Genel hükümler
İlköğretim, kadın erkek bütün Türklerin millî gayelere uygun olarak bedeni, zihni ve ahlâkî gelişmelerine ve yetişmelerine hizmet eden temel eğitim ve öğretimdir.
İlköğretim, ilköğrenim kurumlarında verilir; öğrenim çağında bulunan kız ve erkek çocuklar için mecburi, Devlet okullarında parasızdır.
Mecburi ilköğrenim çağı, çocuğun altı yaşını bitirdiği yılın Eylül ayında başlar, 14 yaşını bitirip 15 yaşına girdiği yılın öğretim yılı sonunda biter.
Türk vatandaşı kız ve erkek çocuklar ilköğrenimlerini resmî veya özel Türk ilkokullarında yapmakla mükelleftir.
Mecburi öğretim çağında olup da, memleket dışında olmak, oturduğu yerde okul bulunmamak veya sağlık durumu dolayısiyle ilkokula devam edemiyen vatandaşlardan özel olarak öğretim görenler, imtihanla ve yaşlarına göre lâyık oldukları ilkokul sınıflarına veya mezuniyet imtihanlarına alınırlar.
BİRİNCİ BÖLÜM
Teşkilât
İlköğrenim kurumları şunlardır.
1. Mecburi olanlar,
a) İlkokullar (Gündüzlü, pansiyonlu, yatılı ilkokullar, bölge okulları, gezici okullar ve gezici öğretmenlikler),
b) Yetiştirici ve tamamlayıcı sınıflar ve kurslar,
c) Özel eğitim ve öğretime muhtaç çocuklar için kurulacak okullar, sınıflar ve gezici öğretmenlikler.
2. İsteğe bağlı olanlar:
a) Okul öncesi eğitim kurumları,
b) Tamamlayıcı sınıflar ve kurslar.
İlkokul; 1 inci maddede belirtilen amacı gerçekleştirmek için kurulmuş bir Millî Eğitim ve Öğretim Kurumudur.
İlkokulun öğretim süresi en az beş yıldır.
Çeşitli sebeplerle henüz bir ilkokul açılmamış olan birbirine yakın birkaç köyün bulunduğu yerlerde veya evleri ve ev grupları dağınık olan köylerde gündüzlü, yatılı, pansiyonlu bölge okulları ve gezici okullar açılabilir ve gezici öğretmenler görevlendirilir.
Bu okullar 6 ncı maddede gösterilen yetiştirici sınıfları ve kursları da ihtiva edebilir.
Şehir ve kasabalarda da, ihtiyaca göre yatılı ve pansiyonlu okullar kurulabilir.
Bir köy halkı, iş ve üretim hayatının gereği olarak veya olağanüstü sebeplerle yayla, otlak ve bağ gibi yerlere taşındığında köy okulu da, köy halkiyle birlikte göçecek şekilde düzenlenmiş olmalı ve gidilen yerde hemen günlük çalışmasını ve görevini devam ettirmelidir.
Yetiştirici ve tamamlayıcı sınıflar ve kurslar, mecburi ilköğrenim çağında bulundukları halde, öğrenimlerini yaşıtlariyle birlikte zamanında yapmamış olan çocuklara kısa yoldan ilköğrenim vermek ve ayrıca yetişmelerine lüzum görülen çocukları ilkokula hazırlamak veya ilkokulu bitirmiş olup da henüz mecburi öğrenim çağında bulunan ve üst dereceli öğrenim kurumlarına gidemiyecek olanların genel bilgilerini artırmak ve kendilerine iş ve üretim hayatında faydalı olacak bilgi ve maharetleri kazandırmak amaciyle gerçek ve tüzel kişilerle, belediyeler, özel idareler ve Devlet tarafından açılabilir.
Mecburi ilköğrenim çağında bulundukları halde, zihnen, bedenen, ruhan ve sosyal bakımdan özürlü olan çocukların özel eğitim ve öğretim görmeleri sağlanır.
Okul öncesi kurumlarında mecburi öğrenim çağına gelmemiş olan çocuklar eğitilir.
