BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının iç denetim sistemine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının iç denetim çalışmaları ile bu alanda görevli personelini kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 21/6/2006 tarihli ve 5523 sayılı Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kurulması Hakkında Kanun’un 13 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Ajans: Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansını,
b) Başkan: Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanını,
c) Birim: Yatırım ile ilgili uzmanlık birimleri ile hukuk ve insan kaynakları ve destek hizmetleri birimlerini,
ç) İç denetçi: Ajans Başkanına doğrudan bağlı olarak çalışan iç denetçiyi,
d) İç denetim: Ajansın çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla gerçekleştirilen bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetlerini,
e) İç denetim standartları: İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından belirlenen Kamu İç Denetim Standartlarını,
f) İç kontrol: İdarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini, varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini sağlamak üzere Ajans tarafından oluşturulan ve birim amirlerince uygulanan organizasyon, yöntem ve süreçlerle ilgili idari ve mali kontroller bütününü,
g) Risk: Ajansın temel amacına ve görevlerine ilişkin hedeflerine ulaşmasına engel olabilecek veya istenmeyen zarara yol açabilecek durum veya olayları,
ğ) Uluslararası İç Denetim Standartları: Uluslararası İç Denetim Enstitüsü tarafından yayımlanan Uluslararası İç Denetim Standartlarını,
h) Kurul: İç Denetim Koordinasyon Kurulunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kapsamı, İç Denetçiliğe İlişkin Esaslar, Görev, Yetki ve Sorumluluklar
İç denetimin amacı
(1) İç denetimin amacı, risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçlerinin etkinliği ve verimliliğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için sistematik yaklaşımlar geliştirilerek Ajansın amaçlarının gerçekleştirilmesine yardımcı olmaktır.
İç denetim faaliyetinin kapsamı
(1) Ajansın yurtiçi ve yurtdışındaki tüm işlem ve faaliyetleri denetim kapsamına dahildir. Bu denetimler risk düzeyi esas alınarak sistematik ve disiplinli bir yaklaşımla Kurul tarafından belirlenen denetim standartlarıyla uyumlu olarak yapılır.
(2) Ajansın risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçlerinin mevzuattaki yapıya uygun ve yeterli olup olmadığının ve düzenli işleyip işlemediğinin aşağıdaki konular çerçevesinde belirlenmesini içerir.
a) Ajans faaliyetlerini olumsuz etkileyebilecek tüm mali ve idari risklerinin doğru biçimde tanımlanması ve etkin bir şekilde yönetilmesi,
b) Denetim kapsamına giren konularda Ajansın ilgili birimleri ile etkili iletişim kurulması,
c) Ajans faaliyetleri açısından önemli iş ve işlemlere yönelik bilgilerin doğru, güvenilir ve güncel olması,
ç) Tüm Ajans çalışanlarının faaliyetlerinin Ajans politikalarına, usul ve esaslara, ahlaki kurallara, standartlara ve ilgili hukuki düzenlemelere uygun olması,
d) Ajansın tüm kaynaklarının elde edilmesinde ve kullanılmasında etkinliğin sağlanması,
e) Ajansın iç kontrol sürecinde sürekli bir kalite ve iyileştirme çabasının geliştirilmesi,
f) Ajans çalışmalarını etkileyen önemli yasal ve düzenleyici konuların ilgili Birimlere yönlendirildiğinin izlenmesi,
g) Denetimler sırasında idari kontrol, verimlilik ve Ajansın kurumsal kimliğine ilişkin konularda elde edilecek önemli bulguların uygun yönetim kademeleri ile görüşülerek değerlendirilmesi.
İç denetçinin atanması ve yetkileri
(1) Atanacak İç denetçide 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda belirtilen nitelikleri haiz olma şartı aranır.
(2) İç denetçi, Başkan adına görev yapar ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda yer alan hükümler ile Kurul tarafından yayımlanan mevzuat hükümlerine göre görevden alınır.
