BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı “Karayolu Taşıma Kanunu” ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak çıkarılan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde taşımacılık faaliyetleri için öngörülen mesleki yeterlilikle ilgili; mesleki yeterlilik eğitimi ve sınavı, bu eğitimi verecek kurum ve kuruluşların nitelikleri ile bunlara verilecek yetki belgeleri, bu eğitimleri tamamlayanlara veya bu eğitimden muaf olanlara verilecek mesleki yeterlilik belgeleri ve bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik, Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından istihdam edilen/edilecek kişilerden Mesleki Yeterlilik Belgesi’ne sahip olma şartına tabi olanları ve bunlara eğitim verecek kurum ve kuruluşlar ile eğiticileri kapsar.
Hukuki dayanak
Bu yönetmelik; 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı “Karayolu Taşıma Kanunu” ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununu,
Bakanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
Eğitim Merkezi: Mesleki yeterlilik eğitiminin verildiği yeri,
Yönetmelik: Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliğini,
KTY: 25.02.2004 tarihli ve 25384 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğini,
Mesleki yeterlilik : Mesleğin icrası ile ilgili eğitim, bilgi, beceri ve donanıma sahip olmayı,
Mesleki saygınlık: Ticari alanda ve mesleğin icrası ile ilgili konularda kötü şöhret sahibi olmamayı,
Mesleki yeterlilik eğitimi: KTY kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir mesleki yeterliliğin kazandırılması amacıyla verilecek eğitimi,
Mesleki yeterlilik belgesi: Bu Yönetmelikte öngörülen ve kişilerde mesleki yeterliliğin bulunduğunu gösteren belgeyi,
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında mesleki yeterlilik eğitimi vermek üzere faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere Bakanlıkça verilecek yetki belgesini,
Mesleki yeterlilik sınavı: Kişilerde mesleki yeterliliğin bulunup bulunmadığının anlaşılması amacıyla yapılacak sınavı,
Mesleki yeterlilik eğitimi tamamlama belgesi: Mesleki yeterlilik eğitimini tamamlamış olanlara bu eğitimi veren kuruluşça verilen belgeyi,
Saymanlık: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Saymanlığını,
Üst düzey yönetici (ÜDY): KTY kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliği temsil ve ilzam ederek ve/veya bunların tamamını fiilen sevk ve idare ederek sürekli ve etkin bir şekilde yöneten yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel koordinatör, genel sekreter ve benzeri konumundaki veya bu unvanlarla istihdam edilen kişileri,
Orta düzey yönetici (ODY): KTY kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin veya buna ait bağımsız bir birimin taşımacılık faaliyetlerini sürekli ve etkin bir şekilde sevk ve idare eden müdür/idareci, şef, uzman, operasyon yöneticisi, operatör ve benzeri ünvanlarla istihdam edilen kişileri,
Sektör kuruluşu : Üyeleri gerçek veya tüzel kişiler olan, asgari 100 (yüz) üyeye sahip ve üyelerinin en az % 80’i yetki belgesi sahibi olarak KTY kapsamındaki faaliyetlerde bulunan dernek,vakıf, birlik ve benzeri sivil toplum kuruluşlarını,
Sürücü (SRC): Karayolunda motorlu bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişiyi,
Şube: Bir yetki belgesi sahibinin merkezi işyeri adresi dışında aynı faaliyeti gösterdiği birimini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Mesleki Yeterlilik Belgesi Bulundurma Zorunluluğu, Türleri, Derecelendirilmesi ve Muafiyetler
Mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu
Mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu olduğu halde yapılan denetimlerde mesleki yeterlilik belgesi olmadığı anlaşılan kişiler hakkında Kanunun 26 ncı maddesinin (k) bendinde belirtilen idari para cezası uygulanır.
Mesleki yeterlilik belgesi türleri
Mesleki Yeterlilik Belgesi türleri; üst düzey yönetici (ÜDY), orta düzey yönetici (ODY) ve sürücü (SRC) türü mesleki yeterlilik belgesi olmak üzere üç ana grupta değerlendirilir.
Bunlar faaliyet alanlarına göre;
a) ÜDY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi
1) ÜDY1 uluslararası yolcu taşımacılığı
2) ÜDY2 yurtiçi yolcu taşımacılığı
3) ÜDY3 uluslararası eşya-kargo taşımacılığı
4) ÜDY4 yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı
b) ODY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi
1) ODY1 uluslararası yolcu taşımacılığı
2) ODY2 yurtiçi yolcu taşımacılığı
3) ODY3 uluslararası eşya-kargo taşımacılığı
4) ODY4 yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı
c) SRC türü Mesleki Yeterlilik Belgesi
1) SRC1 uluslararası yolcu taşımacılığı
2) SRC2 yurtiçi yolcu taşımacılığı
3) SRC3 uluslararası eşya-kargo taşımacılığı
4) SRC4 yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı
5) SRC5 tehlikeli madde taşımacılığı
olarak düzenlenir ve verilir.
ÜDY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi alacakların asgari lise veya dengi meslek lisesi mezunu olmaları şarttır.
