluşan dosyanın bir nüshası il müdürlüğünce resmî yazı ekinde merkeze gönderilir.

c) Merkezde, bakıma muhtaç özürlü ve ailesi hakkında ayrıntılı ilk görüşme formu düzenlenir.

ç) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ihtiyacı merkez değerlendirme kurulunda değerlendirilir ve bireysel bakım planı oluşturulur.

d) Merkeze kabul edilen her bakıma muhtaç özürlü ve kabul tarihi il müdürlüğüne bildirilir. Her bakıma muhtaç özürlü için bir dosya açılarak belgeleri saklanır.

(2) Merkez hizmetlerinden yararlanmak üzere aşağıda belirtilen esaslar dâhilinde ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabul edilir.

a) Merkeze il müdürlüğünün veya merkezin önereceği bakıma muhtaç özürlüler arasından, il müdürlüğünde görevli sosyal çalışmacı tarafından hazırlanacak sosyal inceleme raporu sonucuna göre ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabul edilir.

b) Merkeze hizmet verdiği bakıma muhtaç özürlü sayısının yüzde üçü oranında ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabul edilir.

c) Merkeze ücretsiz kabul edilecek bakıma muhtaç özürlüler, sosyal ve ekonomik yoksunluk içerisinde bulunan bakıma muhtaç özürlüler arasından il müdürlüğünce belirlenir.

ç) Merkez, her ay sonunda kapasitesini, hizmet verdiği bakıma muhtaç özürlü sayısını, ücretsiz hizmet verdiği bakıma muhtaç özürlü sayısını ve varsa açık olan ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kapasitesini il müdürlüğüne bildirir.

d) İl müdürlüğü ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kapasitesinin doldurulmasını takip eder. İl müdürlüğünün teklifine rağmen ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kapasitesini doldurmayan merkeze 50 nci maddedeki hükümler uygulanır.

Aynı Yönetmeliğin 43 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 43

(1) Bakım ücretleri uygulaması, Genel Müdürlük tarafından ödenecekler hariç olmak üzere, merkezde sunulacak hizmetler karşılığında ücret alınmasına veya alınmamasına ya da alınacak ücretin tutarına ilişkin esaslar, resmî kurum veya kuruluşların tabi olduğu genel hükümler çerçevesinde, bu kurum veya kuruluşlar tarafından belirlenir.”

Aynı Yönetmeliğin 44 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 44

(1) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ücretinin kendisi veya ailesi tarafından ödenmesi hâlinde; bakım ücreti, bakım hizmetlerin sunulmasını müteakiben aylık olarak alınır. Ücretin tahsiline ilişkin olarak belge düzenlenir.

(2) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ücretinin Genel Müdürlükçe ödenecek olması hâlinde; bakım ücreti Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tesbiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre ödenir.

(3) Merkezin eksik personel çalıştırdığının tespit edilmesi hâlinde; Genel Müdürlükçe ödenecek bakım ücreti, eksik çalıştırılan personel sayısının çalıştırılması gerekli toplam personel sayısına oranı ölçüsünde eksik ödenir. Geçmiş aylarda eksik personel çalıştırdığı tespit edilen merkez için de aynı şekilde hesaplama yapılarak yapılacak yeni ödemelerde kesinti yapılır.

Aynı Yönetmeliğin 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“d) Verilen süre içinde aksaklıklarını gidermeyen merkez hakkında il müdürlüğünün teklifi ve valilik makamının onayı ile 51 inci ve 53 üncü maddelerde belirtilen işlemler uygulanır.”

Aynı Yönetmeliğin 50 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Merkezin geçici olarak kapatılması veya hak edişlerinde kesinti yapılması nedenleri

MADDE 50

(1) Merkezin beş iş günü geçici olarak kapatılması veya hak edişlerinde beş günlük kesinti yapılması, aşağıda belirtilen hususlardan birisinin tespiti hâlinde ve uyarıya rağmen verilen süre içinde gerekli düzenlemenin yapılmaması veya eksikliğin giderilmemesi durumlarında yerine getirilir.

a) Merkezin açılış izin belgesinde yer almayan özür grubunun kabul edilmesi.

b) Çalışma izni gereken personel için çalışma izninin alınmaması.

c) Eksik personel çalıştırılması.

ç) İl müdürlüğünce istenen bilgi ve belgelerin gönderilmemesi.

d) Müdürün görevden ayrılmasının bildirilmemesi ve yeni müdürün görevlendirilmemesi.

e) Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi.

f) Bakılması gereken oranda ücretsiz bakıma muhtaç özürlüye bakılmaması.

(2) Birinci fıkranın uygulanmasında öncelikle hak edişlerden kesinti yapılır. Ancak üç kez hak edişlerden kesinti yapılmasına rağmen gerekli düzenlemelerin yapılmaması veya eksikliklerin giderilmemesi halinde geçici kapatma işlemi yapılır.”

Aynı Yönetmeliğin 51 inci maddesinin başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Merkezin geçici olarak kapatılması veya hak edişlerinin kesilmesi”

“(4) Merkezin 50 nci madde gereğince hak edişlerinin kesilmesi, il müdürünün teklifi ve valilik makamının onayı ile gerçekleştirilir.”

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığınca müştereken hazırlanan ve Sayıştayın görüşü alınan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Yönetmelik hükümlerini Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakan yürütür.