(3) İç Denetçi;
a) İç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak Ajansın, elektronik ortamdakiler de dahil, her türlü bilgi, kayıt, belge ve defterlerinin ibrazını isteyebilir.
b) Denetim sıklığını ve kapsamını Ajans Başkanı ile istişare halinde belirleyebilir,
c) Denetimin başarıyla sonuçlanması için denetim öncesinde, denetim sırasında ve denetim sonrasında gerekli tedbirleri alır,
ç) Denetim yapılan birimlerde uzmanlığına gerek duyulan Ajans personelinden veya gizlilik sözleşmesi yapılması kaydıyla Ajans dışındaki uzmanlardan yardım alabilir.
İç denetçinin görev ve sorumluluğu
(1) İç denetçi aşağıdaki görevleri yürütür:
a) Nesnel risk analizlerine dayanarak Ajansın yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek ve risk yönetimi ve kontrol mekanizmasının etkinliğini geliştirmek için Ajansın amaçlarının gerçekleşmesine yardımcı olmak,
b) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve Başkana önerilerde bulunmak,
c) Harcama sonrası yasal uygunluk denetimi yapmak,
ç) Ajansın harcamalarının, mali işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının ve diğer faaliyetlerinin, amaç ve politikalara, planlara ve programlara uygunluğunu izlemek, değerlendirmek ve denetlemek,
d) İç kontrol sisteminin oluşmasına katkı sunmak, işleyişini değerlendirmek ve bu konularda Başkana önerilerde bulunmak ve bu önerilerin takibinin yapılmasını sağlamak,
e) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre suç teşkil eden hususlar ile soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlandığında, ivedilikle konuyu yazılı olarak Başkana bildirmek.
(2) İç denetçi, görevlerini yerine getirirken uluslararası ve kamu iç denetim standartları gereğince aşağıdaki hususlara riayet eder:
a) Mevzuata, belirlenen denetim standartlarına ve etik kurallara uygun hareket etmek,
b) Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek,
c) Yetki ve ehliyetini aşan durumlarda Başkanı haberdar etmek,
ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak yapılmasına engel olan durumların bulunması halinde, durumu Başkana bildirmek,
d) Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde tarafsız olmak,
e) Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak.
(3) İç denetçi, denetlediği birimlerin günlük çalışmalarının aksamamasına denetim boyunca özen gösterir. İç denetçi, denetim kapsamında birimlerden almış olduğu tüm kayıt, belge ve defterler gibi dokümanları denetim sonunda geciktirmeden ve tam olarak birimlere teslim eder.
(4) Denetim yetkisi devredilemez ve denetim faaliyetleri denetimle görevlendirilen iç denetçi tarafından yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İç Denetim Standartları
Bağımsızlık
(1) İç denetim faaliyeti Ajansın günlük işleyişinden bağımsızdır. İç denetçi görevlerini kanun, yönetmelik, yönerge ve ilgili diğer mevzuat kapsamında tam bir bağımsızlık içinde gerçekleştirir.
(2) İç denetçiye kanun ve bu Yönetmelikte belirtilen görevler dışında hiçbir görev verilemez ve yaptırılamaz. İç denetim faaliyetinin kapsamına, denetim uygulamalarına müdahale edilemez ve iç denetçinin görüşlerini değiştirmesi istenemez. İç denetçinin görevlerini bağımsız ve hiçbir etki altında kalmadan yapması Başkanın sorumluluğundadır.
Tarafsızlık
(1) İç denetçi, görevini yerine getirirken tarafsız davranır. İç denetçi; denetimin belirlenen amaçlarına ulaşılması için denetim faaliyetlerinde gerekli tüm denetim tekniklerini uygular, ihtiyaç duyacağı tüm bilgi ve belgeleri toplar, tarafsız ve yeterli bilgi ve tecrübeye sahip her denetçinin aynı sonuçlara ulaşmasını sağlayacak şekilde bu bilgi ve belgeleri değerlendirir ve denetimin kalitesinden ödün vermeden ve başkalarının düşünce ve telkinlerinden etkilenmeden görüşünü oluşturur. Görevini gerçekleştirirken tarafsızlığını etkileyebilecek konuların varlığı veya denetim görevinin tarafsız bir şekilde tamamlanamayacağı kanaatine varması halinde bu durumu Ajans Başkanına sunar.
