Yargıtay Kararları Işığında Güncel Medeni Hukuk Problemleri Sempozyumu Bildiri Özetleri

Anlaşmalı Boşanma

Av. Muazzez YILMAZ(1)

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu md.166 f III hükmünde anlaşmalı boşanma için kanun koyucunun gerçekleşmesini istediği koşullar şunlardır:

 Evlilik süresi yeterli olmalıdır.

 Başvurma gerçekleşmelidir.

 Taraflar dinlenmelidir.

 Tarafların iradelerini serbestçe açıkladığına kanaat getirilmelidir.

 Düzenleme uygun bulunmalıdır.

 Düzenlemeye yönelik isteklerde bulunulabilir.

Evlilik en az bir yıl sürmüş olmalıdır:

Bir yıllık süre kendiliğinden araştırılmalıdır:

Eşlerin anlaşmalı boşanmayı esas alınacak düzenlemeyi temyiz aşamasında dahi sunmaları mümkündür.

Anlaşmalı boşanma davasında anlaşmanın gerçekleşmesi için eşlerin iradelerini bizzat açıklamaları gerekmektedir.

Aile Mahkemesi Hakiminin iradelerin serbestçe açıklandığına kanaat getirebilmesi için hem davacıyı hem de davalıyı aynı anda bizzat dinlemesi gereklidir.

Anlaşmalı boşanma davasında tarafların bizzat dinlenmesi kamu düzenine ilişkindir.

Anlaşmalı boşanma davasında eşler birlikte aynı hakim tarafından aynı anda dinlenmelidir. Sayfa 50

Anlaşmalı boşanma davasında boşanma kararı verilebilmesi için hakimin, bizzat tarafları dinleyerek iradeleri serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları, çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Aile Mahkemesi hakimi saik denetlemesi yapamaz.

Düzenleme ile ilgili Uygulamada

 Protokol

 Anlaşma

 Anlaşma protokolü

 Boşanma protokolü

gibi farklı adlandırmalar yapılmaktadır.

Hâkimin gerekli gördüğü değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur.

Anlaşmalı boşanma davasında sadece “boşanma sonucunda” anlaşıp “mali sonuçları” ayrı dava konusu yapmak mümkün değildir.

Çocukların Durumu:

 İştirak nafakası

 Kişisel ilişki

 Velayet

Anlaşmalı boşanma yapılırken çocuk için iştirak nafakası istenilmemiş olması çocuğun hakkı olan eğitim ve öğretimini sağlayacak yardımın daha sonra istenilmesine engel değildir.

Anlaşmalı boşanma davasında boşanmaya karar verilebilmesi için düzenlemeye konu taşınmazlar için tescil kararı verilmelidir.

Düzenlemede değişiklik yapılırken tarafların görüşü alınmalıdır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur.

Kesinleşen anlaşmalı boşanma hükmüne dayanak anlaşmanın haklı sebepler varsa iptali de istenebilir. Sayfa 51

Boşanma düzenlemesinin iptali ancak bir dava ile istenebilir. Bu davanın da Aile Mahkemesinde görülmesi gerekir.

Bu davada genel zaman aşımı süresi olan borçlar kanunun 125. Md sindeki 10 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gereklidir.

Anlaşmalı boşanma davalarında kısmi kesinleşme mümkün değildir.

Aile Mahkemesi hâkiminin anlaşmalı boşanma kararına tavzih yolu ile ekleme yapması mümkün değildir. Sayfa 52