İsteğe bağlı tamamlayıcı sınıflarda ve kurslarda, ilköğrenim çağı dışına çıkmış olup da üst dereceli öğrenim kurumlarına gidememiş olan yurtdaşlardan genel bilgilerini artırmak ve kendilerinin daha iyi bir iş ve üretim unsuru olarak yetiştirilmeleri amaciyle öğretim yapılır.
Bu kurumlar gerçek ve tüzel kişilerle belediyeler, özel idareler ve Devlet tarafından açılabilir.
İKİNCİ BÖLÜM
İlde ilköğretim görevlileri
İlde ilk öğretim görevlileri şunlardır:
a) Öğretmenler, gezici öğretmenler;
b) İlkokul müdürleri ve müdür yardımcıları;
c) İlköğretim müdürleri (Ayrı bir ilköğretim müdürüne lüzum görülmiyecek küçük ilçelerde bu görev okul müdürlerinden birine verilebilir);
d) İlköğretim müfettişleri;
e) İlköğretim sağlık müfettişleri, okul ve bölge hekimleri;
f) Milli eğitim müdürleri ve yardımcıları;
İlkokul öğretmenliklerine:
a) Öğretmen yetiştiren okul ve kurumları bitirenler;
b) Lise ve daha yüksek okulları bitirip ve Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelik gereğine göre meslek derslerinden ve bunların uygulanmasından yapılacak sınavları başaranlar atanırlar.
İzinli öğretmenlerin yerlerine ve açık öğretmenliklere en az ortaokulu bitirenler vekil öğretmen olarak atanabilir.
Açıklara atanacak vekil öğretmenlerin görevleri, asil öğretmen tâyin edilmediği takdirde devam eder ve tatil aylarında aylıklara verilir.
Okul öncesi eğitim kurumları öğretmenliklerine:
a) Öğretmen okullarından veya bu maksatla açılacak özel bölümlerden veya yabancı memleketlerde buna denk öğrenim yapmış olanlar;
b) Lise veya kız enstitüsü mezunu olup özel okul veya kursları başarı ile bitirenler atanırlar.
Birden fazla öğretmenli ilkokulların idarecilerine «Müdür» unvanı verilir.
Tek öğretmenli okulların öğretmenlerinin «Müdürlük» yetkileri vardır.
Gerektiğinde ilkokullara, yönetmeliğine göre ayrıca Müdür yardımcıları» atanır.
İlkokul müdürleri okullarında yönetim, eğitim ve öğretim işlerinin kanun ve yönetmeliklerine göre düzenle yürütülmesinden sorumludurlar.
Okul müdür ve müdür yardımcıları ile ilköğretim müdürleri yönetmeliğindeki esaslara göre ayrıca müstakil sınıf veya ders okutmakla da yükümlüdürler.
İlkokul müdürlerine müdür yardımcılarına ve tek öğretmenli okulları yönetenlere bu kanunun 88 inci maddesine göre makam tazminatı verilir.
İlkokullara müdür olabilmek için en az iki yıl başarı ile öğretmenlik veya bir yıl müdür yardımcılığı yapmış olmak şarttır.
İlköğretim müdürlüklerine:
a) En az üç yıl başarı ile ilkokul müdürlüğü veya müdür yardımcılığı yapmış olanlardan;
b) En az beş yıl başarı ile ilkokul öğretmenliği yapmış olanlardan,
Milli Eğitim Müdürlüğünce gösterilecek üç aday arasından,
c) İlköğretim müfettişlerinden, Millî Eğitim Bakanlığınca uygun görülenler atanır.
İlköğretim müfettişleri:
a) Asil ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra, eğitim enstitülerini veya yabancı memleketlerdeki bu enstitülere denk okulları bitirenlerden;
b) İlkokullarda, en az 8 yıl öğretmenlik, veyahut en az iki yılı ilköğretim veya ilkokul müdürlüklerinde, ilkokul müdür yardımcılığında geçmiş olmak şartiyle en az 6 yıl öğretmenlik yapmış olanlardan Millî Eğitim Bakanlığınca kabul edilecek esaslara göre bu görevlerdeki başarıları ve müfettişlik için gerekli nitelik ve yeterlikleri bulunduğu saptanmış bulunan ve açılacak kurslarda başarı gösteren ilkokul öğretmenlerinden Bakanlıkça atanırlar.