(2) İç denetçi daha önce yönetim bakımından sorumlu olduğu işlerle ilgili olarak bir yıl geçmeden iç denetim faaliyeti yürütemez. Yürütülen danışmanlık ve benzeri faaliyetlerle ilgili olarak da bir yıl geçmeden denetim yapılamaz.
İç denetim standartları ve meslek ahlak kuralları
(1) İç denetim faaliyetleri, ilgili mevzuat ve Kurul tarafından belirlenen kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygun olarak yürütülür, açıklık bulunmayan hallerde ise uluslararası iç denetim standartları ile etik kurallar dikkate alınır.
Mesleki özen
(1) İç denetçi görevlerini yerine getirirken her türlü art niyetli davranışa, hata ve ihmale, israf, verimsizlik ve iç denetçinin tarafsızlığını engelleyici duruma karşı gerekli özen ve dikkati gösterir.
(2) İç denetçi, denetim kapsamına giren benzeri konularda, ilgili verileri değerlendiren tüm iç denetçilerin aynı sonuçlara varmalarını sağlayacak bir objektiflik içinde ve sağlıklı değerlendirme yapabilecek düzeyde tatmin edici, güvenilir, açıklayıcı ve denetimin sonuca erişebilmesi için yeterli ve gerekli nitelikte bilgi toplar.
(3) İç denetçi, denetledikleri Birimlerin günlük çalışmalarının aksamamasına denetim boyunca özen gösterir.
(4) Denetim yetkisi devredilemez ve denetim faaliyetleri denetimle görevlendirilen iç denetçi tarafından yapılır.
Hediye kabul etme yasağı
(1) İç denetçi, görev yaptığı birimlerde, ilgili birim personeliyle ve bunlarla ilişkide bulunulan üçüncü şahıslar veya kurumlarla herhangi bir çıkar ve borç - alacak ilişkisine giremez ve şahsi hediye kabul edemez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İç Denetim Faaliyetleri
Denetimde risk odaklılık
(1) İç denetim, Ajansın karşı karşıya olduğu riskler esas alınarak hazırlanan risk odaklı iç denetim plan ve programı çerçevesinde yapılır.
(2) Risk değerlendirmesi ile ilgili olarak, Kurulca belirlenen esas ve usullere uyulur.
(3) Yönetim tarafından tanımlanan riskler, iç denetçi tarafından kapsamlı bir risk analizine tabi tutulur. Bu analiz sonucunda riskler, oran ve önem dereceleri belirlenerek sıralanır. İç denetçi tarafından; Ajansın hedefleri, faaliyetleri ve varlıklarını etkileyebilecek önemli risklere ilişkin olarak yapılan analiz sonucunda, en yüksek risk içeren alan ve konulardan başlanarak iç denetim planı ve uygulamaya ilişkin programlar hazırlanır.
(4) Yeni birim ve faaliyetler, yeniden yapılandırma projeleri, örgüt yapısı ve insan kaynaklarındaki önemli değişiklikler, yüksek risk içerebileceğinden, denetim programına öncelikle alınır.
(5) İç denetçi, iç denetim faaliyetlerinin planlanması sırasında bağımsız çalışır. Ancak bu çalışma esnasında Başkanın riskli gördüğü ve öncelik verilmesini istediği hususları da dikkate alır. Risk değerlendirmelerine göre denetim planları hazırlanır ve planlanmamış denetimlere yönelik zaman ihtiyacı göz önünde bulundurulur.
(6) Gerektiği durumlarda, denetim sonuçlarına göre mevcut riskler yeniden gözden geçirilir.
İç kontrol sürecinin denetimi
(1) İç denetçi, uygun değerlendirme kriterleri geliştirmek suretiyle aşağıda belirtilen konularda yeterlilik ve etkinliği denetleyerek, saptanan hususlar ile alınması gereken önlemlere ilişkin önerilerle birlikte Başkana rapor sunar ve Ajansın etkin bir iç kontrol sürecini sürdürmesine yardımcı olur.
a) Mali bilgiler ile iş ve işlemlere yönelik bilgilerin doğruluğu, tamlığı ve güvenilirliği,
b) İş ve işlemlerin etkinliği ve verimliliği,
c) Ajans varlıklarının korunması,
ç) Ajans tarafından yürütülen iş ve işlemlerin ilgili anlaşmalara, mevzuata, kurallara ve talimatlara uygunluğu.