Mesleki yeterlilik belge türlerinin derecelendirilmesi
Mesleki Yeterlilik Belge türlerinin derece itibarıyla birbiri ile münasebetleri aşağıdaki gibidir;
ÜDY1 türü belge sahibi olanlar, ÜDY2,ODY1 ve ODY2 belge türlerini,
ÜDY2 türü belge sahibi olanlar, ODY2 belge türünü,
ÜDY3 türü belge sahibi olanlar, ÜDY4, ODY3 ve ODY4 belge türlerini,
ÜDY4 türü belge sahibi olanlar, ODY4 belge türünü,
ODY1 türü belge sahibi olanlar, ODY2 belge türünü,
ODY3 türü belge sahibi olanlar, ODY4 belge türünü,
SRC1 türü belge sahibi olanlar, SRC2 belge türünü,
SRC3 türü belge sahibi olanlar, SRC4 belge türünü,
almış kabul edilir.
Herhangi bir tür Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibinin başka tür Mesleki Yeterlilik Belgesi alabilmesi için;
a) Talep ettiği Mesleki Yeterlilik Belgesi türüne ait şartları haiz olması,
b) Eğitim müfredat programlarına göre gerekiyor ise fark derslerine devam ederek yapılacak sınavlarda başarılı olması,
gerekir.
Mesleki yeterlilik eğitiminden muafiyet
Aşağıdaki vasıflara sahip olanlardan;
a) Yapılacak Mesleki Yeterlilik Sınavında başarılı olmaları kaydıyla;
1) Üniversitelerin/Yüksekokulların 4 yıllık lisans eğitimi veren ulaştırma, lojistik, ulaştırma ekonomisi, taşımacılık, karayolu trafiği bölümlerinden mezun olanlar ile diğer bölümlerinden mezun olup lojistik, ulaştırma, ulaştırma ekonomisi, taşımacılık, karayolu trafiği alanlarında ihtisas, yüksek lisans veya doktora derecesi almış olanlar,
2) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü veya Bakanlık Bölge Müdürlüklerinde en az üç yıl süreyle şube müdürü veya bölge müdür yardımcısı unvanı ile görev yapmış olanlar ile Emniyet Genel Müdürlüğünün merkez veya taşra teşkilatında en az üç yıl süreyle trafik ile ilgili bölümlerde daire başkanı veya emniyet müdürü olarak görev yapmış olanlar,
3) ODY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi ile en az 5 yıl mesleki faaliyette bulunduğunu belgeleyenler,
mesleki yeterlilik eğitiminden muaf olup, kendilerine başarılı oldukları sınavın niteliğine uygun ÜDY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi verilir.
b) Yüksek okul mezunları, yapılacak mesleki yeterlilik sınavında başarılı olmaları kaydıyla mesleki yeterlilik eğitiminden muaf olup, kendilerine başarılı oldukları sınavın niteliğine uygun ODY türü Mesleki Yeterlilik Belgesi verilir.
Bakanlık gerektiğinde birinci fıkranın (a) bendinin (1) nolu alt bendi kapsamına giren eğitimleri veren üniversite/yüksek okulların ilgili bölümlerinin isim listesini bir tebliğ ile yayımlar.
Mesleki yeterlilik eğitiminden ve sınavından muafiyet
Aşağıdaki vasıflara sahip olanlar mesleki yeterlilik eğitiminden ve sınavından muaftırlar. Bunlara, talep etmeleri halinde doğrudan;
a) Üniversitelerin/Yüksekokulların dört yıllık lisans eğitimi veren ulaştırma, lojistik, ulaştırma ekonomisi, taşımacılık, karayolu trafiği bölümlerinden mezun olanlar ile diğer bölümlerinden mezun olup ulaştırma, lojistik, ulaştırma ekonomisi, taşımacılık, karayolu trafiği alanlarında ihtisas, yüksek lisans veya doktora derecesi almış olanlara ilgili ODY,
b) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü veya Bakanlık Bölge Müdürlüklerinde en az üç yıl süreyle daire başkanı, bölge müdürü veya daha üst unvanla görev yapmış olanlar ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı baş müfettişleri ve hukuk müşavirlerine talep ettikleri ÜDY,
Ulaştırma Bakanlığı Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü veya ulaştırma bölge müdürlüklerinde en az üç yıl süreyle şube müdürü, bölge müdür yardımcısı unvanı ile görev yapmış olanlar ile Emniyet Genel Müdürlüğünün merkez veya taşra teşkilatında en az üç yıl süreyle trafik ile ilgili bölümlerde daire başkanı veya emniyet müdürü olarak görev yapmış olanlara talep ettikleri ODY,
c) Yüksek Öğretim Kurumlarının sürücü eğitimi veren bölümlerinden mezun olanlara talep etmeleri halinde ilgili SRC,
türü Mesleki Yeterlilik Belgesi verilir.
Bakanlık gerektiğinde (c) bendi kapsamına giren eğitimleri veren üniversite/yüksek okulların ilgili bölümlerinin isim listesini bir tebliğ ile yayımlar.
Tehlikeli madde taşımacılığı alanında sürücü olarak çalıştığını belgeleyenlerin eğitim ve sınava girmeksizin doğrudan SRC5 türü mesleki yeterlik belgelerini alabilmelerine ilişkin hükümler Bakanlıkça yayımlanacak bir genelge ile belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi ile İlgili Esaslar
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesi alma zorunluluğu
Mesleki yeterlilik eğitimi verecek gerçek ve/veya tüzel kişilerin Bakanlıktan Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi almaları zorunludur.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgelerinin verilmesi ve suç duyurusu
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, Bakanlıkça verilecek örneğe uygun ön değerlendirme formunu doldurarak bu Yönetmeliğin 16 ıncı maddesinde belirtilen belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
Bakanlıkça başvurunun mevzuata uygun olduğunun tespit edilmesi halinde, gerçek veya tüzel kişiler adına yetki belgesi en geç 60 gün içinde düzenlenerek verilir. Adi ortaklıklara yetki belgesi verilmez.