İlk öğretim müfettişliğinde başarı sağlayamadıkları usulü veçhiyle tesbit edilenlerle hastalık ve başka sebeplerle bu görevi yapamıyacak durumda olanlar öğrenim derecelerine uygun okul öğretmenliklerine almakta oldukları aylıklarla atanırlar.
İlköğretim müfettişlikleri, yönetmeliğine göre, bölgelerindeki, özel ve resmi ilköğretim kurumları ile bütün dersane ve kursların ve yetişkinler eğitimi kurumlarının eğitim, öğretim ve yönetim işlerini ve çocuk kitaplıklarını teftiş ve murakabe etmek; bu kurumlarda çalışan öğretmenleri özellikle stajyer vekil ve askerlik müddetlerini okullarda yapmakta olan öğretmenleri yetiştirmek, öğrenci devamını takip ve devamsızlığı önleyici tedbirler almak, okul idareleri, ve öğretim kurullarınca devamsızlık hakkında vaktinde tedbir alınıp alınmadığını kontrol etmek, özel eğitim ve öğretime muhtaç çocuklarla ilgili kanun ve yönetmeliklerin uygulanmasını denetlemek, mahallî ilköğretim kurullarının faaliyetlerinde bu kurallarla iş birliği yapmak, köy, bucak merkezi ve ilçe ilköğretim kurulları toplantılarına katılmak gerektikçe ilköğretim kurullarının kararlarına karşı üst kurula ve millî eğitim müdürlüğüne itirazlarının bildirmek, bölgenin ilköğretim ihtiyaçlarını tesbit ederek ilgili kurullara ve millî eğitim müdürlüğüne bildirmek. Bölgelerine giren köylerde yeniden yapılacak okul binalarının yerlerinin seçiminde, teknik elemanlar ve başka ilgililerle iş birliği yapmak ve okul yapımı ile alâkalanmakla mükelleftirler.
İlköğretim müdürleri, ilçedeki bütün ilköğretim kurumlarının ilk merciidir. Bu sıfatla ilçeleri dâhilinde ilköğretimle ilgili kanun ve yönetmelikleri uygulamakla yükümlüdür. Bundan başka kendilerine Milli Eğitim Bakanlığınca verilecek diğer işleri de yaparlar.
İlköğretim müdürlüğünün bir bürosu ve yeteri kadar memur ve hizmetlisi bulunur.
İlköğretim müdürlüğüne, gerektiğinde ilçe merkez ilkokulları müdürlerinden, en kıdemlisi vekâlet eder.
İlköğretim kurumlarının sağlık işlerinin görülmesi, öğrenci, öğretmen ve hizmetlilerin sağlıklarının korunması ve takibi için il ve ilçelerde sağlık merkezleri ve gezici sağlık ekipleri kurulur. Buralara ilköğretim sağlık müfettişleri, okul hekimleri, sağlık memuru ve hemşireleri atanır.
Sağlık teşkilâtı ve kurumları, görevlileri ve bu görevlere atanacakların nitelikleri, görev ve yetkileri, Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından birlikte hazırlanacak bir yönetmelikle saptanır.
Bu işler için gerekli ödenekler il ilköğretim fonundan karşılanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İlköğretim kurulları
İlköğretim kurulları şunlardır:
a) Köy ilköğretim kurulu;
b) Bucak merkezi ilköğretim kurulu;
c) İlçe ilköğretim kurulu;
d) İl ilköğretim kurulu;
Köy ilköğretim kurulu:
a) Köy ihtiyar kurulu üyelerinin, varsa belediye meclisi üyelerinin, kendi aralarından seçecekleri birer üye;
b) Öğrenci velilerinin, kendi aralarından veya köy halkından seçecekleri iki temsilci;
c) Köy okulu müdürü veya öğretmeni;
d) Muhtar ve varsa belediye başkanından kurulur.
Bu kurulun başkanı belediye başkanıdır, yoksa muhtardır. İkinci başkan okul müdürü veya öğretmenidir.
