KONU
Kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesinin son fıkrası hükmüne göre, arazide fiilen çalıştıkları süreler için verilen ödeneğin hesabına esas olacak günlerin tesbiti hususunda, 2 nci Dairenin 10/10/1991 tarih ve 30286 sayılı tutanağa göre düzenlenen 20/2/1992 tarih ve 965 sayılı ilamı ile 5 inci Dairenin 20/10/1992 tarih ve 8047 sayılı tutanağa göre düzenlenen 5/2/1993 tarih ve 513 sayılı ilamında yer alan hükümler arasında aykırılık bulunduğundan bahisle 832 sayılı Sayıştay Kanununun 80 inci maddesi hükmü uyarınca içtihadın birleştirilmesi istemi.
USUL YÖNÜNDEN İNCELEME
Afyon Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü 1989 yılı hesabının 2 nci Dairece yargılanması sonucunda, 10/10/1991 tarih ve 30286 sayılı tutanağa göre düzenlenen 20/7/1992 tarih ve 965 sayılı ilamın 17 nci maddesinde;
“Kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele, 3402 sayılı Kadastro Kanununa göre fiilen arazide çalıştıkları sürelerle sınırlı olmak üzere verilmesi gereken aylık ödeneğin, arazide çalışılmayan günler için de verilmesi sonucu fazla ödemede bulunulduğu görülmüştür.
3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesinin son paragrafında; “Kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele arazide fiilen çalıştıkları sürelere münhasır olmak üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer alan 1 inci derecenin son kademesi rakamının (ek gösterge dahil) bütçe kanunlarında Devlet memurları maaşı için belirlenen katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yansım aşmamak üzere .... aylık ödenek ayrıca ödenir.” denilmekte olup, bu ödeneğin alınabilmesi için fiilen arazide çalışılması gerekmektedir.
492 sayılı Harçlar Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen işleri yapmak üzere araziye çıkılmasının, 3402 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin son paragrafında belirtilen kadastro hizmeti kapsamında mütalaa edilmesi mümkün görülememiştir. Bu nedenle arazide fiilen kadastro hizmetlerinde çalışılmayan günler için ilgililere ödenek verilmesi mümkün değildir.”
Denilmek suretiyle tazmin hükmü verilmiştir.
Zonguldak Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü 1990 yılı hesabının 5 inci Dairece yargılanması sonucunda düzenlenen 5/2/1993 tarih ve 513 sayılı ilama esas 20/10/1992 tarih ve 8047 sayılı tutanağın 19 uncu maddesinde ise,
"6245 sayılı Harcırah Kanununun 50 inci maddesinin gerçekçesinde; belde hudutları dahilinde, yolluk karşılığı iş sahiplerince 492 sayılı Harçlar Kanununun 70 inci maddesine göre ödenen; zemin düzenlemeleri, arazi ve bina ihtilaflarına ilişkin işlerin arazi çalışması olarak kabul edileceği belirtildiğinden, Tapu Kadastro Müdürlüğü personellerinin söz konusu işleri yaptıkları günlerde 3402 sayılı Kadastro Kanununa göre kadastro tazminatı almalarında ilişik olmadığına karar verildi."
Denilmek suretiyle beraat hükmü verilmiştir.
832 sayılı Sayıştay Kanununun 80 inci maddesinin birinci fıkrasında, işin gereği ve ibraz edilen belgelerin mahiyetleri bir olduğu halde aynı konu hakkında dairelerce veya Temyiz Kurulunca verilen ilamların birbirine aykırı olması halinde, Birinci Başkanın bu ilamları içtihadın birleştirilmesi için Genel Kurula vereceği belirtilmiştir.
Yukarıya aynen alınan daire kararlarının her İkisi de 3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesi uyarınca verilen ödeneğe ilişkin olup ödeme belgeleri de aynı mahiyette olduğu halde sözkonusu daire kararlan birbirine aykırı bulunmaktadır.
Buna göre, işin gereği ve ibraz edilen belgelerin mahiyetleri bir olduğu halde, aynı konu hakkında 2 nci ve 5 inci Dairelerce verilen ilamlar birbirine aykırı olduğundan, içtihadın birleştirilmesi gerektiğine çoğunlukla karar verildi.
AZINLIK Düşüncesi
832 sayılı Sayıştay Kanununun 80 inci maddesinin birinci fıkrasında, işin gereği ve ibraz edilen belgelerin mahiyetleri bir olduğu halde aynı konu hakkında dairelerce veya Temyiz Kurulunca verilen ilamların birbirine aykırı olması halinde, Birinci Başkanın bu ilamları içtihadın birleştirilmesi için Genel Kurula vereceği belirtilmiştir.