(2) İç ve dış koşullar nedeniyle değişikliğe uğrayan sistemler ve uygulamalar, faaliyetler ve işlemlere ilişkin kontrol süreçlerinin değerlendirilmesine özel bir önem verilir.
(3) İç denetçi, iç kontrol süreçlerine ilişkin olarak; önemli kontrol yetersizlikleri ve uygulama farklılıklarının ortaya çıkarılması ve önemli eksiklikler saptanıp saptanmadığı ve bunları giderici önlemlerin alınıp alınmadığı konularını değerlendirir ve denetler.
(4) İç denetçi denetledikleri birimlerde iç kontrol uygulamalarının gelişmesi amacıyla iç denetim etkinlikleri dışında birim çalışanları tarafından gerçekleştirilecek iç kontrol süreçlerinin geliştirilmesine yönelik öneriler sunar.
(5) Bu maddede belirtilen konulara ilişkin saptanan hususlar ve alınması gereken önlemlere ilişkin öneriler hakkında Ajans Başkanına rapor sunulur.
Görevlendirme
(1) Yıllık denetim programının Başkan tarafından onaylanmasından itibaren denetim faaliyetleri, belirlenen tarihlerde iç denetçi tarafından yerine getirilir. İç denetçinin denetim faaliyetlerine başlamasına ilişkin olarak ayrıca bir görevlendirmeye ihtiyaç duyulmaz.
İç denetimin planlanması
(1) Ajansta iç denetim, denetim plan ve programları çerçevesinde yapılır. Üç yıllık denetim planı ve yıllık denetim programı risk değerlendirmelerine dayalı olarak Başkanın görüş ve önerileri de dikkate alınarak İç denetçi tarafından maliyet etkinliğini gözetecek şekilde hazırlanır. Denetim planı ve programı Başkan tarafından onaylanarak yürürlüğe konulur.
(2) İç denetim plan ve programında, özellikle riskli alanlara, denetim faaliyetlerine, denetimle ilgili danışmanlık ve eğitim faaliyetlerine ve ihtiyaç duyulan kaynaklara yer verilir. Denetim programında bu hususlar ayrıntılı olarak ele alınır, denetim ve danışmanlık faaliyetlerinin, raporlama ve bildirimlerin takvimlendirilmesi ve kaynak öngörüsü yapılır.
(3) İç denetçi, aşağıdaki hususları içeren bir denetim planı hazırlar.
a) Denetimin amacı,
b) Denetim sırasında elde edilen bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması ve belgelendirilmesini içeren usulleri,
c) Denetimin her aşamasında denetim hedeflerine ulaşıldığının değerlendirilmesi amacıyla gerekli testlerin seviyesi ve denetimin kapsamı,
ç) Olası denetim süresi.
Birimlere bilgi verilmesi
(1) Denetlenecek olan birime, açılış toplantısında, denetimin ayrıntısı hakkında bilgi verilir ve denetlenecek birimlerden denetim sırasındaki beklentiler açıklanır. Tüm görüşmeler birim amirleri ve ilgili personel ile yapılır. Söz konusu görüşmelerde aşağıda belirtilen hususlar hakkında bilgi verilir;
a) Denetimin amacı ve kapsamı,
b) Olası denetim süresi,
c) Denetim sırasında kullanılacak olan yöntemler, zaman planlaması ve denetime yardımcı olması istenilen birim çalışanları,
ç) Ajans Başkanının ve doğrudan bağlı olan birimlerin söz konusu denetim görevinden beklentileri,
d) Denetim sonuçlarının raporlanma şekli ve alınması gereken önlemlerin izlenmesinin ne şekilde yürütüleceği.