Bucak merkezi ilköğretim kurulu:
a) Bucak merkezi ihtiyar kurulu, birden fazla mahalle varsa, mahalle ihtiyar kurulu üyelerinin kendi aralarından seçecekleri bir üye;
b) Varsa, belediye meclisi üyelerinin kendi aralarından seçecekleri bir üye;
c) Öğrenci velilerinin kendi aralarından veya bucak merkezi halkından seçecekleri iki temsilci;
d) Bucak merkezi okulları öğretmenlerinin kendi aralarından seçecekleri bir öğretmen;
e) Okul müdürlerinin aralarından seçecekleri bir temsilci;
f) Bir muhtarla bucak müdürü ve mevcutsa belediye başkanından kurulur.
Bu kurulun başkanı bucak müdürü, ikinci başkanı okul müdürüdür.
Köy ve bucak merkezi ilköğretim kurullarının ödev ve yetkileri şunlardır:
1. Okulun açılıp kapanma, öğretime ara verme zamanları, günlük çalışma saatleri hakkında ilçe ilköğretim kuruluna tekliflerde bulunmak,
2. İlkokulların yapım, onarım, kuruluş ve bakım giderleri için gerekenleri ilgililere bildirmeli,
3. Okul müdür veya öğretmeni ile birlikte okul bina ve tesisleri ile uygulama bahçelerinin tatil ayları içinde bakımını ve dikkatle korunmasını sağlamak,
4. Okul için bağışlar, türlü gelir kaynakları sağlamak, bu amaçla sürekli tesisler kurulmasına çalışmak,
5. Yoksul öğrencilere çeşitli yardımlarda bulunmak, doğuştan yetenekli yoksul öğrencilerin ileri öğrenim basamaklarından faydalanmalarını sağlamıya çalışmak,
6. Öğrencilerin, sağlık ve beslenme durumlarını ıslah ve takviye etmek, onlara sıhhi ve ekonomik beslenme ihtiyaçları için gereken tedbırleri almak ve aldırmak,
Bu hususta il ve ilçe sağlık merkezi elemanları ile iş birliği yapmak,
7. Mecburi öğrenim çağında olup da okula gitmiyenleri kovuşturmak ve bu hususta gereken tedbirleri almak,
8. Kitaplıklar kurmak, yönetmek veya yönettirmek,
9. Köy ve bucak merkezinde ilköğretimin ve millî eğitimin geliştirilmesi için uğraşmak, bu amaçla ilkokul programı üzerinde incelemelere dayanan düşünceleri ilçe ilköğretim kuruluna ve yetkililere bildirmek,
10. Bu kanunun 66 ncı ve 68 inci maddeleri gereğince okul topraklan ile uygulama bahçelerinin işletilmesinden elde edilecek gelirlerin okul ihtiyaçlarına ve öğrencilerin beslenmesine harcanmasını sağlamak,
11. Komşu köy ve bucak ilköğretim kurulları ve bağlı olduğu ilce ilköğretim kurulu ile iş birliği yapmak,
12. Öğretim yılı başında, bir yıllık çalışma programı hazırlamak ve yıl sonunda da yıllık çalışmalar hakkında ilçe ilk öğretim kuruluna rapor vermek,
13. Görevli oldukları işleri başarabilmek için gerektiğinde uzmanlardan faydalanmak,
14. İlköğretimle ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve ders programlarının uygulanmalarını kolaylaştırmak,
15. Köyün veya bucağın çevresini geliştirecek ve yaşayışını yükseltecek konularla ilgili tamamlayıcı kurslar, sınıflar ve okul öncesi sınıfların açılmasına çalışmak.
İlçe ilköğretim kurulları:
a) Belediye başkanı veya temsilcisi ile belediye meclisi üyelerinin kendi aralarından seçecekleri bir üye;
b) Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanan yönetmeliğe göre kurulan Okul - Aile Birlikleri başkanlarının kendi aralarından seçecekleri iki temsilci;
c) Hükümet Tabibi, okul sağlık merkezi hekimi, bulunmazsa, belediye tabibi, o da bulunmazsa sağlık memuru,
d) Tarım öğretmem veya teknisyeni;
e) Öğretmen dernekleri temsilcilerinin aralarından seçecekleri bir
Üye;
f) İlce merkez ilkokulları öğretmenlerinin kendi aralarından seçecekleri bir ilkokul müdürü ve bir ilkokul öğretmeni;
g) İlköğretim Müdürü;
h) Mal Müdürü;
i) Kaymakamdan kurulur;
Kurulun Başkanı Kaymakam, ikinci başkanı İlköğretim Müdürüdür.