Bakanlık tarafından yetki belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen gerçek veya tüzel kişiler ile bunların başvuru sırasında beyan ettikleri bilgiler ve verdikleri belgeler hakkında, ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde gerekli inceleme ve araştırma yapılır.
Bakanlıkça yapılacak inceleme ve soruşturma sonunda yanıltıcı bilgi vererek veya belgelerde tahrifat yaparak yetki belgesi almış olanların bu yetki belgeleri iptal edilir ve haklarında Cumhuriyet Savcılıkları nezdinde suç duyurusunda bulunulur.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesinin kullanılışı ve devredilemeyeceği
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi, adına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkası/başkaları tarafından kullanılamaz, hiçbir şekilde devredilemez.
Ancak, yetki belgesine sahip tüzel kişiler ve tüzel kişiliklerdeki pay sahipliği satış, bağışlama veya muadili bir işlemle el değiştirebilir. Bu değişim sonunda yeni sahip ve/veya ortaklar, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren doksan gün içerisinde bu Yönetmelikte ön görülen şartları sağlamak zorundadır.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesi sahiplerinin bilgi ve belge verme zorunluluğu
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi sahipleri, ilgili kanunlar ve bu Yönetmelik hükümlerine ve Bakanlıkça yayımlanan genelge ve talimatlara uymak zorundadır.
Bakanlık ile denetim ve inceleme yapmakla görevli ve yetkili olanlar tarafından istenilen bilgi ve belgeleri vermek zorundadır.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesinin süresi ve faaliyetin durdurulması
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi 5 yıl süreyle geçerlidir.Bu belgeye sahip gerçek veya tüzel kişiler belgenin geçerlilik süresi boyunca 15 inci maddedeki şartları haiz olmak zorundadırlar. Bu şartlara uymayanların belgeleri iptal edilir ve faaliyetleri durdurulur.
Bu şekilde faaliyeti durdurulan kurum ve kuruluşlar, eğitimini tamamlamamış katılımcıların eğitim ücretlerini iade etmek zorundadırlar.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesi almanın ve yenilemenin şartları, geçersiz sayılma
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi alabilmek için;
a) Gerçek ve/veya tüzel kişilerin durumları itibarıyla;
1) Gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları,
2) Tüzel kişilerin Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre kurulmuş olmaları,
3) Kanunla kurulmuş birlik ve odalar, üniversiteler, sektör kuruluşları hariç tüzel kişilerin Türk Ticaret Siciline tescil edilmiş olmaları,
b) Yetki belgesi talep eden;
Gerçek kişilerde sahip ve/veya temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
Anonim şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
Diğer şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, tüm ortakların ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
Taşıma kooperatiflerinde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile kooperatifi temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
Sektör kuruluşlarının başkan ve yönetim kurulu üyelerinin,
kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile 30/7/1999 tarihli ve 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanununa giren suçlardan hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmamak, ticari alanda ve mesleğin icrası ile ilgili konularda kötü şöhret sahibi olmamak suretiyle mesleki saygınlığa sahip olmaları,
c) Özel kanunlarla kurulmuş birlik ve odalar, üniversiteler ile sektör kuruluşları dışındaki, gerçek veya tüzel kişilerin, ilgili ticaret odaları veya ticaret ve sanayi odalarına kayıtlı olmaları,
d) Bakanlıkça belirlenen belge ücretini ödemiş olmaları,
e) Bakanlığın belirleyeceği müfredat programına uygun eğitim verebilecek eğitici kadrosuna ve/veya bu eğitimleri verebilecek eğiticiler ile yapılmış sözleşmelere sahip olmaları,
f) 19 uncu maddede belirtilen şartları taşıyan bir eğitim merkezine veya bunun kullanım hakkına sahip olmaları,
şarttır.
Milli Eğitim Bakanlığından izin alarak faaliyet gösteren Özel Öğretim Kurumları; bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun olmak kaydı ile diğer faaliyetlerinin yanı sıra mesleki yeterlilik eğitimi vermek üzere, Bakanlıktan Yetki Belgesi alabilirler.
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesinin yenilenmesi için:
a) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin otuz gün öncesinden itibaren Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebilirler. Müracaatları ve şartları bu Yönetmeliğe uygun olanların yetki belgesi, eski belgenin bitim tarihi esas alınarak belge ücretinin % 50 si ödenmek şartıyla beş yıl geçerli olmak üzere yenilenir ve onbeş gün öncesinden itibaren yetki belgesi sahibine veya yetkili vekiline elden verilir veya kanuni adresine taahhütlü posta ile gönderilir.
b) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz gün içinde müracaat edilmesi halinde, şartlar uygun ise belge ücreti tam olarak alınır ve yetki belgesi yenilenir.
c) Yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren, otuz gün içerisinde müracaat edilmemesi veya müracaat edildiği halde yetki belgesi almanın ve yenilemenin şartlarının yerine getirilmemesi halinde, yetki belgesi geçersiz sayılır. Durum ilgilinin faaliyetinin engellenmesi için en geç on gün içinde ilgili kurumlara ve yetki belgesi sahibine yazı ile bildirilir.