Denetim görevine hazırlık ve denetim
(1) İç denetçi, denetim konusu ile ilgili gerekli inceleme ve araştırmaları yaparak denetim amaç ve kapsamını tespit eder. Denetlenecek birim ile ilgili olarak aşağıdaki hususlar hakkında bilgi toplayarak denetim görevine hazırlanır.
a) Hedef ve amaçlar,
b) Denetlenecek etkinlikler üzerinde önemli etkiye sahip politikalar, usuller, kanunlar, düzenlemeler ve anlaşmalar,
c) Denetlenecek birime ilişkin çalışan sayısı, önemli fonksiyonları yerine getiren anahtar roldeki çalışanlar, iş tanımları ve yakın zamanda gerçekleştirilen önemli sistem değişiklikleri,
ç) Bütçe bilgileri, etkinlik raporları ve diğer mali veriler,
d) Denetim çalışma kağıtları, dış denetim dahil ilgili bölümde yapılan önceki denetim sonuçları.
(2) Gerekli hallerde denetime başlanmadan önce bu bilgileri derlemek amacıyla genel bir gözlem yapılabilir. Gözlem sonuçlarına göre saptanan önemli risklere denetim sırasında ağırlık verilir.
Yolsuzluk ve usulsüzlük halleri
(1) İç denetçi, yolsuzluğa ilişkin delilleri tespit edebilecek bilgi, beceri ve donanım ile denetim faaliyetini sürdürür. İç denetçi, denetim görevi sırasında bir yolsuzluk ve usulsüzlük bulgusuna ulaştığında, tespitlerini ve elde ettiği delilleri ivedilikle Başkana intikal ettirir.
(2) İç denetçi, mevcut kontrol sisteminin yolsuzluk ve usulsüzlükleri önleme kabiliyetini de değerlendirir. Ayrıca, Başkan tarafından görevlendirilmesi halinde, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre inceleme ve araştırma faaliyetlerini yürütür.
(3) İç denetçi, denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre suç teşkil eden hususlarla soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlandığında, durumu gereğinin ifası için Başkana bildirir. Bu hususta, Başkan ile İç denetçi arasında uyuşmazlık ortaya çıkması durumunda, uyuşmazlık Kurul tarafından çözüme kavuşturulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Denetim Raporları
Denetim sonuçlarının sunulması
(1) Denetim sonucunda iç denetçi, denetlediği birim yöneticileri ile, denetime başlangıç hedefleri, denetimin kapsamı, denetlenen ve denetlenmeyen faaliyetler, denetimde saptanan çeşitli hususlar, risk öncelikleri ve risklere karşı alınması gereken önlemlere ilişkin bir kapanış toplantısı düzenler.
(2) Denetim sırasında saptanan ve ivedi önlem alınması gereken konular, denetim sonucu beklenmeden Başkana rapor halinde sunulur.
(3) Denetimlerde saptanan tüm konular, denetlenen birim yöneticilerine taslak rapor ile aktarıldıktan sonra iki hafta içerisinde, denetlenen birim yöneticileri bu hususlarda iç denetçiliğe cevap vermekle yükümlüdür. Bu süre Başkanın yazılı onayı ile iki hafta daha uzatılabilir.
(4) Denetlenen birim yöneticilerinin cevapları alındıktan sonra denetim raporu tamamlanır. İç denetçi, nihai raporu en geç on gün içinde Başkana iletir. Başkanın onayını müteakip gereğinin ifası için ilgili birimlere gönderilir.
Denetim raporlarının hazırlanması
(1) İç denetçi, denetim sonuçlarını içeriği aşağıda belirtilen tarzda hazırlanan denetim raporları ile Başkanlığa iletir.
(2) Denetim raporlarında, denetimde saptanan tüm konular tam, açık, anlaşılır, kısa, öz, tarafsız ve yapıcı bir şekilde yer alır. Gereksiz tekrarlardan kaçınılır, denetimde saptanan hususların iyi anlaşılması sağlanır ve öznel değerlendirmelere yer verilmez.
(3) Raporlarda yer alan iyileştirme önerileri; kuruma değer katan, uygulanabilir, olumlu, yapıcı ve Ajansın hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak şekilde düzenlenir.
(4) Denetim raporları, denetimde saptanan tüm hususlar, riskler, risk değerlendirmeleri ve diğer bulgular için yapılan öneriler ve denetlenen birimlerin saptanan hususlara ilişkin cevaplarını içeren bölümlerden oluşur. Ayrıca denetim raporlarında Ajans Başkanı için denetimin kapsamı, denetimde saptanan riskler, söz konusu risklerin olası etkileri, denetim sonuçlarına ilişkin genel bir değerlendirme ve risklerin azaltılması için uygun önerilerin bulunduğu bir yönetici özeti bulunur.