İlce öğretim kurullarının ödev ve yetkileri şunlardır:
1. 28 inci maddede sıralanan işleri, ilçe merkezi için görmek,
2. İlçeye bağlı köy ve bucakların ilköğretim kurulları arasında iş birliği sağlamak ve bunların çalışmalarını desteklemek,
3. Bucak merkezi ve köy ilköğretim kurullarının karar ve tekliflerini inceliyerek yetkisi içinde olanları uygulamak, gerekli gördüklerini il ilköğretim kuruluna sunmak,
4. Köy bütçelerine gerekli ödeneklerin konmasını takibetmek,
5. Köy bucak merkezi ve ilce ilköğretim kurullarının çalışmalarının geliştirilmeleri hakkında il ilköğretim kuruluna tekliflerde bulunmak,
6. Köy, bucak merkezi ve ilçe merkez okullarının açılma, kapanma ve öğretime ara verme zamanları ve günlük çalışma saatleri hak kındaki ilgili kurulların tekliflerini incelemek ve ilçe bakımından bir teklif hazırlıyarak onaylanmak üzere il ilköğretim kuruluna sunmak,
7. Köy, bucak merkezi ve ilçe ilköğretim kurullarının yıllık çalışma programları ile karar ve çalışmaları hakkında bölge ilköğretim müfettişlerine bilgi vermek,
8. İlçedeki okulsuz köylerin okula kavuşmasını sağlamak için gerekli yollara başvurmak ve 9 uncu madde gereğince kurulacak okulların yerlerini saptamak ve teklif etmek,
9. Öğretime ara verilen sureler için bölgelerindeki okulların öğretmen ve öğrencilerinin tatil çalışmaları hakkında plân ve programlar hazırlamak, bunları il ilköğretim kuruluna sunmak,
10. Devamsız öğrencilerin velileri hakkında gerekli cezaları vermek.
İl ilköğretim kurulları:
a) Belediye başkanı veya temsilcisi,
b) İl daimi encümeninin kendi içinden seçeceği bir üye,
c) İlköğretim çağındaki çocukların eğitim, öğretim ve sosyal yardım ve okul yapımı ve bakım işleri ile ilgili dernek başkanlarının kendi aralarından seçecekleri bir temsilci,
ç) Millî Eğitim Bakanlığınca yönetmeliğe göre kurulan Okul Aile Birlikleri başkanlarının kendi aralarından seçecekleri iki temsilci,
d) Öğretmen dernekleri temsilcilerinin kendi aralarından seçecekleri bir üye,
e) Sağlık ve sosyal yardım müdürü veya temsilcisi,
f) Tarım müdürü veya temsilcisi,
g) Varsa ilkokullara öğretmen yetiştiren kurumların müdürlerinden kıdemlisi ile il merkezinde bulunan orta dereceli okul müdürlerinin kendi aralarından seçecekleri bir temsilci,
h) Varsa, ilk dereceli özel okullar öğretmenlerinin kendi aralarından seçecekleri bir temsilci,
ı) İlköğretim müfettişlerinin kendi aralarından seçecekleri bir temsilci,
j) Merkez ilkokulları öğretmenlerinin kendi aralarında seçecekleri bir temsilci,
k) Merkez ilçesi ilköğretim müdürü (Belediye sınırları içinde birden fazla ilçesi bulunan merkezlerdeki ilköğretim müdürlerinin kendi aralarından seçecekleri bir temsilci),
l) Millî eğitim müdürü,
m) Defterdar,
n) Vali veya tevkil edeceği bir zattan kurulur.
Bu kurulun başkanı vali veya vekili ikinci başkanı Millî Eğitim Müdürüdür.