Yetki belgesi almak için ibrazı zorunlu belgeler
Yetki belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin aşağıdaki belgeleri Bakanlığa ibraz etmeleri zorunludur;
a) Başvuru dilekçesi,
b) İdarece verilen ve başvuru sahibi tarafından doldurulan “Ön Değerlendirme Formu”,
c) Bu Yönetmeliğin 15 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen kişilerin T.C. Kimlik Numarası ile Cumhuriyet Savcılığından alınmış “Adli Sicil Kaydı Belgeleri”,
d) Temsil ve ilzama yetkili olanların noterden onaylı imza sirkülerleri,
e) Gerçek ve tüzel kişiye ait kuruluş ve varsa daha sonra yapılan değişiklikleri gösteren ticaret sicili gazeteleri,
f) Müfredat programına uygun eğitim verebilecek eğitici kadrosuna ve/veya bu eğitimleri verebilecek eğiticiler ile yapılmış sözleşmelere ait belgeler,
g) Eğitim merkezinin kullanım hakkına sahip olunduğunu gösteren tapu, kira sözleşmesi ve benzeri belgeler,
h) Özel kanunlarla kurulmuş birlik ve odalar, üniversiteler ile sektör kuruluşları dışındaki gerçek ve tüzel kişilerin Ticaret Odaları veya Ticaret ve Sanayi Odalarından birine kayıtlı olduğunu gösteren belge,
i) Yetki belgesi talebi değerlendirilip belge verilmesine karar verilenlerden Bakanlıkça belirlenen ücretin ödendiğini gösteren tahsilat makbuzu.
Yetki belgelerinin geri alınması ve buna bağlı iptal
a) Yetki belgesi sahipleri, gerçek veya tüzel kişiliklerinin son bulması veya herhangi bir sebeple faaliyetlerini bırakmaları halinde, bu hallerin gerçekleştiği tarihten itibaren otuz gün içinde yetki belgelerinin asıllarını Bakanlığa iade etmekle yükümlüdürler.
b) Yetki belgesi sahibi gerçek kişilerin ölümü halinde, hak sahipleri veya onlar adına yetkili olanlar bu durumu doksan gün içerisinde Bakanlığa bildirmek suretiyle, isterlerse yetki belgesi kapsamındaki faaliyetini ölüm tarihinden başlamak üzere bir yıl süreyle devam ettirebilirler.
Yetki belgesi sahibinin kanuni mirasçıları, yetki belgesi sahibi sıfatını devam ettirmek isterlerse, durumlarını bu Yönetmelikte belirtilen şartlara bir yıllık süre içerisinde uygun hale getirmek zorundadırlar. Bir yıllık süre içerisinde tüm yükümlülük ve sorumluluklar kanuni mirasçılar tarafından üstlenilmiş sayılır.
c) Yukarıdaki (a) ve (b) fıkralarında ifade edilen yükümlülük ve sorumlulukların yerine getirilmemesi halinde, Bakanlığın bilgisi olduğu tarihten itibaren yetki belgesi iptal edilir.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesi sahiplerinin yükümlülükleri
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi sahipleri;
a) Eğitim merkezinde; yüksek okul mezunu, mesleki saygınlığı olan ve en az 3 yıl eğitim hizmetlerinde çalışmış bir sorumlu yöneticiyi istihdam etmekle,
b) Katılımcıların ve eğiticilerin derslere devamlarını sağlamak ve bu hususta günlük yazılı kayıt tutmak ve bu kayıtları istenildiğinde yetkililere ibraz etmekle,
c) Gerekli ve yeterli eğitim araç ve gereçlerini temin etmek ve faal durumda bulundurmakla,
d) Eğitim programlarını bitirenlere, alınan eğitimin niteliğini belirten mesleki yeterlilik tamamlama belgesi vermekle,
e) İlgili istatistikleri tutmak ve her eğitim dönemini takiben 1 ay içerisinde Bakanlığa bildirmekle,
f) Eğitim dönemlerine ait başvuru, başlayış ve bitiş tarihlerini, şartlarını ve her eğitim dönemi ve programı için kontenjanlarını ilan etmek ve bu bilgileri Bakanlığa bildirmekle,
g) Eğitimin düzenli ve disiplinli bir şekilde yürütülmesini ve sonuçlandırılmasını sağlamakla,
h) Eğitime ilişkin kitap,CD ve benzeri yazılı ve görsel malzemeleri hazırlamakla,
i) Ünvan, adres, ortak (halka açık sermaye şirketlerinde hamiline yazılı hisse devirleri hariç), hisse devri, yönetici, temsile yetkili şahıs, eğitici kadrosu ve benzeri her türlü değişikliği, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren onbeş gün içinde Bakanlığa bildirmekle,
yükümlüdürler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mesleki Yeterlilik Eğitimi ile İlgili Esaslar
Eğitim merkezinin nitelikleri
Eğitim Merkezinde aşağıdaki kısımların bulunması şarttır.
a) Derslik (en az 3 adet),
b) Öğretmenler odası
c) Sorumlu yönetici odası,
d) Büro hizmetleri odası,
e) Tuvalet,
f) Kütüphane,
g) Kantin veya çay ocağı.