(5) Denetim raporları, denetimi yapan iç denetçi tarafından imzalanır ve Başkana sunularak denetlenen birimlere sevk edilir.
(6) Denetim raporları ilgili makama, birimlere yazılı olarak sunulabileceği gibi elektronik ortamda da sevk edilebilir.
(7) Raporlarda yer alan bulgu ve öneriler konusunda denetlenen birim ile iç denetçi arasında görüş ayrılıkları olması halinde ise durum anlaşmazlığın giderilmesine yardımcı olmak amacıyla Başkana iletilir.
(8) Denetim raporları ve ilgili tüm belgeler, Ajans Başkanının yazılı onayı olmaksızın Ajans dışına verilemez.
(9) Başkanın talep etmesi halinde iç denetim faaliyetlerinin değerlendirilmesinin yapıldığı bir Yıllık Genel İç Denetim Raporu düzenlenir. İç denetçi yıllık iç denetim raporunda; raporların bulgularına, önerilerine, bunlara ilişkin eylemlere, eylem sonuçlarına ve riskli alanlara özet olarak yer verir. Ayrıca, yıllık iç denetim raporunda, denetim programına kıyasla gerçekleşen denetim faaliyetleri özetlenir.
Denetim raporlarının izlenmesi
(1) İç denetim faaliyeti sonucu iç denetçi tarafından önerilen düzeltici işlem ve tavsiyeler ilgili raporda belirtilen süre içerisinde yerine getirilir. Düzeltici işlemin gerçekleştirilmesinin belli bir süre gerektirmesi durumunda bu husus denetim raporuna verilen cevapta belirtilir ve periyodik gelişmeler ilgili birimce en az altı aylık dönemler halinde iç denetçiye bildirilir.
(2) Denetlenen birim yöneticileri, rapor içeriğinde yer alan öneriler konusunda uygun önlemleri almakla yükümlüdürler. Herhangi bir önlem alınmaması halinde ilgili Birimin söz konusu riski üstlenip üstlenmediği izlenir ve sonuçları hakkında Ajans Başkanına rapor sunulur. Üstlenilen riskin Ajansın politikalarına, usul ve hedeflerine aykırı olması halinde ayrıca bu duruma ilişkin rapor Ajans Başkanına sunulur.
ALTINCI BÖLÜM
Danışmanlık Hizmetleri
Danışmanlık ve benzeri faaliyetler
(1) Danışmanlık ve benzeri faaliyetler; bir idari sorumluluk üstlenmeksizin yürütülen, icrai konularla ilgili görüş, eğitim, analiz, değerlendirme, performans göstergelerinin tespiti, proje görevleri gibi idari faaliyetlere değer katmak, kolaylaştırmak, geliştirmek ve yol göstermek amaçlarıyla gerçekleştirilen hizmetlerdir.
(2) Danışmanlık faaliyetleri; acil ve özel durumları da kapsayan yazılı ve yazılı olmayan faaliyetler olarak gerçekleştirilir.
a) Yazılı danışmanlık faaliyetleri; resmi nitelikte ve yazılı olarak bir süreç ve sonuç içeren, tanımlanmış bir iş programına dayanan faaliyetlerdir.
b) Yazılı olmayan danışmanlık faaliyetleri; sözlü görüş, tavsiye ve benzeri nitelikte olup, yazılı bir süreç ve sonuç içermeyen faaliyetlerdir.
(3) Danışmanlık faaliyetleri program dışı olarak da yürütülebilir.
Danışmanlık ve benzeri faaliyetlerin yürütülme esasları
(1) İç denetçi tarafından yürütülecek danışmanlık ve benzeri faaliyetlerde aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
a) Danışmanlık hizmetinin, tarafsız, iç denetim etkinlikleri ile çakışmayan, tavsiye niteliğinde, danışmanlık hizmeti verilen konudaki etkinliği ve verimliliği artırıcı bir yapıda olması esastır.
b) Faaliyetin kapsamı açık olarak tanımlanmış bir iş programına dayanmalıdır.
c) Faaliyet iç denetçinin bağımsızlık ve tarafsızlığını etkilememelidir.