İl ilköğretim kurullarının ödev ve yetkileri şunlardır:
1. 28 ve 30 uncu maddelerde sıralanan işleri il merkezi için görmek,
2. İle bağlı ilçelerin ilköğretim kurulları arasında işbirliği sağlamak ve kurulların çalışmalarını desteklemek,
3. İlçe ilköğretim kurullarının yaptıkları teklifleri, yıllık çalışma programlarını ve raporlarını incelemek ve gerekenleri onaylamak ve bunların uygulanmasını takıp etmek ve denetlemek,
4. Köy ve özel idare bütçelerine ilköğretim için gereken ödeneklerin konmasını teklif etmek ve bu teklifleri sonuçlandırmak,
5. İlde ilköğretimin geliştirilmesi konusunda Millî Eğitim Bakanlığına gerekli tekliflerde bulunmak,
6. İlkokulların açılma, kapanma ve öğretime ara verme sureleri ve günlük çalışma saatleri hakkında ilce ilköğretim kurullarının tekliflerini incelemek ve bir karara bağlamak,
7. İl içinde öğretmen ve öğrencilerle ilgili olarak, öğretime ara verilen sürelerdeki çalışmaları düzenlemek.
İlköğretim kurulları, bu kanunda saptanan ödevlerden ve bölgelerindeki ilköğretimin geliştirilmesinden derece derece ve ortaklaşa sorumludurlar.
İlköğretim kurulları, ayda en az bir defa, üyelerinin çoğunluğu ile toplanır ve toplantıda bulunanların çoğunluğu ile karar verilir.
İlköğretim kurullarına katılacak seçilmiş üyelerin hizmet süreleri dört yıldır. Bunların seçimleri sırasında, birer de yedek üye seçilir.
Memur olmıyan seçilmiş üyelerden engelsiz olarak üst üste üç toplantıya gelmiyenler bu ödevden çekilmiş sayılırlar Memurluk sıfatı ile kurul üyeliklerine seçilmiş olanlar, seçim süresi sonuna kadar üyelik ödevini yapmakla yükümlüdürler. Bunlardan özürsüz olarak toplantılara katılmıyanlar hakkında ödev ve memurluklarıyle ilgili kanunlara uyularak inzibatı işlem yapılır.
Seçilmiş üyeliklerden biri açıldığında yerine yedeği alınır. Yedeği bulunmadığı durumlarda yenisi seçilir. Yeni seçilenler; yerlerine geçtikleri üyelerin dört yıllık sürelerini doldururlar.
Köy, bucak merkezi ve ilçe ilköğretim kurullarına kararlarına yapılacak itirazlar, herbirinin bir üstündeki kurulca, il ilköğretim kurullarının kararlarına karşı yapılacak itirazlar ise Millî Eğitim Bakanlığınca incelenir ve karara bağlanır itirazlar için en son basamak, Milli Eğitim Bakanlığıdır.
Köy, bucak merkezi, ilce ve il ilköğretim kurulları, İşlerinin yönetimi için gereken ödevlileri kendi üyeleri arasından seçerler.
Bu kurulların çalışma yolları Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle saptanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Okul öncesi eğitim ve öğretim kurumları ile ilkokulların açılma, kapanma ve öğretime ara verme zamanları
Okul öncesi resmi ve özel eğitim ve öğretim kurumlarının, yetiştirici ve tamamlayıcı okul, sınıf ve kursların açılma, kapanma ve öğretime ara verme zamanları, amaç ve çalışma tarzlarına göre kendi yönetmeliklerinde, eğitim ve öğretim programlarında belirilir.
İlkokulların yıllık eylemli öğretim süresi, köylerde 170, şehir ve kasabalarda 200 günden aşağı olamaz. Sınavlar bu surenin ışında kalır.
Yarısı resmî tatillere raslıyan günler de tam gün sayılır.
Öğretim, o yerin tabii, ekonomik ve sosyal özelliklerine göre sürekli veya aralıklı olabilir.
İlkokulların açılma, kapanma ve öğretime ara verme zamanları bir önceki öğretim yılının Mart ayı içinde il ilköğretim kurullarında kararlaştırılarak ilgililere bildirilir. Olağanüstü sebeplerle bu tarihlerde yapılacak değişiklikler de gecikmeksizin ilgililere duyurulur.
