Onbirinci Bölüm
ULUSAL MARKER UYGULAMASI
11.1. Genel Olarak Marker Uygulamaları
Ulaştırma sektöründe akaryakıta alternatif olabilecek ürünlerin sınırlı sayıda, pahalı…
Diğer taraftan petrol ürünlerinin vergilendirilmesinde ve dolayısıyla fiyatlandırılmasında…
Ülkelerin vergilendirme politikalarının bir örnek olmaması, ürünlerin kullanım amaçlarına…
Petrol ve petrol ürünlerindeki yolsuzluklar nedeniyle oluşan maddi kayıpları önleme…
1970’li yıllarda ABD Ordusu ve Kuzey Atlantik İttifakı’nın (North Atlantic Treaty Organization, NATO)…
Zaman içerisinde marker teknolojisinin gelişmesiyle birlikte akaryakıt piyasasının…
11.2. Türkiye ve Ulusal Marker
İçerdiği yüksek vergi yükü nedeniyle Dünyadaki en yüksek akaryakıt fiyatlarına sahip,…
Türkiye gündemine 1990’lı yılların başında girmeye başlayan ve devam eden yıllarda…
2003 yılına kadar petrol piyasasındaki bu olumsuzlukları durdurmak için yeterli ve…
Kanun tasarısının gerekçesinde ulusal marker uygulaması ile piyasadaki kaçakçılığın…
Kanun gerekçesinde amacı, akaryakıt kaçakçılığını önlemek olarak belirtilen; ancak,…
Ulusal marker uygulamasının ulusal düzeyde 01/01/2007 tarihinde başlamasını müteakip…
Ancak, 5576 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemelerin de petrol ve petrol ürünleri…
- 5015 sayılı Kanun’daki “kaçak petrol” tanımı “kaçak akaryakıt” şeklinde değiştirilmiş…
- Kaçak akaryakıtın tasfiyesi işlemlerinin, 5015 sayılı Kanun hükümlerine tabi olmayacağı…
- 5607 sayılı Kanun’a aykırı fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkûmiyet…
- Lisansa kayıtlı tesislerde; kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye,…
- Rafinerici lisansı sahiplerine, yurt içi ve yurt dışı satış tanklarını lisanslarına…
- Dağıtıcı lisansı sahiplerine, kuracakları bayi denetim sistemine Kurum’un ve ilgili…
- EPDK’nın ulusal marker uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirleme konusundaki…
11.3. Ulusal Marker Uygulamasının Kapsamı
Türkiye’deki uygulama, piyasaya yasal yollardan girişi yapılan bütün akaryakıt türlerinin…
18 nci maddede herhangi bir akaryakıt türü ile ilgili ulusal marker uygulamasından…
Ulusal markeri yurt içinde pazarlayacakları akaryakıta ekleyecek lisans sahipleri…
Yasama yetkisi aslî bir yetkidir ve bu yetki, yasama organına yani kanun koyucuya…
İkincil mevzuatta yapılan düzenlemeler uygulamanın gereği ve yerinde olsa bile bir…
11.4. Ulusal Markerin Akaryakıta Eklenmesi
TÜBİTAK tarafından üretilen ulusal marker kimyasal ürünü, Ulusal Marker Uygulama…
Konuyla ilgili olarak 6455 sayılı Yasa ile iki önemli değişiklik yapılmıştır. Bunlardan…
6455 sayılı Kanun’la ayrıca, yine uygulamada var olan ekleme işlemlerine bağımsız…
Görüldüğü üzere uygulama kapsamında ulusal markerin akaryakıta eklenmesi işlemi,…
TÜBİTAK tarafından teslim edilen ulusal markerin güvenlik ve usulüne uygun kullanımından…
Ulusal marker bedeline ilişkin olarak “Ulusal Marker Bedeli kayıp, çalıntı veya zayi durumunda ortaya çıkmakta olup, kullanılan Ulusal Markere uygulanmayacak olması nedeniyle ceza niteliğindedir. Ceza niteliğinde “Ulusal Marker Bedeli” adı altında getirilen yaptırım türü Anayasamızın 38 inci ve Türk Ceza Kanunun 2nci maddelerinde ifadesini bulan cezaların kanuniliği ilkesine aykırıdır. 4628 sayılı Kanun’un 5/B maddesinde Kurulun Petrol Piyasası ile ilgili mali görevleri lisans işlem bedellerinin belirlenmesi, mevzuata aykırı davranıldığının tespiti halinde ceza kesilmesi ve yetkisi dahilindeki cezaların uygulanması ile sınırlıdır. Bu açıdan da düzenleme bizatihi 4628 sayılı Kanun’a da aykırıdır. Kurum’un gelirleri 4628 sayılı Kanun’un 10/C maddesinde sayılmıştır. Kurum Ulusal Marker Bedeli adı altında kanunda tanımlanmamış bir gelir elde edemez. Ceza niteliğinde Ulusal Marker Bedelinin teminatlandırılması ise yaptırımın bağlandığı eylem henüz gerçekleşmeden cezanın uygulanması anlamına gelecek olup Anayasamızın 38 inci maddesine aykırı olacaktır.”…
“... davacının söz konusu ulusal markeri kullandığına ilişkin geçerli bir belgenin sunulamaması karşısında, anılan ulusal marker zayi olduğu gerekçesiyle davalı idare tarafından tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gibi davacının tahsil edilen .... TL marker bedelinin iadesine karar verilmesi isteminin de hukuki bir dayanağı bulunmamaktadır.” …
yönünde karar tesis etmiştir. …
Ulusal marker bedelinin tahsilinin güvence altına alınması amacıyla da ulusal marker…
“Ulusal marker bedelinin; çalınan, kaybolan veya zayi olan ulusal markerin ekleneceği akaryakıt miktarından doğan her türlü vergiye karşılık gelen bedel olarak belirlendiği ve ulusal marker bedelinin hesaplanmasında ulusal marker uygulaması kapsamında akaryakıt türlerinden en yüksek vergiye sahip olan akaryakıt ve ulusal markerin zayi edildiğinin tespit edildiği ve beyan edildiği tarihteki söz konusu akaryakıtın en yüksek bayi satış fiyatının esas alınacağının düzenlendiği, getirilen teminat uygulaması ile ulusal markerin ve ulusal marker bedelinin güvence altına alınarak kamu menfaatinin korunmasının amaçlandığı, ilgili lisans sahiplerinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi, gerekli özen ve dikkati göstermemesi nedeniyle veya lisans sahibinin bilgisi dahilinde kaybolan, çalınan veya zayi olan ulusal markerin kaçak akaryakıta eklenmesi ve bu kaçak akaryakıtın piyasaya sürülmesinin engellenmesi veya engellenememesi halinde oluşacak zararın karşılanmasının hedeflendiği anlaşılmakla dava konusu düzenlemelerde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.…