Yetki belgesi sahipleri Bakanlık’tan onay almak şartıyla, merkezi adresleri dışında şube açabilirler. Eğitim merkezine bağlı şubelerde ise aşağıdaki kısımların bulunması şarttır.
a) En az 1 adet derslik,
b) Sorumlu yönetici odası,
c) Tuvalet.
Mesleki Yeterlilik Eğitimi’nin verileceği eğitim merkezi ve bağlı şubelerinin;
a) Açık ve kapalı alanlarında yeterli yangın önleme, söndürme ve alarm ile aydınlatma sistemleri/araçları bulunan, engellilerin ihtiyaçlarını karşılayan bir altyapıya sahip,
b) Sıcaktan ve soğuktan korunmuş bir ortamda, katılımcılar için rahat, sağlıklı ve güvenli,
c) Katılımcıların kullanabileceği panolar ile Bakanlıkça belirlenecek konulardaki uyarı, bilgi ve duyuru levhalarının asılabileceği/bulundurulabileceği/yerleştirilebileceği uygun yerlere sahip,
d) Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenecek eğitim merkezlerine ve dersliklere ilişkin diğer standartlara uygun
olması şarttır.
Eğitim merkezinde; sorumlu yönetici, öğretmen, katılımcılar için ayrılan odalar/derslikler, hizmetin gerektirdiği şekilde donatılır.
Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda sıralanan yapı/araç/gereç özelliklerinin sürekli olarak faal/çalışır ve kullanılır durumda olması şarttır.
Eğiticilerin nitelikleri
Mesleki Yeterlilik Eğitimlerinde;
a) Türk veya yabancı ülke üniversitelerinin akademik personeli,
b) KTY kapsamındaki faaliyetlerde en az 3 yıl ÜDY olarak çalışan kişiler,
c) Kamu kurum ve kuruluşlarında asgari 3 yıl süreyle daire başkanı ve daha üst görevlerde çalışanlar,
d) Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği (TOBB)’nin sektörle ilgili birimlerinde ve sektör kuruluşlarında en az 5 yıl yönetici veya uzman olarak çalışanlar,
e) Lise ve dengi okullarda görevli öğretmenler,
ile bu görevlerden emekli olanlar ve
f) Yüksek lisans veya doktora derecesine sahip olanlar
ihtisas konuları ile ilgili dersleri verebilirler.
Bu kişilerin verecekleri dersler konusunda “ihtisas sahibi/uzman” olduğuna dair belgeler eğitim kuruluşu tarafından Bakanlığa verilir. Bakanlık yapacağı incelemede uygun görülmeyen eğiticileri yetki belgesi sahibi kuruluşa bildirir. Yetki belgesi sahibi kuruluş bu kişileri derhal eğitici kadrosundan çıkarır.
Eğiticilerin lise veya dengi okul mezunu olmaları şarttır.
Eğitim programlarının açılması
Mesleki Yeterlilik Eğitim Programları, eğitim kuruluşlarınca yılda asgari 2 dönem halinde düzenlenir.
Eğitime başvuru esasları
Başvurular, eğitimi veren ilgili eğitim kuruluşlarına aşağıdaki belgeler ile yapılır.
a) Alınmak istenilen eğitim programının belirtildiği dilekçe,
b) T.C. vatandaşları için T.C. Kimlik Numarası, yabancılar için pasaport örneği
c) Sürücüler için sürücü belgesinin fotokopisi,
d) Tahsil durumunu gösteren belge.
Eğitim kuruluşu, bu genel esasların yanında özel şartlar da isteyebilir.
Başvuruların kabulü ve değerlendirilmesi
Eğitim kurumu başvuru kabul tarihlerini, her eğitim döneminden en az 1 ay önce kendi eğitim kurumlarında ilan eder.
Başvuruların kabul edilip edilmediği, başvuru tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ilgiliye bir yazı ile bildirilir.
Uygulanacak eğitim müfredat programı
Mesleki Yeterlilik Belgelerinin türlerine göre düzenlenecek eğitimlerin müfredat programları AB müktesebatına uygun olarak Bakanlık tarafından belirlenir. Müfredat programlarında; işlenecek dersler, süreleri, genel açıklamalar ile başka tür belge alacaklara uygulanacak fark derslerine ait esas ve usuller belirtilir.
Ders programları ve süreleri
Eğitimlerde bir dersin süresi 50 dakikadır. Her ders arasında 10 dakika dinlenme süresi verilir. Haftalık ders programı, eğitim kurumunun yönetimince tespit edilir. Günlük ders programı 3 saatten az 8 saatten fazla olamaz.
Dersliklerde katılımcı sayısı
Bir derslikte katılımcı sayısı 30 kişiden fazla olamaz.
Eğitime devam zorunluluğu
Eğitime devam zorunludur.
Bir eğitim döneminde, toplam ders saatinin 1/5'i kadar devamsızlık yapanların kayıtları o dönem için silinir.
Eğitim ücreti ödedikleri halde geçerli bir mazeret sebebiyle eğitime devam edemeyenler, bu durumlarını ilgili eğitim kurumuna bildirmeleri ve belgelemeleri halinde bir sonraki eğitime ücret ödemeden devam edebilirler.
Disiplin
Eğitimi aksatan, eğitim düzenini bozan katılımcılar eğitim kurumu yönetimince yazılı olarak uyarılırlar. Yapılan uyarılara rağmen bu davranışlarında ısrar edenlerin kayıtları silinir ve bunlara herhangi bir ücret iadesi yapılmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Sınavları ile İlgili Esaslar
Sınavların ilanı
Sınavlar, sınav tarihinden en az 30 gün önce ilan edilir.
