1982 Anayasa’sı, 83. maddesinin 2. fıkrası ile yasama dokunulmazlığı kurumu için…
A. Ağır Cezayı Gerektiren Suçüstü Hali
1924 Anayasası’nın kullanmakta olduğu “cinai cürmü meşhut” ya da Türkçeleştirilmiş…
1. Suçüstü Hali
Suçüstü hali, Kıta Avrupası hukuk düzenlerinin hepsinde yasama dokunulmazlığı kapsamının…
Suçüstü halinin yasama dokunulmazlığının dışında bırakılması durumu, bu halde isnadın…
TEZİÇ’in de belirtmiş olduğu gibi, “…suçüstü halinde, fail (milletvekili) yakalanmışsa, hemen bir ceza takibine başlanmadığı takdirde bu vahim bir skandal yaratır”(193).…
Bu noktada belirtmek gerekir ki, asıl önem arzeden husus olan “suçüstü” halinin nasıl…
Suçüstü halinin bulunup bulunmadığının takdiri ise tamamıyla adli bir mesele teşkil…
2. Ağır Cezayı Gerektiren Suç
1982 Anayasası bütün suçüstü hallerini değil, sadece ağır cezayı gerektiren suçüstü…
Anayasa’nın açık hükmü mucibince, suçüstü hali tek başına yasama dokunulmazlığının…
Evvela belirtmek gerekir ki, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 765 sayılı mülga Türk…
Hemen ifade etmek lazım gelir ki, esas itibariyle, suçüstü halinde de yasama dokunulmazlığının…
Anılan vaziyet, kanaatimizce, suçüstü halinin yasama dokunulmazlığından istisna tutulması…
a. “Ağır Cezayı Gerektiren Suç” Kaydı “Hapis Cezasını Gerektiren Suç” Kaydına Dönüşmüş Olabilir Mi?
Belirtilmiş olduğu gibi, 1982 Anayasası’nın ilgili düzenlemesine göre, bir suçüstü…
İfade etmek gerekir ki, mülga ceza mevzuatı döneminde “ağır ceza”nın ne anlama geldiğini…
Bugün için cevaba ihtiyaç duyan sual ise, 5252 sayılı Kanun’un kanun temelinde düzenlediği…
1982 Anayasası’nın milletvekili seçilme yeterliliğini tanzim eden 76/2 madde hükmünde…
Anılan görüşü konumuzla bağlantılandırabilmek için, öncelikle, 1982 Anayasası’nın…
Doktrinde savunulmuş bulunan bir görüşe göre, ağır cezayı gerektiren suç kavramı…
“…Ağır cezayı gerektiren suç kavramını, karşılığında ağır hapis cezası öngörülen suçlar olarak tanımlamak mümkündü. Çünkü, 765 sayılı eski Türk Ceza Kanunu’nda hapis cezaları, ağır hapis, hapis ve hafif hapis olmak üzere üçe ayrılmaktaydı. 5252 Sayılı Yasa m.3 gereğince, “Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan Türk Ceza Kanununa yapılan yollamalar, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelere yapılmış sayılır”. Ancak, 5237 sayılı yeni TCK hapis cezaları konusundaki derecelendirmeyi değiştirmiştir. Milletvekilinin işlediği iddia edilen suçun dokunulmazlık kapsamında olup olmadığını belirlemek için o suçun eski Türk Ceza Yasası’ndaki cezasına bakmak gerekecektir ”(202)…
Burada belirtmek gerekir ki, suç ve cezaların kanuniliği ilkesi, en basit tarifiyle,…
Kanımızca, 5252 sayılı Kanun’un açıklamasında insan haklarıyla çelişen bir yön yoksa…
Dahası, “ağır cezayı gerektiren suçüstü hali” ifadesi, “ağır hapis cezasını gerektiren…
Hülasa, suç ve cezaların kanuniliği ilkesi mucibince, “ağır cezayı gerektiren suçüstü…
b. Ağır Cezayı Gerektiren Suçun Ağır Ceza Mahkemesinin Görev Alanına Giren Suç Olduğu Görüşü
Doktrinde, baskın görüş, ağır cezayı gerektiren suç tabirinden ağır ceza mahkemelerinin…
“Kanunların ayrıca görevli kıldığı haller saklı kalmak üzere, Türk Ceza Kanununda yer alan yağma (m.148), irtikap (m. 250/1 ve 2), resmi belgede sahtecilik (m.204/2) , nitelikli dolandırıcılık (m. 158), hileli iflas (m. 161) suçları ile ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla ağır ceza mahkemeleri görevlidir”. …
5235 sayılı Kanun, 14. maddesinde ise, “mahkemelerin görevlerinin belirlenmesinde ağırlaştırıcı veya hafifletici nedenler gözetilmeksizin kanunda yer alan suçun cezasının üst sınırı göz önünde bulundurulur”…
Bu noktada belirtmek gerekir ki, bu görüş, vardığı sonuç itibariyle 765 sayılı mülga…
c. Ağır Cezayı Gerektiren Suçun Adam Öldürme Suçu Olduğu Görüşü
“Ağır cezayı gerektiren suç”un anlamını açıklamak maksadıyla, 765 sayılı mülga Türk…
Bu görüş karşısında SEVİNÇ, ağır ceza gerektiren suçların çokluğunun ve önemli sayıda…
d. Kanaatimiz
İfade etmek gerekir ki, “ağır ceza”nın Anayasa’da yer almasına rağmen mevzuatta tanımlı…
Binaenaleyh, kanaatimizce, “ağır ceza”yı gerektirmesi dolayısıyla, suçüstü hali istisnası…
Mülga ceza kanunları çerçevesinde “ağır cezayı gerektiren” deyişinin anlamını tespit…
“…Bu…, milletvekillerinin işledikleri suçlar bakımından… ağır cezalı suçlar kategorisinin Anayasada yazılı iken kanunda kaldırılması anlamına gelmekte, kanaatimizce Anayasaya aykırılık oluşturmaktadır. Çünkü, hiçbir merciin Anayasa hükmünün uygulanmasından kaçın(a)maması gerekirken; TBMM, çıkardığı kanunla farkında olarak ya da olmayarak bu
Suçüstü halini yasama dokunulmazlığının istisnası saymak için illa bir şart eklenmek…
Öte yandan, belirtmiş olduğumuz gibi, suçüstü halinde, suç hakkındaki kovuşturmanın…
Suçüstü halini yasama dokunulmazlığından istisna tutmak için herhangi bir şart aranmamasının…