İlkokulların yaz tatili, sınavların bitimi tarihinden yeni öğretim yılının başına kadar sürer,
a) Öğretmenler, yaz tatili içinde aralıksız iki ay izinlidirler.
Ancak, bu iki aylık izin sürelerine dokunulmadan kalan tatil zamanlarında yönetmeliğinde saptanacak meslekle ilgili çalışmalara katılmakla yükümlüdürler.
b) Tek öğretmenli okullarda görevli öğretmenlerin yaz tatili izinleri, bölge ilköğretim müfettişleriyle, ilköğretim müdürü tarafından okul ve kurumların korunması da gözönünde tutularak ayarlanır.
c) Okul müdürleriyle müdür yardımcıları tatil aylarında okul işlerini ayarlamak ve düzenlemek şartı ile, sıra ile izinlerini kullanırlar.
Öğretmenler kanunlarla kendilerine verilen işlerden başka, meslek dışı her hangi bir görevle yükümlü tutulamazlar.
a) Millî Eğitim müdürleri, ilköğretimin bütün görevlilerine,
b) İlköğretim müdürleri, okul müdürleriyle öğretmenlere,
Zaruri ve âcil durumlarda yılda üç defayı aşmamak üzere iki güne kadar;
c) Okul müdürleri de öğretmenlere aynı şartlar altında birer gün izin vermeye yetkilidirler.
Ancak bütün bu izinlerin bir ders yılı içindeki toplamı bir haftayı geçemez.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kayıt ve kabul
Her çocuk, mecburi ilköğrenim çağına girdiği öğretim yılı başında 3 üncü madde gereğince ilkokula kayıt ve kabul edilir. Her veli yahut vasi veya aile başkanı, çocuğunu zamanında ilkokula yazdırmakla yükümlüdür.
Bu kanunda sözü geçen «aile başkanı» deyiminden maksat, veli veya vasi durumunda bulunmadığı halde ilköğretime devama mecbur olan çocukları sürekli olarak yanında bulunduran veya barındıran, yahut da çalıştırandır.
Mecburi öğrenim çağını bitirdiği öğretim yılı sonuna kadar ilkokulu bitiremiyen çocukların ilköğrenimlerini tamamlamak üzere en çok iki öğretim yılı daha okula devamlarına izin verilir.
Bu iki yıllık uzatma sonunda da okulu bitiremiyen çocuklara tasdikname verilerek, kayıtları silinir.
Bir öğretim yılı, okulda, derslerin başlamasından bir hafta önceki tarihten, son sınıf sınavlarının bittiği güne kadarki süredir.
Her yıl derslere başlamadan en az 15 gün önce, muhtarlar okul müdürüyle iş birliği yaparak köy ve mahallelerindeki mecburi öğrenim çağında bulunan çocukların künyelerini gösterir üç nüsha çizelge hazırlayıp birer nüshasını okul idarecilerine ve ilköğretim müdürlüğüne verir. Diğer nüshasını da yanlarında saklarlar. Çocuklarını zamanında okula yazdırmalarını, veli yahut vasi veya aile başkanlarına bildirir ve ilân ederler.
Mecburi öğrenim çağında olup da belirli zaman içersinde okula yazdırılmıyan çocukları, okul müdürleri kendiliklerinden okula kaydeder ve devam ettirilmesini veli yahut vasi veya aile başkanlarına bildirirler. Bu gibi çocuklar yine de okula gelmezlerse; haklarında devamsız öğrenciler gibi işlem yapılır.
Nüfus hüviyet cüzdanı bulunmıyan veya henüz nüfus kaydı yaptırılmamış bulunan çocukların yaşları, çocuklar görülmek suretiyle, ihtiyar kurullarınca tâyin ve tesbit olunarak bunlar da mecburi öğrenim çağında olanlar çizelgesine yazılırlar.
Birleştirilmiş sınıflar da dâhil olmak üzere bir öğretmene düşen öğrenci sayısı 40 dan fazla olamaz.
Her yıl Eylül ayının üçüncü haftası «İlköğretim haftası» dır. Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanacak programa göre hafta içinde türlü yollarla ilköğretimin önemi belirtilir.