Sınava giriş şartları
Sınavlara katılabilmek için;
a) Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgesinin veya eğitimden muafiyet hakkı kazandıran belgenin onaylı örneği,
b) T.C. Kimlik Numarası, yabancılar için pasaport örneği,
c) Öğrenim durumunu gösterir belgenin onaylı örneği,
ç) Sınav ücretinin yatırıldığına ilişkin makbuz
ile sınavı yapacak kuruluşa başvurulur.
Yabancı uyrukluların mesleki yeterlilik sınavına girebilmeleri için Bakanlıkça yetkilendirilen eğitim merkezlerinde eğitime katılarak mesleki yeterlilik eğitimi tamamlama belgesi almaları şarttır. Ayrıca yabancı uyrukluların eğitim ve/veya sınavdan muafiyet hakları, mütekabiliyet esasına göre Bakanlıkça belirlenir.
Sınav dönemleri
Sınavlar Bakanlık tarafından belirlenen tarihlerde, Bakanlık veya yetkilendirilen kamu kurum veya kuruluşu tarafından yılda en az bir kez yapılır veya yaptırılır.
Sınavın başka bir kamu kurum veya kuruluşuna yaptırılması halinde Bakanlığın onayı alınmak suretiyle belirlenen sınav ücreti, sınava katılacak adaylar tarafından doğrudan söz konusu kamu kurum veya kuruluşuna ödenir ve 42 nci maddeye göre Bakanlığa ödenmesi gereken sınav ücreti ödenmez.
Sürücüler için gerekirse uygulamalı sınav yapılır veya yaptırılır.
Sınav komisyonu
Sınav Komisyonu, Bakanlığın yetkilendireceği en az daire başkanı seviyesinde bir yetkilinin başkanlığında; Bakanlıktan 4, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünden 1, Milli Eğitim Bakanlığından 1, sektör kuruluşlarına ait ve/veya uluslararası kabul görmüş kuruluşlar tarafından akredite edilen eğitim merkezlerinden 2 olmak üzere toplam 9 üyeden oluşur.
Sınav Komisyonunun görev, yetki ve sorumlulukları Bakanlıkça çıkarılan yönerge ile belirlenir.
Sınavların değerlendirilmesi
Sınavlar 100 (yüz) tavan puanı esas alınarak değerlendirilir.
Değerlendirme sonunda başarılı olmak için 60 (altmış) ve daha yukarı puan almak şarttır.
Sınav sonuçlarının ilanı
Sınav sonuçları, Bakanlıkça sınavı takip eden 30 gün içerisinde internet üzerinde ilan edilir.
Bu ilan ve ilan tarihi esas alınarak ilgili eğitim kuruluşları sınav sonuçlarını 2 gün içinde yazılı olarak kendi eğitim merkezlerinde en az 15 gün süreyle ilan etmek zorundadırlar.
Sınav sonuçlarına itiraz
Sınav sonuçlarıyla ilgili itirazların, eğitim merkezlerindeki yazılı ilanın başlangıcını takip eden 15 gün içinde Bakanlığa yazılı olarak yapılması gerekir.
İtirazlar, sınav komisyonu tarafından itiraz süresinin bitiminden itibaren 5 iş günü içinde incelenerek sonuçlandırılır ve durum bir tutanakla tespit edilip itiraz sahibine yazılı olarak bildirilir.
Sınavlarda başarısız olanların durumu
Mesleki Yeterlilik Eğitimi’nden muaf olanlar hariç olmak üzere ; sınav sonucunda başarısız olanlara, takip eden sınav döneminden itibaren eğitim programına devam etmeksizin 3 sınav hakkı daha tanınır. Bu sınavlarda da başarılı olamayanlar, belge almak istemeleri halinde, Mesleki Yeterlilik Eğitim programlarına yeniden katılmak zorundadırlar.
Müracaat ettiği halde sınava girmeyenlerin sınav ücreti iade edilmez. Bu kişilerin sınav hakları kullanılmış sayılmaz ve eğitim merkezlerinin başarı oranlarının hesaplanmasında dikkate alınmaz.
Evrakların saklanması
Eğitim alan katılımcılara ait kayıt ve mezuniyet bilgileri eğitim kurumu tarafından 5 (beş) yıl süre ile saklanır ve bu süre sonunda bir tutanağa bağlı olarak imha edilebilir.
ALTINCI BÖLÜM
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgelerinin Onaylanması, Mesleki Yeterlilik Belgelerinin Düzenlenmesi, Değiştirilmesi ve Ücretler
Mesleki yeterlilik eğitimi tamamlama belgelerinin onaylanması
Eğitim merkezlerince, eğitimi tamamlayanlara Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgesi onaylanarak verilir. Bunlardan mesleki yeterlilik belgesi almayı hak edenlerin uluslararası kabul görmüş kuruluşlarca onaylanan Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgeleri, talep edilmesi halinde Bakanlıkça da onaylanır.
Mesleki yeterlilik belgelerinin düzenlenmesi
Mesleki Yeterlilik Belgesini almaya hak kazananların belgesi, eğitimi veren kuruluş tarafından düzenlenir, Bakanlık tarafından onaylanarak verilir.