Ancak içtihadın birleştirilmesi talebine konu olan itamlar arasında, sözkonusu 80 inci maddede öngörülen ayniyetin tam olarak gerçekleşmediği görülmektedir. Zira 2 nci Daire ilamında konu esas itibariyle 492 sayılı Harçlar Kanununun 70 inci maddesi esas alınarak ve bu maddede belirtilen işlerin kadastro hizmeti sayılamıyacağı noktasından hareketle hükme bağlandığı halde, 5 inci Daire ilamında mesele 6245 sayılı Harcırah Kanununun 50 inci maddesi çerçevesinde ele alınmış ve bu maddenin gerekçesi dayanak gösterilmek suretiyle 492 sayılı Kanunun 70 inci maddesinde belirtilen işlerin arazi çalışması olduğu ifade edilerek hüküm tesis edilmiştir.
Bu nedenle çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.
KONU İLE İLGİLİ MEVZUAT
3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesinin son fıkrası:
Kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele, arazide fiilen çalıştıkları sürelere münhasır olmak üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer atan 1 inci derecenin son kademesi gösterge rakamının (ek gösterge dahil), bütçe kanunlarında Devlet memurları maaşı İçin belirlenen katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yarısını aşmamak üzere, her yıl Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün teklifi ve bağlı olduğu Bakanlığın onayı ile hizmetin ağırlığı ve sorumluluğuna göre tespit edilecek miktarda aylık ödenek ayrıca ödenir.
3045 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 11 inci maddesi;
Kadastro Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Taşınmaz malların kadastrosunu ve tapulamasını yapmak ve modern tapu sicillerini düzenlemek, bu amaçla kalkınma planları ve yıllık programlara uygun olarak iş planlamasını yapmak, kadastro çalışmalarım yönlendirmek ve yönetmek, her türlü istatistiki bilgileri toplamak ve değerlendirmek.
b) İlgili kuruluşlarla işbirliği yaparak özel kadastro çalışmalarını planlamak ve yürütmek.
c) Kadastro ve Tapulama Müdürlükleri ve şefliklerini yönetmek ve bunların personel, yerleşim, donatım ve ikmal planlamasını yapmak.
d) Teknik ve uygulama niteliğini kaybeden kadastro ve tapulama paftalarının yenilenmesinin yıllık çalışma programlarını yapmak, yapılan işleri takip ederek gerekli tedbirleri almak.
e) İmar, toprak ve tarım reformu, arazi toplulaştırması ve diğer sebeplerle meydana gelen zemin düzenlemeleri ve değişikliklerin tescili ite ilgili fenni işlerin yapılmasını planlamak, izlemek ve gerekli tedbirleri almak.
f) Genel Müdürlükçe verilecek benzeri görevleri yapmak.
624S sayılı Harcırah Kanununun değişik 50 nci maddesi :
Aşağıdaki bentlerde gösterilen memur ve hizmetlilere asıl görevlerinin bulunduğu il (Bölge kuruluşuna dahil bulunanlarda bölge) sınırları içinde her türlü arazi üzerinde fiilen çalıştıkları günler için harcırah gündeliği yerine kadro derece ve görevlerinin özelliklerine göre, bütçe kanunlarında belirlenecek miktarlarda gündelik tazminat olarak ödenir. Ası! görevlerinin bulunduğu il veya bölge dışında görevlendirilmeleri halinde ise bu tazminat yerine genel hükümlere göre gündelik ödenir.
1. Harita almak veya harita almakla ilgili işleri görmek Üzere araziye çıkan Milli Savunma Bakanlığı Harita Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğü personeli ile, 1736 sayılı Seyir ve Hidrografi Hizmetleri Kanununun 3 üncü maddesinde yazılı seyir ve hidrografı işlerini denizler, göller, diğer su yolları ve arazide yapmakla görevlendirilen Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografı ve Oşinografi Dairesi personeli.
2. Ağaçlandırma, amenajman ve orman sınırlama işlerinde çalışan personel,
3. Arazi üzerinde kadastro ve tapulama işlerinde çalışan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü personeli ile tapulama hakimleri.
4. Toprak komisyonları başkan ve üyeleri ile bunlarla çalışması zorunlu olan diğer personel.
5. Maden arama işlerinde çalışan mühendis, jeolog, jeofizikçiler ve bunlarla beraber çalışması zorunlu bulunan diğer personel.
Orman sınırlama komisyonları ile kadastro ve tapulama komisyonlarının memur olmayan üyelerine ve bilirkişilere bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre gündelik verilir.
492 sayılı Harçlar Kanununun 70 İnci maddesinin ikinci fıkrası :
İfraz, taksim, yüzölçümü gibi işler için harice gidildiği takdirde, ilgili memurlara Harcırah Kanunu hükümleri gereğince yollukları verilir.