ç) Faaliyetin süresi, mevcut ve gelecekteki denetim görevlerinin sürekli aksamasına neden olmayacak şekilde iç denetçi tarafından belirlenmelidir.
d) Daha önce yürütülen danışmanlık ve benzeri faaliyetlerle ilgili olarak bir yıl geçmeden iç denetçi tarafından denetim yapılamayacağı konusunda hem Başkan hem de iç denetçi gerekli özeni göstermelidir. Yazılı olmayan danışmanlık faaliyetleri kapsamında yapılan danışmanlık faaliyeti bu fıkra hükmünden istisnadır.
(2) Danışmanlık ve benzeri faaliyetlerle ilgili olarak iç denetçinin herhangi bir icrai sorumluluğu yoktur.
Danışmanlık hizmeti alınması
(1) Herhangi bir denetim görevi için Ajans dışından uzmanlık veya danışmanlık hizmetinin alınması halinde söz konusu hizmetin, alanında uzman ve uluslararası deneyimi olan kişi veya kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi esastır. Uzmanlık derecesi, uluslararası çalışma örnekleri, sertifikasyon ve referanslarla desteklenir. Söz konusu uzman kişi veya kuruluşlar verdikleri hizmetlerde iç denetçinin uymak zorunda oldukları tarafsızlık, bağımsızlık ve mesleki yeterlilik prensipleri ile ahlaki kurallar ve standartlara uyarlar.
(2) Danışmanlık hizmeti sırasında danışman kişi veya kuruluşun elde edeceği bilgiler Ajansa aittir ve danışman kişi veya kuruluş tarafından herhangi bir şekilde kullanılamaz. Danışman kişi veya kuruluş, danışmanlık görevi nedeniyle edineceği bilgileri gizli tutacağına dair bir gizlilik anlaşması imzalar.
YEDİNCİ BÖLÜM
İç Denetçilik Faaliyetlerinin Yönetimi
Yıllık denetim planlarının yapılması
(1) İç denetçi tarafından her yılsonunda aşağıdaki hususlar çerçevesinde risk bazlı yıllık denetim planları oluşturulur.
a) Denetlenecek birimlerin son denetim tarihleri ve son denetim sonuçları,
b) Denetlenecek birimlerin güncelleştirilmiş risk değerlendirmeleri,
c) Başkan tarafından ortaya konulabilecek denetim kapsamına giren konular,
ç) Ajansın çalışma yöntemleri, işlemleri, kullanılan sistemler ve kontrol süreçlerinde meydana gelen önemli değişiklikler,
d) İş ve işlem verimlilik fırsatları.
(2) İç denetim planlarında Ajans faaliyetlerinin bir risk analizi yapılır. Bu analiz sonucunda Ajans faaliyetlerini olumsuz etkileyebilecek olası riskler değerlendirilir. Planlarda önemli veya önem derecesi artan risklere öncelik verilir. Söz konusu risk değerlendirmesi her yıl gözden geçirilir. Planlarda buna göre gerekli düzenlemelere yer verilir.
(3) İç denetim planları, yönetim stratejilerindeki değişiklikler, dış koşullar ve gözden geçirilen hedefler gibi konularda meydana gelen değişikliklere uyum sağlayabilecek esnekliğe sahip olacak şekilde yapılır.
İç denetçinin bilgilendirilmesi
(1) Ajans yönetimi ve birimler, iç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında, iç denetçinin uygun, zamanında ve yeterli şekilde bilgilendirilmesini sağlayacak bir iletişim sistemi geliştirilmesini sağlar.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Mesleki Gelişim ve Eğitim
Eğitim programları
(1) İç denetçiye, Başkanın onayı ile mesleki ve bilimsel gelişmeleri takip etmek ve kendini geliştirmek amacıyla, yurtiçi ve yurtdışında eğitim, inceleme, araştırma ve staj yaptırılabilir. Yurtdışı eğitim, inceleme, araştırma ve staj faaliyetlerinde bulunulması durumunda, yurda dönüş tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde bir rapor düzenlenerek Başkana sunulur.