Bu Yönetmelik kapsamında mesleki yeterlilik eğitimi ve/veya sınavından muaf olanlara talep etmeleri halinde ilgili Mesleki Yeterlilik Belgesi doğrudan Bakanlık tarafından düzenlenerek verilir.
Mesleki yeterlilik belgelerinin şekli, muhtevası ve geçerlilik süresi
Mesleki Yeterlilik Belgesi’nin şekli ve muhtevası Bakanlık tarafından belirlenir. Mesleki Yeterlilik Belgeleri süresiz olarak düzenlenir.
Bakanlık Mesleki Yeterlilik Belgesi sahiplerine, 5 yılda bir; ekonomik, teknolojik ve sosyal gelişmelerin taşımacılık faaliyetlerine yansımaları ve değişen mevzuatı kapsayan bir periyodik eğitim alma zorunluluğu getirebilir.
Kaybedilen belgelerin değiştirilmesi
Kaybedilen veya yıpranması nedeniyle kullanılamayacak hale gelen Mesleki Yeterlilik Belgeleri, ilgilinin talep etmesi halinde ücreti karşılığında yenilenir.
Ücretler
Bakanlıkça verilecek Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi, onaylanacak Mesleki Yeterlilik Belgesi ve talep edilmesi halinde onaylanacak olan Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgesi ile Bakanlıkça yapılacak sınav karşılığı olarak ücret alınır. Buna göre:
a) Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi Onbin Yeni Türk Lirası,
b) Mesleki Yeterlilik Belgesi On Yeni Türk Lirası,
c) Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgesi Yirmi Yeni Türk Lirası,
ç) Mesleki Yeterlilik Sınavları ise sınav başına Yirmi Yeni Türk Lirası,
dır.
Bu Yönetmelik kapsamında, sadece kendi mensuplarına herhangi bir ücret almadan mesleki yeterlilik eğitimi verecek olan kamu kurum veya kuruluşları, Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi ücretinden muaftır.
Mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesinin yenilenmesinde ve kaybedilmesinde belge ücretinin % 50’si alınır. Ünvan ve adres değişikliğinden dolayı süresi bitmeden yenilenen mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesinden ise ücret alınmaz.
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi, Mesleki Yeterlilik Belgesi ve Mesleki Yeterlilik Eğitimi Tamamlama Belgesi ücretleri, eğitim verecek kurum veya kuruluş tarafından; sınav ücreti ise sınava girecek olanlar tarafından saymanlığa ödenir.
Bakanlık, gerektiğinde Mesleki Yeterlilik Eğitimi ücretleri konusunda taban ve tavan ücreti belirler.
Bu ücretler, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim ve İdari Müeyyideler
Denetim
Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi sahiplerinin bu Yönetmelik kapsamında yer alan faaliyetleri Bakanlığın denetimine tabidir.
Bakanlık yapacağı denetimleri, kendi personelinin yanı sıra, Kanunun 35 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanarak, valilikler ile belirleyeceği diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının personeli aracılığıyla yapar.
Bakanlık, eğitim merkezlerinin her çeşit işlem, karar, faaliyet ve evrakını, ilgili diğer makamların görev alanları ile ilgili olan denetim hakları saklı kalmak kaydı ile denetlemeye yetkilidir.
Denetimler re’sen yapılabileceği gibi üçüncü kişilerin şikayeti üzerine de yapılabilir.
Denetimle ilgili diğer mevzuat hükümleri saklıdır.
Denetimle görevli ve yetkili kuruluşlar
Valilikler ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları Kanun ve bu Yönetmeliğin kendilerine yüklediği görev ve yetkileri doğrudan yerine getirir ve kullanır. Ayrıca, tüm kamu kurum ve kuruluşları personeli arasından Bakanlığın belirlediği kişiler, denetim yapmakla görevli, yetkili ve yükümlüdür. Bu görevlendirme yapılırken ilgili kişinin çalıştığı kamu kurum ve kuruluşlarına Bakanlıkça bilgi verilir.
Denetimle görevlendirilenler, görev süreleri boyunca Bakanlıkla işbirliği içinde olmak ve Bakanlık talimatlarını yerine getirmek zorundadırlar.
Denetim yapmakla görevlendirilenler, Kanun ve bu Yönetmelik esaslarına göre denetim görevlerini yerine getirmek ve denetimler sırasında tespit ettikleri kusurlara ilişkin tutanakları 15 gün içerisinde Bakanlığa göndermek zorundadır.
Bakanlık, uyarılmasına rağmen denetim görevini aksatanları adli ve ilgili diğer mercilere bildirir ve mevzuatın öngördüğü müeyyidelerin uygulanmasını ister ve takibini yapar.
Denetimle görevlendirileceklerde yüksek okul mezunu olma şartı aranır.
İdari müeyyideler
Bu Yönetmeliğin;
12 inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 15 (onbeş) ihtar,
13 üncü maddesine aykırı hareket edenlere her bir fıkranın ihlali halinde 15 (onbeş)’er ihtar,
18 inci maddesinin (a), (b), (c), (d), (e), (f) ve (i) bendlerine aykırı hareket edenlere her bir bendin ihlali halinde 5 (beş)’er ihtar,
19 uncu maddesinin son fıkrasına aykırı hareket edenlere 5 (beş) ihtar,
20 inci maddesinin iki ve üçüncü fıkralarına aykırı hareket edenlere her bir fıkranın ihlali için 20 (yirmi)’ şer ihtar,
21 inci maddesine aykırı hareket edenlere 5 (beş) ihtar,
23 üncü maddesine aykırı hareket edenlere her bir fıkranın ihlali halinde 5 (beş)’er ihtar,
25 inci maddesine aykırı hareket edenlere 10 (on) ihtar,
26 ıncı maddesine aykırı hareket edenlere 10 (on) ihtar,
34 üncü maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere 10 (on) ihtar,
37 inci maddesine aykırı hareket edenlere 40 (kırk) ihtar,
verilir.