ESAS YÖNÜNDEN İNCELEME
Konu ile ilgili mevzuat incelenerek gereği görüşüldü :
3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesinin son fıkrasında, kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele, arazide fiilen çalıştıkları sürelere münhasır olmak üzere, 657 sayılı Devlet Memurları kanununda yer alan l inci derecenin son kademesi gösterge rakamının (ek gösterge dahil), bütçe kanunlarında Devlet memurları maaşı için belirlenen katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yansını aşmamak üzere, her yıl Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün teklifi ve bağlı olduğu Bakanlığın onayı ile hizmetin ağırlığı ve sorumluluğuna göre tespit edilecek miktarda aylık ödeneğin ayrıca ödeneceği belirtilmiştir.
Bu hükme göre sözkonusu ödeneğin verilebilmesi için, ilgili personelin kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli olması ve arazide fiilen çalışması gerekmektedir. “Arazide fiilen çalışma” şartına ilişkin olarak ise Kanunda herhangi bir sınırlayıcı hükme yer verilmemiştir.
Ancak açıktır ki, verilecek ödeneğe esas olmak üzere arazi çalışması yapılan günlerin bir suretle tesbiti icabetmektedir. Uygulamada da bu tesbitin arazide çalışılan günleri gösteren puantaj cetvelleriyle yapıldığı görülmektedir.
Sözü edilen puantaj cetvellerinde yer alan bilgilerin doğruluğunu kontrol bakımından, bu cetvellerle, ilgililerin 6245 sayılı Harcırah Kanununun 50 nci maddesi uyarınca düzenledikleri beyannamelerin mukayese edilmesi bir yöntem olarak düşünülebilirse de, bu mukayeseyi mutlak bir değerlendirme kriteri olarak kabul edip, tespit edilen farklılıkları fazla ödeme şeklinde nitelendirmek mümkün değildir.
Zira kadastro hizmetlerinde görevli personele, arazide yaptıkları çalışmaların bir kısmı için 6245 sayılı Kanunun 50 nci maddesi uyarınca bütçeden tazminat ya da gündelik verilmekte, bu çalışmalardan bir kısmının karşılığı ise, 492 sayılı Harçlar Kanununun 70 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ifraz, taksim, yüzölçümü gibi kadastro hizmetleri için iş sahipleri tarafından yine 6245 sayılı Kanunun 50 nci maddesine göre hesaplanıp Emanetler Hesabına yatırılan paralardan ödenmektedir.
Burada önemli olan tazminat ya da gündeliklerin ne şekilde ödendiği değil, kadastro hizmetleri için fiilen arazide çalışılıp çalışılmadığıdır.
Nitekim 3402 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde, bu ödeneğin “ayrıca” verileceği belirtildiğinden, konu bu açıdan değerlendirildiğinde de ödeme için sadece madde metninde sayılan şartların tahakkuk edip etmediğine bakılması, bunun dışında herhangi bir ödemeyle bağlantı kurulmaması ve başkaca bir şart aranmaması gerekmektedir.
SONUÇ
Kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesinin son fıkrası hükmüne göre verilen ödeneğin hesabında, sadece 6245 sayılı Harcırah Kanununun 50 nci maddesi uyarınca bütçeden ödenen tazminat ya da gündeliklere esas görev günlerinin değil, aynı zamanda karşılığı iş sahipleri tarafından yatırılan görevleri yerine getirmek üzere araziye çıkılan günlerin de dikkate alınması gerektiğine ve içtihadın bu yolda birleştirilmesine 24/2/1994 tarihinde çoğunlukla karar verildi.
AZINLIK Düşüncesi
3402 sayılı Kadastro Kanununun 3 üncü maddesinin son fıkrasında “Kadastro komisyonlarında veya kadastro hizmetlerinde görevli personele, arazide fiilen çalıştıkları sürelere münhasır olmak üzere .... aylık ödenek ayrıca ödenir.” denilmiş olup bu hükme göre, sözkonusu ödeneğin verilebilmesi için görevin kadastro hizmetlerine ilişkin bulunması ve fiilen arazide çalışılması gerekmektedir.
Kadastro personelinin arazi üzerinde yürüttükleri çalışmalar karşılığında 6245 sayılı Harcırah Kanununun 50 nci maddesi uyarınca tazminat ya da gündelik ödenmekte olduğundan, bu tazminat ve gündeliklere esas çalışma günleri ile 3402 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca ödenek verilecek günlerin de aynı olması icabetmektedir.
492 sayılı Harçlar Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen işler ise, 3402 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde sözü edilen çalışmalar kapsamında sayılamayacağından bu çalışmaların yürütüldüğü günler için sözkonusu ödeneğin verilebilmesine de imkan bulunmamaktadır.
Bu nedenle çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.