Mesleki yeterliliğin geliştirilmesi
(1) Başkan, iç denetçinin mesleki yönden gelişmesi, yenilikleri izlemesi ve çalışma isteğini artırması için gerekli tedbirleri alır.
(2) Bu amaçla Uluslararası ve Kamu iç denetim Standartları ile belirlenen bilgi, yetenek ve niteliklerin oluşturulması yanında, iç denetimle ilgili her türlü eğitim, konferans, seminer gibi faaliyetlere katılma konusunda iç denetçiye gerekli olanak sağlanır.
(3) Başkan, iç denetçinin uluslararası iç denetçi sertifikalarına sahip olması için gerekli imkan ve kurumsal altyapıyı oluşturur; iç denetçinin görevlerini ifa ederken ihtiyaç duyacağı özel ihtisas alanlarına ilişkin gerekli bilgi, beceri ve deneyim sahibi uzmanlardan, gizlilik sözleşmesi yapılması kaydıyla, yardım alınmasını sağlar.
(4) Yukarıda sıralanan hususlar için iç denetçi tarafından mesleki eğitim planı tanzim edilir ve Başkanın onayına sunulur.
İç denetimde kalite güvencesi
(1) İç denetim faaliyetlerinin tüm yönleriyle değerlendirilmesi ile kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygun olarak yürütülmesinin sağlanması için kalite güvence ve geliştirme programı oluşturulur.
(2) Kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde;
a) İç denetim faaliyetlerinin ilgili mevzuat, kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygunluğu,
b) İç denetim faaliyetlerinin kurumsal gelişim ve iyileşmeleri destekleme düzeyi,
c) İç denetçinin en iyi iç denetim uygulamalarından istifade edip etmediği,
ç) Mesleki gelişim ve özen çerçevesinde yürütülen faaliyetler gözden geçirilir ve değerlendirilir.
Yönetimin sorumluluğu
(1) İç denetim faaliyetleri, yönetimin kendi görev alanındaki risk yönetimi, kontrol ve yönetim süreçlerinin kurulması, uygulanması ve geliştirilmesi konularındaki sorumluluklarını kaldırmaz.
(2) Yönetim, iç denetim faaliyetlerinden beklenen faydanın en yüksek düzeyde elde edilmesi için ilgili mevzuatta belirlenen her türlü katkıyı sağlamakla sorumludur.
Çalışanların sorumluluğu
(1) İç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında, elektronik ortamdakiler dahil olmak üzere, iç denetçi tarafından talep edilen her türlü belge, bilgi ve denetimin gerektirdiği diğer kaynaklar doğrudan iç denetçinin incelemesine sunulur.
(2) İç denetim faaliyetine tabi olanlar, İç denetçi tarafından sorulan sözlü ve yazılı soruları da gecikmeden cevaplandırmakla yükümlüdürler.
Dış denetim ve diğer denetim birimleri ile ilişkiler
(1) Denetimin planlanması ve koordinasyonu, mükerrer denetimin önlenmesi, denetimde verimliliğin artırılması, ortak eğitim olanakları gibi konularda iç denetçi ile dış denetim ve diğer denetim birimleri arasında gerekli işbirliği sağlanır.
Başka görev yasağı
(1) İç denetçiye asli görevi dışında hiçbir görev verilemez ve yaptırılamaz. İç denetçi vekaleten başka bir göreve atanamaz.
Haberleşme, yazışmalar ve dosya düzeni
(1) İç denetçi, görevleriyle ilgili konularda doğrudan yazışma yapar.
(2) İç denetçi yazdığı rapor, görevle ilgili belgeler ve yazıların ekleriyle birlikte birer örnekleri ile Başkanlıktan ve diğer birimlerden gönderilen yazıları özel dosyalarında saklar.
(3) Gelen ve giden yazılar, Evrak Kayıt Defterine işlenir. Evrak takibinin bilgisayar ortamında bu hususta hazırlanmış programlar yardımıyla da yapılması mümkündür.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller
(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hususlarda 5523 sayılı Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kurulması Hakkında Kanun ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan alt düzenlemeler kıyasen uygulanır.
Yürürlük
(1) Maliye Bakanlığı ve Sayıştayın görüşleri alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı yürütür.