Üçüncü Bölüm
TÜRK HUKUKUNDA KOLLUĞUN SİLAH KULLANMA YETKİSİ
I. KOLLUĞUN SİLAH KULLANMA YETKİSİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
A. ZOR KULLANMA YETKİSİ VE SİLAH KULLANMA İLE İLİŞKİSİ
Belirli makam veya organın eylem ve işlemlerinin hukuka uygun olarak ortaya çıkabilmesi…
Yetkinin kanunlar tarafından tanınması gerekmektedir.…
Kolluk yetkileri bakımından özellik arz eden hususlardan birini, devletin şiddet…
Mevzuatımızda kolluğun zor kullanma yetkisi ile ilgili genel bir çerçeve kanun bulunmamakta…
Zor kullanma bir kimseye tutuklandığını belirtmek amacını güden bir el dokunmasından…
Kolluğun zor ve silah kullanma yetkilerinin mevzuatta bazen birlikte bazen de birbirinden…
Bu çerçevede, silah kullanma yetkisinin temel dayanağı bakımından doktrinde bir görüş…
Silah kullanma yetkisinin zor kullanma yetkisinden bağımsız olarak ele alınmasının…
B. KANUN HÜKMÜNÜ İCRA BAĞLAMINDA KOLLUĞUN SİLAH KULLANMA YETKİSİ
Türk Hukuku’nda kolluğun silah kullanma yetkisinin temel dayanağı AY m. 17’dir. Söz…
Bu hüküm ışığında, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda meşru savunma hali mahfuz kalmak…
Görüldüğü üzere kolluğun silah kullanma yetkisi meşru savunma bağlamında silah kullanılması…
Meşru savunmayı ayrı tutacak olursak,…
Bu noktada, kanun hükmünü icra hukuka uygunluk nedeninin kapsamına değinmekte fayda…
Kanun hükmünü icra hukuka uygunluk nedeninin var olabilmesi için, kişiye belirli…
Kolluğun silah kullanması durumunda bunun, kişilerin yaşam hakkı yanında, vücut bütünlüğü,…
Burada ayrıca kanun kelimesi ile anlaşılması gerekenin yazılı hukuk kuralları olduğu…
II. KOLLUĞUN SİLAH KULLANABİLECEĞİ DURUMLAR
Kolluğun hangi durumlarda ve hangi şartları taşıyarak silah kullanması halinde söz…
Kolluğun silah kullanma yetkisinin doğabileceği haller hukukumuzda çok çeşitli kanunlarda…
A. DİRENMENİN SONA ERDİRİLMESİ
1. Genel Olarak Direnme Kavramı
Herhangi bir düşüncede, bir istekte veya bir durumda ayak diremek, inat etmek, ısrar…
Bu bağlamda, söz konusu hükümde yer alan direniş kavramının kapsamının tespit edilmesi,…
İlk olarak belirtilmelidir ki, direniş, direnen taraf bakımından hem pasif hem de…
Pasif direnme, 765 sayılı TCK döneminde m. 260 kapsamında suç olarak da düzenlenmiştir.…
Oysa ki; TCK m. 265 uyarınca yalnızca kamu görevlisinin görevini yapmasını engellemek…
Bu nedenle 5237 sayılı TCK m. 265 anlamında direnme, aktif direnme olarak tezahür…
Bu bağlamda TCK kapsamında direnmenin aktif direnmeyi ifade ettiği, Yargıtay’ın eski…
2. Silah Kullanılabilecek Direnme Halleri
Direnme kavramının ifade ettiği anlamın tespit edilmesindan sonra tartışılması gereken…
Direnen kişilere karşı silah kullanılmasına ilişkin düzenleme hem PVSK’da hem de…
Bu noktada eklemek gerekmektedir ki, direnme şeklindeki fiiller kişiler tarafından…
Doktrinde TCK m. 265 çerçevesinde kabul edilen ve aktif direnişi ifade eden cebir…
Söz konusu veriler ışığında, kolluğun zor kullanması bakımından, m. 16 çerçevesinde…
Bu itibarla, kanaatimizce bir ayrıma daha gidilerek, zor kullanmanın aşamalarından…
Kolluğun direnen kişiye karşı silah kullanabilmesi için, bu direnişin suç oluşturacak…
Bundan başka belirtmek gerekmektedir ki, aktif direniş gösteren kişi ya da kişilere…
Direniş teşkil eden fiillerin aktif direnme olarak ele alınması gerektiği tespitinden…
Gerçekten de şüpheli tarafından aktif direniş olarak addedilen hareketlerin meşru…
B. YAKALAMANIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ
Kişi özgürlüğünün kısa süreli de olsa kısıtlanması neticesini doğuran yakalama kurumu,…
Bu çerçevede, yakalamanın silah kullanma ile ilgili olan türünü bize göre, adli yakalama…
Yakalama ceza muhakemesi hukukunda hukuki nitelik bakımından bir koruma tedbiri olarak…
Mevzuatımızda çeşitli hükümlerle, Anayasa’dan kaynağını alan ve kaçan kişinin kolluk…
1. Suçüstü Halinde Yakalama
Adli yakalama CMK hükümlerine göre yapılan yakalama işlemini ifade etmektedir. Yakalamanın…
Maddenin ilk fıkrasına göre yakalama yapılabilmesi için öngörülen ilk hal kişiye…
Herkesin yakalama yapabileceği hallerin yanında kolluk görevlileri ayrıca CMK m.…
Bu koşullardan birinin varlığının yanısıra aranacak bir başka koşul ise gecikmesinde…
Ayrıca belirtmek gerekmektedir ki bir suçun şikayete bağlı olması durumunda yakalama…
Yakalama ile ilgili olarak çocuklar bakımından özellik arz eden bir hususa da dikkat…
Kanaatimizce bu hüküm, teknik anlamda bir yakalama olarak ele alınmamalıdır. Burada…
Yönetmeliğin 19/1-b maddesi ise oniki yaş ile onsekiz yaş arasındaki çocukların suç…
Oniki yaş altında çocuklar veya onbeş yaş altında bulunan sağır ve dilsiz çocukların…
2. Karar Veya Emir Üzerine Yakalama
PVSK’da suçüstü halinden başka karar veya emir üzerine yapılacak yakalamalar bakımından…
Gözaltına alma kararı CMK m. 91/1 uyarınca, Cumhuriyet savcısı tarafından verilir.…
Bu iki karardan başka, PVSK’da hakkında zorla getirme kararı verilen kişilerin yakalanması…