Birinci Bölüm
MADDİ HUKUKTA TAŞINMAZ KAVRAMI VE TAŞINMAZLARA İLİŞKİN HUKUKİ İŞLEMLER
I. TAŞINMAZ KAVRAMI
A. Eşya Kavramı
Hukuki anlamda eşya kavramının içeriğine girmeden önce kavramsal olarak kelimenin…
Hukuki anlamda eşya kavramı hukuk düzeni tarafından belirlenir. Nitekim kavramın…
Hukukumuz açısından bir değerlendirme yapacak olursak, öncelikle 4721 sayılı Türk…
Cismani bir varlığa sahip olmaktan kasıt maddi varlığı ile boşlukta bir yer kaplamasıdır.…
İkinci olarak cismani varlığa sahip olan şeyin belirli ve bağımsız olması gerekir.…
Bir şeyin eşya sayılabilmesi için aynı zamanda o şey üzerinde hâkimiyet kurulabilmesi…
Şahsa özgü olan şeyler de hukuki manada eşya değildir. Zira bunlar kişisel hak olup,…
B. Taşınmaz Eşya
1. Genel Olarak
Eşya, çeşitli açılardan gruplandırılmaktadır. Bu gruplandırmalar ayni hakların düzenlenmesi…
Bir taşınmaz eşyanın kural olarak yukarıda sayılan özellikleri taşıması gereklidir.…
Türk Medeni Kanunu sistematiğinde taşınmaz mülkiyeti ayrı bir bölümde incelenir.…
Üzerinde durulması gereken bir diğer nokta, kanunlara göre kavramın içeriğinin değişmesidir.…
Neyin taşınmaz olarak kabul edildiği hukuk sistemleri içerisinde farklılıklar gösterir.…
2. Türk Medeni Kanunu Sistematiğinde Taşınmaz Eşya Kavramının Yeri
Yukarıda da belirtildiği gibi Türk Medeni Kanunu sistematiğinde taşınmaz mülkiyeti…
Çalışma konumuz esas itibariyle taşınmaza ilişkin sözleşmelere uygulanacak hukuk…
a. Arazi
Arazi, taşınmaz eşya kavramının temeli, arazi dışında taşınmaz sayılanların hareket…
Türk Medeni Kanunu, ‘arazi’nin tanımını yapmamış, tapu kütüğüne kaydedilebilecek…
Taşınmazın ne olduğunu ifade eden TMK’nın 704. ve 998. maddesi, arazi üzerindeki…
Bunun yanında, TMK’nın 718. maddesi hükmünden, arazinin üç boyutlu olarak değerlendirilmesi…
Öte yandan yukarıda değindiğimiz gibi tapu siciline kayıtlı olmayan arazinin hukuki…
Son olarak ifade etmeliyiz ki, arazinin özel mülkiyete olduğu gibi kamu mülkiyetine…
b. Bağımsız ve Sürekli Haklar
Fiziken bir taşınmazdan söz edilemese de hukuk düzenimizin ekonomik ve sosyal ihtiyaçları…
Hak, yaygın tanımıyla, hukuk düzeni tarafından kişilere tanınmış olan yetkilerdir.
Hakkın bağımsız olması ile ifade edilmek istenen hakkın devir ve intikale elverişli olmasıdır.
Hakkın sürekli olmasının ne anlama geldiğini kanun koyucu ifade etmiş ve muhtemel…
Yukarıda sayılan maddi koşulların yanı sıra, bir hakkın taşınmaz kategorisine dâhil…
Yukarıdaki değerlendirmeler neticesinde özellikle üst hakkı ve kaynak hakkı, TMK…
Üst hakkı, diğer bir ifade şekliyle yapı hakkı, pratikte özel bir önemi haiz olmakla…
Üst hakkı sahibinin üst hakkının kurulduğu taşınmaz üzerindeki bir yapının maliki…
Belli bir sürenin geçmesi ile üst hakkı da sona ereceği için yapı artık arazinin…
c. Kat Mülkiyetine Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölümler
Türk Medeni Kanunu açısından, son olarak kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız…
Esasen kat mülkiyetine konu bağımsız bölümler, bir takım sosyal ve ekonomik politikaları…
Bununla birlikte kat irtifakı, kat mülkiyetinden ya da klasik irtifak hakkından farklı…
Bir kısım yazarlar, kat mülkiyetinde gerçek anlamda bir mülkiyet söz konusu olmayıp hareket noktası olan paylı mülkiyete bağımlılığın olduğunu ifade etmektedir. Bu yorum akla yatkın olmakla birlikte kanunun açık hükmü gereğince kat mülkiyetine konu bağımsız bölümü taşınmaz olarak kabul etmek gerekir. Zira KMK’ya göre her bir bağımsız bölüm için kat mülkiyeti kütüğünde ayrı bir sayfa açılır. Sonuç olarak bağımsız bölüm sahibi de bir takım hak ve yükümlülüklere sahip olacaktır. KMK’nın ilgili hükümleri saklı kalmak şartıyla, Medeni Kanunun maliklere tanıdığı bütün hak ve yetkilere sahiptirler.…
3. Diğer Bazı Unsurların Hukuki Olarak Taşınmaz Niteliğinin Değerlendirilmesi
Genellikle özel hukuk açısından taşınmaz kavramının içeriği için Türk Medeni Kanunu’na…
a. Paylı Mülkiyette Pay
Arazi bahsi açısından paylı mülkiyet üzerindeki payın da değerlendirilmesi gerekir.…
Paylı mülkiyetin hukuki niteliği hakkında oldukça değişik görüş ve teoriler ortaya…
Sonuç olarak, pay nesnenin bir kısmını ifade etmez ama paydaş mülkiyet sahibidir,…
b. Taşınmaz Yükü
Taşınmaz yükünün, daha eski bir tabirle gayrimenkul mükellefiyetinin bir taşınmaz…
Taşınmaz yükünde edim borçlusu yüklü taşınmazın maliki olmaktadır. Kural olarak malikin…
Taşınmaz yükü, bir sınırlı ayni hak niteliğindedir. Diğer ayni haklar gibi tapuya…
Sonuç itibariyle özellikle 704. maddenin içeriğinde yer almayışı ve “bağımsız ve…
c. Gemi ve Uçak
Gemiler hareket edebilmeleri açısından taşınır niteliğinde olsa da tapu sicili benzeri…
Yukarıda sayılan sebepler ikna edici görünmekle birlikte Türk Ticaret Kanunu’nun…
Benzer bir durumun uçaklar açısından var olduğunu söylemek mümkündür. Zira uçak da…
İç hukuka ilişkin meselelerde ise Türk Sivil Havacılık Kanunu…