HUMK döneminde delil başlangıcının üç unsurunun olduğu konusunda görüş birliği mevcuttur
Maddi unsur olarak da ifade edilen “evrak ve vesaik” ten neyin anlaşılması gerektiği,…
Kuru, tasarı döneminde belge kavramının düzenlenmemesi gerektiğini ifade etmiştir. Kuru’nun ifade ettiği üzere:…
“Bunu, açık bir hükümle düzenlemeye gerek yok. Senet dışındaki belgeler, ya yazılı delil başlangıcıdır veya Kanun’da düzenlenmemiş delildir (Tasarı m. 196). Bu nedenle, m. 203 (ve diğer maddelerdeki belge deyimleri) Tasarı’dan çıkarılmalıdır. Belgeyi Kanun’da açıkça düzenlemek (m. 203), giderek senetle ispat zorunluluğunu da zora sokabilir. Tasarı m.203 gerekçesinde, “belgenin türüne göre delil kuvveti aşağıdaki maddelerde düzenlenmiştir” denilmektedir. Aşağıdaki maddelerde, “belgenin delil kuvvetinin düzenlendiğini göremedim. Senet dışındaki belgelerin delil kuvveti, ancak senetle ispat zorunluluğu dışındaki hallerde söz konusu olabilir ki, o da takdirî delildir veya kanunda düzenlenmemiş delildir (Tasarı m.196)”(173)…
Kuru, HMK döneminde yazmış olduğu makalesinde delil başlangıcının yazılı olması gerektiğini ifade etmiştir(174).…
“HMK m.199’da açıkça yazılı olduğu üzere, belge ile (yalnız) uyuşmazlık konusu vakıalar ispat edilebilir ; o vakıaların sonucu olan hukuki işlemler ispat edilemez. Çünkü, her hukuki işlem bir vakıaya dayanacağından, vakıanın belge ile ispatı bahanesi ile, (m.200/1’deki) ana kural işlemez hale getirilebilir… HMK m.199’da belgeler yukardaki gibi iki gruba ayrıldıktan sonra, HMK’nun 200 ve devamı maddelerinde senetle ispat zorunluluğu ve istisnaları düzenlenmiştir. HMK m.202/1’de de açıkça belirtildiği gibi, bu maddede (m.202) düzenlenen “delil başlangıcı”,…
Öncelikle ifade etmek gerekir ki; HMK tasarısında maddenin ilk hali şu şekildeydi
Madde başlığı: Yazılı delil başlangıcı …
Madde 206: (1) Senetle ispat zorunluluğu bulunan hallerde bir yazılı delil başlangıcı bulunursa tanık dinlenebilir. (2) Yazılı delil …
Alangoya/Yıldırım/Deren-Yıldırım, HMK tasarısının ilk halinde delil başlangıcının…
“Gerekçede karşılaştırmalı hukuktaki gelişmelere paralel olarak maddenin düzenlendiği belirtilmektedir. Ancak Mehaz Fransız Hukukundaki gelişimden istifade edilmemiştir. Art. 1347 Code Civil için önemli şart, yazılılık değil; bir delilin başlangıcının varlığıdır. Fransız içtihadı, taraf isticvabından kazanılmış eksik sonuçların fiili karineler yardımıyla tamamlanmasına dahi izin vermektedir. Önerimiz, madde başlığı ve metinden “yazılı” ibaresi çıkartılarak; “delil başlangıcı” teriminin kabul edilmesidir, böylece belge terimi işlevsel halde gelecektir”(177)…
Nitekim madde, “yazılı” ibaresi kaldırılarak kanunlaşmıştır. Kanaatimizce, HMK m.…
Delil başlangıcının diğer bir unsuru ise “kendisine karşı ileri sürülen taraftan…
Üçüncü unsur HUMK ifadesiyle “müddeabihin vukuuna delalet etme”dir. Ancak burada…
HUMK döneminde yazının zorunlu bir unsur olup olmadığı tartışma konusu olmuş ve yazılı delil başlangıcının varlığı için bazı durumlarda yazının zorunlu bir unsur olmadığı kabul edilmiş, bazı hallerin de yazılı delil başlangıcı kapsamında mütalaa edilmesi gerektiği ileri sürülmüştür. Postacıoğlu, hâkimin müşahedesine veya diğer tarafın ikrarına dayanan bazı ihtimallerin varlığı halinde yazılı delil başlangıcının varlığı için yazı
Konuralp’ın belirttiği üzere, …
“inceleme konusunun esasını hukuki işlemlerin ispatı ile sınırlı olduğu gözönüne alınacak olursa, bu takdirde hukuki işleme komşu olan vakıaların (fait material), hukuki işlemin varlığını muhtemel gösteren fiili karineler olarak nitelendirilmesi mümkündür.”(186)…
Yani Postacıoğlu’nun hâkim tarafından müşahede edilmiş vaziyetler ile kast ettiği…
Öncelikle ifade edelim ki görüşleri açıklarken orijinalliği bozmamak ve algıyı kolaylaştırmak…
Doktrinde de genel olarak takip edilen sıralamaya uymak suretiyle unsurları inceleyeceğiz
§8. HMK’da Delil Başlangıcının Unsurları
I. Maddi Unsur: Belge
A. Tanımı ve Unsurları
Belge terimi HMK ile birlikte hukuk sistemimizde yerini bulmuştur. Aslında belge…
Belge, HMK m. 199’da düzenlenmiştir: “(1) Uyuşmazlık konusu vakıaları ispata elverişli yazılı veya basılı metin, senet, çizim, plan, kroki, fo
Görüleceği üzere belge kavramı hakkında gerçek anlamda bir tanımlama yapılmadan belgenin…
HMK m. 192 (kanunda düzenlenmemiş deliller) ile HMK m. 199 (belge) hükümleri arasındaki…
Delil başlangıcının maddi unsuru olan belgeden neyin anlaşılması gerektiği hususunda…
B. Delil Başlangıcının Maddi Unsuru Olabilecek Belge Türleri
1. Unsurları Eksik Senet ve Senet Benzeri Belgeler
a. Senet Kavramı
HMK, belge kavramına ilişkin bir tanımlama yapmışken senet kavramı hakkında bir tanım…