İhtarların kaldırılması
İhtarların veriliş tarihinden itibaren ilgilinin 90 gün içerisinde Bakanlığa yazılı başvuruda bulunarak, verilen ihtarların paraya çevrilebilmesi için her ihtara, 100 milyon Türk Lirası olmak üzere saymanlığa ödemede bulunduğunu bildirmesi ve bunu belgelemesi halinde ihtarlar kaldırılır. Bu 90 günlük süre içerisinde müracaat edilerek paraya çevrilmeyen ihtarlar kaldırılmaz.
Bu ücretler, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
İptaller
Eğitim kurum/kuruluşunun mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesi;
a) Sahibi oldukları mesleki yeterlilik eğitimi yetki belgesinin geçerlilik süresi boyunca, 15 inci maddedeki şartlardan en az birini kaybetmesi,
b) 46 ncı maddeye göre kaldırılmayan ihtarların toplam sayısının 50 adete ulaşması,
c) Yapılan Mesleki Yeterlilik Sınavlarında, katılımcılarının üst üste üç kez % 30 (yüzde otuz)’undan fazlasının başarısız olması,
hallerinde iptal edilir.
Mesleki yeterlilik belgeleri ise;
a) Ölüm veya vatandaşlık kaydının silinmesi,
b) 15 inci maddedeki şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi,
c) Sürücüler için 63 yaşının doldurulması,
hallerinde iptal edilir.
Ayrıca, Bu Yönetmeliğin 43 üncü maddesi kapsamında yapılan denetimler ile gerektiğinde Bakanlıkça yapılan inceleme ve soruşturma sonucunda başvuru, yenileme, değişiklik ve benzeri her türlü müracaat sırasında beyan edilen bilgiler ve belgelerden herhangi birinin, yetki belgesi/yeterlilik belgesi almaya hakkı yokken, alabilecek şekilde yanlış ve yanıltıcı olarak verildiğinin ve/veya belgelerde tahrifat yapıldığının tespit edilmesi halinde, ilgili kişilerin yetki belgesi/yeterlilik belgeleri iptal edilir. Bu iptal işlemi; bilgi için gerekçesiyle birlikte ilgili yetki belgesi/yeterlilik belgesi sahibine, gerekli kanuni işlemin yapılması için otuz gün içinde de ilgili Cumhuriyet Savcılığına bildirilir. Bu fıkraya göre yetki belgesi/yeterlilik belgesi iptal edilenlerin iki yıl geçmedikçe yeni yetki belgesi/yeterlilik belgesi talepleri dikkate alınmaz ve reddedilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Düzenleme yetkisi
Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanmasını sağlamak üzere tebliğ, genelge, yönerge ve talimat çıkarmaya yetkilidir.
Bakanlık, gerektiğinde teknik ve idari kapasite, teşkilat imkanları, hizmetin hızlı/etkin/yaygın olarak üretilmesi ilkelerini gözeterek; Kanunun 35 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanarak, bu Kanun gereğince yerine getirmekle yükümlü olduğu görev ve yetkilerini aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde devredebilir.
a) Yetki devri, Bakanlık ile kamu kurum/kuruluşları ve/veya üniversiteler arasında düzenlenecek protokol/sözleşme ile yapılır. Bu protokol/sözleşmede devredilecek yetkinin konusu, süresi ve mutabakata varılan hususlar açıkça belirtilir.
b) Yetki devri, devredilecek yetkinin niteliği gözetilmek suretiyle en az bir yıl en fazla üç yıl süreyle yapılır. Yetki devri, süresinin bitiminde yenilenebilir.
c) Yetki devredilmiş olanların ilgili mevzuat ve yayımlanan genelge ve talimatlara uymaması halinde, Bakanlık tarafından 15 gün önceden yazılı olarak bildirimde bulunulmak suretiyle yapılmış olan yetki devri tek taraflı olarak iptal edilir.
d) Bakanlık, devredilen yetkinin kullanımı ile ilgili olarak gerektiğinde her türlü denetimi yapar.
e) Bakanlık tarafından, devredilen yetkinin özelliğine göre aynı konuda birden fazla kamu kurum/kuruluşu ve/veya üniversiteye yetki devri yapılabilir.
f) Devredilen yetki kapsamında yetki verilenler tarafından üretilecek hizmet/hizmetler için alınacak/ödenecek ücretler Bakanlığın onayını gerektirir.
g) Bakanlık tarafından yapılacak yetki devri, düzenleme ve kural ihdası hususunu kapsayamaz ve bu hususta yetki devri yapılamaz.
h) Yetki devri, Bakanlığın bu konudaki görev, sorumluluk ve yetkisini ortadan kaldırmaz.
Geçici Hükümler
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi alınması halinde Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yetki Belgesi ücreti %50 indirimli olarak uygulanır.